خردسرای فردوسی

14 February 2025 09:12

‍ #دهمین_خردسرای_فردوسی:

افتتاحیه بزرگ خردسرای فردوسی ترکیه (یالووا)
               ( ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳)


#سخنرانان:
🔹دکتر نعمت ییلدریم
🔹دکتر محمدجعفر یاحقی
🔹دکتر علیرضا قیامتی

🔸به مناسبت #سپندارمذگان

🔸زمان: يكشنبه ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳
ساعت ۱۲ (به وقت ترکیه)، ساعت ۱۲:۳۰ (به وقت ایران)

🔸مکان: فرهنگستان و انجمن ایرانیان یالووا

🔹لینک ورود به نشست:
افتتاحیه خردسرای فردوسی ترکیه Sunday 16 Feb · 12:00 – 14:15 View details and RSVP https://calendar.app.google/2bt7AhK9Et36G1Us5

#نعمت_ییلدریم
#محمدجعفر_یاحقی
#علیرضا_قیامتی
#شاهنامه_فردوسی
#سپندارمذگان
#خردسرای_فردوسی_مشهد
#خردسرای_فردوسی_ترکیه


@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

12 February 2025 11:39

بیست و چهارم بهمن‌ماه سالروز درگذشت فروغ فرخزاد

فروغ‌الزمان فرخزاد، (۸ دی ۱۳۱۳ - ۲۴ بهمن ۱۳۴۵، تهران)، معروف به فروغ فرخزاد، از شاعران نامدار معاصر ایران.

فروغ با مجموعه‌های اسیر، دیوار و عصیان در قالب شعر نیمایی کار خود را آغاز کرد. آشنایی با ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلم‌ساز سرشناس ایرانی و همکاری با او، موجب تحول فکری و ادبی در فروغ شد. وی در بازگشت دوباره به شعر، با انتشار مجموعهٔ تولدی دیگر، تحسین گسترده‌ای را برانگیخت.
سپس مجموعهٔ ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد را منتشر کرد تا جایگاه خود را در شعر معاصر ایران به‌عنوان شاعری بزرگ تثبیت کند.

استاد محمدرضا شفیعی کدکنی شاعر معاصر دربارهٔ فروغ می‌گوید: «می‌بینیم که فروغ با گسترشی که در کیفیت افاعیل قائل شده‌است بیش‌تر از نیما که اغلب به توسعه کمی افاعیل گراییده بود وزن شعر را گسترش داده‌است و یکی از خصوصیات فراموش‌شده شعر قرن چهارم را که به علت کلیشه‌وار شدن زبان شعری در دوره‌های بعد فراموش شده بود زنده کرد و از حد رایج و مشخص آن هم توسعه بیش‌تری بخشید».



@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

06 February 2025 17:49

‍ #بزرگداشت_فردوسی:

جشنوارهٔ (مجازی) حکیم ابوالقاسم فردوسی
               ( ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳)


#برگزارکنندگان:
- مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
- مؤسسهٔ فرهنگی خردسرای فردوسی
- انجمن ایران‌شناسی
- و دیگر نهادها 


#سخنرانان:
🔹دکتر بهمن نامورمطلق
با عنوان: (شاهنامه اسطوره - متن آسیایی)

🔹دکتر محمدجعفر یاحقی
با عنوان: (شاهنامه‌خوانی در پویه تاریخ)

🔸به همراه بزرگداشت داوود فتحعلی‌بیگی

🔸زمان: شنبه ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۷

🔸مکان: تهران، خیابان بهشت، تماشاخانه سنگلچ


#بزرگداشت_فردوسی
#بهمن_نامورمطلق
#محمدجعفر_یاحقی
#داوود_فتحعلی_بیگی
#شاهنامه_فردوسی


@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

04 February 2025 05:31

🔷 مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی با همکاری قطب علمی فردوسی و شاهنامهٔ دانشگاه فردوسی برگزار کردند:

چهل و یکمین نشست رونمایی و نقد و بررسی کتاب

✅گفتاری دربارهٔ شاهنامهٔ موسوم به «شاهنامه بزرگ ابوسعیدی یا ایلخانی یا مغولی»


🎙 سخنان دکتر غلامحسین مظفری (استاندار خراسان رضوی)


🏢مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی، کتابخانهٔ قطب علمی فردوسی و شاهنامه
🕰 شنبه ۶ بهمن‌ماه ۱۴۰۳
t.me/kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

31 January 2025 10:37

کنون ای خردمند وصف خرد
بدین جایگه گفتن اندر خورد

خرد بهتر از هر چه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راه داد

خرد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای

از او شادمانی و ز اویت غمی است
و ز اویت فزونی و ز اویت کمی است

چه گفت آن خردمند مرد خرد
که دانا ز گفتار او بر خورد

کسی کو خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کردهٔ خویش ریش

هشیوار دیوانه خواند ورا
همان خویش بیگانه داند ورا

از اویی به هر دو سرای ارجمند
گسسته خرد پای دارد به بند

خرد چشم جان است چون بنگری
تو بی‌چشم شادان جهان نسپری

نخست آفرینش خرد را شناس
نگهبان جان است و آن سه پاس

سه پاس تو چشم است و گوش و زبان
کز این سه رسد نیک و بد بی‌گمان

خرد را و جان را که یارد ستود
و گر من ستایم که یارد شنود

حکیما چو کس نیست گفتن چه سود
از این پس بگو کآفرینش چه بود

تویی کردهٔ کردگار جهان
ببینی همی آشکار و نهان

به گفتار دانندگان راه جوی
به گیتی بپوی و به هر کس بگوی

ز هر دانشی چون سخن بشنوی
از آموختن یک زمان نغنوی

چو دیدار یابی به شاخ سخن
بدانی که دانش نیاید به بن

#فردوسی
#شاهنامه
#خرد

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

30 January 2025 06:39

🎥 افتتاح هفتمین خردسرای فردوسی

افتتاح هفتمین خردسرای فردوسی ایران و اولین خردسرای فردوسی روستایی در هُدک بردسکن با حضور دکتر محمدجعفر یاحقی (مدیر خردسرای فردوسی مشهد)
به همت و مدیریت فرهنگ‌دوست ارجمند جناب آقای کاظمی

دهم بهمن ۱۴۰۳
هدک بردسکن

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

29 January 2025 17:18

دهم بهمن‌ماه، جشن سده فرخنده باد.
🔥🔥🔥
جشن سده کرمونی

#جشن_سده
#کرمان


@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

29 January 2025 05:04

‌
🔴 کارگاه شاهنامه‌خوانی تبریز (بصورت برخط و مجازی)

نشست صد و هجدهم
و همزمان با شبِ جشنِ ملّی سده، جشن به یادگار مانده از هوشنگ پیشدادی، پادشاه اساطیری ایران


