اگر موضوعی را مدام برای شما تکرار کردند بدانید که به احتمال زیاد یک دروغ است. ✍🏻 نوآم چامسکی
💢مدیرعامل انویدیا: اگر در حال حاضر ۲۰ ساله بودم، در این رشته دانشگاهی تحصیل میکردم
جنسن هوانگ، همبنیانگذار و مدیرعامل انویدیا، در سفر اخیرش به پکن گفت اگر امروز فارغالتحصیل میشد، بهجای مهندسی نرمافزار، علوم فیزیکی مانند فیزیک و شیمی را برای آیندهاش انتخاب میکرد؛ حوزهای که به باور او، موج بعدی انقلاب هوش مصنوعی در آن رقم خواهد خورد
جنسن هوانگ، مدیرعامل شرکت انویدیا، غول تراشهسازی جهان، در جریان سفر اخیر خود به پکن، در پاسخ به این پرسش که اگر امروز دانشآموزی ۲۲ ساله بود با همان جاهطلبی گذشته، چه مسیری را انتخاب میکرد، گفت: «اگر امروز فارغالتحصیل میشدم، بهجای علوم نرمافزار، علوم فیزیکی را انتخاب میکردم.»
او افزود که خودش در سن ۲۰ سالگی، دو سال زودتر از موعد از دانشگاه فارغالتحصیل شده است. هوانگ مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی برق از دانشگاه ایالتی اورگن و مدرک کارشناسیارشدش را از دانشگاه استنفورد دریافت کرده است. او در سال ۱۹۹۳ و تنها یک سال پس از اتمام تحصیلات، همراه با دو مهندس دیگر، شرکت انویدیا را در یکی از رستورانهای زنجیرهای دنیز در کالیفرنیا بنیانگذاری کرد.
در حالی که انویدیا اخیراً با عبور از ارزش بازار ۴ تریلیون دلار، عنوان ارزشمندترین شرکت جهان را از آن خود کرده، هوانگ در سخنان اخیر خود به تحولی جدید در مسیر هوش مصنوعی اشاره کرد: «موج بعدی، هوش مصنوعی فیزیکی است.»
او گفت در ۱۵ سال گذشته، هوش مصنوعی مسیرهای مختلفی را طی کرده است؛ از هوش ادراکی (Perception AI) در سالهای آغازین مانند پروژه AlexNet در ۲۰۱۲ که به درک بینایی رایانهای انجامید، تا هوش مولد (Generative AI) که به تولید متن، تصویر، کد و زبانهای مختلف رسید. حالا به گفته هوانگ، وارد عصر هوش استدلالی (Reasoning AI) شدهایم؛ جایی که هوش مصنوعی میتواند مسائل را تحلیل و شرایط جدید را شناسایی کند.
اما آینده در گرو هوش مصنوعیای است که قوانین فیزیک، نیروی اصطکاک، اینرسی و علت و معلول را بفهمد؛ تواناییهایی که به گفته هوانگ برای ساخت نسل جدیدی از رباتهای فیزیکی و کارخانههای رباتیک ضروری است. او تأکید کرد: «زمانی که هوش مصنوعی فیزیکی را در یک جسم فیزیکی مانند ربات پیادهسازی کنیم، به دنیای رباتیک وارد میشویم. این تحول برای ساخت کارخانههای نسل آینده که با کمبود شدید نیروی کار مواجه هستند، حیاتی خواهد بود.»
هوانگ همچنین اشاره کرد که این نسل از رباتها، با درک مفاهیمی مثل بقای شیء (object permanence) یا پیشبینی مسیر حرکت اجسام، میتوانند در صنایع تولیدی، لجستیک و خودرو تحولآفرین باشند.
https://www.cnbc.com/2025/07/18/nvidia-ceo-jensen-huang-study-field-computer-science-software-gpu-alexnet-generative-physical-ai-university.html
🆔@ScientificDialectics
💢تأثیر جنس پتو بر کیفیت خواب
استفاده از چه پتوهایی در تابستان توصیه میشود؟
اختلالات خواب در فصل تابستان به دلیل افزایش دما و تعریق، بهویژه در شب، شایع است. استفاده از پتوهای با جنسهای متنوع، از جمله نخی، بهعنوان راهکاری برای بهبود کیفیت خواب پیشنهاد میشود
خواب با پتو نخی یا بامبو در فصل تابستان با تنظیم دمای بدن و کاهش تعریق، کیفیت خواب را بهبود میبخشد. پتوهای ابریشمی، پشمی، و پلیاستر به دلیل محدودیتهای حرارتی، گزینههای کمکارآمدی در گرما هستند. انتخاب جنس مناسب و نگهداری صحیح، کلید بهبود کیفیت خواب است.
فواید پتوی نخی
پتوهای ساختهشده از الیاف طبیعی پنبه، به دلیل قابلیت تنفسپذیری بالا، تهویه هوا را بهبود میبخشند و رطوبت را جذب میکنند. بر اساس تحقیقات، این پتوها میتوانند دمای بدن را تا ۲ درجه سانتیگراد کاهش داده و تعریق را تا ۱۵ درصد کم کنند. این ویژگیها به حفظ ریتم شبانهروزی و افزایش فازهای عمیق خواب کمک میکنند.
جنسهای دیگر پتو چه تأثیری بر کیفیت خواب دارند؟
پتوهای ابریشمی: این پتوها به دلیل نرمی و سطح لغزنده، اصطکاک پوست را کاهش میدهند و دمای بدن را تا حدودی تنظیم میکنند. با این حال، قابلیت جذب رطوبت آنها کمتر است و ممکن است در دماهای بالا تعریق را افزایش دهند.
پتوهای پشمی: پشمینهها عایق حرارتی خوبی هستند، اما در تابستان به دلیل ضخامت، دمای بدن را بالا برده و خواب را مختل میکنند. مناسب دماهای سردترند.
پتوهای پلیاستر (مصنوعی): این پتوها ارزان و بادواماند، اما تنفسپذیری پایینی دارند و میتوانند تعریق و ناراحتی را در گرما افزایش دهند. استفاده از آنها در تابستان توصیه نمیشود.
پتوهای بامبو: این پتوها به دلیل خاصیت ضدباکتریایی و جذب رطوبت بالا، گزینهای مناسب برای تابستاناند و دما را تا ۱.۵ درجه کاهش میدهند، اگرچه قیمت بالاتری دارند.
انتخاب پتوی نخی یا بامبو با وزن ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم برای فصل تابستان توصیه میشود. شستوشوی هفتگی برای حفظ بهداشت ضروری است. از پتوهای سنگین یا مصنوعی در دماهای بالا اجتناب کنید تا از افزایش تعریق جلوگیری شود.
✍️ الهه جعفرزاده
منابع :
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38627879/
https://www.sleepauthority.com/bedding-information/types-of-blankets/
🆔@ScientificDialectics
💢چه زمانی برای کار کردن خیلی گرم است؟ علائم استرس گرمایی چیست و چگونه باید خودمان را خنک کنیم؟
با موجهای گرمایی شدیدی که بطور پیاپی در اروپا دیده میشود، ضروری است که درک روشنی از خطرات گرمای شدید داشت، با علائم استرس گرمایی آشنا شد
از مزارع ایتالیا گرفته تا انبارهای آلمان و فراتر از آن، افزایش دمای هوا در تابستان خطرات جدی برای سلامتی کارگران در سراسر اروپا ایجاد میکند.
استرس گرمایی میتواند باعث خستگی، گرمازدگی و حتی مرگ شود و فشاری که به بدن برای خنک نگه داشتن خود وارد میشود، میتواند باعث مشکلات کلیوی، بیماریهای قلبی و مشکلات تنفسی شود و حتی سلامت روان را به خطر بیندازد.
اهمیت توجه به این خطرات، در جریان موجهای گرمای شدید اوایل تابستان امسال، زمانی که یک نظافتچی ۵۱ ساله در بارسلونا ساعاتی پس از پایان شیفت خود از حال رفت و درگذشت، بار دیگر برجسته شد.
برخلاف سایر خطرات زیستمحیطی برای سلامت کارگران مانند آلودگی هوا، هیچ قانون یکسانی درباره قرار گرفتن در معرض گرمای شدید برای کارگران در اتحادیه اروپا وجود ندارد و کشورهای عضو مجبورند قوانین خود را وضع کنند.
اما چه زمانی هوا واقعاً برای کار کردن خیلی گرم است و کارگران برای محافظت از سلامتی خود در جریان موج گرما چه کاری میتوانند انجام دهند؟
خطرات را درک کنید
دمای بالا تنها خطر برای سلامتی در جریان موج گرما نیست. برای بررسی خطرات گرمای شدید برای کارگران فعال، معمولا از شاخص دمای حباب مرطوب جهانی (WBGT) استفاده میشود که به کمک آن میتوان وضعیت گرما، رطوبت، باد و نور خورشید را در نظر گرفت.
به کمک دمای حباب مرطوب جهانی میتوان چهار سطح تهدید را ارزیابی کرد: کم، متوسط، زیاد و شدید.
بسته به منطقه، دمای بالای ۲۹ تا ۳۲ درجه سانتیگراد تهدیدی جدی برای سلامت کارگران محسوب میشود و خطر بیماری ناشی از گرما را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
گرمای شدید برای افرادی که در مشاغل طاقتفرسا در فضای باز کار میکنند، مانند کارگران ساختمانی، کارگران کشاورزی و خدمات اورژانس، خطرناکتر است.
اما مطابق با آیین نامه EU-OSHA، کارمندان داخلی از جمله کسانی که در دفاتر کار میکنند نیز ممکن است با خطراتی روبرو شوند، به خصوص اگر در ساختمانهایس با سیستم سرمایش یا تهویه ضعیف کار میکنند.
طبق گزارش سازمان بینالمللی کار، گرمای شدید در سطح جهان سالانه نزدیک به ۱۹ هزار کارگر را میکشد و اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۰ شاهد افزایش ۴۲ درصدی مرگ و میر ناشی از گرمای شدید در محل کار بوده است.
توجه و اقدام کنید
آلساندرو ماریناچیو، مدیر تحقیقات واحد اپیدمیولوژی شغلی و محیطی در موسسه ملی بیمه حوادث در محل کار (INAIL) در ایتالیا، هشدار میدهد که بسیاری از مردم ممکن است متوجه نشوند که در معرض خطر استرس گرمایی هستند، به خصوص اگر جوان و از نظر جسمی سالم باشند.
او به یورونیوز میگوید: «متاسفانه اطلاع رسانی کافی درباره قرار گرفتن در معرض دمای شدید در محیط و خطرات آن برای سلامت کارگران وجود ندارد.»
تیم او روشهایی را برای ترسیم سطوح خطر روزانه برای کارگران در ایتالیا، بسته به میزان فشار جسمی کار آنها و اینکه آیا در آفتاب یا سایه کار میکنند، طراحی کردند و کارشناسان بهداشت میگویند که کارگران باید به علائم جسمی خود نیز توجه کنند.
ایگناسیو دورسته، مشاور ارشد کنفدراسیون اتحادیه کارگری اروپا (ETUC) که نماینده گروههای کارگری است، نیز میگوید: «کارگران باید به عواملی مانند سرگیجه، خستگی، سردرد، حالت تهوع، گرفتگی عضلات، غش و گیجی توجه داشته باشند.»
اگر علائم استرس گرمایی را احساس میکنید، کار را متوقف کنید، آب بنوشید، لباسهای غیرضروری را درآورید و در یک منطقه خنک و سایهدار بنشینید. اگر نمیتوانید ظرف ۳۰ دقیقه خنک شوید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
https://www.euronews.com/health/2025/07/19/when-is-it-too-hot-to-work-know-the-signs-of-heat-stress-your-working-rights-and-how-to-co
🆔@ScientificDialectics
💢فقر دانشجویی در بریتانیا به سطح بحرانی رسید؛ درخواست نمایندگان برای درآمد حداقلی دانشجویی
گروهی از نمایندگان پارلمان بریتانیا خواستار تعیین یک «حداقل درآمد دانشجویی» متناسب با دستمزد زندگی و افزایش سالانه کمکهزینهها بر اساس نرخ تورم شدهاند. این اقدام برای مقابله با «سطح بحرانی فقر دانشجویی» پیشنهاد شده که به گفته آنان، نتیجه دههها سیاستهای ناموفق در تأمین مالی آموزش عالی است.
بر اساس گزارشی از مؤسسه سیاستگذاری آموزش عالی و دانشگاه لافبورو، دانشجویان برای پوشش هزینههای زندگی به ۳۶۶ پوند در هفته نیاز دارند. همچنین نمایندگان خواستار بازگرداندن کمکهزینههای بلاعوض و اصلاح ساختار بازپرداخت وامها به صورت پلهای شدهاند. به گفته دانشجویان، مشکلات مالی باعث شده بسیاری نتوانند در فعالیتهای جانبی مشارکت کنند و سلامت روانی آنان نیز آسیب دیده است.
✍️ رابین
https://www.timeshighereducation.com/news/minimum-student-income-needed-combat-crisis-poverty-levels
🆔@ScientificDialectics
در اوج جنگ سرد، با انگیزۀ احساس مسئولیت مشترک، دانشمندان شوروی و غربی به تبادل نظر ادامه دادند، از طریق ابتکارات فردی که سیاستهای تقابل دولتهایشان را به چالش میکشید. این تعهد زمینهساز توافقات مهمی میان ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی شد که هدف آنها عدم گسترش، کنترل و کاهش تسلیحات هستهای بود. این توافقات، دست کم برای مدتی، چشمانداز وقوع فاجعهای هستهای را به تعویق انداختند و از پایان جنگ سرد تاکنون شمار کلاهکهای هستهای را بیش از ۸۰٪ کاهش دادهاند(۲).
از جمله سازمانهایی که نقش تعیینکنندهای در این حوزه ایفا کردند، «جنبش پاگواش»(Pugwash) است که در سال ۱۹۵۷ تأسیس شد و از جمله بنیانگذاران آن فیزیکدان لهستانی، یوزف روتبلات (تنها عضو پروژۀ منهتن که به دلیل اختلافات بنیادی آن را ترک کرد) و ریاضیدان و فیلسوف بریتانیایی، برتراند راسل(۳) بودند. منشور این جنبش برگرفته از بیانیهای است که به «مانیفست راسل-آینشتاین» مشهور است. این بیانیه در سال ۱۹۵۵ توسط راسل نوشته و توسط ده تن از اندیشمندان و دانشمندان برجسته از جمله آلبرت آینشتاین، فردریک ژولیو-کوری، ماکس بورن و هیدکی یوکاوا امضا شد. این مانیفست از ارزیابی خطر سلاحهای هستهای و جستجوی راهحلهای مسالمتآمیز برای مناقشات بینالمللی حمایت میکند. راسل در سال ۱۹۶۱ و در سن ۸۹ سالگی به سبب مواضع خود بازداشت شد.
امروزه بشریت بار دیگر راه منازعات را در پیش گرفته است. غرب که از توهم تسلط نهایی ایالات متحده بر جهان محروم شده - توهمی که در پی انحلال اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمده بود -، شکوه اقتصادی خود را از دست داده و اکنون بیمناک از دست دادن نفوذ سیاسیاش در سطح جهانی است. واکنش آنها چیست؟ تکیه بر برتری نظامی خود، که همچنان دست نخورده باقی مانده است. در سال ۲۰۱۹، واشینگتن از پیمان نیروهای هستهای میانبرد (FNI) خارج شد؛ پیمانی که یکی از پایههای ثبات در اروپا محسوب میشد. سپس اعلام کرد قصد دارد موشکهایی را مستقر کند که قادر به حمل کلاهکهای هستهای و رسیدن به مسکو هستند، کاری که پیمان FNI به صراحت ممنوع کرده بود.
