#کورش_بزرگ

هرسال آبان‌ماه ما ایرانیان یاد کورش می‌افتیم. بی‌گفت‌و‌گو اینگونه شخصیت‌ها برای هر ملتی سرمایه‌ای بزرگ و ماندنی‌اند. ما ایرانیان به داشتن چنین سرمایه‌هایی به خود می‌بالیم؛ اما، با توجه به اوضاع و احوال کنونی، این پرسش همواره ذهن من را درگیر می‌کند که از داشتن این سرمایه‌ها باید ببالیم یا بنالیم؟ شما را نمی‌دانم. پاسخی که من دارم این است: هم جای بالیدن است و هم جای نالیدن.
#داریوش_رحمانیان
هفتم آبان هزار و چهارصد و دو
/channel/hichestandr

Читать полностью…

📌مردم‌نامه با همکاری مؤسسهٔ اکنون و مدرسهٔ نوروزگان برگزار می‌کند:

تاریخ معماری مردم

1⃣ نخستین نشست از نشست‌های ماهانهٔ مردم‌نامه

گفت‌وگو با مهرداد قیومی بیدهندی

با حضور داریوش رحمانیان (سردبیر فصلنامهٔ مردم‌نامه)

مدیر نشست: محمدجواد محمدحسینی

🕗 سه‌شنبه ۸ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۲۰

🔗 برای ورود به این گفت‌وگو روی پیوند ضربه بزنید:
https://gap.nowruzgan.com/rooms/qlr-fst-hg9-vt4/join

🔍 در پنجرهٔ بازشده، ابتدا نام خود را بنویسید و سپس گزینهٔ join meeting را انتخاب کنید. نیازی به واردکردن رمزعبور نیست.

Читать полностью…

🪶به فرهنگ باشد روان تندرست

🪶ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🪶فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
    🪶 پـــــــایــنده ایــــــــــران🪶


🏛دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🏛ادبسار(پارسی سخن بگوییم، نه فارسی).

🏛کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🏛زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🏛کتابخانه تخصصی ادبیات

🏛بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🏛رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🏛رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🏛مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🏛حافظ // خیام ( صوتی )

🏛استاد جلیل شهناز

🏛علم سیاست

🏛بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🏛رمانهای صوتی بهار

🏛گزین‌گویه‌ها، گل‌چینِ خواندنی‌ها

🏛سخنرانی‌ها، درسگفتارها، گفتگوها

🏛مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ‌ مردم.

🏛نسخ خطّی فارسی در کتابخانه‌های جهان

🏛خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🏛چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🏛خانهٔ ویراستار (نکته‌های درست‌نویسی و ویرایش)

🏛آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🏛سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🏛شاهنامه کودک هما

🏛منابع تاریخ ساسانیان

🏛مطالعات قفقاز

🏛ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🏛زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🏛شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🏛تاریخ اشکانیان

🏛مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🏛شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🏛بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🏛تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🏛کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🏛تاریخ پادشاهی مادها (منابع و مآخذ).

🏛گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🏛ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🏛رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🏛فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🏛دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)

🏛تاریخ روایی ایران

🏛کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🏛حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🏛انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🏛سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🏛تاریخ میانه

🏛کتاب و حکمت

🏛سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🏛انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).


🪶کانال میهمان:


🏛کانال ۱ امرداد (خبرهای زرتشتیان)



🪶فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.




🪶هماهنگی جهت شرکت در تبادل


🪶@Arash_Kamangiiir

Читать полностью…

ایران‌خرد
نونامه‌نویسی
پیدایش و گسترش انجمن‌های علمی دانشجویی یکی از پدیده‌های خجسته‌ی این روزگار است. دل‌ها را گرم و پر از امید می‌کند. در این میان برپایی اتحادیه‌‌ی انجمن‌های علمی دانشجویی تاریخ همچون خورشید می‌درخشد. این نهاد خجسته در همین مدت کوتاه خوش درخشیده و نویدبخش بالندگی و پویش و رویشی‌ست که ایران عزیز مدت‌هاست چشم‌به‌راه آن است. ایران به مورخان توانا بسیار نیاز دارد و پیدایش و گسترش پدیده‌هایی چون اتحادیه‌ی انجمن‌های علمی نوید می‌دهد که در آینده‌ای نزدیک این مرز و بوم شاهد برآمدن و بالیدن مورخان توانمند و نوآوری خواهد بود که گردش قلم‌شان زمانه را خواهد گرداند و ایران را نو خواهد کرد. نونامه‌نویسی یکی از لوازم نوشدن ایران است. مورخان آینده نامه‌ی کهن ایران را نو خواهند کرد.
مردم‌نامه انتشار ایران‌خرد را تبریک می‌گوید.
قلم‌تان در راه پیشرفت و بلندی و بالندگی ایران همیشه گردان باد.
/channel/mardomnameh

Читать полностью…

شمارهٔ دوم دوفصلنامهٔ علمی - تخصصی ایران‌خرد به صاحب امتیازی اتحادیهٔ انجمن‌های علمی دانشجویی تاریخ منتشر شد.

🆔 @IranKheradJ

Читать полностью…

♦️تاریخ و نظریه

بحث تاریخ و نظریه همچنان داغ است. در این یادداشت به چند نکته که شاید گره‌گشا باشد اشاره می‌کنم.

🔸تبدیل داده
در یک پژوهش معتبر عمل «تبدیل» انجام می‌شود، یعنی پردازش اطلاعات صورت می‌گیرد. داده‌ها پس از پردازش، دیگر داده اولیه نیستند. پس نباید بگوییم رسالت مورخ تبدیل داده‌ها به داده‌های معتبر است. این گزاره غلط است. به این دلیل که در فرایند «تبدیل» صورت و ماهیت ماده یا داده تغییر می‌کند. ماده خام بعد از تبدیل، دیگر همان ماده خام اولیه نیست. مثلاً نفت به بنزین تبدیل می‌شود و بنزین نفت نیست. پس نمی‌توانیم بگوییم نفت به نفت درجه‌یک یا نفت اعلا یا نفت معتبر تبدیل شده است، بلکه درست این است که بگوییم نفت به بنزین تبدیل شده است. در مورد داده هم نمی‌توان گفت داده به داده اصیل یا داده معتبر تبدیل شود، بلکه درست و دقیق‌تر این است که بگوییم داده به «مفهوم» تبدیل می‌شود. تبدیل فرایندی پویاست و در مرحله بعدی، مفهوم به نظریه تبدیل می‌شود. پس اگر به تبدیل باور داریم، نباید در مرحله داده‌کاوی متوقف شویم. تبدیل ایستا نیست.

