وُهومَن اَمشاسِپَند

30 April 2025 08:02

#خلیج_همیشه_پارس

دهم اردی بهشت ماه خورشیدی
روز خلیج  همیشه پارس خجسته باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 April 2025 07:59

#خور_ایزد

خور یا هْوَر به چم (: معنی) خورشید، نام یازدهمین روز از هر ماه در گاه شمار زرتشتی است.
آفتاب‌خوان خور، خوان خور در گات ها به چـم خورشید آمده و در اوستا هْوٓر آمده، در پارسی خُور و هور یا خورشید مى‌گویند.
هَورَخْشَئِتَو در پهلوى خْوَرَشتٓ در گات ها بدون شئت آمده است.

خراسان  نیز از واژه‌های كهن و سرزمین‌ های خاوری بوده و به خورآسان مى‌خواندند به چم بر آینده و بالا رونده همان خورشید را گویند.

«ویس و رامین نوشته‌ی فخرالدین گرگانی»

بر آمدن گاه خورشید هركس سر آید،
خراسان آن بود كز وی خور آید.

خراسان پهلوی باشد خور آید،
عراق و پارس را زو خور بر آید.

خراسان هست معنی خور آبان،
كجا زو خور بر آید سوی ایران.


«سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش»

روز خور است ای به دو رخ هم چو خور،
تافت خور از چرخ فلک باده خور.

باده خور و نیز مرا باده ده،
افسوس احوال زمانه مخور.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

کودک به دبیرستان کن تا دبیر فرزانه بود.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (خور) روز، کودک به استاد ده،
که گردد دبیری خردمند و به.

گل مرو سپید نماد خور ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:55

✅ بی شک یکی از اساسی ترین خصایص نیک زرتشتیان، سخاوت مندی یا بخشندگی و یاری و اعانه است.
در متنی گفته می شود که :

((روان های بخشندگان در بهشت، بالاتر از کل دیگر روان هاست)).

باتوجه به تراداد (:سنت) زرتشتی، متمول بودن در صورتی که، از راه درست به دست آمده و خیرخواهانه صرف شده، ایرادی ندارد.

چنان چه متنی می گوید :

((اگر کسی تکالیف [ دینی ] متعدد و کردارهای در خور ستایش به جا آورد،
ولی به تهی دستی چیزی ندهد، آن گاه محال است که روانش به بهشت برود)).
بخشندگی، صفت بارز زرتشتیان در درازنای زمان بوده است.
زرتشتیان کنونی ایران به بیمارستان ها و مدارس یاری می رسانند و پارسیان، بیمارستان، مدرسه و شهرک هایی برای نیازمندان ساخته اند.
کارخانجات کم درآمد از محل هزینه های اعانه ای تداوم داشته است.
بدین سان مردان در کشوری که تامین اجتماعی وجود ندارد، بیکار نخواهند ماند.
این  دهش ها تنها به اعضای هازمان (:جامعه) خودشان اعطا نشده است، برای نمونه بیمارستانی در بمبئی امکاناتی برای همه ی نژادها فراهم کرده است.
هر چند تخت های ویژه ای برای پارسیان اختصاص یافته است.
پارسیان سده ی نوزدهم سخاوت مندانه مطالبات کارگرانِ، کارخانه ی (لنگ شایر) را در یک دوران بحرانی پاسخ دادند.
آن ها هم چنین برای کارگران انگلیسی تهی دست مقرری تعیین کردند.

📚 بُن مایه :
برگرفته از اصول اخلاقی زرتشتیان.
نوشته ی ؛ جان راسل هینلز

✍ پژوهش و گردآوری ؛ بردیا بزرگمهر
۵
@khashatra
پایان🔺🔺

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:54

✅ پارسیان به آرمان های نوع دوستی وفادار مانده اند.
برای نمونه بیش از نیمی از اجتماع بمبئی در خانه های اعانه ای زندگی می کنند.
شهرک خسرو بائوگ (در میان مردم به ((بانوی مهاجر نشین ها)) شهرت دارد)
که در سده ی بیستم توسط موسسه خیریه وادیا احداث شد.
و مدرسه، درمانگاه و فروشگاه برای خود دارد.

یکی از بخش های ویژه و مهم اصول اخلاقی زرتشتی این است که ؛
یک مرتو (:انسان) چگونه با هم کیش خود رفتار کند؟
شاید مهم ترین خصیصه ی نیکی، راستی است. و نامی که برای شر به کار رفته، دروغ است.
بنابراین دروغ گفتن، پراکندن ماهیت شر است. در سده های متوالی، زرتشتیان شهرت چشم گیری از برای ؛ راستی در گفتار و کردار کسب کرده اند.
زیرا همه جا پارسیان را بسیار وفادار، راستگو و قابل اعتماد می شناسند.
ویژگی ای که هنوز نمونه ی بارز زرتشتیان داخل ایران و هم زرتشتیان هند است.
آن ها معاملات سنگینی در تجارت انجام می دهند اما وقتی قراردادی بستند، به آن ها می توان اعتماد داشت که آن را گرامی می شمرند.
۳
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:54

#اصول_اخلاقی_زرتشتیان

✅ زرتشتیان بر این باورند که تندرستی جسم و روان به یک دیگر مرتبط است.
بر همین اساس، گناه نفی جسم از برای روان، هم پایه ی گناه نفی روان از برای جسم است.
آن ها باورمندند ریاضت کش دینی به اندازه افراط گرای دنیوی گناه کار است.
راه درست، راه میانه و اعتدال است که جسم و روان را، در تعادل نگاه می دارد.
زرتشتیان آشکارا باورمندند که دوری جستن از دنیا مانند یک راهبه، به اندازه ی عیاشی که در صرف روان از دنیا لذت می برد گناه کار است.
همه ی خصلت های نیکو در راهی میانه بین افراط و تفریط تفسیر می شود.
شر پیوسته می کوشد تا بین روان و جسم تفرقه بیاندازد.
مرتو ( انسان ) پارسا آن دو را مانند یک اتحاد در توازن نگاه می دارد.
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:42

#آبان_ایزد

دهمین  روز ماه در گاه شماری مزدیسنی آبان ایزد نام دارد.
نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم، از هر ماه زرتشتی را آبان می‌نامند.
در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می‌شود.
در اوستا بارها «آپ» به چم فرشته‌ی نگهبان آب، گفته شده و همه جا جمع آمده است.

