2773
مجله فکری تحلیلی حوزه و روحانیت ارتباط با مدیر @mobahesatadmin
⚡️آراء کاندیداهای ریاست نهمین دوره مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم
1. اقای رضوی تعداد رای 102
2. اقای نبوی تعداد رای 73
3. اقای گودرزی تعداد رای 9 رای
🌀 حجت الاسلام والمسلمین سید جلال رضوی مهر با رأی نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم به عنوان رئیس مجمع نمایندگان طلاب انتخاب شد.
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🔅داستان مجدد «شارلی اِبدو» و تکرار مکررات!
🔸در روزهای اخیر توهین نشریه «شارلی اِبدو» به رهبر معظم انقلاب - در قالب فراخوان وانتشار کاریکاتورهایی - مجددا خبرساز شد. این توهین در ادامه‌ی روند ظاهرا آزادگرایانه! این نشریه معرفی می‌شود. روندی که به خود اجازه می‌دهد حتی به مقدسات میلیاردها انسان یعنی پیامبر مکرم اسلام و حضرت مسیح توهین نماید. با انتشار خبر توهین اخیر، برخی از محافل دینی و حوزوی با صدور بیانیه‌های مختلفی این هتاکی را محکوم کردند. نهادهای رسمی مانند وزارت امورخارجه نیز طبق روال روابط بین‌الملل، سفیر فرانسه را احضار و مراتب اعتراض خود را ابلاغ کردند.
اما شاید زمان آن رسیده‌است که در نگاهی آسیب‌شناسانه به روش و روند واکنش‌ها نسبت به چنین رخدادهای بین‌المللی بپردازیم و این سوال را مطرح کنیم که واکنش‌های صورت گرفته چه میزان تاثیرگذار است.
🔹مهمترین نکته قابل توجه آن است که گروه هدف اصلی برای هرگونه واکنشی «کشورهای خارجی» هستند. اگرچه ممکن است سطح واکنش‌های صورت گرفته در فضای داخلی – بیانیه‌های حوزه‌ها وشخصیت‌ها- توسط سفارت هر کشوری مورد ارزیابی و انعکاس به کشورهای متبوع قرار گیرد اما آنچه که می تواند در سطح افکار بین‌الملل تاثیرگذار باشد یک حرکت قوی و حساب‌شده دیپپلماتیک و رسانه‌ای است. اما سوگمندانه باید گفت در هر دو جهت اخیر کشور ما در فقر جدی قرار دارد.
🔹رسانه‌های برون مرزی جمهوری اسلامی ایران بخاطر عدم درک صحیح مدیران در نازل‌ترین حد اثرگذاری هستند. صفحات اجتماعی شبکه‌ی «العالم» نمونه‌ی بارز این بحران است. تا زمانی که قدرت رسانه‌ای و دیپلماتیک وجود نداشته باشد نهایتا باید به بازنشر بیانیه‌ها در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های داخلی بسنده کرد!
🔹برای هرگونه واکنش جامع و اثرگذار نیازمند اتاق فکر در تولید محتوا و روش‌های مواجهه هستیم. برای نمونه در برخی از بیانیه‌های صادر شده در خصوص توهین اخیر آمده است« چنانچه دولت فرانسه این اشتباه را جبران و عذرخواهی نکند عواقب آن به گردن این دولت است». طبیعتا تنظیم‌کنندگان این محتوا اطلاع صحیحی از تاریخچه و زمینه‌های شکل‌گیری توهین اخیر ندارند. دولت فرانسه یکی از مراکز فعالیت منافقین و گروه‌های تروریستی بوده و از آن بالاتر این دولت و مجله‌ی «شارلی اِبدو» هیچ‌گاه بخاطر توهین‌های قبلی به مقدسات میلیاردها انسان عذرخواهی نکرده‌است. نکته‌ی بعدی آنکه افکار عمومی داخل کشوراساسا خاطره‌ی خوبی از وعده‌های داده شده نسبت به «برخورد قاطع» با ترورهای دشمن در داخل کشورهم ندارند.
🔹جا دارد نهادهای تصمیم‌گیر فرهنگی و رسانه‌ای که دارای تنوع ساختار و فعالیت نیز هستند تجربه‌ی مواجهه‌ی اخیر را بهانه قرار داده و واکنش‌های چهار دهه‌ی اخیر به چنین چالش‌های بین‌المللی را بررسی نمایند. در نتیجه‌ی این بررسی‌ها قطعا میزان اثرگذاری واکنش‌ها از جمله روش کاملا سطحی و تکراری بیانیه‌ها مشخص خواهد شد و امیدواریم برنامه‌ریزی و راهکار جدیدی برای چنین وقایعی یافته شود.
🔹مواردی که بیان شد آسیب‌شناسی نسبت به روش‌های مواجهه با چالش‌های پیش آمده است. طبیعتا یکی این آسیبها شامل اکتفا نمودن به صدور بیانیه و احساس تاثیرگذاری آن در سطح بین‌المللی است و نافی لزوم واکنش‌های لازم از سوی عالی‌ترین سطوح حوزههای علمیه یعنی مراجمع معظم تقلید، نهادهای حوزوی و سایر سطوح جامعه نیست.
🔻🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡️همزمان با هفتمین روز رحلت مرحوم آیت‌الله سیدصادق روحانی، مُهر ایشان شکسته شد
در همین زمینه:
درنگی در سنت بیوت پس از رحلت مراجع تقلید
🔹راز مُهرهای شکسته
http://mobahesat.ir/12781
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡️دکتر محمدهادی فلاح‌زاده:
برخی دست‌اندرکاران دچار خطای شناختی شده‌اند/برای حوزههای جمع‌گرایی جامعه برنامه‌ریزی نکردیم
🔸متن ذیل گزارشی از سخنان دکتر محمدهادی فلاح‌زاده استاد دانشگاه در تحلیل وقایع اخیر است که در موسسه آموزش عالي طلوع مهر قم ارائه شده است:
🔹در حادثه‌ای که این ایام اتفاق افتاد یک بحث «چیستی قضیه» است و یک «تحلیل» آن و یکی هم «عوامل داخلی و بیرونی و اهداف عوامل بیرونی» و «روش» است. اگر این موارد را با هم مورد مداقه قرار ندهیم، به خطا رفته‌ایم. برخی به صورت کلی این مسائل را به عوامل بیرونی منتسب می‌کنند، بعضی هم کلا به عوامل داخلی منتصب می‌کنند، بعضی هم یکی ازعوامل، یعنی عامل بیرونی یا عامل داخلی را قوی‌تر می‌بینند. بنده ضمن اینکه تحلیل راجع به عوامل داخلی را بیان خواهم کرد معتقدم که در این قضیه عامل بیرونی شتاب دهنده و توسعه دهنده بود و به شدت خشونت‌گرا. ضمن اینکه نباید نسبت به عوامل داخلی یا بسترهای داخلی غافل بود.
🔹در سال 96 و 97 و 98، اعتراضات عمدتا متوجه کارکرد نظام بود، یا مربوط به بخش‌هایی از نظام بود. ولی در حادثه‌ی اخیر شعارها و رفتارها متوجه ارزش‌ها و باورهای نظام و در نهایت هم کلیت نظام بود. در حادثه‌ی سال 98 تعرض کمتر متوجه ارزش‌ها و باورها بود ولی آنچه که در حادثه‌ی اخیر اتفاق افتاد بیشتر متوجه ارزش‌ها، باورها و کلیت نظام بود.
🔹در حادثه‌ی سال 98 تخریب‌ها بیشتر متوجه اموال عمومی بود، ولی در حادثه‌ی اخیر تخریب‌ها بیشتر متوجه اموال دولتی و خصولتی به ویژه نمادهای ارزش‌مدارانه‌ی بر اساس ارزش‌های جامعه‌ی ایرانی و نظام اسلامی بود.در سال 96 و 98 سنین زیر 18 سال داشتیم، نه اینکه نداشتیم، ولی امسال سنین زیر 18 بیشتر بود .
🔹آیا آنچه که در جامعه اتفاق افتاده یک‌سری «تمایزگرائی گفتمانی» است. وقتی با جوانان صحبت می‌کنید، می‌بینید که بعضی از آنها می‌گویند که ما را درک نمی‌کنید، یا پدر و مادرها جوانان را درک نمی‌کنند، می‌گویند اصلا ما نمی‌فهمیم که شما چه می‌گویید و شما هم نمی‌فهمید ما چه می گوئیم. پس آیا تمایزگرای گفتمانی،اتفاق افتاده که کسانی که مثل ما نمی‌اندیشند آیا اینها یک نسل جدید هستند و در این اجتماعاتی که اتفاق افتاد، آیا اینها بخشی از جامعه هستند که ناراضیان اجتماعی‌اند. طبیعی است که از ابتدای پیروزی انقلاب، ارتباط اجتماعی جمهوری اسلامی با جامعه تفاوت چندانی نکرده است. یعنی به نوعی نوع مواجهه‌ی اجتماعی ما با جامعه از ابتدای پیروزی انقلاب تقریبا یک نوع مواجهه بوده است و نتوانسته است یک نوگرایی ارتباطی پیدا کند به مرور زمان به علل مختلف یک نارضایتی انباشته را در جامعه داریم.
