وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 13:51

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز اَمُرداد امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

شنبه ۶ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۶ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ اَمُرداد = بی مرگی و جاودانگی.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 13:44

✅ سپاه ترک‌ها به بلخ و آتشکده حمله بردند و موبدان، نگهبانان آتش و پیمبر اشو را نیز از پای در آورده، به غارت و چپاول پرداختند.
وزان پس به بلخ اندر آمد سپاه،
جهان شد ز تاراج و کشتن تباه.
نهادند سر سوی آتشکده،
بدان کاخ و ایوان زر آزده.
همه ژند و وستا برافروختند،
همه کاخ و ایوان همی سوختند.
ورا هیربد بود هشتاد مرد،
زبان شان ز یزدان پر از یاد کرد.
همه پیش آذر بکشتند شان،
ره گبرگی بر نوشتند شان.
ز خون شان بمرد آتش زردهشت،
ندانم چرا هیربد را بکشت.
اشو زرتشت در ۷۷ سالگی در روز خیر ایزد و دی ماه به دست سردار تورانی توربراتور نام شربت شهادت نوشید پیش از مرگش دانه شمار پرستشی را که در دست داشت به سوی قاتل پرت گردید و اورا به گونه ی معجزه آسایی به دیار نیستی فرستاد.
۳۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

25 April 2025 08:26

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز خورداد امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

آدینه ۵ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۵ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ خورداد = هَئوروَتات ، رسایی و کمال.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 April 2025 13:20

✅ به یزدان چنین گفت که ای کردگار،
تویی برتر از گردش روزگار.
توانا و دارا و بخشنده‌ای،
خداوند خورشید رخشنده‌ای.
نگهبان دین و تن و توش من،
همان نیز بینا دل و هوش من.
که من بنده در دست ایشان تباه،
نگردم نه از بیم فریاد خواه.
به گیتی درون گم مکن نام من،
به خنجر می‌آور سرانجام من.
به بلخ اندرون نامداری نبود،
وزان گرز داران سواری نبود.
چو توران سپاه اندر آمد به تنگ،
بپوشید لهراسب خفتان جنگ.
ز جای پرستش به آوردگاه،
بشد و نهاد آن کیانی کلاه.
به پیری بغرید چون پیل مست،
یکی گرزه ی گاو پیکر به دست.
بحر حمله‌ای جادویی زان سران،
زمین را سپردی به گرز گران.
همی گفت هر کس که این نامدار،
ندارد مگر زخم اسپندیار.
به هر سر که باره بر انگیختی،
همان خاک با خون بر آمیختی.
همان کس که آواز او یافتی،
به تنش اندرون زهره شکافتی.
به ترکان چنین گفت کهرم که خنگ،
میازید با او یکایک به جنگ.
به کوشید و اندر میان آورید،
خروش هژبر ژیان آورید.
به کردند چون آن فرمودشان،
چنان هم که او راه بنمودشان.
چو لهراسب اندرمیان، باز ماند،
به بیچارگی نام یزدان بخواند.
جهاندیده از تیر ترکان بخست،
نگون سار شد مرد یزدان‌پرست.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۳۱
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 April 2025 08:10

#سپندارمزد_امشاسپند

سپند آرامئیتی یا همان اسپند به چم (: معنی) بی‌نقصی و تندرستی کامل است.
وی نگاهبان و پاسدار زمین و در عین حال نشان فرمان برداری، پرهیزگاری و نیایش است.

این واژه که در اوستایی «سْپِنْتَه آرمَئیتی» (Spenta-Ârmaiti) است و نام چهارمین امشاسپند شناخته می‌شود، از دو بخش «سپنته» (Spenta) یا «سپند» به چم (:معنی) پاک و مقدس و «آرمئیتی» (Ârmaiti) به چم فروتنی و بردباری تشکیل شده است و این دو با هم به چم فروتنیِ پاک و سپند است.
این واژه در پهلوی «سپندارمت» (SpandÂrmat) و در پارسی «سپندارمذ» و «اسفندارمذ» و «اسفند» شده است.

سپنته آرمیتی یکی از ایزد بانوان و امشاسپندان زرتشتی است که در زبان اوستایی، سپنته آرمیتی یا سپنت اَرمَیتی یا سپند آرامئیتی خوانده می‌شود، در زبان پهلوی بدان سپندارمذ یا سپندارمت گویند و در پارسی، سپندارمد نیز خوانده شده‌است.
امشاسپند سپندارمذ، نگهبان و ایزدبانوی زمین سرسبز و نشانی از باروری و زایش است.

در فرهنگ پهلوی سپندرمت یا همان سپندارمذ، نام یکی از امشاسپندان و در عین حال نام پنجمین روز ماه و دوازدهمین ماه سال معرفی شده‌ است.
وی را همان الهه ی بسیار قدیمی اسفند دانسته‌اند و گفته‌اند که او را دو امشاسپند دیگر یعنی هورواتات (خرداد) و امرتات (اَمُرداد) همراهی می‌کنند و این سه گروهی از امشاسپندان را می‌سازند که قرینه‌ی سه امشاسپند نخستین، یعنی وهمن (وهومن یا همان بهمن)، اشه وهیشته (اردی بهشت) و خشتره وییریه (شهریور) محسوب می‌شوند.