چنین وضعیتی نمیتوانست حوزه علمی را از تأثیرات خود مصون نگه دارد، جایی که همکاریهای بینالمللی اکنون با موانع روبرو شده است. ایالات متحده در صدور ویزا برای دانشجویان و دانشمندان چینی سختگیری میکند و برخی دانشگاهها، مانند دانشگاههای فلوریدا، به طور کامل از پذیرش آنها خودداری کردهاند. از سوی دیگر، CERN در سال ۲۰۲۴ همکاری خود با روسیه و بلاروس را به درخواست کشورهای سابق بلوک شوروی که به ویژه نسبت به مسکو خصومت دارند، متوقف کرد. غرب نیز هرگونه تبادل علمی با چین را در حوزههای استراتژیک ممنوع کرده است، با این امید (واهی) که بتواند توسعه اقتصادی و نظامی چین را به تأخیر اندازد. این تصمیمها نه تنها برخلاف منافع بشریت هستند، بلکه با عقلانیت علمی ابتدائی نیز ناسازگارند. این انتخابها به پژوهشگران یادآوری میکنند که بیطرفی وجود ندارد.
شمار قابل توجهی از متخصصان فیزیک فضا و زمان توانسته بودند خود را قانع کنند که نظریۀ نسبیت آینشتاین، که اساس این حوزۀ تحقیق است، «بیش از حد زیبا» است که بتواند برای کشتار به کار رود. نویسندۀ این سطور نیز یکی از آنها بود... اما آنها اشتباه میکردند: پرتابههای مدرن با سیستمهای ماهوارهای هدایت میشوند که از همین نظریه برای حفظ امتیازات بخش کوچکی از بشریت به خدمت گرفته شدهاند.
در واقع، دانش هرگز از واقعیت جدا نیست؛ دانش تنها در چارچوب شبکهای از مناسبات سیاسی وجود دارد. نادیده گرفتن این امر یعنی وارد شدن به بازیای که در خدمت قدرت است. برای دانشمندان نیز انکار مسئولیتشان نوعی ریاکاری راحت به شمار میرود. مسئله کنار گذاشتن پژوهش و کشفیات نیست، بلکه پذیرش بر عهده داشتن تعهد سیاسی خود و به اشتراک گذاشتن دانش و عمومی کردن آن است. به بیان دیگر، باید با استفاده از دانش در جهت تمرکز قدرت در دست عدهای معدود، مخالفت کرد.
علم تنها کسب و جمعآوری اطلاعات نیست. همچنین محدود به انجام مجموعهای از مشاهدات و ارائه سلسلهای از نظریهها برای توضیح و پیشبینی نتایج اندازهگیریها نیست. علم بسیار فراتر از اینهاست؛ تلاشی مداوم برای درک بهتر و معنادارتر جهان است؛ بازنگری مفاهیمی که برای فهم آن به کار میبریم. علم به ما میآموزد، برای مثال، که ما ریشههای مشترکی با سنجاقکها داریم، که زمان بسته به مکان با سرعتهای متفاوتی میگذرد، و بشریت تنها ساکن سنگریزهای است که در فضا حرکت میکند… تغییراتی در دیدگاه که اساساً ما را متحول میسازد.
💢نجوم در آیینه تدفین: رازهای آسمانی در قبرهای باستانی مصر
مطالعهای بر روی بیش از ۵۰۰ قبر باستانی در مصر نشان داده است که پایههای دین فرعونی از آیینهای تدفین در جوامع روستایی سرچشمه گرفتهاند، و این باور قدیمی را که سنتهای مقدس از سوی شاهان و کاهنان به مردم تحمیل شده است، به چالش کشیده است
به گزارش دیالکتیک علمی ، به نقل از مجله باستان شناسی ، این تحقیق که در ژورنال “روش و نظریه باستانشناسی” منتشر شده، گورستان اَدائیمه در دره نیل در جنوب مصر را بررسی کرده است. این گورستان در فاصله زمانی ۳۳۰۰ تا ۲۷۰۰ پیش از میلاد مورد استفاده قرار میگرفت — قرنها پیش از ساخت اهرام بزرگ.
گروه بینالمللی به سرپرستی آملین آلکوف(Ameline Alcouffe) از دانشگاه تولوز(University of Toulouse) دریافت که آیینهای تدفینی محلی، شامل تنظیمات نجومی و مناسک نمادین، بهتدریج به عناصر اصلی دین دولتی تبدیل شدند.
تدفینهای نجومی و مثله کردن مقدس
قابل توجهترین کشف، قبر S166 بود که بقایای دختری نوجوان در آن قرار داشت. بازوی چپ او بهطور آیینی بریده شده و روی سینهاش گذاشته شده بود. قبر او دقیقاً به سمت غروب خورشید در زمان انقلاب زمستانی جهتگیری شده بود، در حالی که تابوتش با طلوع هِلیکال (طلوع بامدادی) ستاره شباهنگ — درخشانترین ستاره آسمان — هماهنگ بود. طلوع این ستاره بهطور سنتی آغاز سیلاب سالانه نیل را نوید میداد.
بر اساس تحقیقات دانشگاه شیکاگو در زمینه نجوم مصر باستان، مصریان معتقد بودند:
«سیلاب نیل ناشی از اشکهایی بود که ایزیس پس از قتل همسرش اُزیریس به دست برادرش سِت میریخت. سپدِت — که ما آن را با نام سیریوس میشناسیم — تجسم ایزیس در آسمان بود.»
«وقتی دولت شکل گرفت، دینی را از نو نیافرید. بلکه این آیینهای دیرینه را جذب کرد و آنها را در روایتهای سلطنتی بازآفرینی کرد، و حافظه مردمی و سوگواری را به ابزار قدرت متمرکز بدل ساخت.»
💢شش نکته برای پیشگیری از بیماریهای قلبی
دیمتری یارانوف، پزشک متخصص قلب، ضروریترین کارهایی که باید برای پرهیز از بیماریهای قلبی و مرگ زودرس انجام دهیم را برشمرده است
یکی از پزشکان متخصص قلب به نام «دیمتری یارانوف» از مرکز پزشکی ممفیس، پس از سالها تجربه در امر درمان بیماریهای قلبی، شش عامل مهم را برای پیشگیری از بیماریهای قلبی ارائه میدهد و معتقد است اگر مردم به این نکات مهم توجه کنند، میتوانند مراقب سلامت قلبشان باشند.
این شش عامل مهم عبارتاند از
۱. خواب کافی
دکتر یارانوف تاکید کرد خواب کمتر از ۶ ساعت در شب، خطر ابتلا به نارساییهای قلبی، سکته مغزی و مرگ ناگهانی را افزایش میدهد. کمبود خواب موجب افزایش فشار خون، التهاب و تولید هورمون استرس (کورتیزول) و درنتیجه ابتلا به بیماریهای قلبی میشود.
۲. آلودگی هوا
بنابه گفته دکتر یارانوف، استنشاق هوای آلوده باعث سفتی و تجمع پلاک در شریانهای بدن میشود که این وضعیت بهنوبه خود احتمال ابتلا به حملات قلبی را بالا میبرد.
۳. استرس
استرس مزمن، هورمون کورتیزول و درنتیجه فشار خون و التهاب را افزایش میدهد. بررسیها نشان داده که افراد مبتلا به استرس دایمی و مزمن، بیش از دیگران در معرض فشار خون بالا و درنتیجه سکتههای قلبی و مغزی قرار دارند.
۴. بیماریهای دندان و دهان
بیماریهای لثوی موجب افزایش التهاب در بدن میشوند و خطر ابتلا به حمله قلبی افزایش مییابد. مطالعات نشان داده، باکتریهایی مانند P. gingivalis که در دهان وجود دارند، موجب التهاب و تجمع چربی در عروق کرونری و درنهایت بیماریهای قلبی میشود.
۵. بیابانهای غذایی
زندگی در مناطق محروم از دسترسی به غذای سالم که به آن اصطلاحا، «بیابانهای غذایی» گفته میشود، افراد را در معرض انواع بیماریها، بهویژه بیماریهای قلبی و مرگ زودرس قرار میدهد. در این مناطق دسترسی به مواد غذایی سالم، همچون میوهها و سبزیجات تازه و دیگر مواد خوراکی سالم سخت است.
۶. بیماریهای رودهای
بنابه گفته دکتر یارانوف، بیماریهای رودهای تاثیر منفی زیادی روی فشار و چربی خون دارند. هر تغییر منفی در باکتریهای مفید روده، خطر ابتلا به فشار خون و درنتیجه سکتههای قلبی و مغزی را افزایش میدهد. برای حفظ سلامت روده، باید از غذاهای سرشار از فیبر و پروبیوتیکهایی مانند ماست، میسو یا کلم ترش مصرف کرد.
توجه به این ۶ نکته مهم که دکتر یارانوف در شبکههای اجتماعی با مخاطبان در میان گذاشته است کمک میکند تا حد زیادی از ابتلا به بیماریهای قلبی و مرگ زودرس رها شویم.
✍️ نادیا زکالوند
https://www.ladbible.com/news/health/heart-health-attack-disease-tips-avoid-086869-20250517
🆔@ScientificDialectics
💢هوش مصنوعی بالاخره به دنیای سریالهای نتفلیکس رسید
در اتفاقی مهم برای آینده تولیدات سینمایی و تلویزیونی، نتفلیکس برای نخستینبار از هوش مصنوعی مولد (Generative AI) در تولید یکی از سریالهای جدید خود استفاده کرد
این سریال با نام «ال اتـِرنائوتا (El Eternauta)» یک داستان علمیتخیلی است که در آرژانتین ساخته شده و ماجرای بازماندگان یک برف سمی ناگهانی و مرگبار را روایت میکند.
به گفته تد سارانـدوس، مدیرعامل مشترک نتفلیکس، یکی از صحنههای پرهزینه و پیچیده این سریال، فروریختن یک ساختمان در بوئنوسآیرس، با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی طراحی و تولید شده است.
ده برابر سریعتر، بسیار ارزانتر
ساراندوس میگوید این صحنه با کمک ابزارهای جدید هوش مصنوعی حدود ۱۰ برابر سریعتر از روشهای مرسوم جلوههای ویژه تولید شد و هزینه اجرای آن نیز بهشدت کاهش یافت.«اگر از روشهای سنتی VFX استفاده میکردیم، ساخت این صحنه برای بودجه این سریال ممکن نبود.»
هوش مصنوعی: فقط ابزار، نه جایگزین انسان
استفاده از هوش مصنوعی در صنعت سرگرمی طی سالهای اخیر بحثهای زیادی ایجاد کرده است؛ بهویژه در سال ۲۰۲۳ که بازیگران و نویسندگان هالیوود در اعتراض به احتمال جایگزینی انسان با AI دست به اعتصاب زدند.
اما سارانـدوس تأکید میکند که هدف نتفلیکس، افزایش کیفیت و سرعت تولید با حفظ نقش اصلی خلاقان انسانی است:«این ابزارها در خدمت انسانها هستند. ما از AI برای کمک به فیلمسازان در برنامهریزی صحنهها، پیشتصویرسازی و خلق جلوههای بصری بهتر استفاده میکنیم.»
رشد نتفلیکس همزمان با قدرتگرفتن هوش مصنوعی
نتفلیکس در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵ توانست درآمد ۱۱ میلیارد دلاری را ثبت کند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۶ درصد رشد داشته. سریالهای پرفروشی مثل فصل پایانی «بازی مرکب» و همچنین افزایش تبلیغات هدفمند باعث این عملکرد بهتر از انتظار شدهاند.
چه انتظاری میتوان از آینده داشت؟
ترکیب هوش مصنوعی با تولیدات نمایشی، آغازگر فصل جدیدی در صنعت سرگرمی جهانی است. اگرچه نگرانیهایی درباره امنیت شغلی هنرمندان و متخصصان جلوههای ویژه وجود دارد، اما همکاری انسان و ماشین میتواند مرزهای داستانگویی و تخیل را به طرز چشمگیری گسترش دهد.
✍️ نگار علی
https://techcrunch.com/2025/07/18/netflix-starts-using-genai-in-its-shows-and-films/
🆔@ScientificDialectics
💢چرا گربه ها عاشق بلوک سیمانی هستند ؟
گربهها به رفتارهای عجیب و غریبشان معروفاند، اما علاقه بعضی از آنها به بلوکهای سیمانی و سنگفرشهای بتنی، حالا توجه دانشمندان را هم جلب کرده است
صاحبان گربهها بهخوبی میدانند که این حیوانات دوستداشتنی گاهی رفتارهای عجیبی از خود نشان میدهند؛ از لیس زدن کیسههای پلاستیکی گرفته تا شروع به دویدنهای بیدلیل. حالا برخی از علاقهمندان گربه به یک وسواس عجیب دیگر در این حیوانات اشاره کردهاند: علاقه شدید به بتن. حتی بعضی از صاحبان گربهها گزارش دادهاند که برای خوشحال کردن حیوان خانگیشان، سنگفرشهای بتنی را از فروشگاه به خانه آوردهاند. اما دلیل این علاقه عجیب گربهها به بتن چیست؟
با اینکه تاکنون هیچ پژوهش علمی مستقیمی درباره رابطه گربهها و بتن انجام نشده، اما یکی از متخصصان در این زمینه، چند فرضیه جالب ارائه داده است. جاناتان لوسوس، استاد زیستشناسی در دانشگاه واشینگتن در سنتلوئیس و نویسنده کتاب The Cat’s Meow: How Cats Evolved from the Savanna to Your Sofa (انتشارات وایکینگ، ۲۰۲۳) معتقد است که کنجکاوی ذاتی گربهها و احتمالاً بافت و شکل بتن میتواند این علاقه را توضیح دهد.
لوسوس اینطور توضیح میدهد که گربهها احتمالاً از تماس با سطح زبر بتن لذت میبرند. به گفته او، این بافت خشن به گربهها کمک میکند تا خود را بخارانند و تمیز کنند، مخصوصاً نقاطی از بدنشان که بهطور معمول دسترسی به آنها دشوار است. بتن میتواند جایگاهی مناسب برای علامتگذاری قلمرو توسط گربهها باشد. گربهها دارای غددی در نواحی مختلف بدن و صورتشان هستند که با مالیدن آنها به اشیاء مختلف، فرومونهایی آزاد میکنند؛ این مواد شیمیایی به منظور مشخص کردن قلمرو و ارسال سیگنالهای اجتماعی به سایر گربهها کاربرد دارند.
علاوه بر این، لوسوس احتمال میدهد که گربههایی که در ویدیوهای وایرال شبکههای اجتماعی دیده میشوند، شاید نه بهخاطر جنس بتن، بلکه بهدلیل حس کنجکاوی ذاتیشان به سمت این سنگفرشها جذب شدهاند. او در اینباره میگوید:« فکر میکنم اگر هر شیء جدیدی را وارد خانه گربه کنید، دستکم واکنش کنجکاوانهای از آن نشان میدهد». لوسوس ادامه میدهد که برای بررسی دقیقتر این موضوع، لازم است آزمایشی طراحی شود. برای آنکه مشخص شود گربهها بهطور خاص به جنس بتن علاقه دارند یا صرفاً جذب اشیاء جدید و خاص میشوند، لوسوس پیشنهاد میکند که یک شیء پلاستیکی صاف اما به شکل بلوک بتنی در اختیار گربهها قرار داده شود، یا حتی یک تخت خواب نرم گربه در همان شکل مستطیلی. با مشاهده واکنش گربهها به این اشیاء میتوان فهمید که آیا ماده تشکیلدهنده اهمیت دارد یا فقط شکل آن.
لوسوس همچنین این نکته را مطرح میکند که شاید شکل مستطیلی سنگفرشهای بتنی در جذب گربهها مؤثر باشد. او میگوید: «این مسئله من را به یاد پدیدهای انداخت که چند سال پیش در فضای مجازی باب شده بود: گذاشتن نوار چسب روی زمین به شکل مربع یا مستطیل، که گربهها خودبهخود درون آن مینشستند». او این رفتار را مرتبط با علاقه گربهها به بودن درون جعبهها میداند. گربهها عاشق جعبهها هستند، چرا که این فضاهای محصور حس امنیت و آرامش به آنها میدهد. اما این علاقه فقط محدود به جعبههای سهبعدی نیست؛ آنها حتی شکلهای دوبعدی مربع و مستطیل را نیز دوست دارند.
