باشگاه اندیشه

18 June 2023 22:26

مدرسه مطالعات دین باشگاه اندیشه نشست‌های «فراتر از مرز» را برگزار می‌کند:

فراتر از مرز یکم
روایت تجربه‌ی تحصیل مطالعات دین در آمریکا

نشستی با حضور
اسما حدیدی
دانشجوی کارشناسی‌ارشد در دپارتمان مطالعات دینی دانشگاه ایالتی جورجیا

چهارشنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۲
از ساعت ۱۸

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

#مطالعات_دین #فراترازمرز #آکادمیا_بین‌الملل #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

18 June 2023 21:56

روایت تئاتری از انسان سیاسی در دهه ۶۰

سومین نشست تاریخ شفاهی تئاتر ایران با موضوع واتسلاو؛ کالبدشکافی تاریخ سیاسی انسان: بازخوانی اجرای سال ۱۳۶۸ گروه تئاتر آیین از نمایش‌نامه واتسلو اثر مرزوک با حضور منصور براهیمی، داوود دانشور و جمعی از هنرمندان آن اجرا در ۲۲ خرداد ۱۴۰۲ در مدرسه مطالعات اجرا برگزار شد.

پوستر
یادداشت منصور براهیمی
فایل صوتی
گزارش تصویری
گزارش مشروح
لینک لایو

#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

18 June 2023 16:35

اسلام اموی چگونه اسلامی‌ست؟

📝رسول جعفریان

ابن عبدالبر در کتاب استیعاب می‌گوید: در جمادی الاولی سال ۴۱ بود که حسن بن علی (ع) حکومت را تسلیم معاویه کرد، و آن وقت ۶۶ ساله دو ماه کمتر داشت.

معاویه تا رجب سال ۶۰ حکومت کرد، و پس از دولت یزید و پسرش معاویه دوم، دولت اموی، در شاخه مروانی تا سال ۱۳۲ جمعا ۹۰ سال حکومت کرد. از تاریخ تأسیس آن تاکنون که سال ۱۴۴۱ است، دقیقا ۱۴۰۰ سال گذشته است.

اسلام عثمانی یا اموی، در مقابل اسلام علوی شکل گرفت، و توانست در یک دوره حساس نود ساله، با کنار زدن #علویان و دیگر رقیبان، نه تنها یک امپراتوری عربی در پهنه وسیعی از ربع مسکون وقت ایجاد کند بلکه تلقی و تفسیر خاصی از اسلام را هم در عمق ذهن امت اسلامی استقرار بخشد.

دوره اموی، از این جهت که نخستین قرن شکل گیری فرهنگ اسلامی است، بسیار مهم است و دیدگاه‌های امویان سخت در آن نفوذ دارد. البته همان زمان، جناح‌های مخالف دیگری هم به جز علویان بودند که در باره اسلام عثمانی، تأمل داشته و آن را نمی‌پذیرفتند. خوارج، جناحی از قریش از پیروان خاص شیخین، مانند جریان ابن زبیر، و نیز جریانی وابسته به #معتزله و مرجئه با رهبری ابوحنیفه که مخالف امویان بودند، اما جریان غالب و اسلام فراگیر متعلق به امویان بود.

اساس این دولت، غلبه دادن نگرش عربی و قبیله‌ای و حاکم کردن عنصر عرب بر اسلام بود. آنها تلاش کردند دین را تفسیر عربی کنند و در این کار موفق بودند.

یک تجربه مهم در این دولت، غلبه دادن عنصر «فتح» و «جنگ» و خشونت بود که در اسلام اموی سخت غالب شد، خشونتی از نوع حجاج و یا حتی خود عبدالملک و فرزندانش مثل هشام، رنگی بود که اسلام اموی را پوشش می‌داد و وجود کسانی مثل عمربن‌عبدالعزیز که تلاش کرد در این زمینه متفاوت عمل کند، اثری نگذاشت و از آن  تنها یک خاطره باقی ماند.

در نگرش سیاسی اسلام اموی، هر نوع شورش و مخالفتی برای اصلاح، نوعی فرقه گرایی است، و جماعت و طاعت در زمره مفاهیم اصلی هستند. در این نگاه، امام حسین یک تفرقه افکن است که می‌کوشد الفت و محبت میان امت را از بین ببرد.

اسلام اموی، در این نود سال، برای اصل دین ارزش قائل نبود و از آن فقط به عنوان یک ابزار استفاده می‌کرد. لذا چندان به آموزش دین در میان مردم بها نمی‌داد، اما تسلط سیاسی را اصل می‌دانست.

اسلام اموی، برای فتوحات و توسعه جغرافیایی ارزش زیادی قائل است و یک‌سره کوشش می‌کرد تا بتواند سرزمین‌های بیشتری را در اختیار داشته باشد، اما در تعمیق اسلام در جامعه کاری نمی‌کرد.

شواهد تاریخی از دوره امام سجاد (ع) که در همین عصر می‌زیست داریم که مردم با ساده‌ترین احکام شرعی خود آشنا نبودند، اما دامنه فتوحات تا اندلس کشیده شد، و ده‌ها هزار اسیر و برده و کنیز و در واقع دخترکان زیبا و ماه روی اندلسی و غیره، سوار بر ده‌ها کشتی، به شام و حجاز آورده شدند تا در کار عیش و زندگی روزمره سران عرب خدمت کنند.

