اگر موضوعی را مدام برای شما تکرار کردند بدانید که به احتمال زیاد یک دروغ است. ✍🏻 نوآم چامسکی
💢این مدل هوش مصنوعی انحراف اخلاقی دارد!
گزارش شده است که چتباتهای هوش مصنوعی شرکت متا(Meta) اقدام به برقراری مکالمات غیر اخلاقی با افراد زیر سن قانونی میکنند. تحقیقات وال استریت ژورنال نشان داده است که همراهان مجازی شرکت متا میتوانند برخی از دستورالعملهای اخلاقی جدی را نادیده بگیرند.
چتباتها یا رباتهای گفتگوگر هوش مصنوعی شرکت «متا» در حال برقراری مکالمههای غیر اخلاقی با حسابهایی که برچسب زیر سن قانونی داشتهاند، دیده شدهاند.
در مکالمات آزمایشی انجام شده توسط این پایگاه، هم چتبات رسمی شرکت «متا» و هم چتباتهای ایجاد شده توسط کاربران، به سمت گفتگوهای صریح جنسی میروند.
طبق این گزارش، حتی اگر به هوش مصنوعی گفته میشد که کاربران زیر سن قانونی هستند یا اگر چتباتها برای کودکان برنامهریزی شده بودند، این مکالمات غیر اخلاقی ادامه مییافت.
بدتر از آن، اینکه این تحقیقات نشان داد که چتباتهایی که از صدای افراد مشهوری مانند «کریستن بل»، بازیگر مشهور هالیوود و «جان سینا» کشتیکچکار و بازیگر هالیوود استفاده میکنند نیز در این مکالمات غیر اخلاقی شرکت میکنند.
به عنوان مثال، وال استریت ژورنال گزارش داد که یک چتبات هوش مصنوعی «متا» با صدای «جان سینا» با یک کاربر که برچسب ۱۴ سالگی دارد، مکالمات خلاف اخلاقی برقرار کرده است.
گزارش شده است که حتی این چتباتها اذعان کردهاند که در برخی موارد رفتارهایی غیرقانونی را توصیف میکنند.
شرکت «متا» در واکنش به این گزارش در یک بیانیه، این گزارش را متهم به «دستکاری و غیر قابل نمایش در مورد نحوه تعامل بیشتر کاربران با همراهان هوش مصنوعی» کرد.
متا در پاسخ به وال استریت ژورنال نوشت: با این وجود، ما اکنون اقدامات بیشتری انجام دادهایم تا اطمینان حاصل کنیم که سایر افرادی که میخواهند محصولات ما را دستکاری کنند، کار سختتری داشته باشند.
دنیای چتباتهای هوش مصنوعی در چند سال اخیر به سرعت رشد کرده است و رقابت بیشتری از سوی شرکتهایی مانند اوپنایآی(OpenAI) و آنتروپیک(Anthropic) صورت گرفته است.
گزارش وال استریت ژورنال ادعا میکند که «مارک زاکربرگ»، مدیرعامل «متا» میخواهد نردههای اخلاقی را برای تجربهای جذابتر با چتباتهای این شرکت و رقابتی ماندن مستقر کند.
با این حال، سخنگوی «متا» در پاسخ به وال استریت ژورنال، این موضوع را رد کرد که این شرکت افزودن پادمانها را نادیده گرفته است.
گفتنی است که این گزارش همچنین ادعا میکند که کارکنان «متا» از این مسائل آگاه بوده و نگرانیهای خود از این مسئله را درون این شرکت مطرح کردهاند.
https://www.wsj.com/tech/ai/meta-ai-chatbots-sex-a25311bf
🆔@ScientificDialectics
💢کشف سنگنبشته سلطنتی رامسس سوم در عمق بیابان
باستانشناسان سنگنبشتهای با نام رامسس سوم، فرعون سرشناس مصر باستان در جنوب اردن کشف کردند.
باستانشناسان در جنوب اردن، سنگنبشتهای را ثبت کردهاند که حاوی نام رامسس سوم، فرعون مصر باستان است. این کشف که برای نخستینبار بهصورت علمی مستندسازی شده است، نشان میدهد ارتش رامسس سوم در حدود ۳۲۰۰ سال پیش از این مسیر عبور کرده است.
رامسس سوم که بین سالهای ۱۱۸۴ تا ۱۱۵۳ پیش از میلاد فرمانروا بود، در دورهای پرتلاطم تاریخ منطقه سلطنت میکرد. گزارشهای تاریخی از شکست دادن «قوم دریایی» و حفظ امپراتوری مصر در برابر این تهاجم حکایت دارند. همچنین او در مدیترانه شرقی دست به لشکرکشی زد تا نفوذ مصر را در منطقه گسترش دهد.
این سنگنبشته روی دیوارهای صخرهای و در نزدیکی یک چشمهٔ طبیعی قرار دارد که دسترسی به آن را بسیار دشوار میسازد. تا پیش از امسال تنها تعداد اندکی از پژوهشگران از وجود آن اطلاع داشتند، اما اکنون این اثر تاریخی توسط دکتر علی المنصر، رئیس دپارتمان مدیریت منابع فرهنگی و موزهشناسی دانشگاه هاشمیه اردن، بهطور رسمی ثبت و معرفی شده است.
دکتر المنصر میگوید:
اهمیت این کشف نهتنها به دلیل حکاکی سلطنتی است، بلکه به این خاطر است که این سنگنبشته بخشی از کوه است و قابل جابهجایی نیست. پیشتر تنها یک سنگنبشتهٔ مصری در شمال اردن یافته شده بود که روی سنگی قابل حمل حک شده بود.
💢برنامه جدید دانشگاههای بریتانیا برای افزایش دسترسی اقشار محروم به آموزش عالی
انجمن دانشگاههای بریتانیا (Universities UK) در مراسمی در وستمینستر، طرحی با عنوان «دسترسی به موفقیت» معرفی کرد که هدف آن افزایش دسترسی اقشار محروم جامعه به آموزش عالی است. این طرح چهار اقدام کلیدی را شامل میشود: پذیرش مبتنی بر شرایط فردی، همکاری در مناطق محروم، فراهم کردن کمکهزینه کافی برای دانشجویان و ارائه مشاوره شغلی هدفمند.
در بخشی از این برنامه، انجمن دانشگاهها، UCAS و بنیاد Sutton Trust پروژهای مشترک برای شفافسازی و یکپارچهسازی نظام «پذیرش مبتنی بر شرایط» در انگلیس آغاز کردند. این روش که در آن سابقه فردی و دشواریهای تحصیلی دانشجویان در روند پذیرش لحاظ میشود، قرار است منصفانهتر و قابل فهمتر شود تا دانشآموزان مستعد از اقشار آسیبپذیر نیز بتوانند به دانشگاه راه یابند.
https://www.universitiesuk.ac.uk/latest/news/university-sector-unveils-plan-boost
🆔@ScientificDialectics
💢ترجمه و دوبله ویدیو با یک کلیک...!
▪️سرویس Translate.video یه ابزار هوش مصنوعی برای ترجمه، زیرنویس و دوبله ویدیوها در بیش از ۷۵ زبان فقط با یک کلیک!
▪️قابلیتها :
▫️ترجمه و افزودن زیرنویس خودکار
▫️دوبله و صداگذاری هوش مصنوعی
▫️رونویسی و تولید متن از ویدیو
▫️خروجی ویدیو (mp4) و زیرنویس (srt/vtt)
مناسب برای تولیدکنندگان محتوا، یوتیوبرها و کسانی که میخواهند ویدیوهاشون رو جهانی کنند!
🆔@ScientificDialectics
💢جای دندان بر استخوان گلادیاتور نشانه مبارزه با شیر است
اسکلت این مرد جوان در عملیات کاوش در سال ۲۰۰۴ در منطقه یورک بریتانیا کشف شد
به گفته کارشناسان، آثار دندان که روی اسکلت یک گلادیاتور روم باستان پیدا شده، اولین شواهد باستانشناسی از مبارزه بین یک انسان و یک شیر است.
باستانشناسان این اسکلت را در سال ۲۰۰۴ در حفاری دریفیلد تراس در شهر یورک در بریتانیا کشف کردند. اکنون تصور میشود که این محل گورستان گلادیاتورهای روم باستان است که به خوبی حفظ شده است.
بررسیهای پزشکی قانونی از اسکلت این مرد جوان نشان داد که سوراخها و جای دندان روی لگن خاصره به احتمال زیاد اثر گازگرفتگی شیر است.
پروفسور تیم تامپسون، کارشناس پزشکی قانونی که این پژوهش را هدایت کرد، میگوید این اولین «شواهد فیزیکی» از مبارزه گلادیاتورها با این گربهسان بزرگ است.
او گفت: «سالها اطلاعات ما در مورد مبارزه گلادیاتورها با حیوانات عمدتا بر متون تاریخی و تصاویر هنری متکی بود، اما این کشف جدید به منزله اولین شواهد مستقیم و فیزیکی در این مورد است که چنین رویدادهایی در آن دوره رخ میداده است و این کشف شناخت ما از فرهنگ سرگرمی رومیان در این منطقه را تغییر میدهد.»
کارشناسان از روشهای جدید پزشکی قانونی و تشخیص جرم برای تجزیه و تحلیل اثر زخمها روی این اسکلت استفاده کردند. از جمله اسکنهای سه بعدی نشان دادند که شیر این مرد را از ناحیه لگن خاصره گاز گرفته است.
پروفسور تامپسون، استاد دانشگاه مینوت، ایرلند، گفته است که «ما میتوانیم بگوییم که جای دندانها حوالی زمان مرگ این مرد ایجاد شدند.
بنابراین، این آثار ناشی از گاز گرفتن حیوانات لاشهخوار پس از مرگ نیست بلکه با مرگ این جوان مرتبط بوده است.
پژوهشگران علاوه بر اسکن زخم، اندازه و شکل آن را با نمونه گازگرفتگی گربهسانان بزرگ در باغ وحش لندن مقایسه کردند.
پروفسور تامپسون به بیبیسی گفت: «جای دندان روی اسکلت این مرد با گاز گرفتگی شیر مطابقت دارد.»
بررسی محل گزش اطلاعات بیشتری در مورد شرایط مرگ این گلادیاتور در اختیار پژوهشگران قرار داده است.
پروفسور تامپسون در توضیح گفته است که «لگن خاصره جایی نیست که شیرها به طور معمول به آن حمله میکنند، بنابراین ما فکر میکنیم که این گلادیاتور در حال مبارزه در نوعی نمایش بوده که ناتوان شده است، و شیر او را به دندان گرفته و با خود کشیده است.»
این اسکلت به مردی بین ۲۶ تا ۳۵ ساله تعلق دارد که با دو نفر دیگر در یک قبر دفن و اجساد آنها با استخوانهای اسب پوشانده شده بود.
بررسیهای قبلی استخوان حاکی از آن بود که این مرد یک بستیاریوس (Bestiarius) بوده است، یعنی گلادیاتوری که در مبارزه با حیوانات شرکت میکرده است.
مالین هولست، مدرس ارشد رشته باستانشناسی استخوان در دانشگاه یورک، گفته است که «درتجربه ۳۰ ساله خودم در بررسی اسکلتها هرگز چیزی شبیه این آثار گزش را ندیده بودم.»
او گفت که اسکلت این مرد ماجرای یک «زندگی کوتاه و تا حدودی وحشیانه» را بازگو میکند.
استخوانهای او به ماهیچههای بزرگ و قدرتمند متصل بودند و شواهدی از آسیب در ناحیه شانه و ستون فقرات او هم وجود دارد که نشانه کار بدنی سخت و شرکت در نبرد است.
خانم هولست، که مدیر موسسه باستانشناسی استخوان در یورک است، افزوده است: «این یک کشف بسیار هیجانانگیز است، زیرا اکنون میتوانیم ساختن تصویر بهتری از نحوه زندگی گلادیاتورهای روم را آغاز کنیم.»
او گفت این یافتهها که در مجله علوم و تحقیقات پزشکی پلوس وان منتشر شده همچنین وجود گربههای بزرگ و حیوانات عجیب و غریب دیگر در میدانهای مبازره گلادیاتورها در نقاطی مانند یورک و چگونگی دفاع آنها از خود در برابر مرگ را نشان میدهد.
کارشناسان گفتهاند که این کشف به این نظر اعتبار میبخشد که اگرچه هنوز در شهر یورک آثار یک آمفیتئاتر رومی یافت نشده، اما به احتمال زیاد هنگام حضور رومیان در این شهر، چنین محلی وجود داشته و برای برگزاری نمایش مبارزه گلادیاتورها به عنوان نوعی سرگرمی به کار میرفته است.