این فروزه در انسان به گونه‌ی فروتنی و مهر و خدمت به دیگران، نمایان می‌شود.
سپندارمزد در جهان خاکی، نگاه دارنده‌ی زمین و زنان است.
زمینی که بی‌هیچ چشم داشتی هرچه دارد در اختیار جانداران می‌گذارد و زنانی چون مادر که هم چون زمین، مهربان و فروتنند، مهر می‌ورزند بدون این که چشم‌ به راه پاسخی مهرانگیز باشند.

زن و زمین همسانی‌های بسیاری دارند.
زن و زمین هر دو نماد باروری و زایش هستند، زندگی از زن و زمین است که جریان دارد.


سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

سپندارمز‌ روز خیز ای نگار،
سپند آر ما را و جام می آر.

می ‌آر از پی آن که بی می‌‌نشد،
دلی شادمان و تنی شاد‌خوار.

سپند آر پی آن که چشم بدان،
بگرداند ایزد ازین روزگار.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

ورز زمین کن.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (شهریور) اندر شوی شادخوار،
کنی در (سپندارمز) کشت و کار‌.

گل بیدمشک نماد سپندارمزد امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 April 2025 12:34

#شهریور_امشاسپند

خشَتَره وییریه یا شهریور به چم «شهریاری و نیرومندی اهورایی»، نام سومین امشاسپند است.
این امشاسپند نشان از پیروزی دارد، زیرا خویش کاری (:وظیفه‌ی) اصلی او پاسداری از فلزات است.

خشَترا در اوستا نام سومین فروزه ی اهورامزدا از گروه امشاسپندان است.
در اوستا نماد توانمندی و فَر و شکوه پادشاهی اهورامزدا است.
نگهبانی توپال‌ها (فلزات) بر روی زمین به او سپرده شده است.

شهریور (امشاسپند)، خَشَتَرَه وَیریَه نام یکی از امشاسپندان زرتشتی است.
در اوستا «خشَثرَ وَیریَه» و در پهلوی «شَهرِوَر» و در فارسی «شَهریوَر» یا «شَهریَر» است.
بخش نخست این واژه به چم (:معنای) شهریاری و شهر است (مراد از شهر، همانا کشور است، چنان‌که سرزمین ایران را، ایران شهر می‌نامیدند).
بخش دوم این واژه، یعنی «ویریه»، فروزه (: صفت) و به چم مورد پسند است.
بر این اساس، خشتره‌ویریه، به چمار (: معنای) آرمان‌شهر یا شهریاری آرمانی یا توانایی مینُوی آرمانی است.
در اساتیر زرتشتی و ایرانی این امشاسپند نماد شهریاری و فّر و فرمان‌ روایی اهورا مزدا و نگاهبان فلزها و پاسدار فَر و پیروزی شهریاران دادگر و یاور بینوایان و دستگیر مستمندان است.

در جهان مادی پاسبان فلزات است. شهریاری اهورایی از قانون اشا (هنجار هستی) بر می خیزد و همه ی جهان را در بر می گیرد.
در این روز نیکوست به خواستگاری رفتن و زن خواستن.

در بندهش که از نامه های کهن ایرانی است از دیوی بنام سئورو یاد شده که دیو آشوب و تباهی است و از دشمنان و هماوردان خشَتریور می باشد.
از سوی دیگر ایزدانی مانند : ایزد خور، ایزد مهر و ایزد آسمان از یاران و همکاران او هستند.

در گاه شمار مزدیسنی روز چهارم هر ماه شهریور نامیده می‌شود و برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر می‌شد آن روز را جشن برپا می‌کردند و به شادمانی و ستایش آفریده های نیک اهورا مزدا می‌پرداختند و آن روز را شهریورگان می‌نامیدند.


مسعود سعد سلمان می‌سراید :

ای تنت را ز نیکویی زیور،
شهره روزی ست روز شهریور.


چکامه ای از «مسعود سعد سلمان»

شهریور است و گیتی از عدل شهریار
شاد است،
خیز و مایه شادی به من بیآر.

باده شناس، مایه شادی و خرمی،
بی باده هیچ جان نشد از مایه شاد خوار.


سروده‌‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

این تنت را ز نیكویی زیور،
شهره روزی است روز شهریور.

تا به اقبال شهریار جهان،
بگذرانیم جان به لهو و بطر.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

خوش باش.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (شهریور) اندر شوی شادخوار،
کنی در (سپندارمز) کشت و کار.

گل شااسپرغم نماد شهریور امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 12:11

جشن اردی بهشت گان خجسته و فرخنده باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 12:10

#جشن‌_اردیبهشت‌گان :

✅ اردی بهشت، اردی بهشت روز،
جشن اردی بهشت‌گان، اردی بهشت یشت :

✅ در اوستای نو «اشه وهیشت» به چم بهترین اشه، نام یکی از مهم‌ترین امشاسپندان (مهین ایزدان) است که پس از «بهمن» و در دومین پایگاه امشاسپندان جای می‌گیرد.
در گاهان، اردی بهشت بیشتر به صورت اشه آمده و یکی از فروزه‌های اهوره مزداست که ارج فراوان دارد.
و آنان که یار اویند، بهترین پاداش‌ها را خواهند یافت.
اهوره مزدا او را از نیروی خرد خویش آفریده و پدر اوست.