برای شفاف‌تر شدن مسئله از رساله دکتری خودم مثال می‌زنم. داده‌های تحقیق من شامل انبوهی از اسامی زنان مالک زمین بود. من این داده‌ها را به مفهوم «اربابان زن» تبدیل کردم. این تبدیل و مفهوم‌سازی ارزشمند بود؛ زیرا مفهوم ساخته‌شده، ترکیب طبقه مالکان زمین را در تاریخ ایران تغییر داد. به عبارت دیگر، این مفهوم‌سازی «زنان زمین‌دار» را به فهرست مالکان سنتی زمین افزود. اگر این مفهوم‌سازی نبود، شاید اربابان زن و زنان زمین‌دار هرگز شناسایی، معرفی و مطالعه نمی‌شد. این مفهوم‌سازی یکی از نقص‌های بزرگ جامعه‌شناسی تاریخی ایران را جبران کرد. همچنین، این مفهوم تاکنون در مطالعات زنان، تاریخ جنسیت و حوزه‌های مطالعاتی دیگر اثرگذار بوده است.

🔸تاریخ نظری
تفکیک و تقسیم‌بندی رشته تاریخ به تاریخ نظری و غیرنظری کار درستی نیست. چرا؟ زیرا چنانچه نپذیریم همه تاریخ نظری است، دست‌کم بخش عمده‌ای از دانش تاریخ نظری است‌. برای نمونه، مفاهیم و نظریه‌های کمونیسم، سرمایه‌داری، استبداد و استعمار قبلاً ساخته شده‌اند و در بخش عمده‌ای از تاریخ حضور دارند. ما در مطالعه تاریخ، خواه‌ناخواه، به این مفاهیم و نظریه‌ها برمی‌خوریم. مورخ نمی‌تواند آنها را نادیده بگیرد و بگوید چون گرایش من تاریخ غیرنظری است، اینها را نمی‌فهمم.

🔸زمان و مکان
نکته و ابهام دیگر در مسئله زمان و مکان نهفته است. این درست است که رخدادهای تاریخی زمانمند و مکانمند هستند، اما تاریخ فقط رخداد نیست. رخدادها بخشی از تاریخ هستند. بخش دیگری از تاریخ شامل پدیده‌ها، مفاهیم و نظریه‌های فرازمانی و فرامکانی هستند. برای مثال، عدالت‌گرایی یک مفهوم تاریخی فرازمانی و فرامکانی است. این مفهوم، ‌هم‌پیوند نظریه، مناسبات حاکم با جامعه را توضیح می‌دهد یا میل به جاودانگی و بقا و نمودهای عینی آن بر صخره‌ها، کتیبه‌ها، سکه‌ها، کتاب‌ها و... یک پدیدة تاریخی فرازمانی و فرامکانی است.
تاریخ محصول ادراکات مشترک انسانی است. به عبارت دیگر، پدیده‌های تاریخی منحصربه‌فرد نیستند. برای مثال، همه ما از سرماخوردگی درک و فهم مشترکی داریم. سرماخوردگی را با علائم آب‌ریزش بینی، سرفه، گلودرد و در شرایط حاد، تب و بدن‌درد می‌شناسیم. ممکن است میلیون‌ها تجربه منحصربه‌فرد از سرماخوردگی مانند ناخن‌درد وجود داشته باشد، اما سرماخوردگی براساس تجربه‌ها و تصدیق‌های مشترک انسانی شناخته می‌شود. آنچه از تاریخ می‌شناسیم حاصل ادراکات مشترک بشری است، نه تجربه‌های منحصربه‌فرد.

🔸کاربست نظریه
هرگاه در متون تاریخی سخن از «چرا و چون»  به میان آید، بلافاصله چتر نظریه باز می‌شود. نظریه‌سازی اگرچه مهارتی تخصصی و ارزشمند است، ولی ضروری و عمومی نیست. اما کاربست نظریه در تاریخ‌نگاری اجتناب‌ناپذیر است. خردگرایی و مشیت الهی دو نظریه شناخته‌شده هستند که مورخان سنتی برای تبیین رخدادها از آن بهره برده‌اند. برای نمونه، بیهقی در تاریخ‌نگاری خویش هر دوی این نظریه‌ها را برای تبیین رخداد بر دارکردن حسنک به کار گرفته است. دقت کنید که بیهقی نظریه‌سازی نکرده، اما مجبور بوده برای توضیح و تبیین و آسان‌کردن فهم رخداد دارزدن یک وزیر از نظریه‌های آماده، حاضر و پذیرفته‌شده استفاده کند. بیهقی می‌گوید نمی‌خواهد خوانندگان به او طعنه بزنند، بلکه می‌خواهد تاریخی که می‌نویسد باورپذیر باشد. چون برخی از نظریه‌ها برخاسته از فهم مشترک فرازمانی و مکانی هستند، باورپذیری ماجرا را راحت می‌کنند. مفاهیم و نظریه‌ها به‌مثابه کلید و شاه‌‌کلیدهایی برای بازکردن قفل رویدادهای تاریخی عمل می‌کنند.

ادامه یادداشت👇

Читать полностью…

✅ [یادداشت استاد هادی عالم‌زاده برای نشست دیروز ]

بسم الله الرحمن الرحيم
هست كليد در گنج حكيم
             
مخزن‌الاسرار نظامى گنجوى با اين بيت آغاز مى‌شود. شارحان اشعار نظامى گفته‌اند‌ كه مراد از " گنج حكيم" قرآن كريم است، يعنى كتابى حكمت‌آميز (صفت و موصوف) يا كتابى كه از آنِ خداوند حكيم است (يعنى مضاف و مضافٌ اليه)؛ در هر يک از اين دو صورت، اگر اين تفسير را بپذيريم، می‌توان گمان برد كه نظامى قرآن را كه كتاب هدايت است گنج حكيم خوانده است، زيرا هدايت و به تبع آن سعادت آدميان بى توسل و تمسک به حكمت و دانايى ممكن نيست؛ اما حكمت جوهر دانش است و دانش نيز حاصل تلاش خردورزان و انديشمندانى كه در درازاى هزاران هزار سال تاريخ آدميان گردآمده و با زبان و قلم و قدم خويش در حفظ و نشر آن كوشيده‌اند. از جمله اين خردورزان و انديشمندان در روزگار ما بنيان‌گذاران فرهيخته اين نهاد مردمى و نهادهاى مشابه ديگرند كه در اين فضاى غوغايى حاكم بر جهان و منطقه، بيمناک و انديشمند از سرنوشت آدميان، با اميد به آينده‌اى تحمل‌پذيرتر و مقرون به آرامش و آسايش بيشتر براى آدميان كمر همت بسته‌اند و در حد توان و امكاناتشان به حفظ و نشر دانش كوشيده‌اند و می‌كوشند.