🔹من معتقدم نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که نارضایتی اجتماعی بالا است ولی آیا این ناراضیان اجتماعی برانداز هستند؟ به اعتقاد بنده خیر. این نتیجه بر اساس داده‌هایی است که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد. آیا آن کنشگران ضددین، ناراضی معترض یا بخشی از این ناراضیان اجتماعی که در این کنشگری اعتراضی حضور پیدا نکرده‌اند، یا تمام آن بخشی که حضور پیدا کرده‌اند، برانداز هستند؟ بنده معتقدم که آنها را هم می‌توان تفکیک کرد و داده‌ها این را نشان می‌دهد که بخشی از اینها نارضایتی‌شان را به شکل اعتراضی بیان می‌کنند و این حس در آنها هست که از این طریق می‌توانند صدای خود را به مسئولین برسانند وتغییری در رویه‌ها و سیاست‌ها ایجاد کنند و اینها اصلا کنشگر برانداز نیستند.
🔹برخی دست‌اندرکاران در این حوزه اولا دچار خطای شناختی شده اند. چطور دچار خطای شناختی شد؟ از منظر حوزه‌ی علوم اجتماعی، بعضی از موضوعات وقتی به هم پیوند می‌خورد می‌تواند در جامعه اثربخش باشد. این حادثه که اتفاق افتاد، مسئله‌ی جنسیت، قومیت و مذهب، هر را داراست، یعنی زن بود، کُرد بود و سنّی هم بود. کسانی که به عنوان کنشگر عرصه‌ی اجتماعی چه در داخل و چه در بیرون فعال هستند توانستند روی این عرصه سرمایه‌گذاری کنند.
🔹ما وقتی درسایر حوزههای جمع‌گرایی برنامه‌ریزی نکردیم، دیگران برای ما برنامه‌ریزی کردند. در فضای مجازی ما صرفا سیستم شاد را برای دانش‌آموزان تعبیه کردیم. آیا در فضای مجازی، در حوزه‌ی تبلیغ دینی، در حوزه‌ی تفریحات سالم و غیر ذلک مدیریت و برنامه‌ریزی کردیم؟ نکردیم. اینکه می‌گویم فقط هم مربوط به حکومت نیست. وظیفه آحاد جامعه است.
🔸مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/23958
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡️دکتر محمدتقی دشتی رئیس مرکز پژوهشی مبنا:
مرکز پژوهشی مبنا پیش‌نویس قانون تجمعات را برای مجلس تنظیم کرده است/ نقش حوزه در مواجهه با اعتراضات صحیح باید«والد رحیم» باشد
♨️خوانش و راهکارهای حوزویان برای اعتراض/2
🔹اگر فضای اعتراض باز باشد و وجود داشته باشد عملا کمتر به اغتشاش منجر می‌شود. اوایل انقلاب تا سال 60 فضا در ایران بسیار خوب بود. این خوب که می‌گویم منظورم این است که آزادی‌ها به تمام و کمال وجود داشت. در مورد اعتراضات، بیان عقاید و غیره همه‌ی گروه‌ها نظرات را مطرح می‌کردند و اعلامیه‌ها، تظاهرات و غیره داشتند. متأسفانه به خاطر سوءاستفاده‌ی ضد انقلاب و به ویژه منافقین از این فضا و ایجاد درگیری و کشتار بین مردم فضا لاجرم بسته شد.
🔹لازم است که نظام یک سازوکار عقلانی و مناسب برای بیان اعتراضات ایجاد کند که بحمدلله مجلس اخیرا این حرکت را شروع کرده، البته دولت هم شروع کرده و مرکز پژوهشی مبنا اکنون یک پیش‌نویس قانون تجمعات و راهپیمایی‌ها را برای کمیته‌ی داخلی مجلس تنظیم کرده و ان‌شاءالله به زودی بنده هم در کمیسیون حاضر هستم که این را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. عملا نهادها و مسئولان واقعا به این نتیجه رسیده‌اند که سازوکار مناسبی برای این قضیه باید اندیشیده شود که آن تبعات را هم نداشته باشد.
🔹در بحث اعتراضات، حوزه اولا باید نقش رابط و کانال انتقال مطالب و شکایات مردم به دولت قرار بگیرد. بالأخره روحانیت در مساجد، در محلات، در آن مویرگ‌های جامعه حضور دارد و به همین دلیل به راحتی می‌توانند درد مردم را منتقل کنند. اگر حوزه بتواند یک کانالی برای جمع‌آوری این اعتراضات و مشکلاتی که مردم دارند از طریق روحانیونی که فرستاده، داشته باشد و به نماینده‌ی رئیس جمهور در حوزه منتقل کند.
🔹باید دیالوگ بین روحانیون و مردم اتفاق بیافتد. گفتگو و حرف‌هایی که مردم دارند بیان کنند و اینها بنشینند و همدلانه و به عنوان یک «والد رحیم» با مردم صحبت کنند. این بسیار مؤثر خواهد بود. یعنی اگر این دیالوگ اتفاق بیافتد خیلی از گلایه‌های نابه‌جا خودبه‌خود اصلاح می‌شود و تعطیل می‌شود و اعتراضات، اعتراضات مناسبی خواهد بود.
🔹روحانیت و حوزه باید در بحث بیان اعتراضات به‌حق و مناسب حالت پرچمداری به خودشان بگیرند و اعلام کنند که؛ از طرق قانونی و به صورت مناسب ما هم اعتراضاتمان را بیان می‌کنیم و مردم این اعتراضات را ببینند که بیان می‌کنند. یک زمانی مردم از مراجع انتظار داشتند - الان این انتظارات کم شده است - که؛ چرا شما این مشکلات را بیان و مطرح نمی‌کنید؟ البته مراجع به صورت نامه یا تلفنی بیان می‌کنند، ولی اگر این ملموس باشد که ما چنین کانالی داریم و خود حوزه و روحانیت پرچمدار اعتراضات به‌حق است.
🔹مبانی فقهی اعتراضات در دولت اسلامی باید تهیه و تدوین شود. چون ما هنوز هم در این مورد اختلاف نظر‌های زیادی داریم و نهایتا حوزه باید این را به سامان برساند و بگوید که به لحاظ فقهی اعتراضات تا اینجا است، نافرمانی مدنی جایز هست یا نیست و یا دایره‌ی اعتراضات تا اینجا مشروع است و بعد از این نامشروع است. این برای جامعه و حتی نخبگان ما خیلی ملموس نیست. حوزه باید بگوید که؛ اعتراضات در دولت اسلامی این‌طوری است. اینطور نیست که هر کسی اعتراض کند متهم به ضد نظام اسلامی و ضد اسلام بودن شود. نه، چنین چیزی نیست.
🔹نکته‌ی دیگر در این مورد بحث نهاد میانجی‌گر است. ما متأسفانه در جامعه خیلی نهاد میانجی‌گر نداریم. بین چه کسانی؟ بین مسئولان و مردم، بین نهادها و مردم. اگر دعوا شود در هر صورت یک میانجی‌گر می‌خواهد. وقتی که دعوا اتفاق می‌افتد اگر نهاد میانجی‌گر ورود نکند قطعا خشونت در پیش خواهد بود و به همین دلیل کار سخت می‌شود. مراجع تقلید، حوزه و روحانیون یا علمای بلاد در این مورد خیلی می‌توانند نقش ایفا کنند. اگر به عنوان نهاد واسط و نهاد میانجی عمل کنند، آن زمان می‌توانند اعتراضات را تعدیل کنند و جلوی خشونت‌ها را بگیرند.
🔹حوزه باید پشتوانه‌ی تئوریک نظام در حل مسائل فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی باشد و مطالبه‌ی مقام معظم رهبری هم این است. لذا در این جهت اگر حوزه نظریه‌پردازی و نظام‌سازی و حل مسئله نکند، جامعه حل مسئله می‌کند و متأسفانه ممکن است به کژی و انحراف برود.
🔻🔻🔻
مشاهده متن کامل گفت‌وگو :
https://mobahesat.ir/23943
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
.
🍁🍁 فردا، یکشنبه به خانه اخلاق بیایید... 🍁🍁
رویداد رونمایی از ۱۰۰مین ترجمه سایت خانه اخلاق
📃 ترجمه مقالات اخلاقی ما به صدمین ایستگاه خودش رسید.
🔹خانه اخلاق‌پژوهان جوان از مهرماه سال ۱۴۰۰ تا به امروز ۱۰۰ مقاله اخلاقی را به صورت اختصاصی ترجمه و در وب‌سایت خانه اخلاق منتشر کرده است.
⏰ زمان: ۲۲ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۶ الی ۱۸
اینجا چراغی روشن است...!