زمان:
چهارشنبه دهم بهمن ماه ۱۴۰۳ خورشیدی، ساعتِ بیست

🔸سخنران: ماندانا تیشه‌یار، دکترای روابط بین‌الملل

[موضوع سخنرانی: قفقاز در شاهنامه]

🔸آموزگار: جواد رنجبر درخشی‌لر، دکترای علوم سیاسی و شاهنامه‌پژوه

[دستور کار: شرح بیت‌های دیباچه]

🔸شاهنامه‌خوان: طاهره بهرامی، نقال شاهنامه

[خوانشِ دیباچۀ شاهنامه]


🔹با همکاری:
انجمن علمی مطالعات صلح ایران
خانۀ اندیشمندان علوم انسانی
خِرَدسرای فردوسی
بنیاد فردوسی توس
کانون شاهنامۀ فردوسی توس
باشگاه شاهنامه‌پژوهان
رادیو شاهنامه
انجمن دوست‌داران شاهنامۀ البرز (اشا)
انجمن افراز


🔴 کارگاه شاهنامه‌خوانی تبریز، بصورت مجازی و برخط، در بسترِ «گوگل‌میت» برگزار خواهد شد.
برای ورود به کارگاه، روز چهارشنبه دهم بهمن ماه ۱۴۰۳ خورشیدی، ساعت ۲۰ از «اینجا» وارد شوید.


#اطلاع_رسانی

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

28 January 2025 19:07

🔸 مقاله «آیا روایت جشن سده در شاهنامه الحاقی است؟»
#دکتر_ابوالفضل_خطیبی

نامۀ فرهنگستان، س۱۶، ش۳ (شمارۀ پیاپی: ۶۳)، بهار ۱۳۹۷، ص۱۳۱-۱۵۲.  

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

20 December 2024 13:58

📽 نماهنگ

شادی و آرام و مهر (ویژهٔ شب چله)
#دکتر_علیرضا_قیامتی
(قائم‌مقام خردسرای فردوسی)

#شب_چله


@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

19 December 2024 16:05

‍ 🔸نمونه‌هایی از شاهنامه‌خوانی بزرگان.
مرتبط با رویداد چلّهٔ شهنامه.

#دکتر_حامد_مهراد
(عضو مجمع عمومی خردسرای فردوسی)

در شب چلّه امسال، در جمع خانواده، سفرهٔ چلّهٔ را با شاهنامه کامل کنید و از شاهنامه‌خوانی پای سفره فیلم بگیرید. یا عکسی از سفرهٔ چلّه شاهنامه‌ای تان بگیرید و در این پویش و مسابقه شرکت کنید.
شرایط شرکت در مسابقه را پیش‌تر در همین صفحه شرح داده‌ایم.
۱۰۰ میلیون ریال جایزه نخست.
۵۰ میلیون ریال جایزه دوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه سوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه عکس برگزیده.
و علاوه بر این جوایز  ۱۰ جایزه ۱۰ میلیون ریالی به ۱۰ نفر از شرکت کنندگان در دو بخش به قید قرعه پیشکش خواهد شد.

در پویش شاهنامه‌خوانی:
هدفِ این پویش این است که در شبِ چلّه همهٔ خانواده گِردهم آیند، یک یا چند نفر شاهنامه بخوانند و دیگران گوش فرادهند و بیاموزند. خواهشمندیم از این شاهنامه‌خوانی فیلم بگیرید و برای ما بفرستید.
(ویدئو بصورت افقی و با دقت معمول باشد تا حجم فایل زیاد نشود.) 
بهتر است ابیات از فرازهای حکمت، اندرز یا نیایش در شاهنامه گزینش شود.
- ابیاتِ گزینش شده کمتر از ۵ و بیشتر از ۱۵ بیت نباشد. 
- جز معرّفی خوانِشگر، نکاتِ غیرِ خوانش در ویدئو نباشد.
- از برخوانی امتیاز نیست و خوانِش، بهتر است از روی کتاب باشد.
- مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان همه می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند.
- شایسته است از نسخه‌های معتبر شاهنامه استفاده شود.
- جستجو در اینترنت ممکن است همراه با خطا باشد. ابیات پیوسته و نادرست در فضای مجازی بسیارند که در شاهنامه نیستند.

در بخش عکاسی از سفره شب چلّه:
- از سفرهٔ شب چلّه خود که شاهنامه در آن باشد عکس بگیرید و بفرستید.
- هرگونه تجمّل گرایی از اهداف این جشنواره دور است.
- عکاسی می تواند با موبایل انجام شود.

گاه‌شمار:
شاهنامه‌خوانی‌ها شب چلّه  ۱۴۰۳
ارسال عکس و فیلم تا ۱۳ دی‌ماه
و اعلام نتایج تا ۲۵ دی‌ماه
برای شرکت در این پویش کافی است که ویدئو یا عکس خود را همراه با نام و نام خانوادگی، سن و شمارهٔ تماس به شماره ۰۹۳۶۴۸۸۱۵۰۱ یا ۰۹۱۵۸۰۱۸۶۱۹
بوسیله اپلیکیشن ایتا یا تلگرام ارسال فرمایید.

#شکوه_شاهنامه #شاهنامه #شاهنامه_خوانی #چله_شهنامه #فردوسی
🔺🔻🔺🔻🔺🔻
🖌 مؤسسهٔ فرهنگی و هنری شکوه‌شاهنامه
      مؤسسهٔ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی
@Shokooheshahnameh
@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

17 December 2024 11:36

‍ ‍ #فصلنامه_پاژ
ویژهٔ ازبکستان
دورهٔ جدید ـ سال سیزدهم ـ شمارهٔ سوم ـ پاییز ۱۴۰۳ (شمارهٔ پیاپی ۵۵)

این فصلنامه با مجوّز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شماره ثبت: ۹۰/۸۰۹۰ منتشر می‌شود.

