1483
در اینجا می‌کوشیم خط و زبان فارسی میانه را به شیوه‌ای تازه و آرام‌آرام مرور کنیم.
#ناخوردار
#بی‌خوراک
#بی‌غذا
#واژه‌نامک
@iranshahr1353
#بی‌خوراک
#بی‌غذا
#واژه‌نامک
@iranshar1353
🦋 فهرستی از برترین‌های تاریخی و علمی و ادبی در تلگرام!
💙 روی لینک زیر بزنید و عضو کانال‌های دلخواه خود شوید! 👇
🖼 /channel/addlist/xcjcVHjzQvtkMmI0
➖➖➖➖➖➖➖➖
🔶 پیشنهاد ویژه: دو کانال فوق‌العادۀ لیست در لینک شیشه‌ای:👇👇
دوره به صورت برخط (آنلاین) برگزار خواهد شد و ثبت نام و شرکت در آن، برای همگان، آزاد است.
نشانی بستر برخط و رمز ورود، پس از اتمام ثبت نام، در اختیار شرکت‌کنندگان قرار خواهد گرفت.
نحوه‌ی ثبت نام در دوره‌ی آموزشی خط و زبان فارسی میانه:
۱. ثبت نام در سامانه‌ی http://otc.pnu.ac.ir
۲. ورود به سامانه
۳. جست‌وجوی دوره با یکی از کلیدواژه‌ها (برای نمونه: فارسی میانه)
۴. انتخاب واحد: تحصیلات تکمیلی دکتری
۵. افزودن دوره به سبد خرید.
پیوند مستقیم دوره در سامانه‌ی otc:
https://otc.pnu.ac.ir/Course/Detail/2001
شماره‌ی تماس مرکز تحصیلات تکمیلی برای هماهنگی:
۰۲۱۲۴۵۰۸۲۱۴
شناسه‌ی ایتا:
@iranshahr1353
📚اهمیت و ضرورت آموزش خط و زبان فارسی میانه (پهلوی ساسانی)
۱. فارسی میانه، پدر فارسی نو، هم در حوزۀ زبان و هم در حوزۀ خط است. بنابراین آموختن فارسی میانه، آموختن ریشه‌ایِ زبان و ادبیات فارسی نو است و در پرتو آن، بسیاری از مشکلات حل‌نشده و ابهامات ناگشوده در مطالعات، پژوهش و آموزش زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه و جز آن، حل و رفع می‌شود.
۲. ایران، کشوری با تاریخ کهنِ پیوسته است. در حوزۀ زبان و خط نیز این کهنسالی و پیوستگی، وجود دارد و زبان و خط فارسی نوی معاصر، بی‌آنکه زنجیره‌اش قطع شود، به فارسی میانه و از آنجا به فارسی باستان می‌رسد. بنابراین، مطالعات فارسی میانه، بخشی ضروری از شناخت حیات پیوسته و قطع‌ناشدۀ مردمان ایرانی در گسترۀ تاریخ است و دارای ارزش ملّی و هویتی است.
۳. حامل بیش‌ترین حجم اندیشه‌های درخشان ایرانیان در گسترۀ تاریخ، زبان فارسی با سه لایۀ فارسی باستان، فارسی میانه و فارسی نو بوده‌است و از این جهت، مطالعات فارسی میانه، بخشی از مطالعه دربارۀ چگونگی تأثیرگذاری روح ایرانی بر حیات بشری است.
۴. آنچه خطوط اسلامی نامیده می‌شود و نیز بخشی از آنچه با عنوان علوم اسلامی شهرت دارد، با زبان و خط فارسی میانه ارتباط مستقیم دارد و فرهنگ، تمدن و هنر اسلامی را نمی‌توان از تأثیر خط و زبان فارسی میانه جدا کرد. از این جهت نیز مطالعات فارسی میانه، دارای اهمیت و ضرورت فراوان است.
۵. زبان و خط فارسی میانه، هم برای اعضای هیأت علمی و هم برای دانشجویان زبان، تاریخ، باستان‌شناسی و بسیاری از رشته‌های دیگر، ابزاری لازم برای درک بهتر و حل مشکلات و مبهمات حوزه‌های مطالعاتشان است. در حال حاضر، مراکز کم‌شماری به این کار می‌پردازند. در فضای تقریباً خالی آموزش فارسی میانه، برگزاری این دوره می‌تواند برای رفع نیاز اعضای هیأت علمی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و عموم علاقه‌مندان، بسیار مهم و دارای ضرورت باشد و صدور گواهی معتبر از مرکز تحصیلات تکمیلی (مرکز دکتری) دانشگاه پیام نور کشور نیز اعتبار و امتیاز این دوره را افزون می‌سازد.
@iranshahr1353
با توجه به درخواست‌های پرشمار دوست‌داران زبان فارسی میانه، از شهرستان‌ها و خارج از کشور، دوره به صورت برخط (آنلاین) برگزار خواهد شد.
Читать полностью…
دوره به صورت حضوری برگزار می‌شود و ثبت نام و شرکت در آن، برای همگان، آزاد است.