در واقع، یک پژوهش در سال ۲۰۲۱ نشان داد که گربهها حتی به یک توهم بصری از مربع نیز واکنش نشان میدهند و درون آن مینشینند؛ این نشان میدهد که گربهها تا چه اندازه از قرار گرفتن در فضاهای مستطیلی و محصور لذت میبرند. لوسوس میگوید کاشیهای بتنی هم عمدتاً به شکل مستطیل هستند و شاید همین ویژگی موجب برانگیختن این غریزه در گربهها میشود. برای آزمایش اینکه آیا شکل بلوکها عامل اصلی جذب گربههاست، لوسوس پیشنهاد میدهد که اشیائی از جنس بتن اما در اشکال مختلف در اختیار گربهها قرار گیرد و مشاهده شود کدامیک برای آنها جذابتر است. چراکه این پدیده جذاب، واقعاً سزاوار انجام تحقیقات علمی دقیق است!
✍️ تینا مزدکی
https://www.livescience.com/animals/domestic-cats/why-do-cats-like-concrete-slabs
🆔@ScientificDialectics
ژنتیک نقش مهمی ایفا میکند
براساس مطالعه حاضر، ژنتیک نقش مهمی در شبزندهداری یا سحرخیزی افراد دارد و این موضوع درباره زمان غذا خوردن نیز صدق میکند.
مقدار کالری دریافتی در آخرین وعده غذایی، زمان خوردن وعده اول، مدت زمان خواب و شبزندهداری و سحرخیزی همگی به شدت تحت تأثیر ژنتیک شما قرار دارند.
مطالعات دیگری که روی دوقلوهای ناهمسان انجام گرفتهاند، نشان میدهند که ژنتیک بر اولویتهای غذایی و میزان لذت بردن از غذا نیز اثر میگذارد.
غذا خوردن براساس اولویتهای زمانی
اگر هدف این است که سلامتیتان را با تغییر عادتهای غذایی بهبود دهید، مطالعه اخیر پیشنهاد میکند که تغییر عادتهای غذایی شبانه مؤثرتر از تغییر روال صبحگاهی خواهد بود، زیرا زمان صرف آخرین وعده غذایی بیشتر از عوامل محیطی تأثیر میپذیرد و قابل تغییر است. اما زمان صرف وعده اول بیشتر با عوامل ژنتیکی سروکار دارد و تغییر آن دشوارتر است.
ملیسا میتری توصیه میکند که بهجای تغییر بازه زمانی غذا خوردن، بهتر است با زمان طبیعی خود هماهنگ شوید و فاصله زمانی بین وعدهها را تنظیم کنید. او با اشاره به یافتههای این مطالعه گفت: «اگر شبزندهدار هستید و اولویتتان این است که بین ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب غذا بخورید، میتوانید وعدههای خود را در همین بازه زمانی تنظیم کنید، اما بهتر است بخش عمده کالری روزانه خود را در ساعات اولیه روز دریافت کنید.»
برای نمونه، میتوانید ۳۰ تا ۳۵ درصد از کالری روزانه خود را در اولین وعده غذایی روز دریافت کنید و مقدار کمتری را به وعده پایانی روز اختصاص دهید.
دریافت کالری بیشتر در ساعات ابتدایی روز سودمند است، اما نباید از غذا خوردن در شب پرهیز کنید. میتری میگوید: «اگر لازم است که وعدههای غذایی خود را دیرتر میل کنید، میتوانید این کار را با کوچکتر کردن وعده شام انجام دهید تا وعده پایانی روز سهم کمتری در مقدار کالری دریافتی روزانهتان داشته باشد.»
میتری به افرادی که قصد دارند زمان غذا خوردنشان را تنظیم کنند، توصیه میکند که قدمبهقدم جلو بروند. او گفت: «اگر سعی دارید وعدههای غذاییتان را زودتر میل کنید، چند هفته به خودتان فرصت دهید تا به برنامه جدید عادت کنید. به مرور زمان، بدن و اشتهای شما به زمانبندی جدید عادت میکند و زودتر احساس گرسنگی خواهید کرد.»
میتری توصیه میکند که بعد از صرف غذا دستکم دو تا سه ساعت برای خوابیدن صبر کنید تا بدن زمان کافی برای هضم غذا داشته باشد و سطح قند خون به حالت طبیعی بازگردد. البته اگر تنها یک میانوعده سبک و کمچرب مانند ماست یونانی ساده خورده باشید، میتوانید این فاصله را کوتاهتر کنید. این وقفه زمانی به کاهش علائم بازگشت اسید معده و سوزش سر دل نیز کمک میکند.
زمان غذا خوردن بر سلامت متابولیکی تأثیر میگذارد، اما چیزی که میخورید به همان اندازه حائز اهمیت است. اولویت دادن به مواد غذایی کامل مانند میوه، سبزیجات، پروتئینهای کمچرب و چربیهای سالم همچنان نقش مهمی در حفظ تندرستی ایفا میکند.
🆔@ScientificDialectics
۳. تفکر مخدوش
تماشای محتوای پورن تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد شناختی دارد. محققان میزان دقت و زمان واکنش داوطلبان در انجام تست رنگها و کلمات را قبل و بعد از تماشای پورن بررسی کردند. نتایج نشان داد که تماشای مکرر پورن با کاهش فزاینده دقت و سرعت عکسالعمل همراه است.
این یافتهها نشان میدهند که تماشای مکرر پورن باعث مختل شدن توان تمرکز، کنترل توجه و تصمیمگیری منطقی میشود و با افت عملکرد شناختی همراه است.
مسئله اعتیاد
یافتههای این مطالعه سؤالات مهمی درباره نحوه تفسیر تغییرات مغزی مطرح کردهاند. نیکلاس بورگونیا، استادیار دانشگاه آلاباما در بیرمنگام و متخصص اعتیاد و سلامت جنسی، نسبت به نتیجهگیریهای شتابزده درخصوص «اعتیاد به پورن» هشدار میدهد.
بورگونیا، که نقشی در این مطالعه نداشت، گفت: «اینکه افرادی را به دلیل اختلال کنترل تکانه در رابطه با پورن «معتاد» بنامیم، مورد بحث است.»
او افزود: «از آنجا که رابطه جنسی ذاتاً یکی از قویترین محرکهای طبیعی انسان است، پورن میتواند از این خصیصه بهرهبرداری کند و باعث اختلال کنترل تکانه شود.»
محققان دانشکده پزشکی چنگدو گفتند که تحریک افراطی و طولانیمدت سامانه پاداش مغز میتواند به واکنشهای مرتبط با ترک از جمله اضطراب، تحریکپذیری، افسردگی و خشم منجر شود؛ بهویژه اگر فرد برای یک مدت طولانی از تماشای پورن دست بردارد.
با اینحال، بورگونیا میگوید شواهد چندانی در رابطه با ظهور علائم ترک وجود ندارد. به گفته او، کسی که هر روز به مدت یک سال پورن تماشا کرده و اکنون به مدت چند روز از این عادت دست برمیدارد، احتمالاً دچار حالتهایی مثل تهوع یا لرز نخواهد شد. مغز انسان اندامی پویا و متغیر است. از اینرو، بسیاری از این علائم قابل برگشت هستند.
جان فوبرت، رئیس دانشکده آموزش دانشگاه یونیون و مشاور سابق ارتش آمریکا در زمینه پیشگیری از اذیت و آزار جنسی، از توسعه چارچوب اعتیاد برای شناسایی و درمان تماشای مشکلآفرین پورن حمایت میکند.
فوبرت گفت: «اعتیاد به پورن درست مثل اعتیاد مواد مخدر یا قمار است. شواهد به وضوح نشان میدهند که پورن باعث تغییر مغز میشود.»
فوبرت افزود که تماشای محتوای پورن موضوعی شخصی است، اما تبعات آن فراتر از حوزه فردی است. برای نمونه، تحقیقات فوبرت نشان دادهاند که هرچه فرد بیشتر پورن تماشا کند، احتمال اینکه درصورت مشاهده آزار جنسی مداخله کند، کمتر خواهد بود.
او گفت: «این طرز فکر که میگوید انسان باید برای لذت بردن دست به هر کاری بزند، میتواند به راحتی شما را به بیراهه بکشاند.»
ترک عادت پورن
با توجه به خاصیت انعطافپذیری مغز، امکان بازسازی طبیعی مسیرهای عصبی وجود دارد.
رواندرمانی رویکرد اصلی ما در درمان تماشای مشکلآفرین پورن است.
برای نمونه، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نتایج امیدوارکنندهای داشته است. این رویکرد که نوعی رواندرمانی شواهدمحور است، بر مشاهده و پذیرش افکار و تمایلات منفی، حضور ذهنی در زمان حال و داشتن زندگی هدفمند متمرکز است.
براساس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، برای درمان تماشای وسواسی پورن از تکنیکی به نام «فاصلهگیری شناختی» استفاده میشود. این تکنیک به افراد کمک میکند که از افکار وسواسگونه در رابطه با پورن فاصله بگیرند و به اولویتهایی توجه کنند که مهمتر از تمایلات آنی هستند. داوطلبان با این تکنیک یاد میگیرند که تمایلات خود را بپذیرند، اما به آنها تن ندهند و به اهداف مهمتر خود متعهد بمانند.
اثربخشی این تکنیک در یک کارآزمایی بالینی تصادفی در سال ۲۰۱۶ مورد تأیید قرار گرفت. داوطلبان پس از ۱۲ جلسه درمان گزارش دادند که بهطور متوسط ۹۲ درصد کمتر سراغ تماشای پورن میروند و ۵۴ درصد نیز گفتند که بهطور کامل از تماشای پورن دست برداشتهاند.
بهرهگیری از رویکردهای جامع از جمله تمرینات مدیتیشن نیز به کاهش هیجانات آزاردهنده و افزایش خودآگاهی کمک میکند.
نکته آخر اینکه غلبه بر تمایلی که به تماشای پورن دارید، به کاهش دفعات تماشای پورن محدود نمیشود. فوبرت میگوید: «مهم این است که تمرکز را از روی خودمان برداریم و هدف بزرگتری را دنبال کنیم.»
🆔@ScientificDialectics
💢هشدار درباره مصرف زیاد یک ویتامین؛ چگونه مکملی مفید به تهدیدی عصبی تبدیل میشود؟
زیادهروی در مصرف ویتامین B۶ میتواند منجر به تجمع پیریدوکسین در بدن شود که بهویژه سلولهای عصبی خارج از سد خونی-مغزی (مانند گانگلیونهای ریشه پشتی) را تحت تأثیر قرار میدهد
مصرف بیش از حد ویتامین B۶ (پیریدوکسین) میتواند منجر به بروز آسیبهای عصبی جدی شود، بهویژه در مواردی که این ویتامین بهصورت مکمل و در دوزهای بالا و طولانیمدت مصرف شود. این وضعیت که با عنوان سندرم مگاویتامین B۶ یا مسمومیت با ویتامین B۶ شناخته میشود، عمدتاً با علائم نوروپاتی محیطی همراه است، از جمله بیحسی، گزگز، سوزش اندامها و اختلال در تعادل.
مکانیسم اثر ویتامین B۶ در بدن
ویتامین B۶ برای عملکرد طبیعی مغز، ساخت انتقالدهندههای عصبی، متابولیسم پروتئینها و تولید گلبولهای قرمز ضروری است. با این حال، مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به تجمع پیریدوکسین در بدن شود که بهویژه سلولهای عصبی خارج از سد خونی-مغزی (مانند گانگلیونهای ریشه پشتی) را تحت تأثیر قرار میدهد.
علائم مسمومیت با ویتامین B۶
بیحسی و گزگز در دستها و پاها
اختلال در تعادل و راه رفتن
ضعف عضلانی
حساسیت بیش از حد به محرکها
در موارد شدید، ناتوانی در حرکت یا فلج جزئی
دوزهای خطرناک و توصیهشده
بر اساس مطالعات، مصرف روزانه بیش از ۵۰ میلیگرم بهمدت طولانی میتواند خطرناک باشد. برخی کشورها مانند استرالیا و اتحادیه اروپا، حد مجاز مصرف روزانه را به ۱۰ تا ۲۵ میلیگرم کاهش دادهاند. در مواردی، آسیب عصبی حتی با دوزهای کمتر از ۱۰۰ میلیگرم نیز گزارش شده است.
تشخیص و درمان
تشخیص معمولاً با آزمایش سطح ویتامین B۶ در خون و بررسی هدایت عصبی انجام میشود. درمان شامل قطع مصرف مکمل ویتامین B۶ است. بهبود علائم ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد، اما در برخی موارد آسیبها دائمی باقی میمانند.
اگرچه ویتامین B۶ برای سلامت ضروری است، اما مصرف بیرویه آن میتواند پیامدهای عصبی جبرانناپذیری داشته باشد. توصیه میشود افراد تنها در صورت کمبود تأییدشده توسط پزشک از مکملهای B۶ استفاده کنند و از مصرف همزمان چند مکمل حاوی این ویتامین خودداری نمایند.
✍️ الهه جعفرزاده
منابع :
https://healtheh.com/blog/vitamin-b6-toxicity
https://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/vitamin-b6-supplement-overdose-symptoms-b2787478.html
🆔@ScientificDialectics
💢چرا زنان دو برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آلزایمر هستند؟
در حالی که زنان دو کروموزوم اکس دارند، مردان یک کروموزوم اکس و یک کروموزوم وای دارند،تفاوتهای میان ژنهای موجود در کروموزومهای اکس و وای ممکن است احتمال ابتلای زنان به بیماری آلزایمر را افزایش دهد
متخصصان مدتها است میدانند که زنان برای ابتلا به بیماری آلزایمر بیشتر در معرض خطر قرار دارند. احتمال ابتلای آنها دو برابر مردان است.
اکنون دانشمندان میگویند با شناسایی دو تفاوت چشمگیر میان زنان و مردان، ممکن است در مسیر درک دلیل این موضوع باشند. نخست، زنان کروموزومهای متفاوتی نسبت به مردان دارند. آنها همچنین یائسگی را تجربه میکنند؛ فرایندی که زمانی رخ میدهد که هورمونهای تولیدمثل زنان از حدود دهه ۴۰ و ۵۰ سالگی به طور طبیعی کاهش مییابند.
بر اساس اعلام انجمن آلزایمر، از هر سه آمریکایی سالمند، یک نفر از آلزایمر یا نوعی دیگر از زوال عقل فوت میکند. نزدیک به دوسوم آمریکاییهای مبتلا به بیماری آلزایمر، زناند.
آنا بانکهوف، دستیار و پژوهشگر مغزواعصاب در دانشکده پزشکی هاروارد و بیمارستان بریگهام و زنان، در مصاحبهای جدید توضیح داد: «از نظر همهگیرشناسی، ما شاهد آنیم که تقریبا برای همه بیماریهای مغزواعصاب، در تعداد زنان زیستی و مردان زیستی مبتلاشده تفاوتهایی وجود دارد. برای مثال، روند و الگویی وجود دارد که در اماس و میگرن، تعداد بیشتری از زنان به آن مبتلا میشوند، در حالی که در مورد تومورهای مغزی و پارکینسون، قضیه برعکس است.
او افزود: «فقط بر اساس این ارقام، این احساس به وجود میآید که باید چیزی در سطح زیستشناختی زیربنای این تفاوتها باشد.»
اگر به درون بدن نگاه کنیم، در حالی که زنان دو کروموزوم اکس دارند، مردان یک کروموزوم اکس و یک کروموزوم وای دارند. کروموزومها ساختارهایی رشتهمانند از دیانای درون سلولهای ما هستند که صدها یا حتی هزاران ژن را حمل میکنند. ژنها ویژگیهای ظاهری یک فرد را تعیین میکنند. تفاوتهای میان ژنهای موجود در کروموزومهای اکس و وای ممکن است احتمال ابتلای زنان به بیماری آلزایمر را افزایش دهد.
پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که ژنهای موجود در کروموزوم اکس با بیماری آلزایمر مرتبطند، از جمله اینکه زنان مبتلا به آلزایمر به دلیل داشتن کروموزوم اکس دوم، بیشتر از مردان مبتلا به این بیماری عمر میکنند.
بانکهوف گفت: «بسیاری از ژنهای مربوط به دستگاه ایمنی و تنظیم ساختار مغز روی کروموزوم اکس قرار دارند، بنابراین میزان آنها تا حدی بین زنان و مردان متفاوت است. به نظر میرسد این موضوع تاثیر داشته باشد.»
