وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:26

✅ خداداد خنجری می نویسد :
«در دوره ی فرمان روایی ساسانیان بر ایران، به شوه ی ( = دلیل ) اهمیتی که دین زرتشتی برای محیط زیست و نگهداری آن از آلودگی و تخریب، قایل بود، برخی از عوامل مهم و مؤثر در زندگی انسان را، به نحوی به یکی از امشاسپندان وابسته کردند تا ارزش و اهمیت آن ها را در باور مردم بپرورند و افزایش دهند ؛ و از این طریق، قوانین مربوط به نگهداری محیط زیست در جامعه را، کارآیی بیشتری بخشند.
این پیوند معنوی انسان با زاستار ( = طبیعت ) به گونه زیر انجام گرفت :

◀️ ۱ - نگهداری و پرورش جانوران سودمند، از نیک اندیشی است.
پس جانوران سودرسان به امشاسپندان بهمن (فروزه نیک اندیشی) بستگی و پیوند دارند.

◀️ ۲ - نگهداری آتش و پرهیز از آلوده آن  که سالم ماندن هوا به آن بستگی دارد پیروی از راستی است.
پس آتش با امشاسپند اَردی بهشت ( = فروزه ی راستی) رابطه ی نزدیک دارد.

◀️ ۳ - نقش فلزات در پیشبرد زندگی انسان و صنعت و تمدن بر کسی پوشیده نیست.
از سویی استخراج فلزات و کاربری درست و نگهداری آن ها از استهلاک و تخریب، نشان توانایی فکری انسان و آگاهی و دانش بالای اوست.
از سوی دیگر، فلز الگوی توانایی، مقاومت، بردباری و استواری است.
از این رو، فلز با امشاسپند شهریور ( = فروزه ی توانایی) پیوندی ناگسستنی دارد.

◀️ ۴ - تأثیر نگهداری خاک و نیالودن آن، در تداوم زندگی انسان بر روی کره ی زمین تردید ناپذیر است.
هم چنین زمین ( = خاک) همه ی دارایی خود را با دست و دل بازی و با فروتنی و مهربانی، در اختیار انسان و سایر موجودات زنده قرار می دهد.
از این جهت زمین الگوی فروتنی، از خود گذشتگی و مهرورزی است.
پس زمین با امشاسپند سِپَندارمَذ ( = فروزه مهرورزی) ارتباط ویژه ای دارد.

◀️ ۵ - نگهداری آب، پرهیز از آلودن و استفاده درست از آن، نشان رسایی اندیشه و خرد و ژرفای دانش و بینش انسان است.
بنابراین آب با امشاسپند خورداد ( = فروزه ی رسایی) پیوند نزدیک دارد.

◀️ ۶ - وجود گیاه بر روی زمین، به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب ادامه ی زندگی انسان و مانع مرگ و نابودی او می شود.
بنابراین، مرگِ گیاه برابر است با مرگ انسان، و نگهداری گیاهان و جلوگیری از نابودی آنان، بی مرگی نسل انسان را بر روی زمین به دنبال دارد.
از این رو گیاه، با امشاسپند اَمُرداد ( = فروزه ی بی مرگی) بستگی منطقی دارد.
۶
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:26

#گام_دوم عرفانی در اوستا به صورت «اَشَه وَهیشتَه» است به چَم (بهترین اشویی و راستی) می باشد.
این واژه در گویش پارسی، اَردی بهشت شده است.
گزینش بهترین راستی سفارش زرتشت است، زیرا انسان در هنجار هستی به جایگاه شایسته ی خود دست خواهد یافت.
سرود کوتاه و سپندی از اوستا به نام اَشِم وُهو بازگو کننده ی پیوستن به بهترین اشویی است.
این امشاسپند در نقش مادی خود پاسدار فروغ و روشنایی است.
مِجمر آتش و چراغ روشن بر سفره ی مراسم آیینی، نماد اردی بهشت امشاسپند است.

#گام_سوم در اوستا، «,خْشَتَره وَئیریَه» است که به چَم پادشاهی بر خویشتن می باشد و در گویش پارسی به شهریور تبدیل شده است.
در فرهنگی ترادادی زرتشتیان، شهریور در نقش مادی خود از فلزات پاسداری می کند. بنابراین بر سفره مراسم آیینی خود از جام هایی فلزی که بیشتر از جنس مس و روزین است بهره می گیرند تا آب و برخی از خوراکی های ترادادی را در آن بر سفره داشته باشند.