نحوه‌ی ثبت نام در دوره‌ی آموزشی خط و زبان فارسی میانه:
۱. ثبت نام در سامانه‌ی http://otc.pnu.ac.ir
۲. ورود به سامانه
۳. جست‌وجوی دوره با یکی از کلیدواژه‌ها (برای نمونه: فارسی میانه)
۴. انتخاب واحد: تحصیلات تکمیلی دکتری
۵. افزودن دوره به سبد خرید.
پیوند مستقیم دوره در سامانه‌ی otc:
https://otc.pnu.ac.ir/Course/Detail/2001
«حتی یک فرد آشنا به تاریخ در دنیای عرب نیست که در درون خود باور داشته باشد که گذاردن نام «عربی» به جای «فارس»، مبنای منطقی و تاریخی دارد. زمانی که ایران، ایران شد تنها کشوری بود که بر این آب استیلا داشت. بابل و آشور به ضعف افتاده بودند. عراق بخشی از خاک شاهنشاهی هخامنشی بود. عربستان شبه‌جزیره گمنامی بیش نبود و شیخ‌نشین‌های کنونی می‌بایست دو هزار و ششصد سال انتظار بکشند تا شخصیت سیاسی رسمی بیابند...» (از سخنان استاد شادروان، محمدعلی اسلامی ندوشن).
گرامی باد دهم اردیبهشت‌ماه، روز عظیم آزادسازی هرمز از چنگال اشغالگران پرتغالی و روز ملی خلیج فارس.
#خلیج_فارس
#خلیج_پارس
#ایران
#هرمز
#روز_ملی_خلیج_فارس
@iranshahr1353
📚اَنَغران روز
اَنَغران روز، نام سی‌امین روز در ماههای ایرانی است. این روز به اَنَغران تعلق دارد که ایزد روشنایی بی‌کران است.
اَنَغران، به معنی فروغ بی‌پایان و روشنایی بی‌کرانۀ هُرمَزد است. او ایزدی است با خویش‌کاری‌های گوناگون. اَنَغران، روشنی‌بخش هستی است و آفرینش هرمزد را با فروغ بی‌پایان خویش، روشن و گرم و لبریز از آرامش می‌سازد. او همچنین همان گَرَزمان (گَروتَمان) دانسته می‌شود که کمابیش، معادل عرش اعلی است. هرمزد، آسمان را در پنج پایه آفرید: ستاره‌پایه، ماه‌پایه، خورشیدپایه، گروتمان و سپس سرای اَمشاسپندان. گروتمان، لایه‌ای از آسمان است که جنس آن، روشنایی بی‌کرانه است و آن، بالاترین طبقۀ بهشت و یک پایه پایین‌تر از سرای امشاسپندان است. روان مردمان، سه روز پس از مرگ و پس از گذر از پُل چینود و به ترازو نهاده شدن کارهایشان، به گروتمان راه می‌یابد.
در انغران روز، کشاورزی، بازرگانی، ویراستن موی و ناخن و زناشویی، نیک است و فرزند این روز، نامور می‌گردد.
#انغران
#گرزمان
#گروتمان
#امشاسپند
#چینود
@iranshahr1353
📚ماراَسپند (مارَسپند) روز
ماراَسپند روز، نام بیست‌ونهمین روز در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد ماراَسپند تعلق دارد که تجلی سخن پاک هُرمَزد است.
ماراَسپند در زبان اوستایی، مَنثرَه سپَنتَه Manthra Spanta به معنی کلام مقدس است. صورت پهلوی ساسانی آن، ماراَسپند Māraspand و صورت فارسی نو، ماراَسپند و ماراَسفند است. مَنثرَه در زبان اوستایی، کلام مقدس است و سپَنتَه، صفت آن و به معنی پاک است. زرتشت، سروده‌های خویش را مَنثرَه نامیده‌است. ماراَسپند، تجلی کلام مقدس هُرمَزد است. ماراَسپند، خاصیت شفابخشی دارد و همۀ اوراد و ادعیۀ شفابخش را شامل می‌شود. همچنین ماراَسپند، ایزدی است که دل‌های خسته را آرام می‌بخشد. او نگاهبان آب‌هاست و به سبب پیوند با سخن پاک هرمزد، خرد و چشم و گوش را پاس می‌دارد. ماراَسپند، دین را در جهان پدید آورد و روایی داد. در ماراَسپند روز، جامۀ نو بریدن و خریدن و پوشیدن و با دوستان نشستن، نیک است و فرزندی که در این روز زاید، تیزویر (تیزهوش) می‌شود.
#ماراسپند
#مارسپند
#ماراسپند_روز
@iranshahr1353
📚آسمان روز
آسمان روز، نام روز بیست‌وهفتم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد آسمان تعلق دارد که نگاهبان آسمان (سپهر) و در بند کنندۀ دیوان است.
