3807
✳️ یادداشت‌ها، برگزیده‌ها و پیشنهادهایی در مسیر آگاهی ✅ نقد و نظرتان به دیدهٔ منّت ⬅️ معرفی: https://kalaam.ir/?page_id=2141524168 ⬅️ آی‌دی شخصی: @hamidhosseiniii ⬇️⬇️⬇️ ✳️ https://t.me/hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۸: عمل بی‌منت و آزار
0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:36 عمل بی‌منت
7:26 بطلان عمل با منت و آزار
10:26 مردم را خوار نکنید!
12:05 دعا برای نجات
13:02 روش درمان
16:10 منت‌های خدا
19:01 اجر غیر ممنون
⭕️ @hamidhossaini
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۴۷ تا ۵۲ سورهٔ انعام 💢
✳️ قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ ﴿۴۷﴾
⬅️ بگو: «به نظر شما اگر عذاب خدا ناگهان یا آشکارا به سراغتان آید، آیا جز گروه ستمکاران نابود می‌شوند؟»
🔺توضیح مفهوم «أرأیتکم» در ترجمهٔ آیهٔ ۴۰ همین سوره بیان شد.
✳️ وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۴۸﴾
⬅️ و فرستادگان را نمی‌فرستیم مگر به‌عنوان افرادی مژده‌دهنده و هشداردهنده؛ پس هر کس ایمان آورَد و اصلاح کند، نه هیچ بیمی بر آنها می‌رود و نه اندوهگین می‌شوند.
🔺با توجه به نکره بودن «خوف» در ترجمه از «هیچ» استفاده شد.
✳️ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ ﴿۴۹﴾
⬅️ و کسانی که آیات ما را دروغ شمردند، به‌خاطر نابه‌کاری‌هایی که می‌کردند، دچار عذاب می‌شوند.
🔺توضیح معنای «مسّ» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۰ سورهٔ بقره گذشت.
🔺معنای «فسق» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۶ سورهٔ بقره بیان شد.
✳️ قُلْ لَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ ﴿۵۰﴾
⬅️ بگو: «به شما نمی‌گویم گنجینه‌های خدا نزد من است؛ و غیب نمی‌دانم؛ و به شما نمی‌گویم من فرشته‌ام. جز آنچه را که به من وحی می‌شود، پیروی نمی‌کنم.» بگو: «آیا نابینا و بینا یکسانند؟ پس آیا نمی‌اندیشید؟»
🔺همان‌گونه که قبلاً بیان شد، رایج‌ترین تعبیر این دوران دربارهٔ جهان غیب، «ماوراء» است که به امور پنهان از حواس و حقایق برتر از ماده اشاره دارد؛ ولی در این آیه با توجه به شیوهٔ کاربرد واژه بهتر است در ترجمه از خودش که در فارسی نیز به‌کار می‌رود استفاده شود.
✳️ وَأَنْذِرْ بِهِ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْ يُحْشَرُوا إِلَىٰ رَبِّهِمْ لَيْسَ لَهُمْ مِنْ دُونِهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ ﴿۵۱﴾
⬅️ و به‌وسیلهٔ آن به کسانی هشدار بده که از برانگیخته و گردآورده شدنشان به‌سوی خداوندگارشان بیم دارند و جز او هیچ سرپرست و اعمال نفوذ کننده‌ای ندارند؛ باشد که پروا کنند.
🔺توضیح معنای «حشر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۳ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺معنای «شفاعت» و دلیل دقیق نبودن ترجمهٔ مشهور آن به «وساطت»، در ترجمهٔ آیهٔ ۴۸ سورهٔ بقزه توضیح داده شد.
✳️ وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿۵۲﴾
⬅️ و کسانی را که بامدادان و شامگاهان خداوندگارشان را می‌خوانند، در حالی که رخسار او را می‌جویند، از خود مران. نه چیزی از حساب آنها بر عهدهٔ توست و نه چیزی از حساب تو بر عهدهٔ آنهاست، که آنان را برانی و در نتیجه از ستمکاران باشی.
🔺اغلب مترجمان «وجه الله» را به‌معنی «خشنودی خدا» دانسته‌اند، در حالی که در ترجمهٔ آیهٔ ۱۱۵ سورهٔ بقره آن را «روی و رخسار خدا» ترجمه کرده‌اند. اگرچه مقصود نهایی از این تعبیر مجازی همان خشنودی خداست، ولی همان‌گونه در متن قرآن از چنین تعبیری استفاده شده، خوب است در ترجمه نیز همین شیوهٔ بیان به‌کار گرفته شود.