به کانال خانۀ اخلاق‌پژوهان جوان بپیوندید:
@EthicsHouse
📌 نگاهی به تاریخ سیاسی - اجتماعی حوزه قم، صدسال پس از تاسیس
سروش:
🔗 splus.ir/howze100
بله:
🔗 https://ble.ir/howzeh100
ایتا:
🔗 https://eitaa.com/howzeh100
تلگرام:
🔗 /channel/howzeh100
اینستاگرام:
🔗https://instagram.com/howzeh100
⚡اعتراض یا اغتشاش
گفت‌وگوئی حوزوی پیرامون وقایع اخیر کشور
🔹 باید مهارت اعتراض و مواجهه با آن در جامعه تبیین شود/ هیچ جامعه‌ای اغتشاش و ناامنی را تحمل نمی‌کند/قضاوت نخبگان قبل از شفاف شدن مسائل باعث بحران در جامعه می‌شود
- استاد مهراب صادق‌نیا
- استاد محمدعلی رنجبر
🔸 مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/23911
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⬅️از الهیات اجتماعی تا ارشاد اجتماعی ( موضوع حجاب)
⏰زمان :روز یکشنبه ۱۰/مهر/۱4۰۱ ساعت ۹ الی ۱4
💠مکان:قم- پردیسان -انتهای بلوار دانشگاه -دانشگاه باقرالعلوم(ع) طبقه۳ اتاق جلسات ریاست دانشگاه
⬅️مجری : پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی( پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی) و دانشگاه باقرالعلوم (ع) (دانشکده فرهنگ و علوم اجتماعی)
باشگاه اندیشه در روزهای چهل‌ویکمین سالگرد ترور اولین دادستان کل انقلاب و مدیر اسبق مدرسه حقانی برگزار می‌کند:
مدرسه حقانی و آموزش
نقش مدرسه حقانی در تحول آموزشی حوزه
با حضور محمدحسین فروغی
پژوهشگر تاریخ حوزه
چهارشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۱
ساعت ۱۷
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک۲۳، شبستان باشگاه اندیشه
حضور برای عموم آزاد و رایگان است.
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
#حقانی #قدوسی #حوزه #مدرسه_حقانی #اصلاح_حوزه #تاریخ_حوزه
@bashgahandishe
⚡️آیت‌الله حائری در یک اقدام شرعی،اخلاقی تلاش کرد بحران فعلی عراق را حل کند/احتمال ادعای مرجعیت مقتدی‌صدر در آینده بعید نیست!
🎤گفت‌وگو با دکتر عبدالوهاب فراتی
🔹 مرحوم محمدصادق صدر که معروف به صدر دوم بود دو تا وصیت دارد که قبل از شهادتش در میان جمعی از وکلا و شاگردانش بیان کرد. اولین وصیت او که وصیت علنی اوست و صوت و فیلم آن نیز موجود است. ایشان می‌فرمودند بعد از مرگ یا شهادت من، شما را دعوت می‌کنم که از آیتﷲ سید کاظم حائری تقلید کنید چراکه ایشان اعلم فقهای موجود در میان علمای نجف است البته ایشان در ادامه یک نکته‌ای را اضافه می‌کنند و آن اینکه چون آیتﷲ حائری در عراق حضور ندارد و از نزدیک با مسائل عراق در گیر نیست و شرایط کنونی نیز نمی تواند به عراق بازنمی‌گردد بهتر است به مرجعی از میان مراجع سنتی حوزه نجف یعنی آیة ﷲ شیخ محمد اسحاق فیاض رجوع کنید چون ایشان خیر الموجودین است او انسان سلیم القلب وبا تقوایی است.
🔹 وصیت دوم، وصیتی است که در یک جمع سی ویک نفره از شاگردانش بیان کرده وصیتی است که شیخ محمد یعقوبی را به عنوان رهبری حرکت اجتماعی را که او در عراق به وجود آورده عهده‌دار شود. عطف به وصیت اول بسیاری از کسانی که بعداً در جریان صدر تعلق داشتند در تقلید به آیتﷲ سید کاظم حایری رجوع کردند.
🔹 اما اینکه این رخ داد چه پیامدهای در عراق دارد به نظر می رسد دو تا پیامد مهم برای جریان صدر وجود دارد.
🔸 پیامد اول این بود که احتمال می‌رفت پس از فقدان سید کاظم حائری، مقتدا صدر ادعای مرجعیت کند. او هم به طلاب علوم دینی شهریه می‌داد و هم از طرفدارانی برخوردار بود که براحتی دعوی مرجعیت او را می‌پذیرفتند. از نظر او نیز مرجعیت نیازمند اقتدار سیاسی واجتماعی است و چندان هم نیازی به اثبات اعلمیت در علوم حوزوی ندارد. این ایده بود که حد اقل در لایه‌هایی از جریان صدر ترویج می‌شد. آیتﷲ سید کاظم حائری عملا جلوی چنین تصوراتی از سوی مقتدا صدر و جریان وابسته به او را گرفت.
🔸 پیامد دوم این است که با چنین بیانیه‌ای، احتمال دارد بخشی از جریان صدر که از سید کاظم حائری تقلید می‌کرد و به او احترام می‌نهاد دچار ریزش شود و خود را از مقتدی صدر جدا سازد.
🔸 پیامد سوم این است جریان صدر که تلاش زیادی می‌کرد خودش را در پیوند مرجعیت شیعه نشان دهد و جریان خود را جبهه‌‌ای مشروع در قبال حوزه نجف به‌خصوص در قبال آیتﷲ سیستانی وانمود کند، زین‌پس از میان می‌رود و این جریان را از وجود یک مرجع قابل احترام و مورد پذیرش در جامعهٔ شیعی تهی می‌کند. علاوه بر آیتﷲ حائری، آیتﷲ یعقوبی که امروزه در نجف مرجع است و طبقات متوسط شهری و دانشگاهی از او تقلید می‌کنند نیز از جریان صدر تبری جسته است. این نشان می‌دهد که هیچ مرجعی در نجف حامی جریان صدر نیست و این جریان فاقد پایگاهی در درون حوزه نجف است.
🔹 آقای حائری زیرکانه و بابصیرت در چنین شرایطی تن به یک امر اخلاقی بزرگی داد تا شاید بدین‌گونه شکافی که بین جریان‌های شیعی عراق به وجود آمده بود را پر کند و برای کاستن از هیجانات بی‌مورد مقتدا صدر و قانع کردن او به گفتگو با سایر جریان‌های شیعی در عراق راهی بگشاید. بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی از جمله آیتﷲ حائری متوجه این مسئله شده بودند که هرچه اختلاف گروها و احزاب سیاسی شیعه در بغداد گسترش یابد برخی را قانع می‌کند که برای اداره کشور عراق بهتر است به اهل‌سنت سهم بیشتری در اداره کشور داده شود. این احتمال، برای کسانی پس از دهه‌ها از تسلط عرب‌های سنی بر عراق که به دنبال بازگرداندن شیعه‌ها به قدرت بودند احتمال خطرناکی بود. من تصور می‌کنم که آیتﷲ حائری باتوجه به این پدیده که در حال وقوع بود موضع روشن گرفت و جلوی فتنه را بست.
🔹 مشکلی که جریان مقتدا صدر دارد این است که نمی‌تواند مرجعیتی را از درون این جریان به جامعه معرفی کند طبیعتاً این بحرانی است که در آینده با آن رو‌به‌رو خواهد شد احتمال اینکه برخی از متدینین این جریان به مراجع بیرون از جریان صدر رجوع کنند زیاد است و بدین‌گونه این جریان را از درون دچار ریزش کنند مگر اینکه خود مقتدا صدر به تدریج دعوی مرجعیت کند. او بدون اینکه نیازی به تایید اجتهاد خود توسط دیگران داشته باشد خود راسا ممکن است به طرح این ادعا بپردازد که البته با واکنش‌های تندی از سوی حوزه نجف مواجه خواهد شد. جالب است که سید کاظم حائری با هوشمندی برای جلوگیری از چنین اتفاقی که احتمال دارد در آینده رخ دهد جلو این رخداد را گرفت.
🔸 مشاهده متن کامل گفت وگو: https://mobahesat.ir/23883
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
بازنشر به بهانه‌ی بحث‌های اخیر در خصوص مشاوره طلاب و حوزویان 👇
روحانیت و دغدغه‌ی مشاوره (۱):
حجت‌الاسلام والمسلمین سقای بی‌ریا در گفت‌وگو با مباحثات:
✔️ روحانیون در مسائل عمومی می‌توانند مشاوره بدهند؛ اما در مباحث تخصصی باید مجوز داشته باشند
🔸 در سالهای اخیر برخی از طلاب و روحانیون خود را به عنوان مشاور معرفی می‌کنند و گاهی اوقات وارد مساله‌هایی می‌شوند که تخصص لازم در این زمینه را ندارند و گاهی آسیب‌هایی را ایجاد کرده است. این مسأله را با ناصر سقای بی‌ریا معاون پژوهشی مؤسسه امام خمینی ره قم در میان گذاشتم. بی‌ریا دانش‌آموخته حوزه علمیه قم است که کارشناسی ارشد روانشناسی را در دانشگاه مک گیل کانادا تحصیل کرده و دوره دکتری را در دانشگاه هوستون در ایالت تگزاس گذرانده است. پایان‌نامه دکتری او با عنوان رهبری تربیتی و مطالعات فرهنگی بوده است.