آسمان در زبان اوستایی و فارسی باستان اَسمن asman، در پهلوی ساسانی آسمان āsmān و در فارسی نو نیز آسمان āsmān است که در هنگام گفتار ممکن است āsemān هم گفته‌می‌شود. اَسمَن در فارسی باستان و زبان اوستایی، به معنی سنگ است و ظاهراً صلابت دیداری آسمان یا اینکه چون آسمان، نخستین آفرینش گیتیک (مادی) بود، موجب شده که این نام را بر آن بنهند. تفسیر آسمان به آس+ مان (مانند آسیا)، درست نیست.
آسمان، نخستین آفرینش هُرمَزد در پهنۀ گیتی بود. اهریمن در نخستین مواجهه با هُرمزد، سه هزار سال به مدهوشی افتاد. پس آن گاه، هرمزد، مینوی هستی را پیکر گیتیک داد و از قطرۀ آبی زلال چون اشک، آسمان را آفرید و از گوهر آسمان، آب را آفرید و از گوهر آب، زمین را آفرید و شادی را به میانجی آسمان در زمین آفرید. آسمان نه تنها از ایزدان کهن ایرانی، بلکه از ایزدان کهن همۀ تبارهای هندواروپایی است و باشد که در نخست، خدای یکتای همۀ هندواروپاییان، آسمان گرم و روشن آفتابی بوده‌است.
#آسمان
@iranshahr1353
اَرد روز
اَرد روز، نام روز بیست‌وپنجم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد ارد تعلق دارد که نگاهبان نظم و راستی و فزایندۀ آسایش و دارایی و توانگری است.
اَرد در زبان اوستایی اَشَه aša، در فارسی باستان اَرتَه arta و در پهلوی ساسانی اَرد ard است. معنی این واژه در اوستا، خواسته و توانگری است و دست‌کم از روزگار هخامنشیان به سان ایزد راستی و درستی، ستایش می‌شده‌است. نام او در ریخت‌های گوناگون و با اشتقاق‌ها و ترکیب‌های فراوان، در همۀ تبارهای هندوایرانی حضور دارد و این نشانگر توجه ویژۀ آریاییان به نظم، راستی، درستی، توانگری و آسایش است. ارد روز، یادآور این آموزۀ ایرانی است که مردمان باید در گیتی برای تولید ثروت و کسب توانگری همراه با آسایش و آرامش درونی بکوشند. در این روز، شادی کردن و جامۀ نو بریدن و خریدن هرچه تازه باشد، نیک است و در این باره در اندرزنامه‌های ساسانی آمده‌است: «هرچیز نو بخر و اندر خانه بر». همچنین ارد روز، از روزهای فرخندۀ تاریخ مردمان ایرانی و بلکه مردمان جهان است و روزی بود که سرایش شاهنامه کامل شد «به ماه سفندارمذ، روز ارد».
#ارد
#ارته
#ارد_روز
#اشه
#ریتا
@iranshahr1353
📚دَی به دین روز
دَی به دین روز، نام روز بیست و سوم در ماههای ایرانی است. این روز، واپسین روز از چهار روز ویژۀ خداوند است که نخستینشان هُرمَزد روز (روز یکم ماه) و سه تای دیگر، دَی روز است.
دَی، تجلی صفت آفریدگاری هُرمزد و از ایزدان روشنایی در تبارهای هندوایرانی است که ردّ پای حضورش در بسیاری از تبارهای هندواروپایی نیز دیده می‌شود. او احتمالاً صفتی برای هُرمَزدِ خدای است که کم‌ترین فاصله را با ذات او دارد و شاید نیز خود هرمزد باشد، زیرا نامش در اوستا به جای هرمزد به کار می‌رود. در گاه‌شماری ایرانی، چهار روز را ویژۀ خداوند ساخته‌اند که یکم ماه به نام هرمزد است و سه روز هشتم، پانزدهم و بیستوسوم به نام دَی است. به این روزها باید ماه دهم را نیز افزود که آن هم به نام دی است و باشد که مهم‌ترین ماه آریاییان بوده‌است. روز بیستوسوم هر ماه به سبب آمدن پیش از دین روز (روز بیست‌وچهارم)، دَی به دین روز نام دارد. دَی روز به شادی.
همچنین دیده شود: دی به مهر روز و دی به آذر روز
#دی
#دی_روز
#دیگان
#دی_به_دین_روز
#دی_به_مهر_روز
#دی_به_آذر_روز
@iranshahr1353
📚رام روز
رام روز، نام روز بیست و یکم در ماههای ایرانی است. این روز به رام که ایزد شادی است، تعلق دارد.
