وُهومَن اَمشاسِپَند

04 April 2025 00:42

🏛📚به دنیای دانش و تاریخ سفر کنید!
🌍 گلچین بهترین کانال‌های علمی، تاریخی، آموزشی و فرهنگی در یک لیست!✨
🔎 این لینک را از دست ندهید! 👇
🎁 /channel/addlist/TkbPp0hJ7XhiMmI0

وُهومَن اَمشاسِپَند

03 April 2025 10:43

✅ معنای واژه ی صریحا هتا در سانسکریت هم برمی گردند می باشد.
ترجمه ی خود را با گزارشی در مجله ی چراغ و تئوسوفی منتشر ساختم.
سپس دانشمند نامور سهراب بلسارا نیز موافقت خود را با آن نشان داد.
پس از آن موافقتی غیر مقید از دانشمند دیگر بنام هیربد رستم مهرجی رانا آشکار گشت.
چندی بعد هیربد پیروز مسانی دانشمند شهیر بند مذکور را به روش این جانب ترجمه کرد.
دکتر ایرج تاراپور والا در ترجمه ی خویش موافقت خود را با ترجمه ی من هتا در حاشیه نشان داد.
شگفت آورترین تایید از دستور فرامرز بود و بهرام گور انکلساریا بود که در ترجمه ی گات های منتشر شده ی خود پذیرفتند که روانان بر می گردند، و واژه ی پنداری دیوان را هم رد نمودند.
واژه ی پئی تی دوبار در بند مذکور آمده است که به معنی بار دیگر و بار دیگر می باشد.
نکته ی مهم این بند آن که برخی از روانان به خصوص که نالایق هستند به جهان زیرین فریبنده تعلق دارند و باید به علت نوعی قانون شباهت و جذابیت به همان مکان برگردند.
اهنودگات یسنا ۳۰ – ۱۰ بند مهم دیگری ست با مفتاح ززنتی که سهراب بلسارا آن را به تولد مکرر معنی کرده است و در همان بند آمده است که ارواح مذکور روزی در سرای مینوی (یه ازنته) آن گاه که نفوذ اوهام رفع می شود، به هم می رسند. تا آن موقع به جهت شهرت و جلال موهوم باید بارها متولد شوند.
۷۸
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

03 April 2025 08:00

#گوش_ایزد

امروز «گوش ایزد» چهاردهمین روز از گاه شمار زرتشتی است.
بنابر گاه شمار زرتشتی، هر ماه، ٣٠ روز دارد و هر کدام از این ٣٠ روز، نامی و امروز، روزی است که نامش «گوش» است.
گوش، یک ایزد است و عنوان ایزد برای آن‌چیزهایی کاربری دارد که ستودنی هستند، یعنی داده‌های نیک اهورایی که در خور ستایشند. گوش‌ایزد، ستودنی است آن اندازه که هتا یکی از یشت های اوستا، به این ایزد ویژه شده است. «گوش‌یشت» یا «درواسپ‌یشت»، آن یشتی است که در‌ آن از «گوش‌ایزد» سخن رفته است.

واژه‌ی «گِوش» یا «گئوش» بارها در «گاتها» (سروده‌های اشوزرتشت)، در «اوستا» و در نوشته‌های پهلوی آمده است.
واژه‌ی گئوش هم چون واژگان بسیار دیگری که چم های گوناگون دارند، چند چم دارد که بی‌گمان باید در جمله معنایش کرد.
این واژه به چمار «گیتی» و «مجموعه‌ی آفرینش» و از سویی دیگر به چم «گاو» است، البته این چم یعنی گاو نیز در استوره‌های ایرانی، همان «آفریده»  یا گیتی است.
گوش یا گئوش در اوستا هم به چم گاو و هم به چم گیتی آمده است. «اورو» نیز  كه به چم روان است همراه با واژه‌ی گئوش، معنی روان جهان یا روان گاو را می‌رساند. «گئوش‌ارورون» نگاه دار گله‌ها و چارپایان سودمند است.
گاو در استوره‌ها، نماد گیتی ست و از دیدگاه فلسفی نماد زندگی دنیوی و خاكی است.

بنابر باور ایرانیان گوش‌ایزد، پاسدار و نگهبان جانداران سودمند است که این خویش کاری با چم این ایزد، هم‌خوانی دارد.
یعنی آزردن جانداران سودمند به نوعی به چم آزار آفرینش، به چم آزار گیتی‌ست.

ایزد گوش برای پاسداری از جانداران سودمند، به همراهیِ «ماه ایزد» و «رام‌ایزد» به یاریِ«وهمن امشاسپند» می‌شتابد.
پس ماه ایزد، رام‌ایزد و گوش‌ایزد، یارانِ «وهمن امشاسپند» در این خویش کاری هستند.

زرتشتیان از دیرباز در این ۴ روز از ریختن خون جانوران و از خوردن گوشت آن‌ها پرهیز می‌کنند و این کار برای نگهبانی از شمار جانوری و سلامتی انسان‌ها انجام می‌شود.

پرهیز از کشتن و خوردن جانوران هم چون یک قرارداد کلی است برای آن‌که در این ۴ روز، جانوران در امان باشند.

تصور کنید که این قرارداد از این دایره‌ی کوچک (هازمان زرتشتی) فراتر رود و جهانیان در این ۴ روز بر خود بایسته بدانند که از کشتن جانوران و خوردن خوراک‌های گوشتی بپرهیزند؛ بی‌گمان که آمار کشتار جانوران به اندازه‌ی بسیاری پایین خواهد آمد و از سویی برای انسان‌ها تمرینی خواهد بود برای خوردن خوراک‌های گیاهی.