✅ اردی بهشت نگاهبان کشتزارها و گیاهان روی زمین است و پرهیزگاران در مرغزارهای او بسر می‌برند.
به یاری او بود که اهوره مزدا هنگام آفرینش، گیاهان را برویانید.
در یشت‌ها، اردی بهشت یشت زیباترین امشاسپند و دشمن دیو خشم و از میان برنده‌ی بیماری و مرگ و جاودان و خرفستران است.

✅ در ویسپرد آمده است که اهورامزدا آن چه را که به دست بهمن آفریده است، به دستیاری اردی بهشت افزایش خواهد داد.
در ادبیات پهلوی هرمزد با بهمن و اردی بهشت رایزنی می‌کند و اردی بهشت است که آتش را می‌پاید و از میان کماله دیوان (دیوان بزرگ و کارگزاران اصلی انگره مينيو) «ایندر» - که به نوشته‌ی بندهشن دیو فریفتار و گمراه کننده است، همستار اردی بهشت است.

✅ در بندهشن می‌خوانیم : «اردی بهشت را خویش کاری این است که دیوان را نهلد تا روان دروندان را اندر دوزخ، بیش از گناهی که ایشان را هست، پادافره کنند و دیوان را از ایشان باز دارد»
در همان نسک آمده است : «اردی بهشت را به گیتی آتش خویش است. آن که آتش را رامش بخشد یا بیازارد، آنرگاه اردی بهشت از او آسوده یا آزرده بود.»

✅ ایزدان آذر و سروش و بهرام از یاوران و همکاران امشاسپند اردی بهشت‌اند.
سومین یشت اوستا ویژه‌ی ستایش و نیایش این امشاسپند و دومین ماه سال و سومین روز ماه به نام اوست و به نوشته‌ی بندهشن گل مرزنگوش ویژه‌ی اوست.

✅ نیایش نامی «اشم وهو» را نیز «نماز اشه» می‌خوانند و به این امشاسپند نسبت می‌دهند.

✅ اردی بهشت روز، نام سومین روز ماه است که به نام امشاسپند اردی بهشت خوانده شده است.
اردی بهشت‌گان، نام جشنی است که در اردی بهشت روز از ماه اردی بهشت برگزار می‌شود. 

✅ اردی بهشت یشت، نام سومین یشت اوستاست در ستایش و نیایش امشاسپند اردی بهشت که ۱۹ بند دارد.

✅ جشن اردیبهشت‌گان شاد و خجسته باد.

📚 بُن مایه : نسک جشن های ایرانی
نوشته ی هاشم رضی

✍️ گردآوری بردیا بزرگمهر

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 07:49

#نیایش

#اردی_بهشت_یشت

با آوای زیبای روان شاد ؛
موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 07:46

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز اردی بهشت امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

سه شنبه ۲ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۲ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ اردی بهشت = بهترین پاکی و راستی.

✔️ جشن اردی بهشت گان خجسته باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 13:42

✅ بر او برنگارید جمشید را، 
پرستنده ی ماه و خورشید را.
فریدون ابا گرزه ی گاو ساز،
بفرمود کردن  آن جا نگار.
همه مهتران را بدان جا نگاشت، 
نگر تا چنین کامکاری که داشت.
چه نیکو شد آن نامور کاخ زر،
به دیوارها بر نهادش گهر. 
به گردش یکی باره ی آهنین،
نشست اندر او گرد شاه زمین.
فرستاد هر سو به کشور پیام،
که چون سرو کشمر به گیتی کدام.
ز مینو فرستاد ذی من خدای،
مرا گفت از این جا به مینو بر آی.
کنون جمله این پند من بشنوید،
پیاده سوی سرو کشمر روید.
بگیرید یک سر ره زردهشت،
به سوی بت چین بر آرید پشت.
سوی گنبد آذر آرید روی،
به فرمان پیمبر راست گوی.
به یزدان که هرگز نه بیند بهشت،
کسی کو ندارد ره زردهشت.
همه تاجداران به فرمان أوى،
سوی سرو کشمر نهادند روی.
پرستش کده شد از ایشان بهشت،
ببست اندر او دیو را زردهشت.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۲۹
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 13:42

✅ فردوسی سترگ در این مورد از قول دقیقی شاعر، در شاهنامه چنین آورده است :
یکی پاک پیدا شد اندر زمان،
به دست‌اندرش مجمر عودیان.
خجسته پی و نام او زردهشت،
که اهریمن بد کنش را بکشت.
به شاه جهان گفت پیمبرم،
ترا سوی یزدان همی رهبرم.
یکی مجمر آتش بیاورد باز،
گفت از بهشت آوریدم فراز.
جهان آفرین گفت بپذیر این،
نگه كن بدين آسمان و زمین.
که بی خاک و آتش بر آورده ام،
نگه کن بدو تاش چون کرده ام.
نگر تا تواند چنین کرد کس،
مگر من که هستم جهان دار و بس.
گر ایدون که دانی که من کردم این،
مرا خواند باید جهان آفرين.
زگوینده بپذیر بهدین اوی،
بیاموز از او راه و آیین اوی.
چو بشنید از او شاه به ، دین به،
پذیرفت از او دین و آیین به.
۲۷
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 13:03

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز وهومن امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

دو شنبه ۱ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۱ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ وهومنه = منش نیک.

✔️ نَبُر = پرهیز از مصرف خوراک های گوشتی و کشتار حیوانات سودمند.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

20 April 2025 13:43

✅ آذر مهر برزین.