رام، به معنی آرامش، سکون و شادی، در زبان اوستایی رامَن rāman ، در فارسی باستان رامنَه rāmna، در سنسکریت rāma و در پهلوی ساسانی rām است. رام، ایزدی پرکار با نقش‌های گوناگون است. او آرامش و شادی را به ارمغان می‌آورد و صاحب چراگاه‌های فراخ است. رام، همکار بهمن و ایزدان ماه و گوش در نگاهبانی از گاوان پنجگانه (جانوران سودمند) است. رام نیز چون بیش‌تر ایزدان هندوایرانی، ایزد آب و گیاه است. نیز نام رام در اوستا بیش‌تر پس از نام ایزد مهر (میترا) می‌آید و یادآور پیروزی فریدون بر ضحاک است. ابوریحان بیرونی بر آن است که رام به تن مردمان جان بخشید و در رام‌روز، فریدون بر ضحاک پیروز شد و ضحاک، دیو دروغ و پتیارۀ تاریکی و اژدهای خشکسالی بود. بلعمی بر آن است که فریدون در مهر روز از مهرماه بر ضحاک پیروز شد و آن روز، مهرگان بود. از آنجا که رام روز، شش روز پس از مهر روز است و بر آیین تکرار جشن در روز ششم و با صفت بزرگ، می‌توان چنین انگاشت که رام روز، ارج مهرگان بزرگ داشته‌است.
#رام
#رام‌روز
#مهرگان
@iranshahr1353
📚فروردین‌روز
فروردین، نام روز نوزدهم در ماههای ایرانی و نام ماه نخست در تقویم رسمی ایران است. تقارن فروردین‌روز و فروردین‌ماه، جشن فروردینگان است.
فروردین، مشتق از واژۀ فارسی باستان فرَوَرتی fravarti به معنی نیروی نگاهبان زندگانی است و با واژۀ اوستایی فرَوَشی fravaši و پهلوی ساسانی فرَوَهر fravahr و فارسی نو فَرَوَهر faravahr هم‌خانواده است. این نام بر محدوده‌ای از زمان نهاده شد که عرصۀ بازگشت فروهرهای درگذشتگان به زمین بوده‌است. فروردین‌ماه، نخستین ماه ایرانی و زمان برگزاری چندین جشن بزرگ مردمان ایرانی، مانند نوروز کوچک، نوروز بزرگ، تیر روز فروردین‌ماه (سیزده به در) و فروردینگان است. فروردینگان که جشن تقارن روز فروردین و ماه فروردین است، از جشن‌های معتبر ایرانیان بوده که مانند بیش‌تر جشن‌های ایرانی با آب و گیاه پیوند داشته‌است. نیز روز فروردین از ماه اسفند، موسوم به نوروز اَنهار یا نوروز آب‌هاست و از روزهای گرامی‌داشت آب بوده و ایرانیان در این روز، ضمن شادی و صرف غذا و شیرینی در پهنۀ دشت‌ها، به لایروبی نهرها و احیای کاریزها و قنات‌ها می‌پرداختند.
#فروردین
#فروردینگان
#فروردین‌روز
#نوروز_انهار
@iranshahr1353
#بی‌خوراکی
#بی‌غذایی
#ناخوردن
#واژه‌نامک
@iranshahr1353
#خورش
#خورشن
#خوراک
#خوراکی
#واژه‌نامک
@iranshahr1353
چرخ از شفق نه صاعقه در خرمنش گرفت
خون حسین تازه شد و دامنش گرفت
#اهلی_شیرازی
قرن دهم هجری
@iranshahr1353
آن پنج نفر...
آیا دیگر به خانه برگشتند؟
گرامی باد سوم خردادماه، روز فتح‌الفتوح روزگارمان
#آزادی_خرمشهر
@iranshahr1353
دوره به صورت برخط (آنلاین) برگزار خواهد شد و ثبت نام و شرکت در آن، برای همگان، آزاد است.
نشانی بستر برخط و رمز ورود، پس از اتمام ثبت نام، در اختیار شرکت‌کنندگان قرار خواهد گرفت.
نحوه‌ی ثبت نام در دوره‌ی آموزشی خط و زبان فارسی میانه:
۱. ثبت نام در سامانه‌ی http://otc.pnu.ac.ir
۲. ورود به سامانه
۳. جست‌وجوی دوره با یکی از کلیدواژه‌ها (برای نمونه: فارسی میانه)
۴. انتخاب واحد: تحصیلات تکمیلی دکتری
۵. افزودن دوره به سبد خرید.
پیوند مستقیم دوره در سامانه‌ی otc:
https://otc.pnu.ac.ir/Course/Detail/2001
شماره‌ی تماس مرکز تحصیلات تکمیلی برای هماهنگی:
۰۲۱۲۴۵۰۸۲۱۴
شناسه‌ی ایتا:
@iranshahr1353
«استاد ابوالقاسم فردوسی... بیست و پنج سال در آن کتاب مشغول شد که آن کتاب تمام کرد و الحق هیچ باقی نگذاشت و سخن را به آسمان علیین برد و در عذوبت به ماء معین رسید و کدام طبع را قدرت آن باشد که سخن را بدین درجه رساند که او رسانیده است؟» (چهارمقاله‌ی نظامی عروضی سمرقندی)
«آنچه این حقیر در یک پیام کوتاه می‌توانم درباره‌ی اهمیت شاهنامه عرض کنم این است که شاهنامه یک کتاب نیست، بلکه یک کتابخانه است» (دکتر جلال خالقی مطلق)
بناهای آباد گردد خراب
ز باران وز تابش آفتاب
پی افگندم از نظم کاخی بلند
که از باد و بارانش ناید گزند
بر این نامه بر سال‌ها بگذرد
همی خواند آن کس که دارد خرد
چو این نامور نامه آمد به بن
ز من روی کشور شود پر سخن
از آن پس نمیرم که من زنده‌ام
که تخم سخن من پراگنده‌ام
هر آن کس که دارد هش و رای و دین
پس از مرگ بر من کند آفرین
گرامی باد بیست و پنجم اردیبهشت‌ماه، روز بزرگداشت پدر مهربان مردمان ایرانی و پیام‌آور مهربانی و خردورزی، حکیم ابوالقاسم فردوسی.