پس بر اين بنده فرض است كه از اينان و خاصه دوستان و همكاران فاضل و گراميم سركار خانم دكتر نگار ذيلابى، آقاى دكتر سيد جمال موسوى و آقاى دكتر معصومعلى پنجه كه نوشته‌هاى ناچيز اين بنده را درخور نقد و بررسى دانسته‌اند و با بزرگوارى و زحمتى رياضت‌وار مطالعه آنها را پذيرفته‌اند، صميمانه تشكر كنم؛ و نيز بايسته است كوشش‌ها و پى‌گيرى‌هاى همكاران عزيز جناب آقاى دكتر بی‌طرفان، مجری شايسته جلسه، و جناب آقاى دكتر يعقوب خزائى را در برگزارى اين شبه كلاس درس، سپاس و ارج گزارم. همچنين از ديگر دوستان و همكاران محترم كه از سر شفقت و اظهار محبت قدم رنجه داشته‌اند و چشم دل اين بنده را روشن ساخته‌اند، با شرمسارى تشكر مى‌كنم و براى همگان آرزوى تندرستى و شادى و سرافرازى دارم.

اما اين فرصت را مغتنم مى‌شمرم و به محضر همكار فاضل دانشگاهى خود، جناب آقاى دكتر حسين سيمابى صراف، كه خداوند بدو عنايت كرده و بخت خدمت‌گزارى به مردم شريف ايران را در سمت وزارت علوم و تحقيقات (در دولت وفاق ملى) نصيب او ساخته، عرض مى‌كنم كه وفاق ملى جز با اقدام عملى دست يافتنى نيست. خدا را شكر، ما شيعيان الگوهاى درخشانى در سنت نبوی و علوی در پيش روی داريم كه خوشبختانه جناب عالى با تحصيلات عميق حوزوى و دانشگاهى خود بيش از اين بنده از آنها آگاهيد، ازاين روى تنها به سه مورد اشاره مى‌شود: 
   پيامبر اكرم- ص- شارع دين "سَمحه سَهله " در فتح مكه، نه تنها مسلمان‌شدن نيم‌بند ابوسفيان، سركرده كفار قريش، را كه با تهديدِ عباس بن عبدالمطلب به زبان اسلام آورده بود، پذيرفت،  بلكه خانه او را در مكه ملجأ شكست خوردگان ساخت و افزون بر اين، او را مأمور جبايت خراج و جزيه شامات كرد. نتيجهٔ دست به نقد اين سماحت دينى- سياسى إيجاد وفاقی ميان مسلمانان و مكيان و تشكيل سپاهى ده هزار تنى براى منكوب كردن هَوازِنيان در حُنَين بود. امام على، عليه السلام، نيز در منازعه ماندگار جانشينى، با اين كه به باور ما شيعيان جانشين منصوص الهى پيامبر بود، براى حفظ وفاق مسلمانان و كيان اسلام، در آشوب‌هاى برآمده از مرتدان و مُتنبّيان، حق خلافت خود را كنار نهاد و با ابوبكر بيعت كرد؛ هم‌چنين امام حسن مجتبى عليه السلام مدبّرانه، و به تعبيرى قهرمانانه، پيمان صلح با معاويه را پذيرفت و به نبردهاى فريقين پايان داد و راه فتوحات اسلام را از غرب در آفريقا تا آندُلُس و در شرق تا آن سوى فرارودان و ختا و ختن هموار ساخت.   

همكار گرامى، جناب آقاى دكتر سيمايي صَرّاف!  اكنون،  كليد گشايش درِ وفاق ملى در دست جناب عالى و در وزارت علوم و تحقيقات است: همكاران دانشگاهى تعليق شده از خدمت را با حرمت تمام به كلاس‌هاى درسشان بازگردانيد. اين تعليقيانِ حوادث اخير، با شناخت شصت و اند ساله معلمى‌ام (از خدمت در دبستان تا دانشگاه) که بدان دست يافته‌ام، همچنين براساس معيارها آموزشى دنيا، بهترين معلمان روزگار مايند؛ زيرا خود و هرچه را داشته‌اند به خاطر دانشجويانشان، يعنى آينده ايران و مردم ايران در معرض خطر نهاده‌اند و به مصداق اين  آيت از قرآن "يُؤثِرونَ عَلى أَنفُسِهِم وَ لَو كانَ بِهِم خَصَاصَةٌ"، از جمله برگزيدگانند. ازاين روى، با اطمينان و با تأكيد به عرض مى‌رساند: بازتاب و تأثير بازگرداندن اين ده‌ها استاد و دانشجو در برانگيختن شوق مردم به آشتى با دولت بيش از آن است كه بتوان تصور كرد؛ پس مصلحت دين و دولت در آن است كه  هرچه زودتر به اين وعده رئيس دولت تحقق بخشيد تا گامى بلند و مؤثر به سوى برقرارى وفاق ملى نزديک شويد و به انگيزه‌هاى همدلى و همراهی مردم با دولت بيفزاييد.

هادی عالم‌زاده

🆔 t.me/HistoryandMemory

Читать полностью…

مفهوم/روایت ایران و دیپلماسی ایرانی

پیش از این، بارها به تاکید و تکرار، از نقشی که مفهوم/روایت ایران، در طول تاریخ، در مناسبات ایران با انیران داشته است گفته و نوشته‌ام. اینجا سر آن ندارم که آن سخنان را تکرار کنم. به یک اشاره بسنده می‌کنم و می‌گذرم:
ایران در حوزه‌ی دیپلماسی و سیاست‌خارجی ضعف دارد. بروز و ظهور این ضعف نه‌چنان و چندان است که بشود بر آن چشم بست و یا به عادت مألوف به انکار آن برخاست. شرح دلایل و علل و عوامل و ریشه‌ها و زمینه‌ها و پیآمدهای این ضعف بیرون از خوصله‌ی این یادداشت است. اینجا به یکی از علل و عوامل اشاره می‌کنیم و می‌گذریم:
یکی از علل و عوامل ضعف دیپلماسی و سیاست‌خارجی ایران در روزگار کنونی این است که دستگاه دیپلماسی ما آنگونه که باید و شاید به مفهوم/روایت ایران تکیه و تاکید ندارد. مهمترین و بزرگترین دارایی و سرمایه‌ی ایران مفهوم/روایت ایران است که امروز بدرجات مغفول و معطل مانده است. اگر دستگاه دیپلماسی ایران دغدغه و انگیزه و دانش و بینش بسنده‌ای می‌داشت که بتواند این سرمایه‌ی عزیز عظیم بی‌مانند را قدر بداند و به کار بیندازد پاره‌ای دولت‌نماهای برساخته‌ی نوظهور تازه‌زاد، که پیشینه‌ی تاریخی‌شان به عنوان یک کشور چند دهه بیشتر نیست، جرأت و جسارت نمی‌کردند که تا این اندازه بی‌پروا با تمامیت‌ارضی کشوری برخورد کنند که چند هزار سال پیشینه‌ی تاریخی دارد. اگر سرمایه‌ی مفهومی/روایتی ایران آن‌گونه که بایدوشاید در سیاست‌خارجی ما محور، و مورد توجه و تاکید، قرار می‌گرفت امروز شاهد طرح ادعاهای دولت‌های تازه‌زاد و نوظهور درباره‌ی خاک ایران و همراهی و هم‌نوایی دولت‌ها و کشورهای دور و نزدیک با این ادعاها نمی‌بودیم.
فزون‌خواهی و طمع دیگران از کم‌آمدهای ماست. ما و بویژه دستگاه دیپلماسی ما، درباره‌ی ایران و برای ایران کم‌ گذاشته‌ایم. سرمایه‌ی مفهومی/روایتی ما در میان همه‌ی کشورهای جهان بی‌مانند و یگانه است. از این نظر، بی‌گفت‌وگو، غنی‌ترین کشور جهان هستیم.
اما بر سر گنج از گدایی مرده‌ایم...

