باشگاه اندیشه

15 August 2024 09:48

.
فایل شنیداری
نشست صدو‌نهم حکمت نامتناهی

تأملی مقدماتی دربارهٔ
نامتناهی و امر قدسی

با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی

سه‌شنبه ۹ مرداد ۱۴۰۳

به میزبانی حلقه‌ی کاوش‌های وجودی

@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

13 August 2024 22:58

فایل شنیداری
🔰گفت‌وگوی سوگواران | سال شانزدهم

نشست پنجم با عنوانِ
زیست پدیداری امام رضا(ع) پس از واقعهٔ عاشورا

👤با ارائهٔ
دکتر سعید طاوسی‌مسرور
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

🗓دوشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۳

#گفت‌وگوی_سوگواران #زیست_پدیداری #امام_رضا #عاشورا #سعید_طاوسی #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

13 August 2024 09:21

▫️
🔍 دیوانه، کوکبْ ریخته
. . . . . . . . . . ‌‌‏
(پیش‌نهادِ یک خوانش)

این بار من، یک بارگی در عاشقی پیچیده‌ام
این بار من، یک بارگی از عافیت بُبْریده‌ام
دل را ز خود برکنده‌ام، با چیز دیگر زنده‌ام
عقل و دل و اندیشه را از بیخ و بن سوزیده‌ام
ای مردمان، ای مردمان از من نیاید مردمی
دیوانه هم نندیشد آن، کاندر دل اندیشیده‌ام
دیوانه، کوکبْ ریخته؛ از شورِ من بگریخته
من با اجل آمیخته، در نیستی پرّیده‌ام
امروز عقلِ من ز من، یک بارگی بیزار شد
خواهد که ترساند مرا، پنداشت من نادیده‌ام ... (دیوان کبیر، غزل ۱۳۷۲)

سخنان جلال‌الدین بلخی در مثنوی و غزلیات شمس، هم‌واره مرزهای ناآگاهی از زبان فارسی را گسترده‌تر می‌کند. این ناآگاهی دو سویه دارد. یک سویه به ناشناختِ ما از چشم‌انداز پرواز اندیشه و خیال او بازمی‌گردد، به دیده‌ها و اندریافته‌های او. اما دیده‌ها و اندریافته‌ها هم‌این که به گستره‌ی آگاهی درآیند، پدیده‌های زبانی‌اند. جلال‌الدین نیز آگاهی را در زبان، پیکربندی می‌کند. از این رو، سویه‌ی دیگر، از ناآگاهی ما درباره‌ی شیوه‌ی پیکربندی واژه‌ها و سازه‌های زبانی برمی‌خیزد. سخن درباره‌ی کوکب ریختن، و سر زدن آن از دیوانه است.
معنای این سخن در نگاه نخست چنین است: دیوانه تاب نیاورده، و از روبه‌رو شدن با شورِ عشق من گریخته است. زیرا من با سرنوشتِ ناگهانْ درآینده (اجل)، یکی شده‌ام، و اکنون [جاودانه] در نیستی پرواز می‌کنم. از دید زبانی، دشواری در "دیوانه، کوکب ریخته" است. کوکب چیست؟ و کوکب ریختن چه‌ گونه کاری است؟
به سخن دیگر، دیوانه چه کاری کرده، یا چه بر سر او آمده است؟ به جز غزلیات شمس، جست‌وجوی این سازه‌ی زبانی در زبان‌نوشته‌های دیگر، هنوز به سرانجام روشنی نرسیده است.

فروزانفر در نوادر لغات دیوانِ شمس، کوکب را جای‌گزینِ قطره‌ی اشک می‌خواند. پاره‌ی دیگر شعر روشن است: دیوانه، از شور من گریخته است؛ اما چرا گریخته است؟ بر پایه‌ی دریافت فروزانفر از سخن جلال‌الدین، او اشک ریخته و گریخته است. شفیعی کدکنی این دریافت را نمی‌پذیرد و با یادآوری سخنی از عطار، "کوکبِ کفش از ستاره کنم"، می‌نویسد: «در این‌جا کوکب به معنیِ میخِ کفش است» بر پایه‌ی این دریافت، «دیوانه از هراسِ من چنان گریزان شده که در فرار، میخ‌های کفشِ او از کفِ کفشش ریخته است» (غزلیات شمس۲، ص ۷۰۱). پاسخ شفیعی، سراسیمگی دیوانه را هنگام گریز برجسته می‌کند.
در برابر دریافت استادِ بزرگ، شفیعی کدکنی می‌توان پرسید: بر پایه‌ی کاربردهای زبانی، کوکبِ کفش، میخ کفش و گُلِ کفش است (آنندراج و معین، در: دهخدا). افزون بر عطار، کمال‌اسماعیل نیز گفته است: کوکبِ چرخ، هم‌چو کوکبِ کفش/ می‌دهد بوسه بر کفِ پایت (هم‌آن). کاربرد کوکب به معنای گل یا آرایه در شعر فارسی بسیار شناخته است. از عماره‌ی مروزی است: گر کوکب ترکشت ریخته شد/ من دیده به ترکشت برنشانم (شاعران بی‌دیوان، ص۳۶۰)؛ اسدی طوسی نیز گفته است: چو گردونِ پیروزه از جوشنش/ بکند آن همه کوکبِ روشنش؛ اما در این‌جا، سازه‌ی واژگانی، نه کوکبِ کفش، که کوکب ریختن است. وانگهی، دیوانه کسی است که از هم‌اندیشی با منِ جلال‌الدین بازمانده است، «دیوانه هم نندیشد آن کاندر دل اندیشیده‌ام.» او از آن‌چه، در دل مایه‌ی بیم‌ناکی جلال‌الدین بوده است، هراسی ندارد؛ یا درنمی‌یابد آن‌چه را جلال‌الدین در دل به آن پی برده است. پس چرا باید فرار کند؟ آیا نهراسیدن یا پی نبردن، بهانه‌ی فرار او است؟ سخن جلال‌الدین، پاسخی به این پرسش است.
هم‌راهی دیوانه، کوکب و ریختن، و در پاره‌ی دیگر شعر، پرواز در سپهر نیستی، نگاه را رو به آسمان برمی‌گرداند؛ جایی که بر پایه‌ی باورهای ستاره‌شناسی کهن، باشندگان آسمانی از سرنوشت و آینده‌ی انسان‌های زمینی آگاهی می‌دهند. یادآوری همایی در التفهیم، سرنخِ چرخش به این نگاه است.
جلال‌الدین همایی می‌نویسد: «ریختن، انصباب در اصطلاح نجوم است» (فهرست لغات و اصطلاحات). اسکافی در مختصر العین نوشته است: الصبّ (ریختن) للماء، والصَّبابه: الوجد و المحبه. فیروزآبادی نیز می‌نویسد: والصّبابه: الشوق، أو رقَّته. دهخدا، انصباب (=ریختن) را «فرود آمدن، آرزومند گشتن» معنی کرده است (لغت‌نامه، "یادداشت مؤلف")، اما هیچ کاربردی از نوشته‌های فارسی به دست نداده است. بر پایه‌ی این دریافت از کوکب ریختن به معنای آرزومند شدن، به خوانش دیگری راه می‌بریم: شورِ عشقِ من، دیوانه را هم عاشق کرده و از راه به در برده است (دیوانه‌تر کرده، چنان که سر به صحرا نهاده است)، آن‌گاه که من از کرانه‌های هستی فراتر رفته در بی‌کرانگیِ نیستی به پرواز درآمده‌ام.