راستش، بردگی که اسلام کوشید آن را کم‌رنگ کند و حضرت_رسول(ص) خودش یک بار هم اسیری را برده نکرد، در عصر اول فتوحات و سپس در دوره اموی به صورت یک اصل درآمد و برای همیشه در فقه منتسب به اسلام، استوار شد.

اسلام اموی بود که صدها هزار برده ایرانی را به میان اعراب برد و برای آن قاعده و قانون نوشت. در این اسلام، رفتار عرب فاتح با ایرانی و بربر و رومی، هیچ تفاوتی با مغولان نداشت و مثل هر فاتح دیگری رفتار می‌شد. تلاش بعدی مسلمانان در پیراستن چهره اسلام از آنچه امویان کردند، چه اندازه مؤثر بود، نمی‌دانم.

این یادداشت را نوشتم تا عرض کنم، ما در شناخت اسلام اموی و عثمانی، در شناخت رنگی و لعابی که امویان بر اسلام زدند و آثارش در عمق فکر و فقه اسلامی باقی ماند، هنوز کار جدی نکرده‌ایم. این تاریخ، بهانه‌ای شد تا یادآور شوم که لازم است در این باره تحقیقات جدی‌تری صورت گیرد.

منبع: صبح‌ما

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

17 June 2023 20:50

.
دربارۀ نشست
نظام آموزشی دومین مدرسه: دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه بهشتی(ملی)، به روايت اسناد و شواهد(دورۀ تکوین)

دانشکدۀ معماری دانشگاه ملی ایران دومین مدرسۀ معماری ایران است که در سال ۱۳۳۹ش هم‌زمان با تأسیس دانشگاه ملی ایران آغاز به کار کرد. پس از دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشکدۀ معماری دانشگاه ملی ایران اهمیت بسیاری در تاریخ آموزش معماری در ایران دارد. بررسی تاریخ آموزش معماری در این دانشکده مراحل و جنبه‌ها و حوزه‌های گوناگونی دارد و دوره‌های مختلفی را شامل می‌شود. نخستین مرحله در تاریخ هر مدرسۀ معماری مرحلۀ تکوین آن است. هدف این نشست عرضۀ روایتی منسجم از آموزش طراحی معماری در دورۀ تکوین دانشکده است.


🔴 دربارۀ ارائه‌دهنده:
یحیی سپهری پژوهشگر و مدرس دانشگاه، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران از دانشگاه شهید بهشتی و دکتری معماری از دانشگاه تهران است. حوزه‌ی تخصصی پژوهش‌های او درباره‌ی تاریخ آموزش دانشگاهی معماری در ایران است. در همین زمینه، کتابی با عنوان تاریخ آموزش طراحی معماری در دانشگاه شهید بهشتی تألیف کرده است. او همچنین با تیم های پژوهشی بین‌المللی در دانشگاه دلفت هلند و مدرسه بوزار پاریس همکاری کرده و تألیفات مشترکی با آنها داشته است. ازجمله آثار علمی او از این لینک قابل‌دسترسی است.

#مطالعات_فضا #کوبه #معماری #شهر #نظام_آموزشی #دانشگاه_بهشتی #دانشگاه_ملی #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

17 June 2023 19:35

گزارش مشروح نشست واتسلاو؛ کالبدشکافی تاریخ سیاسی انسان

📝رضا رحیمی‌فرد
دبیر مدرسه مطالعات اجرا باشگاه اندیشه

عصر روز دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲، باشگاه اندیشه میزبان سومین نشست از جلسات تاریخ شفاهی تئاتر ایران با عنوان «بازخوانی اجرای سال ۱۳۶۸ گروه آیین از نمایشنامه «واتسلاو» اثر اسلامیر مروژک» بود، که به همت مدرسه مطالعات اجرا برگزار می‌شود. این جلسه با حضور داود دانشور، منصور براهیمی، پرویز فلاحی‌پور، و جمعی از هنرمندان حاضر در این اجرا نظیر قیصری و رحیمی؛ به بازخوانی اجرای نمایش‌نامه «واتسلاو» اثر مروژک اختصاص داشت. اجرایی که شاید اولین اجرای رسمی گروه تئاتر آیین پس از تشکیل باشد، اما دانشور اعتقاد دارد نطفه تشکیل آیین در اجرای «حروفیه» در سال ۵۸ (اولین اجرای تئاتر پس از انقلاب) بسته شد، و بهتر است همان را مبدأ فعالیت این گروه در نظر گرفته شود.

ادامه‌ی گزارش مشروح را در اینسنت‌ویو بخوانید.

#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه

@bashgahabdishe
.

باشگاه اندیشه

16 June 2023 17:32

شهرام یاری: خوانش ما از تاریخ باید برای تأثیرگذاری و حل مسئله‌ای از اکنون باشد

گزارش مختصر نشست تأثیر مشروطه ایرانی بر عمارت‌گری ایرانیان
به‌همت مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه

یکشنبه بعد از ظهر بیست‌ویکم خردادماه ۱۴۰۲، شهرام یاری در شبستان باشگاه اندیشه میهمان مدرسه‌ی مطالعات فضا و کوبه بود تا درباره‌ی عمارت‌گری ایرانیان در عصر مشروطه صحبت کند. یاری برای روایت‌گری تاریخ ایران، نقطه‌عطف‌هایی از لحظه‌ی اکنون تا گذشته در نظر داشت و معتقد بود که با تمرکز بر دوره‌ی مشروطه، می‌توان فهم بهتری از بازیگران اصلی ایران سنتی و معاصر دست یافت. او معتقد بود که ایران در دنیای پیشامشروطه دو بازیگر عمده داشته که به نهاد سلطنت و دین خلاصه می‌شود. اما پس از مشروطه، زمینه‌ی قدرت‌گیری عامه فراهم شد و در یک فرآیند طولانی عامه به ملت تحول یافت. او مشروطه را یک لحظه‌‌ یا روز خاص در نظر نمی‌گرفت و بیشتر بر فرآیند مشروطه در ایران و همچنین ضرورت مشروطه توجه داشت؛ از جمله اینکه از دهه‌ها قبل‌تر از مشروطه، با شکست ایرانیان از روس‌ها، این پرسش بنیادی ذهن تمام ایرانیان را درگیر کرده بود: چرا ما عقب‌مانده‌ایم؟ در واقع توجه به مشروطه مهم‌ترین و کارا ترین پاسخی بود که به این پرسش داده شده بود. چرا که صحنه‌ی تئاتر بازیگران اصلی ایران را متحول می‌کرد و مردم به‌عنوان عامه و افراد منفعل، تبدیل به ملت و یک بازیگر اصلی و فعال تبدیل می‌شدند.

بازیگر جدید دیگر، این بود که ایرانیان پس از شکست از روس‌ها، خود را نیازمند به مقایسه با غرب می‌دیدند و تصویر مطلوبی از جهان توسعه‌یافته‌ی غربی همواره برای ایرانیان مطلوب جلوه می‌کرد که با حسرت به آن نگاه می‌کردند. عمارت‌گری نیز یکی از وجه‌هایی بود که دنیای غربی از ایران پیش‌تر بود و البته شاهان قاجاری، با کمال میل سعی می‌کردند که آن را وارد ایران کنند. عمارت‌گری بر خلاف سایر وجوه نوگرایانه‌ی اجتماعی و سیاسی، خللی در نظام سلطنتی ایجاد نمی‌کرد و همچون صورتی ظاهری، حتی احساسی کاذب از پیشرفت را القاء می‌کرد.

یاری معتقد است که در این دوره معماری از دو حیث دچار دگرگونی شده است: از حیث تقلیدی و تحمیلی. تقلیدی از این‌رو که نظم پیشین به هم ریخته و آگاهی کافی برای عمارت‌گری‌های نو وجود ندارد. تحمیلی نیز از آن سو که مشروطه اسباب و شرایط متعددی را بر معماری وارد کرده است؛ برای مثال زنان در شهر نقش‌آفرینی می‌کنند و همچنین ساختار اداری عمارت‌گری متحول شده است. یاری در پایان تأکید کرد که خوانش ما از تاریخ باید برای تأثیرگذاری و حل مسئله‌ای از اکنون باشد.

#گزارش_مختصر #مطالعات_فضا #معماری #شهر #مشروطه #عمارت‌گری #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 21:39

فایل صوتی
نشست سوم تاریخ شفاهی تئاتر ایران

واتسلاو؛ کالبدشکافی تاریخ سیاسی انسان:
بازخوانی اجرای سال ۱۳۶۸ گروه تئاتر آیین از نمایش‌نامه «واتسلاو» اثر مروژک

با حضور
منصور براهیمی
داوود دانشور
و جمعی از هنرمندان آن اجرا

دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات اجرا باشگاه اندیشه

#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 20:59

فایل صوتی نشست
تأثیر مشروطه ایرانی بر عمارت‌گری ایرانیان

با حضور
شهرام یاری
پژوهشگر حوزه مشروطه

یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه

#مطالعات_فضا #معماری #شهر #مشروطه #عمارت‌گری #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 11:25

چگونه فلسفه نخوانیم؟

نشست «چگونه فلسفه نخوانیم؟ نگاهی کوتاه به آسیب‌ها» با سخنرانی دکتر حمید اسکندری، عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، به همت مدرسه هویت باشگاه اندیشه چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ در محل شبستان این باشگاه برگزار شد.

قهوه‌چیان، مدیر مدرسه مطالعه هویت باشگاه اندیشه، در آغاز این نشست در پیوند مطالعات هویت و فلسفه نکاتی مطرح کرد. از نظر او، هر نحو مطالعه‌ای در خصوص هویت نیازمند مباحث فلسفی است و بدون آشنایی با مطالعات فلسفی نمی‌توان بحث درست و دامنه‌داری در خصوص هویت انجام داد.

او تصریح کرد: از سوی دیگر هر هویتی اعم از فردی و اجتماعی برای تقویت خویش می‌تواند از مطالعات فلسفی برای تحلیل و شناخت بیشتر و عمیق‌تر خود و دیگران استفاده کند و از این رو دکتر اسکندری امروز نکاتی آسیب‌شناسانه در خصوص مطالعات فلسفی را مطرح خواهند کرد.

در ادامه این نشست حمید اسکندری با بیان اینکه با این مباحث در پی بیان نکاتی برای رهجویان مبتدی راه فلسفه هستم، گفت: سعی خواهم کرد نکاتی ساده و کاربردی برای ایشان عنوان کنم. مرادم از رهجویان راه فلسفه نیز کسانی است که به صورت آکادمیک و جدی به مطالعه فلسفه می‌پردازند. باید توجه داشت عدم مطالعه درست فلسفه به نتایج بسیار ناگواری می‌رسد و می‌توان رهجوی فلسفه‌ای که درست فلسفه نمی‌خواند را به دانشجویی تشبیه کرد که در کتابخانه‌ای بسیار بزرگ در حال مطالعه فلسفه است و چند سال بعد همه این‌ کتابخانه بر سرش آوار می‌شود.