آبان نام پارسی شده‌ی ایزد آب ها یا آناهیتا است.
در اوستا (اردی‌ویسور آناهیتا) به چم رودخانه‌ی نیرومند بی‌آلودگی نامیده شده است.
آناهیتا که کوتاه شده این نام اوستایی ست، نام الهه‌‌ی نماینده ی بر این آب‌های روان بوده و یَشتی که در اوستا به مناسبت این الهه سروده شده آبان یشت نام دارد.

آب یكی از آخشیج‌های چهارگانه و بسیار گرامی در نزد ایرانیان بوده و نیاكان ما ستایش ویژه‌ای برای آب داشته‌اند، به‌ گونه‌ا‌ی كه آتشكده‌ها را نزدیک چشمه‌سارها یا جویبارها می‌ساختند تا هم ایزد آذر و هم ایزد آب، این دو آفریده‌ی نیک اهورایی را بستایند.

در ایران باستان، آلودن آب از گناهان بزرگ به‌شمار می‌رفته‌، به‌گونه‌ای كه بر روی رود گذری می‌ساختند، تا هنگام رفت‌و ‌آمد، آب را گل‌آلود نكنند. هم چنین ایرانیان برای شست شوی بدن در محفظه‌ای به نام «آبزن» كه به اندازه‌‌ی اندام انسان بود، آب ریخته و خود را می‌شستند.
آبزن، چیزی هم چون وان حمام است كه این‌روزها از آن، بهره می‌جوییم.

آب مایه‌ی  زندگی است، انسان نخستین شهرنشینی بشری را در کنار چشمه‌ها و رودها به وجود آورد، سپس آبادانی آغاز شد و به ستایش خداوند پرداخت.
آبان، نام دیگر ارِدْوی سورَ اَنَهیتَه (اَناهیتا)، نماد آب‌های پاک و بالنده روی زمین و نگاهبان پاکی و بی‌ آلایشی در جهان هستی است.
آناهیتا در استوره‌های ایرانی، از جایگاه ارزشمندی برخوردار بوده است به همین روی نیاکان ما نیایشگاه‌هایی در کنار رودخانه‌ها و آب‌های روان برای بزرگ داشت آب ساخته بودند که نمونه‌ی آن در کنگاور کرمانشاه و بیشاپور هم چنان پابرجا است.

 ” بخش‌هایى از اردویسور نیایش یا آبزور”

و توانایى و زور و آفرین باد به اهورامزداى فروغمند، باشکوه و به امشاسپندان، به آب هاى خوب مزدا داده، به آب اردویسور آناهیتاى پاک، به همه‌ی آب هاى مزدا داده،
به همه‌ی گیاهان مزدا داده، به همه‌ی ستودگان مادى و مینوى،
و به فروهرهاى پاکان و راستان که پیروز و پرتوان هستند.

سروده‌ ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

آبان‌روز است روز آبان،
خرم گردان به آب رز جان.
بنشین به نشاط و دوستان را،
ای دوست به عز و ناز بنشان.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

از آب پرهیز کن و آب را میازار.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (آبان) بپرهیز از آب و ای جوان،
میالای و میازار آب روان.

گل نماد این روز #گل_نیلوفر است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:39

#خویشکاری_های_یک_زرتشتی

خویشکاری های (: وظایف) یک زرتشتی :

روی هم رفته دين بهی با “بكن ها” و “نكن ها” سر و كار ندارد و تنها بنیان ها و پايه ها هستند كه قوانين جاری و هميشگی بوده و هماهنگی با آن ها پایدارنده ی خوش بختی و رستگاری انسان هاست.
راهنمایی های دينی كلی است و هدف تندرستی و سلامت تن و روان است.
به هرروی بر اساس دين و تراداد (: سنت)، هر فرد زرتشتی خویش کاری هايی دارد كه از آغاز دوران رسيدگی يا بلوغ تا پايان زندگی خاكی، شايسته است كه آن ها را به كار بندد.
از جمله ی اين شايستگی ها چنين هستند :
✅ هومَتَ، هوختَ، هوَرشتَ،
انديشه ی نيک، گفتار نيک و كردار نيک.

◀️ راستی يا اشايی و دوری از دروغ.

◀️ ميانه روی.

◀️ گرامی داشت پدرو مادر.

◀️ پاكی و پاكيزگی، تندرستی و بهداشت.

◀️ كار و آبادانی.

◀️ پاكيزه نگاهداری و سالم سازی پيرامون زاستار (: محيط زيست).

◀️ دانش آموزی و دانش پراكنی.

◀️ ستايش و پرداختن به زيبايی و هنر.

◀️ استفاده نكردن از ماده های هوش رُبا كه به انديشه و خرد آسيب می رسانند.

◀️ كمتر خوردن گوشت جانوران، از همين رو در تراداد ( :سنت) است كه زرتشتيان در چهار روز از هر ماه از خوردن گوشت و اصولا كشتن جانوران به قصد خوردن، خودداری می كنند.
از همين رو به اين روزها “ نَبُر می گويند.
✅ اين روزها بر اساس گاه نمای زرتشتی عبارتند از : وهمن، ماه، گوش و رام؛ در هر ماه.