‎👉جلال‌الدین بلخی در برابر استدلالیان

● در پویه‌ی زبان فارسی
گزیده‌ی یادداشت‌ها در فرهنگ، زبان و ادبیات
/channel/OnPersianLanguage/

باشگاه اندیشه

12 August 2024 18:17

.
درباره‌ی نشست
دستور زایشی – گشتاری: یک بررسی اجمالی

📝شیدا احمدی
پژوهشگر زبان‌شناسی

دستور زایشی- گشتاری مهم‌ترین رویکرد زبانی در نیمه دوم قرن بیستم است که واضع آن نوآم چامسکی، زبان‌شناس نامدار است. این دستور، مکتبی مسلط در زبان‌شناسی نظری امروز است و مجموعه‌ای از نظریه‌های زبانی را در بر می‌گیرد که همه بر دو باور فلسفی و زبان‌شناختی بنا شده‌اند: نخست اینکه برخی از ویژگی‌های زبان، زیستی و ذاتی هستند و کودک هنگام تولد به آن‌ها مجهز است. دوم اینکه بارزترین جنبه زبان، ساختار صوری و ریاضی‌گونه آن است. این مکتب زبان‌شناختی از پیشینه کهنی برخوردار است چرا که ریشه در مطالعات زبانی پانینی، دستور نویس هندی (قرن چهارم پیش از میلاد)، آرای فلسفی افلاطون و نیز تفکرات عقل‌گرایانه دکارت دارد. می‌توان گفت که چامسکی کسی بود که این آرا و نظرات را در قرن بیستم احیا کرد و به مدد آن‌ها دستور زایشی – گشتاری را بنا نهاد. چامسکی در سال 1949 میلادی، تحصیلات خود را در مقطع لیسانس در دانشگاه پنسیلوانیا به پایان رساند. رساله‌ای که در آن مقطع نوشت، درباره زبان عبری نو بود که بعدها تعدیل و گسترش یافت و در سال 1951 در قالب رساله فوق لیسانس ارائه شد. اما نخستین کتابی که معرف دستور زایشی است، کتاب ساخت منطقی نظریه زبانی چامسکی است که در سال 1955 نوشته شده است. دستور زایشی از منظر برخی متخصصان و نظریه‌پردازان، انقلابی در زبان‌شناسی و علوم شناختی پدید آورد و اکنون انشعاباتی هم دارد که هر یک پیروان خود را دارند. از جمله این انشعابات می‌توان به معنا شناسی زایشی، دستور حالت، دستور واژی – نقشی و برنامه کمینه‌گرا اشاره کرد.

#مطالعات_دیالوگ #زبان‌شناسی #دستور_زایشی_گشتاری #نوآم_چامسکی #باشگاه_اندیشه

@dialogeschool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 09:07

.
🔰مدرسهٔ مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه با همکاری خانهٔ فرهنگ مهرآیین نیشابور برگزار می‌کند:

ما و عطار | نشست دوم

👤با ارائهٔ

علیرضا خطیب‌زاده (پژوهشگر عرفان)
با موضوعِ وادی حیرت

محمدمهدی فلاح (پژوهشگر پسادکتری فلسفه در دانشگاه توبینگن)
با موضوعِ الهیات اعتراض در مصیبت‌نامه

دبیر نشست:
فرزانه قدمیاری
پژوهشگر فلسفه میان‌فرهنگی

یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸

📡این نشست فقط به صورت برخط در پلتفرم گوگل‌میت برگزار می‌شود.

◽️پیوند اول:
https://meet.google.com/ntk-aufy-daa

◽️پیوند دوم (پس از انقضای پیوند اول):
https://meet.google.com/wtd-fdin-hxq
.

◼️حضور برای عموم آزاد و رایگان است.

#مطالعات_دیالوگ #عطار #وادی_حیرت #الهیات_اعتراض #مصیبت‌نامه #محمدمهدی_فلاح #علیرضا_خطیب‌زاده #مهرآیین_نیشابور #باشگاه_اندیشه

http://instagram.com/khane.mehraein

@dialogeschool
@Mehraeinch
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 08:48

.
گزارش دیداری
معرفی و بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم»

با حضورِ

دکتر حسن محدثی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)
احسان عزیزی (دبیر مجموعه علوم اجتماعی کتابستان برخط)
حمید هاشمی کهندانی (مترجم کتاب)
اشکان زارع (روزنامه‌نگار و پژوهشگر تاریخ اندیشه سیاسی)
میلاد عمرانی (دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی)

پنجشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۳

به میزبانی مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه

#نقداقتصادسیاسی #گذشته_یک_توهم #کمونیسم #محدثی #عزیزی #هاشمی_کهندانی #زارع #عمرانی #باشگاه_اندیشه

@eghtesadesiasischool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 01:08

.
نشست ماهانهٔ حلقهٔ مطالعاتی کلیدر با همکاری باشگاه اندیشه برگزار می‌شود:

گفت‌وگویی دربارهٔ کتاب
زمین سوخته
نوشتهٔ احمد محمود

پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۶

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.