اسکندری در ادامه با طرح این پرسش که آیا هر کسی می‌تواند فلسفه بخواهند؟ گفت: برای رهجویی در راه فلسفه دو شرط لازم است، هوش و استعداد لازم و مطالعه صحیح فلسفه. اما چگونه باید فلسفه نخواند؟

این استاد فلسفه در ادامه نشست به تفصیل مباحث خود را بیان کرد که خلاصه آن چنین است: ما فلسفه را باید بدون فهم درست متون فارسی، بدون یادگیری زبان‌ یا زبان‌های بیگانه به اقتضا فلسفه‌ای که مورد مطالعه است، بدون سیر در تاریخ فلسفه، بدون شناخت زمینه و زمانه فیلسوفان، بدون شناخت حکمت ایران باستان، شرق و ...، بدون فهم از اصطلاح‌شناسی عمومی فلسفه و خاص هر فیلسوف، بدون حضور در کلاس و یا جمع‌های فلسفه تخصصی به همراه استاد، بدون شناخت مسائل اساسی فیلسوف، بدون داشتن مسئله واقعی و درست فلسفی برای خود و با اجتناب از بازماندن از زندگی واقعی به واسطه ژرف‌اندیشی‌های نظری، با اجتناب از تحلیل برای تحلیل، اجتناب از درافتادن در دام مریدبازی، اجتناب از مطالعات فلسفی بر اساس برندیسم، اجتناب از تقید به حالت اندوه و فسرده‌جانی، اجتناب از غفلت‌ از گنجینه‌های زندگی عادی، دوری کردن از محدود ماندن به فلسفه و اجتناب از نفی دستاوردهای علم بشری و احکام جدید و من‌در آوردی، مطالعه کنیم. 

#مطالعات_هویت #گزارش_مختصر #فلسفه #فلسفه‌خوانی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

14 June 2023 18:28

گزارش تصویری نشست
چگونه فلسفه نخوانیم؟ نگاهی کوتاه به آسیب‌ها

با ارائه‌ی
حمید اسکندری
عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان

چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه

#مطالعات_هویت #فلسفه #گزارش_تصویری #فلسفه‌خوانی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

14 June 2023 12:25

مدرسه مطالعات انقلاب باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

سلسله نشست‌های انقلاب چیست؟
بررسی تجربه ایران از مفهوم انقلاب با تأکید بر انقلاب مشروطه، انقلاب اسلامی و رخداد ۱۴۰۱

نشست یکم
آیا انقلاب ۵۷ برای آب و برق مجانی و مرگ بر آمریکا بود؟

با حضور
دکتر صادق زیباکلام
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

سه‌شنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
ساعت ۱۸:۳۰

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

درباره‌ی نشست را اینجا بخوانید.

#مطالعات_انقلاب #انقلاب_ایران #انقلاب۱۳۵۷ #رخداد۱۴۰۱ #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

13 June 2023 19:32

گزارش تصویری
نشست شصت‌‌وششم حکمت نامتناهی

با موضوع
پدیدارشناسی ایمان انضمامی

باحضور
اسدالله رحمان‌زاده
استاد فلسفه در کالج کانتراکاستا در کالیفرنیا

سه‌شنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۲
در کافه دره‌باغ

#حکمت_نامتناهی #کاوش‌های_وجودی #ایمان_انضمامی #باشگاه_اندیشه

@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 June 2023 19:08

گزارش تصویری نشست سوم تاریخ شفاهی تئاتر ایران

واتسلاو؛ کالبدشکافی تاریخ سیاسی انسان
بازخوانی اجرای سال ۱۳۶۸ گروه تئاتر آیین از نمایش‌نامه «واتسلاو» اثر مروژک

با حضور
منصور براهیمی
داوود دانشور
و جمعی از هنرمندان آن اجرا

دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات اجرا باشگاه اندیشه

#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 June 2023 13:34

کنشگری مرزی جانشین کنشگری مدنی نیست

نشست درنگی در امکان کنشگری مرزی در این روزها با حضور دکتر مقصود فراستخواه و دکتر هادی خانیکی روز شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ به‌همت مدرسه مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه برگزار شد.

پوستر
گزارش تصویری
فایل صوتی
گزارش مشروح
لینک لایو

#مطالعات_دیالوگ #کنشگران_مرزی #خانیکی #فراستخواه #درباره_بحران #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 June 2023 12:45

این نشست امروز ساعت ۱۷ برگزار می‌شود.

#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

18 June 2023 22:22

شهرام یاری: تأثیرات تقلیدی و تحمیلی در عمارت‌گری ایرانیان پس از مشروطه آشکار است

نشست تأثیر مشروطه ایرانی بر عمارت‌گری ایرانیان با حضور شهرام یاری پژوهشگر حوزه مشروطه یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ به‌همت مشترک مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه برگزار شد.