شرح این هجران و این خون جگر
این زمان بگذار تا وقت دگر

#داریوش_رحمانیان
بیست و هفتم مهرماه هزار و چهارصد و سه
/channel/mardomnameh

Читать полностью…

آینده‌ی مجله‌ی مردم‌نامه

مجله‌ی مردم‌نامه پس از هشت سال انتشار در زمانه‌ی عسرت و دست‌و‌پنجه نرم‌کردن با انبوهی از کاستی‌ها و تنگناها و مشکلات، و بویژه به علت بحران فروش، در آستانه‌ی تعطیلی قرار گرفته است. چه‌بسا شماره‌ی آینده واپسین شماره‌ی این مجله باشد. همه‌ی کوشش ما این است که چنین نشود و مردم‌نامه بپاید. کار سختی است.

گویا برای گسست از تاریخ شخصیت‌زده که مروج و مبلغ و ریشه و اساس کیش شخصیت است و برای ما ایرانیان مصیبت‌های فراوان به بار آورده هنوز چندان آمادگی نداریم...
#داریوش_رحمانیان
بیست و چهارم مهرماه هزار و چهارصد و سه
/channel/mardomnameh

بهترین راه کمک به مردم‌نامه خرید آن و معرفی‌‌اش به دیگران است.

از راه پیوند زیر می‌توانید از پویش مردم‌نامه پشتیبانی کنید:
https://zarinp.al/daryoshrahmanian

Читать полностью…

♦️شاهنامه؛ مکتب تاریخ‌نگاری خردگرا ۲

📌بخش اول یادداشت «شاهنامه؛ مکتب تاریخ‌نگاری خرد ایرانی» را اینجا بخوانید.

شاهنامه دیوان شعر نیست و گذاشتن آن در قفسه ادبیات حماسی اشتباه است. هرچند این یادداشت برای ورود به مکتب تاریخ‌نگاری فردوسی بسیار کوتاه است، اما در حد ایده و اشاره‌ای برای دانشجویان و محققان مفید است.

🔸تاکنون، به شاهنامه به‌عنوان مکتب تاریخ‌نگاری کمتر توجه شده یا اصلا توجه نشده است. اما شاهنامه بسیاری از گزاره‌ها و فرضیاتی را نقض می‌کند که در مورد تاریخ‌نگاری سنتی بین تاریخ‌دانان بدیهی انگاشته می‌شود. برای نمونه، فرض مشهور بر این است که تاریخ‌نگاری سنتی وقایع‌نگاری است و به علل و عوامل رخدادها توجه نمی‌کند. برخلاف این پنداشت غلط، فردوسی چنان علت و علل رخدادهای تاریخی را واکاوی کرده است که مخاطب را به شگفتی وامی‌دارد. فردوسی تبیین‌گر پرسش «چرایی» رخدادهاست. «چرا بر نهادی کلاه مهی؟».

🔸اگرچه فردوسی از هنر شاعری بهره‌ وافری داشت، اما او در ابتدا مورخ و پژوهشگر تاریخ‌ است. فردوسی خودش را «پژوهنده روزگار نخست» می‌نامد. او می‌گوید داده‌های شاهنامه را نه‌تنها از منابع مکتوب کهن، بلکه براساس تحقیقات میدانی و مصاحبه با اشخاصی از اقشار مختلف اجتماعی مانند سپاهی و دهقان و موبد گردآوری کرده است.

🔸باور غلط دیگر این است که فقط شاه، دربار و فرادستان در کانون توجه تاریخ‌نگاری سنتی قرار دارند. شاهنامه شاهدی بر این فرض خطاست. تاریخ‌نگاری خردگرای فردوسی جامع‌نگر است. فردوسی به زندگی دهقانان، زنان، کودکان، اقلیت‌های دینی، فرهنگ عمومی، اقتصاد، حقوق، ازدواج، روابط جنسی و ریز و درشت مسائل اجتماعی دیگر با رویکرد تحلیل خردگرایانه توجه کرده است.

فردوسی بر رویکرد خردگرای خویش بسیار تاکید می‌کند و خرد را بالاترین ارزش برمی‌شمارد.
خرد بهتر از هرچه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راه داد

🔸فردوسی می‌گوید خرد از همه چیزهایی که خدا داده بهتر و ستایش و جایگاه خرد حتی از عدالت و دادگری هم بالاتر است. با توجه به اینکه عدالت همواره در صدر ارزش‌های جامعه ایرانی بوده است، فردوسی راه خرد را برتر و بهتر از راه عدالت ستایش می‌کند. او با همین یک بیت تفاوت دو جهان‌بینی مهم را آشکار کرده است.

🔸یکی از نمونه‌های جالبی که تفاوت تاریخ‌نگاری خردگرا را با تاریخ‌نویسی سنتی مورخان درباری نشان می‌دهد، اشاره فردوسی به چگونگی انجام عمل سزارین و خارج‌کردن نوزاد از پهلوی مادر است. «نخستین به می ماه را مست کن.» عمل سزارین را پزشک مرد انجام می‌داد. استفاده از شراب برای تسکین درد و داروسازی و مراقبت‌های پزشکی بعد از انجام زایمانی غیرطبیعی اطلاعات تاریخی ویژه‌ای است که از چشمان تیزبین و ریزبین و اندیشه ژرف‌نگر پژوهنده روزگار نخست دور نمانده است.

در تاریخ‌نگاری فردوسی، نوزادی که با اختلال و نقص ژنتیکی متولد شده و از طرف جامعه و خانواده طرد و رانده شده است تا مقام شاهی برکشیده می‌شود. خردگرایی فردوسی باورهای غلط اجتماعی را نمی‌پذیرد.