#گام_چهارم در مسیر مینوی مزدیسنان، «سْپَنتَه آرمَئی تی» در اوستا است. «سپتَه» به چمار ( = معنای) سپند و پاک و «آرمئی تی» یعنی آرمان و آرزو است. بنابراین این ویژگی نماد عشق و آرزوی پاک‌ و سپند است.
از آن جا که در فرهنگِ ترادادی زرتشتیان، زن و زمین هر دو ویژگی های ؛ فروتنی، زایندگی، بُردباری و مهرورزی را دارند، این فروزه در تاریخ گذشته ی ایران ویژه ی گرامی داشت بانوان و زنان پارسا و نیکوکار بوده است.
سفره ی مراسم آیینی، نماد گوشه ای از زمین است که در جشن ها و آیین ها در مکانی پاک و نورانی گسترده می شود.
۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:25

👈 امشاسپندان در بینش مزدیسنان

در نگرش دینی مزدیسنان، اهورامزدا ؛ ویژگی ها و توانمندی های فراوانی دارد که هر یک در سرشت اهورایی او یکتا و بی همتاست، مانند :
نیک اندشی، راستی، توانایی، مهربانی، بخشندگی، آفرینندگی و بی نهایت فروزه ها.
پاره ای از این گونه ویژگی ها تنها در سرشتِ خداوند نهفته و جاودانه است مانند :
آفریدگاری، بی کرانی و توانایی مطلق.
ولی برخی دیگر از این فروزه ها هر چند در نهادِ اهورامزدا بی کران و پایدارند ولی بر پایه ی اراده ی خداوند که در هنجار هستی روان است انسان نیز توانایی دارد تا آن ویژگی ها را در خود پویا و پرورش دهد.
در بینش زرتشت هر کس اراده کند شایستگی آن را دارد تا برخی از این ویژگی ها و فروزه ها را آگاهانه در خود فروزان و پایدار سازد و چنان چه این فروزه ها را تداوم بخشد، هویت انسانی در جامعه از جایگاه ارزشمندی برخوردار خواهد شد.
راستی و درستی (اَشا) اساس زندگی انسان ها خواهد شد و بالاتر از این ها انسان با خداوند باور خویش رابطه ی دوستانه، پُر مهر و نزدیک خواهد داشت.
و پروردگار هستی را در جایگاه جَبار، قهار و انتقام‌جو نخواهد یافت، بلکه با دریافت ویژگی های امشاسپندان در خویش، انسان خود را در اهورا و فروزه های اهورایی را در خود خواهد یافت.
بنابراین برای نزدیک شدن و پیوستن به چنین خدایی نه تنها مراسم و آیین های مذهبی پیچیده و خُرافی نخواهد داشت، بلکه با مهر و دوستی همراه و یاور اهورامزدا در پیشرفت و سازندگی هستی خواهد بود.
فرهنگ ترادادی (سنتی) مزدیسنان به شش گام معنوی و مرحله عرفانی باور دارد که برای نزدیک شدن به خداوند بایستی در زندگی از آن ها بهره گرفت تا به رستگاری و جاودانگی رسید.

این شش مرحله امشاسپندان نام دارد.
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:24

🎙 پوران
🎵 عید اومد بهار اومد

🎶 @khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:21

#امروز

به روز، پیروز ‌و فرخ روز شهریور امشاسپند و فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

دو شنبه ۴ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۴ مارس سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ شهریور = شهریاری نیرومند.

✔️ جشن نوروز خجسته باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 10:59

#پیروز_نهاوندی_قهرمان_ملی

  (حاجی فیروز ، دلقک ملی یا قهرمان ملی؟ )


در ۱۵ آبان ماه سال ۲۳ خورشیدی عمر گجستک خلیفه ی دوم تازیان،
و عامل کشتار هزاران ایرانی پاک سرشت، به دست یک ایرانی میهن دوست و دلیر، به نام پیروز نهاوندی ملقب به ابو لؤلؤ،
در مدینه کشته شد، و شوند شادی فراوان ایرانیان و ایران دوستان شد!.

و با توجه به این که در آن دوران چندین ماه زمان نیاز بوده تا، خبرها به وسیله ی کاروان‌ ها و مسافران از مدینه به ایران برسد.
خبر کشته شدن عمر گجستک به دست پیروز در اواخر زمستان به ایران رسیده،
و همه جا پخش شده و شوند شادی زیاد ایرانیان پاک سرشت، در آستانه ی نوروز سال ۲۴ خورشیدی شده است.

آن هم پس از هشت سال تمام ستم و بیداد و جنایت تازیان در ایران ! 😔

( شکست دردآور قادسیه که آغاز ورود تازیان به ایران بود، در سال ۱۵ خورشیدی رخ داده بود!)

اما سختی بزرگ بر سر راه شادی ملی  ایرانیان وجود داشت !

اگر ایرانیان آشکارا از مرگ عمر گجستک شادی می‌کردند، به وسیله ی فرمان روایان تازی کشته می‌شدند.

پس مجبور بودند که شادی خود را به نوعی پنهان کنند !

لذا از ترکیب شدن شادی ایرانیان از مرگ عمر گجستک به دست پیروز سترگ، و نیاز به پنهان کردن این شادی شخصیت جالب حاجی پیروز، به دست ایرانیان ساخته می شود!

از یک سو اسم حاجی پیروز به آشکارا نشان دهنده ی، پیروز نهاوندی در عربستان است.
(چون ایرانیان هرکس را که به عربستان می رفت حاجی می‌گفتند)

رنگ قرمز جامه و رنگ سیاه چهره حاجی پیروز نشان دهنده ی، جنگ و مبارزه است.