🔹 نمی‌شود گفت که در همه‌ی انواع مشاوره‌ها مشاوران باید درجه علمی و مدرک دانشگاهی داشته باشند چون مشاوره‌ها انوع و درجات درجات مختلفی دارند. خیلی از مشاوره‌ها، پیچیده نیستند و اگر کسی فکر صحیح داشته باشد و به اصطلاح از دین، تقوا و راه و رسم زندگی، اطلاعات خوبی داشته باشد، خیلی از مشاوره‌هایی که مردم به آنها نیاز دارند را می‌تواند پاسخ دهد؛ کما اینکه علما و روحانیون این کار را می‌کردند و هیچ مشکلی هم وجود نداشت.
🔹 حتی در مسیحیت هم مطرح است که کشیش‌ها و کسانی که در کلیسا هستند مورد مراجعه مردم قرار می‌گیرند. براساس بعضی مطالعات خیلی از مشورت‌هایی که رجال مذهبی میدهند در زندگی مردم مؤثر است. چرا ما باید جامعه را از این محروم کنیم؟
🔹 البته گاهی سوءاستفاده هم وجود دارد؛ مثلاً کسی که صلاحیت ندارد، به صرف اینکه لباس روحانیت دارد و معمم است می‌رود کلینیک باز می‌کند؛ بدون اینکه مدارک لازم را داشته باشد. این تخلف است و باید جلویش گرفته شود. چنین فردی ممکن است سود کلانی هم عایدش شود؛ شاید به اندازه یک دکتر درآمد داشته باشد و این برای کسی که متخلف است جاذبه دارد.
🔹 مشاوره عین پزشکی است؛ مثلاً شما نمی‌دانید و به مُراجع می‌گویید برو فلان‌کار را انجام بده؛ می‌رود انجام می‌دهد و بیماری‌اش تشدید می‌شود؛ وسواس‌اش زیاد می‌شود؛ افسردگی‌اش بیشتر می‌شود؛ یا در موارد شدید ممکن است منجر به خودکشی شود. در این صورت آیا شما مسئول نیستید؟
متن کامل گفت‌وگو👇👇👇
http://mobahesat.ir/16540
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
یادداشت وارده/
⚡️عزاداری مستحب یا واجب
🖋محمد خادمی شیرازی
🔹روشن است که گریه و هرگونه فعلی که از نگاه عرف، عزاداری و جزع بر سیدالشهدا علیه السلام محسوب گردد، از عبادات بلکه افضل اعمالی است که سبب تقرب به خداوند می‌گردد و در روایات بسیاری بر آن تأکید شده است.
🔹عزاداری و جزع اختصاصی به ماه محرّم نداشته بلکه ادله آن، شامل هر زمانی می‌گردد بلکه ظاهر مورد برخی ادله عزاداری در غیر ایام مختص عزاست، بنابراین عزاداری قطعا از مستحبات مؤکد و از افضل اعمال در هر زمانی است.
🔹نکته ای که در این مجال در صدد بیان آن هستیم آن است که عزاداری اگرچه فی حدنفسه مستحب است اما در خصوص ماه محرم، علاوه بر استحباب می‌توان حکم به وجوب کفایی آن نمود.
🔹ادله‌ای که می‌توان بر وجوب عزاداری استدلال نمود به شرح ذیل است:
▫️مسلّم است که حفظ و بقاء مذهب شیعه از اوجب واجبات است و یکی از روش‌ها و بلکه مهمترین آنها برای حفظ و بقاء آن در آینده، اهتمام به عزاداری است، زیرا حفظ و بقاء هر مکتب و مذهبی منوط به حفظ علائم و شعائر آن است و عزاداری – همانند شهادت ثالثه در اذان - قدرمتیقنِ شعائرمذهب بلکه از بزرگ ترین مصادیق اساسی آن است همان طور که عده ای از علما و بزرگان نیز بدان تصریح نموده‌اند و فعلی که دارای چنین ویژگی باشد، ترک آن جایز نیست. همان طور که برخی مانند شیخ بهائی ره در اهمیت جایگاه اذان فرموده اند: «لو أصرّ أهل البلد على ترك الأذان قوتلوا» و این حکم را به اصحاب نسبت داده است با اینکه اذان امری مستحب است.
▫️تبلیغ و نشر دین و هدایت مردم واجب کفایی است و عزاداری نیز یا خودش از مصادیق قدرمتیقنِ تبلیغ و نشر آن است از این جهت که اساس و رکن دین، تولی و تبری است و این مفهوم در عزاداری شکل می‌گیرد و یااینکه عزاداری از باب مقدمه واجب، مقدمه تبلیغ دین است زیرا ارشاد و هدایت مردم نسبت به مجموعه دین به وسیله مجالس عزا شکل می‌گیرد.
▫️حفظ نام و یاد ائمه و مظلومیت‌های ایشان به ارتکاز متشرعه واجب است و عزاداری از مهمترین مصادیق تحقق عناوین مزبور است. به عبارت دیگر همان‌طور که حفظ قرآن واجب است حفظ نام و یاد و مظلومیت‌های ائمه نیز که یکی از ثقلین است واجب می‌باشد و ترک آن سبب اندراس نام و مظلومیت‌های ایشان می‌گردد.
🔹در میان بزرگان و مراجع تقلید نیز عده‌ای بر لزوم عزاداری تأکید کرده وعده‌ای مانند حضرات آیات مرحوم آیةالله نخچوانی، مامقانی، میرزا جواد تبریزی، حاج آقا تقی قمی، صافی گلپایگانی و روحانی تصریح نموده‌اند که اقامه عزاداری واجب کفایی است. آیة الله شبیری زنجانی عزاداری را از اوجب واجبات می‌داند. آیة الله وحید خراسانی نیز ترک آن را جایز نمی‌دانند. آیةالله سیستانی نیز عزاداری را از مهم ترین شعائر دینی دانسته به گونه‌ای که نباید در اهتمام به آن کوتاهی شود.
تعابیر برخی دیگر بالاتر است، مرحوم آیةالله ميلاني، عزاداری را از ضروریات مذهب و برخی دیگر آن را از شعائر امامت و ملحق به اصول دین دانسته که بایستی در جامعه اعلان و ابراز گردد.
🔹به نظر می‌رسد سائر فقهاء که عزاداری را مستحب دانسته‌اند نیز در مقام بیان حکم فی حد نفسه آن بوده‌اند و نه به لحاظ ترتب عناوینی که گذشت و از این جهت بعید است در میان بزرگان، اختلافی در وجوب کفایی عزاداری باشد.
🔹مرجع فقید و مدافع حریم تشیع مرحوم آیةالله میرزا جواد تبریزی چه زیبا فرمود که"من يحاول تضعيف هذه الشعائر أو التقليل من أهميتها بين شباب الشيعة فهو من الآثمين في حق أهل البيت (عليهم السّلام) و من المسئولين يوم القيامة عمّا اقترفه في تضليل الناس من جهة مظالم الأئمة (عليهم السّلام)، ثبت اللّه المؤمنين على الإيمان و الولاية و اللّه الهادي إلى سواء السبيل" هر كس در تضعيف اين شعائر تلاش كند و يا از اهميت آن در بين جوانان شيعه بكاهد، در حق اهل‌بيت (عليهم‌السّلام) گناه كرده و روز قيامت براى گمراه كردن مردم از جهت ظلم‌هايى كه به ائمه (عليهم‌السّلام) روا شده، مسئول خواهد بود.
♨️پی‌نوشت: مباحثات آمادگی دارد نقدها و نظرات وارده به این مطلب را منتشر نماید.
🔸 مشاهده متن کامل یادداشت و ارجاعات
https://mobahesat.ir/23869
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡ بازنشر مطالب سایت مباحثات در موضوع «حجاب و عفاف»
🔹 نکاتی دربارهٔ الزام حکومتی بر حجاب
🖋مهدی برزگر(مدرّس سطوح عالی حوزه علمیه قم)
🗓 سه‌شنبه، ۴ شهریور ۱۳۹۹
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/23005
////////////////////
🔹 حجاب، الزام حکومتی آن، و چند پرسش
🖋محمدعلی علمی (طلبه حوزه علمیه قم)
🗓 دوشنبه، ۲۳ تیر ۱۳۹۹
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/22986
/////////////////
🔹 از حجاب تا چندهمسری؛ در جستجوی پایانی برای جدال‌های بی‌پایان
🖋 سیدمحمدهادی گرامی
🗓 دوشنبه، ۴ آذر ۱۳۹۸
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/22248
////////////////////
🔹 تأثیر فردگرایی بر گفتمان عدم حجاب اجباری
🖋اباذر افشار
🗓 یکشنبه، ۱ مهر ۱۳۹۷
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/16741
///////////////////
🔹 حاشیه‌ای بر مناظره امیرحسین ترکاشوند و حسین سوزنچی
حجاب‌های علمی‌نگری
🗓 دوشنبه، ۲۸ اسفند ۱۳۹۶
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/15969
///////////////////////
🔹 توفیق ناتمام حجاب قانونی
🖋 سید فرید حاج سید جوادی
🗓 شنبه، ۱۹ اسفند ۱۳۹۶
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/15905
///////////////////
🔹 حاشیه‌ای بر حواشی یک فتوا
حجاب شرعی در عصر اباحی‌گری و الحاد
🖋علی‌اشرف فتحی
🗓 جمعه، ۱۸ تیر ۱۳۹۵
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/10836
//////////////////////
🔹 گفت‌وگو با حجت‌الاسلام محمدرضا سالاری‌فر
بدحجابی به مثابه امر روانی یا عمل سیاسی؟
📖 سه‌شنبه، ۱۷ فروردین ۱۳۹۵
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/10272
https://mobahesat.ir/10379
////////////////////////
🔹 حجت‌الاسلام دکتر حسین بستان
نگاهی جامعه‌شناختی به بدحجابی و راهکارهای مقابله با آن
🗓 شنبه، ۲۱ آذر ۱۳۹۴
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/9434
/////////////////////////
🔹 در گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر کریم خان‌محمدی؛
احیای مساجد و محلات؛ راه‌حل تقویت حجاب
🗓 شنبه، ۶ دی ۱۳۹۳
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/5864
////////////////////////
🔹 گوشه‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم به روایت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی؛
حاج شیخ بعد از قصه کشف حجاب زیر و رو شد
🗓 دوشنبه، ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۳
🔻🔻🔻
https://mobahesat.ir/3122
/////////////////////
🔸 مطالب منتشر شده لزوما دیدگاه مباحثات نبوده و با هدف بحث و تضارب آراء در موضوعات مختلف منتشر می‌شود.