🔸فردوسی نظریه و روش خردگرایی را در کتاب شاهنامه ارائه کرده و برای تبیین رخدادهای تاریخی به کار گرفته است. این یادداشت صرفا طرح ایده‌ای برای دانشجویان، استادان و محققان تاریخ است. نگارنده باور دارد بیرون‌کشیدن نظریه و روش خردگرای فردوسی از دل شاهنامه و به‌کارگیری آن در تحقیقات تاریخی برای دانشجویان و پژوهشگران این رشته و سایر رشته‌های همسایه بسیار سودمند است. انجام این کار، نیازمند صرف دست‌کم یک‌ سال زمان و هزینه است.

✍ شایان کرمی، دکتری تاریخ ایران اسلامی، ۲۳ مهرماه ۱۴۰۳.

@mardomnameh

Читать полностью…

📔بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر هادی عالم زاده

با حضور:
#دکتر_معصومعلی_پنجه
#دکتر_نگار_ذیلابی
#دکتر_سیدجمال_موسوی
#دکتر_هادی_عالم_زاده

مدیر نشست:
#دکتر_محمد_بی_طرفان

🗓 شنبه 28 مهرماه 1403، ساعت 17

🏡 سالن حافظ

🔹برنامه به صورت حضوری برگزار می‌شود.

🔹ورود برای عموم آزاد و رایگان است.

💢انجمن ایرانی تاریخ💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

Читать полностью…

فصلنامه مردم‌نامه شماره 26 تا 29
https://fidibo.com/book/175240-فصلنامه-مردم-نامه-شماره-26-تا-29

هم‌اکنون می‌توانید نسخه الکترونیک شماره ۲۶ تا ۲۹ فصلنامه مردم‌نامه را از فیدیبو تهیه کنید.

در این شماره می‌خوانید:

📌مجلس وکلای تجار و نقش آنان در شورش تنباکو و انقلاب مشروطه/احمد اشرف
📌قرائتی دیگر از منازعه لرد مینتو و سر هارد فورد جونز/غلامحسین زرگری‌نژاد
📌چون‌وچرا در اعتبار فتوت‌نامه بنایان/مهرداد قیومی بیدهندی
📌فوتبال ایرانی، نخستین پیامدها/حبیب‌اله اسماعیلی
📌آخوندزاده و ادبیات کودک/سیدعلی کاشفی خوانساری
📌لات‌های تهران/نعمت‌الله فاضلی
📌تاریخ بیهق و تاریخ مردم/مقصودعلی صادقی
📌مورخان باید میان‌رشته‌ای فکر کنند. داریوش رحمانیان و محسن آزموده در گفت‌‌وگو با عباس کاظمی

📍با گفتارهایی در تاریخ جنسیت، تاریخ زنان، تاریخ نهادهای آموزشی و تاریخ نهادهای مذهبی از اشکان شریعت، محمدعلی علوی‌کیا، بهزاد کریمی و الیاس پیراسته

📕مردم‌نامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهم‌ترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردم‌نامه است.

پشتیبانی از مردم‌نامه👇

📕https://zarinp.al/daryoshrahmanian

Читать полностью…

Iranian History Initiative
https://www.lse.ac.uk/International-History/IranianHistoryInitiative/Iranian-History-Initiative

بورسیه برای دانشجویان دکتری تاریخ ایران

/channel/mardomnameh

Читать полностью…

♦️جنبش خزینه

✍فریما دستیار، دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد تاریخ ایران اسلامی.

جنبش خزینه، روایتی جذاب از برخورد سنت و مدرنیته در ایران است. نحوه مواجهه مردم با خزینه به‌منزله امری فرهنگی است. در گذشته، حمام‌های عمومی با خزینه‌هایی بزرگ، نه‌تنها محلی برای نظافت بود، بلکه ریشه در باورهای مذهبی، اجتماعی و فرهنگی مردم داشت. غسل در خزینه‌های بزرگ، با احکام شرعی تطابق داشت و برای بسیاری عملی مذهبی محسوب می‌شد. همچنین، برخی اعتقاد داشتند آب خزینه خواص درمانی دارد.

🔸با ورود مدرنیته و تأکید بر بهداشت عمومی تلاش شد خزینه‌ها با دوش جایگزین شوند. ابتدا، مردم در برابر آن مقاومت کردند. دلایل این مقاومت متنوع بود. از باورهای مذهبی و اعتقادات درمانی تا ترس از تغییر سبک زندگی و هویت اجتماعی. مردم نگران بودند که دوش به‌اندازه خزینه تمیز نباشد و باعث شیوع بیماری شود. همچنین، بسیاری از مردم، خزینه را بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و سنت‌هایشان می‌دانستند و تغییر آن را تهدیدی برای هویتشان تلقی می‌کردند.
🔸مردم در شهرهای مختلف ایران در برابر اقدامات مدرن، به‌ویژه در حوزه سلامت و بهداشت، به مقاومت برخاستند. دامنه این مخالفت‌ها، در خراسان چندان گسترش یافت که تشکیلاتی مخفی به نام حزب خزینه در مشهد و شهرهای اطراف آن پا گرفت.

ادامه این مطلب را در سایت مردم‌نامه بخوانید:

https://mardomnameh.com/blog/fa/P1243-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%AE%D8%B2%DB%8C%D9%86%D9%87.html

پشتیبانی از مردم‌نامه👇

📕https://zarinp.al/daryoshrahmanian

Читать полностью…

🔸این نشان می‌دهد که فرهنگ و زبان آلمانی برای کسی مثل توماس مان به‌مراتب مهم‌تر از ساختار سیاسی‌ بوده است و همین فرهنگ باعث شد آلمان بعد از سقوط نازیسم دوباره از جا برخیزد. افرادی از مکتب فرانکفورت مثل آدورنو و هورکهایمر که هیچ‌وقت حاضر نشدند به انگلیسی بنویسند، به آلمان برگشتند و به کار فلسفی خود ادامه دادند و از دل این جریان کسی مثل هابرماس بیرون آمد. همین‌طور نویسندگانی مثل هاینریش بل و گونتر گراس ظهور کردند که نویسندگان بزرگ پس از جنگ جهانی دوم بودند.

🔸برای ایران هم فرهنگ باید نقش اصلی را بازی کند. این فرهنگ، باید سیال و جهانی باشد. باید فرای دنیای ایدئولوژیکی باشد که می‌خواهد آن را روی تخت پروبوس بگذارد و دست‌وپایش را ببرد. حتی باید به مخالفت با این دنیای ایدئولوژیک برخیزد. فرهنگ ایران به این شکل می‌تواند زنده بماند.

🔸البته همان‌طور که می‌بینید مردم ایران در گوشه‌وکنار دنیا این فرهنگ را زنده نگه داشته‌اند و به‌محض آنکه اتفاقی می‌افتد دوباره حافظه تاریخی و خاطرات جمعی ایرانیان زنده می‌شود و از ضحاک و جمشید و فریدون و کاوه و کوروش کبیر و داریوش سخن می‌گویند. همگی اینها سنگ‌محک‌هایی‌ست که مردم ایران با آن زندگی می‌کنند و هویت خودشان را توضیح می‌دهند."