#صاحب_امتیاز: مؤسسّۀ فرهنگی خردسرای فردوسی
#مدیرمسئول وسردبیر: دکتر محمّدجعفر یاحقی
#مدیر_علمی: دکتر حمید طبسی
#تحریریه: دکتر کیمیا تاج نیا، دکتر محمود حسن آبادی، دکتر حمید طبسی، دکتر علیرضا قیامتی، رجبعلی لباف خانیکی، دکتر جواد محقّق نیشابوری، دکتر حامد مهراد، دکتر محمّدجعفر یاحقّی
ویراستار: لیلا بخت‌آور
تنظیم و صفحه آرا: مرضیه دلیری اصل
طراح جلد: فرید یاحقی
تلفن و دورنگار: ۳۵۰۱۹۲۷۴-۰۵۱
صفحه خانگی: www.fcwh-ngo.com 

✳️ سرمقاله: تا سمرقند و بخارا ساعتی
#دکتر_محمدجعفر_یاحقی

#فهرست_مقالات:  

✳️ نوایی در مشهد
#دکتر_محمدجعفر_یاحقی

✳️ رویکردهای نقد ادبی سنتی در تذکره مذکرالاصحاب ملیحا سمرقندی
#دکتر_ابراهیم_خدایار

✳️ تاجیکان در مسیر تمدّن‌ها
#پروفسور_خدایی_شریف_زاده

✳️ آشنایی با سمرقند
#پروفسور_رسول_هادی_زاده

✳️ آشنایی با خجند
#پرفسور_نذیرجان_تورسان_زاد

✳️ حماسهٔ پادشاهان: شاهنامهٔ بزرگ مغولی
#دکتر_لیلا_طباطبایی_یزدی

✳️ نگرشی به خانه‌باغِ فردوسی و رسم خاک‌سپاری در باغ
#موسی_الرضا_نظری
 
✳️ کهن‌ترین بیت شاهنامه
#امیر_ارغوان   

✳️ بررسی اسطوره‌های ایرانی از منظر اسطوره‌شناسی عصبی- تکاملی(قسمت دهم: ورود انسان هوشمند به فلات قاره ایران)
#دکتر_عبدالرضا_ناصرمقدسی

✳️ نگاهی به روایات همسان با داستان‌های رستم در حماسه‌های شفاهی
#دکتر_مژگان_حسن_پور

✳️ بی‌بی حليمه (امانت‌دار تاریخ و تمدن سرزمین گرگان و دشت)
#علیرضا_حصارنوی

✳️ تازه‌های شاهنامه‌پژوهی و اسطوره‌‌شناسی
#دکتر_محمد_بیانی

✳️ بیارای روی زمین را به مهر (گزارشی از پنجاه‌و یکمین همایش میان‌فصلی خردسرای فردوسی)
#تحریریه_پاژ

✳️ از یادداشت‌های سفر به انگلیس
#محمدرضا_خسروی

✳️ صعود به خط‌الرأس قلهٔ شیرباد
#دکتر_جواد_محقق_نیشابوری

✳️ ای پارهٔ وطن به خدا می‌سپارمت(گزارش سفر به تاجیکستان و ازبکستان)
#دکتر_نغمه_دادور
  
شعر و داستان:
با آثاری از:
حضرت صباحی (مادرِ سمرقند)
حیات نعمتِ سمرقندی (بساطِ جهانی)
خواجه (و استعداد می‌میرد!)
پریسا (شعر شیری)
پریسا (سوزنگر فرهنگ؛ به استاد سعید سعیدیف)


🌺🍃🌺
@kheradsarayeferdowsi

فصلنامۀ پاژ  شماره ۵۵ (پاییز  ۱۴۰۳) در  ۲۳۶ صفحه از ۵ دی‌ماه در محلّ مؤسسه و انتشارات امام (مشهد) در دسترس است.

(پذیرش سفارش و ارسال برای شهرستانها): ۰۹۱۵۱۵۹۰۴۸۹


#مؤسسه_خردسرای_فردوسی را در صفحه اینستاگرام همراهی کنید

🆔https://instagram.com/kheradsarayeferdowsi?igshid=12hsf58inenpo

خردسرای فردوسی

17 December 2024 09:30

‍ 🔸نمونه‌هایی از شاهنامه‌خوانی بزرگان.
مرتبط با رویداد چلّهٔ شهنامه.

#دکتر_محمدجعفر_یاحقی
(مدیر مؤسسۀفرهنگی خردسرای فردوسی)

در شب چلّه امسال، در جمع خانواده، سفرهٔ چلّهٔ را با شاهنامه کامل کنید و از شاهنامه‌خوانی پای سفره فیلم بگیرید. یا عکسی از سفرهٔ چلّه شاهنامه‌ای تان بگیرید و در این پویش و مسابقه شرکت کنید.
شرایط شرکت در مسابقه را پیش‌تر در همین صفحه شرح داده‌ایم.
۱۰۰ میلیون ریال جایزه نخست.
۵۰ میلیون ریال جایزه دوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه سوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه عکس برگزیده.
و علاوه بر این جوایز  ۱۰ جایزه ۱۰ میلیون ریالی به ۱۰ نفر از شرکت کنندگان در دو بخش به قید قرعه پیشکش خواهد شد.

در پویش شاهنامه‌خوانی:
هدفِ این پویش این است که در شبِ چلّه همهٔ خانواده گِردهم آیند، یک یا چند نفر شاهنامه بخوانند و دیگران گوش فرادهند و بیاموزند. خواهشمندیم از این شاهنامه‌خوانی فیلم بگیرید و برای ما بفرستید.
(ویدئو بصورت افقی و با دقت معمول باشد تا حجم فایل زیاد نشود.) 
بهتر است ابیات از فرازهای حکمت، اندرز یا نیایش در شاهنامه گزینش شود.
- ابیاتِ گزینش شده کمتر از ۵ و بیشتر از ۱۵ بیت نباشد. 
- جز معرّفی خوانِشگر، نکاتِ غیرِ خوانش در ویدئو نباشد.
- از برخوانی امتیاز نیست و خوانِش، بهتر است از روی کتاب باشد.
- مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان همه می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند.
- شایسته است از نسخه‌های معتبر شاهنامه استفاده شود.
- جستجو در اینترنت ممکن است همراه با خطا باشد. ابیات پیوسته و نادرست در فضای مجازی بسیارند که در شاهنامه نیستند.

در بخش عکاسی از سفره شب چلّه:
- از سفرهٔ شب چلّه خود که شاهنامه در آن باشد عکس بگیرید و بفرستید.
- هرگونه تجمّل گرایی از اهداف این جشنواره دور است.
- عکاسی می تواند با موبایل انجام شود.

گاه‌شمار:
شاهنامه‌خوانی‌ها شب چلّه  ۱۴۰۳
ارسال عکس و فیلم تا ۱۳ دی‌ماه
و اعلام نتایج تا ۲۵ دی‌ماه
برای شرکت در این پویش کافی است که ویدئو یا عکس خود را همراه با نام و نام خانوادگی، سن و شمارهٔ تماس به شماره ۰۹۳۶۴۸۸۱۵۰۱ یا ۰۹۱۵۸۰۱۸۶۱۹
بوسیله اپلیکیشن ایتا یا تلگرام ارسال فرمایید.