به قول فرزانه بهرام بن فرهاد صاحب شارستان پیش از ظهور اشو زرتشت در شهرهای سکستان، پارس، اصفهان، قم و جای های دیگر آتشكده ها موجود بوده است.
گفتیم که اشو زرتشت در سال سی ام پادشاهی گشتاسب شاه به بارگاه او برای تبلیغ پیام اهورا مزدا حاضر گشت، آن گاه آتشی در دست داشت به نام آذر برزین مهر که بی سوخت و عود می سوخت و به قول صاحب شارستان چون به دعوت گشتاسب مأمور شد آتشی در دست داشت که دست او را نمی سوخت چون به مجلس پادشاه درآمد، آن را به دست گشتاسب داد دست او را نیز نسوزانید، هم چنین به دست دیگران برسید حرقتی از آن ظاهر نشد.

شاه گشتاسب این آتش را در شهر بلخ پایتخت خویش در آتشکده ی باشکوهی که گنبد زرین داشت تخت نشین نمود و اشوزرتشت در همین آتشکده به دعوت و اندرز مردم و بندگی اهورا مزدا می پرداخت.
ارجاسب پادشاه توران چون شنید گشتاسب شاه دین اشوزرتشت پیمبر را پذیرفته است خشمگین گشته، از روئین در پایتخت خویش به ایران حمله نمود و به پیکار گشتاسب شاه قد برافراشت.

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۲۶
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

20 April 2025 07:45

#نیایش

#اورمزد_یشت

با آوای دل نشین
موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

26 April 2025 13:45

✅ شاه گشتاسب و آتشکده
فرزانه بهرام بن فرهاد صاحب شارستان (ص ۱۰۸) آورده : « گشتاسب در هر منزلی معبدی بنا فرمود و جمعی از آذر پرستان را بدان جا تعیین کرد اوقات و سپورغال برای او قرار داد، با آن که بر آذین سابق کواکب پرستی و آذر پرستی را نیز منظور می داشتند.»
و باز در صفحه ی ۱۵۷ از قول میر مختار تهرانی صاحب مخزن الاخبار گوید : «کشتاسب ۲۳ هزار آتشکده در تمام ملک عجم بنا گردانید و بهترین آتشكده ، آتشکده ی پارس در شهر بیضای پارس بنا نهاده بودند. آتشکده ی آذربایجان را در حد مراغه که از شهرهای قدیم آن ملک است ساخته بودند، و ملکان نامی از موبدان شاه گشتاسپ به اتمام رسیده و در تمام ملک ایران آتشکده ی بعد از آتشکده ی پارس به بزرگی عظمت آن آتشکده نبود.
همیشه سه هزار تَن مغ خدمت می نمودند تا در زمان آمدن لشكر عرب آن آتشکده
به سعی عبد الله عمر خراب شد.»

📚 بُن مایه :

پرستشگاه زرتشتیان.

🖋 نویسنده و گردآورنده :
رشید شهمردان.

هشتمین نشریه ی سازمان جوانان ززتشتی بمبئی سال ۱۳۳۶ یزدگردی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.
۳۳
@khashatra
ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

25 April 2025 08:28

#خورداد_امشاسپند

خورداد پنجمین امشاسپند و پاس دارنده‌ی آب ها و سرسبزی است.
آب در كنار سه آخشیج دیگر (خاک، هوا، آتش) در میان ایرانیان باستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.
وجود ایزدان گوناگون موكل بر آن و نوشته‌های ایرانی و انیرانی همه گواه اهمیت این آخشیج است در میان ایرانیان باستان و زرتشتیان، زاستار (:طبیعت) در نظر ایرانیان جایگاه والایی دارد و عناصر آن شایسته ی گرامی داشت و دارای تقدس ویژه‌ای است. آب،‌ باد، خاک و آتش در دین اشوزرتشت و در فرهنگ و سنت ایرانی چهار آخشیج سپند است كه برای هر یک از آن ها فرشته‌ی ویژه‌ای تعیین شده و خویش کاری فرد زرتشتی است که محیط زیست را در حد توان پاک نگاه دارد.
آب نه تنها سپند است بلكه آشامیده شده و در امور جاری زندگی به مصرف می‌رسد. عنصری كه وحدت آن نماد یكتایی اهورامزدا و كثرت آن جلوه‌گاه تمام پدیده‌های جهان هستی است،‌ از چكه‌ی باران تا اقیانوس پهناور و از آب آرام چاه تا سیل جاری در بستر رودها موجد و مولد زندگی است.

در ایران باستان تا به امروز ماه سوم سال و روز ششم هر ماه خورداد نام دارد.
یشت چهارم كه به‌ نام خورداد یشت خوانده می‌شود، به طوری كه این فرشته در جهان مینوی نماد كمال اهورامزدا و در جهان جسمانی نگهبان آب است.
خورداد در اوستا «هـَئوروَتات» و در پهلوی «خُردات» یا «هُردات» به چم رسایی و کمال است که در گات ها یکی از فروزه‌های اهورا مزدا و در اوستای نو نام یکی از هفت امشاسپند و نماد رسایی اهورا مزدا است.
بخش هئوروه که صفت است به چم رسا، همه، درست و کامل.
بخش دوم تات که پسوند است برای اسم، بنابراین هئوروتات به چم کمال و رسایی است.
خورداد نماینده رسایی و کمال اهورامزداست.