در ایران قدیم رنگ قرمز و سیاه نشان دهنده ی جنگ و مبارزه بوده، دقت کنید به دو تن از بزرگ ترین سرداران ایرانی،
پاپک خرم دین که رهبر سرخ جامگان بود.
و ابومسلم خراسانی که رهبر سیاه جامگان بود !

(در ایران قدیم رنگ مرگ و عزا داری سیاه نبوده، بلکه مانند هندی ها سپید بوده است !)

رقص حاجی پیروز نشان دهنده شادی و سرور ایرانیان، از مرگ عمر گجستک است !

و هتا شعر معروفی هم که حاجی پیروز می خواند :
«ارباب خودم بز بز قندی
ارباب خودم چرا نمی خندی»
در اصل مسخره کردن ارباب‌ های تازی آن زمان و به ویژه، بزرگ تازی ها عمر است !
بز بز قندی اشاره آشکار به چهره ی عرب هاست که برپایه ی،تراداد (: سنت) ریش دراز می کردند و سبیل می‌تراشیدند، و شبیه بز می‌شدند که ریش دارد و سبیل ندارد!!!
از سوی دیگر پیروز زده و بزرگ ترین ارباب تازی ها عمر گجستک، را کشته و به گونه ی مسخره کردن به ارباب خود عمر گجستک، می‌گوید حالا پس چرا نمی خندی؟؟

و سد البته هنگامی که تازی های حاکم به حاجی پیروز نگاه می‌کردند، متوجه داستان پشت پرده حاجی پیروز نمی‌شدند.
و ایرانیان با خیال آسوده در جلوی چشم تازی ها مرگ خلیفه شان، را جشن می‌گرفتند و می‌رقصیدند به ریش تازی ها و خلیفه شان می‌خندیدند!

از محبوبیت زیاد شخصیت حاجی پیروز در تمام نقاط ایران، که تا امروز هم بجا مانده است روشن می شود که سردار بزرگ ایرانی پیروز نهاوندی، به سبب کشتن عمر گجستک در زمان خودش چه محبوبیت، بزرگی در بین ایرانیان داشته است و بی اندازه دل ایرانیان، پاک سرشت و ستم دیده را شاد کرده است!

در نهایت باید گفت که پیروز نهاوندی یکی از بزرگ ترین، سرداران و قهرمانان ملی ایران است و اگر در گذشته‌ های دور،
اجداد و نیاکان نیک اندیش ما از ترس تازیان وحشی مهاجم، ناچار بودند شخصیت جدی پیروز نهاوندی را به صورت، کمدی و دلقک در بیاورند الان خویش کاری (:وظیفه) ملی ماست،
که پس از ۱۴۰۰ سال دوباره این شخصیت ملی و قهرمان بزرگ، کشورمان را از حالت طنز و دلقک خارج کنیم و به صورت یک،
قهرمان بزرگ ملی مورد سپاس و بزرگ داشت قرار دهیم ...

📚 بن مایه :

#برگرفته_از_نسک_دوقرن_سکوت

👈 نوشته ی دکتر زرین کوب.

🖋 رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 07:11

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 07:07

#نیایش

#اردیبهشت_یشت

با آوای زیبای روان شاد
موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 06:57

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز اردی بهشت امشاسپند و فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

یک شنبه ۳ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۳ مارس سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ اردی بهشت = بهترین پاکی و راستی.

✔️ جشن نوروز خجسته باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:56

✅نوروز در روزگار نو.

امروزه نوروز نه‌تنها در ایران بلکه در کشورهای همسایه مانند : افغانستان، پاکستان، هند، تاجیکستان، آذربایجان، ارمنستان، ترکمنستان و کردستان نیز گرامی داشته می‌شود.
ثبت جهانی نوروز در فهرست یادمان‌های فرهنگی یونسکو، نشانه‌ی ارزش و گستره‌ی این جشن کهن است.

✳️ پیام نوروز ؛

نوروز پیامی جهانی دارد : نو شدن، رهایی از آزردگی‌ها و صلح و آشتی جهانی، همدلی و امید به آینده‌ای روشن.
این جشن فرصتی برای یادآوری پیوند انسان با طبیعت و گرامی داشت ارزش‌های اخلاقی و انسانی است.

✳️ فرجام سخن ؛

نوروز فراتر از یک جشن همگانی، نمادی از هویت فرهنگی ایرانیان است که سینه‌ به‌ سینه منتقل شده و هم چنان پایدار مانده است.
آیین‌های این جشن کهن، نه‌تنها جلوه‌ای از باورهای زرتشتی بلکه نمادی از آشتی، مهر و شادی در میان مردمان گوناگون است.
نوروز، جشن پیروزی روشنایی بر تاریکی، زندگی بر مرگ و نیکی بر پلیدی است.

این جشن بر همه ی مردم جهان به ویژه ایرانیان ایران دوست و ایران ساز در سراسر گیتی خجسته و همایون باد.