#شکوه_شاهنامه #شاهنامه #شاهنامه_خوانی #چله_شهنامه #فردوسی
🔺🔻🔺🔻🔺🔻
🖌 مؤسسهٔ فرهنگی و هنری شکوه‌شاهنامه
      مؤسسهٔ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی
@Shokooheshahnameh
@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

15 December 2024 09:07

🎈بزرگداشــت ۲۰امین سال تأسیس بنیاد دانشگاهی فردوسی

🔔با حضور مهمانان ویژه:

📌سخنرانی دکتر سارا شریعتی

📍نوازندگی هنرمند بزرگ خراسانی:
استاد کیوان ساکت
و سایر برنامه‌های متنوع و جذاب

⌛زمان: چهارشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۳

🕰ساعت ۱۷ تا ۱۹:۳۰، هتل پردیسان
مشهد، رضاشهر، بین رضوی ۱۹ و ۲۱، جنب پارک، هتل پردیسان.


#بنیاد_دانشگاهی_فردوسی
حامی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد
@Bonyadfum

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

12 December 2024 06:22

‍ چرا فردوسی به فکر سرودن شاهنامه افتاد؟
 
#نیاز_ملی
هر ملت بزرگ باستانی، برای دوران تکوین خود حماسه‌ای دارد که باید به دست شاعر زبردستی زایانده و پرورده شود. تاریخ مضبوط، از روح و آب و رنگ بی بهره است، گرد و خاک قرون بر خود دارد، به عالم مردگان متعلق است، اما حماسه، تاریخ زنده است، نمایندۀ روح ملتی است که هنوز نمرده است. پهلوانان حماسه، شعلۀ مرموز حیات جاودان یک قوم را در خود دارند.

اگر مقاومت‌های جنگی شکست خورد، جنبش های روحی فرو ننشستنی بود، و حماسه ملی ایران، و یادبود شکوهمندی گذشته، می‌بایست جوهر خود را در کتابی چون شاهنامه فرو چکاند. جسم ایران پایمال شده بود، اما روح او از پشت خاکستر حوادث زبانه می‌کشید، و بدین‌گونه، شاهنامه، کتاب اخگرها و خاکسترها، پدید آمد.

می‌بینیم که همهٔ زمینه‌ها برای سروده شدن چنین کتابی فراهم بود؛ تنها شاعر بزرگی می‌بایست که آن را از آرزو به عمل درآورد. این شاعر، از سرزمین خراسان که کانون جنبش‌ها بود برخاست. فردوسی، درست در همان زمان که می‌بایست، سربرآورد. اگر از او می‌گذشت، شاید حماسۀ ملی ایران هرگز سروده نمی‌شد؛ چه، اندکی بعد تسلط سلسله‌های ترک نژاد غزنوی و سلجوقی و خوارزمشاهی، چنان روح ایران را آلوده به عرب‌زدگی و ترک‌زدگی کرد که دیگر وجدان حماسی ایران نمی‌توانست سر برافرازد؛ چنانکه بعد از این دوره می‌بینیم که تنها عرفان ایران توانست در برابر این آلودگی روحی که باد را بر بیرق ظاهربینی و تملق و زبونی می‌وزاند، کانون مقاومتی ایجاد کند.
دوران فردوسی، دوران حماسه بود، و بعد از او دوران عرفان فرا رسید. این هر دو، نشانۀ عصیان و ایستادگی قوم ایرانی در برابر ظلم و خشونت بود.

فردوسی درست در زمانی که می‌بایست بیاید، مهلتی بایست تا خون شیر شد ! در زمان او دیگر نزدیک صد سال از عمر شعر فارسی می‌گذشت، گویندگانی چون رودکی و شهید بلخی و دقیقی آن را پرورده و بالنده کرده بودند. زبان فارسی به آن درجه از بلوغ و قوام رسیده بود که بتواند اثر بزرگی چون شاهنامه را در خود بگنجاند.

تلاش‌های جنگی و سیاسی، به قصد احیاء استقلال و شخصیت ایران به کار برده شده و به ثمر نرسیده بود. فساد و ظلم دستگاه خلافت عباسی بقدر کافی بروز کرده و همه امیدها را از این سو فرو پژمرانده بود. داستانهای ملی ایران ترجمه و گردآوری شده و بر سرزبانها بود و شاعرانی چند نیز در آن طبع آزمایی کرده بودند. به طور کلی، نیاز ملّی برای ایجاد حماسۀ بزرگ ایران فراهم شده بود، و آنگاه بود که فردوسی پای به میان نهاد.

#دکتر_محمدعلی_اسلامی_ندوشن
برگرفته از کتاب «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»، صفحه ۲۹ تا ۳۴.

@kheradsarayefedowsi

خردسرای فردوسی

12 February 2025 15:36

‍ ‍ بخارای نوروزی منتشر شد

یکصد و شصت و هفتمین شمارۀ مجلۀ بخارا با تصویری از دکتر محمدحسین پاپلی یزدی بر روی جلد در ۷۳۶ صفحه منتشر شد و از صبح پنجشنبه بیست و پنجم بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در کتابفروشی‌ها و دکه‌های روزنامه‌فروشی در دسترس است.

با هم مروری می‌کنیم بر مطالب این شماره:

سروده‌ای نوروزی
از پشت شیشه‌ها/ محمدرضا شفیعی کدکنی 

نوروز
نوروز در «نوروزنامه»/ ژاله آموزگار 
نوروز در چکامه‌های درباری/ محمود فتوحی رودمعجنی 
در آیینۀ شعر/ شهلا حائری 

جشن‌نامۀ دکتر محمدحسین پاپلی یزدی
یادداشت سردبیر/ علی دهباشی 
سال‌شمار زندگی و آثار دکتر محمدحسین پاپلی یزدی 
زندگی‌نامۀ دکتر محمدحسین پاپلی یزدی 
طبقه‌بندی نام‌ها در خاندان‌های یزد/ ایرج افشار 
جادۀ ابریشم، جاده‌ای رویایی است/ منوچهر ستوده 
خدا،‌ جای شکرش همیشه باقی است/ محمدابراهیم باستانی پاریزی 
اندر دشواری سخن گفتن از دوست/ سیروس سهامی 
محمدحسین پاپلی یزدی، استاد نظریه‌پرداز عمل‌گرا/ فاطمه وثوقی 
کوتاه‌نوشته‌‌ها، به مناسبت بازنشستگی دکتر پاپلی یزدی 
یادداشت‌هایی دربارۀ «شازده حمام» 
به سحرِ واژه‌های رنگ‌رنگ.../ رضا افضلی 
جغرافیای جرئت/ محمدرضا خسروی 