خورداد، امشاسپند بانویی است که نگهداری از آب‌ها در این جهان، خویش کاری اوست و کسان را در چیرگی بر تشنگی یاری می‌کند از این روی در آیین، به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد می‌شود و در گیتی به نگهبانی آب گماشته شده است.
ایزدان تیر و باد و فروردین از همکاران خورداد هستند.

در گات ها، از خورداد و اَمُرداد پیوسته در کنار یک دیگر یاد می‌شود و در اوستای نو نیز این دو امشاسپند، پاس دارنده ی آب‌ها و گیاهان‌اند که به یاری مردمان می‌آیند و تشنگی و گرسنگی را شکست می‌دهند.

در یسنا، هات ۴۷، آمده‌است که اهورامزدا رسایی خورداد و جاودانگی اَمُرداد را به کسی خواهد بخشید که اندیشه و گفتار و کردارش برابر آیین راستی است.

در متن‌های کهن امشاسپند خورداد : چهارمین یشت از یشت های بیست و یک گانه‌ی اوستا، ویژه ستایش و نیایش امشاسپند بانو خورداد است که در آن یشت از زبان اهورا مزدا یادآور می‌شود که «… یاری و رستگاری و رامش و بهروزی خورداد را برای مردمان اشون بیافریدم…» و سپس تاکید می‌شود هر آن کس که خورداد را بستاید همانند آن است که همه ی امشاسپندان را ستایش کرده‌ است.
در بندهش نیز درباره ی خورداد آمده‌است : «… ششم از مینویان، خورداد است؛ او از آفرینش گیتی، آب را به خویش پذیرفت..»، چنین گوید : هستی، زایش و پرورش همه موجودات مادی جهان از آب است و زمین را نیز آبادانی از اوست…»


سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

خورداد ‌روز داد نباشد كه بامداد،
از لهو و خرمی بستانی ز باده داد.

از باده جوی شادی و از باده باش خوش،
بی‌باده این جهان، صنما بادگیر، باد.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

جوی کن.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (خورداد) جوی نوین کن روان،
(امرداد) بیخ نو اندر نشان.

گل سوسن نماد خورداد امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 April 2025 20:13

🏛📚 40 کانال برتر تاریخی و فرهنگی و ادبی!

🎓👌اگه دنبال محتوای مفید و خاص هستی، حتماً ببین!👇
📌 /channel/addlist/E9r6nDPW6JI1MTE0

🔻این پایین یه کانال نمونه رو بدون جوین هم می‌تونی ببینی!👀

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 April 2025 13:20

✅ تبلیغ دین و حملات دشمنان دین.

گشتاسب برای ترویج دین به، سیستان رفت و دو سال در ایوان زال و رستم ماند و راه و رسم دین به آنان آموخت و در این مدت اسپندیار روئین تن به واسطه غمازی یک تَن در بند و زنجیر بود.
ارجاسب از دوری پادشاه از پایتخت و بند بودن اسپندیار آگاه گردید و به ایران حمله آورد.
فردوسی سترگ در دنباله ی آن گوید :
چو ارجاسب آگه شد از کار شاه،
که رفت او سوی سیستان با سپاه.
به فرمود تا کهرم تیغ زن،
برد پیش سالار چین انجمن.
بدو گفت بگزین ز لشكر سوار،
زِ گردان شایسته ی کارزار.
از ایدر برو تازیان تا به بلخ،
که از بلخ شد روز ما تار و تلخ.
از ایوان گشتاسب باید که دود،
زبانه برآرد به چرخ کبود.
بدو گفت کهرم که فرمان کنم،
به گفتار تو جان گروگان کنم.
همه دل به كینه بیاراستند،
به تاراج و کشتن به پیراستند.
چو ترکان رسیدند نزدیک بلخ،
گشاده زبان ها به گفتار تلخ.
ز كهرم چو لهراسب آگاه شد،
غمی گشت و با رنج همراه شد.
۳۰
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 April 2025 08:09

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز سپندارمزد امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

پنج شنبه ۴ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۴ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ سپندارمزد = فروتنی پاک و سپند.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 April 2025 12:33

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز شهریور امشاسپند و اردی بهشت ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

چهار شنبه ۳ اردی بهشت ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۳ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ شهریور = شهریاری اهورایی.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 12:10

جشن اردیبهشتگان خجسته باد!
سومین روز از گاهشمار مزدیسنی که اردیبهشت روز نام دارد در برابری با تقویم کنونی خورشیدی ۲ اردیبهشت معادل میشود، جشن اردیبهشتگان است .
جشن های ایرانی را پاس داریم. 🔥
ترانه سرا و خواننده : دکتر خداداد کاویانی با همخوانی هایده

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 07:50

#نیایش

#اردی_بهشت_یشت

با نوای تار روان شاد ؛

موبد کورش نیکنام.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 April 2025 07:47

#اردی_بهشت_امشاسپند

اَردی بهشت یا «اَشا‌وَهیشتا»، نام سومین روز ماه در گاه شمار زرتشتی است.
اَردی بهشت به چم «بهترین پاکی و راستی» و یکی از اَمشاسپندان دین زرتشتی است که در جهان مینوی نماد پاکی، اَشویی و نشان اَشا (قانون دگرگون‌ناپذیر جهان) است.