@iranshahr1353
آموزگار، مانند آینه است.
📚 از کتاب ششم دینکرد.
دینکرد (dēnkart)، مجموعه‌ای عظیم در ۹ کتاب با ۱۶۹هزار واژه به زبان فارسی میانه (پهلوی ساسانی) است که به موضوعات گوناگون دینی، علمی، اخلاقی و فرهنگی از دریچه‌ی نگاه ایرانیان باستان می‌پردازد. دو کتاب نخست این مجموعه و بخشی از کتاب سوم به روزگار ما نرسیده‌است. دینکرد را دو دانشمند ایرانی به نام‌های آذرفَرْنْبَغِ فرخزادان و آذربادِ امیدان در قرن نهم میلادی و قرن سوم هجری در زمان خلافت مأمون عباسی گردآوردند و تدوین کردند. نخستین بار دانشمند پارسی، دستور پشوتن سنجانا و پسرش داراب در بمبئی این مجموعه را به چاپ رساندند. دینکرد به فارسی نو نیز ترجمه و چاپ شده‌است.
#دینکرد
#دینکرت
#آذرفرنبغ_فرخزادان
#آذرباد_امیدان
#دستور_پشوتن_سنجانا
@iranshahr1353
سعدی شیرازی و اندرزنامه‌های پارسی
امروز، یکم اردیبهشت‌ماه، روز بزرگداشت استاد سخن، سعدی شیرازی است. سعدی را از سه پیامبر شعر پارسی دانسته‌اند. او نه‌تنها استاد بی‌نظیر عاشقانه‌هاست، بلکه چهرۀ برجستۀ ادبیات اندرزی نیز هست.
با برآمدن نوآمدگان غزنوی و سلجوقی و سرانجام، مغولان در خراسان، شعلۀ فرهنگ ایرانی که فرمان‌روایی‌های ایرانی خراسان، روشنش داشته بودند، خاموش نشد، بلکه خانه‌ای تازه جست. این شعله به دور از درازدستی‌های نوآمدگان، به جنوب ایران خرامید و به‌یک‌باره آثار شاعران پارس و کرمان لبریز شد از نمودها و نمادهای ایرانی. یادگارهایی که «آثار ملوک عجم» خوانده می‌شوند، بر اساس نگاره‌های جهانگردان اروپایی حتی تا روزگار صفویان نیز تا حد زیادی در جنوب ایران سرپا و زنده بوند و با آیندگان و روندگان سخن می‌گفتند. بنابراین ایران باستان برای مردمان جنوب، نه خاطره‌ای دورست بلکه واقعیتی زنده و جزئی از زندگانی روزمره بود. به سختی می‌توان باور کرد که سعدی، خواجو و حافظ در خانۀ اصلی پادشاهان پارس و در میان آثار زندۀ آن پادشاهان زیست کنند و از آثار آنان و از پیران مغان و بلبلان زندخوان و از گلبانگ پهلوی، بسیار و به نیکی یاد کنند و همه را در خیالات خود بافته باشند و هیچ کدام را درنیافته باشند، بلکه به عکس به نظر می‌رسد که آنان با وارثان و حاملان فرهنگ ایرانی و حتی بی‌واسطه یا به‌واسطه با آثار مکتوب ایرانی آشنا بوده‌اند. یکی از شواهد این آشنایی، یادکردهای سعدی از اندرزهای پادشاهان ایرانی است. «اندرز» نام مجموعه «آثار مکتوب»ی است که پادشاهان و دانایان ایرانی از خود به جای می‌نهادند. با نگاه به سنّت عمومی شاهان ایرانی در ایراد خطبۀ جلوس و وصیت و عهد پیش از درگذشت، می‌توان احتمال داد که همۀ آنان دارای اندرزنامه بودند. معروف‌ترین اندرزنامۀ پارسی، از خسرو یکم ساسانی، انوشیروان است. از این اندرزنامه، یک متن چکیدۀ پهلوی برجا مانده و فردوسی بزرگ نیز صورتی مفصل از آن را در شاهنامه نقل می‌کند. خاقانی نیز در قصیدۀ ایوان مداین به نحوی شاعرانه به اندرزهای خسرو انوشیروان اشاره می‌کند و می‌توان دریافت که آنچه «اندرز خسرو قَبادان» نامیده می‌شود، متنی بس مشهور در میان ایرانیان و البته اعراب بوده‌است. سعدی نیز در حکایتی از بوستان، اندرزهای خسرو انوشیروان را نقل می‌کند. هرچند که محتوای این اندرزها عیناً در «اندرز خسرو قبادان» پهلوی نیست، اما تنوع و تفاوت نقل‌های این اندرزنامه در متن مختصر پهلوی، شاهنامۀ فردوسی، بوستان سعدی و دیگر متون، گویای آن است که «اندرز خسرو قبادان» در اصل، متنی مفصل‌تر بوده‌است که هر کس به فراخور حال و نیاز خود، بهری از آن را نقل کرده‌است و حتی بهری نیز به آن افزوده‌است:
شنیدم که در وقت نزع روان
به هُرمَز چنین گفت نوشیروان
که خاطر نگهدارِ درویش باش
نه در بند آسایش خویش باش
نیاساید اندر دیار تو کس
چو آسایش خویش جویی و بس
نیاید به نزدیک دانا پسند
شُبان خفته و گرگ در گوسفند
برو پاس درویش محتاج دار
که شاه از رعیت بود تاجدار
رعیت چو بیخند و سلطان درخت
درخت ای پسر، باشد از بیخ سخت
مکن تا توانی دل خلق ریش
وگر می‌کُنی، می‌کَنی بیخ خویش
اگر جاده‌ای بایدت مستقیم
ره پارسایان امید است و بیم
طبیعت شود مرد را بخردی
به امید نیکی و بیم بدی
گر این هر دو در پادشه یافتی
در اقلیم و ملکش پنه یافتی
که بخشایش آرد بر امیدوار
به امید بخشایش کردگار ...