هورمونهای غالب متفاوت در زنانــ مانند استروژن که بر مغز اثر میگذاردــ نیز ممکن است در این ماجرا نقشی ایفا کنند.
بانکهوف گفت: «یائسگی بخشی از این معما است، احتمالا یکی از بخشهای بزرگتر آن. من نمیگویم که تنها عامل است- خود افزایش سن موضوع مهمی است و پژوهشهای جالب زیادی در حال بررسی ایناند که افزایش سن بر دستگاه ایمنی که به نظر میرسد پیامدها و آثاری بر تغییرات شناختی داشته باشد، چه تاثیری میگذارد.»
برخی زنان در دوران یائسگی، زمانی که تخمدانها تولید استروژن و پروژسترون را متوقف میکنند، به درمان جایگزین هورمونی روی میآورند. این روش علائمی مانند گرگرفتگی را که به دلیل کاهش سطح هورمونها در یائسگی بروز میکنند، کاهش میدهد، اما بر اساس اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، ممکن است برای بعضی زنان، خطر ابتلا به مشکلات خطرناک پزشکی مانند حمله قلبی، سکته مغزی، سرطان پستان، لخته شدن خون و بیماری کیسه صفرا را افزایش دهد.
به گفته ریچل باکلی، دانشیار مغزواعصاب دانشکده پزشکی هاروارد، زنانی که پس از سن ۷۰ سالگی درمان جایگزینی هورمونی دریافت کردهاند، از پروتئینی که به نام «تائو» شناخته میشود، هم سطوح بهمراتب بالاتری دارند. تجمع پروتئین تائو یکی از ویژگیهای بارز بیماری آلزایمر است. این زنان همچنین دچار افت شناختی بیشتری شدند.
باکلی این یافتهها را در ماه مارس گذشته در مجله ساینس ادونسز (Science Advances) منتشر کرد، اما برای درک این پیوندها، تحقیقات بیشتری نیاز است.
باکلی گفت: «ما با دادههای ثانویه زیادی کار میکنیم که از پیش وجود دارند و این عالی است، اما در مورد آنچه میتوانیم با این دادهها انجام دهیم، محدودیتهایی وجود دارد.
ما در تلاشیم ببینیم آیا میتوانیم یک بررسی جدید را طرحریزی کنیم که در آن بتوانیم واقعا زمان یائسگی را بررسی کنیم و دریابیم چه چیزهایی در خون در حال تغییر است، چه چیزهایی در مغز در حال تغییر است، چه چیزهایی در شناخت در حال تغییر است.»
https://www.independent.co.uk/news/health/women-alzheimers-disease-scientists-b2785105.html
🆔@ScientificDialectics
💢اسکلت ۴۵۰۰ ساله، داستان تازهای از مصر باستان روایت میکند
آزمایش دیانای روی استخوانهای مردی که ۴۵۰۰ سال پیش در دره رود نیل زندگی میکرد، نگاه تازهای به چگونگی پیدایش تمدن مصر باستان ارائه کرده است
تحلیل اسکلت این مرد نشان میدهد او حدود ۶۰ ساله و احتمالاً سفالگر بوده، اما حدود یکپنجم دیانای او از اجدادی بوده که ۱۵۰۰ کیلومتر دورتر، در تمدن عظیم بینالنهرین (عراق امروزی) زندگی میکردهاند.
این نخستین مدرک زیستی از پیوند میان این دو تمدن بزرگ است و میتواند توضیح دهد که چگونه مصر از مجموعهای از جوامع کشاورزی به یکی از قدرتمندترین تمدنهای جهان تبدیل شد.
این یافتهها دیدگاههایی را تقویت میکند که بر اساس آن، نوشتار و کشاورزی از طریق تبادل انسانها و افکار میان این دو تمدن باستانی شکل گرفتهاند.
پروفسور پونتوس اسکوگلوند، پژوهشگر ارشد این مطالعه از مؤسسه فرانسیس کریک لندن، به بیبیسی گفت: «توانایی استخراج و خوانش دیانای از استخوانهای باستانی میتواند نور تازهای بر رویدادها و چهرههای تاریخی بیندازد، و واقعیتهای سیاهوسفید گذشته را به روایاتی رنگی با جزئیات کامل تبدیل کند.»
او افزود: «اگر اطلاعات ژنتیکی بیشتری به دست آوریم و آنها را کنار شواهد باستانشناسی، فرهنگی و متون مکتوب قرار دهیم، بسیار هیجانانگیز خواهد بود.»
درک ما از تاریخ تا حد زیادی به متون مکتوب متکی است؛ متونی که اغلب از سوی ثروتمندان و قدرتمندان درباره خودشان نوشته شدهاند. روشهای زیستی اکنون ابزاری تازه در اختیار تاریخنگاران و دانشمندان قرار میدهد تا تاریخ را از نگاه مردم عادی بازخوانی کنند.
دیانای از استخوان گوش داخلی مردی گرفته شده که در روستای نویره، ۲۶۵ کیلومتری جنوب قاهره دفن شده بود.
او بین ۴۵۰۰ تا ۴۸۰۰ سال پیش درگذشته است، در دورانی تحولی در تاریخ مصر و بینالنهرین. شواهد باستانشناسی نشان میدهد این دو منطقه احتمالاً حدود ۱۰ هزار سال پیش، یعنی زمانی که کشاورزی و دامداری در بینالنهرین آغاز شد، در تماس با یکدیگر بودهاند.
بسیاری از پژوهشگران معتقدند این انقلاب کشاورزی و اجتماعی ممکن است بر تحولات مشابه در مصر باستان تأثیر گذاشته باشد اما تا پیش از این، شواهد مستقیمی از ارتباط وجود نداشت.
آدلین مورز جاکوبز، که این بقایا را در چارچوب پروژه دکترای خود در دانشگاه جان مورز لیورپول بررسی کرده، میگوید: «این نخستین مدرک واضح از مهاجرت گسترده انسانها، و در نتیجه تبادل اطلاعات میان دو مرکز تمدن بزرگ است.»
او افزود: «ما دو منطقه داریم که در هر دو، سیستمهای اولیه نگارش ایجاد شدهاند. باستانشناسان از پیش حدس میزدند که این دو منطقه با هم در تماس بودهاند و تبادل دانش داشتهاند. حالا ما سند و مدرکی در اختیار داریم که این فرضیه را تأیید میکند.»
«امیدواریم نمونههای ژنتیکی آینده از مصر باستان بتواند به دقت زمانی مشخص کند که این حرکت از آسیای غربی دقیقاً چه زمانی آغاز شده و تا کجا گسترش یافته است.»
این مرد درون کوزهای سفالی در مقبرهای واقع در دامنه تپه دفن شده بود. این دفن مربوط به پیش از دوران مومیاییسازی رسمی در مصر است، که احتمالاً به حفظ دیانای کمک کرده است.
بررسی مواد شیمیایی موجود در دندانهای او نشان داد که او چه نوع غذایی میخورده است و احتمالاً در مصر بزرگ شده بود.
پروفسور جول آیریش از دانشگاه جان مورز لیورپول بررسی دقیقی روی اسکلت انجام داد تا چهره و شخصیت این مرد را بازسازی کند.
ساختار استخوانی نشان میدهد که او بین ۴۵ تا ۶۵ سال داشته، اگرچه نشانههای آرتروز سن او را بیشتر نشان میدهد. قد او کمی بیش از ۱۵۵ سانتیمتر بوده است که حتی برای آن زمان نیز کوتاه محسوب میشد.
پروفسور آیریش احتمال میدهد او سفالگر بوده باشد. بزرگی استخوان قلابمانند پشت جمجمهاش نشان میدهد مدت طولانی رو به پایین کار میکرده است. لگنهای بزرگتر از حد معمول نشاندهنده نشستن طولانیمدت بر سطح سخت است. استخوانهای بازو نیز نشانههایی از حرکات تکراری و رشد ماهیچه دارند که حاکی از بلند کردن اجسام سنگین است.
دکتر لینوس گیردلند فلینک توضیح میدهد که فقط به لطف خوششانسی بود که این اسکلت برای پژوهش باقی مانده است.
او میگوید: «این اسکلت در سال ۱۹۰۲ کشف شد و به موزه جهانی لیورپول اهدا شد، جایی که از بمبارانهای جنگ جهانی دوم جان سالم به در برد؛ در حالی که بسیاری از بقایای انسانی در دیگر مجموعهها از بین رفتند. اکنون میتوانیم بخشی از داستان زندگی او را بازگو کنیم، مردی که برخی از اجدادش از هلال حاصلخیز آمده بودند، که ترکیب و آمیختگی گروههای انسانی در آن دوران را نشان میدهد.»
این پژوهش جدید در نشریه نیچر منتشر شده است.
https://www.bbc.com/news/articles/c1dnnyz0z6do.amp
🆔@ScientificDialectics
💢تولد نوزادان سالم با دیانای سه نفر، بدون بیماری ارثی
پزشکان میگویند هشت نوزاد در بریتانیا با استفاده از مواد ژنتیکی سه نفر متولد شدهاند با این هدف که از ابتلای نوزادان به یک عارضه ارثی شدید و غالبا مرگبار جلوگیری شود.
در این روش که توسط پژوهشگران بریتانیایی ابداع شده است، تخمک و اسپرم یک مادر و پدر با تخمک یک زن اهداکننده دیگر ترکیب میشوند
برای یک دهه، استفاده از این روش در بریتانیا قانونی بوده است، اما اکنون برای اولین بار شواهدی به دست آمده که این شیوه به تولد نوزادانی عاری از بیماریهای لاعلاج میتوکندریایی منجر میشود.
این بیماریها معمولا از مادر به فرزند منتقل میشوند و باعث کمبود انرژی در بدن فرد میشوند.
این عارضه میتواند منجر به معلولیت شود و برخی از نوزادان ظرف چند روز پس از تولد میمیرند. زوجها در صورتی متوجه این خطر میشوند که فرزندان قبلیشان یا اعضای خانواده یا مادر به این عارضه مبتلا بوده باشند.
کودکانی که با روش لقاح سه نفره متولد میشوند، بخش عمده دیانای یا همان نقشه ژنتیکی خود را از والدین به ارث میبرند، اما مقدار بسیار کمی، حدود ۰/۱ درصد از آن را از زن دیگری دریافت میکنند. این تغییر ژنتیکی نسل به نسل منتقل میشود.
میتوکندریها ساختارهای کوچکی در تقریبا همه سلولهای ما هستند. آنها دلیل توانایی تنفس ما هستند زیرا از اکسیژن استفاده میکنند تا غذا را به انرژی تبدیل کنند که نقش سوخت را در بدنمان ایفا میکند.
میتوکندریهای معیوب میتوانند باعث کمبود انرژی کافی برای ضربان قلب و همچنین آسیب مغزی، تشنج، نابینایی، ضعف عضلانی و نارسایی اندامها شوند.
حدود یک نوزاد از هر ۵۰۰۰ نوزاد با عارضه میتوکندری متولد میشود. گروه نیوکاسل پیشبینی میکند که سالانه ۲۰ تا ۳۰ نوزاد از طریق روش سه نفره متولد شوند.
برخی از والدین با رنج ناشی از تجربه مرگ چندین فرزند در اثر این بیماریها مواجه بودهاند.
تخمکهای مادر و زن اهداکننده در آزمایشگاه با اسپرم پدر لقاح داده میشوند.
جنینها تا زمان تشکیل یک جفت ساختار به نام پیشهستهها توسط دیانای اسپرم و تخمک پرورش داده میشوند. این پیشهستهها حاوی نقشههای ساخت اجزای بدن انسان، مانند رنگ مو و قد هستند.
سپس پیشهستهها از هر دو جنین برداشته میشوند و دیانای والدین درون جنینی که حاوی میتوکندریهای سالم است، قرار داده میشود.
نوزاد حاصل از این روش از نظر ژنتیکی با پدر و مادر خود مرتبط اما عاری از بیماری میتوکندریایی است.
دو گزارش در مجله پزشکی نیوانگلند نشان داد که ۲۲ خانواده این فرآیند را در مرکز باروری نیوکاسل طی کردهاند.
همه این نوزادان بدون بیماری میتوکندریایی متولد شدند و روند رشدشان طبیعی است.
یک مورد صرع نیز وجود داشت که خود به خود بهبود یافت و یک نوزاد نیز ریتم غیرطبیعی قلبی دارد که با موفقیت تحت درمان است.
تصور نمیشود که این موارد به میتوکندریهای معیوب مرتبط باشند.
مشخص نیست که آیا این بخشی از خطرات شناخته شده لقاح مصنوعی به روش آیویاف است یا یکی از خطرات مخصوص روش بارداری سه نفره است. این احتمال نیز میرود که کشف آن ناشی از این واقعیت است که نوزادانی که به این شیوه متولد شدهاند به دقت زیر نظر قرار داشته و عوارض دیگر به فوریت شناسایی شدهاند.
یکی دیگر از سوالات کلیدی که در مورد این روش مطرح است این است که آیا میتوکندریهای معیوب به جنین سالم منتقل میشوند و عواقب آن چه میتواند باشد؟
نتایج نشان میدهد که در پنج مورد، میتوکندریهای بیماریزا قابل تشخیص نبودند. در سه مورد دیگر، بین ۵ تا ۲۰ درصد از میتوکندریهای مشاهده شده در نمونههای خون و ادرار معیوب بودند.
این مقدار کمتر از سطح ۸۰ درصدی است که تصور میشود باعث بیماری میشود.
برای درک دلیل این وضعیت و اینکه آیا میتوان از آن جلوگیری کرد، به کار بیشتری نیاز است. پروفسور مری هربرت، استاد دانشگاه نیوکاسل و دانشگاه موناش، گفت: «این یافتهها زمینههایی برای خوشبینی فراهم میکنند. با این حال، تحقیقات بعدی برای درک بهتر محدودیتهای فناوریاهدای میتوکندری برای بهبود بیشتر نتایج درمان ضروری خواهد بود.»
در این مورد بحثهایی وجود داشت زیرا میتوکندریها دیانای خود را دارند که نحوه عملکرد آنها را کنترل میکند.
این بدان معناست که نوزادان دیانای را از والدین خود و حدود ۰.۱درصد را از زن اهداکننده به ارث بردهاند. هر دختری که با این متولد شود، این را به فرزندان خود منتقل میکند، بنابراین این یک تغییر دایمی در وراثت ژنتیکی انسان است.
در زمان مباحثات در مورد این روش، این موضوع برای برخی گامی بیش از حد بلند تلقی شده و این نگرانی را ایجاد میکرد که درها را به روی نوزادان «مهندسی شده» از طریق اصلاح ژنتیکی باز میکند.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2503658
🆔@ScientificDialectics
قبلا در مورد تاثیر واکسن زونا بر کاهش زوال عقل نوشته بودم. مطالعه دیگری اخیرا نشان داده که این واکسن احتمالا میتواند در کاهش عوارض قلبی و عروقی هم موثر باشد.
در مورد زوال عقل (دمانس)، مطالعهی منتشر شده در نیچر (لینک) نشان داده بود که در طی هفت سال پس از واکسیناسیون، افرادی که واکسن زونا را دریافت کرده بودند، ۲۰ درصد کمتر از گروه دیگر به زوال عقل دچار شدند.
مطالعه ای که در مجلهی European Heart Journal منتشر شده (لینک) نشان می دهد، دریافت واکسن زونا (ازنوع زنده ضعیف شده) با کاهش ۲۳ درصدی در خطر بروز کلی بیماریهای قلبی-عروقی همراه است.
این ارتباط محافظتی تا هشت سال ادامه داشته و بیشترین کاهش در فاصله ۲ تا ۳ سال بعد از واکسیناسیون مشاهده شده است. میزان کاهش در مردان، افراد زیر ۶۰ سال، افراد دارای عادات سبک زندگی ناسالم و از خانوادههای کمدرآمد و ساکنان روستا بیشتر بوده است.
این مطالعه، با بررسی ییش از ۱/۲ میلیون نفر و میانه پیگیری ۶ سال بوده است.