🔺«ف» در «فتکون» برای تفریع است و بر همین اساس، «در نتیجه» ترجمه شد.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۷: ولایت، شرط قبول عمل
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:51 ولایت اهل بیت (ع)، شرط پذیرش اعمال
6:44 جایگاه ولایت نیز در دل است
10:21 مثل دیگر شرایط، ولی مهم‌ترین آنها
18:29 پس مهم، تسلیم بودن دل است
⭕️ @hamidhossaini
💢 درس اخلاق امام سجاد (علیه‌السلام) 💢
بیستمین دعا در صحیفهٔ سجادیه که با عنوان «دعای مکارم الاخلاق» شناخته می‌شود، حاوی آموزه‌هایی ارزشمند از امام زین‌العابدین (علیه‌السلام) است که اگر در پرتو قرآن و دیگر احادیث آموخته شود، درک عمیقی از اخلاق اسلامی را در اختیار می‌گذارد.
بر این اساس مدتی است توفیق دارم پای این درس اخلاق می‌نشینم و در حد توان اندک خود، نکاتی را در شرح این دعا ارائه می‌دهم. تا کنون ۳۹ جلسه از این مباحث بیان شده و به‌یاری خدا با بهره‌گیری از نقد و نظر شما همچنان ادامه خواهد یافت.
⬅️ ویدیوهای حاوی اسلاید و تصاویر این جلسات را می‌توانید در این لینک مشاهده فرمایید:
➡️ https://youtube.com/playlist?list=PL5DNk6j1DhccF3EO3eqEgGrGB08E1ihgb&si=TK7mIqCNjHH6kBxc
⬅️ فایل صوتی آنها نیز در این کانال ارائه شده و از طریق جستجوی عنوان، قابل دست‌یابی است:
➡️ /channel/islamiccenter_ro/3798
🔸ای ماه بنی هاشم
مرحوم حاج میرزا فخرالدین جزایری از شاگردان حاج شیخ عبدالکریم حائری نقل می‌کرد: ناراحتی چشم پیدا کردم. دکتر امینالملک اوّلین چشمپزشک تهران چشمم را عمل کرد. من از حاج آقا جمال اصفهانی شنیده بودم که خواندن این ابیات برای توسّل خیلی مؤثر است:
ای ماه بنی هاشـم، خورشیدلقـا عباس
ای نـور دل حیـدر، شمـع شـهـدا عباس
از محنت و درد و غم ما رو به تو آوردیم
دست من مسکین گیر از بهرخدا عباس
در میان اهل دعا معروف است که این شعر تأثیر فوق العاده‌ای دارد اگرچه از نظر شعری ارزش چندانی ندارد. شعر را خواندم و خوابیدم. درخواب گفتند به حاج شیخ هم متوسّل شو. از خواب بیدار شدم و فاتحه‌ای برای حاج شیخ خواندم و دوباره خوابیدم. درخواب دیدم در دریا افتاده‌ام و درحال غرق شدن هستم. شخصی بیرون آب بود به من فرمود: دستت را به من بده و مرا نجات داد. پرسیدم شما کیستید؟ فرمود: عباس!
فردا دکتر امین الملک چشمم را معاینه کرد و گفت: آقا سیّد، معجزه کردی؟ گفتم چطور؟ گفت: آن چشمی که من عمل کردم چشم نبود. چه اتفاقی افتاده؟ گفتم: بله معجزه شده است و ماجرای توسّلم را برایش نقل کردم.
📚جرعه ای از دریا؛ آیة الله شبیری زنجانی، ج۳؛ ص۵۷۵
💢 توصیهٔ کشتی نجات 💢
❇️ فرازی از سخنرانی امام حسین (علیه‌السلام) پیش از حرکت به‌سوی کربلا:
🔻مَنْ نَفَّسَ كُرْبَةَ مُؤْمِنٍ فَرَّجَ اَللَّهُ عَنْهُ كُرَبَ اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ وَ مَنْ أَحْسَنَ أَحْسَنَ اَللَّهُ إِلَيْهِ وَ اَللّٰهُ يُحِبُّ اَلْمُحْسِنِينَ.
🔺هر کس رنج و اندوه مؤمنی را برطرف کند، خدا گره‌های دنیا و آخرت او را می‌گشاید و هر کس احسان کند خدا به او احسان خواهد کرد و خدا نیکوکاران را دوست دارد.
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۶: عمل بدون خودشگفتی
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 خطر شاد شدن از عمل
5:52 خودتان را تزکیه نکنید!
7:01 سمی مهلک
8:35 عجب حماقت است
9:10 مژده به گناهکاران و هشدار به صدیقان!
⭕️ @hamidhossaini
🔺با توجه به تفاوت ترجمهٔ آیهٔ ۴۱ با آنچه مفسران و مترجمان قرآن گفته‌اند، لازم است نقد و دقت ویژهٔ دوستان به روشن شدن موضوع و انتخاب بهتر میان دیدگاه مشهور و این پیشنهاد جدید کمک کند.
⭕️ @hamidhossaini
💢 فقط حق را بگویید! 💢
❇️ امام موسی کاظم (علیه‌السلام):
🔻اِتَّقِ اَللَّهَ وَ قُلِ اَلْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ فِيهِ هَلاَكُكَ فَإِنَّ فِيهِ نَجَاتَكَ. اِتَّقِ اَللَّهَ وَ دَعِ اَلْبَاطِلَ وَ إِنْ كَانَ فِيهِ نَجَاتُكَ فَإِنَّ فِيهِ هَلاَكَكَ.