کارشناسان گفتهاند که حضور رهبران برجسته روم در یورک به این معنی بود که آنها به برخورداری از سبک مجلل زندگی نیاز داشتند، بنابراین دیدن شواهدی از برگزاری رویدادهای گلادیاتوری عجیب نیست زیرا در آن زمان، برگزاری این رویدادها به منظور نمایش ثروت و قدرت رایج بود.
دیوید جنینگز، رییس موسسه باستانشناسی یورک، میگوید: «شاید ما هرگز نفهمیم چه چیزی این مرد را به جایی کشاند که به نظر ما، برای سرگرمی دیگران با حیوانات میجنگید اما قابل توجه این است که اولین شواهد باستانشناسی استخوان از این نوع نبرد گلادیاتورها در فاصلهای چنین دور از تماشاخانه کولوسئوم در رم یافته شده است.
https://www.bbc.com/news/articles/cp8v2063r19o.amp
🆔@ScientificDialectics
💢هوش مصنوعی سرطان را ریشه کن خواهد کرد ؟
این روزها، سیلیکون ولی ادعا میکند که پایان بیماریها نزدیک است؛ اما نه به کمک تحقیقات کلاسیک پزشکی یا رفع کمبود پزشکان، بلکه به لطف پیشرفتهای چشمگیر در هوش مصنوعی مولد.
دمیس هسابیس، مدیرعامل Google DeepMind و برنده جایزه نوبل در زمینه تحقیقات هوش مصنوعی، اخیراً اعلام کرده است که امیدوار است ظرف پنج تا ده سال آینده، هوش مصنوعی بتواند به حل مشکلات بزرگ علمی کمک کند و حتی «تمام بیماریها را درمان کند». از سوی دیگر، شرکت OpenAI نیز مدلهای جدیدی را معرفی کرده که توانایی تولید و ارزیابی فرضیههای نوآورانه در زیستشناسی را دارند.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، پیشتر به رئیسجمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، گفته بود: «به لطف هوش مصنوعی، شاهد درمان بیماریها با سرعتی بیسابقه خواهیم بود.»
همچنین داریو آمودی، یکی از مؤسسان Anthropic، سال گذشته پیشبینی کرده بود که:
با کمک هوش مصنوعی، «اکثر انواع سرطانها ریشهکن خواهند شد.»
با این حال، این وعدههای بزرگ بیشتر شبیه به تبلیغ محصولات به نظر میرسند تا واقعیتی قطعی. اما آیا ذرهای امکان در این پیشبینیها وجود دارد؟
برای یافتن پاسخ، نویسنده این گزارش با دانشمندان و مدیرانی از دانشگاهها، شرکتهای بزرگ دارویی مانند Pfizer و Moderna و مؤسسات پژوهشی همچون مرکز سرطان Memorial Sloan Kettering گفتوگو کرده است. نتیجهی این بررسیها نشان میدهد که اگرچه هوش مصنوعی واقعاً ابزار مفیدی برای کشفهای علمی شده است، اما هنوز تا دستیابی به درمانهای عملی و قابل اطمینان فاصله زیادی باقی مانده.
حتی اگر امروز مدلی از OpenAI یا گوگل دارویی پیشنهادی برای درمان یک نوع سرطان ارائه کند، این دارو باید سالها تحت آزمایشهای آزمایشگاهی و انسانی قرار گیرد تا ایمنی و اثربخشی آن در محیط واقعی تأیید شود. الکس ژاورونکو، مدیرعامل شرکت بیوتکنولوژی Insilico Medicine، تأکید میکند: «در توسعهی دارو، تابلوهای توقف زیادی وجود دارد و این تابلوها به دلایل خوبی گذاشته شدهاند.»
به بیان دیگر، هوش مصنوعی میتواند به عنوان یک شتابدهنده در مسیر تحقیق و توسعهی دارو عمل کند، اما نمیتواند همهی مراحل دشوار و زمانبر آزمایشهای پزشکی را نادیده بگیرد یا جایگزین کند.
✍️ نگار علی
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2025/04/how-ai-will-actually-contribute-cancer-cure/682607/
🆔@ScientificDialectics
💢ابزارهای هوش مصنوعی دانشجویان را وسوسه میکند که مفاهیم پایه را کنار بگذارند
یک محقق هوش مصنوعی هشدار میدهد که اگر جامعه بیش از اندازه به این فناوری تکیه کند، هوش مصنوعی فرصت یادگیری مفاهیم پایه را از نسل جوان میگیرد.
پل دارون، معاون آموزشی فناوری اطلاعات در پردیس دانشگاه جیمز کوک در بریزبن، گفت که ظهور هوش مصنوعی ممکن است شبیه اختراعات قبلی مانند ماشینحساب و نرمافزارهای مبتنی بر صفحهگسترده باشد که کاربران را از «کارهای طاقتفرسا و تکراری» بینیاز کردند و این امکان را برای آنها فراهم آوردند که تمرکز بیشتری بر امور خلاقانه داشته باشد.
دارون به اپک تایمز گفت: «مثل این است که یک دستیار ۱۲ ساله داشته باشید که مرتکب اشتباهات زیادی میشود، اما بعضی از کارها را خیلی سریع انجام میدهد.»
«ابزارهایی مثل کوپایلت شرکت مایکروسافت بهسرعت در دنیای برنامهنویسی توسعه پیدا کردهاند، بهطوری که کاربران برای برنامهنویسیهای سنگین و زمانبر به آنها رجوع میکنند. این ابزارها در زمان و انرژی صرفهجویی میکنند تا افراد بیشتر روی دورنمای کلی و ساماندهی مؤلفههای پروژه خود تمرکز کنند.»
«از اینرو، میتوان گفت عالی است و هوش مصنوعی راهِ ماشینحساب را طی خواهد کرد.»
با اینحال، دارون تأکید دارد که هوش مصنوعی مولّد فراتر از یک ماشینحساب ساده است و میتواند واردِ حوزههایی شود که کاربران باید آنها را بهصورت دستی انجام دهند.
او ضمن اشاره به کار برنامهنویسی گفت: «آموزش مبانی برنامهنویسی به جوانان در شرایطی که هوش مصنوعی میتواند در کدنویسی به آنها کمک کند، بسیار دشوار است.»
دارون میپرسد: «اما اگر نسل جوان یا کارگران مبتدی مفاهیم پایه را نیاموزند، چطور میتوانند مفاهیم پیچیدهتر را یاد بگیرند؟»
«و همینجا است که یکی از چالشها شکل میگیرد: مرحله آغازین یادگیری برای افرادی که هنوز مفاهیم پایه را نیاموختهاند.»
«هوش مصنوعی بهطور حتم ابزار فوقالعادهای است، اما باعث میشود کسانی که مفاهیم پایه را یاد نگرفتهاند، بهجای یادگیری بهطور دزدکی از این فناوری استفاده کنند.»
علاوه بر چتباتهای پرطرفدار هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی، کوپایلت، کلود و غیره، شرکتهای فناوری درحال توسعه «عاملهای هوش مصنوعی» هستند که ممکن است تحول دیگری را در این حوزه رقم بزنند.
براساس پلتفرم توسعهدهنده گیتهاب، عاملهای هوش مصنوعی میتوانند با خودکارسازی بسیاری از فرایندها اعم از بازبینی کد، تست، استقرار کد و تشخیص اشکالات باعث ایجاد تحول در برنامهنویسی شوند.
مدیرعامل انویدیا: شاید نسل جوان دیگر نیازی به یادگیری برنامهنویسی نداشته باشد
اظهارات دارون درحالی مطرح میشود که بعضی از چهرههای شناختهشده این صنعت نیز دیدگاه مشابهی دارند.
در اجلاس جهانی دولتها در دبی که در فوریه ۲۰۲۴ برگزار شد، جنسون هوانگ، مدیرعامل انویدیا، گفت که نسل بعدی دیگر نیازی به یادگیری برنامهنویسی ندارد.
او گفت: «در ۱۰ یا ۱۵ سال گذشته تقریباً تمام کسانی که در این حوزه حضور داشتند، حتماً به شما گفتهاند که بچهها باید علوم کامپیوتر را یاد بگیرند و برنامهنویسی بیاموزند.»
«درواقع، عملاً برعکس است. وظیفه ما این است که فناوریهای محاسباتی را به شکلی توسعه دهیم که دیگر کسی نیازی به برنامهنویسی نداشته باشد و زبان برنامهنویسی، زبان انسانی باشد.»
هوانگ افزود که همه میتوانند به لطف «معجزه هوش مصنوعی» برنامهنویسی کنند و اینکه ارتقای مهارتها در آینده ضرورت بیشتری پیدا خواهد کرد.
او گفت: «کشورها و مردمانی که میدانند از چه طریقی مشکلات زیستشناسی دیجیتال، آموزش جوانان، تولید یا کشاورزی را حل کنند- افرادی که به حوزه تخصصی خود واقف هستند- حالا میتوانند از این فناوری که همهجا در دسترسشان قرار دارد استفاده کنند.»
«حالا کامپیوتری در اختیار دارید که هرچه میگویید انجام میدهد.»
«ما باید مهارتهای همه را ارتقا بدهیم و من معتقدم که فرایند ارتقای مهارتها لذتبخش و شگفتانگیز خواهد بود.»
هوش مصنوعی میتواند خلاقیت را در بسیاری از زمینهها محدود کند
دارون گفت: «یکی از احتمالات این است که هوش مصنوعی خلاقیت را در جامعه محدود خواهد کرد.»
او گفت: «هوش مصنوعی صرفاً میتواند آنچه را که در دادههای آموزشی وجود داشته، تقلید کند. این فناوری میتواند دادهها را به روشهای مختلف تلفیق کند، اما دامنه کار آن به همان دادهها محدود میشود و در مواجهه با مسائلی که کاملاً جدید باشند به مشکل میخورد.»
https://www.theepochtimes.com/world/ai-could-tempt-society-to-skip-core-learning-university-dean-cautions-5846701
🆔@ScientificDialectics
『 جنون آینه ای از هستی : نقد عقلانیت در نظریههای دلوز و فروید 』
❒دلوز عقلانیت را محدودکننده میداند و جنون را بهمنزلهی نیرویی مولد و آینهای از هستی معرفی میکند. در نگاه نخست، چنین تعبیری از جنون ممکن است در تقابل با گفتمان سنتی روانپزشکی قرار گیرد که جنون را نشانهی اختلال روانی و انحراف از هنجار تلقی میکند، اما در چارچوب روانکاوی فرویدی، این تلقی نهتنها قابل درک، بلکه قابل تأیید است.
❒در نظریهی روانکاوی، عقل یا من (Ego) همواره در تلاش است تا میان مطالبات نهاد (Id)، فرامن (Superego) و واقعیت بیرونی تعادل برقرار کند. این تعادل از طریق فرآیندهای دفاعی چون سرکوب (Repression) ممکن میشود. عقل، برای بقا، مجبور به نادیدهگرفتن یا دفن کردن بسیاری از امیال و افکار ناخوشایند است. در این مسیر، بسیاری از محتویات ناهشیار از آگاهی طرد میشوند. فروید بر این باور است که این طردشدگی مطلق نیست؛ بلکه آنچه سرکوب شده، دیر یا زود، به شکلی دیگر بازخواهد گشت گاه در قالب رؤیا، لغزش زبان، علائم رواننژندی، و حتی جنون.
❒دلوز، در ستایش از جنون، آن را نهفقط انحراف، بلکه نوعی حضور رادیکال ناخودآگاه در جهان میداند؛ نوعی آگاهی متفاوت که از منطق عقلانیت روزمره میگریزد. در این معنا، جنون بازتاب حقیقتیست که عقل تابِ مواجهه با آن را ندارد. از منظر فرویدی، این میتواند بازگشت امر سرکوبشده تلقی شود: ظهور پنهانکردههای روان، در قالبهایی که عقل از درک مستقیمشان ناتوان است. جنون، تجسمی از تناقضهای حلنشدهی درون انسان است.