#حلقه_کلیدر #زمین_سوخته #احمد_محمود #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

10 August 2024 10:41

♦️باشگاه اندیشه، فرصتی برای گفت‌وگو

✍حسن محدثی‌ی گیلوایی
۲۰ مرداد ۱۴۰۳

به‌عنوان کسی که بارها در جلسات برگزار شده در باشگاه اندیشه شرکت کرده ام، شهادت می‌دهم که باشگاه اندیشه همواره در نهایت احترام پذیرا و خادم اهل فرهنگ بوده است و امکانات خود را در اختیار صاحبان رأی و نظر و عرضه‌ی اندیشه قرار داده و همواره به روی اهل نظر و اندیشه گشوده بوده است.

به نظر ام می‌بایست قدردان تلاش نیروهای محترم تشکیل‌دهنده‌ی باشگاه اندیشه بود و آرزو کرد که بر تعداد این‌گونه مراکز فرهنگی که با روی باز، اهل فرهنگ و اندیشه را پذیرا هستند، افزوده شود.

من به سهم خویش قدردان و سپاس‌گزار یکایک کارکنان و اعضای خدوم و فرهیخته‌ی باشگاه اندیشه هستم و آرزو می‌کنم تواناتر از همیشه به فرهنگ و اندیشه در ایران خدمت کنند و بیش از پیش در این مسیر موفق باشند!

#باشگاه_اندیشه
@NewHasanMohaddesi

باشگاه اندیشه

09 August 2024 17:49

ما و میدان گفت‌وگو

یادداشتی در توضیح مرام باشگاه اندیشه و دلجویی از اهالی اندیشه به مناسبت حواشی نشست معرفی و بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم»


به زعم شماری از صاحب‌نظران یکی از مسائل مهم جامعۀ ما پررنگ شدن مونولوگ و نبود یا کم‌بود دیالوگ است که البته ورود به ساحت دیالوگ خود اقتضائاتی دارد که برای تحقق آن‌ها شاید با بحران‌هایی روبه‌رو باشیم.

کمابیش می‌دانیم که گفت‌و‌گو با بخشنامه و دستور و مدیریتی از بالا قابل‌تحقق نیست و نیازمند حضوری فعال و فارغ از تعصب‌ها در فرآیند گفت‌وگوست و در درجهٔ اول آنچه می‌تواند سرآغاز گفت‌وگو باشد مسألهٔ مشترک و میدانِ مشترک برای دیالوگ است و در گام بعدی به رسمیت شناختن دیگری و شنیدن وی رخ می دهد که شاید اگر تا همین مقدار از راه را هم رفته باشیم بسیاری از دردها مرهم یابند.

اما شاید بحران اساسی ما همینجاست‌.

از آنجایی‌که نمی توان گفت‌وگو را با جبر ایجاد کرد با بحران خلأ مواجهیم و شاید بتوان گفت یکی از دردهای اساسی ما در این حوزه اینست که گفت‌وگو هم مساله و هم تا حدودی عین راه‌حل است.
(پیش از این در چند نشست در مدرسهٔ مطالعات دیالوگ به این موضوع پرداخته بودیم.)

اولین گام در تحقق دیالوگ ایجاد میدان و ظرفی برای گفت‌وگوست که میدان ایدئال گفت‌وگو ظرفی است که طی آن افراد آگاهانه حضور دارند، به یکدیگر گوش می دهند، از پیش تصمیم خود را برای نتیجه گفت‌وگو اتخاذ نکرده‌اند و با احترام با یکدیگر مواجه می‌شوند.

به احصای اندیشمندان با چهار میدان گفت‌وگو طرف هستیم:

میدان نخست میدان بی‌حرفی است و افراد از دیالوگ امتناع دارند و گوینده ها حرف‌های خود را می گویند و می‌روند و از روی ادب، رودربایستی یا بی‌تحملی سخنی رد و بدل نمی‌شود که این عرصه سطحی‌ترین فضای گفت‌وگوست.

میدان بعدی میدان جدل است که اطراف گفت‌وگو با پیش‌فرض های خودشان فعالانه در میدان حاضر هستند و فقط لطف آن اینست که ابراز صورت می‌گیرد و افراد حرف خود را می‌زنند و البته بحران اساسی در اینجا یکی پنداشتن شخص با نظراتش هست و هتاکی‌ها توهین‌ها در این میدان مجال ظهور پیدا می‌کنند که اگر از این مرحله با رعایت احترام و تعلیق به سلامت عبور کنیم به میدان سوم گفت‌وگو می‌رسیم که میدان تأمل و گفت‌وگوی اندیشمندانه‌ست که افراد با سعه صدر در کنار یکدیگر حاضرند و بیش از گفتن و اثبات خود کنجکاو شنیدن دیگری هستند و در میدان چهارم که میدان اعلای گفت‌وگوست، گفت‌‌وگوی زاینده و عمیق رخ می‌دهد و می‌تواند تا وجودی‌ترین ساحات انسانی را در برگیرد و راه حل‌های اساسیِ فردی ، میان‌فردی و اجتماعی در این ساحت بروز می‌یابند.