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡ تجربه‌های تبلیغ بین‌الملل در گفت‌وگو با حجت الاسلام قاسم جلالی/
از نجف و قم تا لندن و لس‌آنجلس / شناخت متقابل از فرهنگ‌ها وآئین‌‌ها لازمه‌ی موفقیت مبلغان است
🔸 حجت‌الاسلام والمسلمین سیدقاسم جلالی از فضلای حوزه علمیه نجف و قم است که علاوه بر مدیریت یکی از مراکز اسلامی در انگلستان در کشورهای مختلف جهان هم به فعالیت‌های گوناگون دینی می‌پردازد. مباحثات در گفت‌وگویی تفصیلی با وی سیری گذرا از زندگی علمی و خاطرات و فعالیت‌های بین‌المللی را به گفت‌وگو نشسته‌است که تقدیم می‌شود.
🔹 درباره امور مربوط به جنبه‌های حوزوی و اجتماعی، بیشترین تأثیر را از پدرم مرحومم پذیرفته‌ام. ایشان وکیل و نماینده آیتﷲ حکیم و آیتﷲ خوئی بود و وکالتی نیز از سوی امام راحل داشت، ارتباطات بسیار خوب و وثیقی نیز با شهید سید محمدباقر صدر داشت.همراهان و همکاران والد به او می‌گفتند این کسی که شما با او درافتاده‌اید، یعنی صدام حسین، شخصیت ظالمی است؛ ایشان در جواب می‌گفت: من به وظیفه‌ام عمل می‌کنم و این خداوند متعال است که سرنوشت ما را معین می‌کند.
🔹 من در منطقه سوانزی اقامت کردم. تقریبا منطقه دور افتاده و دور از دسترسی بود. فاصله اش با لندن سه ساعت و نیم است. آن زمان ۶۰۰ خانوار مسلمان اعم از شیعه و سنی داشت مرکزی ایجاد کردیم. همزمان با کار و فعالیت در مرکز اسلامی آیتﷲ خویی، روزهای آخر هفته و روزهای تعطیلات به منطقه «سری» که در شرق لندن بود می‌رفتم. ما شمال لندن بودیم در مرکز اسلامی. این فعالیت ها تا سال ۲۰۰۸ ادامه داشت. در سال ۲۰۱۴ الحمدلله توانستیم یکی مرکز اسلامی دیگر به نام مرکز اهل بیت، تأسیس کنیم.
از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۱ به خیلی از کشورهای دنیا برای تبلیغ در محرم و صفر و ماه مبارک رمضان و دیگر مناسبت های دینی، مسافرت کردم. آلمان، سوئد، دانمارک، سوییس، خود لندن، کانادا و آمریکا. وقتم را برای مسافرت بین این کشورها تقسیم می‌کردم و مثلا در ماه مبارک رمضان، پانزده روز اول در یک کشور و پانزده روز دوم در کشور دیگری به سر می‌بردم.
🔹 شیعیان، مهر و محبت به ایران در دل های شان کاشته شده‌است. من امروز خدمت یکی از مراجع رسیدم ایشان گفتند فشارهای اقتصادی در ایران زیاد شده است. بنده گفتم حاج آقا امروز جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ کلام و منازعه ای پرچمدار توحید در کل جهان است. جایی اگر در کل این جهان دعوت به توحید خداوند و اهل‌بیت(علیهم السلام) بکند تنها در این سرزمین است. ما باید به این امر مفتخر باشیم و قدرش را بدانیم. طبیعت هر شیعی این است که دوستدار ایران است. ذوب در محبت ایران است.
🔹 در همین لندن ۱۵ تا ۲۰ مرکز اسلامی و مسجد و حسینیه و مسجد، مراسم محرم و عزاداری دارند. خوب حالا می‌پرسیم آیا این ها وحدت گفتمانی و هماهنگی در رویکردها و مضامین دارند؟ آیا اتاق فکری که اینها را پشتیبانی و حمایت فکری بکند وجود دارد؟ به این می‌گویند «وحدت خطاب». فرض بفرمایید در بحث تقیه. این آقا یک چیزی می‌گوید، آقایی دیگر چیزی دیگر و سومی هم مطلبی متفاوت از دو مطلب قبل. خوب این امور نیاز به کار و مجاهدت دارد. بله من می‌دانم در اینجا و در ایران هم کار و مشکلات زیاد است ولی به هر حال همین موضوع لزوم موحد کردن خطاب و تشکیل آن اتاق فکر، هم یکی از مشکلات و نیازهای ماست.
🔹 علمای معاصرمان آیتﷲ سیستانی و دیگر مراجع نجف، هم چنین مراجع قم، مقام معظم رهبری، مرحوم امام راحل و به طور کلی بزرگان شیعه، این ها چه مواضع و توصیه‌هایی در زمینه توصیه به وحدت و همزیستی با اهل‌سنت دارند. می‌دانید که امام(رحمة ﷲ تعالی علیه) قائل بود در مکه به نماز اهل‌سنت اقتدا کنید حتی اگر تقیه نباشد. نیاز به اعاده نماز هم نیست. آیا ما می‌توانیم این ادله موثق را از کتاب و سنت و علما نادیده بگیریم و دست به کارهایی از سر جهل و تعصب که موجب خشنودی دشمنان اهل بیت(علیهم السلام) و خوشنودی استکبار جهانی می‌شود، بزنیم.
🔹 اما اینکه شما می‌فرمایید برخی از شیعیانی که رویکردی دیگر و افراطی دارند، در لندن جایگاه مهم و پررنگی دارند، نه خیر. بعید می دانم چنین باشد. عامه مردم اغلب روش‌شان را نمی پسندند و برعکس رویکرد مورد پسندشان، جهت گیری‌های مسالمت‌آمیز و مضامین ناب محمدی است.
🔸 مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/23851
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
📍سه گانه جعفریان برای «صدسالگی حوزه قم»
▪️آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در اواخر زمستان سال ۱۳۰۰ هجری شمسی (۲۲ رجب ۱۳۴۰ق) وارد قم شد و این نقطه آغازین تأسیس حوزه قم است. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان کوشیده است مجموعه مقالاتی به مناسبت صدساله شدن حوزه علمیه قم تدوین و تهیه نماید.
▫️پس از انتشار دفتر اول و دوم صدسالگی حوزه قم، با همراهی اساتید و استقبال فضلا، مجموعه دیگری از مقالات درباره حوزه قم به همت این استاد تاریخ تدارک دیده شد و به‌تازگی از سوی نشر مورخ در ۷۵۳ صفحه چاپ و عرضه شده است.
▪️شماری از مقالات و برخی گفتگوها درباره جریان کتاب، مجلات، فصلنامه‌ها و مطبوعات در حوزه علمیه قم است. برخی از مقالات درباره یک قرن خطابه، یک قرن مرجعیت شیعه، علوم عقلی در حوزه نوپای قم و توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی می‌باشد.
📌 ادامه مطلب
#معرفی_کتاب
@howzeh100
🔰 #اعلام_برنامه | نشست علمی - تاریخی
🔸 زمینه‌ها و بسترهای سیاسی - فرهنگی بازتأسیس #حوزه_علمیه_قم
📌 به مناسبت یکصدمین سالگرد تاسیس حوزه علمیه قم
🔻 با سخنرانی:
▪️ استاد موسی حقانی
▪️ استاد محمدحسن رجبی دوانی
▪️محمدصادق ابوالحسنی
🌐 زمان و مکان: سه شنبه ۱۳ دی ماه ۱۴۰۱
ساعت ۱۵ الی ۱۷ - تهران، پژوهشکده تاریخ معاصر
📍پخش آنلاین برنامه بر روی تارنمای سایت آپارات است که اعلام می‌شود
@howzeh100
⚡️رحلت فقیه صادق
به مناسبت رحلت آیت‌الله سیدصادق روحانی
🔹آيت ﷲ العظمى آقاى سيد محمد صادق حسينى روحانى درمحرم الحرام سال ۱۳۴۵ هـ.ق(۱۳۰۵ هـ.ش) در شهر قم و در خاندانى حسينى تبار، با پيشينه اى از علم و تقوى و فضيلت ديده به جهان گشود.والدشان مرحوم حضرت آيت ﷲ آقاى حاج ميرزا محمود روحانى (قدس سره) بود که با تلاش، كوشش و پايمردی هاى ايشان، حضرت آيت ﷲ العظمى حاج شيخ عبدالكريم حايری به قم آمدند و تدريس علوم حوزوى را شروع كردند.