❒اما فروید جنون را تنها به ویرانی نمیسپارد؛ او معتقد است که انرژی روانی ناهشیار میتواند مسیر دیگری یابد: تصعید (Sublimation). تصعید، فرایندیست که در آن میلهای ناهشیار، به جای سرکوب، به شکلهای والاتری چون هنر، علم یا فلسفه متجلی میشوند. از این روست که بسیاری از شاعران، نویسندگان، فیلسوفان و هنرمندان، بهگونهای با «جنون آفرینش» در تماساند. مثال روشن آن در تحلیل فروید از زندگی لئوناردو داوینچی دیده میشود، جایی که او نشان میدهد چگونه میلهای واپسزدهی لئوناردو، در قالب عطش دانایی و شکوه هنری، به حیات ادامه دادهاند. همچنین، نقاشی سوررئالیستی سالوادور دالی را میتوان نوعی بیان هنری ناخودآگاه دانست—که با توسل به تصویرهای فراعقلی، بافتار روان ناهشیار را روی بوم میآورد.
❒از این منظر، آنچه دلوز ستایش میکند، همان چیزیست که فروید نیز بدان اذعان دارد: عقل، در تمامیت خود، نه حامل حقیقت روان، بلکه نگهبان نظم اجتماعی وفرهنگیست. اما حقیقت روان، گاه از مسیر عقل نمیگذرد؛ بلکه از طریق رخنههایی چون جنون، خلاقیت، رؤیا یا لغزش زبانی، خود را مینمایاند. دلوز با گفتن اینکه «جنون آینهای از وجود است»، تصویری فلسفی از همین ایدهی فرویدی را به دست میدهد: جنون نهفقط شکست عقل، بلکه ظهورِ لایههای عمیقتری از هستی انسانیست—لایههایی که در آنها، تخیل، میل، ترس و حقیقت در هم تنیدهاند.پس آنچه در ظاهر بیماری یا گسست روانی جلوه میکند، در نگاهی فرویدی، میتواند پردهای گشوده بر حقیقتی عمیقتر از انسان باشد. حقیقتی که زبان عقل آن را نمیفهمد، اما شعر، هنر و جنون آن را بازگو میکنند.
╭─ɢʀᴏᴜᴘ ┈┈┈┈┈┈•✧𝑚𝑒𝑙𝑖𝑠𝑠𝑎
🏛➛ @humanismpsychology
╰──┈•™
💢چرا خمیازه مسری است؟
خمیازه مسری کمتر به خستگی مربوط میشود و بیشتر در ارتباطات بین افراد ریشه دارد
دیدن یا حتی شنیدن اینکه کسی خمیازه میکشد، میتواند باعث شود شما هم خمیازه بکشید. این پدیده تنها مختص انسانها هم نیست و برخی حیوانات نیز خمیازه مسری را تجربه میکنند.
اما چرا خمیازه مسری است؟
دکتر چارلز سوییت، روانپزشک و مشاور پزشکی، معتقد است برخی نورونها در مغز به نام «نورونهای آینهای» ممکن است در خمیازه مسری نقش داشته باشند. نورونهای آینهای به حرکاتی که ما در دیگران مشاهده میکنیم، پاسخ میدهند. او به لایوساینس میگوید: «وقتی شما کسی را میبینید که خمیازه میکشد، آن نورونها فعال میشوند.»
تحقیقات همچنین نشان دادهاند که بیشتر احتمال دارد انسانها و حیوانات در پاسخ به خمیازههای افرادی که آنها را میشناسندــ نسبت به غریبههاــ خمیازه بکشند. به عنوان مثال، در یک مطالعه در سال ۲۰۱۳، سگها بیشتر زمانی که صاحبشان را در حال خمیازه کشیدن دیدند، آنها هم خمیازه کشیدند و این وقتی یک غریبه را دیدند که خمیازه میکشد، کمتر تکرار شد.
به گفته آندرو گالاپ، استاد رفتارشناسی دانشگاه جانز هاپکینز، این الگو را که به «سوگیری آشنایی» معروف است، احتمالا سوگیریهای توجهی هدایت میکنند، زیرا افراد به طور طبیعی به افرادی که در حلقه ارتباطات اجتماعی آنها قرار دارند، توجه بیشتری دارند.
گالوپ میافزاید که یک فرضیه هم این است که خمیازه مسری تکامل یافته است تا شناسایی تهدیدها در درون گروهها را افزایش دهد. مطالعهای که سال ۲۰۰۷ در نشریه «روانشناسی تکاملی» (Evolutionary Psychology) منتشر شد، نشان میدهد که او و همکارانش متوجه شدند خمیازه به خنک شدن مغز کمک میکند و این اثر خنککنندگی میتواند باعث بهبود هوشیاری و پردازش ذهنی بهتر فردی که خمیازه میکشد، بشود. بنابراین اگر خمیازه در یک گروه پخش شود، ممکن است به افزایش آگاهی از تهدیدها در آن گروه کمک کند.
تحقیقات اخیر گالوپ روی انسانها نشان داد که تنها دیدن اینکه دیگران خمیازه میکشند، میتواند توانایی فرد را در شناسایی تهدیدها تقویت کند. آنچه ایده افزایش سطح هوشیاری در گروه از طریق خمیازه مسری را تقویت میکند.
فرضیه دیگر این است که خمیازه مسری تکامل یافت تا گروهها را هماهنگ نگه دارد. خمیازهها برآمده از ریتم طبیعی ساعت بدناند و اغلب سیگنالهایی برای گذار بین فعالیتها محسوب میشوند. بنابراین زمانی که خمیازه در یک گروه پخش میشود، ممکن است به هماهنگسازی الگوهای رفتاری و فعالیتها کمک کند.
این فرضیه طی یک مطالعه روی شیرهای آفریقایی قوت گرفت. محققان خمیازههای ۱۹ شیر را در دو گروه اجتماعی مشاهده و ارتباط بین انتشار خمیازه و همزمانی حرکتی را ردیابی کردند. نتایج شگفتانگیز بود: شیرهایی که خمیازه یک شیر دیگر به آنها سرایت کرد، نسبت به شیرهایی که خمیازه شیر دیگر بر آنها اثری نگذاشت، ۱۱ برابر بیشتر احتمال داشت که حرکات شیر اول را تقلید کنند.
البته همه افراد به طور یکسان در برابر خمیازه مسری اثرپذیر نیستند. چنانچه در مطالعات کنترلشده، حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد داوطلبان در پاسخ به دیدن خمیازه یک نفر در ویدیو، خمیازه کشیدند.
یک سوال کلیدی در تحقیق هم این بود که آیا خمیازه مسری به همدلی مرتبط است یا خیر. گالوی دراینباره گفت: «چندین مطالعه انجام شد، اما نتایج متفاوت بودند. برخی مطالعات این ارتباطات را پیدا کردهاند اما برخی دیگر نتواستند چنین رابطهای را نشان دهند.»
تحقیقات اولیه نشان داده بود که کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به کودکانی که اوتیسم ندارند، کمتر احتمال دارد به طور مسری خمیازه بکشند، اما یک مطالعه نشان داد زمانی که از شرکتکنندگان خواسته شد به طور خاص بر محرک خمیازه تمرکز کنند، این تفاوت از بین رفت. گالوپ توضیح میدهد که این مورد نشان میدهد «توجه» نیز در انتشار خمیازه نقش کلیدی دارد.
یکی از کشفهای ثابت در تحقیقات هم ارتباط منفی بین خمیازه مسری و روانپریشی است. یعنی افرادی که در آزمون ویژگیهای روانپریشی امتیاز بالاتری میگیرند، معمولا به خمیازه مسری کمتر حساساند.
دکتر چارلز سوییت میگوید: «نتیجه اینکه خمیازه مسری کمتر به خستگی مربوط میشود و بیشتر در ارتباطات بین افراد ریشه دارد. در واقع این یک تکنیک بیصدای مغز شما برای هماهنگ شدن با افراد (و گاه حیوان خانگی) اطراف شما است.»
🆔@ScientificDialectics
💢تصویر روز ناسا:
کهکشان مارپیچی میلهای NGC 5335 از نگاه هابل
کهکشان NGC 5335 ، قطری حدود ۱۷۰ هزار سال نوری دارد و در فاصلهای بیش از ۲۰۰ میلیون سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی سنبله (Virgo) قرار دارد .
https://apod.nasa.gov/apod/image/2504/NGC5335heic2505_2048.jpg
🆔@ScientificDialectics
💢وزارت بهداشت :
اعلام شرایط اضطراری در بندرعباس
وزارت بهداشت ایران با اشاره به افزایش چشمگیر آلودگی هوا و احتمال انتشار آلایندههایی نظیر آمونیاک، دیاکسید کربن، دیاکسید گوگرد و دیاکسید نیتروژن در سطح شهر بندرعباس شرایط اضطراری اعلام کرد
توصیه های وزارت بهداشت :
حضور مردم در منازل و اجتناب از حضور در فضای آزاد و انجام فعالیتهای بدنی و بسته نگه داشتن پنجرهها
استفاده از ماسکهای مناسب N95 یا P2 بهویژه گروههای آسیبپذیر (بیماران تنفسی، قلبی، کودکان، زنان باردار و سالمندان)
شستشوی صورت و همچنین استفاده از لباسهای مقاوم
🆔@ScientificDialectics
💢وقتی هوش مصنوعی قاضی، وکیل و استخدامکننده میشود
ویکتور لازارته: هوش مصنوعی همین حالا جای انسانها را گرفته است
این روزها به نظر میرسد که در پی استفاده فراوان از هوش مصنوعی، دغدغههای جدیدی در دنیا ایجاد شده است. بخشی از این آشفتگی جهانی در پی هجوم هوش مصنوعی، دغدغههای شغلی افراد است و حالا یک سرمایهگذار مطرح این موضوع را تائید کرده است.
در شرایطی که این روزها صنعت فناوری آمریکا بهشدت درگیر تعرفههای تجاری است و همین باعث شده تا هیاهوی رسانهای درباره هوش مصنوعی تا حدودی فروکش کند؛ اما در این میان برخی از سرمایهگذاران همچنان بهشدت در حال جستوجو برای یافتن "طلای دیجیتال" در حوزه هوش مصنوعی هستند.
یکی از این سرمایهگذاران، ویکتور لازارته مدیرعامل سابق صنعت بازیهای رایانهای است که ادعا کرده که در حال حاضر هوش مصنوعی بهطور کامل جایگزین انسانها شده است. در این حال و در شرایطی که خیلی از شرکتها روند حرکت به سمت آینده کاملاً خودکار را کند کردهاند، لازارته با قدرت تمام در حال پیشروی در این مسیر است.
لازارته در صحبتهایی در این رابطه گفت: «شرکتهای بزرگ جوری صحبت میکنند که هوش مصنوعی جایگزین انسانها نمیشود، بلکه به آنها کمک میکند. این واقعاً مزخرف است. هوش مصنوعی بهطور کامل جایگزین انسانها میشود.»
به گزارش بیزنس اینسایدر، لازارته معتقد است که مشاغلی مثل وکلا و کارکنان منابع انسانی باید بیش از دیگران نگران آینده شغلی خود باشند و دانشجویان حقوق باید از حالا به این فکر کنند که سه سال دیگر چه کاری میتوانند انجام دهند که هوش مصنوعی قادر به انجامش نباشد.
در حال حاضر Benchmark، شرکت سرمایهگذاری لازارته در استارتاپهایی مثل Mercor (پلتفرم استخدام مبتنی بر هوش مصنوعی) و Decart (آزمایشگاه تحقیقاتی هوش مصنوعی) سرمایهگذاری کرده است.
البته لازارته برای اثبات ادعایش مدرک خاصی ارائه نداده و فقط بر تجربه و سرمایهگذاریهای خود تکیه دارد؛ اما برای بررسی بیشتر این ادعا، باید به نمونههای استفاده از هوش مصنوعی در حقوق و استخدام نگاهی بیندازیم که در موارد فراوانی نتایج فاجعهباری به همراه داشته است.
فاجعههای حقوقی با هوش مصنوعی
در یکی از موارد، در دادگاه عالی نیویورک مشخص شد که یک فرد کارآفرین، تلاش داشته تا یک ویدیوی تولیدشده با هوش مصنوعی را بهجای وکیل انسانی به دادگاه ارائه دهد که این موضوع باعث شد تا قاضی بهشدت از او انتقاد کند.
این شخص در حال آزمایش نرمافزار کمک حقوقی خود به نام Pro Se Pro بوده که قاضی متوجه این اتفاق شده و با انتقاد از او گفت: «شما نمیتوانید از این دادگاه بهعنوان سکوی پرتاب کسبوکارتان استفاده کنید.»