(بوستان سعدی، باب اول در عدل و تدبیر و رای)
#سعدی_شیرازی
#اندرز
#انذرزنامه
@iranshahr1353
● گزیده‌ای از بهترین کانال‌های تلگرام:
---------
🌍 اندیشکدۀ اقبال؛ مرجع تحلیل و شناخت پاکستان 🇵🇰
🇵🇰 @andishkadehiqbal
📗 حکومت‌های اساطیری ایران
📗 @iran_sarzamin_tamadon
🗺 تاریخ و سیاست را روی نقشه‌ها بخوانید!
💢 @Jaynegareh
🍎 مستجاب‌الدعوات و حل مشکلات علوم غریبه
● @Oloomgharibe89
🍎 انگلیسی عالی بدون معلم و کلاس با فیلم و کارتون
● @MusicOwallpaper
🍎 زرنگاری و طراحی سنتی
● @Vida_Dabir
🍎 بازخوانی تاریخ ایران‌زمین
● @Khonjibook
🍎 کارگروه پژوهشی ایران‌بان کُرد
● @Iranban_Kord
🍎 تاریخ و فرهنگ ملل جهان
● @Tarikhe_Melal
🍎 آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
● @Marzupan
🍎 قطعاتی از معروف‌ترین کتاب‌های دنیا!!
● @Mybookstan
🍎 آموزش دکوراسیون منزل
● @ZibaManzel
🍎 گنجینه نفیس کتاب‌های صوتی
● @Banafsh_Book
🍎 رازفیلم: مستندهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی
● @Razfilmweb
🍎 مولانای جان
● @Molanay_Gan
🍎 همه‌چیز دربارۀ گل و گیاه
● @Maryamgarden
🍎 پویش ملی‌فرهنگی سیمرغ
● @Pooyeshesimorgh
🍎 دانشگاه یزد
● @Political_YzdUni
🍎 آزمون تاریخ: پرسش و پاسخ روزانه
● @HistoQuiz
🍎 مرجع مستند و میم‌های تاریخی
● @Tarikh_TV
🍎 کانالی برای پژوهشگران
● @New_reesearch
🍎 اطلاعات عمومی
● @Etelat_Omumi
🍎 کتابخانۀ حقوق‌دانان
● @Law_Bookiran
🍎 منابع و مآخذ پژوهشی تاریخ ایران مدرن
● @ModernIranBooks
🍎 اینجا ورزشکار باش
● @MaryamTeam
🍎 تاریخ و فرهنگ ایران در آسیای صغیر
● @DorreShahvar
🍎 مطبوعات سیاسی
● @Siasatnameh_Olumsiasi
🍎 آهنگ‌های شاد و اشعار جان‌فزای پارسی
● @BazmeParviz
🍎 دین زرتشتی (مزدیسنا)
● @EchoesofGATAHA
🍎 جملاتی از جنس سیاست
● @Politicai_Thinkers
🍎 منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
● @TheMedes
🍎 ایران‌شهر (دربارۀ خط و زبان فارسی میانه)
● @Iranshahr1353
🍎 روزنامه‌ها و مجلات خارجی رو رایگان بخون
● @Iran_News_Magazine
🍎 کافه شعر
● @Kafee_Sheerr
🍎 درگاه وهومن امشاسپند
● @Khashatra
🍎 طبیب و درمانگری
● @Samsadeghitebeslami
🍎 آهنگ‌های نوستالژی
● @Muzic3000
🍎 تاریخ و فرهنگ بلوچستان
● @Balochs_History
🍎 دل‌واژہ‌های تنهایی
● @Gandomzaran
🍎 کتاب‌های صوتی آرامش با داستان
● @Arameshbadastan
🍎 پارسی سخن بگوییم و زیبا بنویسیم
● @Farzandan_Parsi
🧘🏻♀️ پاکسازی۷چاکرا، ابطال سحر و جادو
🛡 @chakra_meditation963
📊 اینفوگرافی‌های تاریخی و سیاسی
👨🏻💻 @Infographicer
♻️ کانال بازآفرینی (هنر و بازیافت و خلاقیت)
♻️ @Upcyclingidea
---------
📣 شرکت در تبادلات یا ثبت تبلیغات:
👤 @FiruzMehr
📚زامیاد روز
زامیاد روز، نام روز بیست‌وهشتم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد زامیاد تعلق دارد که مینوی زمین و نگاهبان گیاه است.