📚 بُن مایه :
برگرفته از تارنمای موبد کامران جمشیدی
✍ رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:36

‍ ‍ #آتش_نیایش

🔥 درود بر تو ای آتش 🔥
ای برترین آفریده ی سزاوار ستایش اهورا مزدا.
درود به تو ای آتش،
ای پرتو اهورامزدا،
خشنودی و ستایش آفریدگار و آفریدگانش برساد.
افروخته باش در این خانه پیوسته!
فروزان باش در این خانه!
تا دیر زمان افزاینده باش در این خانه!
به من ارزانی ده.
ای آتش ای پرتو اهورامزدا ؛
آسایش آسان،
پناه آسان،
آسایش فراوان،
فرزانگی، افزونی، شیوایی زبان و هوشیاری روان،
و پس از آن خرد بزرگ و نیک و بی‌زیان،
و پس از آن دلیری مردانه، استواری، هوشیاری و بیداری،
فرزندان برومند و کاردان، کشورداری و انجمن آرا،
بالنده، نیک کردار، آزادی بخش و جوانمرد،
که خانه مرا و ده مرا و شهر مرا و کشور مرا آباد سازند.
و انجمن برادری کشورها و هم بستگی جهانی را فروغ بخشند.

با نوای روان شاد :
موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:34

#آذر_ایزد

ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی ست و آن نگهبان آتش است.
آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است.
زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان. و نماد پایداری و استواری دین زرتشتی.
در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد.

«آذر» در اوستا «آترَ»، نهمین روز از هر ماه سی‌ روزه و نهمین ماه در سال نمای زرتشتی به این نام است.
آذر ایزد نگاهبان آتش و فروزه‌ی اهورامزداست از این رو گاه او را در شمار امشاسپندان آورده‌اند.
آذر به چم آتش و گرما و نیروی داخلی برای جنبش و حرکت است. ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است.
آتش یكی از آخشیج‌های چهارگانه طبیعت است كه ایرانیان همواره آن‌را پاس می‌داشته‌اند.
چه نیکوست در این روز آتش نیایش خواندن و نیایش به درگاه اهورامزدا.

در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می‌بخشد پس سوی پرستش اهورامزدا است.
هر زرتشتی برای نیایش باید رو به سوی روشنایی و پشت بر تاریکی کند.
آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می‌کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ای خرامنده سرو تابان ماه،
روز آذر می چو آذر خواه.

شادمان كن مرا به مِی كه جهان،
شادمان شد به فر دولت شاه.

گل آفتاب گردان نماد آذر ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:18

✅ صاحب مجمل التواريخ و قصص ص ۲۵ گوید «اسفندیار آتشگاها بنهاد بهر کشوری» اردشیر دراز دست برای سرکوبی یاغیان یونانی با ۴۰۰ هزار سرباز و دویست فروند کشتی برای عبور از دریا حرکت نمود.
دسته ای از موبدان و پیشوایان دینی در موکب شاهنشاه بودند تا برای گذشتن از داردانل (دلسپنت) آداب دینی به جای آورند.
موبدان جامه و لباس سپید پوشیده بودند.
گلور Glover شاعر انگلیسی واقعه ی نامبرده را در نظم خویش چنین شرح می دهد :
«پیشوایان دینی پارسیان ملبس به جامه های سپید و پاک نزدیک چادری به ردیف ایستادند مقابل آن ها مجمر بزرگی بود و آتش سپند (مقدس) از آن زبانه می کشید.
آن ها با آهنگ و صدای موزون دلکشی بندگی آفرینگار پاک پرداختند.
آن ها سرودهایی که م یسرودند سرایده ی پیغمبرشان اشوزرتشت است که در غار کوه ایران سروده است، جایی که شادابی و گلزاری و تازگی و پرباری آن به وصف نتوان آورد ....»

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۳۷
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:18

✅ کوه هوش دستار.

گشتاسب در زمان پادشاهی خویش آتشکده ی باشکوهی در بلخ پایتخت خويش بنا نمود و خزاین خود را در آن جا نهاد.
ارجاسب در حمله ی خود به ایران چنان که گفتیم آن را غارت و ویران نمود.
در نزدیکی رودخانه درگاه Darega کوهی ست به نام اوشیدرن و پهلوی هوش دستار نامند به معنی دارنده ی هوش و جهت این نام بر این کوه آن که اشوزرتشت در این کوه دانش مینوی فرا گرفت و با اهورامزدا چنان که در گات ها آمده به پرسش پرداخت.
در نخستین کرده ی یزشنی از این کوه و کتاب های دینی زرتشتیان یاد شده است.
می گویند نسک های اوستا را اشوزرتشت در این کوه فراهم کرده است.
برخی گویند الهام به زرتشت و پرسش او از اهورامزدا برکوه اسوند اتفاق افتاده که در شهر آذربایجان واقع است.
به قول پلینی نویسنده ی رومی زرتشت در طی مدت بیست سال در غار کوهی از جبال البرز به اعتكاف و به كشف و مراقبه مشغول بوده.
۳۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:15

#دی_به_آذر

دی به آذر، روز هشتم از هر ماه در گاه شماری زرتشتیان است.
دی یکی از نام‌های اهورامزداست.

«دی» (اوستایی:«دَثوش») به چم (:معنی) پروردگار، دادار، آفریننده و جهاندار زیبایی‌ها است.
در گاه‌ شماری زرتشتی، روز نخست هر ماه اورمزد روز نامیده می‌شود، سه روز دیگر به نام اهورامزدای بی‌همتاست که به واژه‌ی دی آمده و از آن سخن گفته شده است.

در هر ماه سه روز با نام «دی» شناخته می‌شود.
روزهای هشتم، پانزدهم و بیست و سوم ماه زرتشتی به نام «دی» است مانند دی به آذر، روز هشتم هر ماه، دی به مهر، روز پانزدهم از هرماه، دی به دین، روز بیست و سوم از هر ماه.
برای باز شناختن هر یک از این سه روز ، نام روز پس از آن به واژه‌ی دی پیوند داده شده است برای نمونه فردای روز دی به آذر روز آذر است.

روزهای دی در هر ماه روزهای نیایش همگانی، به آتشکده رفتن، آسایش و دست از كار كشیدن زرتشتیان است.
 
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

روز دی است خیز و بیار ای نگار مِی،
ای ترک، مِی‌ بیار كه تركی گرفت دی.