روز «گوش‌ایزد» هم چون یک تلنگر، هر ماه، به ما «مجموعه‌ی آفرینش» را یاد آوری می‌کند.
گوش‌ایزد، هم چون رام‌ایزد و ماه ایزد و وهمن‌امشاسپند، تلنگری است تا «گیتی» را از یاد نبریم و یادمان نرود که بخشی از این مجموعه هستیم، اگر بخشی از هستی را بیازاریم، آزرده خواهیم شد. گویند در این روز باید جشن گرفت.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

گوش‌روز ای نگار مشكین‌ خال،
گوش بربط بگیر و نیک بمال.

من ز بهر سماع خواهم گوش،
بی‌سماعم مدار در هر حال.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

پرورش گوش اورون کن، گاو به ورز آموز.


اندرزنامه‌ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (گوش) اندرون گاو ساله، به مرز،
ببند و بیامرز بر گاو، ورز.

گل میزورس نماد گوش ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:35

#سیزده_بدر

سرایش و خوانش :

بانو هما ارژنگی.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:32

#جشن_سیزده_بدر_فرخنده_باد

ای نسیم گل فشان کز ناکجا و بی نشان،
نرم نرمک می ‌خزی از هر شکاف و روزنی.

ای شکوه سبز افسون ساز بزم افروز من،
ای بهار آرزو ای جلوه‌ی نوروز من‌.

با من از جمشید از زرتشت از فر کیان،
از سرود گات ها، از روزگار باستان.

با من از اندیشه ی نیک و با من از کردار نیک،
با من از بخشایش آن مهربان دادار نیک.

با من از آن گندم نورسته در دیس سپید،
از نشاط  کودکانه، از سرور صبح عید.

با من از سیب و سرود و سبزه و سرو و سبو،
با من از آلاله‌های رنگ رنگ خنده رو.

از کتاب حافظ شیراز آن دانای راز،
از ترنم‌های تار و از نوازش‌های  ساز.

با من از گشت و گذار سیزده در کوهسار،
با من از شوق نسیم و لاله‌های بی‌قرار.

با من از رقص لطیف و چابک پروانه‌ها،
بوسه‌ی باران به روی سبزه زار باصفا.

با من از خاک میهن از خطه‌ی شیران بگو،
ای نسیم نوبهاری با من از ایران کهن بگو....


(هما ارژنگی)

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:25

#تیر_ایزد

روز «تیر ایزد» سیزدهمین روز هرماه و چهارمین ماه هر سال، در گاه شمار زرتشتی «تیر» نام گرفته است.
تیر یا تیشتر، ایزد باران بوده و به یاری او کشتزارها سیراب از باران می‌شوند، هم چنین نگهبان ستوران است.
در اوستا «تیریشت» در نیایش ایزد باران است.
ستاره ی عطارد تیر نامیده می‌شود و نیز تیری که در کمان نهند و بجهانند.
ایرانیان باستان هنگام خشک سالی در این روز آیین ویژه‌ای برگزار می‌کردند و برای خواهش باران و پیروزی تیر ایزد بر دیو خشک سالی(اپوش) به در و دشت می‌رفتند و تیریشت می‌خواندند.

بخشی از یشت های اوستا درباره‌ی این ایزد است.
تیر نام ستاره‌ای‌ است كه امروزه آن ‌را «‌شعرای یمانی» یا به لاتین «سیریوس» (Silius) می‌نامیم.


سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ای نگار تیر بالا روز تیر،
خیز و جام باده ده بر لحن زیر.

عاشقی در پرده‌ی عشاق گوی،
راه‌های طبع خواه دل‌پذیر.


اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

کودک به تیراندازی و نبرد و سواری آموختن فرست.


اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

بفرمای بر کودکان روز (تیر)،
نبرد و سواری و پرتاب.

گل بنفشه نماد تیر ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 10:54

✅ پژوهش گر انگلیسی، نوئل مالکوم در کتاب خود به نام " تاریخچه کوتاه بوسنی" پژوهش ارزشمندی در مورد پیوندهای ایرانیان و گذشته ی مردمان یوگسلاوی پیشین انجام داده است. وی در این کتاب می‌نویسد :
"واژه ی کراوات، یا هراوات (Hravat) در زبان صربی" ریشه در این زبان ندارد.
این واژه از ریشه ی ایرانی ست که در لوحی سنگی در ناحیه ی یونانی نشین جنوب روسیه پیدا شده است.
ریشه ی آن نام، خراوات("Khoravat") در اوستا به معنای " دوستانه" است.

پژوهش های تاریخی نشان می‌دهد که نژاد کنونی کرواسی، کروات ها، از ۳۰۰۰ سال پیش شروع به مهاجرت از سرزمین مادری شان، ایران به سوی کرواسی، صربستان و بوسنی نموده‌اند.
البته موج بزرگ از کوچ این قوم ۱۷۰۰ سال پیش روی داده است.
شاید دلیل این کوچ سرکوب مانویان در دوران ساسانیان بوده است.
برمبنای پژوهش انجام شده توسط این پژوهش گر، واژه ی "صرب " ریشه در واژه‌ای ایرانی با عنوان "چارو" ("Charv") دارد که به معنای رَمه است.
بر پایه ی اسناد قدیمی، مردمان صرب و کروات دارای اصالت ایرانی هستند که بعدها به اقوام اسلاو پیوسته اند.
نوئل مالکوم بر این باور است که نظریه های نوین در این زمینه با شواهد تاریخی همگنی دارد.
برخی از تئوریسین‌های ملی‌گرای کروات، ترجیح می‌دهند که اصلیت خود را با ایرانیان پیوند دهند تا همسایگان اسلاو خود چنین تئوری‌هایی به ویژه در زمان جنگ جهانی دوم، در هنگامی که نژاد ایرانیان در طبقه‌بندی نژادها از سوی آلمانیان بالاتر از نژاد اسلاو قرار گرفت، تقویت شد.