اَردی بهشت یا اَرته‌وَهیشتَه یا اَشه‌وَهیشتَه در استوره‌های زرتشتی و ایرانی دومین اَمشاسپند است.
او زیباترین نماد از نظام جهانی قانون ایزدی و نظم اخلاقی در هر دو جهان است.
این امشاسپند نه تنها نظم را در جهان برقرار می‌سازد، بلکه نگاهبان نظم دنیای مینوی و دوزخ نیز هست. نماینده ی جهانی او آتش است.
اَمشاسپند اردی بهشت، از نظر اهمیت و ارج دومین اَمشاسپند پس از اَمشاسپند وُهومَن است.
این موجود در اصل همان آرتا یا ریتای هندی است، که در زمان‌های بعد اَشاواهیشست نام گرفت که به چم اَشای برتر یا بهترین اَشَهَ یا برترین اَرتَه (راستی) است.
این اَمشاسپند پاسدار و نگهبان آتش و یا عناصری که در عین حال بازگو کننده‌ ی طبیعت آتش هستند، می‌باشد.
او ضامنِ پایداری نظم جهان است، چه نظم اخلاقی و چه نظم فیزیکی (نظم مادی).

واژه اَشَهَ در اوستا و به ویژه در گاهان بسیار به کار رفته‌ است.
«اَشا» یا هنجار هستی در زندگی انسان‌ها به گونه‌ توانمندی در نظم دادن به زندگی، خانواده، هازمان (:جامعه)، زیست‌بوم، طبیعت و … نمودار می‌شود.
از همین‌ رو بر انسان شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش داده تا بتواند با «‌اَشا‌» هماهنگ شود و راستی را در خود بپروراند.

اَشو زرتشت در گاهان تنها راه رسیدن به بارگاه خدایی را راه اَشَهَ می‌داند. در یسن ۴۴ بند ۱۱ می‌گوید : «تا توش و توان دارم می‌کوشم مردم را به سوی اَشَهَ رهنمون باشم.»
یکی از سپندترین دعاهای زرتشتی دعای [اشم وهو] است که در آن اَشَهَ و راستی ستایش می‌شود که یک ذکر ۱۲ واژه‌ای است که سه بار در آن نام اَشَهَ برده شده است.
دعایی که برای تمرکز ذهن بر روی اَشَهَ استوار است از این قرار است : اَشَهَ نیک، اَشَهَ نیک‌ترین است. مطابق آرزوست، مطابق آرزو خواهد بود، اَشَهَ از آن اَشَهَ‌وَهیشتَه است.

در آموزه‌های آیین اَشو زرتشت پاکی برون نیز به اندازه‌ی پاکی درون اهمیت دارد.
پاکی برون به چم پاک نگه داشتن تن و محیط زندگی از همه‌ ناپاکی‌ها است و به همین شوند، سِدره و کُشتی، لباس آیینی و نشانه‌ زرتشتیان، به رنگ سپید است تا هرگونه ناپاکی را نمایان کند.

گل مرزنگوش نماد اردی بهشت امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 14:50

#زرتشت_آموزگار_راستی

اشوزرتشت-پیام آورایرانی، گاهداد (:تاریخ) بسیار درخشانی دارد که هویت ملی نیرومندی به آن داده است.
یکی از ستارگان درخشانی که  مسیر حرکت و پیشرفت را برای مرتوگان (:مردم) این کشور روشن ساخته است.

برخی از ایران‌شناسان بزرگ، «زرتشت» را به چم (:معنی) «ستاره ی زرین» دانسته‌اند.
«موبد آذرگشسب»، «زرتشت» را به چم کسی که چهره‌اش از نور اهورایی می‌درخشد، آورده است.

پیام اشوزرتشت راستی، درستی، مهربانی، کار، تلاش، آزادی گزینش است.
اشوزرتشت سرنوشت انسان را از نگاه و پندار نادرست کاهنان به در آورد و گزینش راه زندگی را برپایه ی خردمندی و دانایی استوار ساخت.

یکی از ویژگی‌های بی‌همتای اشوزرتشت، جهانی اندیشیدن اوست.
خدای او که اهورامزدا نام دارد، به چم "دانایی و آگاهی بی کران هستی مند" است. خدایی یگانه و دانش پایه که همه ی تیره ها (:اقوام) و نژادها، آن را پذیرا می باشند.
به جز نابخردانی که از دانش و آگاهی پرهیز می کنند و به پندارهای نادرست وابسته اند.
پرسش این جاست که اشوزرتشت کیست؟
او در سرودهایش "گات ها" می‌فرماید :
«ای مزدا آن گاه که تو را با دیده دل نگریستم، در پرتو اندیشه ی خود دریافتم،
که تویی سرآغاز و تویی سرانجام …
و آن گاه تو را به خوبی شناختم.
ای اهورامزدا (: دانایی و آگاهی بیکران)،
که وهومن (:اندیشه ی نیک) به سویم آمد،
از من پرسید، تو کیستی؟
به او پاسخ دادم ؛ منم زرتشت و تا آن جا که در توان دارم، دشمن دروغ و پاسدار راستی خواهم بود.»