مِی ده برطل و جام كه در بزم خسروی،
بنشست شاه شاد ملک ارسلان به مِی.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

سر شوی و موی و ناخن پیرای،

گل بادرنگ بویه نماد دی به آذر است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 14:32

#خاک_سپاری_در_آیین_مزدیسنی

#بخش_پایانی

زرتشتیان برای شادی روان در گذشتگان و خیرات همگانی پس از پایان بامداد روز چهارم در روز دهم و سپس روز سی ام و در هر ماه تا یک سال پس از زمان درگذشت شخص درگذشته نیز مراسمی همانند تراداد های پیش دارند.
مراسم سال در گذشتگان تا سی سال ادامه می یابد.
در مراسم یاد بود هر سال به یاد روان و فروهر شخص در گذشته خویشان و آشنایان حضور می یابند.
خوراکی های ترادادی از قبیل ؛
نان، سیرُگ، سیر و سِداب، حلوای سن، حلوای شکر و …
تهیه می شود موبد و دهموبد شرکت می کنند.
موبد با سرایش آفرینگان و بخش هایی از اوستا و شرکت کنندگان‌با نیایش خود به روان و فروهر در گذشتگان درود می فرستند.

📚 بُن مایه :

برگرفته از تارنمای روان شاد :
موبد کورش نیکنام.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 14:23

#خاک_سپاری_در_آیین_مزدیسنی

#بخش_دوم

روز سوم جدایی درگذشته از جهان مادی مراسمی برای یاد او برگزار می شود که در شهرهای بزگ در آدریان یا آتشکده برگزار می کنند.
خویشان و آشنایان برای دیدار از بازماندگان شرکت می کنند.
موبد با لباس سپید باشندگی دارد و قسمت هایی از اوستا را می سراید.
قهوه و نبات در کنار سفره ی مراسم درگذشته وجود دارد.
هر شخص به هنگام ورود یا پس از این که شادی را برای روان درگذشتگان آرزو می کند به هنگام خارج شدن مقداری قهوه یا تکه ای از بلور نبات بر می دارد و در دهان خود می گزارد.
در شهر یزد و روستاهای مجاور آن زرتشتیان مراسم سوم درگذشتگان خود را درخانه برگزار می کنند.
پس از این که کالبد مرده را از خانه خارج کردند محل قرار داشتن جسد مرده برای آخرین بار در خانه را تمیز می کنند و گل سفید حل شده در آب می پاشند. به دیوار بیرون خانه و پِسکَم مَس نیز مخلوط گل سفید و آب پاشیده می شود.
در پسین روز سوم خویشان و آشنایان به خانه ی در گذشته می آیند آن ها به ویژه بانوان شاخه هایی از گیاه مورُد سبز و نیز عود را با خود می آورند و در پسکم مس که محل ویژه ی مراسم دینی می گزارند و باور دارند که رنگ سبز رنگ زندگی و بالندگی است و با این شیوه زندگی خرم را برای بازماندگان و شادی را برای روان در گذشتگان آرزو می کنند.
موبد نیز با هماهنگی پیشین و در زمانی تعیین شده در مراسم سوم شرکت می کند او بخش هایی از کتاب خرد اوستا را برای شادی روان در گذشته و به نام او می خواند.
۳
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 14:22

#چگونگی_دفن_مردگان_در_دین_بهی :

زرتشتیان اجساد درگذشتگان خود را در محلی به نام برج یا دخمه ی خاموشان،
در محلی باز قرار می دادند تا خوراک لاشخوران شود.
و با این کار ؛
#نخست ؛
جلوی رواج مرده پرستی را می گرفتند.
#دوم ؛
با گسترش گورستان ها فضای زندگی مرتوگان را به گورستان، تبدیل نمی کردند.
#سوم ؛
این باور را که آفرینش مرتو در اصل روح وفروهر اوست، نه آن جسم مرده تقویت می شد و....

اما موبدان تهران چند سالی است که این رسم را لغو کرده اند و مردگان خود را پس از شستشو و کفن در پوششی از فلز نازک قرار داده و آن را در گور های سنگی یا سیمانی دفن می کنند.
با این عمل خود هم هوا را آلوده نساخته و از آن منظره نازیبا جلوگیری می کنند و هم دیگر خاک را آلوده نمی کند.
چون در آیین زرتشت چهار آخشیج از جمله خاک را نباید آلود.
برای مرده سه روز مراسم دارند و به آن پرسه می گویند.
پس از آن مراسمی در سر ۳۰ روز و سر سال تا سی سال برای درگذشتگان برگزار می کنند.
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 April 2025 08:00

#خورشید_نیایش

با آوای روان شاد ؛ موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 April 2025 07:59

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز خور ایزد از اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

چهار شنبه ۱۰ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۳۰ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ خور = (خیر) ، خورشید.

✔️ نخستین روز گاهنبار چهره مَیدیوزَرِم گاه.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:55

✅ یکی دیگر از خصایص نیک زرتشتیان خرد و خردورزی است.
نام واقعی خدا، اهورامزدا، به چم سرور دانایی یا شاید بهتر از آن، سروری داناست.
خرد، صرفا به چم آموختن از طریق کتاب نیست، خرد به چم حکیم بودن در هر چیزی، متفکر، دقیق و آگاه بودن و نتیجه گیری از دادگری درست است.
با این حال زرتشتیان فرهنگ مناسب را به منزله ی بخش مهم و پسندیده در ارتقا خرد منظور می کنند.
برخی از متون دینی ؛
از پدر و مادر می خواهند که فرزندانشان را تشویق و در کسب فرهنگ یاری نمایند.
در اندرز پوریوتکیشان می آید :