🔺از خدا پروا كن و حقّ را بگو هر چند نابوديت در آن باشد، كه بى‌شک نجات تو در همان است. پروای خدا را داشته باش و باطل را رها کن، گرچه نجاتت در آن باشد كه مسلّما نابوديت در همان است.
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۵: عمل با بیم و امید
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:46 بیم و امید
3:31 هلاکت عابد متکی به رحمت خدا!
5:47 نگرانی از پذیرفته نشدن
7:32 تکیه بر رحمت خدا، نه بر عمل
10:03 تعادل خوف و رجاء
12:30 مرز بیم و امید
⭕️ @hamidhossaini
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۲۵ تا ۳۰ سورهٔ انعام 💢
✳️ وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۲۵﴾
⬅️ و از آنها کسانی هستند که به تو گوش فرا می‌دهند در حالی که بر دل‌هایشان پوشش‌هایی قرار دادیم تا آن را نفهمند و در گوش‌هایشان سنگینی قرار دادیم و اگر هر نشانه‌ای را ببینند به آن ایمان نمی‌آورند تا آنجا که وقتی نزد تو می‌آیند با تو بگو مگو می‌کنند و کسانی که حق‌پوشی کرده‌اند می‌گویند: «این جز افسانه‌های پیشینیان نیست.»
🔺 «أکنّة» جمع «کِنان» به معنای «پوشش» است.
🔺«أن یفقهوه» مفعول لأجله است.
🔺 «وَقْر» به‌معنای «سنگینی» است که منجر به کاهش شنوایی می‌شود. از آنجا که این کلمه به «أکنة» عطف شده است ناچاریم «قرار دادیم» را برایش تکرار کنیم.
🔺«مجادله» به‌معنی «استدلال و بحث مستمر برای اثبات حرف خود» است که در تعابیر رایج به آن «بگومگو» می‌گویند.
🔺 «أساطیر» جمع «أسطورة» به معنای «آنچه بیش از سطرهای طبیعی و درست نوشته شود» و منظور از آن «داستان ساختگی و خیالی» است که به آن «افسانه» می‌گویند.
🔺«أولین» در اصل به‌معنی «نخستین‌ها» و اشاره به اقوامی است که در دوره‌های نخستین و قدیمی زندگی می‌کرده‌اند، ولی با توجه به اینکه تعابیری چون «نخستین‌ها» یا «نخستینیان» در فارسی امروز کاربرد ندارد ناچاریم از «پیشینیان» استفاده کنیم.
✳️ وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ وَإِنْ يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ ﴿۲۶﴾
⬅️ و آنها از آن باز می‌دارند و از آن دور می‌شوند، در حالی که کسی جز خودشان را به نابودی نمی‌‌افکنند، ولی درک نمی‌کنند.
🔺 «نأی» به‌معنای «منحرف و دور شدن» است.
🔺«و» در «وإن یهلکون» و «وما یشعرون» حالیه است و با توجه به اینکه نمی‌توان «در حالی که» را دوباره تکرار کرد، مفهوم آن را در این سیاق با «ولی» بیان می‌کنیم.
✳️ وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۷﴾
⬅️ و شگفتا اگر ببینی هنگامی که با آتش مواجهشان می‌کنند؛ آن‌گاه می‌گویند: «ای کاش بازگردانده می‌شدیم و نشانه‌های خداوندگارمان را تکذیب نمی‌کردیم و از مؤمنان بودیم.»
🔺با توجه به اینکه جواب «لو» در آیه نیامده است، بر شگفت‌انگیز بودن موضوع دلالت می‌کند.
🔺 مادهٔ «وقف» وقتی با «علی» به‌کار می‌رود، مفهوم «اشراف و آگاهی پیدا کردن» را می‌رساند و مجهول شدنش بیانگر حالتی است که کسی را نسبت به چیزی آگاه کنند. در تعابیر رایج فارسی برای بیان این مفهوم از «مواجه کردن» استفاده می‌شود.
✳️ بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا كَانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿۲۸﴾
⬅️ بلکه آنچه قبلاً پنهان می‌کردند برایشان آشکار شد؛ و بر فرض که بازگردانده شوند، قطعاً آنچه را که از آن باز داشته شده بودند، از سر می‌گیرند و به‌راستی آنها قطعاً دروغگویند.
🔺 تقریباً همهٔ مترجمان «عادوا لما» را که به‌معنی «از سر گرفتن کار» است، «برگشتن به آنچه» ترجمه کرده‌اند؛ در حالی که این تعبیر معادل «عادوا الی» است.
✳️ وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ ﴿۲۹﴾
⬅️ و گفتند: «جز زندگی دنیای ما زندگی دیگری در کار نیست و ما برانگیخته نخواهیم شد.»