هرچند به باور مالکوم، هم کروات‌ها و هم صرب‌ها مهاجرینی از ایران بوده‌اند که تقریباً به صورت هم زمان از ایران به بالکان کوچ کرده‌اند.
یک نکته آشکار است که کوچندگان نخستین برای آن که از سایر تیره های آن سامان تَمَیُز داده شوند، خود را "خراوات" یا همان کروات می‌نامیده‌اند.

این کوچندگان ایرانی نژاد، برای آن که هویت خویش را نشان دهند، یا برای زیباتر شدن، دستمالی به دور گردنشان می‌بستند، گردن پوشی که بعدها محبوبیتی جهانی یافت و به کراوات مشهور گشت.

در سال ۱۶۵۶، لوئی چهاردهم، هنگی از داوطلبان کروات را در ارتش خود تشکیل داد.
اعضای این هنگ، به رسم پیشینیان خود، دستمالی ابریشمین را به دور گردن خود می‌بستند که در انتهای آن گره‌ای داشت، هم چنین این دستمال برای بستن زخم مجروحین مورد استفاده قرار می‌گرفت.
از آن به بعد این گردن پوش ابریشمی به عنوان بخشی از زیور نظامی در ارتش فرانسه پذیرفته شد و واژه ’a la croate’ وارد زبان فرانسه گشت. ۱۷۰ سال پس از آن بستن کراوات به گردن در جهان رواج یافت.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک تاریخچه ی کوتاه بوسنی
نگارش : نوئل مالکوم.
و تارنمای روان شاد موبدکورش نیکنام.

✍ رونوشت بردیا بزرگمهر.
۳
@khashatra
پایان🔺🔺

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 10:52

#کراوات_در_فرهنگ_ایران

شیوه ی بستن آسان کراوات.
۱
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 09:12

#گنجینه_ی_اوسـتـا

اَوِستا نسکی(کتابی) بسیار کهن است که پیش از اشوزرتشت هم بوده است،
و تا پایان دوران ساسانیان هم آن را نگاشته‌اند.
اوستا نوشتار و سروده‌های نیاکان ماست که همانا دانشنامه ی ایرانیان بوده که در روزگار باستان ٢١ نسک داشته و هم‌ اکنون دارای پنج بخش است.

بخش‌های اوستا براین پایه‌اند :
❇️ ١ - یَسنه یا یسنا سروده‌ها و سخنان خود اشو زرتشت شناخته شده با نام گاهان که در اوستا گنجانده شده است.

❇️ ٢ - یشت‌ها = درباره سروده‌های نیایشی است که با ارزش‌ترین و مهم‌ترین ادبیات مزدیسنا است و ۷۲ تا سروده هست.
سروده‌هایی در ستایش مزدا اهورا و ایزدان گوناگون.
این سروده‌ها بُن مایه ی مهمی برای استوره‌ شناسی ایرانی به‌ شمار می روند که فردوسی توسی در شاهنامه خود از آن ها به بزرگی یاد کرده‌ است.

❇️ ٣ - وندیداد = دربرگیرنده ی دستورهای دینی و مسایل بهداشتی است.
در وندیداد باور به داشتن بهداشت و جلوگیری از بیماری ها. شأن دارایی. یاری به دیگران. ازدواج. کاروکوشش در زندگی است.
وندیداد نسک دینی زرتشتیان نیست و اندیشه ی اشوزرتشت در آن نقشی نداشته است اما دارای دانش ارزشمندی است که نشان می دهد در زمانی که قوم‌های دیگر جهان به گونه‌ی نیمه وحشی زندگی می کرده‌اند و برای به‌ دست آوردن خوراک و جای زندگی همانند جانوران به یک دیگر می تاختند و کشتارهای خونین انجام می شده است، چگونه نیاکان ما به دنبال قانون گذاری در بخش های گوناگون بهداشتی، درمانی، اجتماعی و دیگرها بوده‌اند.
وندیداد بخش بزرگ آن بسیار کهن است و به باور بسیاری، اوستا جزو منابع کهن پیش از زمان اشوزرتشت می باشد که در هزاره‌های بعد و در زمان اشکانیان و ساسانیان به مجموعه ی این نسک به اشتباه هم افزوده شده و از باب استوره‌شناسی و تاریخی تنها می تواند آن ها را خواند و مورد پژوهش قرار گیرد.

❇️ ۴ - ویسپرد = سروده‌های نیایش مزدیسنی و آیینِ شش گهنبار است و مجموعه‌ای از افزوده های یسنا است.

❇️ ۵ - خرده‌ اوستا = اوستای فشرده شده یا گلچینی از نیایش های اوستا که گزیده‌ای از متون : یسنا، ویسپرد، یشت و متن‌های کوتاه و نیایشدهای کوتاه مانند پنج نیایش است.
این مجموعه به عنوان نسک نیایش برای استفاده ی روزانه در نظر گرفته شده‌ است.
باور بر این است که این نوشتار را موبد آذرپاد ماراسپندان در زمان ساسانیان به عنوان نوشتار دینی به نگارش در آورد که در برگیرنده ی مجموعه‌ای از نیایش هاست.

📚 بُن مایه :

برگرفته از تارنمای روان شاد موبد کوروش نیکنام.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 09:05

#ماه_ایزد

ماه به اوستایی «ماوَنگَ» مانند خورشید ستودنی است.
در اساتیر، ماه سازنده‌ی نژاد ستوران شناخته شده است.
در ماه‌یشت این ایزد آموزگار گیاه و رستنی خوانده می‌شود.
این روز یکی از چهار روز پرهیز از خوردن گوشت است.
زرتشتیان این روز را «نَبُر» می‌نامند و از کشتن حیوانات و خوردن گوشت خوداری می‌کنند.
در این روز اوستای «ماه‌ نیایش» از سوی زرتشتیان خوانده می‌شود.