((در کسب فرهنگ کوشا باشید. چرا که فرهنگ، تخم دانش و میوه ی آن خرد و خرد، دستورِ هر دو جهان (مادی و مینوی) است...
فرهنگ، مایه ی ثروت، پاینده ناملایمات و یار در سختی ها و کارآمد در سختی ها ست)).
پارسیان مقیم بمبئی، با این آرمان زیسته اند.
نسبت بیشتری از اجتماع آن ها در قیاس با دیگر جوامع [هند] در مدارس، کالج ها و دانشگاه ها حضور یافته اند.
پارسیان هتا آمار بالاتری از جمعیت شان به نسبت بسیاری از کشورهای غربی،
قادر به خواندن و نوشتن هستند.
۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:54

✅ باور دیگری که در قلب اصول اخلاقی زرتشتیان نهفته این است که ؛
چون خدا خیر است، جهانی که او آفریده نیز باید خیر باشد.
اصطلاح آفرینش نیک در متون زرتشتی جلوه می نماید و جنبه ی مادی زندگی را هم تراز جنبه مینوی زندگی منظور می کند.
این متون ادامه می دهند که :
اگر ذات خداوند سازنده و بخشنده است،
(در حالی که اهریمن ویرانگر و سلب کننده است)
تکلیف دینی مرتو ( انسان ) که همکار خداوند خوانده شده، گسترش آفرینش است.
او باید ازدواج کرده و صاحب فرزند شود.
باید رمه هایش را گسترانده و محصولاتش را بیفزاید.
هر چه زندگی در جهان بیشتر شود، موقعیت اهریمن ضعیف تر می گردد.
در میان پارسیان مقیم بمبئی در سده ی بیستم، آموزه هایی که ؛
زمانی بر اساس شیوه ی زندگی کشاورزی متمرکز شده بود، به آموزه هایی بدل شده است که با هازمان (:جامعه) صنعتی پیشرفته متناسب تر باشد.
پارسیان تشویق شده اند تا در کارخانه و تجارت سازنده باشند تا زندگی شایسته ای بسازند.
زندگی ای که خداوند آرزوی آن را برای آفرینش داشت.
در یک پرسش و پاسخ دینی معاصر برای بچه ها، این باور زرتشتی در خور توجه خلاصه شده است :

((کار، نمک زندگی است. بدون کار، زندگی ما بیهوده و بی ارزش است)).
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 12:43

‍ #آبان‌_یشت

آبان‌یشت یکی از قسمت‌های یشت ها در اوستاست که، به ستایش ناهید یا #آناهیتا ایزد بانوی آب ها اختصاص دارد.

آبان‌یشت یکی از یشت ها یا قصاید بسیار بلند اوستا ست، و دارای ۳۰ کرده و ۱۳۳ بند است.
#آبان‌_یشت از نظر ترتیب یشت پنجم و از لحاظ تفصیل، پس از فروردین‌ یشت و مهریشت قرار دارد. و سومین یشت بزرگ به شمار می‌آید.

- در بند ۱–۱۵ در مدح و ثنای ناهید سخن رفته‌است.
- در بند ۱۶–۸۳ از پادشاهان و نامدارانی که پیش از اشو زرتشت ؛ ناهید را ستودند، یاد می‌کند.
- در بند ۸۴–۹۶ از مینوی نژاد بودن ناهید، و نزول وی از کره ستارگان به طرف زمین  سخن می‌گوید.
و حاوی دستوری است که خود ناهید به اشو زرتشت می‌دهد. از آن که چگونه مردم او را بستایند.

- در بند ۹۷–۱۱۸ دگرباره از ستایش پادشاهان، و نامدارانی سخن می‌راند که معاصر اشوزرتشت بودند.
- در بند ۱۱۹–۱۳۲ در تعریف و توصیف ناهید است.

در آبان‌یشت نیز همانند یشت های دیگر باورها پیش از، اشو زرتشت با باور زرتشتی درآمیخته‌است.
در بندهای ۳ تا ۵ و ۹۶ و ۱۳۲ مشخصات پیش زرتشتی (Pre-Zoroastrian)،
ایزدبانوی #آناهیتا و نیروی زندگی بخشی او دیده‌می‌شود.
در بندهای دیگر خصوصیت زرتشتی شده او آشکار است.
و به گونه‌ای اهورامزدا به او زندگی بخشیده‌است. تا در ستیز آفریدگان نیک با بدی یاور آنان باشد، مانند بندهای ۱، ۶، ۷، ۹۴، ۹۵، ۱۰۴ و ۱۱۸.
این بندها همه قدیمی است و شاید به دوره‌های پیش از هخامنشیان تعلق دارد.

#کریستن_سن ذکر نام بابل را در این یشت (بند ۲۹) قرینه‌ای می‌داند.
که این یشت در دروه ی هخامنشی تدوین نهایی یافته‌است.

#ایرانویج_در_آبان‌_یشت

در بند ۱۰۴ نام  ایرانویج آمده است :
«او را بستود اشوزرتشت پاک، در آریاویچ در کنار رود دائیتیا. با هوم آمیخته به شیر با بَرسَم با زبان خرد،
با اندیشه و گفتار و کردار نیک با زَور و با کلام بلیغ»


📚بُن مایه
- ابراهیم پورداوود ؛ یشت ها، جلد اول
- تفضلی، احمد.
کهن نگاره‌ی ادبیات ایران پیش از اسلام.

✍ رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

29 April 2025 11:59

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز آبان ایزد از اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

سه شنبه ۹ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۹ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ آبان = آب ها ، فرشته ی نگهبان آب.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:38

#گزارشی_مردمی_از_خیابان_زرتشت


👈گزارشی مردمی از خیابانی به نام زرتشت، توسط بانو چیستا پاکسرشت
نامی که مردم می شناسند و نمی شناسند!