🔺 «مبعوث» به‌معنی «برانگیخته شده» است و در این سیاق معنای «برانگیخته شدنی» می‌دهد، ولی از آنجا که چنین تعبیری در فارسی معاصر نامأنوس است از ساختار فعل در ترجمه استفاده شد.
✳️ وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ ۚ قَالَ أَلَيْسَ هَٰذَا بِالْحَقِّ ۚ قَالُوا بَلَىٰ وَرَبِّنَا ۚ قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ ﴿۳۰﴾
⬅️ و شگفتا اگر ببینی هنگامی که با خداوندگارشان مواجهشان می‌کنند؛ می‌گوید: «آیا این حق نیست؟» می‌گویند: «آری، به خداوندگارمان سوگند.» می‌گوید: «پس به‌خاطر آنکه حق‌پوشی می‌کردید، عذاب را بچشید.»
🔺 توضیحات مربوط به معنای «ولو» و «وقفوا علی» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۷ گذشت.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
🟢 مرام امیرالمؤمنین علی علیه السلام در برخورد با مخالفان حکومت خود چگونه بود؟
🌹 سالروز میلاد سراسر نور و برکت حضرت مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام مبارک باد!
🔻 کانال رسمی «بنیاد شهید مطهری» در تلگرام، ایتا و سروش👇
t.me/motahari_ir
eitaa.com/motahari_ir
sapp.ir/motahari_ir
❇️ در حدیثی از امام جواد (علیه‌السلام) چنین نقل شده است:
🔻 منْ لَمْ يَعْرِفِ اَلْمَوَارِدَ أَعْيَتْهُ اَلْمَصَادِرُ.
🔺کسی که راه‌های ورود به موضوعی را نشناسد در بیرون رفتن از آن درمانده خواهد شد.
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۴: اندک شمردن عمل
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:16 کم شمردن کار نیک
5:45 تحقیر عمل
10:16 کار خیر را زیاد نشمارید
11:40 زینت پرواپیشگان
12:45 عذرخواهی به‌خاطر کار نیک
⭕️ @hamidhossaini
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۹ تا ۲۴ سورهٔ انعام 💢
✳️ قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ قُلْ لَا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ ﴿۱۹﴾
⬅️ بگو: «چه چیزی بزرگ‌ترین گواه است؟» بگو: «خدا میان من و شما گواه است و این قرآن به من وحی شده است تا به‌وسیلهٔ آن به شما و هر کس که به او برسد، هشدار دهم. آیا به‌راستی شما گواهی می‌دهید که در کنار خدا معبودهایی دیگر وجود دارد؟» بگو: «من گواهی نمی‌دهم.» بگو: «جز این نیست که او معبودی یگانه است و به‌راستی من از آنچه شریک قرار می‌دهید بیزارم.»
🔺اغلب مترجمان به قرینهٔ اشاره به گواه بودن خدا در جملهٔ بعد، «أي شيء» را «چه کسی» ترجمه کرده‌اند، در حالی که اگر این معنی مقصود بود، در آیه از «مَن» استفاده می‌شد و به‌نظر می‌رسد در این تعبیر، پرسش گسترده‌تری مطرح شده است.
✳️ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۲۰﴾
⬅️ کسانی که به آنها کتاب داده‌ایم همان‌گونه که پسرانشان را می‌شناسند، او را می‌شناسند؛ ولی کسانی که خودشان را زیانکار شدند، از همین رو ایمان نمی‌آورند.
🔺توضیح عبارت «الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۲ همین سوره بیان شد.
✳️ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ ﴿۲۱﴾
⬅️ و چه کسی ستمکارتر از کسی است که بر خدا دروغی ببندد یا نشانه‌های او را تکذیب کند؟ به‌راستی ستمکاران رستگار نمی‌شوند.
✳️ وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكَاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿۲۲﴾
⬅️ و روزی که همگی آنها را بر می‌انگیزیم و گرد می‌آوریم، آن‌گاه به کسانی که شرک ورزیده‌اند می‌گوییم: «آن شُرکایتان که می‌پنداشتید، کجایند؟»
🔺توضیح معنای «حشر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۳ سورهٔ بقره بیان شد.
✳️ ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ ﴿۲۳﴾
⬅️ آن‌گاه آشفتگی آنها جز این نبود که گفتند: «به خدا که خداوندگار ماست سوگند، ما مشرک نبودیم.»
🔺همان‌گونه که در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۱ سورهٔ بقره بیان شد، «فتن» به‌معنی «آشوب و آشفتگی» است. استفاده از این تعبیر در آیه برای اشاره به این نکته است که آنان با آشکار شدن حقایق و وقایع سهمگین قیامت دچار آشفتگی و اضطراب می‌شوند و این‌گونه پاسخ می‌دهند. اغلب مترجمان به این نکته توجه نکرده و بدون هیچ مبنای علمی واژهٔ «فتنة» را فقط در این آیه با تعابیری چون «پاسخ» یا «عذر» ترجمه نموده‌اند.