📚 بُن مایه :

برگرفته از تارنمای اَمُرداد.

✍ رونوشت بردیا بزرگمهر.

۵
@khashatra

پایان🔺🔺

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:55

✅نوروز در آیین زرتشتی.

در آیین زرتشتی، نوروز به عنوان آغاز سال نو ارزش ویژه‌ای دارد.
این جشن با آیین‌های گوناگونی همراه است که همگی با نیت پاک‌سازی، شادمانی و سپاس گزاری از اهورامزدا انجام می‌شود.

✔️ آیین‌های نوروزی ؛

نوروز در آیین زرتشتی با آداب و رسم‌های ویژه‌ای همراه است که هر یک معنایی ژرف دارد :
۱ - خانه‌تکانی (پیش واز نوروز) :

در فرهنگ زرتشتی، پاکی تن و روان ارزش بالایی دارد.
از این رو، خانه‌تکانی در روزهای پایانی سال انجام می‌شود تا نه‌تنها آلودگی‌های خانه زدوده شود، بلکه دل‌ها نیز از کینه و آزردگی پاک گردد.

۲ - چیدن سفره‌ی هفت‌شین :

پیش از آن که سفره‌ی هفت‌سین رایج شود، ایرانیان در برخی دوره‌های تاریخی «هفت‌شین» می‌چیدند.
در این سفره نمادهایی چون شراب (نماد شادی و سرزندگی)، شکر (نماد شیرینی زندگی)، شمع (نماد روشنایی و دانایی)، شیر (نشانه‌ی نیرو و برکت)، شیرینی (نماد شادی و کامروایی)، شربت (نماد نشاط و تندرستی) و شمشاد (نماد سرسبزی، جاودانگی و زندگی پایدار) قرار می‌گرفت.

۳ - گهنبارخوانی :

گهنبار یکی از آیین‌های برجسته‌ی زرتشتیان است که در شش گامه‌ی سال برگزار می‌شود.
گهنبار فروردین‌ماه که همزمان با نوروز است، نمادی از آغاز آفرینش و پدید آمدن انسان دانسته می‌شود.

۴ - آتش‌افروزی و جشن سوری :

جشن سوری به عنوان پیش‌درآمد نوروز، یکی از آیین‌های دیرینه‌ی ایرانیان است که ریشه در باورهای زرتشتی دارد.
در این شب، آتش افروخته می‌شود تا تاریکی، بیماری و بدی‌ها از میان برود و جای خود را به روشنایی، تندرستی و نیکی بسپارد.

۵ - دید و بازدید (پیوستگان‌گردی) :

دیدار بزرگان خانواده، آشنایان و دوستان در نوروز ارزش فراوانی دارد.
این آیین در فرهنگ زرتشتی نمادی از هم دلی، مهرورزی و احترام به بزرگ‌ترها است.
ششم فروردین ؛ جشن زایش اشوزرتشت
یکی از باشکوه‌ترین آیین‌های زرتشتیان که هم زمان با نوروز برگزار می‌شود، جشن روز ششم فروردین است که به زایش اشوزرتشت، پیام‌آور راستی و خرد، بازمی‌گردد.
زرتشتیان در این روز گرد هم می‌آیند، نیایش می‌خوانند و با یادآوری آموزه‌های اشوزرتشت، راه راستی و نیکی را گرامی می‌دارند.
۳
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:54

#نوروز_جشن_جاودانه‌ی_آفرینش_و_نو_شدن

✅پیشگفتار :

نوروز، کهن‌ترین و ماندگارترین جشن ایرانیان، نه تنها آیینی دیرینه بلکه نمادی از هویت، فرهنگ و شکوه ایران‌زمین است.
این جشن، ریشه در باورهای زرتشتی دارد و آیین‌های آن جلوه‌ای از ارج نهادن به زاستار (طبیعت)، خانواده و همبستگی مردمان است.
نوروز در درازای تاریخ با وجود فراز و نشیب‌های فراوان هم چنان پایدار مانده و به عنوان یادمان جهانی ثبت شده است.
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 07:33

#امروز

نَبُر

به روز، پیروز ‌و فرخ روز وهومن امشاسپند و فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

شنبه ۲ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲۲ مارس سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ وهومنه = منش نیک.

نَبُر = پرهیز از کشتن حیوانات سودمند،
و پرهیز از خوردن خوراک های گوشت دار.

✔️ جشن نوروز خجسته باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 March 2025 09:36

#نغمه_ی_نوروز

سراینده و گوینده :
مهربانو هما ارژنگی.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 March 2025 08:39

🎙 پوران
🎵 گل اومد بهار اومد ۱۳۴۰ خورشیدی
🎶 @khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:26

#گام_پنجم شناخت مینوی در اوستا «هَئوروَتات» نامیده شده که در پارسی به خورداد تبدیل شده است. این واژه به چَم رسایی و کمال می باشد و در فرهنگ ترادادی در نقش مادی خود از آب ها پاسداری می کند. به همین انگیزه بر سفره ی مراسم آیینی، جامی از آب پاک جای می دهند. در گذشته این آب را از سرچشمه برداشت می کردند تا آب بر سفره مراسم آیینی تازه و دست نخورده باشد.