✍محسن ثروتی، کارشناسی‌ارشد تاریخ، سیزدهم مهرماه ۱۴۰۳.

Читать полностью…

کورش فرزند مردم

کورش بزرگ سرمایه‌ای بی‌مانند است برای ایران و ایرانی. کورش تنها یک شخص نیست، یک فرهنگ است. کورش نماد و نماینده‌ی یک فرهنگ است. کورش زاده و پرورده‌‌ی یک فرهنگ است. به فرهنگی که کورش در آن زاده و پروده می‌شود باید بالید. مردمی که کورش را در دامان خود پرورانده‌اند حق دارند، و باید، که به خود ببالند.

روز کورش بزرگ گرامی‌باد🍀

/channel/mardomnameh

Читать полностью…

✔️گروه جامعه‌شناسی ایران برگزار می‌کند:
هفتمین مرحله از همایش جامعه‌شناسان ایرانی و جامعه ایرانی
بررسی و نقد آثار و کنشگری دکتر مرتضی فرهادی
💠https://yek.link/kavehfarhadi

🔰سخنرانان:
داریوش رحمانیان (سردبیر مجله مردم‌نامه)
رحیم محمدی (پژوهشگر و جامعه‌شناس)
جبار رحمانی (هیات علمی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی)

چهارشنبه ۹ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۱۶ تا ۱۸

مکان: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دفتر انجمن جامعه‌شناسی ایران

#جامعه‌شناسی
#ایران
#مرتضي_فرهادی

@kaveh_farhadi

Читать полностью…

🎥 بخشی از درسگفتار «تاریخ مشروطه» با تدریس داریوش رحمانیان، استاد تاریخ دانشگاه تهران

ستارخان: «زیر پرچم بیگانه نمی‌رویم!»

همت ستارخان چون به وطن، یار شد
باقر خانش ز جان یار وفادار شد
در همه‌جا یار او ایزد ستار شد
این یک سالار شد آن یک سردار شد

‌
@IranDel_Channel

💢

Читать полностью…

▪️ فهرست مطالب مندرج در شمارهٔ دوم دوفصلنامهٔ علمی - تخصصی ایران‌خرد:


۱. بررسی معرفت تاریخی بر اساس مدرک تاریخی کالینگوود
سمیه ایرجی

۲. بررسی نظریه عصبیت ابن خلدون
سحر ایرجی

۳. بررسی تطبیقی معماری هخامنشی با معماری ساسانی
سبا علینقی‌پور

۴. تحلیل و بازخوانی یک سند تاریخی از محمدخان دشتی در دوره پهلوی اول
سید محمد فاطمی نژاد

۵. نقش‌‌‌ نمایندگان‌‌‌ زن‌‌‌ مجلس‌‌‌ در‌‌‌ پیگیری‌‌‌امور‌‌‌ زنان‌‌‌ و‌‌‌ خانواده‌‌‌ در‌‌‌ قبل‌‌‌ و‌‌‌ بعد‌‌‌ از‌‌‌ انقلاب‌‌‌ اسلامی
محمود کریمی

🆔 @IranKheradJ

Читать полностью…

🔸تاریخ اکنون
تاریخ اکنون، تاریخ پست‌مدرن است. کسانی که ادعا می‌کنند تاریخ باید در خدمت جامعه امروز و اکنون باشد، اما از پست‌مدرنیسم تبری می‌جویند، یا درک درستی از اکنون ندارند یا تاریخ را به‌مثابه علاقه شخصی به شعر و موسیقی می‌پندارند.

🔸پست مدرنیسم بخش انکارنشدنی بزرگی از جهان اکنون ما را در بر گرفته است. ما در ارتباطات، در خیابان، در خانه و در افکارمان با پست‌مدرنیسم مواجهیم. پست‌مدرنیسم مسئله اکنون است. کسی که می‌گوید مدرن است و به پست‌مدرن باوری ندارد و تاریخ را از موضع معرفت‌شناسی مدرن تحلیل می‌کند و از طرفی، ادعا می‌کند تاریخ باید برای پاسخ‌گویی به مسائل جامعه امروز باشد دچار تناقض شده است.

✍️شایان کرمی، دکتری تاریخ ایران اسلامی، ۱ آبان ۱۴۰۳.

Читать полностью…

🎵 پوشه شنیداری نشست بررسی کارنامه تاریخ نگاری دکتر هادی عالم زاده

🗓 شنبه 28 مهرماه 1403

💢انجمن ایرانی تاریخ💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

Читать полностью…

🔶 نشست :

مورخ ، نظریه و روش

🔺 سخنرانان:

هاشم آقاجری
حسن حضرتی

🔹️دبیر نشست: فرهاد زینی وند نژاد 

زمان: سه شنبه 24 مهر ماه 1403
ساعت ۱۵ الی ۱۷


🔷 گروه و انجمن علمی - دانشجویی تاریخ  دانشگاه تربیت مدرس با همکاری انجمن ایرانی تاریخ

📍دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده‌ی علوم انسانی، طبقه‌ی چهارم، سالن شهید رئیسی

🔹️لینک ورود به جلسه مجازی:

Connect.modares.ac.ir/humalt


انتشار با ذکر منبع بلامانع است .

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :

/channel/Vortrags

Читать полностью…

🪶به فرهنگ باشد روان تندرست

🪶ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🪶فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
    🪶 پـــــــایــنده ایــــــــــران🪶


🏛دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🏛ادبسار(پارسی سخن بگوییم، نه فارسی).

🏛کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🏛زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🏛کتابخانه تخصصی ادبیات

🏛بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🏛رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🏛رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🏛مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🏛حافظ // خیام ( صوتی )

🏛استاد جلیل شهناز

🏛علم سیاست

🏛بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🏛رمانهای صوتی بهار

🏛گزین‌گویه‌ها، گل‌چینِ خواندنی‌ها

🏛سخنرانی‌ها، درسگفتارها، گفتگوها

🏛مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ‌ مردم.

🏛نسخ خطّی فارسی در کتابخانه‌های جهان

🏛خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🏛چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🏛خانهٔ ویراستار (نکته‌های درست‌نویسی و ویرایش)

🏛آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🏛سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🏛شاهنامه کودک هما

🏛منابع تاریخ ساسانیان

🏛مطالعات قفقاز

🏛ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🏛زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🏛شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🏛تاریخ اشکانیان

🏛مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🏛شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🏛بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🏛تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🏛کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🏛تاریخ پادشاهی مادها (منابع و مآخذ).

🏛گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🏛ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🏛رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🏛فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🏛دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)

🏛تاریخ روایی ایران

🏛کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🏛حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🏛انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🏛سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🏛تاریخ میانه

🏛کتاب و حکمت

🏛سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🏛انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).