🔺با وجود مضارع بودن زمان افعال آیهٔ پیش و امکان استمرار همان روش در این آیه، اینجا از افعال ماضی استفاده شده است و باید به این شیوه بیان که حتماً دارای حکمتی است، در ترجمه وفادار بود.
✳️ انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۲۴﴾
⬅️ بنگر چگونه بر خودشان دروغ بستند و آنچه می‌بافتند از دستشان رفت و گم شد.
🔺معنای «افتراء» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۴ سورهٔ آل‌عمران توضیح داده شد.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۸: عمل بی‌منت و آزار
0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:36 عمل بی‌منت
7:26 بطلان عمل با منت و آزار
10:26 مردم را خوار نکنید!
12:05 دعا برای نجات
13:02 روش درمان
16:10 منت‌های خدا
19:01 اجر غیر ممنون
⭕️ @hamidhossaini
💢 آیا «بقیة الله» از القاب امام مهدی (عج) است؟ 💢
✍️ سید حمید حسینی
اخیراً یکی از محققان گرامی در یادداشتی به بررسی تطبیق لقب «بقیة الله» بر امام عصر (عجل الله فرجه) پرداخته و ضمن انکار آن، معنای این عبارت را صرفاً «سود عادلانه» دانسته است. وی در یادداشتی دیگر با روش تفسیر قرآن به قرآن، نکات مفیدی را به‌عنوان دلیل برداشت خود ذکر کرده است.
اگرچه توضیحات ایشان دربارهٔ معنای ظاهری آیه درست و آموزنده به‌نظر می‌رسد، ولی دو اشکال مهم در این اظهار نظر وجود دارد که لازم است به آن توجه شود:
اشکال نخست، بی‌توجهی به این نکته است که آیات قرآن علاوه بر معانی ابتدایی و ظاهری، دارای لایه‌های عمیق‌تری است که به آن باطن یا تأویل گفته می‌شود. لذا اگر بر اساس دلایلی معتبر، با تفسیری متفاوت از یک عبارت قرآنی مواجه شویم، در صورتی که آن برداشت، تضادی با الفاظ آیه و محکمات قرآنی نداشته باشد، می‌توانیم علاوه بر مفهوم ظاهری، معنایی باطنی را نیز به همان کلمات نسبت دهیم.
البته هر پژوهشگری حق دارد دلایلی را که از تأویل یا بطن یک آیه سخن می‌گوید نقد کند، ولی اشکال دوم مطلب ایشان این است که در نقد روایات تطبیق «بقیة الله» بر امام مهدی (عج) فقط به احادیثی می‌پردازد که در تفاسیر روایی دوران رواج اخباریگری آمده و همین نکته را نشانهٔ روشن بودن تکلیف آنها می‌داند. این در حالی است که این نسبت، دقیق و بیانگر همهٔ حقیقت نیست.
احادیثی که چنین تطبیقی را به پیشوایان دین نسبت می‌دهد، علاوه بر تفاسیر روایی، در منابع معتبرتری چون اصول کافی و کمال‌الدین که قرن‌ها قبل از دوران رواج اخباریگری تدوین شده‌اند نیز وجود داشته و نادیده گرفتن این نکته، اعتبار علمی نقد را زیر سؤال میبرد.
اگرچه همچنان می‌توان این تطبیق و احادیث مرتبط با آن را نقد کرد، یا حتی دربارهٔ حجیت احادیث تفسیری تردید داشت، ولی انکار قاطعانهٔ مطلبی که منافات و تضادی با عقل و نقل ندارد، گذشته از بی‌دقتی علمی، تقابلی بیهوده با ده‌ها دعا، زیارت و حدیثی است که بدون نفی اهمیت «سود عادلانه» در داد و ستد، منفعت ماندگارتر و مهم‌تر را حاکمیت ولی خدا و موعودی می‌داند که عدالت واقعی را برقرار خواهد کرد.
پ.ن: ارجاعات در مطالب آبی‌رنگ لینک شده است.
⭕️ @hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۷: ولایت، شرط قبول عمل
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:51 ولایت اهل بیت (ع)، شرط پذیرش اعمال
6:44 جایگاه ولایت نیز در دل است
10:21 مثل دیگر شرایط، ولی مهم‌ترین آنها
18:29 پس مهم، تسلیم بودن دل است
⭕️ @hamidhossaini
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۴۲ تا ۴۶ سورهٔ انعام 💢
✳️ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ ﴿۴۲﴾
⬅️ و به‌راستی به‌سوی امت‌هایی که پیش از تو بودند، فرستاده اعزام کردیم؛ پس آنها را به سختی و خسارت‌زدگی گرفتار ساختیم، باشد که التماس کنند.
🔺با توجه به اینکه مفعول «أرسلنا» در متن آیه ذکر نشده، بهتر است در ترجمه نیز آن را آشکار نکنیم؛ لذا «ارسال» به «اعزام فرستاده» ترجمه شد تا روان و دقیق باشد.
🔺توضیح معنای «بأساء» و «ضراء» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۷۷ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺مادهٔ «ضرع» در اصل به‌معنی «درخواست همراه با خشوع و فروتنی» است که در تعابیر رایج فارسی به آن «التماس کردن» می‌گویند.