#گام_پایانی راه عرفان در فرهنگی سنتی زرتشتی «اَمِرَه تات» در اوستا است.«اَ» حرف نفی بوده و «مَرِته» به چَم ( = معنی) مرگ و نیستی است که باهم بی مرگی و جاودانگی شده است که در پارسی به اَمُرداد ( = مرداد) نامیده شده است. در فرهنگ زرتشتی، بی مرگی را به درختان همیشه سبز مانند ؛ سرو، کاج، مورت و شمشاد نسبت داده اند زیرا در همه حال سرسبزی خود را از دست نمی دهند. در مراسم دینی شاخه هایی از این گیاهان را بر سفره مراسم سنتی می گذراند تا جاودانگی و بی مرگی را یادآوری کرده باشند.
۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:25

#گام_نخست در اوستا « وُهومَنَه» است که در گویش پارسی به بهمن تبدیل شده که به چَم ( = معنی) نیک اندیشی می باشد و در بینش زرتشت بسیار به آن اشاره شده است چون انسان برای آغاز راه باید منش خود را نیک گرداند.
امشاسپندان جمع واژه ی امشاسپند است که در اوستا به ریخت ( = شکل) « اَمِشَه سپنته» آمده است. از سه جز  اَ +مشَه + سپنته درست شده که اَ ، حروف نفی به چم نه است، مِشَه یعنی مرگ و نیستی و سپنته یعنی پاک و مقدس که این واژه پاک و مقدس جاودانه معنی می دهد و امشاسپندان یعنی پاکان بی مرگ و جاودان.
در باور ترادادی، این امشاسپندان در نقش مادی خود از حیوانات سودمند نیز نگهبانی می کند به همین انگیزه در روز بهمن از هر ماه و همکاران این روز یعنی روزهای ماه، گوش و رام، زرتشتیان از خوردن خوراکی های گوشت دار پرهیز می کنند و به جای آن در سفره مراسمِ آیینی که می گسترانند جامی از شیر را بر سفره می گذارند تا یادآور ارج و احترام به جایگاه حیوان سودمند در زندگی انسان باشد.
۳
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:25

#امشاسپندان_در_بینش_مزدیسنان
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

24 March 2025 08:23

#شهریور_امشاسپند

خشَتَره وییریه یا شهریور به چم «شهریاری و نیرومندی اهورایی»، نام سومین امشاسپند است.
این امشاسپند نشان از پیروزی دارد، زیرا خویش کاری (:وظیفه‌ی) اصلی او پاسداری از فلزات است.

خشَترا در اوستا نام سومین فروزه ی اهورامزدا از گروه امشاسپندان است.
در اوستا نماد توانمندی و فَر و شکوه پادشاهی اهورامزدا است.
نگهبانی توپال‌ها (فلزات) بر روی زمین به او سپرده شده است.

شهریور (امشاسپند)، خَشَتَرَه وَیریَه نام یکی از امشاسپندان زرتشتی است.
در اوستا «خشَثرَ وَیریَه» و در پهلوی «شَهرِوَر» و در فارسی «شَهریوَر» یا «شَهریَر» است.
بخش نخست این واژه به چم (:معنای) شهریاری و شهر است (مراد از شهر، همانا کشور است، چنان‌که سرزمین ایران را، ایران شهر می‌نامیدند).
بخش دوم این واژه، یعنی «ویریه»، فروزه (: صفت) و به چم مورد پسند است.
بر این اساس، خشتره‌ویریه، به چمار (: معنای) آرمان‌شهر یا شهریاری آرمانی یا توانایی مینُوی آرمانی است.
در اساتیر زرتشتی و ایرانی این امشاسپند نماد شهریاری و فّر و فرمان‌ روایی اهورا مزدا و نگاهبان فلزها و پاسدار فَر و پیروزی شهریاران دادگر و یاور بینوایان و دستگیر مستمندان است.

در جهان مادی پاسبان فلزات است. شهریاری اهورایی از قانون اشا (هنجار هستی) بر می خیزد و همه ی جهان را در بر می گیرد.
در این روز نیکوست به خواستگاری رفتن و زن خواستن.

در بندهش که از نامه های کهن ایرانی است از دیوی بنام سئورو یاد شده که دیو آشوب و تباهی است و از دشمنان و هماوردان خشَتریور می باشد.
از سوی دیگر ایزدانی مانند : ایزد خور، ایزد مهر و ایزد آسمان از یاران و همکاران او هستند.

در گاه شمار مزدیسنی روز چهارم هر ماه شهریور نامیده می‌شود و برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر می‌شد آن روز را جشن برپا می‌کردند و به شادمانی و ستایش آفریده های نیک اهورا مزدا می‌پرداختند و آن روز را شهریورگان می‌نامیدند.