در نمونهای دیگر، مایکل کوهن، مشاور حقوقی سابق دونالد ترامپ، به دلیل استفاده از پروندههای ساختگی تولیدشده با هوش مصنوعی در ارائه دفاعیات، مورد انتقاد قرار گرفت. اگرچه استفاده از فناوری ممکن بود مفید باشد، اما مشکل آنجا بود که نرمافزار، منابع حقوقی کاملاً ساختگی را ارائه داده بود.
بسیاری از وکلا و متخصصان حقوق معتقدند که دادگاهها بهزودی در برابر استفاده بیرویه از هوش مصنوعی ایستادگی خواهند کرد. مارک بارتولومیو استاد حقوق، دراینباره گفت: «فکر میکنم دادگاهها خیلی زود جلوی استفاده گسترده از هوش مصنوعی را خواهند گرفت.»
هوش مصنوعی در استخدام: ابزار پیشرفت یا چرخه معیوب؟
در حوزه منابع انسانی نیز اوضاع بهتر از این نیست. با وجودی که مدلهای امروزی هوش مصنوعی تعصبات نژادی و جنسیتی متعددی دارند که ناشی از دادههای واقعی و معیوبی است که برای آموزش از آنها استفاده میکنند، اما شرکتها با سرعت در حال استفاده از مدلهای هوش مصنوعی در روند استخدام هستند.
طبق یک مطالعه، ۹۹ درصد از پانصد شرکت برتر فهرست Fortune برای فیلتر کردن متقاضیان کار از هوش مصنوعی استفاده میکنند و حتی تعدادی از این شرکتها برای مصاحبه اولیه با داوطلبان هم از هوش مصنوعی بهره میبرند.
این وضعیت محیط آشفتهای برای متقاضیان کار ایجاد کرده؛ تا جایی که برخی برای مقابله با "هوش مصنوعی استخدامکننده" از هوش مصنوعی شخصی برای تولید رزومه و ارسال انبوه درخواستها استفاده میکنند. نتیجه چه خواهد شد؟
یک چرخه رقابت نابرابر که افراد غیر مسلط به فناوری (ازجمله سالمندان، مهاجران و افراد دارای معلولیت) از بازار کار بیرون رانده خواهند شد. هانی فرید، استاد علوم رایانه دانشگاه UC برکلی درباره این روند هشدار داده و گفته: «فقط به این دلیل که چیزی اجتنابناپذیر به نظر میرسد، دلیل نمیشود که آن را بیملاحظه اجرا کنیم.»
✍️ غزال زیاری
https://futurism.com/investor-ai-fully-replacing-people
🆔@ScientificDialectics
💢چطور میتوان از سیاهچاله برای تامین انرژی جهان استفاده کرد؟
دانشمندان راههایی را برای استخراج حجم عظیم از انرژی از سیاهچالههایی را پیشنهاد دادهاند که ممکن است روزی بشر یا موجودات فرازمینی به آن دسترسی پیدا کنند. این ایدهها نهتنها علمی، بلکه آیندهنگرانهاند و در عین حال مرز میان واقعیت و خیال را به چالش میکشند.
با گسترش و بلوغ تمدنها اگر رشد بشر تا به امروز ملاک قرار گیرد نیاز به انرژی برای ادامه حیات، بهطور مداوم افزایش یافته است. در این راستا، مجموعهای از ایدهها و فناوریهای تخیلی-علمی برای تأمین انرژی مورد نیاز جوامع پیشرفته مطرح شدهاند. از جمله این ایدهها میتوان به کرههای دایسون اشاره کرد؛ سازههای غولآسایی که بهدور یک ستاره میچرخند تا بیشترین انرژی آن را برداشت کرده و به نقاط مورد نیاز ارسال کنند.
اما این ابرسازهها با وجود جذابیت ظاهری ممکن است هزینههای بسیار سنگینی برای سازندگانشان داشته باشند. بهعلاوه، با وجود جستوجوهای فراوان در کیهان، هنوز نشانهای از وجود آنها پیدا نشده است. این غیبت میتواند نشانهای از نبود تمدنهای فوقپیشرفته باشد، یا حاکی از آن که این سازهها برای آن تمدنها ضروری یا عملی نیستند.
استخراج انرژی از سیاهچالههای چرخان
ایدهای بسیار جالبتر که نخستینبار توسط راجر پنروز، فیزیکدان و ریاضیدان برجسته، مطرح شد، استفاده از سیاهچالههای چرخان، که با نام سیاهچالههای کر (Kerr) شناخته میشوند، برای استخراج انرژی است. این نوع از سیاهچالهها نخستینبار توسط روی کر و از لحاظ هندسی توصیف شدند.
در سال ۱۹۶۹، پنروز پیشنهاد داد که اگر جسمی به ناحیهی ارگوسفر، منطقهای درست بیرون از افق رویداد سیاهچاله است وارد شود، میتوان با استفاده از انرژی چرخشی سیاهچاله، جسم را شتاب داد و انرژی از آن استخراج کرد. این فرآیند، که به «فرآیند پنروز» معروف است، مستلزم آن است که بخشی از جسم انرژی منفی کسب کند تا بتوان انرژی آن را بازیابی کرد؛ در غیر این صورت، تنها چیزی که بهدست میآید، تغذیهی بیشتر سیاهچاله است.
جورج پینوشه، استاد فیزیک دانشگاه متروپولیتنای علوم آموزشی سانتیاگو، در مقالهای که بهتازگی منتشر شده، میگوید: «بیایید فرض کنیم ذرهای را از فاصلهی بسیار دور به درون ارگوسفر یک سیاهچالهی کر و در مسیری پادگرد (خلاف جهت چرخش سیاهچاله) پرتاب میکنیم. حال، فرض کنید مسیر آن را طوری تنظیم میکنیم که هنگام ورود به ارگوسفر، ذره به دو قسمت تقسیم شود: یکی از آنها توسط سیاهچاله جذب شود و دیگری به بیرون فرار کند و فاصلهی بسیار زیادی را بپیماید.»
او ادامه میدهد:«بهدلیل شدت فوقالعادهی گرانش درون سیاهچاله، نسبیت عام اجازه میدهد بخش جذبشده انرژی منفی داشته باشد.» در چنین حالتی، پنروز نشان داد که بخش فراری، انرژی بیشتری نسبت به بخش جذبشده دارد. اگرچه در نگاه اول این امر ممکن است خلاف قانون بقای انرژی بهنظر برسد، اما طبق نظریهی نسبیت عام، اینطور نیست.
پینوشه میافزاید:«حقهی اصلی این است که سیاهچاله انرژی منفی را جذب میکند و این باعث کاهش جرم-انرژی و در نتیجه کاهش سرعت چرخش آن میشود. به عبارت دیگر، ما موفق شدهایم بخشی از انرژی چرخشی سیاهچاله را استخراج کنیم.»
فورانهای عظیم از دل مغناطیس
مکانیزم دیگری که در این مقاله توضیح داده شده، مکانیزم بلنفورد، زنجک (Blandford-Znajek) است که سعی دارد توضیح دهد چگونه فورانهای عظیمی که از سیاهچالههای چرخان دیده میشوند، شکل میگیرند.
پینوشه توضیح میدهد:«هنگامی که گازهای موجود در قرص برافزایشی به سمت سیاهچاله حرکت میکنند، در مسیری مارپیچ میچرخند. این حرکت باعث اصطکاک داخلی و داغشدن گازها تا دماهایی در حد چند میلیون کلوین میشود. این دما باعث یونیزه شدن گاز و تبدیل آن به پلاسما میشود، یعنی ترکیبی از یونهای مثبت و الکترونهای منفی. این ذرات باردار متحرک، میدانهای مغناطیسی بسیار پویایی ایجاد میکنند که باعث میشوند پلاسما به شکل دو فوران عظیم و با سرعت نسبیتی در امتداد محور چرخش سیاهچاله خارج شود.»
ایدهی جدیدتری که در سالهای اخیر مطرح شده، «پیشران هالهای» نام دارد. مزیت این فناوری فرضی آن است که نیازی به ورود ذره به درون سیاهچاله یا استفاده از انرژی منفی نیست. همانطور که نور هنگام عبور از چاههای گرانشی انرژی میگیرد، مشابه کمکگرفتن گرانشی فضاپیماها، میتوان از این پدیده برای افزایش انرژی فوتونها استفاده کرد.
البته، تمامی این روشها در حال حاضر صرفاً در حد نظریه و محاسبات ریاضی هستند.
✍️ تینا مزدکی
https://www.iflscience.com/how-could-humanity-or-aliens-use-a-black-hole-to-harvest-energy-78910
🆔@ScientificDialectics
💢نقاشی باران بر مریخ؛ ردپای آبی در دل بیابانی سرخ
محققان شواهدی یافتهاند که نشان میدهد در گذشتهی دور، باران و برف بر سطح خشک و سرخ مریخ میباریده است.
مریخ، سیارهای که امروز خشک، سرد و بیجان بهنظر میرسد، روزگاری ممکن است شبیه زمین ما بوده باشد. پژوهشگران معتقدند در گذشتهی دور، مریخ اقلیمی گرم و مرطوب داشته، فرضیهای که براساس ساختارهای زمینشناسی گستردهای شکل گرفته که بهنظر میرسد در اثر جریان آب ایجاد شدهاند.
اکنون، یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر «آماندا اشتکل» از موسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech)، با استفاده از شبیهسازیهای کامپیوتری، نشانههایی از بارش باران و حتی برف در مریخِ ۴ میلیارد سال پیش یافته است. آنها از مدلی استفاده کردند که در اصل برای زمین طراحی شده بود و آن را برای تحلیل شرایط اقلیمی مریخ در دوره «نواکی» (Noachian Epoch)، یعنی زمانی که آب احتمالاً نقش مهمی در شکلدهی به سطح سیاره داشته، بهکار گرفتند.
اما مسئله اینجاست: مدلهای اقلیمی موجود نشان میدهند که دمای سطح مریخ آنقدر پایین بوده که امکان وجود آب مایع بسیار بعید بهنظر میرسد. پس اگر آب آنقدر سرد بوده که نباید مایعی وجود داشته باشد، این درهها و شیارهای بزرگ چطور شکل گرفتهاند؟
در این پژوهش دو سناریوی مختلف بررسی شده است:
۱. اقلیم گرم و مرطوب که در آن بارش باران و برف گسترده رخ میداده.
۲. اقلیم سرد و خشک که تنها در اثر ذوبشدن یخچالها در حاشیهی کلاهکهای قطبی، آب موقتاً جاری میشده.
نتایج نشان داد که سناریوی گرم و مرطوب بهتر میتواند توضیح دهد چرا درهها و شبکههای رودخانهای در ارتفاعات بسیار متنوع و مناطق گوناگون مریخ شکل گرفتهاند. در حالی که مدل ذوب یخ، تنها برای نواحی خاصی از مریخ قابلقبول بهنظر میرسد.
برای مثال: در منطقهای بهنام دهانهی «جزرو» (Jezero Crater) که اکنون کاوشگر «پشتکار» ناسا در آن فعالیت میکند، نشانههایی از جریان آبی قدرتمند دیده شده که برای جابهجایی سنگهای بزرگ نیاز به آب جاری بوده است.
دانشمندان همچنین شباهتهایی بین چشماندازهای مریخ و مناطق زمینشناسی در یوتا (آمریکا) دیدهاند، موضوعی که بیشتر به ارتباط زمین و مریخ در گذشته دامن میزند.
در نهایت، این پژوهش که در تاریخ ۲۱ آوریل ۲۰۲۵ در مجله علمی Journal of Geophysical Research: Planets منتشر شده، نشان میدهد که بارش، نقش مهمی در شکلگیری مریخِ اولیه داشته و احتمال وجود اقلیم گرم در گذشتهی این سیاره را تقویت میکند.
دکتر برایان هاینک، نویسنده ارشد این مطالعه، میگوید: «وقتی فرسایش ناشی از جریان آب متوقف شد، مریخ مثل قاب عکسی از گذشتهی زمین منجمد شد. شاید امروز مریخ بیشتر از آنچه فکر میکردیم، شبیه زمین ۳.۵ میلیارد سال پیش باشد.»
✍️ نگار علی
https://www.space.com/the-universe/mars/mars-is-covered-in-evidence-of-ancient-lakes-rain-and-snow-but-scientists-arent-sure-how-thats-possible
🆔@ScientificDialectics
💢صفحه نخست روزنامههای صبح امروز بریتانیا
شنبه ۲۶ اپریل ۲۰۲۵
۰۶ اردیبهشت ۱۴۰۴
🆔@ScientificDialectics
💢عمیقترین حفاری تاریخ/ دانشمندان به مرز گوشته زمین رسیدند!