✳️ فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۴۳﴾
⬅️ پس چرا آن‌گاه که سختی ما به آنها رسید، التماس نکردند؟ چون دل‌هایشان سنگ شده و شیطان آنچه را انجام می‌دادند برایشان آراسته بود.
🔺 «ولکن» در این سیاق برای بیان دلیل و پاسخ پرسشی که پیش از آن مطرح شده آمده است؛ لذا به «چون» ترجمه شد.
🔺دلیل استفاده از تعبیر «سنگ» در معادل «قساوت» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ سورهٔ مائده توضیح داده شد.
✳️ فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ ﴿۴۴﴾
⬅️ پس چون آنچه را به ایشان گوشزد شده بود فراموش کردند، درهای همه چیز را به رویشان گشودیم؛ تا اینکه وقتی به‌خاطر آنچه به ایشان داده شده بود شادی کردند، ناگهان گرفتارشان ساختیم و یک‌باره سر خورده شدند.
🔺 «إبلاس» به‌معنای «نومیدی شدید همراه با سرافکندگی و اندوه» است. در تعابیر رایج فارسی برای این مفهوم از «سر خوردگی» استفاده می‌شود.
✳️ فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۴۵﴾
⬅️ پس ریشهٔ گروهی که ستم کردند کنده شد و همهٔ سپاس‌ها و ستایش‌ها از آنِ خداست، خداوندگار جهان‌ها.
🔺«دابر» به‌معنای «دنباله و پشت» است و «قطع دابر» کنایه از نابودی کامل و ادامه نیافتن است. در تعابیر رایج فارسی برای بیان این مفهوم از «کندن ریشه» استفاده می‌شود.
🔺توضیحات مربوط به معنای «الحمد لله رب العالمین» در ترجمهٔ آیهٔ دوم سورهٔ فاتحه بیان شد.
✳️ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّهُ سَمْعَكُمْ وَأَبْصَارَكُمْ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمْ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِهِ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ ثُمَّ هُمْ يَصْدِفُونَ ﴿۴۶﴾
⬅️ بگو: «به نظر شما اگر خدا شنوایی و دیدگانتان را بگیرد و بر دل‌هایتان مُهر و موم نهد، کیست معبودی جز خدا که آن را برایتان بیاورد؟» بنگر چگونه نشانه‌ها را گوناگون قرار می‌دهیم، با این حال آنها رویگردان می‌شوند.
🔺 توضیح معنای «أرأیت» در ترجمهٔ آیهٔ ۴۰ همین سوره گذشت.
🔺 توضیح معنای «ختم» در ترجمهٔ آیهٔ هفتم سورهٔ بقره بیان شد.
🔺«تصریف» به‌معنی «دگرگونی و جابه‌جایی» و منظور از آن «متفاوت و گوناگون ساختن» است.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ نخست این سوره دلیل ترجمهٔ «ثم» به «با این حال» توضیح داده شد.
🔺 «صدف» در اصل به‌معنای «برخورد با کنار و پهلو» است و وقتی با «عنِ» ظاهر یا مقدر همراه باشد معنای «روی گرداندن» را بیان می‌کند.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
💢 خوش به حالت آقای زرویی 💢
✍️ محمد برزگر / شاعر
❇️ ابتدای شب بود که استوری حامد محقق را دیدم، نوشته بود برای آقای زرویی‌نصرآباد نماز لیلة‌الدفن بخوانید، اسم پدرشان را سؤال کردم تا برایشان نماز را بخوانم. آخر شب یادم آمد به همان استوری و نماز را خواندم. ساعت از دوازده گذشته بود که از خانه بیرون زدم و به کهف الشهدا آمدم.
❇️ یادم آمد به بابا که شب فوت بابابزرگ بعد از نماز لیلة‌الدفن سر قبر برایش زیارت عاشورا خوانده بود و فردایش کسی از اهل محل خواب دیده بود که از قبر بابابزرگ دسته دسته نور بالا می آید و وقتی دلیل را پرسیده بود گفته بودند به خاطر زیارت عاشورایی است که پسرش برایش خوانده است.
❇️ به کهف که رسیدم به نیابت از آقای زرویی زیارت عاشورا خواندم. وقتی کتاب دعا را در قفسه می‌گذاشتم توی دلم گفتم آقای زرویی! من که نه دیده بودمت و نه جز با شعرهایت می‌شناختمت! این زیارت عاشورا هدیه من به تو به خاطر کتاب [ماه به روایت آه].
❇️ آمدم برگردم خانه، یادم افتاد که سوره واقعه را هم باید بخوانم. بعد از واقعه گفتم شب اول قبر است و این بنده خدا دستش از دنیا کوتاه است، من هم که عجله‌ای ندارم، یک سوره یاسین هم می‌خوانم. سوره یاسین را شروع کردم. آقای جوانی وارد کهف شد، اجازه خواست که زیارت عاشورا بخواند. ده پانزده نفری که در کهف نشسته بودند رخصت دادند. شروع کرد. من سرگرم یاسینم بودم. سرگرمِ [وَجَاءَ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعَى قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ] که آقای جوان بعد از صلوات و دعای امام زمان شعر روضه اش را شروع کرد.