مسعود سعد سلمان می‌سراید :

ای تنت را ز نیکویی زیور،
شهره روزی ست روز شهریور.


چکامه ای از «مسعود سعد سلمان»

شهریور است و گیتی از عدل شهریار
شاد است،
خیز و مایه شادی به من بیآر.

باده شناس، مایه شادی و خرمی،
بی باده هیچ جان نشد از مایه شاد خوار.


سروده‌‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

این تنت را ز نیكویی زیور،
شهره روزی است روز شهریور.

تا به اقبال شهریار جهان،
بگذرانیم جان به لهو و بطر.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

خوش باش.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (شهریور) اندر شوی شادخوار،
کنی در (سپندارمز) کشت و کار.

گل شااسپرغم نماد شهریور امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 11:00

#رنگ‌های_پرچم_ایران_از_نگاه_زرتشتیان

👈رنگ سبز
در آیین زرتشتی و فرهنگ ایرانی، رنگ سبز نشانه ی زندگی، بالندگی و سربلندی است.
در دین زرتشت، رنگ سبز بسیار سپند(مقدس) است تا جایی که اروس بیشتر لباس سبز می‌پوشد و پارچه‌ی توری سبز رنگ روی سر می‌اندازد و داماد، کلاه به رنگ سبز بر سر دارد و روی شانه‌ی راست، دستمال سبز می‌اندازند و روی آن کشتی قرار می‌دهند.
هتا سفره‌ای که در برابر اروس و داماد گسترده می‌شود سبز رنگ است.

👈رنگ سپید
در آیین زرتشتی، رنگ سپید نشانه‌ی پاکی است و در اوستا نیز به عنوان رنگ وهومن و نماد دین بدان اشاره شده است. در استوره‌های ایرانی آمده است که زمانی زرتشت سرگرم اجرای آیین دینی بهار بود و در کنار رودخانه داینی به نیایش می‌پرداخت، پس از چهارمین بار که از آب بیرون آمد، بهمن را از سمت جنوب دید که به سوی او می‌آید و شاخه سپیدی در دست داشت که نماد دین بود. موبدان لباس سپید بر تن دارند. در سوگواری‌ها همگان لباس سپید می‌پوشند.

👈رنگ سرخ
در آیین زرتشتی، رنگ سرخ نماد ایزد مهر و دمیدن خورشید است. از سویی رنگ آتش است که آتش در نزد زرتشتیان سپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 10:58

#نوروز_در_دوران_ساسانیان

برگزاری جشن «نوروز» در دوران «ساسانیان» دست کم شش روز به درازا می ‌کشید و به دو دوره ی «نوروز کوچک» و «نوروز بزرگ» بخش می ‌شد!

نوروز کوچک یا «نوروز عامه» به مدت پنج روز، از یکم تا پنجم فروردین گرامی داشته می ‌شد.
و روز ششم فروردین یا «خرداد روز» جشن نوروز بزرگ یا «نوروز خاصه» برپا می ‌شد!

در هر یک از روزهای نوروز عامه، طبقه‌ای از طبقات مردم(دهقانان، روحانیان، سپاهیان، پیشه‌وران و اشراف) به دیدار شاه می ‌آمدند و شاه به سخنان آن‌ ها گوش می ‌داد و برای حل مشکلات آن‌ ها دستور صادر می ‌کرد.
و در روز ششم، بازدید مردم با شاه به اتمام رسیده بود و تنها خانواده و نزدیکان شاه به حضور وی می ‌آمدند!

📚 بُن مایه ؛
خبرگزاری ایسنا، بنیاد فردوسی شاخه توس ،
برپایه ی دیدگاه دکتر خدادایان، کارشناس تاریخ باستان،
🖋رونوشت ؛ بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 07:08

#نیایش

#اردی_بهشت_یشت
با نوای تار

با آوای زیبای روان شاد
موبد کورش نیکنام

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

23 March 2025 06:59

#اردی_بهشت_امشاسپند

اَردی بهشت یا «اَشا‌وَهیشتا»، نام سومین روز ماه در گاه شمار زرتشتی است.
اَردی بهشت به چم «بهترین پاکی و راستی» و یکی از اَمشاسپندان دین زرتشتی است که در جهان مینوی نماد پاکی، اَشویی و نشان اَشا (قانون دگرگون‌ناپذیر جهان) است.

اَردی بهشت یا اَرته‌وَهیشتَه یا اَشه‌وَهیشتَه در استوره‌های زرتشتی و ایرانی دومین اَمشاسپند است.
او زیباترین نماد از نظام جهانی قانون ایزدی و نظم اخلاقی در هر دو جهان است.
این امشاسپند نه تنها نظم را در جهان برقرار می‌سازد، بلکه نگاهبان نظم دنیای مینوی و دوزخ نیز هست. نماینده ی جهانی او آتش است.
اَمشاسپند اردی بهشت، از نظر اهمیت و ارج دومین اَمشاسپند پس از اَمشاسپند وُهومَن است.
این موجود در اصل همان آرتا یا ریتای هندی است، که در زمان‌های بعد اَشاواهیشست نام گرفت که به چم اَشای برتر یا بهترین اَشَهَ یا برترین اَرتَه (راستی) است.
این اَمشاسپند پاسدار و نگهبان آتش و یا عناصری که در عین حال بازگو کننده‌ ی طبیعت آتش هستند، می‌باشد.
او ضامنِ پایداری نظم جهان است، چه نظم اخلاقی و چه نظم فیزیکی (نظم مادی).

