Telegram-канал eshtadan - اشتادان Eshtadan: Unsorted

اشتادان Eshtadan

07 November 2025 19:31

#ژاله_آموزگار:
به قول زنده‌یاد مهرداد بهار فرهنگ حصار نمی‌پذیرد

جلوتر می‌رویم، به حوالی قفقاز می‌رسیم و با چشم‌های موشکافانه ردپای فرهنگ را می‌بینیم. از کناره‌های میان‌رودان می‌گذریم و سپس در جنوب فرهنگ ایرانی را در کناره‌های خلیج‌فارس و دریای عمان که زنده است، می‌بینیم. ادامه آن را در بلوچستان و در مرزهای هند و پاکستان مشاهده می‌کنیم. مرزهایی قرار دادیم که در این گستره بزرگ دیوارهایی هستند که پری‌رویان زیبای فرهنگ ایرانی تاب مستوری را در محدوده آن ندارند و از روزن‌ها به پرواز در می‌آیند و به قول زنده‌یاد مهرداد بهار فرهنگ حصار نمی‌پذیرد، پس اگر دانشمندان و ایران‌شناسان ما در کنار زبان‌های اوستایی پارسی باستان، پهلوی، پارتی که متعلق به محدوده فعلی ایران هستند به زبان‌های شرقی ایرانی همچون خوارزمی و ختنی و بلخی و بخصوص زبان سغدی که تخصص دوست ما زهره زرشناس است؛ می‌پردازند، همگی از فرهنگ ایران بزرگ سخن به میان می‌آورند که همه اینها را در آغوش گرم خود جای داده است.
@shahnamehpajohan⁣⁣⁣⁣
#ژاله_آموزگار:
مرز زبان و فرهنگ ورای مرزهای سیاسی است

من با بلندپروازی به گستره غنی و عمیق و پربار فرهنگی فکر می‌کنم که در شرق و شمال شرق این سرزمین تا سیردریا و آمودریا یعنی سیحون و جیحون پیش می‌رود و خراسان بزرگ را درمی‌نوردد. که سرزمین‌هایی چون سغد و خوارزم در درون آن جای دارد. به دره یغنابی می‌اندیشم که زبان یغنابی که بازمانده زبان سغدی است، بر زبان گویشوران آن جاری شده است. دریاچه اورال را که فرسنگ‌ها از مرزهای سیاسی ما به دور است، تجسم می‌کنم که خاطره مهاجرت دیرینه اجداد آریایی ما را دارد. در شمال به دشت‌های اوراسیایی می‌رسم که یک دنیا فرهنگ ایرانی را در عمق خاک‌هایش جای داده است. دوست جوانی از هم‌رشته‌های ما از ناحیه اوراسیا در جنوب روسیه دیدار کرده بود و به چنان نشانه‌هایی از زبان و فرهنگ سکایی برخورد کرده بود و وام‌واژه‌هایی از زبان اوستایی را در نام رودها و کوهپایه‌ها یافته بود که برای من شگفت‌آور بود. با پافشاری از او خواستم تا این ریزنشانه‌ها را در مقاله‌ای منتشر کند تا باز به خود یادآور شویم که مرز زبان و فرهنگ ورای مرزهای سیاسی است.
@shahnamehpajohan⁣⁣⁣⁣

🔹/channel/eshtadan