پوستر
گزارش تصویری
فایل صوتی
گزارش مختصر
گزارش مشروح
لینک لایو

#مطالعات_فضا #کوبه #معماری #شهر #مشروطه #عمارت‌گری #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

18 June 2023 21:08

🟢 سلسله نشست‌های «انقلاب چیست؟» در مدرسۀ «مطالعات انقلاب»:


🔺️نشست یکم:
- آیا انقلاب سال ۵۷ برای «آب و برق مجانی» و «مرگ بر آمریکا» بود؟

🔺️با حضور:
- صادق زیباکلام | عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

🕡زمان:
- سه‌شنبه، ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ | ساعت: ۱۸:۳۰

📍مکان:
- خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچۀ نایبی، پلاک۲۳، شبستان باشگاه اندیشه


🔹️(ورود برای عموم آزاد و رایگان است)


🔺️اینستاگرام «صادق زیباکلام»:
https://instagram.com/zibakalamsadegh?igshid=MzRlODBiNWFlZA==

🔺️اینستاگرام «باشگاه اندیشه»:
https://instagram.com/bashgah.andisheh?igshid=MzRlODBiNWFlZA==

🔺️کانال تلگرام «باشگاه اندیشه»:
/channel/bashgahandishe

باشگاه اندیشه

18 June 2023 12:26

حمید اسکندری: فلسفه نباید در دام برندیسم بیفتد

📝میثم قهوه‌چیان
دبیر مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه

نشست «چگونه فلسفه نخوانیم» با حضور دکتر حمید اسکندری، عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، به همت مدرسه هویت باشگاه اندیشه چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ در محل شبستان این باشگاه برگزار شد.

قهوه‌چیان، مدیر مدرسه مطالعه هویت باشگاه اندیشه، در آغاز این نشست در پیوند مطالعات هویت و فلسفه نکاتی مطرح کرد. از نظر او، هر نحو مطالعه‌ای در خصوص هویت نیازمند مباحث فلسفی است و بدون آشنایی با مطالعات فلسفی نمی‌توان بحث درست و دامنه‌داری در خصوص هویت انجام داد.


او تصریح کرد: از سوی دیگر هر هویتی اعم از فردی و اجتماعی برای تقویت خویش می‌تواند از مطالعات فلسفی برای تحلیل و شناخت بیشتر و عمیق‌تر خود و دیگران استفاده کند و از این رو دکتر اسکندری امروز نکاتی آسیب‌شناسانه در خصوص مطالعات فلسفی را مطرح خواهند کرد.


در ادامه این نشست حمید اسکندری با بیان اینکه با این مباحث در پی بیان نکاتی برای رهجویان مبتدی راه فلسفه هستم، گفت: سعی خواهم کرد نکاتی ساده و کاربردی برای ایشان عنوان کنم. مرادم از رهجویان راه فلسفه نیز کسانی است که به صورت آکادمیک و جدی به مطالعه فلسفه می‌پردازند. باید توجه داشت عدم مطالعه درست فلسفه به نتایج بسیار ناگواری می‌رسد و می‌توان رهجوی فلسفه‌ای که درست فلسفه نمی‌خواند را به دانشجویی تشبیه کرد که در کتابخانه‌ای بسیار بزرگ در حال مطالعه فلسفه است و چند سال بعد همه این‌ کتابخانه بر سرش آوار می‌شود.

ادامه را در اینستنت‌ویو بخوانید.

#مطالعات_هویت #فلسفه #گزارش_مشروح #فلسفه‌خوانی #اسکندری #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.

باشگاه اندیشه

17 June 2023 20:49

مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه برگزار می‌کنند:

نظام آموزشی دومین مدرسه: دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه بهشتی(ملی)، به روايت اسناد و شواهد(دورۀ تکوین)

با حضور
یحیی سپهری
معمار و پژوهشگر تاریخ آموزش معماری

دوشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۲
ساعت ۱۸

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

ورود برای عموم آزاد و رایگان است.
پخش از صفحه‌ی اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

درباره‌ی ارائه و ارائه‌دهنده این‌جا را بخوانید.

#مطالعات_فضا #کوبه #معماری #شهر #نظام_آموزشی #دانشگاه_بهشتی #دانشگاه_ملی #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

16 June 2023 17:35

شهرام یاری: تأثیرات تقلیدی و تحمیلی در عمارت‌گری ایرانیان پس از مشروطه آشکار است

گزارش مشروح نشست تأثیر مشروطه ایرانی بر عمارت‌گری ایرانیان
به‌همت مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه

یکشنبه بعد از ظهر بیست‌ویکم خردادماه ۱۴۰۲، شهرام یاری در شبستان باشگاه اندیشه میهمان مدرسه‌ی مطالعات فضا و کوبه بود تا درباره‌ي عمارت‌گری ایرانیان در عصر مشروطه صحبت کند. مهدی فرجی -نماینده‌ی مدرسه‌ی مطالعات فضا و عضو تحریریه‌ی کوبه- در آغاز از یاری دعوت کرد که درباره‌ی مشروطه سخن بگوید و اهمیت آن را بازگو کند.

یاری در ابتدا تاریخ را در یک سیر خطی ترسیم کرد. او نشان داد که وقایعی در سده‌های گذشته به وقوع پیوسته که هر کدام می‌تواند به نقطه‌عطفی تعبیر شود: از انقلاب اسلامی تا تاج‌گذاری رضاشاه، احیای مشروطه، به‌توپ‌بستن مجلس، مشروطه‌ی اول، حکومت ناصرالدین‌شاه، جنگ‌های ایران و روس، آغاز حکومت قاجار یا حتی آغاز حکومت صفویه، فتنه‌ي مغول، عصر طلایی قرن چهارم و پنجم، سقوط ساسانیان و البته تشکیل حکومت هخامنشیان. یاری به دنبال این بود که با انتخاب و تحقیق بر روی نقطه‌‌عطف مشروطه، تصویری شفاف‌تر از ایران معاصر امروز ارائه کند و بازیگران اصلی صحنه‌ی تئاتر ایران را بازشناسد.