🔹حضرت آيت ﷲ سیدصادق روحانی دروس پايه ادبيات عرب را در قم نزد پدر بزرگوارشان فرا گرفتند. سپس در سال ۱۳۵۵ (هـ.ق) در سن ۱۰ سالگى به همراه برادر بزرگترشان عازم نجف شدند. به دليل هوش و استعداد فوق العاده و حيرت برانگيزشان دوره چند ساله دروس «سطح» را در مدت يك سال به اتمام رساندند و به امتحان و توصيه آيت ﷲ العظمى خويى در سن ۱۱ سالگى وارد درس خارج فقه و اصول شدند. ورود يك نوجوان ۱۱ ساله به درس خارج فقه و اصول، آن هم همدوش طلاب با سابقه و بزرگسال حوزه علميه كهنِ نجف، براى همگان حيرت آور و شوق آفرين بود.
🔹فقه الصادق؛ (به زبان عربى): دايرة المعارف كامل فقه تشيع. اين كتاب عظيم و بزرگ كه به عنوان يك منبع مرجع شناخته شده است در ۲۶ جلد بارها در داخل و خارج كشور به چاپ رسيده است. چاپ جديد آن هم اكنون در ۴۱ جلد (با ذكر منابع و مصادر) منتشر شده است.يكى از امتيازات اين مجموعه فقهى آن است كه طلاب و محققين را از مراجعه به كتب فقهى جهت اطلاع از آراى ديگر فقيهان بى نياز مى كند؛ چه آنان كه در قرن هاى گذشته مى زيسته اند و چه آن دسته از فقيهان معاصر مانند آيت ﷲ خوئى، ميرزاى نائينى، محقق اصفهانى و آيت ﷲ حكيم كه پيش از نگارش اين مجموعه آراى فقهى خود را عرضه كرده اند و حتى فراتر از اين، آراى آن دسته از فقيهانى را گرد آورده است كه مراجعه به آثارشان چندان رواج ندارد؛ مانند برخى از آراى آيت ﷲ كاظم شيرازى و آيت ﷲ عبد الكريم حائرى.
🔹آیتﷲ سیدصادق روحانی همواره به مسائل اجتماعی و سیاسی روز اهمیت فراوانی قائل بودند و در دوران پهلوی به عنوان بک عالم مبارز شناخته می‌شدند. از ایشان ده‌ها اعلامیه در محکومیت اقدامات حکومت پهلوی منتشر شده است.وی همچنین در سالهای نخست انقلاب فعالیت جدی در تبیین مسائل فقه حکومتی داشت.
🔹او به مسائل سیاسی جهان اسلام نیز توجه ویژه‌ای داشت. موضوع فلسطین از جمله این مسائل بود. او در مصاحبه‌ای با یکی از روزنامه‌ای عربی گفت:«مساله فلسطین، مساله تمام مسلمانان است، و ما همیشه از آن دفاع کرده ایم.مسلمانان می بایست با قدرت، سرزمین فلسطین را به صاحبان حقیقی آن، بازگردانند. من از همین جا، مسلمانان را به اتحاد با یکدیگر فرا می خوانم و از آنان می خواهم به ریسمان الهی چنگ زنند و پراکنده نشوند »
🔹یکی از نکات مهم و البته همچنان مبهم در زندگی این عالم وارسته حصر خانگی ایشان در دهه ۶۰ شمسی بود. آیتﷲ سید محمدصادق روحانی در آذر ماه ۱۳۶۴ در جلسهٔ درسش دو نوبت به نحوهٔ تعیین آیتﷲ حسینعلی منتظری به‌عنوان قائم مقام رهبری توسط مجلس خبرگان رهبری اعتراض کرد، و متعاقب آن ۱۵ سال در حبس خانگی در قم به سر برد.اما آیتﷲ حسینعلی منتظری در کتاب خاطراتش که در سال ۱۳۷۹ منتشر شده نوشته که اولاً تعطیل درس و حصر آقای روحانی بدون اطلاع وی بوده، ثانیاً او بلافاصله به آیتﷲ محمد محمدی ری‌شهری وزیر اطلاعات اعتراض و صریحاً مخالفت خود را با حصر روحانی اعلام کرده، از حق اظهار نظر او دفاع نموده‌است.
🔹روایت یکی از مقامات امنیتی بدین شرح است:«پس از علنی‌شدن نظر خبرگان درباره قائم‌مقامی آقای منتظری، آقای سیدصادق روحانی قبل از درسش یک سخنرانی کرد و علیه این مساله موضع گرفت. شما می‌دانید که تقریبا بیوت تمام مراجع سنتی از ماجرای تقریظ آقای منتظری بر کتاب شهیدِ‌جاوید و بعدتر شهادت آقای شمس‌آبادی توسط سیدمهدی هاشمی؛ حساسیت های خاصی نسبت به آقای منتظری داشتند و اصطلاحا دلشان با او صاف نشده بود. چه مراجع، چه فضلا و مدرسین نمی‌توانستند او را بپذیرند، ولی همه ملتزم به سکوت بودند. در این فضا، مساله قائم‌مقامی آقای منتظری هم برای این طیف سنگین می‌آمد. اما اولین و شاید تنها کسی که رسما خط را شکست و مخالفت علنی‌اش را اعلام کرد، سید صادق روحانی بود و چون بر مخالفتش اصرار داشت و حاضر به تصحیح علنی آن نبود، تصمیم بر این شد که محدودیتهایی بر او اعمال شود. این برخورد آن موقع خیلی صدا کرد. »
🔸مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/23969
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
اختصاصی مباحثات / موجی از شادی در ایران
یکی از روحانیون درحال پخش شکلات
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡ خوانش و راهکارهای حوزویان برای اعتراض/1
🔹 حجت‌الاسلام دکتر مهدی شجریان عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و
فرهنگ اسلامی:
نیازمند اصلاح حقیقی نگاه مسئولان به جایگاه «مردم» هستیم/ حوزویان باید میدان‌دار اعتراض به مشکلات در جامعه اسلامی باشند
🔹 اینکه چرا حاکمیت اقدام مشخصی برای شکل‌گیری اعتراضات به نحو قانونی و به نحو مدنی انجام نداده است به نظرم ریشه در چند عامل دارد:
- یک عامل که به عنوان اولین عامل از آن یاد می‌کنم غلبه‌ی نگاهی است که نقش مردم را در حاکمیت اسلامی، یک نقشه حاشیه‌ای می‌داند .مستحضر هستید در باب جایگاه مردم در حاکمیت اسلامی ما نظریات مختلفی داریم که این نظریات را می‌توان در یک طیف دسته‌بندی کرد. در یک طرف این طیف نظریه‌پردازانی هستند که کمترین درجه‌ی اعتبار را برای این جایگاه قائل هستند و در حد یک مقبولیت سطحی حضور مردم را لازم می‌دانند و بیش از این نه. اما در یک طرف دیگر این طیف ـ که بسیاری از نظریه‌پردازان دیدگاه حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری(حفظه الله) را در همین طرف طیف قرار میدهند - نقش مردم بسیار بسیار پررنگ است و این نقش تا مرز مشروعیت نظام اسلامی پیش می‌رود
- عامل دومی که وجود دارد باور به بی‌نیازی از به رسمیت بخشیدن مقوله‌ی اعتراضات است. من کمابیش در اظهارات برخی از مسئولین به صورت صریح و غیرصریح هم این را دیده‌ام. اعتقاد این آقایان این است که اگر ما برای مقوله‌ی اعتراضات به صورت رسمی، قانون پیش‌بینی کنیم و ساختارسازی کنیم، یک کار بیهوده است و یک کاری است که حاکمیت و نظام اسلامی به آن نیازی ندارد.
- عامل سومی که در اینجا می‌توانم مطرح کنم باور به امنیتی شدن رسمیت‌بخشی به اعتراضات است. ممکن است برخی از بزرگان و مسئولین ما تصور کنند که ما اگر بخواهیم مقوله‌ی اعتراضات را در جامعه به رسمیت بشناسیم و برای آن سازوکاری تعیین کنیم این مسئله با اعتراض شروع می‌شود ولی به اغتشاش، خرابکاری و ضربه به اصل نظام منجر خواهد شد.
- عامل چهارمی که به ذهن حقیر می‌رسد مسئله‌ی انسداد سیاسی و به صورت مشخص افول حزب‌گرایی است که ما در ساختار سیاسی‌مان کمابیش داریم و در بخش‌هایی از بدنه‌ی حاکمیت متأسفانه این را می‌بینیم.