دوازدهمین روز از ماه سی‎روزه‌ی زرتشتی «ماه» و سی روز از سال ماه نامیده می‌شود.
ماه نام سیاره‌ای ست كه در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونگهه نوشته و خوانده مى‌شود.
ماونگهه در اوستا آمده و یشت هفتم به ماه است.
در ماه نیایش از ماه‌یشت گفته شده است.

در اوستا سازنده‌یِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی ست و پرورش دهنده ی گیاه و رستنی ست.
نَبُر به چمار (: معنای) كشتار نكردن جانوران در این روزها و پرهیز از خوردن گوشت است.
پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه، در درازای روز (روزه) كار ناپسند می‌شمارند. اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نام‌های بهمن، دومین روزِ ماه،
«ماه»، دوازدهمین روزِ ماه،
گوش، چهاردهمین روز به ماه،
و رام، بیست‌ و یكم روز به ماه زرتشتی و مزدیسنا هست.

 در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از  كشتار آن‌ها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب…
و هرگاه پیر شدند، از آن ها به درستی نگهداری كنند.

در مزدیسنا از كشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …


سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش :

ماه ‌روز ای به روی خوب چو ماه،
باده لعل مشک‌بوی بخواه.

گشت روشن چو ماه بزم كه گشت،
نام این روز ماه و روی تو ماه.


اندرزنامه‌ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم):

می خور و با دوستان گفت و گو کن.


اندرزنامه‌ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

بخور باده با دوستان، روز (ماه)،
ز ماه خدای، آمد کارخواه.

گل نرگس نماد ماه ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 08:58

#هنگامه_ی_رفتن_به_نیایش_گاه_پیر_هریشت

از روز اَمُرداد و فروردین برابر با هفتم فروردین هرسال تا پنج روز ویژه ی نیایش در پیر هریشت است.

نیایش گاه پیر هریشت در ۱۵ کیلومتری شهرستان اردکان، در دامنه ی کوه های کم ارتفاع و بدون پوشش گیاهی واقع شده است.

این نیایش گاه هرسال در برپایی آیین هیرومبا که از سوی زرتشتیان شریف آباد اردکان برگزار می شود، مکان گردهم آیی و فراهم کردن هیزم جشن هیرومبا می باشد.

زرتشتیان هر سال، در روز اَمُرداد روز از فروردین ماه به این محل می آیند و به نیایش همگانی، جشن و شادی می پردازند.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک یادگار دیرین
نگارش : روان شاد موبدکورش نیکنام.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 11:25

✅ قانون کرمه (برداشت کشته ی اعمال گذشته) مندرجات بندهای زیر از میان بند
های دیگر نقل از کتب دینی زرتشتیان، دلیل بر ای نست که قانون کرمه (برداشت کشته ی اعمال گذشته) در زرتشتی گری به درستی پذیرفته شده است.
يسنا ۲۹ - ۴ : مزدا از همه بهتر می داند که درگذشته چه کارهای ناشایستی از دیوان و هواخواهان آنان سرزده است یا در آینده سرخواهد زد. "

یسنا ۴۳ - ۵ : داوری تو پیوسته بر این اصل است که بدی بهره ی بدان و نیکی پاداش نیکان است تا روز واپسین . "

یسنا ۳۰ - ۱۱ : هرگاه ای مردم این آیین ها را دریابید که مزدا پدیدآورده ی شادی و رنج یعنی کیفر دیرپا برای پیروان دروغ و سود بی پایان برای پیروان راستی، آن گاه به راستی در پرتو این دستور به خرسندی واقعی خواهید رسید.

یسنا ۷ - ۲۷ : " مزدا آگاه است از مردان و زنانی از زندگان که کردارشان نیک است و بر نیکی آن ها داوری کرده است . "
ویسپه هومته : " تمام اندیشه و گفتار و کردار نیک از دانایی است و رهنمون به
بهترین حالت روحی.
تمام اندیشه و گفتار و کردار بد از نادانی است و رهنمون به بدترین حالت روحی.
۷۵
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 06:55

#خورشید_نیایش

با آوای روان شاد موبد مهربان فیروزگری

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 06:52

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز خور ایزد از فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

دوشنبه ۱۱ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۳۱ مارس سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ خور = (خیر) ، خورشید.

✔️ دیدار همگانی در پیر هریشت.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 March 2025 10:03

#گنجینه_ی_اوسـتـا

اَوِستا نسکی(کتابی) بسیار کهن است که پیش از اشوزرتشت هم بوده است،
و تا پایان دوران ساسانیان هم آن را نگاشته‌اند.
اوستا نوشتار و سروده‌های نیاکان ماست که همانا دانشنامه ی ایرانیان بوده که در روزگار باستان ٢١ نسک داشته و هم‌اکنون دارای پنج بخش است.

بخش‌های اوستا براین پایه‌اند :
١ - یَسنه یا یسنا سروده‌ها و سخنان خود اشو زرتشت شناخته شده با نام گاهان که در اوستا گنجانده شده است.

٢ - یشت‌ها = درباره سروده‌های نیایشی است که با ارزش‌ترین و مهم‌ترین ادبیات مزدیسنا است و ۷۲ تا سروده هست. سروده‌هایی در ستایش مزدا اهورا و ایزدان گوناگون.
این سروده‌ها بُن مایه ی مهمی برای استوره‌ شناسی ایرانی به‌ شمار می روند که فردوسی توسی در شاهنامه خود از آن ها به بزرگی یاد کرده‌ است.