در مأموریتی رکوردشکن، پژوهشگران موفق شدند عمیقترین نمونهی سنگی استخراجشده از زمین را به دست آورند و به مرز گوشته نزدیک شوند؛ دستاوردی که فرصتهای بیسابقهای برای مطالعهی ترکیب و فرآیندهای ژرفترین لایهی سنگی سیارهی ما فراهم میکند.
گوشته زمین که بین پوستهی سنگی و هستهی مذاب بیرونی زمین قرار دارد، ۷۰ درصد جرم و ۸۴ درصد حجم زمین را تشکیل میدهد. اما با وجود نقش عظیمی که در فرآیندهای زمینشناختی ایفا میکند، دانشمندان هرگز نتوانستهاند مستقیماً از سنگهای این لایهی فوقالعاده مهم نمونهبرداری کنند.
این مسئله کاملاً قابل درک است، مخصوصاً اگر در نظر داشته باشید که ضخامت پوستهی زمین به طور متوسط بین ۱۴ تا ۱۹ کیلومتر (۹ تا ۱۲ مایل) است. خوشبختانه در برخی نقاط دنیا، این ضخامت کمتر است و گسلها باعث میشوند گوشته از میان شکافها قابل دسترس شود. یکی از این مناطق، رشتهکوه میاناقیانوسی آتلانتیک، بهویژه در نزدیکی کوه زیرآبی آتلانتیس مسیف (Atlantis Massif) است.
در بخش جنوبی آن منطقهای به نام شهر گمشده (Lost City) قرار دارد؛ یک میدان آبفشانهای گرمابی که مایعات خروجی آن بسیار قلیایی و سرشار از هیدروژن، متان و دیگر ترکیبات کربنی است. این ویژگیها باعث شدهاند که این منطقه نامزدی جذاب برای بررسی چگونگی شکلگیری حیات اولیه در زمین باشد. افزون بر این، در اینجا سنگهای گوشتهای وجود دارند که با آب دریا وارد واکنشی به نام «سرپانتینیزاسیون» میشوند؛ فرآیندی که ساختار سنگ را تغییر داده و به آن ظاهری سبزرنگ و شبیه مرمر میدهد.
در ماه مه ۲۰۲۳، ۸۰۰ متر دورتر از این میدان، اعضای برنامهی بینالمللی اکتشاف اقیانوسی (IODP) با استفاده از کشتی تحقیقاتی JOIDES Resolution به طول ۴۷۰ فوت که توسط بنیاد ملی علوم آمریکا اجاره شده بود موفق شدند عمیقترین نمونهی بهدستآمده از گوشته زمین را استخراج کنند، اگر چه هدف اصلی این مأموریت رکوردشکن، حفاری تا این عمق نبود.
جوهان لیسنبرگ، پترولوژیست دانشگاه کاردیف و یکی از نویسندگان مقاله، گفت:«ما فقط برنامهریزی کرده بودیم که تا عمق ۲۰۰ متری حفاری کنیم، چون پیش از این کسی نتوانسته بود در سنگهای گوشته به عمق بیشتری برسد؛ حفاری آنقدر آسان پیش رفت که سرعت پیشروی سه برابر سریعتر از حد معمول بود. در نهایت، تیم توانست تا عمق خیرهکنندهی ۱۲۶۸ متری حفاری کند و تنها به دلیل محدود بودن زمان عملیاتی، مأموریت متوقف شد.»
اندرو مککِیگ، یکی دیگر از نویسندگان مقاله و از دانشگاه لیدز، توضیح داد که براساس تحلیل اولیه، ترکیب این هسته حاوی گونهای از پریدوتیت به نام «هارزبورژیت» است که در اثر ذوب نسبی سنگ گوشته شکل میگیرد. همچنین این نمونه شامل سنگهایی به نام «گابرو» بود که سنگهای آذرین دانهدرشت محسوب میشوند. هر دوی این سنگها در ادامه با آب دریا واکنش شیمیایی داده و ترکیب خود را تغییر دادهاند.
هرچند این هسته فرصت بیسابقهای برای شناخت بیشتر از گوشته و زیرلایهی زمینشناختی شهر گمشده فراهم کرده است، اما این مأموریت موفق نشد «چالش بزرگ» عبور از ناپیوستگی موهوروویچیچ را به سرانجام برساند. ناپیوستگی موهوروویچیچ، یا به اختصار «موهو»، مرزی است که به عنوان مرز واقعی میان پوسته و گوشتهی دستنخورده شناخته میشود.
مأموریتهای آینده ممکن است به اکتشاف در این منطقهی نزدیک به آتلانتیس مسیف ادامه دهند، اما متأسفانه این مأموریتها دیگر شامل کشتی JOIDES Resolution نخواهند بود؛ زیرا بنیاد ملی علوم آمریکا تصمیم گرفته است تأمین مالی حفاریهای بعد از سال ۲۰۲۴ را متوقف کند, یعنی درست زمانی که دانشمندان در آستانهی ورود به ژرفترین لایهی زمین قرار گرفتهاند، آیندهی چنین مأموریتهایی اکنون در هالهای از ابهام قرار گرفته است.
✍️ تینا مزدکی
https://www.popularmechanics.com/science/environment/a64590639/scientist-drill-into-earths-mantle/
🆔@ScientificDialectics
💢آیا داروی ضدچاقی جدید انقلابی به پا میکند؟
شرکت داروسازی «ایلای لیلی» در آستانه عرضه یکی از مهمترین داروهای دهههای اخیر است: قرصی خوراکی به نام «اورفوگلیپرون»، که میتواند برای درمان چاقی و دیابت نوع 2 انقلابی به پا کند. این دارو از دسته داروهای مبتنی بر هورمون GLP-1 است که در سالهای اخیر به شکل تزریقی محبوبیت گستردهای یافتهاند.
نتایج اولیه آزمایشهای بالینی این قرص نشان داده که بیماران دیابتی با مصرف روزانه آن کاهش معناداری در میزان قند خون (A1C) و کاهش وزن تجربه کردهاند، که با نسخههای تزریقی قابل مقایسه است.
مهمتر آنکه عوارض جانبی عمدهای نظیر مشکلات کبدی گزارش نشده است؛ امری که باعث توقف تولید قرصی مشابه توسط شرکت «فایزر» شد. اگر مطالعات تکمیلی نیز موفق باشند، اورفوگلیپرون میتواند به اولین قرص GLP-1 تأییدشده برای کاهش وزن تبدیل شود.
مزیت اصلی داروی مذکور این است که برخلاف داروهای تزریقی نیازی به نگهداری در یخچال یا استفاده از قلمهای تزریق ندارد، تولید آن ارزانتر است، و استفاده از آن برای بیماران آسانتر خواهد بود. این دارو همچنین میتواند برای درمان بیماریهای مزمن وابسته به چاقی، مانند بیماریهای قلبی، کلیوی و کبدی، یا حتی در آینده برای اعتیاد و آلزایمر مؤثر باشد.
در سطح جهانی، این دارو میتواند باعث کاهش وابستگی مردم به رژیمهای پرکالری و غذایی شود، بازار صنایع فرآوردههای غذایی و رژیم لاغری را متحول کند، و هزینههای درمانی ناشی از چاقی را کاهش دهد. اگر همه مراحل به خوبی پیش برود، اورفوگلیپرون میتواند راهگشای عصری جدید در کنترل وزن، سلامت متابولیک، و پیشگیری از بیماریهای مزمن شود.
ایلای لیلی هماکنون بزرگترین شرکت داروسازی جهان از نظر ارزش بازار است، و در مسیر تبدیل شدن به نخستین شرکت درمانی چندتریلیوندلاری قرار دارد. فرهنگ کاری باز، تشویق به چالشپذیری، تسریع در تولید، و استفاده از دانش بیرونی از جمله سیاستهایی هستند که به رشد سریع نوآوری در این شرکت منجر شدهاند.
https://time.com/7278429/weight-loss-obesity-pill-eli-lilly/
🆔@ScientificDialectics
💢این ویتامین خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد
ویتامین دی التهاب را کاهش میدهد، باعث مرگ سلولهای سرطانی میشود و همچنین رشد توده سرطانی را مهار و پاسخ ایمنی بدن را تقویت میکند
بر اساس یک مطالعه جدید، ویتامین دی علاوه بر مزیتهای بسیاری که برای تقویت سلامت استخوانها، قدرت عضلانی و عملکرد سیستم ایمنی دارد، در پیشگیری و درمان سرطان روده بزرگ هم موثر است.
به گزارش نیویورکپست، محققان در این مطالعه جدید که در نشریه «مواد مغذی» (Nutrients) منتشر شد، با استفاده از روش فراتحلیل مطالعات قبلی، نتایج ۵۰ مطالعه را که مجموعا روی۱.۳ میلیون شرکتکننده انجام شده بود و بر آثار بالقوه ویتامین دی بر خطر ابتلا به سرطان، ایمنی و التهاب تمرکز داشت، بررسی کردند.
به گفته یانوش تاماش وارگا، نویسنده این مطالعه و استاد دانشگاه سملویس در بوداپست، «مهمترین یافته این است که ویتامین دی در پیشگیری و درمان سرطان روده بزرگ (کولورکتال) نقش حیاتی ایفا میکند. تحقیقات ما بهطور واضح از همبستگی قوی بین سطح ۲۵ــهیدروکسی ویتامین دی (فرم اصلی ویتامین دی) و هر نتیجهای در ارتباط با سرطان (تشخیص، درمان و پیشرفت) خبر میدهد».
بیماران مبتلا به سرطان که سطح ویتامین دی پایینی داشتند، «پیشآگهی»های ضعیفتری نشان دادند. منظور از پیشآگهی یا پروگنوز (Prognosis) در سرطان، پیشبینی وضعیت آینده بیماری (احتمال بهبودی، طول مدت بیماری، میزان پاسخ به درمان و احتمال عود مجدد) بر اساس اطلاعات و دادههای موجود است.
محققان دریافتند که ویتامین دی میتواند التهاب را کاهش دهد، مرگ سلولهای سرطانی را تحریک کند، رشد تومور را مهار و پاسخ ایمنی را تقویت کند که به گفته دکتر وارگا، این سازوکارها بر تغییرات سلولی و مولکولی که به تشکیل و رشد تومورهای سرطانی روده بزرگ منجر میشوند، تاثیر قابلتوجهی دارد.
تحقیقات نشان دادهاند که مصرف مکملهای ویتامین دی علاوه بر پیشگیری، میتواند نرخ بقا یا احتمال زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته را هم بیشتر کند. البته دکتر وارگا اضافه میکند که اثر ویتامین دی به عواملی مانند دوز مصرفی، وضعیت فردی بیمار و مدت زمان درمان هم بستگی دارد.
یکی از محدودیتهای مهم تحقیق این است که در مطالعات گنجاندهشده در این فراتحلیل، از دوزهای مختلف ویتامین دی استفاده شده بود و بیماران در مراحل مختلف سرطان در این تحقیقات شرکت داشتند. به همین دلیل محققان پیشنهاد کردند برای تعیین دوز بهینه به منظور اثربخشی درمان، تحقیقات بیشتری انجام شود.
دکتر مونیکا فکته، نویسنده اصلی مطالعه و پزشک دانشگاه سملویس، به افرادی که در معرض خطر بالای سرطان روده بزرگ قرار دارند، توصیه کرد سطح ویتامین دی خود را زیرنظر داشته باشند و بهویژه اگر ویتامین دی پایینی دارند، روزانه مکمل ویتامین دی به میزان یک هزار تا چهار هزار واحد بینالمللی مصرف کنند. البته تعیین بهترین دوز بر اساس وضعیت سلامت فرد و سطح کنونی ویتامین دی او مشخص میشود.
محققان به پزشکان هم پیشنهاد میکنند به منظور پیشگیری و درمان موثرتر مراجعان، سطح ویتامین دی آنان را به طور منظم آزمایش و در صورت لزوم مکملهای ویتامین دی تجویز کنند.
دکتر فکته خاطرنشان کرد: «ویتامین دی در درمان و پیشگیری از سرطان روده بزرگ نقش حیاتی ایفا میکند اما برای تعیین دوز بهینه و نقش خاص عوامل ژنتیکی تحقیقات بیشتری لازم است. برای شناخت سازوکارهای مولکولی ویتامین دیــ مانند تنظیم آنکوژنها (ژنهای جهشیافتهای که میتوانند منجر به سرطان شوند) و مهار پیشرفت تومورــ هم به تحقیقات علمی بیشتر نیاز داریم.»