باشگاه اندیشه سهم خود را در جامعه مدنی امروز ایران ایجاد میدان و ظرفی برای گفت‌وگو دیده است که بدون اعمال هیچ جبری در فرایند دیالوگ ظرفی برای گفت‌وگو میان اهالی اندیشه باشد و بنا ندارد مبلغ و مروج هیچ گروه، اندیشه و آئین خاصی باشد و در این مرامِ خود جانبداری به سود هر مرام و مکتبی را خلاف منش و روش خود می‌داند و نگاهی به کارنامهٔ باشگاه اندیشه در این بیست و هفت سال نشان می‌دهد که بدون کمترین حمایت دولتی و غیر دولتی در حالی‌که نیروهای علمی و اداری آن تماما رایگان در این فضا مشغول به کارند، باب گفت‌وگو و تبادل آرا در عرصه های مختلف اندیشه را گشوده است و پذیرای افراد متنوع از طیف های مختلف فکری بوده است.

(رجوع کنید به کانال تلگرام و سایت باشگاه اندیشه)

در عصرِ روز پنجشنبه هجدهم مردادماه هزار و چهارصد و سه نشستی در شبستان اندیشه باشگاه به مناسبت بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم» به پیشنهاد و با همکاری صمیمانهٔ ناشر محترمِ کتاب طراحی و برگزار شد و طی دو ساعت مهمانان ارجمندی که حاضر بودند به طرح آرا و نظرات خود پرداختند.

این اثر که ماحصل زحمت فراوان مترجم محترم بود توسط مهمانان با دقت مورد بررسی قرار گرفت و عمدهٔ‌ مخاطبین هم در میدان جدل گفت‌وگویی حاضر بودند اما متأسفانه پایان نشست با نامداراگری عدهٔ انگشت‌‌شماری با قدری خشونت‌ورزی در کلام و رفتار همراه بود که اگرچه باشگاه اندیشه در انتخاب و دعوت مخاطبین جز فراخوان عمومی هیچ نقشی ایفا نمی‌کند و گزینشی برای مخاطبان لحاظ نمی‌دارد اما بدین وسیله اعلام می‌کند به هیچ عنوان هیچ شکلی از خشونت‌ورزی نه در باشگاه اندیشه سابقه‌ای دارد و نه قابل قبول است و آن را کاملا خلاف مشی گفت‌وگویانهٔ خود می‌داند و از همینجا از تک‌تک ِ حاضران و مهمانان ارجمندی که به قصد حضور و تنفس در هوای اندیشه آمده بودند به سهم خود دلجویی و عذرخواهی می‌کند.

تقصیر خود را می‌پذیریم در تلاشیم که بتوانیم نقش خود را در تسهیل‌گری برای گفت‌وگو بهتر از قبل ایفا کنیم و امیدواریم همه در کنار یکدیگر بتوانیم میدان‌های گفت‌وگو را محترمانه درنوردیم و اکنون و آینده‌ای بهتر رقم بزنیم.

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

08 August 2024 23:25

.
🔰گفت‌وگوی سوگواران | سال شانزدهم

نشست پنجم با عنوانِ
زیست پدیداری امام رضا(ع) پس از واقعهٔ عاشورا

👤با ارائهٔ
دکتر سعید طاوسی‌مسرور
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

🗓دوشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۷

📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

📝درباره‌ی نشست را اینجا بخوانید.

#گفت‌وگوی_سوگواران #زیست_پدیداری #امام_رضا #سعید_طاوسی #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

06 August 2024 23:51

.
پروندهٔ سالِ بلوا

پرونده‌ای دربارهٔ رخدادهای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

ایران در سال‌های ۳۱ تا ۳۲ خورشیدی، آبستن سلسله حوادثی پیچیده و سرنوشت‌ساز شد که در آیندهٔ سیاسی این سرزمین تأثیرات شگرفی برجای گذاشت. ماجرایی که از سی تیر ۱۳۳۱ از واکنشِ شماری از مردم در برابر نخست‌وزیری احمد قوام شروع شد و تا رویدادهای مرتبط با روز ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ به طول انجامید.

باشگاه اندیشه در تابستان ۱۳۹۶ در مجموعه نشست‌هایی با حضور صاحب‌نظرانی با رویکردهای مختلف تلاش کرد که به بازخوانی و تحلیل این رویدادها بپردازد.

ثمرهٔ این تلاش را می‌توانید اینجا ملاحظه کنید.

Music: Mara Beboos - Hassan Golnaraghi

#سال_بلوا #تاریخ_معاصر_ایران #۲۸_مرداد #۳۱_تیر #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

06 August 2024 22:14

.
جناب آقای دکتر یاسر میردامادی
جناب آقای صدرا میردامادی

از سوگ شما در فقدان مادر بزرگوارتان دوستانتان در باشگاه اندیشه نیز غمزده شدند.

درگذشت این بانوی عزیز را به شما و خانواده محترم میردامادی تسلیت می‌گوییم و آرزوی رحمت و مغفرت برای آن مرحوم و صبر و شکیبایی برای بازماندگان داریم.

باشگاه اندیشه

باشگاه اندیشه

06 August 2024 17:34

.
🔰مدرسهٔ مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه با همکاری خانهٔ فرهنگ مهرآیین نیشابور برگزار می‌کند:

ما و عطار | نشست دوم

👤با ارائهٔ

علیرضا خطیب‌زاده (پژوهشگر عرفان)
با موضوعِ وادی حیرت

محمدمهدی فلاح (پژوهشگر پسادکتری فلسفه در دانشگاه توبینگن)
با موضوعِ الهیات اعتراض در مصیبت‌نامه

دبیر نشست:
فرزانه قدمیاری
پژوهشگر فلسفه میان‌فرهنگی

یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸

📡این نشست فقط به صورت برخط در پلتفرم گوگل‌میت برگزار می‌شود.

◽️پیوند اول:
https://meet.google.com/ntk-aufy-daa

◽️پیوند دوم (پس از انقضای پیوند اول):
https://meet.google.com/wtd-fdin-hxq
.

◼️حضور برای عموم آزاد و رایگان است.