از دیدگاه اشوزرتشت،  اهورامزدا در سرشت هستی آمیخته شده وبا همه چیز هستی هم گون و همراه است، با این نگرش، مرتو (:انسان) نیز که در این هستی گام نهاده ذره ای از فروزه اهورایی است که چنان چه با اراده ی خویش در راه پیشرفت اشا (: هنجار راستی در هستی) گام بردارد، دوست و یار اهورامزدا خواهد بود.

بینش اشوزرتشت هر مرد و زنی را آزاد و دارای اختیار می‌داند که بین نیروی نیک و سازنده (سپنتامینو) و نیروی ویران گر و اهریمنی (انگره مینو) یکی را برگزیند.
آموزگار ایرانی سفارش می‌کند که دانا، سپنتامینو را برگزیند تا به پاداش او آرامش و شادی روان باشد.
شایسته نیست تا مرتوی دانا به انگره مینو روی آورد تا رنج روانی داشته باشد.

❇️ اشوزرتشت و ایران.

آشکار‌ است که خردمندان ایرانی و پژوهندگان بر تاثیر بینش اشوزرتشت بر کشور ایران آگاهند.
به‌ویژه این تاثیر در زمان هخامنشی بسیار گویا و روشن است.
این که چگونه پادشاهانی با اندیشه، گفتار و کردار نیک، مانند کوروش و داریوش بزرگ بر ایران سروری داشتند.
کوروش به بابل و یهودیان آزادی می‌دهد و حقوق بشر را به جهان ارمغان می‌کند.
و داریوش می‌فرماید :
«خدای بزرگ است اهورا مزدا که زمین را آفرید، که آسمان را آفرید، که مرتوگان (:مردم) را آفرید.
که شادی را برای مرتوگان آفرید»

و می‌افزاید : «همه‌ی کردار و پیروزی‌های من مرهون یاری اهورا مزدا است،
اهورا مزدا این سرزمین را،
ازدشمن، خشک سالی و دروغ به دور بدارد.»

📚 بُن مایه:

۱ - کنکاشی در زندگی و اندیشه ی زرتشت.
نگارش : روان شاد موبد کورش نیکنام.

۲ - زرتشت و آموزش‌های او،
نگارش : روان شاد موبد رستم شهزادی.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 13:42

✅ سران بزرگ از همه کشوران،
پزشکان دانا و کمند آوران.
همه سوی شاه زمین آمدند،
به بستند کشتی به دین آمدند.
پدید آمد آن فره ایزدی،
برفت از دل بد سکالان بدی.
ره بت پرستی پراکنده شد،
به یزدان‌پرستی پُر آکنده شد.
پر از نور ایزد بِبُد، دخمه‌ها،
وز آلودگی پاک شد تخمه‌ها.
پس آزاده گشتاسپ بر شد، بگاه،
فرستاد هر سو به کشور سپاه.
پراکند گرد جهان موبدان،
نهاد از بر آذران گنبدان.
نخست آذر مهر برزین نهاد،
به کشور نگر تا چه آیین نهاد.
که آن مهر برزین بی دود بود،
منور نه از هیزم و عود بود.
یکی سرو آزاد را زردهشت،
به پیش در آذر اندر بکشت.
نبشتش بر آن زاد سرو سهی،
که پذیرفت گشتاسب دین بهی.
چو چندی برآمد بر این سالیان،
بُبد سرو بالا سطبرش میان.
چنان گشت آزاد سرو بلند،
که بر گرد او بر نگشتی کمند.
چو بالا بر آورد و بسیار شاخ،
بکرد از بر او یکی خوب کاخ.
چهل رش به بالا و پهنا چهل،
نکرد از بنه اندر او آب و گل.
یک ایوان بر آوردش از زر پاک،
زمینش همه سیم و عنبرش خاک.
۲۸
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 April 2025 13:40

#وهومن_امشاسپند

وهومن امشاسپند دومین روز از هر ماه سی روزه‌ در گاه شمار زرتشتی است.
واژه‌ی وهومن دو بخشی است یعنی «وهو» به چم نیک و خوب و «منه» از بن «من» به چمار اندیشیدن شناختن و فهمیدن است. هر دو بخش یعنی اندیشه ی نیک.
بهمن از فروزه‌های اهورا مزدا ست در جهان مینوی نماینده‌ی اندیشه ی نیک. بهمن در اوستا وهومنه خوانده می‌شود. «من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به کار مى رود.

استاد فرزانه فردوسی بزرگ می‌سراید :

سرش سبز بادا، منش ارجمند،
منش بر گذشته ز چرخ بلند.

وهومنه نخستین آفریده‌ی اهورامزد هست و یکی از مهین ایزدان مزدیسنای هست.
در جهان مینویی نماد پاکى اندیشه و خرد و دانایی خداوندگار هست.

آدمی را به خرد و اندیشه کردن و دانایی بهره مى‌بخشد و آدمی را به پروردگار هستی نزدیک مى‌سازد. وهمن همان بزرگ امشاسپند و ایزد بزرگ هست که در خواب روان اشو زرتشت اسپنتمان را به پیشگاه اهورامزدا رهنمون کرد.
ایزد وهومنه به آدمی سخن نیک و گفتار برتر آموزش مى‌دهد و آدمی را از ژاژگویی و هرزه‌گویی باز مى‌دارد. اندیشه‌ی نیک و منش نیک اهورایی و نخستین امشاسپند و پرستار جانوران هست.
نخستین روز نبر در ماه زرتشتی هست و در این روز از خوردن گوشت پرهیز مى‌دارند.
با ایزد ماه، گوش، و رام روز هم کار هستند.