مطالعه نتیچه گیری کرده است که واکسیناسیون زونا ممکن است نه تنها برای پیشگیری از زونا، بلکه بهعنوان یک راهبرد سلامت عمومی برای کاهش خطر بیماریهای قلبی نیز مفید باشد.
پی نوشت: مطالعه دیگری (لینک) نیز ارتباط بین واکسن RSV و کاهش خطر زوال عقل را نشان داده است.
@Scientometric
💢بیماری رگهای ترامپ چیست و چقدر این بیماری جدی است؟
در روز پنجشنبه، کاخ سفید اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به یک بیماری در رگهایش مبتلاست که «نارسایی مزمن وریدی» نام دارد.
در ادامه، نکاتی کلیدی درباره تشخیص بیماری رئیسجمهور آمریکا میخوانید.
نارسایی مزمن وریدی چیست؟
به گفته شان باربابلا پزشک کاخ سفید، که یادداشتی در این باره در اختیار خبرنگاران قرار داد، بیماری ترامپ «خوشخیم و رایج» است؛ بهویژه در میان افراد بالای ۷۰ سال.
نارسایی مزمن وریدی زمانی رخ میدهد که رگهای پا نتوانند خون را بهطور موثر به قلب بازگردانند، و در نتیجه خون در اندامهای تحتانی جمع میشود.
بازگشت خون از پاها به قلب که بهطور معمول خلاف جهت جاذبه حرکت میکند، فرآیندی است که در افراد مسن میتواند مشکلساز شود.
این مشکل میتواند به دلیل تضعیف دریچههای موجود در رگها ایجاد شود؛ امری که با افزایش سن طبیعی است.
علائم این بیماری چیست؟
زمانی که خون به دلیل نارسایی مزمن وریدی در پاها جمع میشود، میتواند موجب تورم شود؛ همانطور که در عکسهای اخیر، تورم در قوزک پای ترامپ مشاهده شده است.
متیو ادواردز، رئیس دپارتمان جراحی عروق دانشگاه ویک فارست، به بیبیسی گفت: «این بیماری میتواند با مشکلات جدی همراه باشد، اما در ذات خود یک بیماری جدی نیست و بسیار رایج است.»
او افزود: «به نظرم در میان افراد همسن او، احتمال ابتلا در حدود ۱۰ تا ۳۵ درصد است.»
کارشناسان میگویند سایر عوامل خطر شامل اضافهوزن، سابقه لخته شدن خون و مشاغلی هستند که ایجاب میکنند فرد مدت طولانی ایستاده باشد.
چه درمانهایی برای این بیماری وجود دارد؟
گزینههای درمانی بر بهبود جریان خون و مدیریت علائم متمرکز هستند. بالا نگه داشتن پاها، پوشیدن جورابهای فشاری و انجام ورزش منظم میتواند به کاهش تورم و بهبود گردش خون کمک کند.
به گفته دانشکده پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز، درمانها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
داروها: داروهایی که جریان خون را بهبود میبخشند ممکن است همراه با درمان فشاری استفاده شوند. آسپرین میتواند به بهبود زخمهای پا کمک کند. داروهای ادرارآور که مایعات اضافی را از بدن از طریق کلیهها خارج میکنند بهندرت استفاده میشوند، اما ممکن است در صورتی که تورم به دلیل مشکلات قلبی یا کلیوی باشد مفید باشند.
تخریب داخلوریدی با لیزر یا امواج فرکانس رادیویی (RFA): روشی کمتر تهاجمی که با استفاده از گرما، رگهای آسیبدیده را میبندد تا تجمع خون کاهش یابد و گردش خون بهبود یابد.
اسکلروتراپی: تزریق مادهای شیمیایی برای ایجاد زخم و بستن رگهای آسیبدیده، که به خون اجازه میدهد از طریق رگهای سالم جریان یابد و رگهای زخمشده توسط بدن جذب شوند.
جراحی: در موارد شدید، ممکن است جراحی لازم باشد. بستن رگ شامل بستن رگ آسیبدیده برای متوقفکردن جریان خون است، در حالی که خارجکردن رگ بهطور کامل، زمانی انجام میشود که رگ یا دریچههای آن بهشدت آسیبدیده باشند.
https://www.bbc.com/news/articles/c79qgrj3p5vo.amp
🆔@ScientificDialectics
💢پروژه فوق سری ویشنو : موشک جدید هند سه برابر براهموس سرعت دارد
رسانههای هندی گزارش دادهاند که ارتش هند بین ۲۳ تا ۲۵ تیرماه، در چارچوب یک پروژه فوقسری موسوم به «پروژه ویشنو»، نخستین آزمایش موفق یک موشک کروز مافوقصوت با سرعتی حدود ۸ ماخ (تقریباً سه برابر سرعت موشک معروف «براهموس») را انجام داده است
این خبر هنوز بهطور رسمی از سوی وزارت دفاع هند تأیید نشده، اما منابع نزدیک به سازمان تحقیقات و توسعه دفاعی هند (DRDO) آن را تأیید کردهاند.
جهشی بزرگ در توان بازدارندگی هند
پروژه «ویشنو» در واقع تلاشی راهبردی برای توسعه یک موشک کروز مافوقصوت داخلی تحت عنوان ET-LDHCM (موشک کروز مافوقصوت با برد بلند و مسیر گسترده) است. این موشک جدید، با اتکا به موتور اسکرمجت بومی و طراحی پنهانکار، گامی تعیینکننده در ارتقای توان هجومی ارتش هند به شمار میرود.
مشخصات کلیدی موشک مافوقصوت هند:
سرعت: بین ۸ تا ۱۰ ماخ
برد: ۱۵۰۰ کیلومتر در نسخه پایه، قابل افزایش تا ۲۵۰۰ کیلومتر
نوع پرتاب: قابل شلیک از زمین، هوا یا دریا
موتور: اسکرمجت بومی، با استفاده از اکسیژن جو برای احتراق
پنهانکاری: بهرهگیری از پرواز در ارتفاع پایین، مانورهای بینمسیر و پدیده «پنهانکاری پلاسما» (جذب امواج راداری توسط هوای یونیزه)
توان حمله: قابلیت حمل کلاهکهای متعارف و هستهای تا وزن ۲ تُن
مواد سازنده: آلیاژهای مقاوم تا ۲۰۰۰ درجه سانتیگراد با پوشش ضد اکسیداسیون مخصوص کاربرد دریایی
https://www.eurasiantimes.com/3x-faster-than-worlds-fastest-brahmos-cruise/
🆔@ScientificDialectics
تصویر مشترک ما دربارۀ جهان نتیجۀ فرایندی طولانی است که در آن کشفیات بزرگ و کوچک، به صورت موازی و در تبادل مستمر، در گفت وگویی همیشگی با جامعه شکل گرفتهاند. نیکولا کوپرنیک، که نقطۀ آغاز انقلاب علمی مدرن بزرگ به شمار میرود، در ایتالیا و در بستر نخستین دورۀ رونسانس، همزمان با میکل-آنژ و لئوناردو داوینچی تحصیل میکرد. گالیله نیز در مباحثات بزرگ فلسفی-زیباییشناسی مشارکت داشت. در فرانسه، رشد علم زمینهساز خروج از رژیم سلطنتی بود: ولتر شیفتۀ آیزاک نیوتن بود؛ و درست مانند آنتوان لاووازیه، بنیانگذار شیمی مدرن، ریاضیدانان آدریان-ماری لژاندر و پیر-سیمون لاپلاس نیز در انقلاب فرانسه نقش ایفا کردند… انقلاب کوانتومی، که همزمان با ورود بشریت به دورانی است که امکان خودویرانگری کامل فراهم میشود، دیدگاه ما نسبت به جهان را دگرگون کرد و حتی مفهوم ابژه را به چالش کشید(۴).
در طول سدهها، جستجوی دانش با آرمان جهانیبودن آن تغذیه شده است: دانشی که فراتر از تفاوتهای ما اعتبار دارد و قرار است فارغ از مرزها به اشتراک گذاشته شود. در سال ۱۹۱۹، درست پس از پایان جنگ جهانی اول، اخترفیزیکدان آرتور ادینگتون با جدیگرفتن فرضیههای یک «دشمن» جوان، یک آلمانی به نام آلبرت آینشتاین، میهنپرستی انگلیسی را جریحهدار کرد. او در طول یک کسوف، با اندازهگیری انحراف پرتوهای نور یک ستاره بر اثر میدان گرانشی خورشید، فرضیههای آینشتاین را تأیید کرد *. (توضیح مترجم: در نظریۀ نیوتن، گرانش یک نیروی جاذبه بین اجسام دارای جرم است، اما در نسبیت عام، گرانش نتیجۀ خمیدهشدن فضا-زمان اطراف یک نقطه ناشی از وجود جرم و انرژی در آن نقطه است. طبق این نظریه، هرچند نور جرم ندارد، ولی مسیر آن در نزدیکی اجسام پرجرم مانند خورشید به میزان قابل مشاهدهای خم میشود و دیگر مستقیم نیست؛ این پدیده «خمش نور» نام دارد. در سال ۱۹۱۹، یعنی چهار سال بعد از ارائهشدن نظریۀ آینشتاین، ادینگتون طی یک کسوف کامل، موقعیت ستارگان نزدیک خورشید را اندازهگیری کرد و دید که نور آنها نسبت به حالت عادی کمی منحرف شده است؛ این میزان انحراف دقیقاً با پیشبینیهای نظریۀ نسبیت عام مطابقت داشت و نخستین شاهد تجربی مهم برای تأیید این نظریه بود.)
پنج سال پیشتر، آینشتاین «بیانیهای خطاب به اروپاییان» را امضا کرده بود که پاسخی بود به متنی دیگر که در آن زمان بطور گسترده توسط مطبوعات بازنشر میشد: متنی به نام «بیانیۀ ۹۳ نفر»؛ که از دید این فیزیکدان، «تسلیم استقلال فکری آلمان» به شمار میرفت. این بیانیه با وجود آنکه از سوی برندگان جایزه نوبل، دانشمندان، فیلسوفان، هنرمندان، پزشکان و استادان سرشناس بینالمللی امضا شده بود، وقوع جنگ جهانی را «تقصیر دیگران» میدانست و اعلام میکرد: «در این نبرد تا انتها پیش خواهیم رفت.» در برابر چنین گفتمانی - که به شکل غریبی پژواک آن را میتوان امروزه نیز در برخی محافل علمی در جهان شنید - بیانیۀ آینشتاین از متفکران و دانشمندان میخواست تا در برابر گرایشهای افراطی ناسیونالیستی ایستادگی کنند و با این جنگ مخالفت ورزند. در گذشته این امر ممکن بود؛ اما آیا در زمانۀ ما هنوز میتوان چنین چیزی را تصور کرد؟
۱- «Quelle est la mission du CERN?», https://home.cern
۲- «Nuclear Notebook », Bulletin of the Atomic Scientists, https://thebulletin.org
۳- Lire Francis Netter, «Naissance et développement du mouvement Pugwash», Le Monde diplomatique, septembre ۱۹۷۶.
۴- Carlo Rovelli, Helgoland. Le sens de la mécanique quantique, traduit de l’italien par Sophie Lem, Flammarion, Paris, ۲۰۲۱.
* Carlo Rovelli
فیزیکدان. نویسنده، از جمله کتابهای دیگر، هفت درس کوتاه در فیزیک، ترجمه شده از ایتالیایی توسط ماتئو اسمرلاک، انتشارات فلاماریون، پاریس، ۲۰۲۵
🆔@ScientificDialectics
💢لوموند دیپلماتیک بی طرفی علمی را بررسی می کند
آیا دانشمندان میتوانند جلوی فاجعهای دیگر را بگیرند؟ / افسانۀ بیطرفی علم / درسهای تلخ جنگ جهانی تا چالشهای امروز"
بیانیه ای که از سوی برندگان جایزه نوبل، دانشمندان، فیلسوفان، هنرمندان، پزشکان و استادان سرشناس بینالمللی امضا شده بود، وقوع جنگ جهانی را «تقصیر دیگران» میدانست و اعلام میکرد: «در این نبرد تا انتها پیش خواهیم رفت.» در برابر چنین گفتمانی - که به شکل غریبی پژواک آن را میتوان امروزه نیز در برخی محافل علمی در جهان شنید - بیانیۀ آینشتاین از متفکران و دانشمندان میخواست تا در برابر گرایشهای افراطی ناسیونالیستی ایستادگی کنند و با این جنگ مخالفت ورزند.اما آیا در زمانۀ ما میتوان چنین چیزی را تصور کرد؟
آیا دانشمندان جهان، می توانند در مقابل زیاده طلبی های ناشی از گرایش های افراطی ناسیونالیستی آمریکا بایستند. آن چه که اکنون در برابر ایران واقع شده و می رود تا خاورمیانه را به آتش بکشد. مقاله زیر حاکی از آن است که دانشمندان در ایجاد سلاح های هسته ای بی طرف نبوده، و همواره در گرایش های علمی از دیدگاه های سیاسی متاثر بوده اند. مقابله انیشتین با این نوع از گرایش ها موضوع مقاله زیر است. مقاله زیر اثر کارلو روولی و برگردان ادریس ایروی در لوموند دیپلماتیک منتشر شده است. این مقاله به رابطه پیچیده و جداییناپذیر علم و سیاست میپردازد و تاکید میکند که دانش، برخلاف تصور رایج، هرگز بیطرف نبوده و همواره در بستر روابط قدرت و سیاست شکل و به کار گرفته شده است. کارلو روولی با مرور تاریخ سده بیستم، بهویژه در دوران جنگ سرد و جنگ جهانی دوم، نشان میدهد که چگونه ترسها و منافع سیاسی بر مسیر پیشرفت علمی و بهکارگیری آن تاثیر گذاشتهاند. او برای اثبات نظریه خود موضوعاتی نظیر ارتباط تنگاتنگ علم و سیاست با اشاره به رقابت تسلیحات هستهای در جنگ جهانی دوم ، مسئولیت اجتماعی دانشمندان، همکاریهای علمی در برابر تقابل سیاسی، چالشهای کنونی در همکاریهای علمی، عدم بیطرفی علم و لزوم تعهد سیاسی دانشمندان، علم به مثابه تلاشی برای درک عمیقتر جهان، تاریخچهی جهانیبودن علم، تقابل ناسیونالیسم و آرمانهای علمی را مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده معتقد است رابطۀ میان دانش و قدرت هرگز ساده نبوده است. دانش، زیرمجموعهای از ساختار قدرت است، و در عین حال، انتخابهای سیاسی و اخلاقی دانشمندان تأثیرات ملموسی بر زندگی ما دارند؛ گاهی به سود ما و گاهی به زیانمان. این مقاله در زیر از نظرتان می گذرد:
تاریخ سدۀ بیستم، بهویژه دوران جنگ جهانی دوم، به خوبی پیوندهای پیچیدۀ میان فیزیک و سیاست را نشان میدهد. در آن زمان، متخصصان فیزیک کوانتومی در ایالات متحده و بریتانیا توانستند رهبران خود را متقاعد کنند که وارد رقابت تسلیحات هستهای شوند، چرا که نگران بودند رایش سوم (آلمان نازی) نخستین کشوری باشد که این سلاح را تولید کند. در میان این متخصصان، کسانی بودند که خود به دلیل سیاستهای سامیستیزانۀ آلمان و متحدانش مجبور به فرار شده بودند؛ مانند لئو سیلارد، یوجین ویگنر و ادوارد تلر مجارستانی، انریکو فرمی ایتالیایی و آلبرت آینشتاین آلمانی.
با این حال، برلین در آن زمان در حال توسعۀ سلاح اتمی نبود. اگرچه دلایل مقاومت چهرههای برجسته جامعه علمی آلمان - همچون ورنر هایزنبرگ (برندۀ جایزه نوبل فیزیک در ۱۹۳۲) و کارل فریدریش فون وایتسزکر - در برابر فشارهای دولت نازی هنوز محل بحث و گفتوگوست، امروزه توافق نظر وجود دارد که آلمان گامی در جهت ساخت سلاح اتمی برنداشته بود. بنابراین، بشریت وارد دورهای شد که خطر نابودی خویش با سلاحهای اتمی، بر پایه نگرانیای بیاساس و ناشی از ترس شکل گرفت.