دیگر نویسندگان این شماره:
محمدرضا شفیعی کدکنی ـ ژاله آموزگار ـ محمود فتوحی رودمعجنی ـ شهلا حائری ـ حسن انوری ـ نصرالله پورجوادی ـ سیدمصطفی محقق داماد ـ سجّاد آیدنلو ـ بهاءالدّین خرّمشاهی ـ میلاد عظیمی ـ حسن میرعابدینی ـ مجید سلیمانی ـ فاطمه قاضیها ـ همایون کاتوزیان ـ ناصرالدین پروین ـ عبدالحسین آذرنگ ـ پیروز سیار ـ رسول رئیس‌جعفری ـ صدری سعدی ـ هاشم رجب‌زاده ـ محمود آموزگار ـ مهدی به‌خیال ـ احمد ضابطی جهرمی ـ‌ شادی گنجی ـ مصطفی حسینی ـ علی یاری ـ حمیدرضا قلیچ‌خانی ـ آزیتا همدانی ـ کاتیا سلماسی ـ سعید رضوانی ـ آرزو مختاریان ـ دکتر علیرضا زمانی ـ صدف محسنی ـ‌ گلنار گلناریان ـ مسعود عرفانیان ـ رستم وهاب‌زاده ـ محسن فرح‌بر ـ دکتر سیدرضا ابوتراب ـ زیور ایزدپناه ـ پریسا احدیان ـ مسعود جعفری جزی ـ سرگه بارسقیان ـ نگار امیرحسینی ـ سجاد امجد ـ سونیا جهانداری ـ ترانه مسکوب ـ سهیلا ایمان‌‌خواه ـ شهاب دهباشی ـ افشین معاصر

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

11 February 2025 19:32

‍ ‍
اهمیّت زبان فارسی

زبان فارسی برای ما ایرانیان از جهات مختلف اهمیت و شاخصیت دارد.
🔸نخستین شاخصیت زبان فارسی در حال حاضر این است که وسیلۀ تفاهم و گفت‌وگو بین اقوام مختلف ایرانی است. چنان‌که همگی می‌دانید، ایرانیان دارای قومیت‌های مختلف هستند و هر کدام از این قومیت‌ها برای خودشان زبان خاص دارند. گیلک، لر و بلوچ هر یک برای خود زبان خاص دارد، ولی وسیلۀ تفاهم بین این اقوام زبان فارسی است. یک گیلک با یک کرد به زبان فارسی صحبت می‌کند. یک آذربایجانی با یک بلوچ به زبان فارسی سخن می‌گوید. از این نظر زبان فارسی درواقع جزوی از هویت ماست. اگر اغراق نکنم، جزو بسیار مهمی از هویت ماست. در نظر بگیرید اگر زبان فارسی نبود هویت ایرانی چه حالی داشت؛ بنابراین باید زبان فارسی را از این جهت پاس بداریم. 
🔸دومین اهمیت زبان فارسی در این است که در این زبان آثار بسیار مهمی به وجود آمده است. دانشمندان زبان‌شناس می‌گویند در جهان شش هزار زبان وجود دارد. بین این شش هزار زبان شما چند زبان می‌شناسید که در آن اثری مثل شاهنامه مثل غزلیات مولوی و سعدی و حافظ، مثل رباعیات خیام به وجود آمده باشد. درواقع تعداد این زبان‌ها بسیار اندک است، حتی می‌گویند که به سی تا هم نمی‌رسد که بسیار اندک است. از این نظر زبان فارسی اهمیت خاص خود را دارد. در صدر این آثار که به زبان فارسی اهمیت و شکوه می‌دهد شاهنامه قرار دارد.
شاهنامه بزرگ‌ترین یادگار ادبی ماست. مرحوم #محمدعلی_فروغی می‌نویسد که اگر به من ایراد نمی‌گرفتند، می‌گفتم که شاهنامه بزرگ‌ترین یادگار ادبی نوع بشر است؛ ولی یک دانشمند اروپایی به نام ویسلل که در حماسه‌های قدیم پژوهش کرده، دربارۀ شاهنامه می‌گوید: #شاهنامه را باید در کنار کمدی الهی دانته، ایلیاد هومر و در کنار آثار شکسپیر قرار داد و این چهار تا را یادگار شکوهمند نبوغ بشری دانست.

دکتر حسن انوری

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

04 February 2025 05:31

🔷 مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی با همکاری قطب علمی فردوسی و شاهنامهٔ دانشگاه فردوسی برگزار کردند:

چهل و یکمین نشست رونمایی و نقد و بررسی کتاب

✅گفتاری دربارهٔ شاهنامهٔ موسوم به «شاهنامه بزرگ ابوسعیدی یا ایلخانی یا مغولی»


🎙 سخنان دکتر محمدجعفر یاحقی


🏢مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی، کتابخانهٔ قطب علمی فردوسی و شاهنامه
🕰 شنبه ۶ بهمن‌ماه ۱۴۰۳
t.me/kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

04 February 2025 05:31

🔷 مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی با همکاری قطب علمی فردوسی و شاهنامهٔ دانشگاه فردوسی برگزار کردند:

چهل و یکمین نشست رونمایی و نقد و بررسی کتاب

✅گفتاری دربارهٔ شاهنامهٔ موسوم به «شاهنامه بزرگ ابوسعیدی یا ایلخانی یا مغولی»


🎙 سخنان دکتر لیلا طباطبایی یزدی (پژوهشگر هنر ایران)


🏢مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی، کتابخانهٔ قطب علمی فردوسی و شاهنامه
🕰 شنبه ۶ بهمن‌ماه ۱۴۰۳
t.me/kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

30 January 2025 07:21

شب آمد بر افروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه

یکی جشن کرد آن شب و باده خْوَرد
سده نام آن جشن فرخنده کرد

آغاز افروختن آتش سده ...
میراث نیاکان پاک ما
به همراه نورافشانی، جشن و پایکوبی

باحضور پرشور صدها نفر از مردم بردسکن و دیگر فرهنگدوستان
و حضور مدیر خردسرای فردوسی مشهد و همراهان

دهم بهمن‌ماه ۱۴۰۳
حاشیه کویر بردسکن کهن

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

29 January 2025 18:31

🔹سخنرانی دکتر محمدجعفر یاحقی 
"ارجمندی زبان فارسی و پیوندش با آیین‌های ایران از جمله جشن سده"

فرهنگسرای مهر شهرستان بردسکن
به مناسبت جشن سده
۱۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۳

#جشن_سده
#بردسکن

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

29 January 2025 17:15

🔸️سخنرانی دکتر محمدجعفر یاحقی
مدیر مؤسسهٔ خردسرای فردوسی
در مراسم آیینی جشن سده
فرهنگسرای مهر شهرستان بردسکن

چهارشنبه ۱۰ بهمن‌ماه  ۱۴۰۳

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

28 January 2025 19:08

📽 جشن ِ سده


گوشه‌ای از سخنان استاد ابراهیم پورداوود دربارهٔ پیشینهٔ جشن سده در مستند «جشن سده در میان زرتشیان کرمان»

ساختهٔ منوچهر عسگری‌نسب، ۱۳۵۰


#جشن_سده
#استاد_ابراهیم_پورداوود

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

20 December 2024 17:13

🏵 شب‌ چله

همین نفس که کنارِ هَمیم، ایدون باد
در این دقایق خوش بی‌غمیم، ایدون باد
به دورِ سفرهٔ یلدا، شب تولد مهر
به پاسِ هر نفسی خرمیم، ایدون باد
و شب‌نشینی ما اتحاد باورهاست
کنار هم چقدر محکمیم، ایدون باد
خوشا درایت خواجه، عزیزِ شیرازی
به دست، بادهٔ جام جَمیم، ایدون باد
به مرزها، به تمامِ حصارها گویید
که ما همیشه کنارِ همیم! ایدون باد
ایدون باد

دکتر شاه‌منصور شاه‌میرزا


@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

19 December 2024 16:13

‍ پویش و مسابقه شاهنامه خوانی در شب یلدا
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
بخش یکم
در شب چلّه  در جمع خانواده از شاهنامه‌خوانی خود یا عزیزانتان فیلم بگیرید و بفرستید.