او تاکید کرد: «از آنجا که اثر ویتامین دی بهشدت با وضعیت بیمار مرتبط است، توصیههای درمانی باید شخصیسازی شده باشند.»
منبع اصلی ویتامین دی قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید است، اما میتواند از منابع غذایی از جمله ماهیهای چرب و برخی قارچها هم تامین شود. برخی مواد غنیشده با ویتامین دی از جمله شیر، برخی آبمیوهها و غلات هم برای مصرف در دسترساند.
🆔@ScientificDialectics
💢برخی روغنهای خوراکی خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند
«اسید لینولئیک» موجود در روغن دانهها و روغنهای گیاهی میتواند باعث رشد و تکثیر سلولهای سرطان پستان شود
محققان درمورد مصرف بیش از حد روغنهای پختوپز هشدار میدهند زیرا چربی این روغنها میتواند احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
روغن دانهها، غلات و گیاهان شهرت خوبی ندارند، زیرا به گفته محققان موجب تحریک التهاب در بدن میشوند. پژوهشگران دانشکده پزشکی ویل کرنر برای تایید این ادعا تحقیقات تازهای انجام دادند که نشان میدهد «اسید لینولئیک»، یعنی چربی موجود در روغن غلات، دانهها و گیاهان، میتواند باعث رشد و تکثیر سلولهای سرطانی در پستان شوند.
بهگزارش نیویورکپست، مصرف مداوم «اسید لینولئیک» خطر ابتلا به تهاجمیترین نوع سرطان پستان یعنی «سرطان پستان سهگانه-منفی» را افزایش میدهد. این بیماری سریعتر از دیگر انواع سرطان سینه رشد میکند و نیازمند برنامه درمانی فشردهای شامل جراحی، شیمیدرمانی، و پرتودرمانی است.
احتمال زنده ماندن مبتلایان به این نوع سرطان کم است. در مقایسه با سرطان پستان معمولی که احتمال بقا در آن حدود ۹۰ درصد است، احتمال بقای مبتلایان به این سرطان ۷۷ درصد است. دکتر جان بلنیس، پژوهشگر سرطان در دانشگاه ویل کرنل و نویسنده اصلی این پژوهش، میگوید: «اکنون میدانیم که اسید لینولئیک بهطور مشخص موجب رشد سلولهای سرطانی میشود.»
دکتر بلنیس با خوشبینی معتقد است که نتایج اخیر نشان میدهد رژیم غذایی خاص برای چه بیمارانی مفید است. او تاکید میکند که نیازی به ترس و پرهیز از روغن دانهها نیست و نتایج اخیر بیش از هر چیز نشان میدهند که افراد در معرض خطر باید اعتدال را رعایت کنند و در انتخاب روغن دقت کنند.
او میگوید: «رژیم غذایی کامل و متعادل همچنان یکی از ارکان مهم پیشگیری از سرطان است و سازوکاری است که همه میتوانند از آن بهره ببرند.» روغن دانهها، غلات و گیاهان شامل روغنهایی نظیر کانولا، ذرت، دانه پنبه، دانه انگور، سویا، آفتابگردان و برنج است.
این روغنها حاوی مقدار زیادی اسید چرب امگا۶ و مقدار کمی اسید چرب امگا۳ هستند و مشکل استفاده از آنها در همین است. به گفته متخصصان، با مصرف این روغنها امگا۶ بیش از امگا۳ دریافت میشود و این امر در بدن التهاب ایجاد میکند.
در نهایت اینکه در استفاده از این روغنها باید جانب اعتدال و احتیاط را نگه داشت. نتایج این مطالعه نیز گویای آن است که رژیم غذایی متعادل حاوی میوه و سبزیجات اهمیت فراوانی در حفظ سلامت دارد.
🆔@ScientificDialectics
💢صفحه نخست روزنامههای صبح امروز بریتانیا
دوشنبه ۲۸ اپریل ۲۰۲۵
۰۸ اردیبهشت ۱۴۰۴
🆔@ScientificDialectics
💢توصیههای بهداشتی برای مقابله با آلودگی ناشی از گازهای سمی
وزارت بهداشت: شهروندان هرمزگانی از خروج غیرضروری خودداری کنند
در پی انفجار در اسکله شهید رجایی و انتشار گازهای سمی، رعایت نکات بهداشتی و ایمنی ضروری است.
از شهروندان درخواست میشود از هرگونه تردد غیرضروری در خارج از منزل خودداری کنند.
در مواردی که خروج از منزل اجتنابناپذیر است، استفاده از ماسکهای مناسب، توصیه میشود.
شهروندان تا اطلاع ثانوی در منازل خود باقی بمانند و از حضور در محیطهای بیرونی پرهیز کنند.
شهروندان از انجام فعالیتهای ورزشی در فضای باز خودداری کنند.
🆔@ScientificDialectics
💢برای شهریه دانشگاه کار نمیکنم؛ چالش دوگانه دانشگاه و مهارت آموزی در نسل Z
با فارغالتحصیلی نسل Z از دبیرستان، بسیاری از آنها به دلیل هزینه بالای تحصیل، از گرفتن مدرک دانشگاهی صرفنظر میکنند. هزینه تحصیل در دانشگاههای دولتی چهارساله از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳ حدود ۳۰ درصد افزایش داشته و همین مسئله دانشگاهها را با کمبود 2 میلیون دانشجو مواجه کرده است.
به همین دلیل، جوانان به مشاغل مهارتی مانند ساختوساز، لولهکشی و تعمیر خودرو روی آوردهاند. در سهماهه اول ۲۰۲۴، نسلZ
18درصد از نیروی کار را تشکیل میدهد و تقریباً ۲۵ درصد از استخدامهای جدید در مشاغل مهارتی مربوط به افراد ۱۸ تا ۲۵ ساله است.
مورگان برادبری، دختر ۲۱ ساله، در دبیرستان عاشق جوشکاری شد و پس از فارغالتحصیلی دوره ۹ ماهه جوشکاری را با هزینه ۲۱ هزار دلار گذراند. او قبل از اتمام دوره، در شرکت BAE Systems استخدام شد و با حقوق ۵۷ هزار دلار در سال شروع کرد. او اکنون جوشکار در کشتیهای نیروی دریایی آمریکا است.
https://www.cnbc.com/2025/04/24/gen-z-workers-opt-out-of-college-and-go-into-trades.html
🆔@ScientificDialectics
💢پنتاگون طرح ارائه اطلاعات محرمانه نظامی به ایلان ماسک را لغو کرد
پنتاگون در ماه مارس امسال طرحی محرمانه برای ارائه اطلاعات حساس نظامی به ایلان ماسک تدارک دیده بود که در آخرین لحظات لغو شد. به گزارش منابع آگاه، این گزارش فوق محرمانه شامل جزئیات ۲۹ برنامه تسلیحاتی فوق سری ارتش آمریکا مرتبط با جنگ احتمالی با چین بوده است.
چارلز یانگ، مشاور حقوقی موقت پنتاگون، پس از آگاهی از محتوای این گزارش، شخصاً وارد عمل شد و مانع از اجرای این طرح شد.
این سند حاوی "برنامههای دسترسی ویژه" بود که از محرمانهترین اطلاعات نظامی آمریکا محسوب میشوند و تنها در اختیار افرادی با مجوز ویژه قرار میگیرند.
این اقدام در آستانه دیدار ۲۱ مارس ماسک از پنتاگون برنامهریزی شده بود، اما روابط تجاری گسترده مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس با چین، نگرانیهای جدی امنیتی را برانگیخت.
گزارشها حاکی از اختلاف نظر در تیم پیت هگسث، وزیر دفاع آمریکا، است. برخی از مقامات معتقدند هگسث شخصاً این طرح را تأیید کرده بود، در حالی که دیگران آن را ناشی از سوءتفاهم میدانند.
https://www.wsj.com/politics/national-security/pete-hegseth-elon-musk-pentagon-classified-e81dade5?mod=hp_lead_pos3
🆔@ScientificDialectics
💢آمریکا پیشرفتهترین ناو جنگی جهان با برد ۱۸۵۰ کیلومتر و ظرفیت بار ۴۴ تنی را رونمایی کرد
ایالات متحده با همکاری استرالیا از پیشرفتهترین ناو جنگی خودران جهان با توان حمل بار ۴۴ تنی، سرعت بیش از ۹۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۱۸۵۰ کیلومتر رونمایی کرد؛ شناوری که میتواند موشکهای کروز تاماهاوک شلیک کند و آیندهی نبردهای دریایی را متحول سازد.
یک شرکت دفاعی مستقر در ایالت دلاور آمریکا با همکاری یک شرکت متخصص استرالیایی در این زمینه از ناوی رونمایی کردند که آن را «پیشرفتهترین شناور تهاجمی خودران طراحیشده در جهان» توصیف میکنند. این ناو که AIRCAT Bengal MC (مخفف ناو حملکنندهی ماژول) نام دارد، یک کشتی چندمنظوره به طول ۳۶ متر (Surface Effect Ship) و محصول شرکت Eureka Naval Craft است. این شناور که توسط شرکتهای Eureka و ESNA Naval Architects و Greenroom در حال توسعه است، میتواند در عملیاتهای تهاجمی به خوبی عمل کند.
تقویت عملیاتهای تهاجمی
شرکت دفاعی مذکور همچنین ادعا میکند که این کشتی، نخستین ناو خودران در جهان است که میتواند بار ۴۴ تنی (طراحی شده در دو ماژول با قالب استاندارد ۴۰ فوتی) را با سرعتی بیش از ۹۲.۶ کیلومتر بر ساعت حمل کند، البته این سرعت به بار بستگی دارد، و برد آن نیز به حدود ۱۸۵۰ کیلومتر میرسد.
انتظار میرود که خرید این شناور به نیروی دریایی ایالات متحده، نیروی تفنگداران دریایی آمریکا و همچنین ناوگانهای متحد آمریکا شامل کشورهای عضو آکوس (AUKUS)، ناتو و کشورهای سنگاپور، ژاپن، کره جنوبی، ویتنام، تایلند و فیلیپین پیشنهاد داده شود. همچنین ادعا شده که این ناو پیشرفته میتواند هم بهصورت با خدمه و هم بدون خدمه عملیات انجام دهد. این کشتی مملو از سامانههای تهاجمی است و توانایی شلیک موشکهای کروز تاماهاوک و موشکهای ضدکشتی NSM را دارد.
قابلیت شلیک موشکهای کروز تاماهاوک
توانمندیهای این کشتی، با قابلیت شلیک موشکهای کروز تاماهاوک و موشکهای ضدکشتی Naval Strike Missile (NSM)، وابستگی به ناوهای بسیار بزرگتر، گرانتر و دارای خدمه برای انجام عملیات موشکی را کاهش میدهد. بو جاردین، مدیرعامل شرکت Eureka Naval Craft گفت: «از معرفی AIRCAT Bengal MC بسیار هیجانزدهایم. واقعیت این است که بازار دریایی در این ردهی وزنی نیاز به تحول دارد. امروزه بسیاری از شناورها قدیمی، کند و گران هستند. Bengal MC جایگزینی بسیار سریع و مجهز به تسلیحات سنگین است که میتواند خودران باشد و در عین حال توانایی حمل بارهای بسیار سنگینتر با سرعت بیشتر دارد.»
بهرهوری سوخت بالاتر
با بهرهوری سوخت بالاتر و هزینهی عملیاتی پایینتر، گفته میشود این ناو گزینهای جذاب برای کشورهایی است که قصد دارند در عین حفظ قابلیتهای پیشرفته، بودجهی خود را بهینه مصرف کنند. این شرکت همچنین تاکید میکند که از این شناور میتوان بهعنوان ناو ترابری نیرو، کشتی پشتیبانی برای عملیات پیادهسازی، پلتفرم جنگ الکترونیک، کشتی مادر برای پهپادها و نیز برای مینریزی و جنگافزار ضد مین استفاده کرد.
انتظار میرود Bengal MC به پیشرفتهترین سامانهی ناوبری خودران دریایی جهان و ابزارهای نرمافزاری مجهز باشد که در تمام مراحل عملیات، نیروی انسانی را توانمندتر میکنند. این ویژگیها توسط Greenroom Robotics، شرکت استرالیایی متخصص در حوزهی خودرانسازی دریایی، اعلام شدهاند.