خیابان زرتشت! خیابان زرتشت! تاکسی زردرنگی جلوی پایم ترمز زد. سوار شدم. داشتم به این مي انديشيدم که نخستین پرسشم را از راننده بپرسم که مرا به این خیابان مي رساند»
هنگامی که پرسیدم درباره ی زرتشت چه می دانید؟ آقای  راننده نگاهی از سر کنجکاوی به من کرد و پس از چند ثانیه سکوت گفت ؛ میگن پیامبر زرتشتی هاست.
دیدگاه تان درباره اندیشه ی زرتشت چیست؟
پاسخی نداد و با تکان دادن سر به من فهماند که درباره ی این پرسش آگاهی ندارد. 
از تاکسی پیاده شدم و گام به درون خیابان گذاشتم. نخستین کسی که سر راهم سبز شد کسی بود که جامه ی سپید بلندی بر تن داشت.
گمان بردم که از بیمارستان مهر بیرون آمده و شاید دکتر باشد. به پرسشم این گونه پاسخ داد : زرتشت پیامبر ایرانیان باستان است که با خود اندیشه ی نیکی به ارمغان آورده و پیامش اندیشه ی نیک، گفتار نیک و کردار نیک است.
همواره از شنیدن نام وی حس خوبی داشته ام.  
به راهم ادامه دادم، چند دختر نوجوان، شادمان در پیاده رو راه می رفتند. 
هنگامی که پرسیدم درباره ی زرتشت چه مي دانيد؟ با شگفتی پاسخ دادند که این را باید از مسیحی ها بپرسید!
گفتم زرتشت را از مسیحی ها بپرسم؟ و با نه! نه! از زرتشتی ها. خندیدند و گفتند هیاهویی از سر شیطنت که از جنس سن و سال شان است از من دور شدند. 
راهم را ادامه می دهم، میو ه فروشی را می بینم که نام زرتشت را برای فروشگاه خود برگزیده است. از یکی از صندوق داران درباره ی زرتشت می پرسم با خوشنودی و برق شادی که می توان در چشمانش دید، می گوید : زرتشت نام پیامبر ایران باستان است و کردار نیک، گفتار نیک و اندیشه ی نیک، اندیشه ی این بزرگ مرد است.  وی سپس ادامه می دهد : با شنیدن نام زرتشت احساس غرور می کنم و به کشورم، ایران می بالم. در پاسخ به این پرسش که چرا نام فروشگاه را زرتشت گذاشتید، گفت : شاید صاحب فروشگاه از این که نام خیابان زرتشت است این نام را برگزیده تا نگاه مردم و عابران را به سوی خود بکشاند.
دختری جوان از درون یکی از کوچه ها وارد خیابان زرتشت می شود. گام هایم را تندتر می کنم تا به او برسم. از دور می پرسم ببخشید نام این خیابان چیست؟ فوری پاسخ می دهد : زرتشت. سپس از او هم همان پرسش را جویا می شوم و او با این که می گوید بسیار دیرش شده اما می ایستد و به پرسش هایم این گونه پاسخ می دهد : زرتشت نخستین پیام آور صلح است که یکتاپرستی را ترویج داده است.  پیامش اندیشه ی نیک، گفتار نیک و کردار نیک است و اهورامزدا همواره یادآور این موضوع است که ایرانیان از دیرباز یکتاپرست بودند. آتش نماد پاکی و روشنی بوده که نزد ایرانیان همیشه مقدس است و کتاب زرتشتی ها اوستا نام دارد. 
به راهم ادامه می دهم، مردی جوان که به گمانم ورزشکار می آید در برابر دیدگانم سبز می شود. وی می گوید که کوهنوردی حرفه ای است و با گشاده رویی به پرسشم پاسخ می دهد با افتخار زرتشت را پیامبر ایران می داند. از اندیشه ی زرتشت و گفتار نیک، کردار نیک و اندیشه ی نیک می گوید. از کتاب اوستا نام می برد و از بندهای ارزشمند گاتهای زرتشت سخن می گوید. آشکار است که آگاهی خوبی درباره ی دین زرتشتی دارد. 
وی که سرپرست باشگاه کو هنوردی و طبیعت گردی توچال است، می گوید ما گروهی داریم که به مناسبت های گوناگون و جشن های ملی مانند جشن مهرگان، سده و تیرگان چکاد) قله ها را به پاس این جشن های ایرانیان صعود می کنیم. 
همواره نام پارچه فروشی زرتشت را در این خیابان به یاد دارم. عزم خود را جزم می کنم که از مسوول این فروشگاه نیز در این باره پرسش هایی را جویا شوم اما دست فروشی که در خیابان نشسته و بساطش را پهن کرده است، ذهنم را به خود درگیر می کند. با شک و گمان پرسشم را با او در میان می گذارم. با خوشنودی پاسخ می دهد که با شنیدن نام زرتشت به یاد راستی می افتد و بر این باور است که راه در جهان یکی است و آن هم راه راستی است. سپس می گوید اندیشه ی نیک، گفتار نیک و کردار نیک نیز پیام اصلی دین زرتشتی است. احساس می کنم دیگر نیازی به طرح این پرسش با دیگر افراد ندارم، زیرا پاسخم را با آگاهی هایی گرفته ام که مردم از هر جنس و اندیشه ای در اختیارم گذاشتند. با غروری که از سر میهن دوستی است راهم را پی می گیرم و به خود میبالم در کشوری زندگی می کنم که زرتشت، پیامبر بزرگ آریایی از آن سربرآورده است؛ ایرانی که تاریخ بسیار درخشانی دارد و ابرمردی که پیام اندیشه ی نیک، گفتار نیک و کردار نیکش در اندیشه ی هر ایرانی جای گرفته است.

📚 بن مایه :
برگرفته از تارنمای دين بهی
✍ گرداوری : بردیا بزرگمهر


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:34

#آذر_ایزد

ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی ست و آن نگهبان آتش است.
آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است.
زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان. و نماد پایداری و استواری دین زرتشتی.
در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد.

«آذر» در اوستا «آترَ»، نهمین روز از هر ماه سی‌ روزه و نهمین ماه در سال نمای زرتشتی به این نام است.
آذر ایزد نگاهبان آتش و فروزه‌ی اهورامزداست از این رو گاه او را در شمار امشاسپندان آورده‌اند.
آذر به چم آتش و گرما و نیروی داخلی برای جنبش و حرکت است. ایزد آذر از بزرگ ترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است.
آتش یكی از آخشیج‌های چهارگانه طبیعت است كه ایرانیان همواره آن‌را پاس می‌داشته‌اند.
چه نیکوست در این روز آتش نیایش خواندن و نیایش به درگاه اهورامزدا.