جوایز
💵برگزیده نخست: ۱۰۰ میلیون ریال
💵 برگزیده دوم: ۵۰ میلیون ریال
💵 برگزیده سوم: ۳۰ میلیون ریال
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
بخش دوم
از سفرهٔ یلدایه‌تان عکس بگیرید و بفرستید.
💵جایزه ویژه: ۳۰ میلیون ریال
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
💵علاوه بر این جوایز،  ۱۰ جایزه ۱۰ میلیون ریالی به ۱۰ نفر از شرکت کنندگان در دو بخش به قید قرعه پیشکش خواهد شد.
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
سایر توضیحات
در پویش شاهنامه خوانی:
🍎هدفِ این پویش این است که در شبِ چلّه همه‌ی خانواده گِردهم آیند، یک یا چند نفر شاهنامه بخوانند و دیگران گوش فرادهند و بیاموزند. خواهشمندیم از این شاهنامه خوانی فیلم بگیرید و برای ما بفرستید.
🍎بهتر است ابیات از فرازهای حکمت، اندرز یا نیایش در شاهنامه گزینش شود.
🍎ابیاتِ گزینش شده کمتر از ۵ و بیشتر از ۱۵ بیت نباشد.
🍎جز معرّفی خوانِشگر، نکاتِ غیرِ خوانش در ویدئو نباشد.
🍎از برخوانی امتیاز نیست و خوانِش، بهتر است از روی کتاب باشد.
🍎مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان همه می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند.
🍎شایسته است از نسخه‌های معتبر شاهنامه استفاده شود. جستجو در اینترنت ممکن است همراه با خطا باشد.
در بخش عکاسی از سفره شب چلّه:
🍏از سفرهٔ شب چلّهٔ خود که شاهنامه در آن باشد عکس بگیرید و بفرستید.
🍏هرگونه تجمّل گرایی از اهداف این جشنواره دور است.
🍏عکاسی می‌تواند با موبایل انجام شود.
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
گاه‌شمار:
🍊انتشار فراخوان: ۸ آذرماه ۱۴۰۳
🍊 شاهنامه‌خوانی‌ها: شب چلّه  ۱۴۰۳
🍊ارسال عکس و فیلم: تا ۱۳ دیماه
🍊 اعلام نتایج: تا ۲۵ دیماه
🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉🍉
برای شرکت در این پویش کافی است که ویدئو یا عکس خود را همراه با نام و نام خانوادگی، سن و شمارهٔ تماس  به شماره  09158018619 یا شماره  09364881501 بوسیله اپلیکیشن ایتا یا تلگرام ارسال فرمایید.

#شکوه_شاهنامه #شاهنامه #شاهنامه_خوانی #چله_شهنامه #فردوسی
🔺🔻🔺🔻🔺🔻
🖌 مؤسسهٔ فرهنگی و هنری شکوه‌شاهنامه
مؤسسهٔ فرهنگی و هنری خردسرای فردوسی
@Shokooheshahnameh
@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

19 December 2024 16:04

‍ 🔸نمونه‌هایی از شاهنامه‌خوانی بزرگان.
مرتبط با رویداد چلّهٔ شهنامه.

#مهندس_مهدی_زمانی
(رئیس هیأت مدیرهٔ مؤسسۀ خردسرای فردوسی)

در شب چلّه امسال، در جمع خانواده، سفرهٔ چلّهٔ را با شاهنامه کامل کنید و از شاهنامه‌خوانی پای سفره فیلم بگیرید. یا عکسی از سفرهٔ چلّه شاهنامه‌ای تان بگیرید و در این پویش و مسابقه شرکت کنید.
شرایط شرکت در مسابقه را پیش‌تر در همین صفحه شرح داده‌ایم.
۱۰۰ میلیون ریال جایزه نخست.
۵۰ میلیون ریال جایزه دوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه سوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه عکس برگزیده.
و علاوه بر این جوایز  ۱۰ جایزه ۱۰ میلیون ریالی به ۱۰ نفر از شرکت کنندگان در دو بخش به قید قرعه پیشکش خواهد شد.

در پویش شاهنامه‌خوانی:
هدفِ این پویش این است که در شبِ چلّه همهٔ خانواده گِردهم آیند، یک یا چند نفر شاهنامه بخوانند و دیگران گوش فرادهند و بیاموزند. خواهشمندیم از این شاهنامه‌خوانی فیلم بگیرید و برای ما بفرستید.
(ویدئو بصورت افقی و با دقت معمول باشد تا حجم فایل زیاد نشود.) 
بهتر است ابیات از فرازهای حکمت، اندرز یا نیایش در شاهنامه گزینش شود.
- ابیاتِ گزینش شده کمتر از ۵ و بیشتر از ۱۵ بیت نباشد. 
- جز معرّفی خوانِشگر، نکاتِ غیرِ خوانش در ویدئو نباشد.
- از برخوانی امتیاز نیست و خوانِش، بهتر است از روی کتاب باشد.
- مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان همه می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند.
- شایسته است از نسخه‌های معتبر شاهنامه استفاده شود.
- جستجو در اینترنت ممکن است همراه با خطا باشد. ابیات پیوسته و نادرست در فضای مجازی بسیارند که در شاهنامه نیستند.

در بخش عکاسی از سفره شب چلّه:
- از سفرهٔ شب چلّه خود که شاهنامه در آن باشد عکس بگیرید و بفرستید.
- هرگونه تجمّل گرایی از اهداف این جشنواره دور است.
- عکاسی می تواند با موبایل انجام شود.

گاه‌شمار:
شاهنامه‌خوانی‌ها شب چلّه  ۱۴۰۳
ارسال عکس و فیلم تا ۱۳ دی‌ماه
و اعلام نتایج تا ۲۵ دی‌ماه
برای شرکت در این پویش کافی است که ویدئو یا عکس خود را همراه با نام و نام خانوادگی، سن و شمارهٔ تماس به شماره ۰۹۳۶۴۸۸۱۵۰۱ یا ۰۹۱۵۸۰۱۸۶۱۹
بوسیله اپلیکیشن ایتا یا تلگرام ارسال فرمایید.

#شکوه_شاهنامه #شاهنامه #شاهنامه_خوانی #چله_شهنامه #فردوسی
🔺🔻🔺🔻🔺🔻
🖌 مؤسسهٔ فرهنگی و هنری شکوه‌شاهنامه
      مؤسسهٔ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی
@Shokooheshahnameh
@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

17 December 2024 09:31

‍ 🔸نمونه‌هایی از شاهنامه‌خوانی بزرگان.
مرتبط با رویداد چلّهٔ شهنامه.
#دکتر_علیرضا_قیامتی
(قائم‌مقام خردسرای فردوسی)

در شب چلّه امسال، در جمع خانواده، سفرهٔ چلّهٔ را با شاهنامه کامل کنید و از شاهنامه‌خوانی پای سفره فیلم بگیرید. یا عکسی از سفرهٔ چلّه شاهنامه‌ای تان بگیرید و در این پویش و مسابقه شرکت کنید.
شرایط شرکت در مسابقه را پیش‌تر در همین صفحه شرح داده‌ایم.
۱۰۰ میلیون ریال جایزه نخست.
۵۰ میلیون ریال جایزه دوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه سوم.
۳۰ میلیون ریال جایزه عکس برگزیده.
و علاوه بر این جوایز ۱۰ جایزه ۱۰ میلیون ریالی به ۱۰ نفر از شرکت کنندگان در دو بخش به قید قرعه پیشکش خواهد شد.

در پویش شاهنامه‌خوانی:
هدفِ این پویش این است که در شبِ چلّه همهٔ خانواده گِردهم آیند، یک یا چند نفر شاهنامه بخوانند و دیگران گوش فرادهند و بیاموزند. خواهشمندیم از این شاهنامه‌خوانی فیلم بگیرید و برای ما بفرستید.
(ویدئو بصورت افقی و با دقت معمول باشد تا حجم فایل زیاد نشود.)
بهتر است ابیات از فرازهای حکمت، اندرز یا نیایش در شاهنامه گزینش شود.
- ابیاتِ گزینش شده کمتر از ۵ و بیشتر از ۱۵ بیت نباشد.
- جز معرّفی خوانِشگر، نکاتِ غیرِ خوانش در ویدئو نباشد.
- از برخوانی امتیاز نیست و خوانِش، بهتر است از روی کتاب باشد.
- مردان، زنان، کودکان و بزرگسالان همه می‌توانند در این مسابقه شرکت کنند.
- شایسته است از نسخه‌های معتبر شاهنامه استفاده شود.
- جستجو در اینترنت ممکن است همراه با خطا باشد. ابیات پیوسته و نادرست در فضای مجازی بسیارند که در شاهنامه نیستند.
در بخش عکاسی از سفره شب چلّه:
- از سفرهٔ شب چلّه خود که شاهنامه در آن باشد عکس بگیرید و بفرستید.
- هرگونه تجمّل گرایی از اهداف این جشنواره دور است.
- عکاسی می تواند با موبایل انجام شود.

گاه شمار:
شاهنامه‌خوانی‌ها شب چلّه ۱۴۰۳
ارسال عکس و فیلم تا ۱۳ دی‌ماه
و اعلام نتایج تا ۲۵ دی‌ماه
برای شرکت در این پویش کافی است که ویدئو یا عکس خود را همراه با نام و نام خانوادگی، سن و شمارهٔ تماس به شماره ۰۹۳۶۴۸۸۱۵۰۱ یا ۰۹۱۵۸۰۱۸۶۱۹
بوسیله اپلیکیشن ایتا یا تلگرام ارسال فرمایید.

#شکوه_شاهنامه #شاهنامه #شاهنامه_خوانی #چله_شهنامه #فردوسی
🔺🔻🔺🔻🔺🔻
🖌 مؤسسهٔ فرهنگی و هنری شکوه‌شاهنامه
مؤسسۀفرهنگی هنری خردسرای فردوسی
@Shokooheshahnameh
@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

16 December 2024 11:03

پنجاه و دومین میان‌فصلی مؤسسهٔ فرهنگی خردسرای فردوسی

«همه جای شادی و آرام و مهر»
(ویژهٔ ازبکستان و شب چله)

🔸با خیرمقدم و سخنان:
دکتر محمدجعفر یاحقی
(مدیر مؤسسۀ خردسرای فردوسی)

🔸سخنرانان:
دکتر غلامحسین مظفری
(استاندار محترم خراسان رضوی)
دکتر علیرضا قیامتی
(قائم‌مقام خردسرای فردوسی)
دکتر نجم‌الدین گیلانی
( عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد)

🔹همراه با:
- هنرنمایی فاخر استاد علی پورعطایی
- رونمایی از «فصلنامهٔ پاژ ۵۵ ویژهٔ ازبکستان»
- حافظ‌خوانی و شاهنامه‌خوانی



زمان: جمعه: ۳۰ آذرماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ صبح
مکان: مشهد، وکیل‌آباد، بولوار هنرستان، بین هنرستان ۱و۳، سالن همایش‌های بنیاد فرهنگی آریو مصلی‌نژاد


(ورود برای همگان آزاد و رایگان است)

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

12 December 2024 10:37

📣 فایل صوتی

کارگاه شاهنامه‌خوانی تبریز (آنلاین)
نشست صد و یازدهم

🔹با پیام: استاد جلال خالقی‌مطلق

🔸سخنرانی دکتر علیرضا قیامتی
موضوع: شاهنامه‌ستیزی در تاریخ و در دوره معاصر

🔸آموزگار: دکتر جواد رنجبر درخشیلر
شرح بیت‌های ستایش خرد

🔸شاهنامه‌خوان: فاطمه تمجیدی
بیت‌های نخستین شاهنامه

چهارشنبه ۲۱ آذرماه  ۱۴۰۳


🔹با همکاری:
انجمن علمی مطالعات صلح ایران
خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی
مؤسسهٔ خردسرای فردوسی
باشگاه شاهنامه‌پژوهان
رادیو شاهنامه
انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)
انجمن افراز

@kheradsarayeferdowsi

خردسرای فردوسی

10 December 2024 06:07

‍ بیستم آذرماه، درگذشت استاد علی باقرزاده(بقا)


علی باقرزاده «بقا» شاعر پیشکسوت، کارآفرین پرتلاش و خیّر صاحب نام خراسانی، یازدهم تیر ماه ۱۳۰۸ در شهر مشهد، در خانواده‏ای متدیّن و مذهبی، دیده به جهان گشود. در سن هجده سالگی پدر تاجر‎پیشۀ یزدی‌تبارش را از دست داد و به سبب احساس مسئولیّت عمیق نسبت به حفظ و نگاهبانی از شیرازۀ درهم تنیدۀ خانواده‎اش و نیز ادارۀ تجارت‌خانه‎ای که فضای غبارآلودش دیگر از فیض نفسهای گرم مردی سخت کوش و مصمّم بی‏نصیب مانده بود، در تنگنای فرصتهایی که چون برق و باد می‏گذشتند، از تحصیل در مراحل عالی دانشگاهی بازماند وآن‏گونه که خود می‏گوید: این کمبود را از طریق مصاحبت با اصحاب دانش و مجالست با استادان فرزانه و صاحب نام جبران کرده است و باحضور مستّمر در انجمن‌های ادبی و مطالعۀ مداوم آثار بزرگان و کتابهای مورد علاقه‏اش، به پشتوانۀ حافظه‏ای مثال‌زدنی پیوسته بر معلومات خویش افزوده است.
بقا در سال ۱۳۳۰ با خانم ثریّا گرجستانی ازدواج کرد و حاصل این پیوند، سه فرزند پسر و دو دختر می‏باشد که تمامی شان از دانشگاه‌های معتبر آمریکا و ایران در رشته‏های مهندسی معماری، کشاورزی و مدیریّت فارغ‏التّحصیل شده و در سایۀ الطاف پدر و مادری مهربان و فرزندنواز، تشکیل خانواده داده‏اند.

همچنان‌که می‏دانیم زندگی بقا سخت با سفر درآمیخته است، و به جرأت می‏توان گفت که وی به سبب داشتن چنین روحیّه و خصیصه‏ای، در بین همگنان و شاعران معاصر، حتّی در گذشته‏های دور نیز فردی بی‌بدیل و ممتاز است.
نقش سفرهای کاری و سیاحتی آنقدر در زندگی‌اش پر رنگ دیده می‏شود که حجم بیشتر سروده‏های وی را توصیف حال و هوای جهانگردیهایش به خود اختصاص داده. او شیفتۀ سفر است و مسافری خستگی‌ناپذیر، که با گذرنامه‏ای همیشه در جیب، آمادۀ گریز از چهاردیواری خانه به سوی دنیاهای ناشناخته بوده و هست. یادداشت‏برداری‌های دقیق او از سفرها با قلمی انجام شده که دست‏آموز صداقت و سادگی است، ضمن توصیف مکانها و جاذبه‏های فراوان، نگاهی به چگونگی زندگی و برپایی مراسم و آداب و رسوم اقوام و ملل مردم جهان انداخته است. از این جهت مخاطبش خود را با گنجینه‏ای پر بار از اطّلاعات ذی‏قیمت اقلیمی و اجتماعی رو به رو می‏بینید، اصرار او از اوان جوانی بر تداوم مجالست با بزرگانی، چون: دکتر غلامحسین یوسفی، دکتر علی اکبر فیّاض، امیری فیروزکوهی، ملک‏الشعّرا محمّد تقی بهار، بزرگ علوی، محمّد علی جمالزاده، دکتر احمدعلی رجایی بخارایی، دکتر محمّدعلی اسلامی‌ندوشن، گلچین معانی، دکتر محمّدرضا شفیعی کدکنی، محمّدرضا حکیمی، ادیب ثانی، بدیع الزّمان فروزانفر، سیّدمحمود فّرخ و دهها دوست اندیشمندِ فاضل، شاعر و ادیب صاحب نام دیگر، موجب گردیده تا بقا، هم از خرمن تجربیّات و دانش آن بزرگواران به قدر بضاعت، خوشه‌چینی کند و بیاموزد، و هم‌آموزه‏های خود را با گشاده دستی در قالب آثاری دلنشین به دیگران عرضه کند، که خوشبختانه در این راه، همواره بختِ فیروز با وی یار بوده است.

چهار گزیده شعر مستّقل به نامهای زلال بقا، آب بقا، قطعه‏‌ها، بزم محبّت و یک گزیده اشتراکی به نام نسیمی از دیار خراسان را ـ به اتّفاق زنده‏ یادان (احمد کمال‏پور، ذبیح ا... صاحبکار، غلامرضا قدسی و محمّد قهرمان) به چاپ رساند و حاصل دست نوشته‏‌ها، سفرنامه‏ ها و پژوهش‌های ادبی‏‌اش عبارتند از: لطیفه‏‌ها، طرازیزدی، ده‏ مقاله، چهل حدیث، یاد مادر (شعر و نثر)، سفری به مسکووسنت پطرزبورگ، دو سفرنامه هند، بیست و یک مقاله، نامه فرزانگان، سیر آفاق، پنجاه و‏دوسال سیر آفاق، حکایت‌ها و لطیفه‏‌ها.

از سال (‏۱۳۴۶ الی ۱۳۷۶) عضویّت هیئت مدیره و سرپرستی شرکت سهامی تولیدی و صنعتی ثابت خراسان در مشهد، از سال (‏۱۳۵۸ الی ۱۳۵۹) ریاست اتاق بازرگانی و صنایع خراسان، رئیس هیئت مدیرهٔ شرکت ثابت خراسان، عضو هیأت مدیرهٔ مجمع خیّرین مدرسه‏ساز و عضو هیئت مدیرهٔ شرکت سهامی قند بیستون و در سالهای اخیر، عضو هیئت امنای دانشگاه‌های شمال‏شرق کشور و رئیس هیئت مدیرهٔ بنیاد دانشگاهی فردوسی و عضو مجمع عمومی مؤسسهٔ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی.  

مؤسسۀ فرهنگی هنری خردسرای فردوسی مفتخر است که در انجام وظیفۀ خویش برای نکوداشت شخصیّت‌های فرهنگی همایش بزرگداشت استاد علی باقرزاده را در تاریخ ۷ شهریورماه ۱۳۹۲ با عنوان «آیینۀ بقا» را برگزار کرده و همچنین کتاب جشن نامه استاد علی باقرزاده را با همان عنوان «آیینۀ بقا» در سال ۱۳۹۲ که مجموعه گفتارهایی در شناخت و ستایش این بزرگمرد عرصهٔ ادب و فرهنگ بود، را منتشر نمود.

‍استاد علی باقرزاده در بیستم آذر ۱۳۹۵ در مشهد درگذشت و در جوار آرامگاه فردوسی (مقبره‌الشعرا) آرام گرفت.

با مرگ او عمر قطعه‌سرایی که با رودکی آغاز  شده بود به آخر آمد و شعر کلاسیک خراسان به اغما فرو رفت.


@kheradsarayeferdowsi