این AIRCAT Bengal MC از سیستم نرمافزاری پیشرفتهی خودران دریایی Greenroom موسوم به GAMA بهرهمند خواهد شد؛ سیستمی که Greenroom طی سالها توسعه داده و آن را روی یک ناو گشتی ۵۷ متری از رده خارجشده از کلاس Armidale موسوم به Sentinel در قالب پروژهی آزمایشی خودرانسازی ناو گشتی (PBAT) با موفقیت آزمایش کرده است.
✍️ تینا مزدکی
https://interestingengineering.com/military/worlds-most-advanced-warship-unveiled
🆔@ScientificDialectics
💢رکوردشکنی دوباره چین/ ساخت آسمانخراش ۶۰۰ متری از سر گرفته شد
ساخت بلندترین آسمانخراش رهاشدهی جهان در شهر تیانجین چین پس از نزدیک به یک دهه توقف، به زودی از سر گرفته میشود؛ پروژهای که در صورت تکمیل تا سال ۲۰۲۷، به سومین برج بلند چین و ششمین سازه مرتفع جهان تبدیل خواهد شد.
ساخت آسمانخراش ۱۱۷ طبقهای «گلدین فایننس ۱۱۷» در بندر تیانجین چین که تقریباً ۱۹۶۰ فوت (معادل با حدود ۶۰۰ متر) ارتفاع دارد، در سال ۲۰۱۵ متوقف شده بود. با این حال، به گزارش رسانههای دولتی چین، ساخت این پروژه ممکن است از هفته آینده از سر گرفته شود. اگر اینبار طبق برنامه پیش برود، این آسمانخراش فوقالعاده مرتفع در سال ۲۰۲۷ افتتاح خواهد شد.
«گلدین فایننس ۱۱۷» از سال ۲۰۱۵ تاکنون عنوان بلندترین ساختمان خالی از سکنه جهان را در اختیار داشته است؛ زمانی که بحران مالی ناشی از سقوط بازار بورس چین باعث انحلال شرکت توسعهدهندهی املاک مستقر در هنگکنگ شد. این آسمانخراش تنها یکی از پروژههای رهاشدهی مشابه در سراسر چین است که به نمادی از مشکلات مداوم بازار مسکن این کشور تبدیل شدهاند. در سال ۲۰۲۰، وزارت مسکن و کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی چین دستورالعملهایی منتشر کردند که ساخت هرگونه ساختمان جدید بلندتر از ۱۶۴۰ فوت (۵۰۰ متر) را ممنوع میکند. همانطور که سیانان در ۲۴ آوریل گزارش داد، این قانون احتمالاً با هدف مهار روند گستردهی تأمین مالی سفتهبازانه پشت این پروژهها تدوین شده است. این بدان معناست که اگر «گلدین فایننس ۱۱۷» تکمیل شود، میتواند یکی از آخرین پروژههای این چنینی در چین باشد.
عملیات خاکبرداری این پروژه در سال ۲۰۰۸ آغاز شد. برج با استفاده از «ابرستونها» طراحی شده است تا در برابر زلزله و بادهای شدید مقاومت کند و ظاهر کلی آن به گونهای است که یادآور عصای پیادهروی باشد. پس از تکمیل، این آسمانخراش فوق مرتفع شامل آپارتمانها، یک هتل لوکس و فضاهای تجاری خواهد بود که همگی در طبقهی فوقانی، یک آتریوم الماسیشکل با سکوی تماشا و استخر شنای ویژه را دربر میگیرد.
هنوز مشخص نیست که پروژه نام اصلی خود را حفظ خواهد کرد یا خیر. مجوز از سر گرفتن ساخت آن به ارزش ۷۸ میلیون دلار دیگر نام شرکت منحلشدهی «گلدین پراپرتیز هولدینگز» را ذکر نکرده که این امر نشان میدهد احتمالاً این آسمانخراش در آینده عنوان رسمی جدیدی دریافت خواهد کرد.
این تنها پروژهی احیای آسمانخراشهای رهاشدهی چین نیست. در ۲۰ آوریل، شرکت گرینلند گروپ اعلام کرد که ساخت برج «چنگدو گرینلند» به ارتفاع ۱۵۳۵ فوت (حدود ۴۶۸ متر) پس از نزدیک به دو سال توقف، بهزودی از سر گرفته میشود. این پروژهها معمولاً از منظر مالی سوددهی چندانی ندارند، اما بیشتر به دلیل پیام نمادینی که برای سرمایهگذاران و افکار عمومی دارند، دنبال میشوند.
«چیاو شیتونگ»، استاد حقوق دانشگاه دوک و کارشناس بازار املاک چین گفت:«با احیاء و تکمیل این پروژهها، دولت دستکم امیدوار است بتواند اعتماد مردم را افزایش دهد.»
این تأخیرها همچنین بر رقابت در زمینه رکوردهای ارتفاعی تأثیر گذاشته است. از زمان توقف پروژه، «گلدین فایننس ۱۱۷» توسط «برج شانگهای» و «مرکز مالی پینگآن» از نظر ارتفاع پشت سر گذاشته شد. اگر این آسمانخراش در نهایت تکمیل شود، به سومین بلندترین ساختمان چین و ششمین بلندترین سازهی جهان تبدیل خواهد شد. با این وجود، چین همچنان با دارا بودن ۹۱ ساختمان بلندتر از ۶۵۶ فوت (۲۰۰ متر)، رکورددار تعداد آسمانخراشهای مرتفع در جهان است.
https://www.popsci.com/technology/abandoned-skyscraper-china/
🆔@ScientificDialectics
💢مطالعه: باغبانی و کشاورزی میتوانند سلامت روان و عزت نفس شما را بهبود بخشند
تجویز اجتماعی سبز که افراد را به سمت فعالیتهای مرتبط با طبیعت سوق میدهد، باعث کاهش اضطراب شده و میزان شادی را به اندازه دیگر روشهای درمانی افزایش میدهد.
افرادی که در پی تقویت سلامت روان خود هستند، میتوانند به دل طبیعت رجوع کنند.
براساس تحقیقات جدید، وقتی پزشک به بیمار توصیه میکند که خودش را با فعالیتهای مرتبط با طبیعت مانند باغبانی و کشاورزی سرگرم کند، اضطراب و افسردگی بیمار به شکل قابلتوجهی کاهش یافته و احساس شادی او دوچندان میشود.
پیتر کاونتری، استاد محیطزیست و سلامت روان در رشته علوم سلامت دانشگاه یورک، در بیانیهای گفت: «ارتباط با طبیعت در کنار افرادی که در همان محل زندگی میکنند نیز نکتهای درخورِ توجه است.»
فواید فعالیت در طبیعت
تجویز اجتماعی از نوع فعالیتهای سبز نوعی روش درمانی است که افراد را به سمت فعالیتهای مرتبط با طبیعت مانند باغبانی در محله و ورزش در فضای باز ترغیب میکند تا بتوانند سلامت جسمی و روانی خود را بهبود بخشند.
یک مطالعه جدید در بریتانیا نشان داد که تجویز اجتماعی سبز میزان رضایت از زندگی را به شکل قابلتوجهی بهبود میبخشد و احساس اضطراب را به حداقل میرساند.
محققان در این مطالعه که در نشریه «سلامت و مراقبت اجتماعی در محله» انتشار یافت، یک طرح مبتنی بر تجویز اجتماعی سبز را از فوریه ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳ در هامبر و شمال یورکشر ارزیابی کردند.
از داوطلبان خواسته شد تا درباره رضایت کلی از زندگی و وضعیت رفاهی خود نظر بدهند. علائم اضطراب و افسردگی آنها نیز با استفاده از مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی مورد بررسی قرار گرفت.
گزارش داوطلبان پس از فعالیت در دل طبیعت به شرح زیر بود:
شاخص رضایت از زندگی از میانگین ۵.۱۰ به ۶.۶۷ افزایش یافت
شاخص عزت نفس از ۵.۳۶ به ۶.۸۴ افزایش یافت
شاخص شادی از ۵.۱۵ به ۶.۷۱ افزایش یافت
شاخص اضطراب از ۵.۳۵ به ۴.۰۶ کاهش یافت
کاونتری گفت: «اضطراب و افسردگی اغلب از احساس تنهایی و جدایی از دیگران نشأت میگیرند. از اینرو، منطقی است که شرکت در فعالیتهای گروهی در محل زندگی و بهویژه کارهایی مثل رسیدگی به اوضاع محله بتواند حسوحال آدم را بهتر کند و اضطراب را به حداقل برساند.»
داوطلبانی که سه تا چهار ماه در فعالیتهای سبز مشارکت داشتند، نسبت به افرادی که یک تا چهار هفته در این برنامهها شرکت داشتند، پیشرفت بیشتری را تجربه کردند. مشارکت طولانیتر بهطور میانگین باعث افزایش ۱٫۲۷ واحدی شاخص رضایت از زندگی و بهبود ۱٫۳۵ واحدی شاخص شادی شد.
به گفته پژوهشگران، پیشرفتی که داوطلبان گزارش کردند، مشابه نتایج درمان شناختی-رفتاری کوتاهمدت بود؛ روشی که در آن فرد به مدت شش هفته تا یک سال یا بیشتر بهصورت انفرادی با یک درمانگر گفتوگو میکند. این مسئله نشان میدهد که فعالیت در طبیعت میتواند مکمل درمانهای سنتی باشد یا حتی درعمل جای آنها را بگیرد. درمان شناختی-رفتاری نوعی رواندرمانی است که به فرد کمک میکند به الگوهای منفیِ فکری و رفتاری خود پی برده و اقدام به تغییر آنها کند.
نوع فعالیت نیز بر میزان بهبود سلامت روان تأثیر داشت.
داوطلبانی که در فعالیتهای باغبانی و کشاورزی مراقبتی مشارکت داشتند، نسبت به افرادی که فعالیتهای ورزشی یا خلاقانه انجام داده بودند، عزت نفس بالاتر و شادی بیشتری را تجربه کردند. این تأثیر مثبت در تمام ردههای سنی ۱۸ تا ۸۵ سال و در هردو جنسیت یکسان بود.
تریش دارسی، پژوهشگر گروه تحقیقات سلامت روان و اعتیاد در دانشگاه یورک، در این بیانیه گفت: «این مداخله ممکن است برای همه مؤثر نباشد، اما نسخهنویس اجتماعی در گفتوگوی اولیه و موشکافانه خود با بیمار بررسی میکند که آیا فعالیتهای مرتبط با طبیعت برای او مناسب هستند یا خیر.»
طبیعت چگونه به سلامت روان کمک میکند
صنم حافظ، متخصص اعصاب و مدیر مرکز شناخت ذهن در نیویورک، به اپک تایمز گفت: «وقت گذران در طبیعت به تسکین ذهن کمک میکند و با فراهم کردن فرصت استراحت برای مغز با دوری از سروصدای همیشگی، صفحات نمایش دیجیتال و دشواریهای روزمره از میزان استرس میکاهد.»
او گفت: «محیطهای طبیعی مانند پارکها یا باغها به مردم کمک میکنند که آرامش و تمرکز بیشتری داشته باشند،ف زیرا این محیطها نسبت به مناطق شلوغ شهری فشار کمتری به افراد وارد میکنند.»
فعالیتهایی مثل پیادهروی، طبیعتگردی یا باغبانی، بدن شما را به حرکت وامیدارند و سطح ترکیبات شیمیایی موجود در مغز مانند اندورفین و سروتونین را که باعث بهبود خلقوخو و انرژی میشوند، افزایش میدهند.
🆔@ScientificDialectics
💢ورزش در این بازه سه ساعته خطر بیماری قلبی را کاهش میدهد
فرد چه شبزندهدار باشد چه سحرخیز، تنظیم ساعت ورزش با ساعت زیستی بدن یا «ساعت فعالیت بدنی» برای قلب مفید است
میدانیم که ورزش بهطور کلی برای قلب مفید است، بهخصوص وقتی ترکیبی از حرکات قدرتی و هوازی باشد. اما مطالعه گستردهای که اخیرا روی بیش از ۸۵ هزار بزرگسال انجام شده است نشان میدهد که نهتنها تمرینات ورزشی که زمان انجام آنها نیز اهمیت بسیار دارد.
مطالعهای که در «نشریه اروپایی پیشگیری از بیماریهای قلبیعروقی» (European Journal of Preventive Cardiology) منتشر شده است حاکی از آن است که کسانی که صبح زود یا پیش از ظهر ورزش میکنند به ترتیب ۱۱ و ۱۶ درصد کمتر از کسانی که بعدازظهرها ورزش میکنند با خطر بیماری قلبی و سکته مغزی مواجهاند.