برخی دانشمندان همانند نیلز بور، فیزیکدان دانمارکی که حتی خواستار الغای «اسرار علمی» بود، و نیز رابرت اوپنهایمر آمریکایی، مسئول ساخت بمب اتمی آمریکا در پروژۀ «منهتن»، خواستار کنترل بینالمللی توسعۀ تحقیقات در زمینۀ انرژی هستهای شدند. این اراده برای بازشناخت دانش علمی به عنوان منبعی مشترک برای بشریت و نه به عنوان ابزاری برای قدرت، اساس تأسیس نهادهای بزرگ بینالمللی مرتبط با این حوزه را تشکیل داد. نهادهائی که میبایست یا نظارت بر آن را سازماندهی کنند - مانند آژانس بینالمللی انرژی اتمی (AIEA) که در سال ۱۹۵۷ تحت نظر سازمان ملل متحد تأسیس شد – و یا هدایت تحقیقات را بر عهده گیرند - مانند سازمان اروپایی تحقیقات هستهای (CERN) ]بزرگترین آزمایشگاه جهان در زمینۀ فیزیک ذرات بنیادی و فیزیک هستهای[ که در سال ۱۹۵۴ تأسیس شده و مأموریت خود را «گردهم آوردن افراد از سراسر جهان برای گسترش مرزهای علم و فناوری به نفع همه»(۱) قرار داده است.
💢پایان سلطه تلویزیون سنتی: استریمینگ، قدرت بلامنازع رسانهای در آمریکا
بر اساس آمار تازه نیلسن، در ژوئن ۲۰۲۵ مردم آمریکا بیشتر از همیشه به تماشای سرویسهای پخش آنلاین روی آوردهاند؛ طوریکه برای اولین بار، استریمینگ ۴۶ درصد از کل تماشای تلویزیون را به خود اختصاص داده، در حالیکه تلویزیون کابلی فقط ۲۳.۴ درصد و شبکههای معمولی ۱۸.۵ درصد سهم دارند.
این تغییر بزرگ نسبت به سال قبل، یعنی ژوئن ۲۰۲۴ که هنوز شبکههای سنتی با ۴۷.۷ درصد در صدر بودند، نشان میدهد مردم مخصوصاً نوجوانان بیشتر به پلتفرمهای آنلاین علاقه دارند. سریالهایی مثل «جینی و جورجیا» و «بازی ماهی مرکب» هم نقش مهمی در این محبوبیت داشتهاند.
اگرچه فاکس نیوز همچنان با ۲.۴ میلیون بیننده در هفته، پرمخاطبترین شبکه باقی مانده و حتی رکوردهای قبلی را شکسته، ولی تحلیلگران میگویند که آینده رسانهها بهوضوح به سمت استریمینگ میرود، حتی اگر برنامههایی مثل فوتبال بتوانند برای مدتی آمار تلویزیون سنتی را بالا ببرند.
https://www.seattletimes.com/business/rough-times-for-broadcast-networks-illustrate-changing-media-landscape/
🆔@ScientificDialectics
💢خرید سالم یا وسواس غذایی؛ حقیقت پشت اپلیکیشنهای تغذیه چیست؟
اعتماد مصرفکنندگان به شرکتها در حال از بینرفتن است و عباراتی مانند «طبیعی»، «کمکربوهیدرات» و «پروتئین بالا» گاهی فقط ابزار بازاریابی برای فریباند
در سالهای اخیر، با گسترش اپلیکیشنهای اسکن مواد غذایی و رشد روزافزون فعالیت چهرههای تاثیرگذار حوزه سلامت در شبکههای اجتماعی، رفتار مصرفکنندگان در خرید خوراکیها هم به میزان قابلتوجهی تغییر کرده شده است، به طوری که گزارشی جدید نشان میدهد ۸۴ درصد خریداران اکنون اقلام مصرفی خود را تحتتاثیر توصیههای تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی، انتخاب میکنند.
به گزارش یاهولایف، بتانی اسکریک، مشاور آداب معاشرت و بنیانگذار شرکت «چارمینگ دیپلمات» (Charming Diplomat)، از جمله از مصرفکنندگانی است که نگاهش به خرید مواد غذایی پس از بارداری تغییر کرد و تصمیم گرفت با بررسی مواد تشکیلدهنده غذاهایی که مصرف میکند، آگاهانهتر انتخاب کند. به همین منظور او استفاده از «یوکا» (Yuka) را شروع کرد؛ یک اپلیکیشن موبایلی با ۵۵ میلیون کاربر برای اسکن مواد غذایی و لوازم آرایشی که کیفیت تغذیهای و ایمنی محصولات را ارزیابی میکند.
اکنون او با واقعیتهای تغذیهای پشت بسیاری از غذاهای فوق فراوریشدهای که قبلا میخرید، مثل نودلهای آماده، کیکهای بستهبندی و تنقلاتی که برای کودکان تبلیغ میشوند، روبرو شده است و میگوید دیگر نمیتواند با خیال آسوده آنها را بخرد و این اپلیکیشن زندگی و سلامتی او را تغییر داده، هرچند مبلغ فیش خریدهایش را هم بالا برده است.
آمرا بگانویچ، موسس نشان تجاری «کالرفول ساکس» (Colorful Socks) نیز میگوید از زمانی که به استفاده از اپلیکیشن «تینک درتی» (Think Dirty) روی آورد، هزینههایش «کمی بیشتر» شده است. این اپلیکیشن به کاربران کمک میکند مواد سمی بالقوه در محصولات خانگی، آرایشی و بهداشتی را شناسایی کنند. البته او معتقد است که این افزایش هزینه در واقع سرمایهگذاری بلندمدت روی سلامتی و کیفیت زندگیاش است.
اپلیکیشنها و چهرههای تاثیرگذار در شبکههای اجتماعی در حال تغییر دادن سبد خرید مردماند
با تمرکز اپلیکیشنها، شبکههای اجتماعی و چهرههای اثرگذار حوزه سلامتی بر ایمنی مواد غذایی و سلامتی، مردم در حال تغییر شیوه تغذیه و خریدهایشاناند، حتی اگر این تغییر مستلزم هزینه بیشتر باشد. یک نظرسنجی جهانی در سال ۲۰۲۴ نشان داد که با وجود افزایش تورم و هزینههای زندگی، برخی مصرفکنندگان حاضرند برای محصولاتی که به روشهای پایدار (دوستدار محیط زیست) تولید یا تامین میشوند، ۱۰ درصد بیشتر هزینه کنند.
یک گزارش اخیر از اینمار اینتلیجنس (Inmar Intelligence) هم نشان داد ۸۴ درصد شرکتکنندگان بر اساس توصیه چهرههای تاثیرگذار خرید کردهاند و اعتماد ۷۳ درصد آنها به چهرههای تاثیرگذار مساوی یا بیشتر از تبلیغات سنتی مارکها است.
با این حال، پدیدهای به نام «سفیدنمایی تغذیهای» (Nutriwashing) ممکن است در کاهش اعتماد مصرفکننده نقش داشته باشد. این اصطلاح به یک راهبرد بازاریابی رایج اشاره دارد که در آن شرکتهای غذایی از برچسبهایی با واژههای فریبنده مانند «کمکربوهیدرات»، «طبیعی»، «پُرپروتئین»، «۱۰۰ درصد طبیعی» یا «فاقد شکر افزوده» استفاده میکنند تا محصولاتشان را سالمتر از آنچه هستند، جلوه دهند. در حالی که بسیاری از این محصولات فوقفراوریشدهاند و مصرف زیاد آنها با خطراتی جدی مانند بیماری قلبی، دیابت، چاقی و سرطان مرتبط است. حتی برخی شرکتهای بزرگ هم به دلیل استفاده نادرست از این برچسبها تحت پیگرد قانونی قرار گرفتهاند.
اپلیکیشنهای تغذیهای و چهرههای تاثیرگذار همیشه بیطرف یا مبتنی بر علم نیستند
پژوهشگران طی یک مطالعه در سال ۲۰۲۵ که در مجله تحقیقات کسبوکار (Journal of Business Research) منتشر شد، بررسی کردند که اپلیکیشنهای اسکن مواد غذایی چگونه بر رفتار خرید مصرفکنندگان تاثیر گذاشتهاند و به این نتیجه رسیدند که این اپلیکیشنهای تعادلی جدیدی از قدرت میان مصرفکنندگان، شرکتها و دولت ایجاد میکنند.
راهنماییها برای محصولات «سالمتر» هم میتوانند حاوی اطلاعات نادرست یا حتی فریبنده باشند
زمان بگذارید و منابع تغذیهتان را با دقت بررسی کنید
کارشناسانی مانند آری لایتمن، استاد رسانههای دیجیتال و بازاریابی، توصیه میکنند حتی زمانی که با انبوهی از اطلاعات بمباران میشوید، برای بررسی صحت و اعتبار افرادی که از آنها مشاوره تغذیه و سلامتی میگیرید، وقت بگذارید. برخی چهرهها در شبکههای اجتماعی واقعا متخصص تغذیه یا سلامتاند، اما برخی دیگر ممکن است دیدگاه علمی و جامع و دانش کافی نداشته باشند و جهتگیری آنان بیشتر بر پایه نظر شخصی یا تبلیغات پولی باشند.
🆔@ScientificDialectics
💢معاینه و اسکن چشم میتواند خطر سکته قلبی و مغزی را ۱۰ سال زودتر پیشبینی کند
آسیب یا تنگی رگهای چشم اغلب بازتابی از مشکلات مشابه در دیگر رگهای بدن، از جمله رگهای خونرسان به قلب، است که میتواند به حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شود
پژوهشی در دانشگاه داندی در اسکاتلند نشان میدهد که اسکن معمول چشم میتواند خطر بروز سکته قلبی یا مغزی را از ۱۰ سال قبل پیشبینی کند.
به گزارش اسکای نیوز، پژوهشگران با استفاده از هوش مصنوعی، تصاویر دیجیتال شبکیه چشم را تجزیه و تحلیل کردند، تصاویری که معمولا در معاینه چشمپزشکی برای ثبت نمایی از پشت چشم گرفته میشوند. این فناوری هوش مصنوعی توانست در کمتر از یک ثانیه ارزیابی میزان خطر در هر شخص را ارائه دهد.
این اسکن که اکنون بخشی از آزمایشهای معمول در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ است، معمولا برای بررسی رتینوپاتی دیابتی استفاده میشود، آسیبی که در اثر سطح بالای قند خون به رگهای شبکیه وارد میشود.
در این پژوهش که در نشریه «دیابتشناسی قلبیعروقی» (Cardiovascular Diabetology) منتشر شده است، ابزار هوش مصنوعی روی اسکنهای چشم بیماران دیابتی آزمایش شد. دکتر ایفی موردی، پژوهشگر بنیاد قلب بریتانیا و متخصص قلب، گفت آسیب یا تنگی رگهای چشم اغلب بازتابی از مشکلات مشابه در دیگر رگهای بدن، از جمله رگهای خونرسان به قلب، است که میتواند به حمله قلبی یا سکته مغزی منجر شود.
در ابتدا، از هوش مصنوعی خواسته شد علائم هشداردهنده مانند تنگی یا انسداد رگها را شناسایی کند. سپس، جزئیات بیشتری مانند اندازه و نحوه قرارگیری رگها را تحلیل کرد و با استفاده از ۴۲۰۰ تصویر آموزش داده شد. این فناوری توانست با دقت ۷۰ درصد پیشبینی کند که چه افرادی احتمال دارد در یک دهه آینده دچار عارضههای مهم قلبی-عروقی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی شوند.
دکتر موردی تاکید کرد که این یک اسکن تکمرحلهای است که بخشی از مراقبتهای معمول بوده است و کمتر از یک دقیقه وقت میگیرد. او معتقد است این روش میتواند مکمل بررسی فشار خون و کلسترول باشد تا افراد از مداخله پزشکی زودهنگام یا تغییر سبک زندگی بهرهمند شوند.
دکتر کلر جوناس، رئیس بخش پژوهش در انجمن سکته مغزی، در مورد پتانسیل هوش مصنوعی در شناسایی زودهنگام خطر سکته ابراز خوشبینی کرد. او گفت چنین پیشرفتهایی میتواند به افراد در معرض خطر کمک کند تا اقدامهای پیشگیرانه انجام دهند. با این حال، او بر ضرورت پاسخ به پرسشهای عملی درباره زمان، نحوه و امکان استفاده از هوش مصنوعی در محیطهای بالینی تاکید کرد و خواستار حمایت دولت از این پیشرفتهای فناوری شد.
🆔@ScientificDialectics
💢سالمندان هم نیاز به عشق و رابطه دارند
حقایقی که کمتر دربارهاش شنیدهاید!
به گفته یک روانشناس بالینی، درست است که سالمندان نسبت به دوران جوانی، قدرت جنسیشان کاهش یافته اما اغلب آنان میل جنسی داشته و به برقراری رابطه زناشویی نیاز دارند و به خصوص کمبود روابط عاطفی زناشویی آزارشان میدهد
باید دانست ما در عالم روان و روانشناسی صفر و یک نداریم و همه چیز به تناسب ویژگیهای مختلف افراد و زمان و مکانی که فرد در آن زندگی میکند متفاوت است. اساساً همه سالمندان به یک نحو به رابطه جنسی در دوران کهولت نمی نگرند ولی با این وصف خواه ناخواه به دلایل متعددی از جمله امراض مختلف جسمی و مصرف برخی داروها و ... تمایلات جنسی با افزایش سن کمتر میشود، اما نمیشود گفت که سالمندان در این دوره زندگی نمیتوانند فعالیت جنسی رضایت بخشی داشته باشند.
رابطه جنسی یا عاطفی؟
زن و شوهر سالمند باید به هر روشی، روابط جنسی و عاطفی خود را در دوران سالمندی تقویت کنند و نباید به بهانۀ عدم تمایل یکی از همسران به روابط جنسی به جدایی عاطفی بی انجامد. روابط جنسی که مورد توافق طرفین باشد میتواند بسترساز یک رابطۀ عاطفی روح افزا و نشاط بخش میان زن و شوهر سالمند باشد. رابطه جنسی در مغز، موادی را آزاد میکند که در کاهش درد و ارتقای کیفیت رابطۀ عاطفی همسران سالمند بسیار مؤثر است.
دست از وابستگی بردارید
زن و شوهر سالمند باید به هر روشی، روابط جنسی و عاطفی خود را در دوران سالمندی تقویت کنند و نباید به بهانۀ عدم تمایل یکی از همسران به روابط جنسی به جدایی عاطفی بی انجامد. روابط جنسی که مورد توافق طرفین باشد میتواند بسترساز یک رابطۀ عاطفی روح افزا و نشاط بخش میان زن و شوهر سالمند باشد. رابطه جنسی در مغز، موادی را آزاد میکند که در کاهش درد و ارتقای کیفیت رابطۀ عاطفی همسران سالمند بسیار مؤثر است.
دست به دامن داروهای تقویت جنسی نشوید
گاهی برخی سالمندان مرد برای تقویت قدرت و میل جنسی خواهان استفاده از داروهای تقویت کننده قوای جنسی هستند. دکتر عابدینی با اشاره به اینکه بی شک هر چیزی که اثر دارد، عوارض هم دارد میگوید: در این گونه موارد به جز موارد اضطراری که با تأیید پزشک متخصص همراه باشد تا حد امکان نباید به سمت و سوی استفاده از اینگونه داروها رفت. به یاد داشته باشید که بدن انسانها در دوران سالمندی قدرت انطباق پذیری دوران جوانی را ندارد و بدن به سختی از عهده مدیریت عوارض ناخواسته این داروها بر می آید.