او معتقد بود که در ایران پیشامشروطه، فقط دو بازیگر تأثیرگذار دارد: نهاد سلطنت و نهاد دین. اما پس شکست ایرانیان از روس، اساساً پرسشی بزرگ ذهن تمام ایرانیان را مشغول کرده بود: چرا ما عقب‌مانده‌ایم؟ یاری با ذکر مصداق‌های متعددی نشان داد که در این دوره روشنفکران پرشماری برای پاسخ به این پرسش، کوشش‌هایی کرده‌اند که از جمله می‌توان به ضرورت بهبود تجارت، ساخت راه‌آهن، بهبود بهداشت و... اشاره کرد. اما پاسخ‌هایی بنیادی‌تر نیز مطرح شده بود؛ از جمله توجه به قانون. همچنین از این دوره روشنفکران دریافته بودند که برای تحول ایران باید آرایش صحنه‌ی تئاتر و بازیگرانش را تغییر داد. از این‌رو، آن‌ها در صدد بودند که عامه‌ی منفعل را به ملتِ فعال تبدیل کنند و بازیگری جدید را وارد میدان کنند. یاری گزیده‌جملاتی از روشنفکران متعددی ذکر کرد. اما معتقد بود که بسیاری از آراء، در واقع تکرار نظریات آخوندزاده، ملکم‌خان و طالبوف است؛ چنانکه آخوندزاده مطرح می‌کند: «ما طالب منافع عامه‌ایم»، ملکم‌خان به زبان تندتری بیان می‌کند که « هرکس در امور جماعت بگوید "بمن چه" یک حیوان مکروهی است که باید از دایره آدمیت مردود ساخت.»، و طالبوف عنوان می‌کند که: «صدای جماعت صدای خداست».

پس از این دوره آرایش صحنه‌ی تئاتر ایران متحول شد و ملت -کمابیش- نقش‌آفرینی کرد. اما بازیگر چهارمی نیز وجود داشت که «تصویر مطلوبی از ملل مترقی» بود که مردم انتظار داشتند که آن را در ایران نیز مشاهده کنند. از این‌رو، عمارت‌گری نیز در این دوره دستخوش تحول شد. یاری معتقد است که نهاد سلطنت از دوره‌ای دریافته بود که ماهیت مشروطه، نظام سلطنتی را به خطر می‌اندازد و از‌این‌رو، با آن مخالفت داشت، اما اتفاقاً سلطنت از تحولات عمارت‌گری استقبال می‌کرد. یاری معتقد است که این به خاطر توجه ظاهری و صوری به معماری بود که حتی باعث می‌شد که جامعه‌ی ایرانی با ورود مظاهر معماری غربی به ایران، احساس کاذبی از ترقی پیدا کند.

یاری معتقد است که تصویر ارسالیِ مطلوب از غرب، دو تأثیر بر عمارت‌گری داشت: نخست اینکه جنبه‌ی تقلیدی معماری را گسترش داد. چرا که اکنون نه آگاهی و نه درکی از معماری غربی وجود داشت و صرفاً کاخ و باغ و ویلاهایی با سبک‌های جدید و متأثر از معماری سفارتخانه‌ها و کارت‌پستال‌ها ساخته می‌شد. حتی در این دوره، ناصرالدین‌شاه بارها در افتخاراتش از عمارت‌گری و جوانب آن یاد می‌کند. اما وجه دیگر، جنبه‌ی تحمیلی بود. در واقع این تصویر باعث می‌شد که تأثیراتی در ساختار اجتماعی و سیاسی ایران رقم خورد. برای مثال زنان در عرصه‌ی اجتماعی شهر حضور داشتند و پیامدهای اجتماعی متعددی به همراه داشت. یا اینکه با تغییر نسبت معماران درباری با دستگاه سلطنت و حذف معمارباشی، وزیر جای او را گرفته بود و در این دستگاه سلطنتی، نه ضمانت شغلی وجود داشت و همچنین واسطه‌ها باعث هدررفت و رانت‌های اقتصادی هنگفتی می‌شدند که یکی از مهم‌ترین علل کاهش کیفیت معماری قاجاری نیز همین بود.

یاری در پایان به پژوهشگران تاریخ و معماری توصیه کرد که مسئله‌شان را در تاریخ جست‌وجو کنند و نقطه‌عطفی برای آن مسئله برگزینند و تاریخ را برای تأثیرگذاری بر اکنون و مسائلش دنبال کنند.

#گزارش_مشروح #مطالعات_فضا #معماری #شهر #مشروطه #عمارت‌گری #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 21:44

چگونه فلسفه نخوانیم؟

نشست «چگونه فلسفه نخوانیم؟ نگاهی کوتاه به آسیب‌ها» با سخنرانی دکتر حمید اسکندری، عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، به همت مدرسه هویت باشگاه اندیشه چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ در شبستان باشگاه اندیشه برگزار شد.