🪶کانال میهمان:


🏛کانال ۱ امرداد (خبرهای زرتشتیان)



🪶فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.




🪶هماهنگی جهت شرکت در تبادل


🪶@Arash_Kamangiiir

Читать полностью…

📘 مجلهٔ علمی تازه‌بنیاد تحقیقات تاریخ ایران دوره اسلامی گروه تاریخ و باستان‌شناسی واحد علوم و تحقیقات، به مدیرمسئولی دکتر سینا فروزش و سردبیری دکتر جواد هروی، پذیرای مقاله‌های پژوهشی استادان، دانشجویان و پژوهشگران تاریخ ایران است.

🔗 نشانی سامانه:
https://sanad.iau.ir/journal/rihip

🆔 t.me/HistoryandMemory

Читать полностью…

«فصلنامه مردم‌نامه ـ شماره ۲۶ تا ۲۹ ـ پاییز ۱۴۰۲ تا تابستان ۱۴۰۳» را از طاقچه دریافت کنید
https://taaghche.com/book/214446

هم‌اکنون می‌توانید نسخه الکترونیک شماره ۲۶ تا ۲۹ فصلنامه مردم‌نامه را از طاقچه تهیه کنید.

در این شماره می‌خوانید:

📌مجلس وکلای تجار و نقش آنان در شورش تنباکو و انقلاب مشروطه/احمد اشرف
📌قرائتی دیگر از منازعه لرد مینتو و سر هارد فورد جونز/غلامحسین زرگری‌نژاد
📌چون‌وچرا در اعتبار فتوت‌نامه بنایان/مهرداد قیومی بیدهندی
📌فوتبال ایرانی، نخستین پیامدها/حبیب‌اله اسماعیلی
📌آخوندزاده و ادبیات کودک/سیدعلی کاشفی خوانساری
📌لات‌های تهران/نعمت‌الله فاضلی
📌تاریخ بیهق و تاریخ مردم/مقصودعلی صادقی
📌مورخان باید میان‌رشته‌ای فکر کنند. داریوش رحمانیان و محسن آزموده در گفت‌‌وگو با عباس کاظمی

📍با گفتارهایی در تاریخ جنسیت، تاریخ زنان، تاریخ نهادهای آموزشی و تاریخ نهادهای مذهبی از اشکان شریعت، محمدعلی علوی‌کیا، بهزاد کریمی و الیاس پیراسته

📕مردم‌نامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهم‌ترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردم‌نامه است.

پشتیبانی از مردم‌نامه👇

📕https://zarinp.al/daryoshrahmanian

Читать полностью…

♦️آیین‌های نمایشی مردمان ایران ۵

✍محمدحسین پیوند، دانش‌آموخته مقطع کارشناسی دانشگاه تهران.

کتاب نمایش در ایران بهرام بیضایی که در سال 1344 برای اولین بار چاپ و منتشر شد، تقریباً اساسی‌ترین منبع مطالعه نمایش‌های ایرانی برای دانشجویان رشته هنر بوده و اکنون نیز هست.
بی‌اغراق می‌توان گفت این کتاب برای اولین بار روش پژوهش در تئاتر و نمایش‌های ایرانی را به محققان فارسی‌زبان معرفی کرده است. به دلایل مختلف، باید این کتاب را شایسته تحسین دانست، چراکه راه پژوهش در این موضوعات را برای اولین بار باز کرده است.

🔸این یادداشت، به بررسی یکی از ادعاهای مطرح‌شده در کتاب نمایش در ایران نوشته بهرام بیضایی می‌پردازد و قصد دارد با استناد به منابع و پایبندی به روش پژوهش دقیق‌تر به یکی از خطاهای شناختی بیضایی بپردازد. بیضایی در این کتاب، به آیینی باستانی به نام مغ‌کشی یا شاه‌سوزی اشاره می‌کند که به گفته او، ایرانیان هر ساله به یاد کشتن گئوماتای مغ برگزار می‌کردند.

🔸نویسنده یادداشت، با نگاهی انتقادی و با بررسی روشمند منابع تاریخی این ادعای بیضایی را زیر سؤال می‌برد. او نشان می‌دهد که روایت‌های ارائه‌شده بیضایی در مورد این آیین براساس ترکیب چندین روایت مختلف شکل گرفته است.
به‌منظور درک و دریافت چگونگی این تحلیل و سنجش ادعاهای تاریخی، متن کامل یادداشت را در سایت مردم‌نامه بخوانید:

https://yun.ir/ltdpa6

پشتیبانی از مردم‌نامه👇

📕https://zarinp.al/daryoshrahmanian

Читать полностью…

🦋به فرهنگ باشد روان تندرست

🦋ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🦋فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
    🦋 پـــــــایــنده ایــــــــــران🦋


🦋دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🦋کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🦋زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

کتابخانه تخصصی ادبیات

🦋بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🦋رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🦋رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🦋مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🦋حافظ // خیام ( صوتی )

🦋استاد جلیل شهناز

🦋بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🦋رمانهای صوتی بهار


🦋سخنرانی‌ها، درسگفتارها، گفتگوها

🦋مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ‌ مردم.

🦋مطالعات تخصصی تاریخ صفویه

🦋خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🦋چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🦋آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🦋سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🦋شاهنامه کودک هما

🦋منابع تاریخ ساسانیان

🦋مطالعات قفقاز

🦋ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🦋زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🦋شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🦋تاریخ اشکانیان

🦋مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🦋شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🦋بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🦋کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🦋تاریخ پادشاهی مادها (منابع و مآخذ).

🦋گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🦋ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🦋رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🦋فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🦋تاریخ روایی ایران

🦋کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🦋کتاب گویای ژیگ

🦋حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🦋انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🦋سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🦋تاریخ میانه

🦋کتاب و حکمت

🦋سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🦋انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).


🦋کانال میهمان:

نقش بر آب (ایران را از یاد نبریم).


🦋فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.