در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می‌بخشد پس سوی پرستش اهورامزدا است.
هر زرتشتی برای نیایش باید رو به سوی روشنایی و پشت بر تاریکی کند.
آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می‌کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ای خرامنده سرو تابان ماه،
روز آذر می چو آذر خواه.

شادمان كن مرا به مِی كه جهان،
شادمان شد به فر دولت شاه.

گل آفتاب گردان نماد آذر ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

28 April 2025 05:28

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز آذرایزد از اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

دو شنبه ۸ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۸ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ آذر = آتر ، آدر ، آگر ، آتش.

✔️ روز دیدار پیرمراد در شهر یزد.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:18

✅ پیمان روئین تن.

اسفندیار روتین تین چون از بند پدر رهایی یافت به قول فردوسی برای پیروزی بر ارجاسب و گرفتن کین شاه لهراسب و سران ایران هنگام بندگی پیش یزدان پیمان میدهد که آتشکدها، کاروان سراها، چاه سارها بسازد و درخت فراوان غرس نماید.

سپید سوی آسمان کرد روی،
چنین گفت که ای داور راست گوی.
تویی آفریننده ی کامکار،
فروزنده ی جان اسفندیار.
گر ایدون که فیروز گردم به جنگ،
کنم روی گیتی به ارجاسب تنگ.
بخواهم از او کین لهراسب شاه،
همان خون چندان سر بی گناه.
برادر جهان بین من سی و هشت،
که از خون شان لعل شد خاک و دشت. پذیرفتم از ایزد دادگر،
که کينه نگیرم ز بند پدر.
به گیتی سد آتشکده نو کنم،
جهان از ستم کاره بی خو کنم.
نه بیند کسی پای من بربساط،
مگر در بیابان کنم سد رباط.
به شخی که کرکس بر او نگذرد،
براو گور و نخجیر پی نسپرد.
کنم چاه آب اندر او ده هزار،
نشانم درختان بر چاه سار.
ببخشم به گنج درم سد هزار،
به درویش هر کو بود خواستار.
همه بير هان را به دین آورم،
سر جادوان بر زمین آورم.
پرستش کنم پیش یزدان به پای،
نه بیند مرا کس به آرام جای.
۳۶
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:16

✅ تبلیغ رسالت.

درباره ی عظمت و شکوه پرستشگاه آذر مهر برزین که اشوززتشت با خود آورده بود مختصرا سخن راندیم.
این پرستش گاه در بلخ قرار داشت که در اوستا باخدیم و نیز باریخداهه آمده است.
آذر برزین مهر مقام بسیار بلندی داشت.
دکتر مارتین هوگ ایران شناس آلمانی شکوه و جلال آن را بسیار ستوده و در نوشته های خویش آورده که به غیر از این پرستش گاه بزرگ در مهر ها و ساختمان های فراوان دینی زرتشتیان در همه جا موجود بوده است.
به قول او اشوزرتشت در همین پرستش گاه بزرگ به اندرز و دعوت مردم که از راه نزدیک و دور می آمدند اشتغال داشت.
دکتر هوگ در یکی از سخن رانی های خویش چنین گفت :
«امروز در مورد یکی از نشست هایی که اشو زرتشت در پرستش گاه به مردم پند و اندرز می داده و پیام مزدا را به آن ها می رسانیده سخن می دارم.
شنوندگان و حاضران از نزدیک و دور آمده بودند.
پیمبر می فرمود : از سوی اهورا مزدا مامور تبلیغ رسالت و پیام او به جهانیان می باشد.
گفتارهای او در این نشست دارای اصول اخلاقی و دینی اوست و مندرجات چند قطعه از فصل مهم گات ها را تشکیل می دهد که به نظم و شاعرانه سروده است ۱.

---------------------------------------
۱ - نویسنده ی انگلیسی کاب Kaab در مورد اشوزرتشت نوشته است که نمی توان فکر کرد مردم چگونه دینی می داشتند و حال آن را چه می بود اگر زرتشت پیمبر ایران متولد نشده بود.
۳۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

27 April 2025 06:13

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز دی به آذر از اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

یک شنبه ۷ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۷ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ دی به آذر = آفریدگار.

✔️ روز آرامش و نیایش همگانی زرتشتیان.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 14:23

#خاک_سپاری_در_آیین_مزدیسنی

#بخش_سوم

زرتشتیان به ویژه اهالی ساکن در شهر و روستاهای یزد پیش از آغاز سپیده دم روز چهارم در خانه ی در گذشته گرد می آیند در این مراسم مردان و جوانان بیشتر شرکت می کنند.

موبد اوستای گاه اُشَهِن را در جمع ساکت و مینوی شرکت کنندگان زن و مردی که کلاه و روسری سپید بر سر دارند می خواند.
هنگامی که سپیده دم آغاز می شود دهموبد از شرکت کنندگان می خواهد که رو به سوی روشنایی که نماد آن در پسکم قرار دارد ؛
◀️ نخست برای تندرستی و دیرزیوی خود و سپس برای شادی روان در گذشته نیایش کنند.
پس از نیایش که با سرودن اوستای کشتی همراه است موبد نیز بخش هایی از اوستا را در گاه هاون می سراید.
زرتشتیان در باور ترادادی خود باور دارند هنگامی که روان از تن جدا می شود پس از سه شبانه روز در سپیده دم بامداد روز چهارم از پل چینود عبور خواهد کرد.
اگر روان از آن شخص نیکوکار باشد از این گذرگاه مینوی به آسانی عبور خواهد کرد و در سرای نور و سرود
(گروسمان = بهشت) قرار خواهد گرفت.
و چنان چه روان مربوط به شخص گناه کار باشد از چینود، عبور نخواهد کرد و در سرای سکوت و تاریکی خواهد ماند.
بهشت و دوزخ زرتشتیان حالت خاص و غیر عادی برای روان پس از مرگ است.