٣ - وندیداد = دربرگیرنده ی دستورهای دینی و مسایل بهداشتی است.
در وندیداد باور به داشتن بهداشت و جلوگیری از بیماری ها. شأن دارایی. یاری به دیگران. ازدواج. کاروکوشش در زندگی است.
وندیداد نسک دینی زرتشتیان نیست و اندیشه اشوزرتشت در آن نقشی نداشته است اما دارای دانش ارزشمندی است که نشان می دهد در زمانی که قوم‌های دیگر جهان به گونه‌ی نیمه وحشی زندگی می کرده‌اند و برای به‌ دست آوردن خوراک و جای زندگی همانند جانوران به یک دیگر می تاختند و کشتارهای خونین انجام می شده است، چگونه نیاکان ما به دنبال قانون گذاری در بخش های گوناگون بهداشتی، درمانی، اجتماعی و دیگرها بوده‌اند.
وندیداد بخش بزرگ آن بسیار کهن است و به باور بسیاری، اوستا جزو منابع کهن پیش از زمان اشوزرتشت می باشد که در هزاره‌های بعد و در زمان اشکانیان و ساسانیان به مجموعه ی این نسک به اشتباه هم افزوده شده و از باب استوره‌شناسی و تاریخی تنها می تواند آن ها را خواند و باره پژوهش قرار گیرد.

۴ - ویسپرد = سروده‌های نیایش مزدیسنی و آیینِ شش گهنبار است و مجموعه‌ای از افزوده های یسنا است.

۵ - خرده‌ اوستا = اوستای فشرده شده یا گلچینی از نیایش های اوستا که گزیده‌ای از متون : یسنا، ویسپرد، یشت و متن‌های کوتاه و نیایشدهای کوتاه مانند پنج نیایش است.
این مجموعه به عنوان نسک نیایش برای استفاده ی روزانه در نظر گرفته شده‌ است.
باور بر این است که این نوشتار را موبد آذرپاد ماراسپندان در زمان ساسانیان به عنوان نوشتار دینی به نگارش در آورد که در برگیرنده ی مجموعه‌ای از نیایش هاست.


📚 بُن مایه :

برگرفته از تارنمای روان شاد موبد کوروش نیکنام.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

03 April 2025 10:46

✅ اشتودگات یسنا ۴۶ - ۱۱ نمونه ای از چند بند است در مورد توقف جلو چینود پل و بازگشت به جهان فریبنده ی اوهامی دروغ، زیرا وجدان آنان ناآرام و سخت است.
چینود پل یکی از تمثیلات است و پل جدا کننده و تشخیص می باشد.
در مزدیسنا در مورد آخرت آمده است که روانانی که پیشینه ی بد و زشت دارند از گذشتن از پل و رفتن به بهشت ناتوانند.
بهشت در اوستا گرودمان سرای سرود مزد امتضاد درج دمان سرای دروغ و فریبنده ی جهان است، توضیحی ست جلو پل تمایل به سپهر هستی غیر واقعی است و علت ناتوانی از ورود به بهشت، بازگشت روان به جهان خاکی می تواند باشد، تا خود را (یسنا  ۳۰ - ۱۰) برای وصل آماده سازد.
اشارات بسیاری در مورد ورود به چینود پل و ایست جلو آن می توان ارایه داد.
در یسنا ۳۴ - ۶ و ۵۰ - ۹ فعل پئی تی اینی با املای دیگری ملاحظه می شود و معنای آن بازگشتن برای رسیدن به آرزو و آرمان دیگر می باشد.

📚 بُن مایه :

دانستنی های آیینی زرتشتی.

🖋 نوشته ی : دستور خورشید دابو.

برگرداننده : رشید شهمردان.

چاپ : تهران ۱۳۵۸ خورشیدی
سازمان چاپ خواجه.

✍رونوشت : بردیا بزرگ مهر.

۷۹
@khashatra

ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

03 April 2025 10:05

✅ نخست نگاهی به گات ها می افکنیم.

در یسنا ۴۹ – ۱۱ سپنتمدگات واژه ی پئی تی به ئینتی به معنای آن ها بر می گردند، مفتاح مقصود ماست فاعل این فعل در بند مذکور روانانی هستند که پیشینه ی کردار زشت و کژ دارند و شهرت بد حاصل نموده اند.
آن ها به این جهان فریبنده ی واهی (درج دمان) بر می گردند زیرا به آن تعلق دارند. (انگهن استه ئو) پهلوی زبانان باور داشتند که دیوان با آشامیدنی تلخ در جهنم به استقبال روانان بدکار می روند.
لذا در ترجمه ی بند نامبرده (۴۹ - ۱۱) باور خود را در آن گنجانیدند و واژه ی پئی تی یه ئینتی را به "می روند به استقبال " معنی کردند و واژه ی دیوان را که در آن موجود نیست قاچاقی به عنوان فاعل مفهوم وارد ساختند.
خاورشناسان مغرب زمین و دیگران به دلیلی که برخودشان معلوم است، تردیدی در ترجمه ی مذکور روا نداشتند.
به سال ۱۲۷۷ یزدگردی که دانشجوی دانشگاه بودم، باکمال بی پروایی مخالفت خودم را از گزارش آن واژه اعلام داشتم.
زیرا فاعل آن "روانان" در بند مذکور موجود بود. پس به وام گرفتن واژه ی دیوان چه نیازی داشت؟
۷۷
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

03 April 2025 07:59

#امروز


نَبُر

به روز، پیروز ‌و فرخ روز گوش ایزد از فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

پنج شنبه ۱۴ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۳ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ گوش = گئوش ، روان جهان.

✔️ نبُر : پرهیز از کشتن حیوانات سودرسان
🐂پرهیز از خوردن خوراک‌های گوشت دار.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:33

سیزده بدرتون خجسته باد

روز تیر و تشتر است، روز سبزه و آب، روز سپاس گزاری از آن ها برای تر و تازه کردن و سبز کردن زندگی مان، روز نیایش برای نگاهبانی و افزون کردن آن ها.
روزی که سبزه و آب، همانا خرداد و اّمُرداد را دست به دست می سپاریم تا زندگی هامان مانند آن ها از شادی و تندرستی و روشنی و سبزی برای همیشه پربار باشد.