واژه اَشَهَ در اوستا و به ویژه در گاهان بسیار به کار رفته‌ است.
«اَشا» یا هنجار هستی در زندگی انسان‌ها به گونه‌ توانمندی در نظم دادن به زندگی، خانواده، هازمان (:جامعه)، زیست‌بوم، طبیعت و … نمودار می‌شود.
از همین‌ رو بر انسان شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش داده تا بتواند با «‌اَشا‌» هماهنگ شود و راستی را در خود بپروراند.

اَشو زرتشت در گاهان تنها راه رسیدن به بارگاه خدایی را راه اَشَهَ می‌داند. در یسن ۴۴ بند ۱۱ می‌گوید : «تا توش و توان دارم می‌کوشم مردم را به سوی اَشَهَ رهنمون باشم.»
یکی از سپندترین دعاهای زرتشتی دعای [اشم وهو] است که در آن اَشَهَ و راستی ستایش می‌شود که یک ذکر ۱۲ واژه‌ای است که سه بار در آن نام اَشَهَ برده شده است.
دعایی که برای تمرکز ذهن بر روی اَشَهَ استوار است از این قرار است : اَشَهَ نیک، اَشَهَ نیک‌ترین است. مطابق آرزوست، مطابق آرزو خواهد بود، اَشَهَ از آن اَشَهَ‌وَهیشتَه است.

در آموزه‌های آیین اَشو زرتشت پاکی برون نیز به اندازه‌ی پاکی درون اهمیت دارد.
پاکی برون به چم پاک نگه داشتن تن و محیط زندگی از همه‌ ناپاکی‌ها است و به همین شوند، سِدره و کُشتی، لباس آیینی و نشانه‌ زرتشتیان، به رنگ سپید است تا هرگونه ناپاکی را نمایان کند.

گل مرزنگوش نماد اردی بهشت امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 12:39

🎙 عهدیه
🎵 نوروز
🎶 @khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:55

✅ نوروز در درازای تاریخ :

در دوره‌های گوناگون تاریخی، نوروز جایگاه برجسته‌ای در آیین‌های درباری و مردمی داشته است.
در زمان هخامنشیان، جشن نوروز در تخت جمشید با شکوه فراوان برگزار می‌شد و پادشاهان هدایا و فرستادگانی از سراسر سرزمین خود می‌پذیرفتند.
در دوران ساسانیان نیز نوروز باشکوه‌تر شد و آیین‌های آن چندین روز ادامه داشت.
با تازش تازیان وحشی و بیابانگرد و ورود اسلام به ایران، نوروز هم چنان جایگاه خود را نگه داشت.
بزرگان ایرانی هم چون فردوسی، خیام و نظامی در سروده‌های خود از شکوه نوروز یاد کرده‌اند.
در دوران صفویان و قاجاریان پست و پلشت نیز نوروز باز هم با آیین‌های پرشکوه در میان مردم و دربار برگزار می‌شد.
۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:55

✅ خاستگاه تاریخی نوروز.

واژه‌ی «نوروز» از دو بخش «نو» به معنای تازه و «روز» به معنای هنگام و زمان ساخته شده است و به معنای «روز نو» است.
بر پایه‌ی نوشته‌های کهن، نوروز به دوران جمشید، شاه اسطوره‌ای ایران بازمی‌گردد.
در شاهنامه فردوسی آمده است که جمشید در روزی که خورشید بر برج حمل (آغاز بهار) نشست، بر تختی زرین نشست و آن روز را «نوروز» نامید.
این جشن پس از آن در ایران‌زمین ماندگار شد.
در باورهای زرتشتی، نوروز با آفرینش گیتی و انسان پیوند دارد.
بر پایه‌ی اوستا، اهورامزدا در شش گامه‌ی آفرینش، نخست آسمان، سپس آب، زمین، گیاهان، جانوران و در پایان، انسان را آفرید.
نوروز روزی است که زندگی پدید آمد و انسان پا به گیتی گذاشت.
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

22 March 2025 09:53

#وهومن_امشاسپند

وهومن امشاسپند دومین روز از هر ماه سی روزه‌ در گاه شمار زرتشتی است.
واژه‌ی وهومن دو بخشی است یعنی «وهو» به چم نیک و خوب و «منه» از بن «من» به چمار اندیشیدن شناختن و فهمیدن است. هر دو بخش یعنی اندیشه ی نیک.
بهمن از فروزه‌های اهورا مزدا ست در جهان مینوی نماینده‌ی اندیشه ی نیک. بهمن در اوستا وهومنه خوانده می‌شود. «من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به کار مى رود.