چنانچه شخصی از جهان در گزرد و فرزندی از خود به یادگار نداشته باشد در بامداد روز چهارم از سوی باشندگان و خویشان جوان یا نوجوانی به فرزندی او برگزیده می شود او پل گزار در گذشته نام دارد.
و از این پس در نقش فرزند وارث زندگی و مسئول برگزاری مراسم های در گذشته خواهد بود.
۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 14:22

#خاک_سپاری_در_آیین_مزدیسنی

#بخش_یکم

زرتشتیان در هنگام خاک سپاری کالبد یک درگذشته به دنبال مرده، با سکوت و آرامش حرکت می کنند و در پیشاپیش کالبد درگذشته، کسانی که کالبد را همراهی می کنند راه می روند و بزرگ ترین شخص نزدیک به درگذشته در حالی که دستمال سبزی بر بازوی دست راست خود بسته است حرکت می کند.
این کار نشان آن است که زندگی در این خاندان تداوم خواهد داشت.
آتشدانی که بوی عطرآگین کُندر و چوب و سندل از آن برمی خیزد نیز در دست یکی از بازماندگان است که کمی جلوتر از تابوت حرکت می کند.
بیشتر بانوان شرکت کننده در مراسم عود و شاخه های موُرد و شمشاد با خود می آورند.
هنگامی که کالبد را به خاک سپردند مقداری آب بر روی خاک آرام گاه می پاشند سپس عودهای افروخته را با شاخه های سبز بر خاک آرام گاه می گزارند.
آن گاه برای شادی روان درگذشته نیایش می کنند. و در پایان جمله ی اوستایی ؛
ایریس تَنام اوروانو یَزه مَئیده یا اَشه اُونام فَره وَشَه یُو،
((به روان و فروهر پاک همه ی درگذشتگان درود باد)).
بر زبان می آورند و سپس سه بار ؛
اَشم وُهو وهیشتَم اَستی اُوشتا اَستی اُوشتا اَهمایی هیَت اَشایی و هیشتایی اَشِم را می خوانند.
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 13:56

#امرداد_امشاسپند

خویش کاری اَمُرداد امشاسپند در جهان استومند (مادی) نگهبانی از گیاهان روی زمین و سرسبز و بارور نگاه داشتن آن هاست و با توجه به این که وی نماد جاودانگی و بی‌مرگی و جوانی همیشگی است.
مسعود سعد سلمان گوید :
«روز اَمُرداد مژده داد بدان،
که جهان شد به طبع باز جوان.»

در بندهش درباره‌ی این امشاسپندبانو می‌خوانیم : «اَمُرداد بی‌مرگ سرور گیاهان بی‌شمار است زیرا او را به گیتی گیاه خویش است.
گیاهان را رویاند و رمه گوسفند را افزاید؛ زیرا همه ی دام‌ها از او خورند و زیست کنند.
به فَرَشکَرت (تازه کردن جهان)، سوشیانت و نوسازی جهان نیز اَنوش از اَمُرداد آرایند.
اگر کسی گیاه را رامش و خرمی بخشد یا بیازارد، آن گاه اَمُرداد از او آسوده یا آزرده می‌شود.
اَمُرداد امشاسپند همیشه با خورداد امشاسپند (نگهبان آب) همراه است. در جهان خاکی، نگهبانی گیاهان و رستنی‌ها به او سپرده شده است.

اَمِرتات: جاودانگی، ماندگار و بی‌مرگی نام هفتمین روز از هر ماه در  گاه شمار زرتشتی و نام پنچمین‌ ماه است. اَ، واگ (واژه‌) نفی هست، مِر: به چم مردن و مرگ، تات.  پسوند  اَمُرداد به پارسی آمده است. در  آفرینش نگهبان گیاهان و رستنی هست، دو گام امشاسپندان خورداد و اَمُرداد به هم پیوسته هستند.
آدمی بتواند این دو رده از زندگی را به وارستگی برساند و به رسایی برسد خودبه‌خود به بی‌مرگی و جاودانگی هم خواهد رسید. اهورامزدا خوشی خورداد و جاودانگی اَمُرداد را به کسی می‌بخشد که در دنیا اندیشه و گفتار و کردارش نیک باشد.
چه نیکوست در این روز به آینده اندیشیدن و برای آینده برنامه‌ریزی کردن.

در اوستا اَمَرتات و در فارسی اَمُرداد بنابراین اَمُرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی.
پس واژه ی “مرداد” در ادب مزدیسنا جایی ندارد.
اَمُرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی گیاهان با اوست.
همیشه با امشاسپند هَه‌اُروتات یا خورداد هستند.

در گاه شمار سی‌روزه‌ی زرتشتیان هنگامی که نام روز و ماه برابر می‌شود آن روز را جشن می‌گیرند. فرارسیدن روز اَمُرداد در ماه اَمُرداد را جشن اَمُردادگان می‌نامند.
 
در گات ها، یسنا ٥١ ، بند ٧  می‌خوانیم :

كس به هفت رده، اهورامزدا، روان، نیک اندیشی، بهترین راستی، شهریاری مینوی، آرمان سپند، رسایی و بالندگی بی مرگی، جاودانگی برسد و بر راه آیین راستی مى‌رود، از بخشایش دو مینویی اهورامزدا به پاداش خواهد رسید خوشی خورداد و جاودانگی اَمُرداد را دارا مى شود.

«مسعود سعد» می‌سراید :

روز امرداد مژده داد بداند،
كه جهان شد به طبع باز خواند.
 

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش ؛

روز اَمُرداد مژده داد بدان،
كه جهان شد به طبع باز جوان.

عدل بارید بر جهان یک سر،
دولت و ملک شهریار جهان.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

دار و درخت بنشان.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (خورداد) جوی نوین کن روان، امرداد بیخ نو اندر نشان.

گل چمبک نماد امرداد امشاسپند است.

@khashatra