❇️ معلوم بود شعر را از قبل نخوانده و تازه بار اول است که می‌خواند، پر از غلط‌های وزنی و خوانش‌های اشتباه، پیش خودم گفتم حالا اگر گذاشت حواسم به سوره یاسین جمع بماند. صدایش را بالا برد و بعد از تحریر کوتاهی این بیت را خواند:
(حدیث حسن تو را نور میبرد بر دوش
شکوه نام تو را حور میبرد بر دست)
(چنین به آب زدن، امتحان غیرت بود
و گرنه بود شما را به آب کوثر دست)
(حکایت تو به ام‌البنین که خواهد گفت
وزین حدیث، چه حالی دهد به مادر دست؟)
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۶: عمل بدون خودشگفتی
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 خطر شاد شدن از عمل
5:52 خودتان را تزکیه نکنید!
7:01 سمی مهلک
8:35 عجب حماقت است
9:10 مژده به گناهکاران و هشدار به صدیقان!
⭕️ @hamidhossaini
💢 دینی که قرار بود آسان باشد، ولی ... 💢
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مبعث خود را آغازی برای آسان‌سازی امور دینی می‌دانست و می‌فرمود:
🔻بُعِثْتُ إِلَيْكُمْ بِالْحَنَفِيَّةِ اَلسَّمْحَةِ اَلسَّهْلَةِ اَلْبَيْضَاءِ.
🔺به‌سوی شما برانگیخته شدم تا دین حق‌طلبانه‌ٔ پاکی را که چشم‌پوشی می‌کند و آسان می‌گیرد بیاورم.
🔻لاَ بَلْ مِنْ فَضْلِ وَضُوءِ جَمَاعَةِ اَلْمُسْلِمِينَ؛ فَإِنَّ أَحَبَّ دِينِكُمْ إِلَى اَللَّهِ اَلْحَنِيفِيَّةُ اَلسَّمْحَةُ اَلسَّهْلَةُ.
🔺نه، همان آب مازاد استفاده‌شدهٔ وضوی مسلمانان را بیشتر می‌پسندم؛ زیرا محبوب‌ترین دینداری شما برای خدا حق‌طلبی همراه با چشم‌پوشی و آسان‌گیری است.
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۳۶ تا ۴۱ سورهٔ انعام 💢
✳️ إِنَّمَا يَسْتَجِيبُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ وَالْمَوْتَىٰ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ ﴿۳۶﴾
⬅️ تنها کسانی پاسخ مثبت می‌دهند که می‌شنوند و مردگان را خدا برمی‌انگیزد، آن‌گاه به‌سوی او بازگردانده می‌شوند.
🔺 «اجابة» در لغت به‌معنی «پاسخ دادن» است و وقتی به باب استفعال می‌رود، همراه بودن این پاسخ را با موافقت و میل باطنی بیان می‌کند.
✳️ وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰ أَنْ يُنَزِّلَ آيَةً وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۳۷﴾
⬅️ و گفتند: «چرا نشانه‌ای از جانب خداوندگارش بر او فرو فرستاده نشده است؟» بگو: «به‌راستی خدا تواناست که نشانه‌ای فرو فرستد، ولی بیشترشان نمی‌دانند.»
🔺 «لولا» معانی متعددی دارد که یکی از آنها مفهوم استفهام انکاری و معادل «چرا نه» است.
✳️ وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ ﴿۳۸﴾
⬅️ و هیچ جنبنده‌ای در زمین و هیچ پرنده‌ای که با دو بال خود پرواز می‌کند نیست مگر آنکه امت‌هایی مانند شمایند؛ ما هیچ چیزی را در کتاب فروگذار نکرده‌ایم؛ سپس به‌سوی خداوندگارشان برانگیخته و گردآورده می‌شوند.
🔺«دابّة» به‌معنای «جنبنده» و منظور از آن، حیوان یا هر موجود زنده‌ای است که حرکت می‌کند.
🔺توضیح معنای «اُمّة» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۰۴ سورهٔ بقره بیان شد.
✳️ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ مَنْ يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۳۹﴾
⬅️ و کسانی که نشانه‌های ما را دروغ شمردند، در تاریکی‌ها کرند و لالند. هر که را خدا بخواهد گمراهش می‌کند و هر که را بخواهد بر راهی راست و استوار قرارش می‌دهد.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۱۸ سورهٔ بقره توضیحاتی دربارهٔ «صم» و «بکم» و «عمی» بیان شد.
🔺معنای «صراط مستقیم» در ترجمهٔ آیهٔ ششم سورهٔ حمد بیان شد.