تیرایزد و فروردین ماه تان شاد و روشن باد..

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:29

#فلسفه_سیزده_بدر

در آیین و گاهشمار زرتشتیان و ایرانیان باستان هر روز یک نام ویژه دارد.
سیزدهمین روز در هر ماه به نام روز باران تیر (تیشتر) نماد و نشانه ی باران نام دارد.
زرتشتیان پس از پایان نوروز در روز سیزده بدر (روز تیر از ماه فروردین) به باغ و دشت می روند و به شادی و بازی و با سرزدن به زمین های کشاورزی جو و گندم و.... به پاک سازی محیط زیست  می پردازند و نوروز خود را به پایان می رسانند.
و برای درخواست باران به درگاه اهورامزدا نیایش می کنند و آرزوی سالی پر از باران و کشاورزی نیکو می کنند.

در مورد نسبت دادن نحسی سیزدهم هیچ مناسبتی با ایرانیان ندارد و این اندیشه خرافی پس از یورش اسکندر گجستک و یونانیان به ایران اهورایی وارد ایران شد زیرا عدد سیزده نزد یونانیان نحس بوده است.
آرزوی داشتن نوروز و سیزده بدر نیکی را برای همه ی ایران دوستان در سراسر این گیتی داریم.
شاد و تندرست باشید.

سیزده بدر خجسته وهمایون باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

02 April 2025 07:25

#امروز


به روز، پیروز ‌و فرخ روز تیر ایزد از فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

چهار شنبه ۱۳ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۲ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ تیر = تیشتر ، نماد و نشانه ی باران.

✔️ ۱۳ بدر شاد و همایون باد.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 10:53

✅ کراوات در فرهنگ ایران

درباره ی ایرانی بودن "کراوات" باید اشاره کرد که در اوستا ۱۲ چیز را نیاز مرد جنگی دانسته‌اند که هشتمین آن کوئرس (از ریشه کوئرت) می دانند که در گویش پهلوی به آن "گریوپان"می‌گفتند و بر روی زره بسته می‌شده است.

در نقش رجب پارس نرسیده به نقش رستم، که بنا بر نظر هرتسفلد مربوط به بابک، پدر اردشیر پاپکان می‌شود، "کوئرت" بر دور گردن بابک نشان داده شده است که به روی زره بسته است.
این پارچه پهن را بزرگان و سرداران سپاه به صورت پهن و پیش‌سینه‌ای استفاده می‌کردند که نمونه ی پهن آن در نگاره ی تاق‌بستان کرمانشاه دیده می‌شود.

"نوئل مالکوم" پژوهش گر بریتانیایی، در نسک (:کتاب) خود به نام “تاریخچه ی کوتاه بوسنی” بر این باور است که "کراوات" نخستین باردر زمان ساسانی از ایران به اروپا راه یافته است.
آنان از پیروان اندیشه ی "مانی" بودند و برای این که از دیگران متمایز نشان داده شوند از پارچه‌ای در جلوی پیراهن خود استفاده می‌کردند.
پس از آن در چند سده ی گذشته کرواسی‌ها آن را به فرانسه برده اند و در گویش فرانسوی، نام آن به کراوات تبدیل شده است.

این گردن پوش که فرانسویان از زمان لویی چهاردهم (۱۶۵۶) آن را از کراوات ها به امانت گرفتند.
به کشورهای دیگر جهان نیز راه یافته است.

کروات ها (کرواسی) در جنوب شرق اروپا در اصل گروهی از ایرانیان خراسان کهن بودند به نام خروات(خور آوات) یا (خور آباد) که در زمانی به شبه ی جزیره ی بالکان کوچ کرده اند.
کروات ها اکنون به ایرانی نژاد بودن خود خرسندند.

آنان درگذشته پارچه ی زیبایی را برای زیبایی به گردن خود می آویختند.
این گردن پوش به نام خودشان "کراوات"نامیده شد و اکنون در سراسر جهان پوشیده می شود.
۲
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 09:56

#آیین_های_ایرانی_و_زرتشتی

✳️ ماه فروردین :

۱ - جشن نوروز ، جشن سال نو.

۶ - زاد روز اشوزرتشت.

۷ تا ۱۱ - دیدار همگانی در نیایش گاه پیر هریشت در یزد.

۱۳ - سیزده بدر.

۱۹ - جشن فروردین گان، فرودگ.

✳️ ماه اردی بهشت :

۳ - اردی بهشت روز، جشن اردی بهشت گان.

۱۰ تا ۱۴ - گاهنبار چهره میدیوزرم گاه.

۲۵ - بزرگ داشت فردوسی.

✳️ ماه خورداد :

۶ - خورداد روز جشن خوردادگان.

۲۴ - دیدار نیایش گاه ستی پیر در یزد.

۲۴ تا ۲۸ - دیدار همگانی در نیایش گاه پیرسبز، چک چک.

۲۹ - پرسه ی همگانی.

✳️ ماه تیر :

۲ تا ۶ - دیدار همگانی در نیایش گاه پیر نارستانه.

۱۰ - تیر روز جشن تیرگان، حماسه ی آرش کمانگیر.

۸ تا ۱۲ - گاهنبار چهره میدیوشهم گاه.

۱۳ - دیدار نیایش گاه پارس بانو.

✳️ ماه اَمُرداد :

۳ - اَمُرداد روز جشن اَمُردادگان.

۱۲ - دیدار نیایش گاه پیر نارکی.

۳۰ - شهریور روز، جشن شهریورگان.

✳️ ماه شهریور :

۲۱ تا ۲۵ - گاهنبار چهره پیته شهیم گاه.

✳️ ماه مهر :

۱۰ - روز مهر جشن مهرگان، پیروزی فریدون برضحاک.