#مطالعات_دیالوگ #عطار #وادی_حیرت #الهیات_اعتراض #مصیبت‌نامه #محمدمهدی_فلاح #علیرضا_خطیب‌زاده #مهرآیین_نیشابور #باشگاه_اندیشه

http://instagram.com/khane.mehraein

@dialogeschool
@Mehraeinch
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

05 August 2024 12:21

.
فایل شنیداری
هویت در خلال مسائل روز (۲)
نسبت‌ میان مسأله هویت و انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر

با حضورِ
سیدجواد میری
رحیم محمدی
میثم قهوه‌چیان

پنجشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۳

به میزبانی مدرسهٔ مطالعات هویت باشگاه اندیشه

#هویت #انتخابات #مطالعات_هویت #باشگاه_اندیشه

@howiatschool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

04 August 2024 22:30

.
📝درباره‌ی نشست معرفی و بررسی کتاب گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم

تاریخ معاصر ایران را بدون کمونیسم و نیروها و جریان‌های کمونیستی نمی‌توان نوشت و تورق کرد. کشوری که بیش از یکصد سال ایده‌ها و جریان‌های چپ در اشکال مختلف آن (کمونیسم، سوسیالیسم و مارکسیسم) با طیف‌های مختلف ارتدکس و چپ‌نو و فرهنگی، در نهادهای مختلف اجتماعی حضوری مداوم و تأثیرگذار داشته‌اند؛ پرداختن به تاریخ این مفهوم و اندیشه امری ضروری‌ست؛‌ بخصوص که این جریان‌ها در مهم‌ترین رخدادهای تاریخی ایران از قبیل کودتای 28 مرداد و انقلاب 57 مهم‌ترین بازیگران آن بوده‌اند و در چهار دهه‌ی اخیر نیز اقتصادسیاسی و فضای روشن‌فکری و فرهنگی کشور هنوز در سایه‌ی گرایش‌های کمونیستی و سوسیالیستی به سر می‌برد. اما از کمونیسم چه می‌دانیم؟ مواجهه‌ی ما چقدر نقادانه و پرسش‌گرایانه بوده است؟! آیا وقت آن نیست که درباره‌ی یکی از مهم‌ترین جریان‌های فکری و سیاسی عصر خویش با نگاهی نقادانه بنگریم و در افق امروز و اکنون ایران از آن پرسش کنیم؟!

برای پرداختن به این موضوع به سراغ یکی از جنجال‌برانگیزترین و مهم‌ترین آثار تاریخ انتقادی قرن بیستم رفته‌ایم که به شکلی بدیع و صادقانه سرگذشت یکی از جزم‌اندیش‌ترین و ویران‌گرترین ایدئولوژی‌های قرن بیستم را کالبدشکافی و روایت می‌کند؛ آن‌هم به‌قلم یکی از برجسته‌ترین نویسندگان و تاریخ‌نگاران معاصر فرانسوی که در کشورش به متخصص انقلاب‌ها مشهور است: فرانسوا فوره.

فرانسوا فوره را یکی از مورخان برجسته‌ی انقلاب فرانسه در سده‌ی بیستم می‌دانند؛ اما او در سال‌های قبل از مرگش به بررسی عواقب و پیامدهای یک انقلاب مهم دیگر، یعنی انقلاب کمونیستی شوروی پرداخت. اثری که اکنون قصد نقد و بررسی آن را داریم: گذشته‌ی یک توهم: جستاری درباب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم.

اثری سترگ که به زبان‌های مختلفی در دنیا ترجمه و منتشر شده است و در زمان انتشار در فرانسه بحث‌ها و جنجال‌های بسیاری را در فرانسه و بین روشنفکران اروپایی در پی داشت. این اثر به دنبال درک جایگاهی است که ایده‌ی کمونیسم باوجود تجربیات غم‌انگیزی که زیر پرچم خود پنهان کرده بود در اذهان مردم داشت، ابتدا در اتحاد جماهیر شوروی،‌ سپس در سایر کشورهای اروپایی و بعد در نقاط دیگر جهان ازجمله کشورهای درحال توسعه و جهان سوم.

این کتاب نمونه‌ای خلاقانه از مطالعه‌ی انتقادی تاریخ به شمار می‌رود. مرور تاریخ کمونیسم در قرن بیستم به روایت یکی از مهم‌ترین مورخان معاصر فرانسوی از این حیث برای ما ایرانیان حائز اهمیت است که ما را با پرسش‌های تازه‌‌ای درباره‌ی خودمان مواجه می‌کند. «گذشته‌ی یک توهم» می‌تواند چراغ راهی باشد برای جستجو و فهم گذشته‌ی سرشار از اوهام تاریخِ سرزمین‌مان.


#نقداقتصادسیاسی #گذشته_یک_توهم #کمونیسم #محدثی #عزیزی #هاشمی_کهندانی #زارع #عمرانی #باشگاه_اندیشه

@eghtesadesiasischool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

14 August 2024 13:16

.
انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

واکاوی کودک‌همسری در دورهٔ قاجار

با ارائهٔ
دکتر ندا سنبلی
تاریخ‌پژوه

دوشنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸:۳۰

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

#کودک‌همسری #قاجار #ندا_سنبلی #زنان_پژوهشگر_تاریخ #باشگاه_اندیشه

@zananepazhoheshgartarikh1396
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

13 August 2024 22:56

.
نشست سوم سینما و الهیات - فصل خدا

پخش و گفت‌وگو دربارهٔ فیلم
ما فرشته نیستیم (۱۹۸۹)

به کارگردانی: نیل جردن
نویسنده: رونالد مک‌دوگال و دیگران

با تسهیل‌گریِ
به‌جو خزاعی
پژوهشگر سینما و فلسفه

پنجشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳

ساعت ۱۶ تا ۱۸: پخش فیلم

ساعت ۱۸ تا ۱۹: آغاز بحث و گفت‌وگو پس از فیلم با محوریت موضوعاتِ
• تاریخچۀ آثار تبشیری در هالیوود
• ساختار بنیادی درام سینمایی و راهبردهای معاصر در تولید درام تبشیری
• زندان: استعاره‌ای پر تکرار در روایات دینی