زامیاد در زبان اوستایی و فارسی باستان زام‌داتَه zāmdāta، در پهلوی ساسانی زامیاد/ زام‌داد / زام‌یَزد (بسته به تفاوت املا و مکتب آوانویسی) و در فارسی نو، زامیاد است. جزء نخست واژۀ «زام‌داتَه»، زام zām، ایزدی است که مینوی زمین به شمار می‌رود. زام در زبان پهلوی به صورت زامیگ zāmīk صرف شده و در نهایت در فارسی نو به صورت زمی و زمین درآمده‌است. جزء دوم زام‌داتَه و زام‌داد/ زامیاد، بن فعل «داد» به معنی آفریدن است. زامیاد، مینوی زمین و ایزد مدبّر خرّمی و برکت زمین است و برای زندگان روی زمین، چونان مادری مهربان است که آغوش گرم خویش را که همان گسترۀ زمین است، به رویشان گشوده‌است و آنان را به خرّمی و برکت و مهربانی، می‌پرورد. زامیاد، فزایندۀ گیاهان است. او در این کار، با ایزدان اسپندارمذ و امرداد، همراه است. نیز او بر پل چینود با ایزد اَشتاد، روان مردمان را پذیره می‌شود و کارهایشان را به ترازو می‌نهد. در زامیاد روز، درخت کاشتن و بذر افشاندن و آباد کردن زمین، نیک است.
#زامیاد
@iranshahr1353
📚اَشتاد روز
اشتاد روز، نام روز بیست و ششم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد اشتاد تعلق دارد که ایزد راستی و درستی و راهنمای روان‌های مردمان است.
اَشتاد در زبان اوستایی اَرشتات arštāt ، در زبان پهلوی ساسانی اَشتاد aštād، در سُغدی اَستاذ astāz و در خوارزمی اشتاذ aštāz است. او ایزد راستی و درستی است. روز بیست‌وششم هر ماه ایرانی به او تعلق دارد. اشتاد روز، روزی بود که خداوند، زمین را آفرید. به همین سبب، ایزد اشتاد، با ایزد زامیاد که از ایزدان مدبّر زمین است، همکاری دارد و اشتاد روز به مناسبت این آفرینش، روزی نیکو و فرخنده است. اشتاد همچنین با ایزدان داوری روز پسین و نگاهبانان پل چینود، مانند ایزد رَشن، همکار است. به سبب همین همکاری، اشتاد را راهنمای روان‌های مردمان در مینو و گیتی دانسته‌اند. نیز اشتاد با ایزد اَمُرداد در گیاه‌فزایی همکار است. اشتاد روز از فرخنده‌ترین روزهای ایرانی است و سفر کردن و جامۀ نو پوشیدن و حاجت خواستن و صدقه دادن در این روز، شگون دارد.
#اشتاد
#اشتاد_روز
@iranshahr1353
📚دین روز
دین روز، نام روز بیست‌وچهارم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد دین که راهنمای روان‌های مردمان است، تعلق دارد.
دین در زبان اوستایی، دَئِنَه daena، در پهلوی ساسانی دین dēn، در ارمنی den و در فارسی نو دین din است. دئنه از ریشۀ اوستایی dā و سنسکریت dhi به معنی دانستن، شناختن و اندیشیدن است. پس دین در نگاه هندوایرانیان، مجموعۀ دانش است. حکیم فردوسی نیز این دو را یکی می‌داند:
تو را دانش دین رهاند درست
در رستگاری ببایدت جست
ایزد دین در باور ایرانیان، راهنمای روان‌های مردمان است. او بر پل چینود به دیدار درگذشتگان می‌آید و نکوکاران را در جامه و چهره‌ای خوب، استقبال می‌کند و به سرای آواز و آرامش و زیبایی، به بهشت می‌برد و بدکاران را به دوزخ رهنمون می‌شود. به همین سبب، دین در پهنۀ گیتی نیز نام مجموعۀ دانش‌ها و آیین‌هایی است که مردمان را میان نیکی و بدی رهنمون می‌شود. با توجه به پیوند دین و دانش، دین را ایزد قلم نیز دانسته‌اند و در این روز، فرزند به آموزگار فرستادن، نیک است. واژۀ فارسی دین و واژۀ تازی دین، پیوند ریشه‌ای با هم ندارند و هیچ یک از دیگری گرفته‌نشده‌اند.