- عامل پنجمی که در اینجا به ذهن بنده می‌رسد یک نحوه‌ی مقدس‌پنداری افراطی در خصوص نظام اسلامی است. بعضی از مسئولین ما در انگاره‌ی خودشان نظام اسلامی را در حدی از تقدس و در هاله‌ی غلیظی از تقدس قرار داده‌اند که به صورت طبیعی لازمه‌ی حضور در این هاله‌ی تقدس عدم امکان اعتراض و انتقاد است.
🔹 حوزویان در سه بخش باید تلاش کنند و متأسفانه در هر سه بخش هم ما حضور چشمگیری نداشتیم و در برخی از بخش‌هایش هم اصلا حضور نداشتیم:
- بخش اول و حوزه‌ی اول تلاش‌های نظری و پژوهشی است که در این حوزه باید صورت بگیرد. اساسا مقوله‌ی اعتراض در حکومت اسلامی یک موضوع اصیل و کلانی برای پژوهش است و تا جایی که بنده می‌دانم آثار فاخری در این حوزه تولید نشده است. یک کار جدیدی که یک تیم پژوهشی از دوستان طلبه ما در مرکز پژوهشی مبنا در همین فاصله‌ی 2-3 هفته‌ی اخیر انجام داده‌اند این بود که ما از مجلس شورای اسلامی یک پروژه داشتیم که پیش‌نویس قانون آزادی تجمعات و راهپیمایی را برای ما بنویسید. تیم حقوقی ما در اینجا کار کردند و یک پیش‌نویس مفصلی را آماده کردند، 31 ماده در این پیش‌نویس طرح شده است.
- اقدام دومی که حوزه باید انجام دهد گفتمان‌سازی است. گفتمان‌سازی یعنی اولا اقناع مدیران، ثانیا اجماع نخبگان و ثالثا رواج تفکر در بین عموم مردم. در هر سه حوزه باید کار کنیم.
- کار سومی که به ذهن حقیر می‌رسد حضور عملیاتی و میدانی خود حوزه در مقوله‌ی اعتراضات است. یعنی فقط به تلاش نظری و پژوهشی و فقط به گفتمان‌زایی اکتفا نکند، خودش به میدان بیاید. هیچ‌کسی شایسته‌تر برای «النصیحة لأئمة المسلمین» غیر از مراجع عظام تقلید و حوزه‌ی علمیه نیست.یعنی ما گاهی می‌بینیم که صدای حوزه در اعتراض به دولت، به حاکمیت در خصوص یک مسئله‌ی فرعی در بوق و کرنا می‌شود و شنیده می‌شود و حتی گفته می‌شود که اگر این دولت مثلا فلان روز شهادت را تعطیل نکرد مالیات ندهید. اما نگاه می‌کنیم و می‌بینیم که در کنار مفاسد اجتماعی، در کنار رانت، در کنار سفره مردم که روز به روز در حال آب رفتن است، در کنار بیکاری جوانان و در کنار فساد خیلی زشت و زننده‌ای که بعضی از یقه بسته‌ها و پیشانی کبودها انجام میدهند، حوزه‌ی علمیه سکوت می‌کند و ورود نمی‌کند. خود حوزه‌ی علمیه باید میدان‌دار اعتراض منطقی باشد.
🔻🔻🔻
مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/23937
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡️گذری بر تدوین متون درسی در دهه هفتاد
🔹استاد رضا مختاری مدیر مرکز تدوین متون درسی در دهه هفتاد معتقد است برای تدوین متون درسی جدید باید از بهترین اساتید هر رشته مشورت گرفته شود و تاکید می‌کند این جایگزینی با دستور و بخشنامه امکان‌پذیر نیست
🔸مشاهده فیلم کامل گفت‌وگو👇👇
https://www.aparat.com/v/UT43H
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡گزارش جلسه «نگاهی فقهی به فرآیند تحقق حجاب»
🔸 جلسه دوم از سلسله نشست‌های بررسی فقهی وظایف حکومت اسلامی نسبت به وضعیت پوشش در جامعه با موضوع «نگاهی فقهی به فرآیند تحقق حجاب» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قنبریان از اساتید حوزه 18 مهر ماه در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (ع) برگزار شد. گزارش اجمالی این نشست به شرح زیر است:
🔹 در فرآیند تحقق حجاب سه مرحله مهم است، اولین مرحله «معروف‌سازی حجاب»، «منکرسازی بی‌حجابی و بدحجابی و کشف حجاب» و امثال اینهاست.دومین مرحله «جایگاه‌دهی به مردم» است که از آن تعبیر به ولایت مُشاع طرفینی می‌شود که در موضوع امر به معروف و نهی از منکر باید تحقق یابد و سومین مورد مرحله «تفاهم اجتماعی» است که شامل حوزه پیگردها می‌شود.
🔹 این مرحله‌بندی‌ها به تعبیری دکترین فقهی امر به معروف و نهی از منکر است و برای رسیدن به آن باید به‌روز بوده و در کنار داشتن برنامه از علوم مختلف استفاده کنیم.جواب چنین سوالاتی باید به‌روز و در کمتر از یک هفته از مدرسه امام کاظم (ع) سر میز جمهوری اسلامی برسد تا بدانیم این کار فقهی هست یا خیر.
🔹 سوال این است که تنجز تکلیف حجاب در حق مرتکب چه زمانی تمام می‌شود، به نظر بنده در سه مورد تنجّز تکلیف حجاب زیر سوال می‌رود: یکی جهل عذری که فرد جهل به حکم شرعی دارد و دیگری شبهه که البته در مواردی‌ست که کار به پیگرد می‌رسد و سوم ظن یا همان علم به خلاف.
🔹 تاکنون پیمایش‌هایی در این خصوص انجام شده که البته بر اساس تعاریف و مفاهیم فقهی صورت نگرفته و بر همین اساس خیلی به کار ما نمی‌آید و متاسفانه خودمان هم در این مسائل وارد نشده‌ایم.
به طور مثال در پیمایشی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال 97 انجام داده آمده 60 تا 70 درصد بانوان جامعه با تعریف شرعی بدحجاب محسوب می‌شوند که از این تعداد 10 تا 15 درصد بد حجاب با وضعیت حاد و تنها 13 درصد به صورت سنتی دارای حجابند.در پیمایشی دیگر که توسط پژوهشگاه فرهنگ و ارتباطات انجام شده 23 درصد بانوان حجاب را واجب شرعی نمی‌دانند که این آمار نشان می‌دهد ما در حباب خودمان هستیم و دنیای مدرن یک ماجرایی آفریده برای حجاب اسلامی که بر اساس آن ممکنن است آنچه که برای شما جزء بدیهیات است آنها بحث‌های نظری جدی در موردحکم آن انجام داده باشند.
در جمع بندی می توان گفت که به حسب این پیمایش‌های غیر دقیق 40 تا 50 درصد از لحاظ فقهی ما جهل به موضوع یا مصداق داریم که باید اولا یک کار میدانی دقیق انجام دهیم بعد ببینیم چقدرش با ادبیات فقهی ما مانع تنجز تکلیف حجاب می‌شود.
🔹 فاز دوم جایگاه دهی به مردم است که حکومت اسلامی باید این جایگاه را ایجاد کرده و فقط به این بسنده نشود که در تلویزیون به مردم بگوید که امر به معروف کنید.
🔹 مردم اگر در جایگاه مورد تاکید حکومت اسلامی قرار بگیرند خودشان امر به معروف و نهی از منکر را رعایت می‌کنند، من صریح می‌گویم ما این جایگاه را از مردم می‌گیریم و امر به معروف و نهی از منکر را می‌خواهیم، آن هم فقط در یک یا چند حوزه خاص!متاسفانه هربار تعیین می‌کنیم که مردم در چه حوزه‌هایی می توانند امر به معروف و نهی از منکر کنند و در بقیه موارد اگر این اتفاق بیفتد فضولی‌ست و پیگرد و سختگیری هم دارد.
🔹 در جامعه ما یک عده‌ای همیشه امر می‌شوند. این روند را اگر برگردانیم به مسیر درست می‌بینیم که چگونه امر به معروف و نهی از منکر در بین مردم احیاء می‌شود. با توجه به نتیجه پیمایش‌هایی که تا کنون انجام شده به این نتیجه می‌رسیم گه اگر هنجارسازی درست صورت گرفته و مردم در جایگاه ولایت مشاع‌شان نشانده شوند و بتوانند امر به معروف و نهی از منکر کنند در جایی که عادتا دیگر ذلیل نیستند و امرشان احتمال تاثیر بالا دارد، می‌بینیم که چطور امر به معروف و نهی از منکر در جامعه احیاء می‌شود.
🔹 معروف‌سازی حجاب جزء واجبات قطعیه حکومت اسلامی‌ست و فقها شرط قوی مطاع را در این مورد به جهت افزایش احتمال تاثیر لحاظ کرده‌اند.«حکومت اسلامی مردم سالار» از مصادیق اکمل قوی مطاع بوده و برای قوی مطاع امر به معروف و نهی از منکر واجب مطلق است و نه واجب مشروع، یعنی احتمال تاثیر برای من و شما شرط وجوب است ولی برای حکومت اسلامی شرط واجب است.حکومت اسلامی باید با تمهیدات لازم احتمال تاثیر را در امر به معروف شهروندان افزایش دهد تا اگر کسی امر به حجاب کرد کتک نخورد.