محققان به طور مشخص ورزش در ساعات ۸ تا ۱۱ صبح را بررسی کردند که دستکم برای سلامت قلب بهترین زمان تمرینات ورزشی است. طبق نتایج، زنان بیشترین بهره را از ورزش در این ساعات بردهاند. زنانی که اواخر صبح به باشگاه رفته بودند در مقایسه با دیگر زنانی که عصرها ورزش میکردهاند ۳۵ درصد کمتر با خطر سکته مغزی و ۲۴ درصد کمتر با خطر بیماری عروقی روبهرو بودهاند.
گالی البلک، دانشجوی مرکز پزشکی دانشگاه لیدن هلند و نویسنده اصلی این مطالعه، میگوید: «مفید بودن ورزش برای سلامت قلب بهخوبی اثبات شده، و این پژوهش نشان میدهد که فعالیتهای ورزشی صبحگاهی بیشترین فایده را در این زمینه دارند.»
مطابق پژوهشهای پیشین ، هر چند شب زنده داران از سحر خیزان باهوش ترند ، خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب و مرض قند در آنها بیشتر است. نتایج اخیر نشان میدهد که فرد چه شبزندهدار باشد چه سحرخیز، تنظیم ساعت ورزش با ساعت زیستی بدن یا «ساعت فعالیت بدنی» برای قلب مفید است. هرچند دیگر محققان این موضوع را بحثبرانگیز میدانند.
مطالعه سال ۲۰۲۳ نشان داد که ورزش در بعدازظهر، بهویژه از ساعت ۱۱ تا ۱۷، بیش از ورزش در صبح یا شب خطر بیماری قلبی را کاهش میدهد، بهویژه درمورد مردان و سالمندان. همچنین مطالعهای در سال ۲۰۲۴ میگوید که ورزش در شب ممکن است بر طول عمر بیفزاید. در نهایت، کارشناسان توافق دارند که هر نوع ورزشی بهتر از بیتحرکی است و کلید موفقیت در ورزش نیز ثبات قدم است.
https://nypost.com/2025/04/20/health/exercising-during-this-3-hour-window-lowers-heart-disease-risk/
🆔@ScientificDialectics
💢مطالعهای جدید نظریه بیگ بنگ را رد میکند: جهان با انفجارهای پیاپی انرژی شکل گرفته است
دانشمندان نظریه جدید و جسورانهای را مطرح کردهاند که روایت رایج پیدایش جهان توسط بیگ بنگ را به چالش کشیده و میگوید جهان نه با یک انفجار بزرگ، بلکه با مجموعهای از انفجارهای بسیار سریع و پیدرپی رشد کرده است. این نظریه، برداشت ما از گسترش کیهانی را بهکلی بازنویسی میکند.
به گزارش دیالکتیک علمی ، به نقل از Digiato و طبق گزارشهایی که براساس این تحقیق منتشر شده، برخلاف نظریه رایج که از یک انفجار بزرگ برای آغاز جهان سخن میگوید، این نظریه جدید رشد جهان را نتیجه تعداد بی شماری از رویدادهای لحظه ای به نام «تکینگیهای زمانی» میداند. این انفجارهای سریع و نامرئی، در هر بار وقوع خود، انرژی و ماده تازهای را وارد فضا میکنند و بهتدریج ساختارهایی مانند کهکشانها و ستارگان را بدون نیاز به ماده یا انرژی تاریک شکل میدهند.
این نظریه جایگزین توسط دکتر «ریچارد لیو»، استاد فیزیک دانشگاه آلاباما ارائه شده و باورهای دیرینه کیهانشناسی را زیر سؤال میبرد.
لیو در تحقیق خود استدلال میکند که این تکینگیها، هرچند غیرقابل مشاهده هستند، اما ممکن است موتور واقعی تکامل کیهانی باشند و توضیحی کاملاً متفاوت برای چگونگی گسترش و نظم یافتن جهان ارائه دهند.
رد نظریه شکلگیری جهان توسط بیگ بنگ
این مقاله بر پایه مدلی است که لیو در سال 2024 آن را معرفی کرده بود و ادعا میکند که «گرانش میتواند بدون جرم وجود داشته باشد»؛ نظریهای بحثبرانگیز که بیش از 41 هزار بار مطالعه شده است. نسخه جدید این نظریه، با معرفی «تکینگیهای زمانی»، ایده اولیه آن را گسترش داده و تلاشی است برای حذف مفاهیم مرموزی مانند ماده و انرژی تاریک که مدتها دانشمندان را سردرگم کردهاند.
به گفته لیو، این انفجارهای پیاپی آنقدر سریع و نادر هستند که ردیابی آنها بسیار دشوار است، زیرا در کسری از ثانیه پدیدار شده و ناپدید میشوند. این تکینگیها که بهنوعی جای ماده تاریک را میگیرند، پدیدهای بهنام «فشار منفی» نیز ایجاد میکنند، نوعی چگالی انرژی مشابه با انرژی تاریک که علیه گرانش عمل کرده و باعث انبساط شتابدار کیهان میشود.
لیو میگوید:
«انیشتین نیز در مقاله سال 1917 خود درباره ثابت کیهانی، فشار منفی را مطرح کرده بود. در مدل جدید، با ترکیب چگالی مثبت جرم-انرژی و فشار منفی، محدودیتهایی وجود دارد که تضمین میکند چگالی انرژی همواره برای هر ناظر در حال حرکت، مثبت باقی بماند. بنابراین فرض چگالی منفی منتفی است.»
💢هشدار درباره افزایش محتوای سوءاستفاده جنسی از کودکان در وبسایتهای میزبانی شده در اروپا
بنا بر گزارش بنیاد ناظر اینترنت (IWF)، میزان تصاویر سوءاستفاده جنسی از کودکان در سایتهایی که در کشورهای عضو اتحادیه اروپا میزبانی میشوند، رو به افزایش است.
در آخرین گزارش سالانه این بنیاد آمده است که ۶۲ درصد از تمام صفحات اینترنتی حاوی محتوای سوءاستفاده جنسی از کودکان که در سال ۲۰۲۴ توسط IWF شناسایی شدهاند، مربوط به کشورهایی در اتحادیه اروپا بودهاند. در این میان هلند در صدر فهرست کشورهایی در جهان قرار دارد که این نوع محتوای مجرمانه را میزبانی میکنند، بهطوری که بیش از ۸۳ هزار نشانی اینترنتی یا یوآرال به این کشور مربوط بوده است.
چهار کشور بعدی در اروپا که بیشترین محتوای میزبان را داشتهاند، بلغارستان، رومانی، لیتوانی و لهستان هستند و در هر چهار کشور، حجم محتوای میزبانی شده افزایش یافته است.
بهطور کلی، بیش از ۲۹۱ هزار گزارش حاوی تصاویر سوءاستفاده جنسی از کودکان تأیید شده است که این میزان، رکوردی بیسابقه محسوب میشود.
بنیاد IWF یادآور شده که هر گزارش بررسیشده شامل یک یا دهها، صدها یا هزاران تصویر یا ویدئوی سوءاستفاده جنسی از کودکان بوده است.
درک ری-هیل، مدیرعامل موقت بنیاد ناظر اینترنت، در بیانیهای گفت: «زمان تعلل گذشته است. کودکان در سراسر جهان بیش از هر زمان دیگر به کمک ما برای محافظت آنلاین نیاز دارند.»
او افزود: «این ارقام نشاندهنده نیاز فوری به قانونگذاری حیاتی اتحادیه اروپاست تا با گسترش مخرب سوءاستفاده جنسی از کودکان در فضای مجازی مقابله کند و باید همچون زنگ هشداری برای کشورهای عضو اتحادیه باشد تا با هم متحد شوند و در این زمینه اقدام کنند.»
اروپا یکی از عوامل محرک در تقاضاست
اکثر کودکانی که در این محتواها نمایش داده میشوند، بین ۷ تا ۱۰ سال سن دارند و پس از آن، کودکان بین ۱۱ تا ۱۳ سال بیشترین قربانیان هستند.
دختران خردسال نیز تقریباً چهار برابر بیشتر از پسران در این تصاویر دیده میشوند.
بنیاد IWF همچنین به افزایش محتوای تولیدشده با استفاده از هوش مصنوعی اشاره کرده است، بهطوری که تقریباً ۳۹ درصد این محتواها نمونههای افراطی و شدید سوءاستفاده را به تصویر میکشند.
در گزارشی که در سال ۲۰۲۳ توسط «مأموریت عدالت بینالملل» و آزمایشگاه حقوق دانشگاه ناتینگهام منتشر شد، آمده است که در فیلیپین نزدیک به نیم میلیون کودک، یعنی تقریباً یک نفر از هر صد کودک، مورد سوءاستفاده و بهرهکشی جنسی قرار گرفتهاند تا چنین محتواهایی تولید شود.
لوری کوهن، مدیرعامل سازمان «حفاظت از همه کودکان در برابر قاچاق» که در تهیه گزارش IWF نقش نداشته، در واکنش به یافتههای این گزارش به برنامه «یورونیوز نکست» گفت: «این نوع سوءاستفاده عمدتاً ناشی از تقاضای مردانی در ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا، کانادا و اروپاست که با پرداخت تنها ۱۵ پوند (۱۷.۵۶ یورو) میتوانند در آزار جنسی آنلاین کودکان مشارکت کنند.»
فشار بر شرکتهای فناوری برای مقابله با محتوای مجرمانه
ائتلافی متشکل از بیش از ۴۰ شرکت فناوری از جمله دیسکورد، متا و نینتندو در سال ۲۰۲۴ بیش از ۷ هزار محتوای آزار جنسی کودکان را شناسایی کردند.
شان لیتون، رئیس این ائتلاف گفته است: «در سال گذشته شاهد گسترش استفاده از ابزارهایی چون فناوریهای شناسایی تصویر و ویدیو برای حذف موثر محتوای آزار جنسی کودکان بودهایم.»
لوری کوهن هم درباره نقش شرکتهای فناوری گفت: «شرکتهای بزرگ فناوری باید در قبال نظارت بر محتوای آزار جنسی کودکان و حذف سریع و موثر آنها از پلتفرمهایشان پاسخگو باشند.»
چشمانتظاری برای تصویب قانون جدید در اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا در حال بازنگری قوانین مربوط به مقابله با آزار جنسی کودکان در فضای آنلاین است؛ قوانینی که از سال ۲۰۱۱ بهروزرسانی نشدهاند.
کمیسیون اروپا در فوریه ۲۰۲۴ طرحی پیشنهادی ارائه داد که هدف از آن گسترش دامنه جرایم از جمله محتوای تولید شده با هوش مصنوعی و تشدید مجازاتها بود. با این حال این طرح باعث شد بحثهایی دربارهی چگونگی ایجاد توازن میان حمایت از کودکان و رعایت حقوق دیجیتال مانند حفظ حریم خصوصی شکل بگیرد.
این طرح در حال حاضر در پارلمان اروپا و شورای اتحادیه در دست بررسی است.
درک ری-هیل در اینباره گفت: «لازم است مقررات مربوط به آزار جنسی کودکان بدون تاخیر تصویب شود تا شرکتها موظف شوند شناسایی پیشگیرانه را آغاز کنند. همچنین از اتحادیه اروپا میخواهیم با تصویب دستورالعملی تولید و انتشار محتوای ساختگی آزار جنسی کودکان با استفاده از هوش مصنوعی را جرمانگاری کند.»
https://www.euronews.com/next/2025/04/25/warnings-issued-as-rising-amount-of-child-sexual-abuse-material-hosted-on-websites-in-eu-c
🆔@ScientificDialectics
.
📌 برای دسترسی به بانک فیلم ها ، جزوات و کتابهای آموزش
تدریس ها و جزوات رایگان دکتری و ارشد، کارگاههای رایگان دکتر صاحبی، دکتر اوحدی، دکتر مکری، خودشناسی، خودشکوفایی، کتاب های صوتی، ترجمه مقالات، روان درمانی مثبت نگر، نوشتن پایان نامه با هوش مصنوعی، صفر تا صد وزارت بهداشت، تکنیک های درمانی، آموزش مصاحبه بالینی...
کافیه دکمهی ADD رو بزنید و این فولدر تخصصی رو در تلگرام خود ذخیره کنید 👇
/channel/addlist/ABq9dS6I85o1NTI8