استاد فرزانه فردوسی بزرگ می‌سراید :

سرش سبز بادا، منش ارجمند،
منش بر گذشته ز چرخ بلند.

وهومنه نخستین آفریده‌ی اهورامزد هست و یکی از مهین ایزدان مزدیسنای هست.
در جهان مینویی نماد پاکى اندیشه و خرد و دانایی خداوندگار هست.

آدمی را به خرد و اندیشه کردن و دانایی بهره مى‌بخشد و آدمی را به پروردگار هستی نزدیک مى‌سازد. وهمن همان بزرگ امشاسپند و ایزد بزرگ هست که در خواب روان اشو زرتشت اسپنتمان را به پیشگاه اهورامزدا رهنمون کرد.
ایزد وهومنه به آدمی سخن نیک و گفتار برتر آموزش مى‌دهد و آدمی را از ژاژگویی و هرزه‌گویی باز مى‌دارد. اندیشه‌ی نیک و منش نیک اهورایی و نخستین امشاسپند و پرستار جانوران هست.
نخستین روز نبر در ماه زرتشتی هست و در این روز از خوردن گوشت پرهیز مى‌دارند.
با ایزد ماه، گوش، و رام روز هم کار هستند.

اندیشه‌ی نیک، اندیشه‌ای است که مردمان سراسر جهان را به‌سوی اشا سو می‌دهد و اندیشه ی بد اندیشه‌ای است که مردمان را به فریب و کژ راهی انداخته و آن ها را از اشا دور می‌سازد.
در گات ها سناریوی آزاد اندیشی و دموکراسی اجتماعی به‌ روشنی به‌چشم می‌خورد.
وهومن به اندازه‌ای در آیین مزدیسنی مهم است که گفته می‌شود آن زندگی بهترین زندگی به‌ شمار می‌آید و تنها از راه اشا می‌توان به آن رسید. واژه‌ی وهومن در گات‌ها ۱۲۷ بار آمده است.
اشوزرتشت با نیروی خرد و به کارگیری اندیشه‌ی نیک به شناخت خداوند دست یافت‌.
اندیشه ی نیک یا خرد سپند یا بهمن نمادی از گوهر خرد اهورا مزدا است که خود سرچشمه خرد است.

گل یاسمن سپید نماد وهومن امشاسپند است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 March 2025 10:46

نوروز بمانید که ایّام شمایید!
آغاز شمایید و سرانجام شمایید!
آن صبح نخستین بهاری که ز شادی،
می آورد از چلچله پیغام، شمایید!
آن دشت طراوت زده آن جنگل هشیار،
آن گنبد گردننده ی آرام شمایید!
خورشید گر از بام فلک عشق فشاند،
خورشید شما، عشق شما، بام شمایید!
نوروز کهن سال کجا غیر شما بود؟
استوره ی جمشید و جم و جام شمایید!
عشق از نفس گرم شما تازه کند جان،
افسانه ی بهرام و گل اندام شمایید!
هم آینه ی مهر و هم آتشکده ی عشق،
هم صاعقه ی خشم بهنگام شمایید!
امروز اگر می چمد ابلیس، غمی نیست،
در فنّ کمین حوصله ی دام شمایید!
گیرم که سحر رفته و شب دور و دراز است،
در کوچه ی خاموش زمان، گام شمایید!
ایّام ز دیدار شمایند همایون،
نوروز بمانید که ایّام شمایید.


@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 March 2025 08:41

#نوروز_باستانی_خجسته_باد

نوروز، نماد جاودانِ نو شدن است.
تجدید جوانیِ جهان کهن است.
زین‌ ها همه خوب‌تر که هر نو شدنش،
یادآور نام پاک ایرانِ کهن من است.

🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹🌷🌹

نوروز  نوید دهنده ی بهار زندگانی،
یادآور شکوه ایران،
و یگانه یادگار جمشید است.
در پرتو مهر ایزدی ؛
نوروز فرخنده بر روزگار خرم تان خجسته،
و بهار شوق انگیز بر بلندای سبز
وجودتان شکوفه باران باد…
امید که سال جدید برای مان :
نیک اندیشی، نیک کرداری و نیک گفتاری  به ارمغان آورد.
                                🔥
نوروز ۳۷۶۳ مزدیسنی برابر با ۱۴۰۴ خورشیدی فرخنده و همایون باد. 🏆

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

21 March 2025 08:39

#نوروزتان_پیروز_و_بهارتان_خجسته_باد

در این آغاز باشکوه سال نو :
نیک آرزو می‌کنیم که آتش راستی در دل‌های همگان همواره فروزان، اندیشه‌ها روشن و گام‌ها در مسیر نیکی و شادی استوار باشد.
باشد که در این سال نو، با نیروی خرد و مهر، دل‌های مان گرم‌تر، روزهای مان روشن‌تر و زندگی‌مان آکنده از آرامش و کامیابی گردد.

نوروز خجسته باد.

@khashatra