🔸 مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/23922
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡ گزارش نشست:
🔹 ادله فقهی الزام حاکمیت به حجاب
🔸 مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه‌السلام در تاریخ ۴مهرماه ۱۴۰۱ نشست علمی با عنوان «ادله فقهی الزام حاکمیت به حجاب» را با حضور و ارائه‌ی استاد حسین نجفی بستان برگزار کرد. نظر به اهمیت موضوع، مباحثات متن کامل نشست را تنظیم و منتشر می‌نماید.
🔸 مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/23903
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
خانه اخلاق پژوهان جوان برگزار می‌کند؛
مدرسه پاییزه با عنوان:
تفکر اخلاقی نزد فلاسفه غربی
برای ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر به سایت خانه اخلاق پژوهان جوان مراجعه کنید.
اینجا چراغی روشن است...!
به کانال خانۀ اخلاق‌پژوهان جوان بپیوندید:
@EthicsHouse
⚡️یادداشت آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست درباره طرح جدید تحول کتب درسی
♨️ادب تحول!
🔸مشاهده نسخه پی‌دی‌اف:
https://b2n.ir/f38415
🔸مشاهده متن کامل :
https://mobahesat.ir/23888
🔻🔻🔻
@Mobahesatmagz
📌کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به روایت آیت الله جوادی آملی
#کودتا
#جوادی_آملی
#نفت
@Howzehoralhistory
⚡️پرونده ویژه محرم (بازنشر)
🔸فقه عزا و تاملی در ماهیت و روش عزاداری
🔹در میان آنچه امروزه به نام شیوه‌های عزاداری –پذیرفته و یا نپذیرفته– میان جوامع شیعیان رواج دارد، برخی از قدمت بالایی برخوردار بوده و برخی رسوم نیز آیین‌هایی نوظهور به شمار می‌روند. در این بین، ماهیت و روش عزاداری به چه شکلی باید باشد؟ فقه در مورد عزاداری به چه موضوعاتی می‌پردازد؟ در این پرونده به موضوعاتی پیرامون فقه عزاداری و ماهیت و روش عزاداری پرداخته می‌شود.
🔹مباحثات ضمن تسلیت ایام عزاداری سید و سالار شهیدان، اباعبدﷲ الحسین و یاران باوفایش، بنا به رسالت خود مبنی بر بررسی تحلیلی موضوعات دینی به بازنشر مطالب منتشر شده در سالیان اخیر پیرامون موضوع «فقه عزا و تاملی در ماهیت و روش عزاداری» می‌پردازد.
🔸مشاهده صفحات پرونده:
https://mobahesat.ir/21572
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
⚡️*گزارش دو دیدار استاد مهدوی دامغانی با آیت‌الله‌العظمی سیستانی*
🗓به مناسبت چهلمین روز درگذشت
🔸متن فوق گزارش دو دیدار مرحوم دکتر احمد مهدوی دامغانی با آیت‌الله‌العظمی سیستانی می‌باشد که توسط اخوی‌زاده ایشان جناب استاد حسین مهدوی دامغانی تنظیم شده و برای انتشار در اختیار مباحثات قرار گرفته‌است.
🔹حقیر توفیق داشتم دو جلسه در محضر معظم و بزرگوار استاد عالیقدر دکتر احمد مهدوی دامغانی رحمت‌الله علیه خدمت مرجعیت معظم تقلید شیعیان جهان حضرت آیت‌الله‌العظمی سیستانی مدظله‌العالی مشرف شوم.
🔹جلسه اول فروردین ماه 1393 مطابق با جمادی‌الثانی 1435 به اتفاق اخوان معظم و عموی عزیز حاج حسینعلی پنج نفری با آقای دکتر علویزاده محضر مبارک معظم‌له رسیدیم و جلسه‌ی بسیار پربار و دوستانه بود. لکن رقت قلب مرحوم عموی معظم در مواجهه با فقیه عظیم‌الشان شیعه بگونه‌ای بود که غالب وقت جلسه را با گریه صحبت می‌کردند و از محضر آیت‌الله سیستانی مدظله‌العالی تقاضای دعا و شفاعت داشتند که با بزرگ منشی ایشان توام بود و در ادامه مرحوم عموجان از ایشان تقاضا کردند که «یکی از لباس های استفاده شده خود را به من مرحمت کنید مثل پیراهن تا در کفن خود قرار دهم» و بی‌درنگ آیت‌الله‌العظمی سیستانی اجابت فرموده و با امر به آقازاده معظم این را کار بعد از چند دقیقه انجام شد و شاید عمدتا این موضوع و بحث مرگ بود که علامه مهدوی دامغانی با گریه مطالب را بیان می‌فرمودند و بقیه وقت شامل احوالپرسی و امورجاری طرفین در آن ایام مطرح شد.
🔹البته لازم به ذکر است بعد از جلسه یکی از حضار آن محفل از دکتر مهدوی دامغانی پرسید آیا این گرفتن پیراهن و قراردادن آن در کفن را با اعتقاد بیان کردید که آن مرحوم بلافاصله با قاطعیت فرمودند« بلی! تردیدی در اعتقادم نداشته باشید که کاملا به ایشان عقیده داشته و امید به شفاعت این سید عظیم‌الشان دارم»
🔹اما تشرف دوم در فرودین‌ماه 1396 مطابق با رجب‌المرجب 1438و در روز ولادت مولانا امیرالمومنین بود که این جلسه از افراد خانواده فقط من توفیق ملازمت آقای دکتر مهدوی دامغانی را داشتم و آقای دکتر علویزاده هم بودند. شاید حدود نیم‌ساعت در خدمت مرجعیت معظم عالم تشیع بودیم و چندبار در طول این جلسه افراد مختلف وارد شدند تا محفل را ترک کنیم اما اشتیاق و فرمایشات آیت الله‌العظمی سیستانی نسبت به مرحوم استاد علامه مهدوی دامغانی به گونه‌ای بود که جلسه ادامه می‌یافت.
🔹این جلسه عمدتا معظم‌له صحبت می‌فرمودند و خطاب به مرحوم دکتر مهدودی دامغانی اینطور فرمودند که « بدون هیچ تعارفی بنده از نوشته‌های شما استفاده می‌کنم و همواره مشتاقم . خصوصا مطالب شما در رابطه با زیارت جامعه (مقاله از سقیفه تا شورا) حال مرا تحت تاثیر قرار داد و کاملا از متن شما بوجد آمدم. دقت نظر شما در مورد (بخ بخ) بسیار زیبا بود و من اینگونه تعبیری تا بحال ندیده بودم و در مجموع به نظرم کسی مانند شما در حال حاضر نیست که چنین زیبا متن فارسی بنویسد»
🔹 حتی در جواب سوال آقای دکتر برای برخی عبارات زیارت جامعه فرمودند«شما نیازی به نظر من ندارید و هرچه بنویسید عالی خواهد بود» که این جملات هم بواقع باعث وجد و از طرفی خضوع مضاعف مرحوم عم معظم بود که در پایان مجددا تقاضای دعا و بویژه شفاعت مرجعیت معظم تقلید حضرت آیت‌الله‌العظمی سیستانی را داشتند و می‌فرمودند بسیار خوشحالم که این مختصر امور و کارهایم مورد تحسین و تشویق حضرت‌عالی می‌باشد.
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
اختصاصی مباحثات / حجت‌الاسلام والمسلمین نواب شب گذشته وارد مکه مکرمه شد و پس از بجا آوردن اعمال، صبح امروز در صحرای عرفات حضور یافت.
تا ساعاتی دیگر مراسم برائت از مشرکین و دعای عرفات برگزار خواهد شد.
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
❇️ مدرسه تابستانه مطالعات اسلامی (دوره مقدماتی)
با حضور هفت تن از پژوهشگران ایرانی
هفت هفته، هفت شاخه
ــ پیشااسلام (دکتر محمدعلی خوانین‌زاده)
ــ سیره‌پژوهی (دکتر محمدکاظم رحمتی)
ــ مطالعات قرآن و تفسیر (دکتر مهرداد عباسی)
ــ حدیث‌پژوهی (دکتر سعید شفیعی)
ــ فقه‌پژوهی (دکتر سعید عدالت‌نژاد)
ــ کلام‌پژوهی (دکتر محسن فیض‌بخش)
ــ شیعه‌پژوهی (دکتر محمد جاودان)
❇️ زمان برگزاری: 23 تیر لغایت 3 شهریور 1401
مهلت ثبت‌نام: 15 تیر 1401
(کلاس‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شود * موضوعات شاخه‌های مختلف به صورت مستقل از هم ارائه می‌شود * علاقه‌مندان می‌توانند برای کل دوره یا برای یک یا چند موضوع ثبت‌نام کنند * به شرکت‌کنندگان در کل دوره گواهی اعطا خواهد شد)
❇️ اطلاع از جزئیات بیشتر و ثبت‌نام صرفاً از طریق پیام در واتساپ
تلفن: 09382953429 و 09104641095
🍃🍃
🆔/channel/chsi_qs