پوستر
گزارش تصویری
فایل صوتی
گزارش مختصر
گزارش مشروح
لینک لایو

#مطالعات_هویت #فلسفه #گزارش_تصویری #فلسفه‌خوانی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 21:04

فایل صوتی نشست
چگونه فلسفه نخوانیم؟ نگاهی کوتاه به آسیب‌ها

با ارائه‌ی
حمید اسکندری
عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان

چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه

#مطالعات_هویت #فلسفه #گزارش_تصویری #فلسفه‌خوانی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

15 June 2023 18:09

گزارش تصویری نشست
تأثیر مشروطه ایرانی بر عمارت‌گری ایرانیان

با حضور
شهرام یاری
پژوهشگر حوزه مشروطه

یکشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۲
به‌همت مدرسه مطالعات فضا (معماری و شهر) باشگاه اندیشه و کوبه

#مطالعات_فضا #معماری #شهر #مشروطه #عمارت‌گری #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

14 June 2023 21:04

جوهر فیلم نرگس آدم‌های فراموش‌شده در جامعه است

گزارش مشروح نشست سوم از زن در سینمای ایران پس از انقلاب ۵۷ با پخش و نقد فیلم «نرگس»، ساخته‌ی رخشان بنی‌اعتماد را در ادامه می‌خوانید که با حضور میلاد عمرانی تسهیلگر نقد و دبیر مدرسه مطالعات نقد اقتصاد سیاسی در روز چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ در باشگاه اندیشه برگزار شد:

بنی‌اعتماد در کارنامه‌ی فیلمسازی‌اش به اقشارِ پایین اجتماع و مصائب آنها به دفعات پرداخته است. نرگس و «زیر پوست شهر» از شاخص‌ترین‌ کارهای وی در این حوزه است. شخصیت نرگس در این فیلم از آن جهت که باعث قسمی تحول در زندگی عادل می‌شود، فعال است. نرگس بسیار برای نجات عادل از زندان و یافتن شغل برای وی، تلاش می‌کند. خود وی در جایی از فیلم می‌گوید که «من در زندگیِ پیشینم نیز فعال بودم و یک خانواده را اداره می‌کردم، پس اکنون نیز خواهم توانست همسرم را از این وضعیتی که در آن قرار دارد، برهانم».

این فیلم در حقیقت صحنه‌ی مواجهه‌ی آفاق و نرگس به‌عنوان دو شخصیت منفعل ‌و فعال است. آفاق با اینکه همسر عادل است، بخاطر اختلاف سنی که با عادل دارد، برای وی نقش مادری را نیز بازی می‌کند و حتی به‌عنوان مادر عادل در مراسم خواستگاری‌اش حضور می‌یابد. ایفای نقش مادر توسط آفاق، خودْ دلالت بر انفعال وی دارد. گویی که خود این دوگانگی عاملی است که باعث زوال رابطه‌اش با عادل می‌شود. آفاق از حیث دراماتیک نمی‌توانست بر این دوگانگی فائق آید، در نهایت نیز زندگی‌اش پایان یافت.

البته باید توجه کرد که فعال بودن نرگس در سطح نازلی قرار دارد و در نهایت هر دو شخصیت زن فیلم منفعل‌اند. نرگس نیز می‌خواهد زندگی‌اش را به هر طریق سر و سامان دهد و همسرش را از دزدی دور کند. آفاق نیز در پی حفظ عادل به هر قیمتی است. در نهایت نرگس و آفاق در راستای زندگی یک مرد گام برمی‌دارند و سعی می‌کنند تا زندگی عادل را سامان دهند و از این جهت منفعل‌اند و در راستای مردسالاری گام برمی‌دارند. به‌طور خلاصه شخصیت آفاق و نرگس صحنه‌ی تقابلِ قسمی خیر و شر است که در نهایت از وضعیت موجود نمی‌توانند فراتر بروند و در چارچوب وضع موجود باقی می‌مانند.

نکته‌ی دیگر اینکه نام فیلم به‌خاطر این نرگس است که به نحوی به نقطه‌ای روشن و امیدبخش در دل فضای تاریک فیلم اشاره و تأکید کند.

در نهایت، عادل، راه نرگس را در زندگی در جدال با راه آفاق -که همان ادامه‌ی روند دزدی‌کردن است- انتخاب می‌کند. در اینجا آفاق به قولِ خود بنی‌اعتماد «تمام می‌شود». بنی‌اعتماد در مورد صحنه‌ی تصادف با کامیون آفاق گفته که «صحنه‌ی برخورد آفاق با کامیون، چیزی بیش از مرگ اوست. اگر صحنه‌ی برخورد با کامیون‌ نشان داده می‌شد، امکان برداشت و‌ تصورِ خودکشی درباره‌ی او قوت پیدا می‌کرد. اما در شکل فعلی او فقط تمام می‌شود».

فیلم نرگس محصول کار تحقیقاتی بنی‌اعتماد در مورد زنان بی‌سرپرستِ زندان قصر بوده است. نحوه‌ی دکوپاژ مستندگون‌ فیلم را شاید بتوان ناشی از همین مبنا دانست. اثر در واقع برآمده از مستندات جهان واقعی است.

جوهر فیلم نرگس به‌زعم کارگردان اثر، «آدم‌های فراموش شده ‌و رها شده در جامعه است. دزدی‌های این فیلم در برابر دزدی‌های کلان امروزی، کوچک ‌و رویاپردازانه است». جالب است که کارهای بنی‌اعتماد با آثار سعید روستایی، نزدیکی فراوانی دارد. روستایی گفته که فیلم «برادران لیلا» در مورد تأثیر تورم و‌ بالارفتن قیمت دلار بر زندگی مردم است. به همین قیاس، بنی‌اعتماد نیز در دهه‌ی هفتاد فیلم‌هایی با دقیقاً همین رویکرد ساخته است. به‌طور خاص، فیلمِ «پول خارجیِ» بنی‌اعتماد در مورد بازار آشفته‌ی دلار -پس از پایان جنگ ایران و عراق و تأثیر آن بر زندگی مردم- است.