خواهر و برادر نباشید
با توجه به اینکه اغلب زن و شوهرها در دوران سالمندی، قدرت جنسی و جذابیت خود را از دست میدهند، روابط جنسی زناشویی را به کل کنار گذاشته و در اصطلاح خودشان، همچون خواهر و برادر در کنار هم زندگی میکنند. روابط جنسی به هیچ وجه مساوی با مقاربت جنسی نیست و به دهها روش میتوان به این مهم در دوران سالمندی جامۀ عمل پوشاند. بوسه، معاشقه، نوازش، لمس، دست ورزی نقاط حساس، ماساژ جنسی، استفاده از عبارات جنسی و ... از جملۀ این روشها هستند. البته رابطۀ جنسی کامل سر جای خود محفوظ است. از سوی دیگر اساسا در هیچ برهۀ زمانی همسران نباید نقش خواهر و برادر را برای یکدیگر ایفا کنند و باید تا حد امکان رفتارهایی از خود نشان دهند که یادآور روابط زناشویی دل انگیز گذشته باشد.
✍️ دکتر نصیر عابدینی روانشناس بالینی
🆔@ScientificDialectics
💢وعده غذایی دیرهنگام نسبت به زمان خواب، کنترل قند خون را تضعیف میکند
اوقاتی که میل به غذا خوردن دارید، تحت تأثیر عوامل ژنتیکی هستند. با اینحال، راههایی وجود دارد که میتوانید با این قضیه کنار بیایید.
میانوعده دیرهنگامی که نتوانستید در برابر آن مقاومت کنید، میتواند ریتم طبیعی بدنتان را مختل کند و قند خون، اندازه دور کمر و خطر ابتلا به دیابت را بیسروصدا افزایش دهد.
مطالعه محققان روی دوقلوها نشان داد که اگر شبزندهدار باشید و بیشتر کالری روزانهتان را در ساعاتی دریافت کنید که نسبت به ساعت بدنتان دیرهنگام تلقی میشود، سلامت متابولیک ضعیفتری خواهید داشت.
بعضیها بهطور ژنتیکی تمایل دارند دیرتر غذا بخورند. زمان غذا خوردن تا ۶۰ درصد تحت تأثیر عوامل ژنتیکی قرار دارد.
وعدههای غذایی دیرهنگام ساعت بدن را مختل میکنند
مطالعه تازهای که در نشریه ایبایومدیسن انتشار یافته است، نشان میدهد که دریافت بخش عمده کالری روزانه در ساعاتی که نسبت به ریتم شبانهروزی بدن دیرهنگام تلقی میشود، باعث بروز نشانههای مقاومت به انسولین خواهد شد؛ وضعیتی که در بلندمدت خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش میدهد.
محققان دادههای مربوط به ۴۶ دوقلوی همسان و ناهمسان را بررسی کردند. آنها برای تعیین الگوی زمانی خواب و بیداری هر فرد- اینکه شبزندهدار است یا سحرخیز- از شیوه پرسشنامه استفاده کردند. شبزندهداری یا سحرخیزی داوطلبان براساس نقطه میانی خواب تعیین شد که همان حد وسط ساعت خواب و بیداری در روزهای غیرکاری است. نقطه میانی خواب در داوطلبان سحرخیز قبل از ۴ بامداد، در داوطلبان عادی بین ۴ تا ۴:۵۹ صبح و در داوطلبان شبزندهدار ۵ صبح یا دیرتر بود.
داوطلبانی که نصف کالری روزانهشان را ۱۰ تا ۱۱ ساعت قبل از نقطه میانی خوابشان دریافت میکردند، از نظر محققان بهعنوان افرادی شناخته شدند که دیر غذا میخورند.
اگر نیمهشب به خواب بروید و ساعت ۸ صبح بیدار شوید، نقطه میانی خوابتان ۴ بامداد خواهد بود. در این حالت باید تا حوالی ۵ عصر که حدود ۷ ساعت تا خواب شبانهتان باقی مانده است، نصف کالری روزانهتان را دریافت کرده باشید.
اگر ۹ شب بخوابید و ۶ صبح بیدار شوید، نقطه میانی خوابتان ۱:۳۰ بامداد خواهد بود. در این حالت باید برای هماهنگی با ریتم شبانهروزی خود، نصف کالری روزانهتان را تا ۲:۳۰ عصر که حدود ۶.۵ ساعت تا خواب شبانهتان باقی مانده دریافت کرده باشید.
محققان دریافتند که وعدههای غذایی دیرهنگام، فارغ از سن، جنسیت، میزان کالری دریافتی یا مدت خواب، با کاهش حساسیت به انسولین و افزایش سطح انسولین ناشتا ارتباط مستقیم دارند. این الگو همچنین با افزایش خطر اضافهوزن و چاقی همراه بود. افرادی که بیشتر کالری مصرفی خود را در ساعات ابتدایی روز دریافت میکردند، از وضعیت متابولیکی بهتری برخوردار بودند و درمجموع کالری کمتری مصرف میکردند.
ارتباط بین ایندو ضعیف بود، اما بررسی محققان نشان داد که شبزندهدارها عمدتاً بخش قابلتوجهی از کالری روزانهشان را در ساعات خارج از چرخه زیستی خود مصرف میکنند.
تعداد وعدهها نیز بر سلامت متابولیکی اثر میگذارد. افرادی که بازه زمانی غذا خوردنشان در طول روز طولانیتر بود، معمولاً کالری بیشتری مصرف میکردند و بیشتر اهل ریزهخواری بودند. این درحالی است که اندازه وعدههای آنها بهویژه در وقت صبحانه و شام کوچکتر بود. فارغ از میزان کالری دریافتی و دیگر عوامل، افزایش تعداد وعدههای غذایی با افزایش دور کمر نیز ارتباط دارد.
دلایل علمی مشکلات متابولیکی ناشی از وعدههای غذایی دیرهنگام
مصرف کالری فراوان در ساعات پایانی روز میتواند عملکرد متابولیکی بدن را مختل کند و نظم طبیعی سوختوساز را برهم بزند. سوختوساز بدن مانند سایر فرایندهای زیستی یک چرخه روزانه دارد که صبحها کارآمدتر است و با نزدیک شدن به ساعات پایانی روز کندتر میشود. سلولهای بدن در شب حساسیت کمتری به انسولین دارند؛ هورمونی که بعد از غذا خوردن باعث کاهش سطح قند خون میشود.
هورمون ملاتونین که در ساعات پایانی روز ترشح میشود تا شما را آماده خوابیدن کند، جلوی ترشح انسولین را میگیرد. از اینرو، غذا خوردن در ساعاتی که سطح ملاتونین رو به افزایش است، باعث میشود که سطح قند خون بالاتر برود و زمان بیشتری در آن سطح بماند. تکرار این وضعیت به مرور زمان باعث مقاومت به انسولین میشود و کنترل قند خون را دشوارتر میکند؛ عاملی که خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش میدهد.
زمان صرف وعدههای غذایی بر سوختوساز بدن اثر میگذارد، اما عوامل دیگری نیز در این امر دخیل هستند که از جمله میتوان به اندازه وعدهها و نوع غذا اشاره کرد. به گفته ملیسا میتری، متخصص و نویسنده حوزه تغذیه، که نقشی در این مطالعه نداشت، این عوامل نباید پشت گوش انداخته شوند.
💢چگونه محتوای پورن بر مغز و احساسات تاثیر میگذارد
مطالعه جدیدی که در نشریه پیشگامان علوم اعصاب انسانی انتشار یافته است، نشان میدهد که تماشای مکرر محتوای پورن میتواند ساختار مغز را دستخوش تغییر کند
فرایندی که با تماشای محتوای پورن آغاز میشود، ممکن است به یک کشمکش عصبی و جسمی منجر شود. تحقیقات جدید نشان میدهند که مشاهده مکرر محتوای پورن مثل اعتیاد به مواد مخدر باعث تغییر ساختار مغز میشود.
این مطالعه جدید، که در نشریه پیشگامان علوم اعصاب انسانی انتشار یافته است، نشان میدهد که مشاهده مکرر محتوای پورن میتواند مدار پاداش و کنترل مغز را دستخوش تغییر کند و باعث تحریک عصبی، تغییر رفتار و وابستگی شود که درست شبیه اعتیاد به مواد مخدر است.
تغییر ساختار مغز به دلیل رفتار وسواسی
در این مطالعه که در دانشکده پزشکی چنگدوی چین انجام گرفت، ۲۱ دانشجوی سالم مشارکت داشتند که هرکدام به یک میزان اهل تماشای محتوای پورن بودند و سابقه مصرف مواد مخدر نداشتند. داوطلبان به دو گروه تقسیم شدند: گروه اول بهصورت تفننی پورن تماشا میکردند و گروه دوم بهصورت وسواسی پورن میدیدند.
در این آزمایش از یک ویدئوی پورن ۱۰ دقیقهای استفاده شد. عملکرد شناختی و زمان واکنش داوطلبان قبل و بعد از تماشای پورن مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت عصبی لحظهای، علائم حیاتی بدن و حالتهای چهره نیز در حین پخش ویدئو ثبت و ضبط شد.
نتایج نشان داد که تماشای مکرر پورن با سه تغییر واضح در واکنش مغز و بدن همراه است.
۱. مدارهای پاداش مغز از کنترل خارج میشوند
به گفته محققان، وقتی گروه دوم محتوای پورن تماشا میکردند، الگوهای مغزی آنها به الگوهای مغزی معتادانی شباهت پیدا میکرد که به کوکائین یا مواد افیونی اعتیاد داشتند.
نقاطی مانند قشر قدامی جانبی پیشپیشانی، قشر خلفی جانبی پیشپیشانی و قشر فرونتوپولار، که با تصمیمگیری، خودکنترلی و انتظار دریافت پاداش مرتبط هستند، با افزایش سطح ارتباطات خود مواجه شدند.
این تحولات ممکن است فرد را به سمت تماشای مداوم پورن سوق دهند و به رفتارهای وسواسگونه بیانجامند؛ بهطوری که فرد تماشای پورن را به کار، روابط اجتماعی یا فعالیتهایی که پیشتر برای او لذتبخش بودند ترجیح میدهد.
از این گذشته، مواجهه مکرر با محتوای پورن باعث ترشح شدید و بیوقفه دوپامین میشود؛ اتفاقی که موجب تابآوری و حساسیتزدایی خواهد شد. از اینرو، محتوایی که پیشتر باعث تحریک میشد، دیگر اثر نمیکند که موجب میشود فرد سراغ محتوای افراطیتر برود تا همان لذت قبلی را تجربه کند.
۲. واکنشهای احساسی به واکنشهای ناشی از مصرف مواد مخدر شباهت پیدا میکنند
از تغییرات عصبی که بگذریم، مطالعه حاضر نشان میدهد که واکنشهای احساسی ناشی از تماشای مکرر پورن شباهت زیادی به رفتارهای معتادان به مواد مخدر دارند.
برای نمونه، افرادی که مواد افیونی مصرف میکنند، با آرامش عمیق، سرخوشی، کاهش درد و مختل شدن قوه ادراک مواجه میشوند که باعث کاهش ضربان قلب میشود. به همین ترتیب، محققان دریافتند که ضربان قلب افراد در حین تماشای پورن کاهش مییابد و این کاهش در بین افرادی که دائماً پورن میبینند شدیدتر است.
حالت چهره داوطلبان نیز در حین تماشای ویدئوی پورن ۱۰ دقیقهای از وجود یک الگوی ثابت حکایت داشت. حالت چهره افرادی که بهطور مکرر پورن تماشا میکردند، به وضوح حاکی از حس لذت و شادی بود؛ درست مثل سرخوشی ناشی از مصرف مواد مخدر که در چهره فرد دیده میشود.
از این گذشته، حالت چهره این افراد در مقایسه با افرادی که بهصورت تفننی پورن میدیدند، خشم و اندوه بیشتری را نشان میداد که از نوسانات احساسی شدیدتر در بین افراد این گروه حکایت دارد. به گفته محققان، افتوخیزهای عاطفی ممکن است نتیجه تقابل احساس تحریک، ناراحتی ناشی از ترک و ناتوانی مغز در کنترل هیجانات باشند.
مسئلهای که بیشتر جای نگرانی دارد، این است که تماشای مکرر پورن باعث میشود که فرد کمتر دچار شگفتی شده و وارد فاز کرختی شود؛ درست مثل آرامش عمیقی که مصرف مواد افیونی به همراه دارد. این افراد همچنین اضطراب و افسردگی شدیدتری را تجربه میکنند.
اما افرادی که بهصورت تفننی پورن تماشا میکردند، بیشتر دچار حس انزجار و ترس میشدند که به گفته محققان میتواند نشانه این باشد که کمتر درگیر محتوای پورن شدهاند و حالت تدافعی طبیعی آنها در مواجهه با این محتوا همچنان به قوت خود باقی است.
💢هر کیلو اضافهوزن گامی به سوی سرطان پستان است
برخی از مطالعات حاکی از آن است که بافت چربی مقادیر زیادی هورمون استروژن تولید میکند، که در سطوح بالا با سرطان پستان مرتبط است
دانشمندان هشدار دادهاند زنانی که چربی اضافه زیادی دارند، یکسوم بیشتر از همتایان لاغرتر خود در معرض ابتلا به سرطان پستان قرار دارند.
این پژوهشگران دریافتند زنان مبتلا به بیماری قلبی به ازای هر ۵ واحد افزایش در شاخص توده بدنی یا بیامآی (BMI)، ۳۱ درصد بیشتر در معرض تشخیص سرطان پستان قرار داشتند. در همین حال، زنانی که بیماری قلبی نداشتند، برای همان میزان افزایش بیامآی، ۱۳ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان بودند.
بیامآی یا شاخص توده بدنی با تقسیم وزن فرد بر مجذور قد او محاسبه میشود و در سراسر جهان معیاری برای سنجش کموزنی، وزن نرمال، اضافهوزن یا چاقی به کار میرود.
به گزارش دیلیمیل، این تحقیق نشان داد ترکیب اضافهوزن و ابتلا به بیماری قلبی به ۱۵۳ مورد بیشتر سرطان پستان در هر ۱۰۰ هزار نفر در سال منجر میشود. با این حال، تیم تحقیقاتی دریافت که ابتلا به دیابت نوع ۲ با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط نیست.
این مطالعه میتواند مشوق پژوهشهای آتی باشد تا زنان دارای سابقه بیماریهای قلبیعروقی را در کارآزماییهای کاهش وزن با هدف پیشگیری از سرطان پستان بگنجانند، زیرا این پژوهش نشان میدهد که کاهش وزن میتواند خطر ابتلای زنان به سرطان پستان را کاهش دهد.
دکتر هاینز فریسلینگ، نویسنده اصلی این پژوهش که در آژانس تخصصی سرطان سازمان بهداشت جهانی فعالیت میکند، گفت: «یافتههای این مطالعه میتواند برای تدوین برنامههای غربالگری سرطان پستان بر اساس میزان خطر هر فرد، مبنا قرار گیرد.»
برخی مطالعات نشان دادهاند که بافت چربی مقدار اضافی هورمون استروژن تولید میکند که سطوح بالای آن با سرطان پستان مرتبط دانسته شده است. اوایل امسال هم پژوهشگران دانمارکی نشان دادند که چاق بودن احتمال مرگ افراد بهبودیافته از سرطان پستان را تا ۸۰ درصد افزایش میدهد. مشکلات مرتبط با وزن مانند فشار خون و قند خون بالا، همچنین چربی اضافی بدن نیز خطر بازگشت این بیماری را تا ۷۰ درصد بالا میبرد.
دانشمندان این فرضیه را مطرح کردند که این ترکیبــ که در پزشکی «سندروم متابولیک» نامیده میشودــ در بدن التهاب ایجاد میکند و مانع میشود که سیستم ایمنی بهطور موثر با سلولهای سرطانی مبارزه کند.
این در حالی است که پژوهشهای نگرانکننده نشان دادهاند که موارد ابتلا به سرطان پستان در جهان در میان افراد زیر ۵۰ سال در حال افزایش است؛ پدیدهای هشداردهنده که کارشناسان را سردرگم کرده است. اوایل امسال هم پیشبینی هشدارآمیزی مطرح شد، مبنی بر اینکه مرگومیر ناشی از سرطان پستان در بریتانیا تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت.
بر اساس یک مطالعه دیگر در همین سال در سطح جهان، تخمین زده میشود که اگر روند کنونی ادامه یابد، سالانه ۳.۲ میلیون مورد جدید سرطان پستان و ۱.۱ میلیون مرگ ناشی از این بیماری رخ دهد.