@diinschool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 August 2024 21:24

.
🔰باشگاه اندیشه، حلقه‌ی داستان سرو تهران و مجله‌ی ادبی نوپا برگزار می‌کنند:

ضیافت داستان سرو (ضیافت دوم):
داستان‌‌خوانی و نقد داستان

👤مهمان ویژه: محمد تقوی

✉️داستان‌خوان:
ساحل سهرابی

میزبان:
فریبا عابدین‌نژاد

🗓چهارشنبه ۲۴ مرداد ۱۴۰۳
🕰ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰

📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

▪️حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

#ضیافت_داستان_سرو #داستان‌‌خوانی_و_نقد_داستان  #محمد_تقوی #حلقه_داستان_سرو_تهران #مجله_ادبی_نوپا #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

12 August 2024 18:14

.
مدرسه مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

دستور زایشی-گشتاری: یک بررسی اجمالی

با حضور و ارائه‌ی
دکتر شیدا احمدی
پژوهشگر زبان‌شناسی

سه‌شنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸:۳۰

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

📝درباره نشست به قلم دکتر شیدا احمدی را اینجا بخوانید.

#مطالعات_دیالوگ #زبان‌شناسی #دستور_زایشی_گشتاری #نوآم_چامسکی #باشگاه_اندیشه

@dialogeschool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 08:49

.
فایل شنیداری
معرفی و بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم»

با حضورِ

دکتر حسن محدثی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)
احسان عزیزی (دبیر مجموعه علوم اجتماعی کتابستان برخط)
حمید هاشمی کهندانی (مترجم کتاب)
اشکان زارع (روزنامه‌نگار و پژوهشگر تاریخ اندیشه سیاسی)
میلاد عمرانی (دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی)

پنجشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۳

به میزبانی مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه

#نقداقتصادسیاسی #گذشته_یک_توهم #کمونیسم #محدثی #عزیزی #هاشمی_کهندانی #زارع #عمرانی #باشگاه_اندیشه

@eghtesadesiasischool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 01:11

.
سلسله نشست‌های گروه خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی: هم‌خوانی و بررسی کتاب‌های حوزه خانواده با همکاری باشگاه اندیشه برگزار می‌شود:

با موضوع کتابِ
جامعه‌شناسی خانواده و آسیب‌های نوپدید آن
نوشتهٔ رضا اکبری و ام‌کلثوم دنیایی

فصل چهارم: خشونت خانوادگی

با تسهیل‌گری
دکتر علی نوری
جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه

سه‌شنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی گ، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، باشگاه اندیشه

حضور برای عموم آزاد و رایگان است.

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

11 August 2024 00:59

.
📝داریوش شایگان

من زندگی روتینی دارم. حدود چهل سال است که تنها زندگی می‌کنم. شب‌ها دیر می‌خوابم و صبح هم دیر از خواب بیدار می‌شوم. صبح ها 45 دقیقه در خانه ورزش می‌کنم تا بدنم راه بیفتد. ورزش خاصی هم نمی‌کنم. همین جا توی پذیرایی، راه می‌روم و دور می‌زنم؛ نیم ساعت. پانزده دقیقه هم ورزش پا و کمر می‌کنم.

آشپز دارم که هفته‌ای دو روز می‌آید غذا می‌پزد و من ظهرها، بخشی از همان غذا را گرم می‌کنم و می‌خورم. خیلی کم غذا می‌خورم. یک آقایی هم هر روز از ساعت هفت صبح می‌آید و خانه را تمیز می‌کند و خریدی اگر باشد انجام می‌دهد و ساعت دوازده ظهر می رود. شامم هم همیشه یک تکه نان و پنیر است با چایی شیرین. برای سیگار کشیدنم هم کوپن گذاشته‌ام. یک جعبه سیگار برمی‌دارم و هر روز صبح، ده نخ سیگار توی آن می‌گذارم که کوپن آن روزم است. گاهی تقلب می‌کنم اما نه همیشه. بعد از این که بیست سال قبل سکته قلبی کردم حواسم هست که زیاد سیگار نکشم. بعد هم می‌روم به سراغ کتاب‌ها و کارهایم.


حقیقت را باید گفت. یادتان هست چند وقت قبل گفتم روشنفکران نسل من گند زده‌اند و خیلی به ایران صدمه زده‌اند. به مذاق خیلی‌ها خوش نیامد. نمی‌دانم چرا این جا، روشنفکران ما دوست دارند مدام به دیگران بد و بی‌راه بگویند. انگار که خودشان قدیس اند. من دلیلی برای فحاشی به دیگران نمی‌بینم. اصلا ما روشنفکران همیشه غر می‌زنیم. همیشه ناراضی هستیم. قبل از انقلاب روشنفکران ما عموما در دانشگاه یا در سازمان برنامه استخدام بودند و حدود هفت- هشت هزار تومان هم حقوق می‌گرفتند. موسسات علمی – پژوهشی هم راه افتاده بود و همین مقدار هم از این موسسات می‌گرفتند. اما مدام غر می زدند. هویت بازی را روشنفکران نسل من راه انداختند. قدرت تحلیل نداشتند که پول نفت زیاد شده و زیر بنای ایران آن پول را نمی‌کشد. یک میلیون کارگر متخصص خارجی در ایران وجود داشت. یادم هست شرکت شایگان که تاسیس شده در دوره‌ی رضاشاهی است، در شمال پروژه ای باید برای نیروی دریایی می‌ساخت و ما مهندس ایرانی نداشتیم و اگر هم بود حقوقش ماهانه 35 هزار تومان بود. ما هشت مهندس سوئیسی با ماهی 25 هزار تومان استخدام کردیم. من آدم خوش شانسی در زندگی بودم. از زندگی خودم راضی‌ام و با زندگی دیگران هم کاری ندارم. غصه‌ای اگر دارم و دل نگرانی ای، برای ایران است. تنها غصه ای که می‌خورم غصه‌ی ایران است.