مشابهت دیگری نیز بین کارهای روستایی و‌بنی‌اعتماد می‌توان متصور شد.همان‌گونه که سمیه در فیلم «ابد و یک روز» نشانی از امید است، نرگس نیز در فیلم بنی‌اعتماد مصداق این مهم است.

#نقداقتصادسیاسی #گزارش_مشروح #نقدفیلم #زنان #سینما #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

14 June 2023 12:25

درباره‌ی نشست
نشست یکم از سلسله نشست‌های انقلاب چیست؟

امروزه به هر جنبش و خیزشی اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی مفهوم انقلاب را نسبت می‌دهند. این در حالی است که در چهار قرن گذشته در سراسر جهان جنبش‌های اجتماعی بسیاری رخ داده است اما دانشمندان و پژوهشگران حوزه سیاست تعداد محدودی از این کنش‌های اجتماعی را انقلاب نامیده‌اند.

در تاریخ ایران نیز جنبش‌های اجتماعی متعددی در دو قرن اخیر ثبت شده هست و دانشمندان به دو واقعه تنها نام انقلاب را اتلاق کرده‌اند. پرسش اینجاست؛ انقلاب اساسأ چیست و چه ویژگی‌هایی دارد که برخی از خیزش‌ها و جنبش‌ها را در برنمی‌گیرد. برای پاسخ به این پرسش کلیدی و فهم مؤلفه‌های انقلاب از منظر دانش سیاست سلسه نشست‌هایی را با حضور استادان و فعالان این حوزه برگزار خواهیم کرد که این نشست نخستین آنهاست.

#مطالعات_انقلاب #انقلاب_ایران #انقلاب۱۳۵۷ #رخداد۱۴۰۱ #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.

باشگاه اندیشه

14 June 2023 11:29

🔻یادآوری

این نشست امروز ساعت ۱۸ در شبستان باشگاه اندیشه آغاز می‌شود.

#مطالعات_هویت #فلسفه #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 June 2023 22:11

نشست شانزدهم خیر و خرد با هدف «آشنایی با نگاهِ شاعرانِ فارسی‌زبان به فعالیتِ خیرخواهانه» برگزار می‌شود:

«قلب‌هایی که به انسان‌ها عشق می‌ورزند و آرزوی نیک‌بختی دیگران را در سر می‌پرورانند به معنای واقعی قابل احترام‌اند. سخنرانی اخیر تاملی است کوتاه در ادبیات پارسی به ویژه ذهن و زبان مولانا، سعدی و حافظ برای معرفی انسان‌های شریفی که به دیگران نگاهی گرم و سازنده دارند و آدمیان را ابزاری در جهت اهداف شخصی خود نمی‌پندارند.»



زمان: شنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۲
ساعت: ۱۷ تا ۱۸:۳۰
نشست حضوری: خیابان وزرا، کوچه بیستم، پلاک ۶، طبقه ۲، محفل خیر و خرد
مشاهده آنلاین در الفبای فردا:
https://alefbayefarda.ir/kheyrokherad-16/

رزومه دکتر ناصر مهدوی
خیر و خرد در اینستاگرام

@kheir_o_kherad

باشگاه اندیشه

12 June 2023 13:56

مروژک و تئاتر معاصر لهستان

📝 منصور براهیمی

چندسالی قبل از آنکه شکل جدید نمایش ِ معاصر لهستان ظهور یابد، یعنی قبل از آنکه اسلاومیر مروژک، تادئوش روژه‌ویچ وزبیگنیو هربرت کار خود را به‌عنوان نمایشنامه‌نویس آغاز کنند، تئاترهای دانشجویی لهستان مهد لطایف سیاسی بود؛ متخصص در گروتسکی تلخ و زهرآگین، یعنی همه آن عناصری که نمایش معاصر لهستان را رقم می‌زند. دلقکی که می‌داند دلقک است، واقعا دلقک نیست؛ او فقط تظاهر می‌کند که دلقک است. دلقک واقعی هویت خود را به رسمیت نمی‌شناسد؛ او از دیگران دلقک می‌سازد. این همان نقشی است که دلقک‌های شکسپیری بازی می‌کنند؛ آن‌ها جز حقیقت هیچ نمی‌گویند، فقط زبانشان دلقک‌وار است.

نشست واتسلاو در مدرسه مطالعات اجرا


#مطالعات_اجرا #تاریخ_شفاهی #تئاتر #واتسلاو #براهیمی #دانشور #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.

باشگاه اندیشه

12 June 2023 13:23

نگاهی به فلسفه معاصر ترکیه

نشست «آشنایی با ۱۰ فیلسوف معاصر مطرح ترکیه» با ارایه‌ی میثم قهوه‌چیان پژوهشگر فلسفه و دبیر مدرسه مطالعات هویت روز ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ به‌همت مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه برگزار شد.

پوستر
گزارش تصویری
فایل صوتی
گزارش مختصر
گزارش مشروح
لینک لایو

#مطالعات_هویت #هویت #فلسفه_ترکیه #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 June 2023 09:33

مدرسه مطالعات نقد اقتصاد سیاسی باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

زن در سینمای ایرانِ پس از انقلاب ۵۷

نشست سوم: پخش و نقد فیلم نرگس؛ به کارگردانی رخشان بنی‌اعتماد

با حضور
میلاد عمرانی
دبیر مدرسه مطالعات نقد اقتصاد سیاسی

چهارشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲
پخش فیلم ساعت ۱۶:۳۰
نقد و گفت‌وگو ساعت ۱۸

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.

#نقداقتصادسیاسی #نقدفیلم #زنان #سینما #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe