وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 10:23

✅ این جاست که اشوزرتشت اسپنتمان در نماز خود می فرماید :
بشود که ما از زمره ی کسانی باشیم که در ترقی و بهبودی جهان به سوی کمال کوشش می‌نمایند.
❇️ ای مردم، پایه ی  آیینِ مزدا پرستی بر رویِ راستی نهاده شده ازین جهت سود بخش است.
و پایه ی مذهبِ نادرست بررویِ دروغ قرار گرفته و ازین سبب زیان آور است.
(👈یسنا ۲۹ بند ۲)

❇️ بشود که درین دودمان وشهر وکشور راستی پیوسته بر دروغ چیره گردد.
(👈 یسنا ۶ بند ۵)

❇️ روزی خواهد رسید که سرانجام راستی بر دروغ چیره گردد.
(👈 یسنا ۴۴ بند ۱۴)

❇️ ما می‌ستاییم راستی را که همواره پیروزمند بوده و سراسر نفوذ به دروغ را در هم می شکند.
( 👈ویسپرد ۲۰ - ۲)

❇️ از آن جایی که" اشا" در دنیای ِمادی نماینده ی روشنایی و پاکیزگی است، برابر فرمان اشوزرتشت اسپنتمان باید بکوشیم تا، برون و درون خود را پیوسته پاک و فروغمند سازیم.
و تن و جامه و خانه و محیط زیست را از هر آلودگی دور داشته وپاک نگهداریم.
و دل و روان خود را نیز با فروغ اندیشه و گفتار و کردار راست و درست صفا بخشیم و ضمیر و وجدان مان را ار پرتوِ فروغِ  راستی پیوسته روشن نگهداریم.

📚 بُن مایه :
برگرفته از ؛ نگارشات شادروان موبد رستم شهزادی

✍ پژوهش و گردآوری : بردیا بزرگمهر
۳
@khashatra

پایان🔺🔺

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 10:22

#دروج

✅ "دیوِ دروغ" در اوستا "دُروج " نام دارد که مخالفِ اَشاست و بدترین آفریدگان"
دَرگونت" یا دروغ گو است که بر ضد اراده ی  اهورامزدا کوشاست.
و پیروِ" انگره مینو" شمرده شده.

◀️ در ( 👈 اردی بهشت یشت بند ۱۷ ) آمده است :
دروغ باید سرنگون شود، دروغ باید نابود گردد.
و در جهان مادی باید راستی بر دروغ چیره شود.
"فرشته ی سروش" در اوستا ؛
(وندیداد پر گرد ۱۸  فقرات ۳۰ و ۴۰) به ضد دروغ می‌ستیزد.

◀️ داریوش بزرگ هخامنشی در کتیبه ی تخت جمشید دعا کرده و می‌گوید :

مبادا که این مملکت گرفتار لشکر دشمن، قحطی ودروغ شود.

❇️ "راستی" در دین مزدیسنی یکی از سفارش های ویژه است که از دیرزمان تاکنون راهنمایِ پیروانِ مزدیسنی بوده.
و امروز نیز هر مرد وزن زرتشتی موظف به حفظ آن در هر حالی می باشد.
ناگفته نماند یکی از افتخارات ایرانی در گذشته به گواهی همه ی کهن نگاران دنیا راستی ودرستی بوده و ایرانیان بدین صفات مشهور و ضرب المثل تمام گیتی می‌باشند.

◀️ هرودودت کهن نگار یونانی با این که از دشمنان ایران محسوب می شده در نسک خود از تحسین و توصیف ایرانی در راستی و درستی می نویسد.
ایرانیان از خرید و فروش معاملات بازاری خود داری می‌کردند.
زیرا مجبور به فریفتن یکدیگر و دروغ گفتن می‌شدند.
و نیز مایل به قرض گرفتن و قرض دادن نبودند.
برای این که شاید در هنگام سررسیدخود از پرداخت بدهی بر نیایند و دروغی از ایشان سرزند.

◀️ داریوش بزرگ در وصیت نامه ی خود دستورمی دهد :
هر کس می‌خواهد بنای استقلال مملکت و سعادت ملتش را بر اساس استواری پا برجا سازد باید دروغ را از آن کشور رانده و راستی را در آن سرزمین استوار سازد.
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:42

#وهومن_امشاسپند

وهومن امشاسپند دومین روز از هر ماه سی روزه‌ در گاه شمار زرتشتی است.
واژه‌ی وهومن دو بخشی است یعنی «وهو» به چم نیک و خوب و «منه» از بن «من» به چمار اندیشیدن شناختن و فهمیدن است. هر دو بخش یعنی اندیشه ی نیک.
بهمن از فروزه‌های اهورا مزدا ست در جهان مینوی نماینده‌ی اندیشه ی نیک. بهمن در اوستا وهومنه خوانده می‌شود. «من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به کار مى رود.

استاد فرزانه فردوسی بزرگ می‌سراید :

سرش سبز بادا، منش ارجمند،
منش بر گذشته ز چرخ بلند.

وهومنه نخستین آفریده‌ی اهورامزد هست و یکی از مهین ایزدان مزدیسنای هست.
در جهان مینویی نماد پاکى اندیشه و خرد و دانایی خداوندگار هست.

آدمی را به خرد و اندیشه کردن و دانایی بهره مى‌بخشد و آدمی را به پروردگار هستی نزدیک مى‌سازد. وهمن همان بزرگ امشاسپند و ایزد بزرگ هست که در خواب روان اشو زرتشت اسپنتمان را به پیشگاه اهورامزدا رهنمون کرد.
ایزد وهومنه به آدمی سخن نیک و گفتار برتر آموزش مى‌دهد و آدمی را از ژاژگویی و هرزه‌گویی باز مى‌دارد. اندیشه‌ی نیک و منش نیک اهورایی و نخستین امشاسپند و پرستار جانوران هست.
نخستین روز نبر در ماه زرتشتی هست و در این روز از خوردن گوشت پرهیز مى‌دارند.
با ایزد ماه، گوش، و رام روز هم کار هستند.

اندیشه‌ی نیک، اندیشه‌ای است که مردمان سراسر جهان را به‌سوی اشا سو می‌دهد و اندیشه ی بد اندیشه‌ای است که مردمان را به فریب و کژ راهی انداخته و آن ها را از اشا دور می‌سازد.
در گات ها سناریوی آزاد اندیشی و دموکراسی اجتماعی به‌ روشنی به‌چشم می‌خورد.
وهومن به اندازه‌ای در آیین مزدیسنی مهم است که گفته می‌شود آن زندگی بهترین زندگی به‌ شمار می‌آید و تنها از راه اشا می‌توان به آن رسید. واژه‌ی وهومن در گات‌ها ۱۲۷ بار آمده است.
اشوزرتشت با نیروی خرد و به کارگیری اندیشه‌ی نیک به شناخت خداوند دست یافت‌.
اندیشه ی نیک یا خرد سپند یا بهمن نمادی از گوهر خرد اهورا مزدا است که خود سرچشمه خرد است.

گل یاسمن سپید نماد وهومن امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:29

#پرسه_ی_همگانی_اورمزد_و_تیرماه

روز اورمزد و تیرماه، پرسه ی همگانی تیرماه به یاد کشته شدگان جنگ ایران و توران و از روزهای یادبود هماروانان است.
پرسه ی اورمزد و تیرماه در شهرهای بزرگ زرتشتی نشین به صورت همگانی به یاد کشته شدگان در راه میهن و درگذشتگان آن سال با گردهمایی بهدينان و اوستا خوانی به وسیله ی موبد برگزار می‌گردد.
این آیین همه ساله به یاد جان باختگان نبرد ایران و توران و به ویژه آرش کمانگیر برگزار می‌شود و یاد و خاطره تازه درگذشتگان نیز زنده می‌شود.

✍ پژوهش و گردآوری :
مهندس شهرام زادمهر

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:28

#اورمزد

امروز اورمزدست ای يار مِی گسار،
برخيز و تازگی کن و آن جام باده آر.
ای اورمزد روی بده روز اورمزد،
آن مِی که شادمان کُندم اورمزدوار.

🔻اورمزد
((یکتا پروردگار بزرگ ایرانیان باستان و مزدیسنان،
و آفریدگار زمین و آسمان و آفریدگان.
امشاسپندان و ایزدان نیز آفریده اویند.
او عین قدرت و دانش پر از خیر و راستی و سپندی و نیکی ست.
👈 اورمز، هورمزد، هرمزد = مخفف اهورامزدا، خدای یگانه، نام ستاره ی مشتری، نام فرشته‌ای، نام روز اول از هر ماه مزدیسنی.
👈 اهورامَزدا؛
(به اوستایی مزدا اهوره «مَزدا اَهورَه»)
نیز با نام‌های : اهورا ، اورمَزد، هورمَزد، اورمُزد، هورمُز و هُرمُز)، نامِ آفریدگارِ نِکویی‌ها و دادار و پروردگارِ همه ی هستی در مَزدَیَسنا است. اهورامزدا آفریننده ی جهان است. مزدیسنان اهورامزدا را می‌پرستند.
اهورامزدا آفریدگار و داور همه چیزهای مادی و مینوی، و نیز آفریننده ی روشنی و تاریکی و برقرار کننده ی نظم هستی (اشا) است.
او با اندیشیدن همه چیز را هستی بخشیده ‌است.
پس در واقع او از عدم می‌آفریند و با خود تنهاست.
✔️ برای اهورا مزدا ؛
در هرمزد یشت، در حدود شست صفتِ نیک آورده شده، و همه ی چیز های خوب به وی منتسب شده‌است. هم چنین او در مزدیسنا دارای شش صفتِ برجسته زیر است :
۱ - سپنتامینو به چم سپند ترین روان.
۲ - خشثره ویرنه به گویش امروزی شهریور، به چم شهریار و پادشاهی که باید برگزیده شود.
۳ - سپنته آرمیتی ست به چم پارسایی سپند و پاک.
۴ - هورتات بگویش امروزی خورداد به چم جامعیت و رسایی.
۵ - اَمرتات جاودانگی و بی مرگی ، او اَشَه. به چم راستی و درستی و دات ایزدی و پاکی ست.
۶ - وهومَنَه است به چم خوب منش، منش نیک، این صفات در مزدیسنا به نامِ امشاسپندان خوانده می‌شوند.
و پایه‌های کمال در دین مزدیسنی برای رسیدن به روشنایی بی پایان است.
از این هفت امشاسپندان است که هفت شهر عشق، و هفت آسمان و هفت خوان اسفندیار و هفت خوان رستم، و هفت سین و هفت کشور و … اقتباس شده است.

گیاه مورت نماد روز اورمزد (خداوند) می باشد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 12:29

✅ دانشمند محترم آقای سید محمد تقی مصطفوی در صفحه ی ۲۳ می فرماید «آثار تاریخی فیروز آباد را می توان به جرات هم رديف آثار تخت جمشید دانست. با این اختلاف که یادگار اردشیر بابکان است. خاک برداری کاخ های اردشیر و مرمت دیوارها و تجدید قسمت های فروریخته ی گنبدهای بزرگ سنگی و پر کردن حفره های زیر دیوارها و نظافت محوطه ی درون کاخ ها و آتشکده ی بزرگ آن جا و تعمیر پایه ی چهار ضلعی معظم سنگی که آتش مقدس در روزگار آبادانی برفراز آن درون آتشدان پرتو افکن بوده است و گماردن نگهبان و راهنما و تهیه و نصب الواحی که تاریخچه ی ابنيه ی مختلف این محل مهم باستالی در آن ها ذکر شده باشد از کارهای بدیعی و ضروری ست که باید در آثار فیروزآباد صورت گیرد. (در سال ۱۳۳۹ خورشیدی)
پی بندی و تعمیر بنای فوق الذکر و برخی تعمیرات بسیار ضروری کاخ اردشیر در فیروزآباد به هزينه ی انجمن آثار ملی صورت گرفت و امید می رود بقیه ی خدمات بسیار مهم و دامنه دار در این آثار باستانی بزرگ هم دیر یا زود عملی گردد.»
آتشکده های متعدد که در قسمت های مختلف سرزمین پارس به صورت نیمه آباد یا نیمه ویران هنوز برپا مانده هر کدام برگی از تاریخ و گواهی بر یکتاپرستی و ایمان به خدا و توجه دین داری و معنویت مردم این مرز و بوم است و اثر پی بندی های صحیح و تعمیرات مناسب استوار تر خواهد مانند. ( دپباچه صفحه ی ۲۴)
نخستین اثر تاریخی که پس از ورود به خاک استان پارس می توان نام برد ویرانه های قلعه ی قدیمی ایزدخواست که به مسافت ۱۴۱ كیلومتری اصفهان واقع می باشد.
این قلعه بر فراز صخره ی رسوبی کرانه ی دره ی عريض كم عمقی در مجاورت جلگه قرار دارد و به وسیله ی پل کهنه از جانب جنوب با خارج راه پیدا می کند درون آن خانه های کوچک و کوچه های تنگی که می توان گفت همان وضع دوره ی ساسانیان را نشان می دهد باقی است و چار طاقی عهد ساسانیان را که آتشکده و نیایشگاه قلعه بوده است در اوایل قرن نهم هجری به مسجد تبدیل نموده و چند سال پیش به علت فرو ریختن سراسر کرانه ی دره بدنه ی شرقی، چار تاقی ویران مزبور هم فرویخت و یکی از زنان نیکوکار آبادی دیوار جدیدی برای مصور ساختن آن جا که مسجد کنونی این قلعه بنا نمود. (ص ۱)

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

۱۳۸
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 11:41

#انارم_ایزد

انارم به چم (معنی) «روشنایی بی پایان» است و در اوستا «اَنَغرِرَاوچَ» خوانده می‌شود.
کسانی که با اندیشه، گفتار و کردار نیک زندگی می‌کنند و با دروغ و ناپاکی مبارزه می‌کنند، سرانجام به سرای نور و سُرور می‌روند که سرشار از خرسندی و شادمانی برای آن‌هاست.
این سرا، همان خانه‌ ی واپسین و جایگاه روشنایی و فروغ بی‌پایان است.
مسعود سعد پیرامون این ایزد می‌سراید :
«انیران ز پیران شنیدم چنان،
که مِی خورد باید به رطل گران».

زرتشتیان در این روز به سفر می روند و اهورامزدارا به شوند داده‌های نیکش برای زندگی ستایش می‌کنند،

گل «مروارید شيران» نماد انارام در دین زرتشتی است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 11:38

✅ کارنگی ملیونر آمريكایی ضمن سفر نامه ی خود به دور دنیا از مراسم نیایش در بمبئی توسط زرتشتیان که خود شاهد آن بوده ، نوشته ای دارد که توسط ساموئل لنگ در فلسفه ی ایران باستان نقل و در کتاب فرهنگ مزدیسنا تالیف دکتر محمد معين ص ۲۳۶ بدين شرح نقل گردیده :
هنگام غروب آن گاه که آخرین پرتو خورشید در پس دریای مواج فرو می رفت واشعه ی سیمین هلال ماه از افق می درخشید ، جمعی از پارسینان بازانشان بالباس های زیبا و مجلل در ساحل دریای هند جمع بودند، این روز به سبب رؤیت هلال ماه نزد این ستایندگان طبیعت مقدس بود.
آتش مقدس بهترین وضعی در آن محل تابان بود، یعنی خورشید در منتهی درجه ی زیبایی خود آخرین پرتو گلگون خویش را از صفحه ی گیتی بر می گرفت.
امواج عظیم اقیانوس هند با ابهت تمام در حرکت و نسیم دلکش ملایمی از فراز آن به ساحل می وزید.
پارسیان با قیافه های حاکی از ایمان در مقابل چنین منظره ای که روح هر بیننده با ذوقی را مجذوب می ساخت مشغول عبادت اهورامزدا، خداوند یکتا بودند.
در حقیقت هیچ ستایشی را بهتر و ساده تر از این نمی توان تصور کرد.
این شیوه ی ستایش طبعاً روح بیننده را متاثر نموده، متوجه یک مبدا کلی می سازد و برای ستایش او بر می انگیرد، چنان که
من نیز بی اختیار در این شیوه ی ستایش با آن جمع پارسی شریک شده، در بقای عظمت طبیعت سرود گوی آفریننده ی یگانه گردیدم.
در این سایش گاه طبیعی جز آواز موج های بزرگی که به ساحل دریا می غلطید، موسیقی دیگر نبود و در واقع نیز جز این موسیقی مقدس طبیعی هیچ ارغنونی لایق آن نیست که با سرود ستایش خداوند هم آواز گردد.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

۱۳۶
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 11:06

✅ نزدیکی این آتشکده ایوان های بلند بر کشیده اند و سراهای بزرگ ساخته اند هر
آن گاه که دشمنی آهنگ گرفتن شهر کند، سنگ های منجنیق او به دریاچه افتد و اگر هم یک ارش منجنیق را پس کشند سنگ ها به بیرون دیوار فرود آید...
برخی گفته اند که در شیز آتش آذرحش که آتشکده ی بزرگ زرتشتیان است برپاست.
و هر آنگه پادشاهی از آنان به تخت و تاج می رسید پیاده به زیارت آن جا می رفت. مردم مراغه و این سامان آن ها را گزنا خوانند.
استاد فقید آلمانی مارکوارت ضمن رساله ای به نام اذربایجان می نویسد.
آذربایجان شهرت خود را در عهد ساسانیان مدیون آتشکده ی مقدس گنگ «گنزگ» بود که عرب ها به جای آن را شهر شیز نوشته اند.
این آتشکده از سوی اردشیر تعمیر و از نو رونق و جلال کرده شده و هر یک از پادشاهان از تخت نشینی بایستی پای پیاده به زیارت آن بشتابند.
گنگ در عهد استقلال آتروپات خشتر پاون « شهر بان» آذربایجان نشیمن گاه زمستانی یعنی قشلاق پادشاهان بود ولی در مرد خسرو پرویز ییلاق شاهنشاه بود این آتشکده که از حیث زینت ها و تصویرهای بدیع و یک ساعت صنعت گرانه خود یکی از عمارات قابل ستایش به شمار می رفت از سوی قیصر روم هراکلیوس در سال ۶۲۴ م سوزانده شد و بعدها از نو ساخته گشت.
آثار این آتشکده در زمان سیاحت ابو داف مسعر بن المهلهل در حوالی سال۹۲۵ م هنوز بر پا بود ولی در زمان بلعمی مورخ ۹۶۵ م رو به خرابی گذاشته بود.
۱۳۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

17 June 2025 08:31

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز مانتره سپند ایزد از خورداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
سه شنبه ۲۷ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۷ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ مانتره سپند = سخن اندیشه برانگیز.


✔️ چهارمین روز ویژه ی دیدار همگانی و زیارت پیر سبز.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

16 June 2025 08:10

✅ یمه (جم) که جانشین تخمورب شد برفراز کو ه خور هومند خوارزم آتشکده ای بنا کرد و آتش فرنبغ را در آن جای داد.
ما به طور محقق نمی دانیم که این سه آتش از چه زمانی معروف شده اند.
یاقوت (۵۷۵- ۶۲۶ ه) راجع به شیز (گنجک) می نویسد، شیز ناحیه ای ست در آذربایجان آن را مغيرة الشعیه بگشود. شیز معرب از جیس است.
گفته شد که زرادشت پیامبر مجوس از آن جا بود، قصبه ی این ناحیه ی ارومیه است و خلیفه ی متوکل مرزبانی آن جا را به حمدون بن اسماعيل النديم داد.
و گفت مسعر بن المهلهل، آن گاه که کار شریف و س‌ود بخش بازرگانی مرا به سفرهای بلند کشانید.
به دلم شک در آمد درباره ی آن چه از کانهای سنگ های گران بها که می گفتند در تک خاک شیز نهفته است.
شیز شهری است درمیان مراغه و زنجان و شهر زور و دینور میان آن کوه ها کانهای زر و جیوه و سرب و سیم و کانهای زرنیخ زرد و سنگ انباشته شده است گرداگرد شهر شیز دیواری برافراشته است و در میان آن دریاچه ای ست که ژرفای آن دانسته نشد و من خود خواستم آن اندازه بگیرم چهارده هزار ارش (ذراع) ریسمان در آن انداختم به ته نرسید.
گرداگرد این در یاچه، یک جریب هاشمی است خاکی که از این آب خیس شده زود سنگ (سخت) می شود.
از آن هفت رود بیرون می آید که هر یک آسیابی را گردانیده از دیوار شهر بیرون رود
در آن جا آتشکده ای ست که مجوس ( زرتشتیان) آن را بسیار بزرگ می دانند همه ی آتش های شرق و غرب از آن مایه می گیرند و بر سر گنبد آن تیغه ی ماه از سیم برافراشته است که آن را طلسمی دانسته اند.
بسا از فرمان گزاران که خواستند آن را بکنند. بیهوده کوشیدند و دیگر از شگفتی های این آتشکده این است که ۷۰۰ سال است ، آتش از آن زبانه می کشد نه خاکستری به جای گذاشته و نه هرگز خاموش شده است.
این شهر را هرمز از گچ و سنگ پی افکند.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

۱۳۳
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

16 June 2025 08:04

#زامیاد_ایزد

زامیاد به چم زمین است. زمین سرچشمه‌ ی همه ی داده‌ها برای زندگی بهتر آفریده‌‌ هایی است که روی آن زندگی می‌کنند.
گویند در این  روز درخت نشاندن  و تخم  کاشتن و آبادانی کردن بسیار خوب است.

روز «زامیاد» بیست‌ و‌ هشتمین روز ماه در گاه شمار زرتشتی به این ایزد نامیده می‌شود.
زامیاد (زم، زمین + یزد) یا زامیاد نام فرشته‌ ی زمین است‌ که با صفت نیک کنش، از او یاد شده است.
ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان یک جا یا جداگانه سپند شمرده شده‌اند.
زمین نماد مادر است برای انسان و دیگر موجودات زنده‌ ی روی آن، بنابراین ستودنی و سپندینه بوده و در آموزش‌های دین زرتشتی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است.
ایزد زامیاد از ایزدان همکار اَمُرداد است.

در ستایش زامیاد نیایش و ستایش اهورمزدای یگانه از همه‌،
نیكوكاران به داده‌های هرمز هست،
نگهدارنده و پروراننده‌ ی آفریده‌ ی زمین نیكو را همی مى‌ستاییم ….

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌‌ی نسک بندهش ؛

چون روز زامیاد نیاری ز می ‌تو یاد،
زیرا كه خوش‌تر آید مِی ‌روز زامیاد.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

دارو مخور.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ استاد ملک‌الشعرای بهار :

گرت خوردن دارو افتد به سر.
به (زامیاد) روز، هیچ دارو مخور.

گل بانو اسپرغم نماد زامیاد ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

15 June 2025 21:29

✅ پس کیخسرو این بار به یک نیمه آن شارستان سیستان بکرد و آتشگاه کرکویه و آن آتش گویند آن ست، روشنابی که فرادید، و گبرکان چنین گویند که آن هوش گرشاسب است و صحبت آرند بسرود کرکوی بدین سخن، فرخت با داریوش ( روش = نور و روشنایی) خنیده گرشاسب هوش ( خنیده = نافذ )
همی برست از جوش،
نوش کن می نوش،
دوست بدا گوش،
(بدا گوش = به آغوش)
به آفرین نهاده گوش،
همیشه نیکی کوش،
دی گذشت و دوش،
شاه خدای گانا،
به آفرین شاهی.
حمزة بن حسن اصفهانی ( متوفی ۳۵۰ ه) در تاریخ سنی ملوک الارض والانبیا در باره ی آتشکده های حدود اصفهان می نویسد کیخسرو در کوه کوشید که کوه سرخی در پایان خاک فارس و آغاز خاک اصفهان بود آتشکده ی معروف به آذر کوشیده را ساخت.
گشتاسب در روستای انار آباد در خاک اصفهان در دهی به نام ممنور آتشکده ای ساخت و املاکی را از آن روستا وقف آن آتشکده کرد.
کی اردشیر که بهمن پسر اسفندیار باشد در اصفهان در یک روز سه آتشکده ساخت.
یکی در بر آمدن آفتاب و دیگری در رسیدن آن به میان آسمان و سومی در فرو رفتن آفتاب.
یکی از آن ها آتشکده ی شهر اردشیر است که نزدیک دره مارین باشد.
و دومی آتشکده ی ذروان اردشیر در ده دارگ در روستای خوار.
و سومی آتشکده ی مهر اردشیر در اردستان.
شاپور ذوالاکتاف در ده حرون در روستای جی آتشکده ای به نام سروش آذران ساخت و ده «یوان» و ده «جاجا» از روستای
«النجان» را وقف بر آن کرد.
فیروز پسر یزدگرد ساسانی فرمان داد تیمی از یهود اصفهان را کشتند و کودکان شان را زنده گذاشت و به آتشکده ی سروش آذران در ده حروان برد که آن جا خدمت کنند و کفش های موبدان را از پاهاشان در آورند و جفت کننده و پاک کنند.
خسرو پرویز در روستای ماربین در خاک کرمان آتشکده ساخت و چند ده نزدیک آن جا را بر آن وقف کرد.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

۱۳۱
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

15 June 2025 08:35

#آسمان_ایزد

بیست‌وهفتمین روز از هر ماه در گاه شمار مزدیسنی آسمان نامیده می‌شود.
آسمان از آفریده‌های اهورایی و ایزد نگهدارنده‌ ی سپهر.
واژه‌ ی آسمان در اوستا به صورت اَسن، اَسمن، در پارسی میانه و در پازند به صورت آسمان آمده است.
این واژه در اوستا به چم (:معنی) سنگ نیز به کار رفته است.
آسمان نخستین آفریده‌ ی اهورامزدا پیش از جهان مادی است که آغاز و انجام آن نادیدنی است.
(یشت ها فروردین یشت بند ۳) و در اوستا ستوده شده است.
آفرینش دیگر پدیده‌‌ها با آسمان در پیوند است.
به این معنی که اهورامزدا از گوهر آسمان آب و از آب زمین را آفرید.
و به یاری آسمان شادی را آفرید. “که در دوران آمیختگی که ”روزگار ماست” آفریدگان به شادی زندگی کنند.
ایرانیان باستان آسمان را هفت پایه می‌دانستند.
نخست ابر پایه‌ ی دیگر سپهر اختران، سه دیگر ستارگان آلوده نشده، چهارم بهشت که ماه بدان پایه ایستد، ششم گاه امشاسپندان، هفتم روشنایی بی کران که جای اورمزد است.
در برخی بُن مایه ها (منابع) برای آسمان فقط سه پایه، ستاره پایه و ماه پایه و خورشید پایه نام برده شده است اما در ادبیات پهلوی از هفت طبقه‌ ی آسمان یاد شده است.
همکاران آسمان، شهریور، خور و مهر و انارم ”انغر روشن” می‌باشند.
آسمان نخستین گیتیایی اهورامزداست و در گهنبار میدیوزرم آفریده شده است.
آسمان از آفریده‌های بسیار زیبا و ستودنی اهورامزداست.
آسمان برای ایرانیان باستان سرچشمه ی نور و گرمای خورشید بوده و همان گونه که خورشید نیایش می‌شده، آسمان هم ستوده می‌شده است.

در شاهنامه آمده است :

« مه بهمن و آسمان روز بود،
که فالم بدین نامه پیروز بود».

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی نسک (کتاب) بندهش :

آسمان‌روز ای چو ماه آسمان،
باده نوش و دار دل را شادمان.

جان ز باده شاد كن زیرا كه عقل،
باده را بیند همی شادی جان.

هر زمان باده خور ای تازه چو گل،
تازه كن شادی به باده هر زمان.

گیاه هوم نماد آسمان ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

15 June 2025 07:22

#چکامه_ی_زیبای_پیرسبز_چک_چکو

با آوای زیبا و دل نشین :
روانشاد اردشیر جمشیدیان

برگرفته از درگاه اَمُرداد

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 10:22

✅ هیچ یک از ملل پیشین در دنیا و در درازای زمان سندی به این اعتبار و نام نیکی با این همه افتخار ندارند.
تا این درجه دوست و دشمن در مقابل نیکی های اخلاقی و کارهای پسندیده ی  آنان سر تسلیم خم نکرده اند و بنا به قولِ اغلب کهن نگاران اروپایی خواهیم دانست که همه ی این صفات نیک و خوی های پسندیده ی ایرانیان باستان در اثر و نتیجه ی تعالیم وخشورِ ایران،
" اشوزرتشت اسپنتمان" است که روح ایرانی را تا این درجه به راستی و درستی و پرهیزکاری پرورش داده و نام نیک شان تا روز رستاخیز با سربلندی و افتخار بر سردفتر کهن نگاران دنیا جاودان نهاده است.

❇️ "اشا" یا راستی و درستی به ما نیرویی می‌بخشد که در پرتو آن خواهیم توانست ترقی جهان و خوش بختی جهانیان را تامین ساخته شادیِ ابدی را در جهان خاکی و بهشت برین را در راه جهان مینوی به دست آوریم.
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:54

#چهار_روز_نبر


در کیش زرتشت چهار روز در هر ماه است.
به عبارت دیگر، زرتشتیان ۴۸ روز در سال نبر یا (پرهیز از خوردن گوشت و کشتار حیوانات سودمند) را می‌گیرند اما نه پشت سرهم.
زرتشتیان برای زیاده روی نکردن در خوردن گوشت جانوران، روزهای #دوم و #دوازدهم و #چهاردهم و #بیست_و_یکم هر ماه زرتشتی از خوردن گوشت پرهیز می کنند.

این چهار روز متعلق به چهار امشاسپندِ و ایزدان  #وهمن #ماه #گوش و #رام می‌باشد.
در نزد زرتشتیان برای هر سی روز ماه اسم خاصی وجود دارد.
یکی از این روزها «وهومن» است که بعدها به نام بهمن تغییر ریخت داده و به چم‌ منش نیک است.
روز «ماه»، روز «گئوش» یا گوش و روز «رام» نیز به همراه روز «وهومن» روزهایی هستند که گوشت خوردن درآن نکوهیده شده و به آن نبر(Nabor) می گویند.

"نبُر" فعلی دستوری ست و جزو سنت زرتشتیان می‌باشد.
به چمار نبریدن و منظور از آن نکشتنِ حیوانات و سر آنها را نبریدن بوده است.
در قدیم، برخی از زرتشتیان در کلِ ماه بهمن نیز لب به گوشت نمی زدند.
نیک است بدانید که نمادِ بهمن، سپیدی و پاکی است از همین رو موبدان زرتشتی سپید می پوشند چرا که؛
منش نیک به چم سپیدی ست.
هم چنین برای اطلاعاتِ عمومی می‌گویم که وهومن نزدِ مزدیسنان بزرگی زیادی دارد.
چراکه با وهومن است که یک مزدیسن هوخت/Hovakht و هورشت/Hovarasht را می فهمد و رعایت می کند.
به چم این که با اندیشه ی نیک به کردار نیک و گفتار نیک نیز می رسد و منطقی می شود.
زرتشتیان باید در سه بخش #مینویِ #شنوایی، #اندیشه و #احساس همیشه روزه داشته باشند.
به آن چم که با این سه حس،
از نیکی و "امر نیک" دور نشوند.
و “اندیشه و احساس و شنوایی” باید همیشه سرشار از نیکی باشد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:35

#امروز


نَبُر

به روز، پیروز ‌و فرخ روز وهومن امشاسپند و تیرماه ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
آدینه ۳۰ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۰ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)


✔️ وهومنه = منش نیک.

✔️ نَبُر : پرهیز از مصرف خوراک های گوشتی،
و کشتار حیوانات سودمند.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:28

#نیایش

#اورمزد_یشت

با آوای دل نشین روان شاد ؛

موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 June 2025 09:27

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز اورمزد و تیرماه ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
پنج شنبه ۲۹ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۹ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ اورمزد = هرمزد ، خداوند..

✔️ پُرسه ی همگانی اورمزد و تیرماه.

✔️ روز آرامش و نیایش همگانی زرتشتیان.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 12:05

✅ اقتباس از اقلیم پارس.

دانشمند و باستان شناس محترم آقای سید محمد تقی مصطفوی در کتاب نامور خويش اقلیم «پارس» در مورد آتشکده های باستانی و ویرانه های آن در پارس گفتارهای ارزنده ای دارد.
ما کلیه ی گفتارهای آن دانشمند ایران شناس را با اظهار سپاس گزاری برای اطلاع خوانندگان در این جا نقل می نماییم.
با مختصر آشنایی به نقشه ی آتشکده های ایران در عهد ساسانی می توان شباهت نقشه ی خانه ی کعبه را با نقشه ی قسمت مرکزی چنین آتشکده ها دریافت.
چنان که در بیان آتشكده ی به نام (آتشکوه از ابنيئه ی منسوب به دوران اردشیر بابکان واقع در جنوب غربی دلیجان به محلات پیش از رسیدن به نیماور از راه فرعی دست چپ بدان جا می رسند) اتاق مرکزی و دهلیزهای چهار جانب آن شبيه ساختمان خانه ی کعبه بوده ستون ها یا پایه های چهار گوشه ی اتاق نیز به صورت نیم دایره های متکی به پایه ی سنگی ساخته شده است.
نقشه ی آتشکوه در آثار ایران نشریه ی پیشین اداره ی کل باستان شناسی به زبان فرانسه جلد اول چاپ هارتم ۱۹۳۸ موجود است.
بنای خانه ی کعبه در وسط صحن مسجد جامع عتيق شيراز ( مؤرخ به سال ۷۵۲ه. ) قرار دارد.
وضع ساختمانی حرم ها و بقاع شاه چراغ و سید میر محمد و آستانه ی سید علاء الدین همان ست که در تالار بزرگ کاخ بزرگ سلطنتی بیشاپور ( شاپور کازرون) نمودار است.
این نکته در خور توجه است که نه سازندگان بقاع متبرک شاه چراغ و سید میر محمد و غيره يا معماران دوران کریم خان زند از نقشه ی آتشکده بیشاپور (که ویرانه های آن تا سال ۱۲۱۶ شمسی در دل خاک مدفون بود) اطلاع داشته و نه بنیان گذاران بنای خانه ی کعبه از طرح و هیئت ساختمانی آتشکوه یا آتشکده های دیگر با خبر بوده اند.
این شباهت ابنیه ی اسلامی فارس با آثار معماری پیش از اسلام آن استان تنها به دلیل مداومت سنت معماری و بقای طرح و هیئت ابنیه است که به طور سینه به سینه در نسل های متمادی استادان و هنر مندان پارس باقی مانده.
و منجر به ایجاد این گونه ابنیه با چنین شباهت ها و همانندی ها گردیده است (دیباچه ص ۸ - ۶)
۱۳۷
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 11:39

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز انارم ایزد از خورداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
چهار شنبه ۲۸ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۸ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ انارم = فروغ و روشنایی بی پایان.


✔️ پنجمین روز ویژه ی دیدار همگانی و زیارت پیر سبز.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

18 June 2025 11:22

✅ پروفسور گریستن می نویسد :
شکل بنای آتشکده ها در هر جا یکسان بوده، آتشگاه در وسط معبد قرار داشته و پیوسته آذر مقدس در آن می سوخته است.
معمولا هر آتشکده هشت درگاه و چند اتاق هشت گوشه داشته است.
نمونه از این بنا هم اکنون در شهر یزد پدیدار است که از آتشکده های باستانی بوده و در زمان چیرگی تازیان به مسجد تبديل یافته است.
در شریعت اشوزرتشت این قاعده مقرر بود که آفتاب بر آتش نتابد و بنا براین سبک جدیدی در ساختمان آتشکده معمول شد، اتاقی تاریک در وسط بنا می ساختند که مکان افروختن آتش در آتشدان بود.
در پشت سکه ی حکام پارس که خراج گذار سلوکی ها بودند صورت آتشکده دیده می شد.
بر سکه ی مزبور سه عدد آتشدان است که معمولاً در میان آتشکده جای دارد در بالای آتشکده نقش کرده اند ، در سمت چپ شخصی در حال عبادت و در جانب راست پرچمی دیده می شود.
جزئیات آتشگاه در سکه های اردشیر اول بهتر نمایان است.
آتشگاه را طوری قرار داده اند که یک سه پایه ی فلزی در روی آن واقع شده و آتش مقدس در حال اشتعال در بالای سه پایه نمودار است.
اما در سکه ی شاهپور اول آن سه پایه از بین رفته و آتشکده به صورت ستونی بزرگ و چهار ضلعی ساخته شده است، در دو طرف آتشگاه دو تن با عصا یا نیزه ی بلند ایستاده اند.
پس از شاهپور سایر پادشاهان ساسانی این نقش را تقلید کرده اند.
۱۳۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

17 June 2025 08:56

#مانتره_سپند_ایزد

بیست و نهمین روز ماه، مانتره‌سپند دو بخش دارد؛ نخست مانتره یا مَنتره به چم سخن اندیشه برانگیز و دوم سپند یعنی مقدس.
در اوستا «مانترَسپِنتَ»، فارسی میانه «اَمَهرَسپنت» و فارسی امروز «ماراسپند» و «مانترسپند» آمده است.
وی ایزد و نگاهبان آب است. ایزد ماراسپند نگهبان گاه و روز و خرد و گوش‌ها و چشم‌هاست.
مانتره‌سپند به چم گفتار نیک، پاک و سپندینه و سخن فزونی بخش است.

اشوزرتشت اسپنتمان در سرودهای خود گات ها را مانتره که همان سخن اندیشه‌ برانگیز است نامید.
مانتره در سراسر اوستا ستوده شده است.
مانترسپند ایزد درمانگری ست و به چم آرام بخش روان‌ها هم آماده است و شفا می‌بخشد قلب‌های خسته انسان در رنج را.

«مانتره» یکی از واژه‌های بنیادین گاهان ست.
این کلمه از ریشه ی من به چم اندیشیدن و در کل به چم وسیله ی اندیشه کردن و یا موجب اندیشه برانگیزی آمده است.
اما روان‌ترین ترجمه کلام اندیشه برانگیز است.
اشوزرتشت در گات‌ها، سرودهای خود (گاهان) را مانتره می‌نامد.
هم چنین در اوستا، او ِستاهای «اَشِم وُهو» و «یَـتااَهو = اَهونَ‌وَر» به نام مانتره شناخته می‌شوند.
سراینده ی مانتره نیز «مانترن» نامیده می‌شود.

# ویژگی‌های_مانتره


۱- درمان بخشی :
در گاهان در هات ۴۴ بند ۱۶،
از درمان بخشی و به عبارتی همان جنبه روان شناسی مانتره اشاره شده است.

۲- الهام گونه بودن :
اشوزرتشت فردی است که با الهام از جهان ِ پیرامون خویش (چه درون و چه محیط) به بزرگی رسید، وی مانتره را هم نوعی الهام (چه درونی و چه از محیط) می‌داند.

۳- موسیقیایی بودن :
یکی از شروط مانتره بودن ِ یک سخن، موسیقایی بودن آن است.

۴- توانایی اهورایی مانتره :
در گاهان برای تاثیر کلام مانتره بر اقشار مردم و سعادت آن ها بسیار گفته شده است.

از آن چه که در متون اصلی دین ِ ما گات ها و قسمت‌های اصلی اوستا بر می‌آید، مانتره جزیی از نوای خداوندی است که به مانند «فرَوَهَر» در وجود هر انساتی قرار داده شده است و در اصل توانایی اندیشه برانگیزی است و از آن جایی که خداوند «مبدا خرد» است، پس مانتره هم توانایی اندیشمندی و اندیشه برانگیزی است، که یک انسان از آن بهره‌مند می‌شود.
و نیز مانتره کلامی است از همین نوع که از مانتره ِ وجودی انسان به صدا در می‌آید و به مانتره وجودی انسان دیگری می‌رسد و آن را بر می‌انگیزد.
چه نیکو و زیباست در این روز خواندن گات ها.
پیدایی و روایی دین نیک اندر جهان به دست مانترسپند است و می‌توان نیکی دین را به وسیله مانترسپند از آن خویش کرد.
گویند هر کس در این روز زاده شود دلیر باشد.

سروده‌ ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌‌ی نسک (کتاب) بندهش :

ای دلارام روز مار‌اسپند،
دست بی‌جام لعل مِی، مپسند.
خرمی در جهانِ خرم بین،
شادمانی كن و به ناز بخند.

اندرزنامه‌ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

جامه افزای و دوز و پوش و زن به زنی کن،
که فرزند تیز ویر ( باهوش) و نیک زاید.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

زن تازه در (ماراسفند) گیر،
که فرزند نیک آید و تیز ویر.

گل کرکم نماد مانتره سپند ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

17 June 2025 08:31

#بز_در_متون_زرتشتی (اساتیر)

✅ در متون کهن، بز (اوستایی:būza؛ فارسی میانه:buz) جانور سپندی است، به گونه ای که به عنوان یکی از جلوه‌های ایزد بهرام از او یاد شده است.
"نهمین کالبد ایزد بهرام به شکل بز گشن دشتی زیبایی با شاخ های سرتیز است.
(👈 یشت ۱۴ ،بند ۲۵)


برپایه ی بندهش (ص ۷۸) اورمزد جانور را به سه کرده آفرید. چنان است که در این سه کرده پنج آیینه (نوع و شکل) است.
◀️ نخستین آیینه آن دو کافت پای چرا ارزنده است، که از ایشان شتر مهترین و بزِ گَیپان کهترین است که نوزاد است.

❇️ بز پنج سرده است:
خربز،
گوسپند،
پازن،
رنگ،
بز.

برپایه ی بندهش (ص ۸۱)، پس از این که مشی و مشیانه با تحریک اهریمن مرتکب گناه دروغ شدند، دچار سختی و تنگی گشته و سی روز از گیاهان تغذیه کردند.
پس از سی روز در شکارگاه بزی سپید را دیدند و شیر پستان او را مکیدند و پس از نوشیدن شیر، بیش از پیش احساس شادی کردند .
(👈 وندیداد، فرگرد ۵ ،بند ۵۲)(ص ۷۹)


📚 بن مایه :

دانشنامه ی اساتیری جانوران و اصطلاحات وابسته. 
نوشته ی خسرو قلی زاده.
تهران. بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
چاپ نخست ۱۳۹۲خورشیدی.

✍ پژوهش و گردآوری :
بردیا بزرگمهر

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

16 June 2025 08:10

✅ ابن حوقل در کتاب صورة الارض (مولفه ی حدود ٣۶٧هـ ) همین مطالب را عیناً از مسالک و ممالک اصطخری نقل کرده با تغییر برخی از نام ها بدين شرح به جای بار نوا، نار فرا و به جای خره جره و به جای شهر خشین ، سیو خشین ، گنبد کاوسن ، به جای گنبد کاوس ، کرازان به جای کلاژن ، سوکان به جای برگان ، مشتریان به جای مسوبان.
راجع به آتشکده ی منسویان می نویسد که از شیراز دیده می شود و آن دهی است در شمال شیراز و بر سمت راست راه یزد که به خراسان می رود است در و از آن جا تا شیراز نزدیک میل است.
در کتاب حدود العالم من المشرق الى مغرب مولفه ی ۳۸۲ ه راجع به آتشکده های موجود در فارس می نویسد که آن جا آتشکده های گران است.
در شیراز دو آتشکده است که آن را بزرگ دارند و در شهر شاپور دو آتشکده است که آن را زیارت کنند و در کاریان آتشکده ای ست که آن را بزرگ دارند، و در خره یک آتشکده ای ست که آن را بزرگ دارند.
در خوزستان اسک دهی است بزرگ بیراکوه
نهاده و بر سر آن کوه آتشس ست که دایم همی درخشد.
ابن بلخی در فارسنامه : زردشت در زمان گشتاسب اول آتشکده ساخت به بلخ و دوم آتشکده ی آذربیجان به جيس و سوم آتشکده به اصطخر فارس.
«کریستین از کتاب بندهشن : در زمان پادشاهی تخمورب (تهمورث) جماعتی سوار گاو عجیب الخلقه موسوم به سر سائوغ شده از کشور خونیروس به شش کشور دیگر سفر کردند و جز به این وسیله کسی نمی توانست به آن کشور دیگر برود.
شبی در میان اقیانوس چنین اتفاق افتاده که باد سه آتش را که بر پشت گاو روشن بود به آب افکند، اما آتش ها مانند ۳ موجود زنده در مکان سابق خود برپشت گاو دوباره روییدند و هوا را روشن کردند.
۱۳۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

16 June 2025 08:04

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز زامیاد ایزد از خورداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
دو شنبه ۲۶ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۶ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ زامیاد = زمین.


✔️ سومین روز ویژه ی دیدار همگانی و زیارت پیر سبز.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

15 June 2025 21:29

✅ تاریخ سیستان در صفحه ی ۳۵ راجع به آتشکده ی کرکوی چنین نوشته است.
اکنون یاد کنیم اتش كركوى ابوالموید بلخی اندر کتاب گرشاسب نامه گوید که چون کیخسرو به آذرآبادگان رفت و رستم دستان با وی، و آن تاریکی و پتیاره دیوان به فر ایزد تعالی بدید که آذرگشسب پیدا گشت و روشنایی بر گوش اسب او بود و شاهی او را شد با چندان معجزه ، پس کخیسرو از آن جا بازگشت و به ترکستان شد به طلب خون سیاوش ، پدر خویش، و هر چه نیرومند یافت اندر ترکستان همی گشت و رستم دیگر پهلوانان ایران با او افراسیاب گریز گرفت و به سوی چین شد و ز آن جا به هندوستان آمد و ز آن جا به سیستان آمد و گفت من به زنهار رستم آمدم و او را به بن کوه فرود آوردند.
چون سپاه او همی آمد فوج فوج، اندر بن كوه انبار غله بود چنان که اندر هر جانی از آن بر سه سو مقدار ۱۰۰/۰۰۰ کیل غله دایم نهاده بودندی و جادوان با او گرد شدند و او جادو بود، تدبیر کرد که این جا علف هست و حصار محکم، عجز نباید آورد تا خود چه باشد، و به جادویب به ساختند که از هر سوی تا دو فرسنگ تاریک گشت چون کیخسرو به ایران شد و خسرو شنید آن جا آمد، بدان تاریکی اندر نیارست شد و این جایی که که اکنون آتشگاه کرکوی است معبد جای گرشاسب بود و او را دعا مستجاب بود به روزگار او، و او فرمان یافت، مردمان هم به اميد بركات آن جا همی شدندی و دعا همی کردندی و ایزد تعالی مرادها حاصل همی کردی.
چون حال برین جمله بود کیخسرو آن جا شد و پلاس پوشید و دعا کرد، ایزد تعالی آن جا روشنایی قرا دید آورد که اکنون آتشگاه است چون آن روشنایی برآمد برابر تاریکی، تاریکی نا چیز گشت و کیخسرو و رستم به پای قلعه شدند و به منجنیق آتش انداختند و آن انبارها همه آتش گرفت چندین ساله که نهاده بود و آن قلعه بسوخت و افراسیاب، از آن جا به جادویی می گریخت و دیگر کسان بسوختند و قلعه ویران شد.
۱۳۰
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

15 June 2025 07:32

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز آسمان ایزد از خورداد ماه به سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

برابر با :
یک شنبه ۲۵ خورداد ماه سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱۵ ژوئن  سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ آسمان = آسمان.


✔️ دومین روز ویژه ی دیدار همگانی و زیارت پیر سبز.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

14 June 2025 12:33

✅ زیارت پیر سبز چک چکو

از اشتاد روز( روز بیست و ششم ) تا انارام روز( روز سی‌ام) از خوردادماه برابر با ؛
۲۴ تا ۲۸ خورداد ماه در گاهشماری خورشيدی.

آیین « زیارت پیر سبز چک چک چکو » و «زیارت ستی پیر » ( ۶۸ کیلومتری یزد ) برگزار می شود.
‍ ‍
یکی از نیایش گاه های زرتشتیان پیرسبز است که به آن "چک چک" نیز می گویند.
چک چک در گویش زرتشتی و لهجه یزدی و کردی به چم چکه چکه است ،
از آن جا که قطره های آب از شکاف سنگ های بالای نیایش گاه فرو می ریزد،
نام پیر سبز چک چکو یا چک چک شده است.

این نیایشگاه در خاور شهرستان اردکان در استان یزد واقع شده است.
از یزد و راه طبس ۶۵ کیلومتر و از راه اردکان ۴۳ کیلومتر است.
زرتشتیان نیایش گاه های گوناگونی در استان یزد دارند که، همه ی این جایگاه ها برای آنان ارزشمند است.
ولی پیرسبز چکچکو به شوند (:دلیل) چگونگی ساختار آن در دامنه ی کوه،
و شکل پیرامون کوه های خرانق از کشش و ارزش بیشتری برخوردار است.

پیر سبز هرسال نه تنها میزبان گروه فراوانی از زرتشتیان است بلکه، بسیاری از غیر زرتشتیان نیز از این نیایش گاه دیدار می کنند.
از روز ۲۴ تا روز ۲۸ خورداد ماه خورشیدی هرسال دیدار و باشندگی در پیرسبز تنها ویژه ی زرتشتیان است.
پیروان این کیش از شهرها و استان ها و گاهی ازکشورهای دیگر نیز در این هنگام ویژه گرد هم می آیند.

از آن جا که پشتوانه ی باشندگی دراین نیایش گاه باورهای گوناگون و ارزشمند برگرفته از تاریخ باستانی و استوره های ایرانی است.
زرتشتیان که پیوسته از تراداد (:سنت) و فرهنگ نیاکان به نیکی پاسداری کرده اند.
و به انگیزه ی شادی روان و فروهر درگذشتگان و نیایش اهورامزدا هم چنان به این نیایش گاه ها روی می آورند.
درون نیایش گاه پیر سبز از سنگ آهکی کوه تراشیده شده است.
در گوشه ی آن تنه درخت چنار کهن سالی رشد کرده است.
و در بخشی از کوه درختان انار، انجیر ومورد خودنمایی می کند که پیرامون آن را بوته های سبز پرسیاوشان پوشانده است.

بیشترین چکه های آب براین بوته ها ودرختان می ریزد و در چاله ای سنگی انباشته می شود.
این آب تنها انباشته ی سالیانه برای استفاده مردم باشنده در پیر و سرسبزی درختان این دامنه کوه است.
شوه ی نام پیر سبز نیز برای خودنمایی چنین درختانی سبزی در دل کویر بی آب و علف می باشد.
در میان نیایش گاه جایی مناسب برای روشن کردن شمع، افروختن آتش و سوزاندن عود و کندر با آتشدان بزرگ فلزی فراهم شده است.

ساختمان هایی درپیرامون نیایشگاه بنا شده اند که خیله نام دارند هر یک را اهالی روستا ها و شهرهای گوناگون برای گردهم آیی مرتوگان آن دیار بنیان گذاشته اند.

✍ پژوهش و گردآوری :
بردیا بزرگمهر
۲
@khashatra
پایان🔺🔺