برگرفته از ماهنامه "اندیشه پویا"، ویژه نامه نوروز 1397، شماره 49

#داریوش_شایگان

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

10 August 2024 00:15

.
گزارش دیداری
گفت‌وگوی سوگواران | سال شانزدهم

نشست چهارم با عنوانِ

زیست پدیداری امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا

با ارائۀ
دکتر محمد محمودپور
عضو هیأت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی

دوشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۳

#گفت‌وگوی_سوگواران #سال_شانزدهم #زیست_پدیداری #امام_سجاد #واقعه_عاشورا #محمد_محمودپور #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

08 August 2024 23:36

.
📝درباره‌ی نشست زیست پدیداری امام رضا(ع) پس از واقعه عاشورا

امام رضا (ع) و ترویج فرهنگ عزاداری عاشورا

دکتر سعید طاوسی مسرور

هر یک از امامان (ع) به تناسب شرایط زمانه خود از راه‌هایی برای ترویج مکتب اهل بیت (ع) استفاده کرده‌اند؛ مثلا امام زین‌العابدین (ع) در شرایط سیاه پس از عاشورا، از طریق دعا به هدایت و آموزش شیعیان و دیگر مسلمانان پرداخت یا امام جواد و امام هادی (ع) علاوه بر دعا، فرهنگ زیارت و زیارت نامه را وسیله ترویج و تعلیم مکتب اهل بیت (ع) قرار دادند. در این میان امام رضا (ع) در امتداد اقدامات پدرانش از امام سجاد تا امام کاظم (ع)، نقش ویژه‌ای در تثبیت و ترویج فرهنگ عزاداری برای امام حسین (ع) ایفا کرد. شاهد این ادعا روایات متعدد منقول از امام رضا (ع) درباره اهمیت عزاداری عاشورا است که مستند شیعیان در چگونگی اقامه عزا بوده است. از جمله از آن حضرت چنین نقل شده ‌است: «هر كس در روز عاشورا كسب روزی و رفع نيازهای خود را ترک كند، خداوند نيازهای دنيا و آخرتش را برآورده می‌سازد و هر كس روز عاشورا روز مصيبت و غم و گريه‌اش باشد، خداوند روز قيامت را روز شادی و سرور او قرار خواهد داد و چشمان او را به ديدن ما در بهشت روشن خواهد كرد».

به علاوه در روایتی از آن حضرت، روزه‌داری در روز عاشورا، پیروی از آل زیاد محسوب شده و از روزه گرفتن در این روز نهی شده است. در روایتی از امام رضا (ع) آمده است: «پدرم امام موسی (ع) چون ماه محرم داخل میشد، کسی آن حضرت را خندان نمی‌دید و اثر حزن و اندوه بر آن حضرت ظاهر می‌شد در مجموع دهه اول ماه و چون روز دهم می‌شد روز مصیبت و گریه و اندوه او بود و میگفت امروز روز شهادت امام حسین (ع) است». این روایت مستند علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد برای توصیه به عزاداری در کل دهه اول محرم بوده است و نیز مستند محدث قمی در کتاب فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام؛ چنان که می‌نویسد: «باید شیعیان از وقت رؤیت هلال، محزون و غمگین شوند و به لوازم تعزیت آن حضرت قیام نمایند».

#گفت‌وگوی_سوگواران #زیست_پدیداری #امام_رضا #سعید_طاوسی #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

08 August 2024 08:24

.
فایل شنیداری
گفت‌وگوی سوگواران | سال شانزدهم

نشست چهارم با عنوانِ

زیست پدیداری امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا

با ارائۀ
دکتر محمد محمودپور
عضو هیأت علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی

دوشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۳

#گفت‌وگوی_سوگواران #سال_شانزدهم #زیست_پدیداری #امام_سجاد #واقعه_عاشورا #محمد_محمودپور #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

06 August 2024 23:14

.
جنید بغدادی گفته است:
«محبت درست نشود مگر در میان دو تن؛ اما چنان دو تن که یکی دگر را گوید: ای من!»

#تذکرةالاولیاء #عطار_نیشابوری

@dialogeschool
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

06 August 2024 19:18

.
گزارش دیداری
نشست صدودهم حکمت نامتناهی

با موضوع
حکیم کیست؟ مصلح کیست؟ امام کیست؟

با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی

سه‌شنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۳

به میزبانی حلقۀ کاوش‌های وجودی

#کاوش‌های‌وجودی #حکمت_نامتناهی #محمدحسین_قدوسی #مصلح #حکیم #امام #باشگاه_اندیشه

@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

06 August 2024 14:36

.
نشست صدودهم حکمت نامتناهی

با موضوع
حکیم کیست؟ مصلح کیست؟ امام کیست؟

با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی

سه‌شنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۶

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، کافه دره‌باغ

حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

دربارهٔ نشست به قلم محمدحسین قدوسی را این‌جا بخوانید.