۲۰ تا ۲۴ - گاهنبار چهره ایاسرم گاه.

✳️ ماه آبان :

۴ - آبان روز،جشن آبان گان.

۷ - روز بزرگ داشت کورش.

✳️ ماه آذر :

۳ - آذر روز، جشن آذرگان.

۲۵ - جشن دیگان.

۳۰ - جشن شب چله.

✳️ ماه دی :

۱ - جشن خرم روز، زایش روشنایی.

۲ - جشن دیگان.

۵ - یادبود درگذشت اشوزرتشت.

۹ - جشن دیگان.

۱۰ تا ۱۴ - گاهنبار چهره میدیاریم گاه.

۱۷ - جشن دیگان.

۲۶ - جشن بهمن گان.

✳️ ماه بهمن :

۱۰ - مهر روز جشن سده، یادبود مهار شدن آتش.

۲۵ - پرسه ی همگانی.

۲۹ - جشن اسپندگان، بزرگ داشت بانوان و مادران.

✳️ ماه اسفند :

۱۴ - نیکوکاری و داد و دهش

۱۵ - روز درخت کاری.

۱۹ - سال روز پایان یافتن شاهنامه.

آخرین سه شنبه شب، چهارشنبه سوری.

۲۵ تا ۲۹ - گاهنبار چهره همس پت میدیم گاه.

📚 بن مایه :

برگرفته از تارنمای روان شاد موبد کورش نیکنام.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 09:06

#چهار_روز_نبر


روزهای نبر در کیش زرتشت چهار روز در هر ماه است.
به عبارت دیگر، زرتشتیان ۴۸ روز در سال نبر یا (پرهیز از خوردن گوشت و کشتار حیوانات سودمند) را می‌گیرند اما نه پشت سرهم.
زرتشتیان برای زیاده روی نکردن در خوردن گوشت جانوران، روزهای #دوم و #دوازدهم و #چهاردهم و #بیست_و_یکم هر ماه زرتشتی از خوردن گوشت پرهیز می کنند.

این چهار روز متعلق به چهار امشاسپندِ و ایزدان  #وهمن #ماه #گوش و #رام می‌باشد.
در نزد زرتشتیان برای هر سی روز ماه اسم خاصی وجود دارد.
یکی از این روزها «وهومن» است که بعدها به نام بهمن تغییر ریخت داده و به چم‌ منش نیک است.
روز «ماه»، روز «گئوش» یا گوش و روز «رام» نیز به همراه روز «وهومن» روزهایی هستند که گوشت خوردن درآن نکوهیده شده و به آن نبر(Nabor) می گویند.

"نبُر" فعلی جزو سنت زرتشتیان می‌باشد.
به چمار نبریدن و منظور از آن نکشتنِ حیوانات و سر آن ها را نبریدن بوده است.
در قدیم، برخی از زرتشتیان در کلِ ماه بهمن نیز لب به گوشت نمی زدند.
نیک است بدانید که نمادِ بهمن، سپیدی و پاکی است از همین رو موبدان زرتشتی سپید می پوشند چرا که؛
منش نیک به چم سپیدی ست.
هم چنین برای اطلاعاتِ عمومی می‌ گویم که وهومن نزدِ مزدیسنان بزرگی زیادی دارد.
چرا که با وهومن است که یک مزدیسن هوخت/Hovakht و هورشت/Hovarasht را می فهمد و رعایت می کند.
به چم این که با اندیشه ی نیک به کردار نیک و گفتار نیک نیز می رسد و منطقی می شود.
زرتشتیان باید در سه بخش #مینویِ #شنوایی، #اندیشه و #احساس همیشه کوشا باشند.
به آن چم که با این سه حس،
از نیکی و "امر نیک" دور نشوند.
و “اندیشه و احساس و شنوایی” باید همیشه سرشار از نیکی باشد.

@khashatra‌

وُهومَن اَمشاسِپَند

01 April 2025 09:04

#امروز


نَبُر

به روز، پیروز ‌و فرخ روز ماه ایزد از فروردین ماه سال ۳۷۶۳ مزدیسنی

سه شنبه ۱۲ فروردین ماه به سال ۱۴۰۴ خورشیدی

۱ آپریل سال ۲۰۲۵ (ترسایی)

✔️ ماه = ماوَنگهِه ، ماه.

✔️ نبُر : پرهیز از کشتن حیوانات سودرسان
🐂پرهیز از خوردن خوراک‌های گوشت دار.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 11:25

✅ قانون تکامل تدریجی روان (فرادئیتی ، وردئیتی) صریحا" در دین زرتشتی آموزش داده شده است مانند گاهنبار که مراحل آفرینش کاینات می باشد.
بی مرگی و جاودانی آخرین آماج زندگی است، گرفتاری طی مدت درازی در بهشت یا دوزخ، کار تکامل تدریجی را به تعویق می اندازد.
بنا به گفته ی بندهشن فرمان نزول روح به جهان، برای کسب تجربیات و رشد دانش و مبارزه با بدی و سرانجام برگشت به سرای شادی و سرور و سرچشمه ی خویش است.
خدا و شانس مغایر یک دیگرند. در باوری خویش در مورد طرح مینوی، باید واژه ی قسمت و شانس را ریشه کن کرد.
باید دانست که قانون ابدی و تغییر ناپذیر هستی، تابع هوس و پسند و ناپسند انسان نیست.
قانون بازگشت روان در زرتشتی گری هتا همراه با رستاخیز و فرشوگرد، ذکر شده است و با اصول آموزش های اشوزرتشت منافات ندارد، زیرا زندگانی تکراری، تشکیل میدان های پیکار است که در آن میدان ها با کسب تجارب و مبارزه علیه نادانی و وسوسه های نفسانی می توان به کمال نهایی رسید.
از دانشمندان پارسی انتظار داریم، روش بی طرفانه ای از لحاظ مندرجات هفتن یشت در پیش گیرند که می گوید : " کلیه ی اندیشه ها، گفتارها و کردارهای نیک، به هر هنگام و در هر جا انجام گیرد شایسته ی گرامی داشت می باشد.
زیرا ما زرتشتیان طرفدار نیکی می باشیم. در غیر این صورت فرضیه ی منطقی دیگری از راه انصاف و داد به دین و ایمان خود ارایه دهند که مخالف داد مینوی نیز نباشد و اصطلاح گندم از گندم بروید و جو زِ جو هم نقض نگردد.
توضیحات سرهم بندی و بچگانه ی کنونی آن ها به کلی رضایت بخش نیست.
به ویژه آن که دل شان گواهی می دهد که بیشتر پارسیان باورمند به کرمه می باشند و سرنوشت زندگی خود را نتیجه ی کِشته ی اعمال زندگی گذشته می شمارند.
متون کتب دینی زرتشتیان هم موید بازگشت روان است.