🦋هماهنگی جهت شرکت در تبادل

🦋@Arash_Kamangiiir

Читать полностью…

✔️مسئله آب و توسعه در ایران
#توسعه_پایدار_بومی
#مسئله_آب
#آب
🔻https://yek.link/kavehfarhadi

Читать полностью…

🔷گروه و انجمن علمی-دانشجویی تاریخ  دانشگاه تربیت مدرس با همکاری انجمن ایرانی تاریخ برگزار می‌کنند:

🔶نشست:

مورخ، نظریه و روش

🔺سخنرانان: دکتر سید هاشم آقاجری، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس.
دکتر حسن حضرتی ، عضو هیات علمی دانشگاه تهران

🔹️دبیر نشست: فرهاد زینی وند نژاد

زمان: سه شنبه ۲۴ مهر ماه ۱۴۰۳
ساعت ۱۵ الی ۱۷
📍دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده‌ی علوم انسانی، طبقه‌ی چهارم، سالن شهید رئیسی

🔹️لینک ورود به جلسه مجازی:

Connect.modares.ac.ir/humalt

علاقه‌مندانی که از بیرون دانشگاه قصد شرکت در این نشست را دارند لطفا به نشانی زیر پیام دهند:
@Masoodporjam

Читать полностью…

♦️رفتن یا ماندن؟
ایران جغرافیایی و ایران جهانی

وقتی کشوری در مشکلات و بحران‌های سیاسی و اجتماعی دست‌وپا می‌زند، به‌طور طبیعی مردم و طبقه متوسط از نخبگان، روشنفکران، دانشمندان و افراد تاثیرگذار انتظار دارند چاره‌ای بیندیشند و با تکیه بر وطن‌دوستی و ایثار در کشور بحران‌زده بمانند و به مهاجرت فکر نکنند. البته گاه، شاهد جملاتی نظیر "جانت را بردار برو" یا "اینجا کسی قدرت را نمی‌داند" نیز هستیم، اما مسئله اصلی چیست؟ حقیقتا امکان ماندن میسر است؟

🔸تاریخ مهاجرت مدرن که به‌ دلیل مسائل مختلف اعم از سیاسی و فرهنگی در ایران رخ داده است، به دوران بعد از مشروطه برمی‌گردد. چه بسیار بوده‌اند که به‌ناچار جلای وطن کرده و همه عمر را در غربت گذرانده‌اند، اما مرور پدیده مهاجرت به‌‌صورت موردی در این یادداشت کوتاه خالی از لطف نیست. 

🔸مثلا نگاهی به زندگی سیدحسن تقی‌زاده، روشنفکر نامدار و بحث‌برانگیز تاریخ معاصر ایران، به ما نشان می‌دهد که مسئله تبعید یا خروج از کشور به معنای پایان کار برای کشور نیست. سلف روشنفکران سیاسی در ایران، میرزاملکم‌خان ناظم‌الدوله، نیز مثال بارز و شاخص دیگری است که نشان می‌دهد لزوم آزادی‌خواهی و قدم برای ایران لزوما منوط به ماندن در ایران نیست.

🔸تقی‌زاده، روشنفکر و سیاست‌مدار برجسته ایرانی، در دوران فعالیت‌های خود به دو تبعید رفت که باید اولی را ناخواسته خواند. نخستین بار در سال ۱۲۸۹ در پی حوادث منتهی به قتل آیت‌الله بهبهانی و چند رویداد دیگر ناچار به ترک ایران شد. این دوری رنج‌آور برای تقی‌زاده چهارده سال به درازا کشید. گرچه در این سال‌ها برای بازگشت به وطن تلاش‌هایی کرد و ناکام ماند، اما این به معنای دست‌شستن و کنارکشیدن از کار برای ایران نبود.

🔸باید ببینیم او در این سال‌ها چه کرد و چه در سر داشت. او مدتی در ترکیه، بریتانیا و آمریکا به مطالعه و تحقیق پرداخت. آن‌چنان که خود در خاطرات وزینش می‌گوید، مدتی بعد دولت آلمان او را دعوت کرد (شرح آن و سیاست آلمان مفصل است) و در برلین تشکیلاتی به نام کمیته مِلّیون ایرانی را بنیاد نهاد که فعالیت‌های ضد روسی و انگلیسی مِلّیون را سازماندهی می‌کرد. عده‌ای از شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی ایرانی مانند محمدعلی جمال‌زاده، محمد قزوینی و ابراهیم پورداوود، که همگی از پژوهشگران جوان اما مسلط به امور بودند، به او پیوستند. همچنین حسینقلی نواب، سفیر ایران در برلین، که از دورهٔ مجلس یکم در تهران با تقی‌زاده دوستی داشت با ایشان همکاری می‌کرد.

🔸تقی‌زاده با تأسیس مجلهٔ کاوه در برلین گام مهم دیگری در راه گسترش فعالیت سیاسی ایرانیان در برابر بریتانیا و روسیه برداشت. کاوه، نشریه‌ای سیاسی و فرهنگی بود که بودجهٔ آن را دولت آلمان تأمین می‌کرد و مقالات آن تا حد زیادی صبغهٔ طرفداری از آلمان داشت. این مجله یکی از درخشان‌ترین نشریات تاریخ بود. تاثیر مجله کاوه مانند روزنامه قانون ملکم‌خان چنان عمیق و انکارناشدنی بود که پس از سال‌ها هنوز از آن سخن گفته‌اند و در نقدشان می‌نویسند.

🔸آرا و اندیشه‌های حلقه اندیشمندان برلنی، که ناخواسته یا خواسته ترک وطن کرده بودند، از طریق نشریه کاوه منتشر می‌شد و به ارائه جهان‌بینی ملی‌گرای ایرانی می‌پرداخت.

🔸شاید استنباط خواننده این باشد که نباید از دول بیگانه کمک گرفت. ابدا نگارنده چنین منظوری ندارد. امروز به‌هیچ‌وجه، با دوران تقی‌زاده و مشروطه قیاس‌شدنی نیست. همان‌طور که در ابتدا ذکر شد، مسئله بودن یا نبودن در ایران است و انتقاد به آن دسته از فعالان است که ترک وطن را به معنای فراموشی دانسته‌اند.

🔸تقی‌زاده در دوره دوم تبعید، که این بار براثر جدل با رضاشاه تبعیدی خودخواسته بود و شرح آن در اینجا نمی‌گنجد، دست به تالیف آثاری زد که بسیار تامل‌برانگیز و خواندنی است.

🔸مثال‌های بی‌شمار دیگری نیز در تاریخ معاصر ایران هستند که سال‌ها دور از وطن برای ایران کوشیده‌اند و پرچم فرهنگی ایران تاریخی را بر دوش کشیده و رنج دوری از وطن مانع کارهای فرهنگی آنان نشده است.

مرادم از این یادداشت کوتاه را دوباره تکرار  می‌کنم که لزوما ترک وطن به معنای پایان کار برای کشور نیست.

🔸رامین جهانبگلو در مصاحبه با رادیو فردا نیز مثالی دراین‌باره مطرح می‌کند که بخشی از آن را اینجا آورده‌ام: "توماس مان هم مثل خیلی از روشنفکران و هنرمندان آلمانی، کشورش را ترک می‌کند. وقتی از آلمان خارج می‌شود از او می‌پرسند آیا فکر می‌کنید هویتتان را از دست داده‌اید. پاسخ تومان مان به این سؤال بسیار معروف است که می‌گوید هر کجا که فرهنگ و زبان آلمانی باشد، آنجا برای من آلمان است.

ادامه یادداشت👇

Читать полностью…