#کاوش‌های‌وجودی #حکمت_نامتناهی #محمدحسین_قدوسی #مصلح #حکیم #امام #باشگاه_اندیشه

@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe

باشگاه اندیشه

05 August 2024 09:23

▫️
🗞 چند یادآوری درباره‌ی شعر یاد آر

میرزا جهانگیرخان شیرازی، مبارز جنبش مشروطه «در صبح ۲۴ جمادی‌الاول ۱۳۲۶ [۳ تیر ۱۳۸۷] به سن سی‌ودو سالگی» (صور اسرافیل، ش۳، ص۴) به شیوه‌ی هولناکی کشته شد. کم‌تر از یک ماه دیگر، دهخدا از ایران می‌رود و به یاری ابوالحسن معاضدالسلطنه در اِیوِردُن، سویس روز از نو آغاز می‌کند. شعر یاد آر در شماره‌ی سوم صور اسرافیل به تاریخ ۱۵ صفر ۱۳۲۷/ ۱۷ اسفند ۱۲۸۷ به چاپ رسید؛ درست نه ماه پس از مرگ جهانگیر خان.
بر پایه‌ی یادداشتِ دهخدا در دیباچه‌ی یاد آر، نوشتن شعر ناگهان رخ داد، «در همان اوقات شبی ... جهانگیرخان را به خواب دیدم در جامهء سپید ... و به من گفت: چرا نگفتی او جوان افتاد! ... و بلافاصله در خواب این جمله به خاطر من آمد: یاد آر ز شمع مرده، یاد آر! ...»؛ آن گفت‌وگو، تلنگری به جان شاعر می‌زند، «در این حال بیدار شدم و چراغ را روشن کردم و تا نزدیک صبح سه قطعه ... را ساختم، و فردا ... دو قطعهء دیگر بر آن افزودم و در شماره اولِ صور اسرافیل ... چاپ شد.» گویی نبایستی میان نوشتن شعر و چاپ آن، روزهای چندانی گذشته باشد.
شماره‌ی اول صور اسرافیل در سویس، غره‌ی محرم‌الحرام ۱۳۲۷/ ۳ بهمن ۱۲۸۷ درآمد؛ اما شعر در سومین شماره به چاپ رسید، ۱۷ اسفند. گویا در آن نه ماه، روزهای میان مرگ جهانگیرخان تا چاپ شعر، دهخدا با آشوب درونی و بی‌تابی سرایش شعر روبه‌رو بوده است.
در هم‌آن روزها، دهخدا به معاضدالسلطنه نوشت: «وصیت‌نامهء مرحوم جهانگیرخان را که بنا بود به شعر بسازم تمام کرده‌ام، حاضر است» (نامه‌های سیاسی، ص۲۹). نامه، تاریخ ندارد، ایرج افشار (ویراستار نامه‌ها) گمان می‌کند که دهخدا آن را در پاسخ به نامه‌ی سوم ژانویه‌ی ۱۹۰۹ از سوی معاضدالسلطنه نوشته است، از این رو، تاریخ آن را چهارم یا پنجم ژانویه می‌خواند. تاریخ نامه به خوانش ویراستار، نوشتن شعر را دستِ کم به دو ماه پیش از چاپ آن بازمی‌گرداند، پیش از ۱۵ دی ۱۲۸۷. این جابه‌جایی، روشناییِ دریافت‌ها از روند ناگهانی سرایش شعر را تیره می‌کند.

دهخدا، در هم‌آن نامه به معاضدالسلطنه نوشت: «به نظر خودم تقریباً در ردیفِ اولِ شعرهای اروپایی است (اگرچه دختری را که ننش تعریف کند برای داییش خوب است).» از این یادآوری درمی‌یابیم، دهخدا شعر یاد آر را با نگاهی سرشار از خواندن شعرهای اروپایی نوشته است. هم‌چنان که نیما گفته است، در برخورد با برگردان‌های کمدی‌های مولیر به فارسی، شیوه‌ها و گونه‌های شعر فارسی روی به دگرگونی نهاد. اما نمونه‌های پدیدآمده در آغاز، هنوز نارسا، خُنک و کوچه‌بازاری بودند. نیما سروده‌های دهخدا را نمونه‌های برتر دگرگونی می‌داند. او روش نوین بازتاب احساس اجتماعی را در نوشتارها (چرندپرند) و شعرهای نخستین خود نشان داد و به‌ویژه شعر یاد آر او، نمونه‌ی «روشن و جلوه‌دار» این گونه شعرها بود (مجله‌ی موسیقی، ۱۳۱۹، ش۹، ص ۹ـ۱۰).
نخستین‌بار، ادوارد براون (1914) در کتاب The Press and Poetry of Modern Persia ، از نشانه‌های تکنیکِ اروپایی در ساختِ شعر دهخدا پرده برداشت. او نوشت:
It will be noticed that this poem, in the arrangement of its rhymes, shows strong traces of European influence (p. 201).
«شیوه این شعر، از حیث ترتیب قافیه، تأثیر عمیق (ادبیات منظوم) اروپایی را نشان می‌دهد» (تاریخ مطبوعات ۱، ص ۱۵۶).
دهخدا به پی‌روی از چینش قافیه در شعرهای اروپایی، لخت‌های یک و سه و پنج و هفتِ مسمط را با یک‌دیگر هم‌قافیه کرد، و قافیه‌ی دیگری برای لخت‌های دو و چهار و شش و هشت برگزید. این کار به معنای نوآوری در ریختِ شعر بود. یحیی آریان‌پور با نگاه به هم‌این سخن نوشته است: شعر یاد آر، «گویا نخستین شعر فارسی است که آثار مشخص اشعار اروپایی را دارد» (از صبا..۲، ص ۹۴)، با این همه، او فراتر از نوآوری ریختِ شعر، ویژگی‌های نمادین و زبان استوار شعر دهخدا را نیز می‌ستاید. افزون بر آن، آرین‌پور، مسمط دهخدا را از دید وزن و لحن، با "وقتا که گلوب بهار، یکسر"، سروده‌ی رجایی‌زاده محمود اکرم‌ بیگ می‌سنجد (از صبا تا نیما ۲، ص۹۵).

● در پویه‌ی زبان فارسی⁦
گزیده‌ی یادداشت‌ها در فرهنگ، زبان و ادبیات
/channel/OnPersianLanguage/

باشگاه اندیشه

04 August 2024 22:27

.
مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:


معرفی و بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم»

با حضورِ

دکتر حسن محدثی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه)
احسان عزیزی (دبیر مجموعه علوم اجتماعی کتابستان برخط)
حمید هاشمی کهندانی (مترجم کتاب)
اشکان زارع (روزنامه‌نگار و پژوهشگر تاریخ اندیشه سیاسی)
میلاد عمرانی (دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی)

پنجشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۸

خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

ورود برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

📝درباره‌ی نشست را اینجا بخوانید.

#نقداقتصادسیاسی #گذشته_یک_توهم #کمونیسم #محدثی #عزیزی #هاشمی_کهندانی #زارع #عمرانی #باشگاه_اندیشه

@eghtesadesiasischool
@bashgahandishe