این بیماری در زنان بالای ۵۰ سال (در شرایط یائسگی) بهمراتب شایعتر است.
سرطان پستان شایعترین نوع سرطان در بریتانیا است و سالانه جان حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر در بریتانیا و ۴۲ هزار نفر در ایالات متحده را میگیرد.
علائم اولیه این بیماری وجود تودهای در پستان، تورم یا غدهای در ناحیه زیربغل، تغییر در اندازه یا شکل پستانها و ترشح مایع از نوک پستان است. فرو رفتگی پوست (dimpling)، راش یا قرمزی روی پوست، همچنین پوستهپوسته شدن، زبری یا خارش پوست در ناحیه نوک پستان هم میتواند جزو علائم بیماری باشد.
با وجود سالها درخواست خیریههای مبارزه با سرطان، هنوز بیش از یکسوم زنان در بریتانیا پستانهای خود را بهطور منظم معاینه نمیکنند. در حالی که این کار باید بخشی از یک روال ماهانه باشد تا بتوان در صورت لزوم بهموقع اقدام کرد. این بررسی را میتوانید هنگام دوش گرفتن، زمانی که در رختخواب دراز کشیدهاید، یا جلو آینه پیش از لباس پوشیدن انجام دهید.
از آنجا که بافت پستان فقط در ناحیه خود پستان قرار ندارد و تا استخوان ترقوه و زیر بغل امتداد مییابد، مهم است که تمام این نواحی بررسی شود.
یکی از روشهای رایج برای معاینه استفاده از نوک انگشتان برای لمس کردن است. طبق دستورالعمل دانشگاه ناتینگهام، با لمس پستان از بالا تا پایین و زیربغل، همچنین لمس نیمدایرهای یا دایرهای اطراف بافت پستان، میتوان هرگونه ناهنجاری را تشخیص داد. میتوانید در آینه هم به دنبال برجستگیهای قابلمشاهده، تغییر در شکل نوک سینه یا ترشحات غیرعادی باشید.
اگر تغییری مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید. زنان بین ۵۰ تا ۷۰ سال هم باید بهطور منظم در برنامه غربالگری سرطان پستان شرکت کنند.
🆔@ScientificDialectics
💢آشنایی با هیولای خشمگین بیامو
دنیای موتورها با تایتان تکان میخورد
بیامو با معرفی کانسپت جسورانهی تایتان، استانداردهای طراحی و عملکرد را در دنیای موتورسیکلتها به چالش کشیده است. این موتورسیکلت مفهومی که بر پایهی مدل جدید R ۱۳۰۰ R ساخته شده، چیزی نیست که هر روز بتوانید ببینید!
بیامو امسال مدل قدیمی R ۱۲۵۰ R را با یک R ۱۳۰۰ R رودستر (R ۱۳۰۰ R Roadster) جایگزین کرده که تفاوتهای آن بسیار بیشتر از اعدادی است که نشان میدهد. جالب اینجاست که هر دوی این موتورسیکلتها در کنار کانسپت دیوانهوار تایتان که از R ۱۳۰۰ R ساخته شده، به اندازه یک اسکوتر ۵۰ سیسی هیجانانگیز به نظر میرسند!
طراحی تهاجمی و جزئیات فنی
تایتان با الهام فراوان از دنیای موتورهای سفارشی شده، تقریبا همه چیز را در معرض دید قرار میدهد. این شامل اگزوز تیتانیومی آکراپوویچ میشود که از هر یک از دو سیلندر موتور باکسر ۱۴۳ اسب بخار خارج شده و از روی چرخ عقب بالا میرود.
در بالای موتور، یک پنل فیبر کربنی باک بنزین را در بر گرفته و به سمت عقب امتداد مییابد و در آنجا یک صندلی بسیار کوچک را تشکیل میدهد. لازم به ذکر است که این فقط یک کانسپت بوده و نیازی به نگرانیهای مرتبط با قوانین و مقررات نیست!
عملکرد افراطی و جسارت بخش موتورسیکلت بیامو
تمرکز موتور بر عملکرد افراطی با حال و هوای مسابقات خیابانی و حرکات نمایشی است و به نظر میرسد که بیامو موتوراد (BMW Motorrad) در این زمینه بسیار بهتر از بخش خودرویی خود، جسارت به خرج میدهد. برای مثال آیا میتوانید تصور کنید که بیامو یک خودروی مفهومی با نیتروس رونمایی کند؟
تایتان چنین قابلیتی را مدیون یک کپسول NOS است که بین دو لوله اگزوز عقب قرار گرفته است، به همراه یک سوئینگ آرم (Swing Arm) بلندتر به سبک درگ ریسینگ تا به آن کمک کند تمام آن قدرت را به زمین منتقل کند و واژگون نشود. سوئینگ آرم (Swingarm) در موتورسیکلت، بازویی متحرک است که چرخ عقب را به بدنه موتورسیکلت متصل میکند و نقش بسیار مهمی در سیستم تعلیق، فرمانپذیری و پایداری دارد.
آیا تایتان به تولید میرسد؟
تایتان بیش از حد وحشی است که بتواند در شکل فعلی خود به یک موتورسیکلت تولیدی تبدیل شود، اما موتوراد عادت دارد که خلاقیتهای باورنکردنی را به خیابانها بیاورد! بنابراین باید صبر کرد و دید که این موتورسیکلت در آینده به خط تولید این شرکت خواهد آمد یا خیر.
✍️ امیر مسعود عابدین
https://www.carscoops.com/2025/07/bmws-bike-concept-makes-m4-csl-look-boring/
🆔@ScientificDialectics
💢تحقیقات هوش مصنوعی کمک میکند با حیوانات خانگی حرف بزنیم
پروفسور جاناتان برچ، نخستین مدیر این مرکز، به روزنامه گاردین گفت: «ما دوست داریم حیوانات خانگیمان ویژگیهای انسانی از خود نشان دهند و با ظهور هوش مصنوعی، شیوههایی که حیوان خانگیتان خواهد توانست با شما صحبت کند، وارد مرحلهای کاملا جدید میشود.»
همزمان با تاسیس نخستین نهاد علمی متمرکز بر پژوهش درباره آگاهی حیوانات، پژوهشگران حوزه هوش مصنوعی آمادهاند تا بررسی کنند و ببینند انسانها چگونه میتوانند با حیوانات خانگی خود «صحبت» کنند.
مرکز مطالعات ادراک و آگاهی حیوانات جرمی کولر با بودجهای معادل چهار میلیون پوند و مستقر در مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن (LSE)، قرار است فعالیت خود را از ۳۰ سپتامبر آغاز کند. این مرکز با بهرهگیری از متخصصانی از رشتههای گوناگون، به پژوهش درباره گونههای جانوری غیر از انسان خواهد پرداخت.
در میان پروژههای این مرکز، یکی از پروژهها به بررسی این موضوع خواهد پرداخت که هوش مصنوعی احتمالا چگونه میتواند به انسانها کمک کند تا با حیوانات خانگی خود «صحبت» کنندــ همچنین چه چیزهایی ممکن است اشتباه پیش بروند و چگونه میتوان از خطرات احتمالی جلوگیری کرد.
پروفسور جاناتان برچ، نخستین مدیر این مرکز، به روزنامه گاردین گفت: «ما دوست داریم حیوانات خانگیمان ویژگیهای انسانی از خود نشان دهند و با ظهور هوش مصنوعی، شیوههایی که حیوان خانگیتان خواهد توانست با شما صحبت کند، وارد مرحلهای کاملا جدید خواهد شد.»
«اما هوش مصنوعی اغلب پاسخهایی ساختگی تولید میکند که کاربر را راضی کند، نه اینکه بر واقعیت عینی استوار باشند. اگر این موضوع در مورد آسایش و رفاه زندگی حیوانات خانگی به کار گرفته شود، میتواند فاجعهبار باشد.»
«ما بهشدت به چارچوبهایی نیاز داریم که استفاده مسئولانه و اخلاقی از هوش مصنوعی در رابطه با حیوانات را تنظیم کنند. در حال حاضر، در این حوزه هیچگونه مقرراتی وجود ندارد. این مرکز میخواهد دستورالعملهایی اخلاقی تدوین کند که در سطح جهانی به رسمیت شناخته شوند.»
این مرکز قرار است در همکاری با سازمانهای غیردولتی و با هدف تدوین راهنماها و پژوهشهایی فعالیت کند که در ادامه بتوان برای آن راهنماها و پژوهشها در سطح جهانی حمایتهای ساختاری و سازمانیافته جلب کرد.
جف سبو، مدیر مرکز حفاظت از محیط زیست و حیوانات در دانشگاه نیویورک، به این روزنامه گفت که مسائلی همچون آگاهی و رفاه حیوانات، تاثیر هوش مصنوعی بر حیوانات و همچنین نگرش عمومی به حیوانات «از جمله مهمترین، دشوارترین و نادیدهگرفتهشدهترین مسائلی به شمار میروند که ما بهعنوان یک جامعه با آنها روبرو هستیم».
او افزود: «انسانها در این سیاره همراه با میلیونها گونه و کوینتیلیونها حیوان که هر یک موجودی مستقلاند، زندگی میکنند و ما چه بخواهیم چه نخواهیم، بر حیوانات در سراسر جهان تاثیر میگذاریم.»
پروفسور کریستین اندروز که یکی از اعضای هیئت امنای این مرکز جدید است، گفت که معتقد است این پروژه جدید حتی میتواند به پرسش مربوط به آگاهی انسان و چیستی آن پاسخ دهد؛ پرسشی که او آن را بزرگترین پرسش در علم میداند.
او گفت: «ما هنوز نمیدانیم چه چیزی انسانها را به موجودی [خود]آگاه تبدیل میکند، یا چرا آگاهی در انسان آغاز میشود یا پایان مییابد، اما میدانیم که راه دستیابی به این پاسخها این است که ابتدا سیستمهای ساده را بررسی کنیم. علم با بررسی جانداران ساده، در ژنگان شناسی (genomics) و پزشکی گامهای بزرگی برداشته است.»
https://www.independent.co.uk/news/science/ai-humans-pets-speak-animals-lse-research-b2787861.html
🆔@ScientificDialectics
💢افسردگی بارداری و پس از زایمان
براساس مطالعات اخیر، ۲۰ تا ۳۰ درصد از زنان باردار از مشکلات سلامت روان رنج میبرند که ممکن است تا ۱۲ ماه پس از زایمان ادامه داشته باشد
برخی از مشکلات دوران بارداری را میتوان به راحتی با اقدامات سادهای از جمله مراقبت از خود و درخواست حمایت عاطفی از خانواده و دوستان مدیریت کرد، اما برخی دیگر نیاز به مداخله یک متخصص سلامت روان دارند، به خصوص اگر علائم بدتر شوند و برای غلبه بر آنها به یک برنامه درمانی جامع نیاز باشد.
مشکلات سلامت روان در دوران بارداری
عوامل زیادی وجود دارد که میتواند بر سلامت روان یک زن باردار تأثیر بگذارد. مهمترین آنها تغییرات جسمی، عاطفی و هورمونی است که یک زن در دوران بارداری تجربه میکند. سطح کورتیزول در بدن یک زن باردار افزایش مییابد و در چند هفته آخر سه ماهه سوم به اوج خود میرسد. این تغییر هورمونی برای رشد جنین ضروری است، و به رشد سالم مغز و ریهها کمک میکند.
با این حال، سطح بالای کورتیزول میتواند بر احساسات یک زن باردار تأثیر منفی بگذارد که با شرایطی مانند اضطراب و افسردگی مرتبط است و این افزایش احتمالاً بر نوسانات خلقی در دوران بارداری نیز تأثیر میگذارد.
اضطراب و افسردگی از جمله برجستهترین مشکلات سلامت روان هستند که زنان باردار با آنها مواجه میشوند و با علائمی مانند تحریکپذیری، بیخوابی، تغییر در الگوهای خواب، تهوع صبحگاهی، تغییر در اشتها و نوسانات خلقی همراه است. زنان مبتلا به افسردگی همچنین در انجام کارهای روزمره عادی دچار مشکل میشوند، احساس لذت و اشتیاق خود را از دست میدهند و نسبت به انتقاد یا نظرات دیگران حساستر میشوند.
اگرچه این علائم ممکن است در طول زایمان شایع باشند، اما در صورت تداوم یا همراه شدن با علائم جدیتری مانند حملات پانیک یا افکار مزاحم، تمایل به آسیب رساندن به خود یا دیگران، مراجعه به روانشناس یک ضرورت انکارناپذیر است.
چه زمانی باید به روانشناس مراجعه کنید؟
مشکلات سلامت روان در دوران بارداری و دوره پس از زایمان به دلیل اینکه جدی گرفته نمیشوند یا به دلیل انگ اجتماعی مرتبط با درخواست کمک از متخصصان سلامت روان اغلب نادیده گرفته میشود و درمان نمیشوند. با این حال، نادیده گرفتن این مشکلات عواقب جدی و طولانی مدتی برای زن و خانوادهاش و همچنین برای رشد عاطفی، اجتماعی و شناختی فرزندانش دارد.
مشاوره با یک روانشناس به شما کمک میکند تا شرایطی را که ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشند یا پیامدهای طولانی مدت بر سلامت روان شما داشته باشند، شناسایی کنید.
زنان باردار چگونه از سلامت روان خود مراقبت کنند؟
حتی در مواردی که نیازی به مداخله روانشناس نیست، زنان در معرض عوامل استرسزای زیادی هستند که بر وضعیت روانی آنها تأثیر میگذارد و برای حفظ تعادل عاطفی و روانی، نیاز به مراقبت از خود دارند. این موارد عبارتند از:
- برای استراحت و آرامش وقت بگذارید: بار بارداری و مادر بودن نباید باعث شود که اهمیت مراقبت از خود را فراموش کنید. سعی کنید زمانی را برای انجام فعالیتی که به شما کمک میکند آرامش پیدا کنید و تجدید قوا کنید، اختصاص دهید. این میتواند چیزی ساده مانند پیادهروی، شنا، صحبت با یک دوست یا انجام یک سرگرمی مورد علاقه باشد. شما باید خواب و استراحت را در اولویت قرار دهید. برای شما و فرزندتان ضروری است که مطمئن شوید شبها به اندازه کافی میخوابید و در صورت نیاز در طول روز چرت میزنید.
- داشتن رژیم غذایی سالم: پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل در دوران بارداری بسیار مهم است. تغذیه خوب نه تنها برای رشد سالم جنین مهم است، بلکه پایه و اساس سلامت روان مناسب نیز به شمارمیآید.
- به اشتراک گذاشتن تجربیات مادری: پیوستن به گروهها یا فضاهایی که مادران جدید را گرد هم میآورند تا افکار خود و چالشهایی را که در مواجهه با بارداری یا نوزاد پس از تولد با آن مواجه هستند، به اشتراک بگذارند، میتواند مفید باشد.
- ارتباط با خانواده و جامعه: ضروری است که برای حمایت روانی، زمانی را برای ارتباط با خانواده و دوستان اختصاص دهید و تمام وقت خود را صرف برآورده کردن نیازهای کودک به قیمت سلامت روان مادر نکنید.
- ورزش و فعالیت بدنی: مراقبت از خود میتواند شامل اختصاص دادن وقت برای ورزش منظم باشد، حتی اگر فقط بیرون رفتن برای یک پیادهروی سریع یا انجام برخی تمرینات در خانه باشد. مزایای این کارفقط به جنبه فیزیکی محدود نمیشود، بلکه میتواند به جنبه روانی نیز گسترش یابد.
✍️ زینب کامرانی
https://www.aljazeera.net/women/2025/6/17/%d8%a7%d9%83%d8%aa%d8%a6%d8%a7%d8%a8-%d8%a7%d9%84%d8%ad%d9%85%d9%84-%d9%88%d9%85%d8%a7-%d8%a8%d8%b9%d8%af-%d8%a7%d9%84%d9%88%d9%84%d8%a7%d8%af%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%a3%d8%b3%d8%a8%d8%a7%d8%a8
🆔@ScientificDialectics