#دین
#دین‌روز
#ایزد_دین
@iranshahr1353
📚باد روز
باد، نام روز بیست و دوم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد باد یا وای تعلق دارد.
باد در فارسی باستان، واتَ vāta و در فارسی میانه wāt / wād است. باد، همان ایزد وای در اوستا و متون سنسکریت انگاشته می‌شود. وای در دوران یگانه‌زیستی تبارهای هندوایرانی، خدایی توانمند با دو کنش نکوکاری و ویرانگری بوده و این به سبب کنش‌های دوگانۀ باد در گیتی است. این خدای خوف‌آور، در اوستا به ایزد باد تبدیل می‌شود که به‌سان ایزد مهر، جنگ‌آوری دلیر است و با گردونۀ زرّینش در آسمان‌ها می‌گردد و دشمنان را در هم می‌کوبد. او ابرهای باران‌زا را برای خرّمی گیتی به آسمان می‌آورد و ابرهای تیره را از روی خورشید پس می‌زند و گیتی را روشن می‌کند. او در فضای تهیِ میان فرمان‌روایی آسمانی هُرمَزد و جهان تاریک و زیرین اهریمن فرمان می‌راند. شاید دوگانگی کنش‌های ایزد باد، به سبب همین میانه ایستادن و تماسش با هر دو ساحت هرمزد و اهریمن باشد. صفت ایزد وای، «دیرندخدای» یا «دیرنگ‌خدای» است یعنی خدای با زندگی دراز. او زندگی‌بخش است و هم با مرگ همراه است و همان واپسین دمی است که مردمان می‌زنند و می‌میرند.
#باد
#ایزد_وای
#ایزد_باد
@iranshahr1353
📚بهرام روز
بهرام، نام بیستمین روز در ماههای ایرانی و نام یکی از ایزدان نیرومند آریایی است که خویش‌کاری او پیروزگری و پاییدن پیمان و راستی است.
بهرام در زبان اوستایی، وِرِثرَغنَ (vərəthraγna)، در ارمنی باستان، وَهَگَن (vahagan)، در ارمنی نو، وَرام (varām)، در پهلوی ساسانی وَهرام (Wahrām) و در فارسی نو، بهرام است. صورت اوستایی و سنسکریت این نام، به معنی کُشندۀ وِریثرَه (vərəthra) / وریترَه (vritra) است و در هند، صفت ایزد ایندره بوده‌است. وریتره، اَژدهای سارق آب و عامل خشکسالی بوده و ایزدان هندوایرانی با کشتن او و سُنبیدن شکمش آب‌ها را آزاد می‌کردند. جزء دوم نام این ایزد یعنی γna در فارسی نو همان بن فعل «زن» است و معنی کلی نام این ایزد، زنندۀ وریتره و یا اَژدهازَن است.
بهرام، ایزد نیرومند همۀ آریاییان بوده‌است و در میان ارمنیان حتی خدای ملی بوده‌است. او ایزد پیکار و پیروزی است. یونانیان، بهرام را هرکول می‌دانستند و در نجوم، مریخ بدو منسوب است. بهرام، همکار ایزد مهر است و بر پیمان و راستی در زمین نظارت می‌کند و دشمنان را هرچه نیرومند هم باشند، درهم‌می‌شکند، اما در آشتی نیز کوشاست.
#بهرام
#ایندره
@iranshahr1353
📚رشن‌روز
رشن‌روز، نام روز هجدهم در ماههای ایرانی است. این روز به ایزد رشن تعلق دارد که ایزد دادگری است.
رشن در زبان اوستایی، «رشنو» است که ممکن است به معنی پرهیزگاری یا درخشش باشد. این نام در فارسی میانه و فارسی نو، «رشن» است، اما گاه در فارسی نو «رش» نیز خوانده می‌شود. ایزد رشن در اوستا صفات برازنده‌ای چون داناترین، مقدس‌ترین، به‌گزین‌ترین و نیک‌پرتاب‌ترین دارد. اسناد صفت «نیک‌پرتاب‌ترین» به رشن، با صفت درخشش او نسبت دارد، زیرا آریاییان، ایزدان روشنایی مانند میترا و آرش را به صورت کمانگیر و پرتابگر تصور می‌کردند. هچنین صفت «به‌گزین‌ترین» برای ایزد رشن، به سبب آن است که او همراه با میترا و سروش، داوری روز پسین می‌کنند. رشن بر پل چینود به دیدار روان تازه‌درگذشتگان می‌رود تا داوری‌شان کند و او را ترازویی است که هیچ‌گاه کژ نمی‌گراید. رشن در اوستا با آیین «وَر» نسبت دارد که آزمایش راست‌گویی بوده است. در رشن‌روز، جامه نو کردن توصیه شده‌است و در این روز، کشاورزی و مسافرت و بازرگانی، نیکوست.
#رشن
#رشن‌روز
#رشنو
#مهر
#میترا
#سروش
@iranshahr1353