📚 بُن مایه :

دانستنی های آیینی زرتشتی.

🖋 نوشته ی : دستور خورشید دابو.

برگرداننده : رشید شهمردان.

چاپ : تهران ۱۳۵۸ خورشیدی
سازمان چاپ خواجه.

✍رونوشت : بردیا بزرگ مهر.

۷۶
@khashatra

ادامه دارد....

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 11:24

✅ نکته ی مهم دیگری که نباید از نظر دور داشت، حقیقت باوری روز محشر (رستاخیز ، قیامت ، فرشوگرد) است که با بازگشت روان هم آهنگ می باشد.
هر دو نظریه درست است، لیکن بازگشت های بسیار لازم است تا روان به آزادی نهایی که موجب جاودانگی است برسد.
قانون خطا ناپذیر "کرمه" یعنی برداشت کشته ی اعمال گذشته (داد مطلق) را اشوزرتشت درگات ها تصریح فرموده است و موضوع مهم کیش زرتشتی گری است، و بازگشت روان، استنباط طبیعی قانون عدل و داد را میسر می سازد و در غیر این صورت امکان توضیح بوالهوسی های عجیب سرنوشت مانند تولد کودک بی گناهی در فقر که از نواقص مادرزادی بلاهت رنج می برد، و یا تولد کودک خوش بخت و نابغه ای در خانه ی یک میلیاردر، محال است.
تنها توضیح قابل پذیرش آن ست که مسول محاسبه ی کشته ی اعمال گذشته ی انسان (بغ و بختار) یعنی کسی که سرنوشت را تعیین می نماید، بازمانده ی حساب اعمال یک زندگی را در زندگی دیگر او بدهکاری یا بستانکاری می کند.
در غیر اینصورت دادگری خداوند پر از اشتباه است و خداوند خود به جانب داری منسوب می گردد.
لیکن باید یقین داشت که، خدا دادگر اعمال جهانی است.
۷۴
@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

31 March 2025 06:54

#خور_ایزد

خور یا هْوَر به چم (: معنی) خورشید، نام یازدهمین روز از هر ماه در گاه شمار زرتشتی است.
آفتاب‌خوان خور، خوان خور در گات ها به چـم خورشید آمده و در اوستا هْوٓر آمده، در پارسی خُور و هور یا خورشید مى‌گویند.
هَورَخْشَئِتَو در پهلوى خْوَرَشتٓ در گات ها بدون شئت آمده است.

خراسان  نیز از واژه‌های كهن و سرزمین‌ های خاوری بوده و به خورآسان مى‌خواندند به چم بر آینده و بالا رونده همان خورشید را گویند.

«ویس و رامین نوشته‌ی فخرالدین گرگانی»

بر آمدن گاه خورشید هركس سر آید،
خراسان آن بود كز وی خور آید.

خراسان پهلوی باشد خور آید،
عراق و پارس را زو خور بر آید.

خراسان هست معنی خور آبان،
كجا زو خور بر آید سوی ایران.


«سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش»

روز خور است ای به دو رخ هم چو خور،
تافت خور از چرخ فلک باده خور.

باده خور و نیز مرا باده ده،
افسوس احوال زمانه مخور.

اندرزنامه ی آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم) :

کودک به دبیرستان کن تا دبیر فرزانه بود.

اندرزنامه ی آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار :

به (خور) روز، کودک به استاد ده،
که گردد دبیری خردمند و به.

گل مرو سپید نماد خور ایزد است.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 March 2025 10:41

#شادباش_نوروز_به_گویش_های_ایرانی

شاد باش نوروز به گویش مردم دانا و فرهیخته از ۴ گوشه ی سرزمین پاک آریایی مون.

@khashatra

وُهومَن اَمشاسِپَند

30 March 2025 07:44

#اصول_دین_زرتشتی

۱ - باور به یکتایی خدا.
۲ - باور به پیامبری اشو زرتشت.
۳ - باور به بقای روان و جهان واپسین ( = مینو)
۴ - باور به اشا ( = راستی)
۵ - باور به گوهر آدمی و آدمیت
۶ - باور به هفت پایه ی کمال ( = امشاسپند )
۷ - باور به داد و دهش و دست گیری از نیازمندان.
۸ - باور به سپندینه بودن چهار آخشیج ( آب، هوا، آتش، خاک، )
۹ - باور به فرشکرد بودن.
پیامبران کمینه به سه اصل :
یکتایی خداوند، پیامبری پیامبر و جهان آخرت( معاد) ایمان دارند.

📚 بُن مایه :

برگرفته از نسک جهان بینی اشو زرتشت.
نوشته ی : موبد دکتر اردشیر خورشیدیان.

✍ رونوشت : بردیا بزرگمهر.

@khashatra