اندیشه‌ی نیک، اندیشه‌ای است که مردمان سراسر جهان را به‌سوی اشا سو می‌دهد و اندیشه ی بد اندیشه‌ای است که مردمان را به فریب و کژ راهی انداخته و آن ها را از اشا دور می‌سازد.
در گات ها سناریوی آزاد اندیشی و دموکراسی اجتماعی به‌ روشنی به‌چشم می‌خورد.
وهومن به اندازه‌ای در آیین مزدیسنی مهم است که گفته می‌شود آن زندگی بهترین زندگی به‌ شمار می‌آید و تنها از راه اشا می‌توان به آن رسید. واژه‌ی وهومن در گات‌ها ۱۲۷ بار آمده است.
اشوزرتشت با نیروی خرد و به کارگیری اندیشه‌ی نیک به شناخت خداوند دست یافت‌.
اندیشه ی نیک یا خرد سپند یا بهمن نمادی از گوهر خرد اهورا مزدا است که خود سرچشمه خرد است.

گل یاسمن سپید نماد وهومن امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

20 April 2025 19:59

📕 25 کانال برتر تاریخی و فرهنگی و ادبی!

🎓👌اگه دنبال محتوای مفید و خاص هستی، حتماً یه نگاه بنداز!👇
📌 /channel/addlist/A6LDt0nfxi4wNjg0

⤵️ این پایین یه کانال نمونه رو بدون جوین هم می‌تونی ببینی!👀

وُهومَن اَمشاسِپَند

20 April 2025 12:57

✅ انتقال آتشكده ها.

هنگامی که اشور زرتشت اسپنتمان از سوی اهورا مزدا به پیمبری برگزیده شد و در بارگاه شاه گشتاسب به تبلیغ آیین مزدیسنا پرداخت، پرستشگاه بزرگی در کوه ریوند بنا گردید و سومین آتش برزه سوانگ تقدیس شده تهمورث را از کوه پوستتو بدان جا منتقل گردانیدند.
شاه گشتاسب آذر فرنبغ واقع در خوارزم تقدیس شده ی شاه جمشید را به کوه روشن در شهر کابل آورده تخت نشین نمود و پس از گذشت زمان درازی دوباره به داراب گرد منتقل گردید.
۲۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

20 April 2025 07:45

#اورمزد

امروز اورمزدست ای يار مِی گسار،
برخيز و تازگی کن و آن جام باده آر.
ای اورمزد روی بده روز اورمزد،
آن مِی که شادمان کُندم اورمزدوار.

🔻اورمزد
((یکتا پروردگار بزرگ ایرانیان باستان و مزدیسنان،
و آفریدگار زمین و آسمان و آفریدگان.
امشاسپندان و ایزدان نیز آفریده اویند.
او عین قدرت و دانش پر از خیر و راستی و سپندی و نیکی ست.
👈 اورمز، هورمزد، هرمزد = مخفف اهورامزدا، خدای یگانه، نام ستاره ی مشتری، نام فرشته‌ای، نام روز اول از هر ماه مزدیسنی.
👈 اهورامَزدا؛
(به اوستایی مزدا اهوره «مَزدا اَهورَه»)
نیز با نام‌های : اهورا ، اورمَزد، هورمَزد، اورمُزد، هورمُز و هُرمُز)، نامِ آفریدگارِ نِکویی‌ها و دادار و پروردگارِ همه ی هستی در مَزدَیَسنا است. اهورامزدا آفریننده ی جهان است. مزدیسنان اهورامزدا را می‌پرستند.
اهورامزدا آفریدگار و داور همه چیزهای مادی و مینوی، و نیز آفریننده ی روشنی و تاریکی و برقرار کننده ی نظم هستی (اشا) است.
او با اندیشیدن همه چیز را هستی بخشیده ‌است.
پس در واقع او از عدم می‌آفریند و با خود تنهاست.
✔️ برای اهورا مزدا ؛
در هرمزد یشت، در حدود شست صفتِ نیک آورده شده، و همه ی چیز های خوب به وی منتسب شده‌است. هم چنین او در مزدیسنا دارای شش صفتِ برجسته زیر است :
۱ - سپنتامینو به چم سپند ترین روان.
۲ - خشثره ویرنه به گویش امروزی شهریور، به چم شهریار و پادشاهی که باید برگزیده شود.
۳ - سپنته آرمیتی ست به چم پارسایی سپند و پاک.
۴ - هورتات بگویش امروزی خورداد به چم جامعیت و رسایی.
۵ - اَمرتات جاودانگی و بی مرگی ، او اَشَه. به چم راستی و درستی و دات ایزدی و پاکی ست.
۶ - وهومَنَه است به چم خوب منش، منش نیک، این صفات در مزدیسنا به نامِ امشاسپندان خوانده می‌شوند.
و پایه‌های کمال در دین مزدیسنی برای رسیدن به روشنایی بی پایان است.
از این هفت امشاسپندان است که هفت شهر عشق، و هفت آسمان و هفت خوان اسفندیار و هفت خوان رستم، و هفت سین و هفت کشور و … اقتباس شده است.

گیاه مورت نماد روز اورمزد (خداوند) می باشد.

@khashatra