✳️ قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ السَّاعَةُ أَغَيْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۴۰﴾
⬅️ بگو: «اگر راست می‌گویید، به نظر شما اگر عذاب خدا به سراغتان آید یا آن زمان خاص فرا رسد، آیا جز خدا را می‌خوانید؟»
🔺 «أرأیتَ» اصطلاحی است که در هنگام پرسش برای تأکید و جلب توجه به‌کار می‌رود و تقریباً معادل «به نظرت» یا «به من بگو ببینم» در تعابیر رایج فارسی است. آمدن «کم» در پایان این واژه، مفهوم «أرأیتم» را همراه با نوعی جلب توجه بیشتر بیان می‌کند؛ ولی ظاهراً در فارسی راهی برای بیان این تفاوت وجود ندارد.
✳️ بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شَاءَ وَتَنْسَوْنَ مَا تُشْرِكُونَ ﴿۴۱﴾
⬅️ بلکه تنها او را می‌خوانید، پس اگر بخواهد، آنچه را که به‌‌سویش فرا می‌خوانید پرده‌برداری می‌کند و آنچه را شریک می‌گیرید از یاد می‌برید.
🔺تقریباً همهٔ مفسران و مترجمان به تفاوت میان «تدعون إلیه» و «تدعونه له» دقت نکرده‌اند و این عبارت را به‌معنی «چیزی که به‌خاطرش خدا را می‌خوانید» دانسته‌اند؛ این در حالی است که کاربردهای دیگر آن در قرآن با چنین برداشتی هماهنگی ندارد و همه‌جا برای اشاره به بت‌ها و شریکانی که برای خدا قرار می‌داده‌اند به‌کار رفته است. پس مقصود این آیه همچون آیات ۳۷ اعراف و ۶۷ اسراء این است که با آمدن عذاب و اضطرار و مرگ، با ارادهٔ الهی همهٔ توهمات و عواملی که موجب شرک می‌شد از بین خواهد رفت. اما در برداشت مشهور، تصور شده است وقتی عذاب نازل شده یا مرگ به‌صورت قطعی به سراغ آنها آمده، اگر خدا بخواهد دعای مشرکان را مستجاب و عذاب را برطرف می‌کند!
🔺«کشف» به‌معنی «برداشتن پوشش» است و به‌عنوان استعاره‌ای برای از بین رفتن به‌کار می‌رود. بر این اساس تعابیری مثل «کشف الضرّ» و «کشف السوء» را نیز باید «پرده‌برداری از گزند» و «پرده‌برداری از بدی» ترجمه کرد.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۳۱ تا ۳۵ سورهٔ انعام 💢
✳️ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا يَا حَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ ﴿۳۱﴾
⬅️ کسانی که دیدار خدا را دروغ شمردند، قطعاً زیان کردند، تا وقتی که آن زمان خاص ناگهان به سراغشان آید، در حالی که بارهای سنگینشان را بر دوششان می‌کشند، گویند: «ای دریغ بر ما به‌خاطر آنچه در آن کوتاهی کردیم». هان، چه بد است آنچه بر دوش می‌کشند.
🔺به‌منظور توجه به تفاوت «کذّب» با «کذّب بـ» اولی را «تکذیب کردن» و دومی را «دروغ شمردن» ترجمه می‌کنیم.
🔺 «ساعة» به‌معنی «زمان محدود» است و وقتی با الف و لام بیاید بر «زمانی خاص» دلالت می‌کند که با توجه به قرائن می‌تواند اشاره به قیامت یا هنگام مرگ یا هر زمان مشخص دیگری باشد.
✳️ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿۳۲﴾
⬅️ و زندگی دنیا جز بازی بی‌هدفی و سرگرمی لذت‌بخشی نیست و قطعاً سرای واپسین برای کسانی که پروا می‌کنند بهتر است. پس آیا درک نمی‌کنید؟
🔺 «لعِب» به‌معنای «بازی بی‌هدف» و «لهو» به‌معنای «سرگرمی همراه با خوشگذرانی» است. با بیان کامل مفهوم این دو واژه، علاوه بر دقت بیشتر ترجمه، می‌توان نکره بودن آنها را نیز آسان‌تر بازتاب داد.
🔺مادهٔ «عقل» به‌معنی درک و شعور و نتیجهٔ تفکر است و نه خود آن.
✳️ قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآيَاتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ ﴿۳۳﴾
⬅️ به‌خوبی می‌دانیم که آنچه می‌گویند، تو را اندوهگین می‌سازد؛ اما آنان تو را تکذیب نمی‌کنند، بلکه ستمکاران نشانه‌های خدا را انکار می‌کنند.
🔺 «قد» با فعل مضارع بیانگر تأکید است. برای این مفهوم در فارسی متداول از تعابیری چون «به‌خوبی» استفاده می‌شود.
✳️ وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلَىٰ مَا كُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّىٰ أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِنْ نَبَإِ الْمُرْسَلِينَ ﴿۳۴﴾
⬅️ و به‌راستی فرستادگانی پیش از تو تکذیب شدند، ولی در برابر تکذیب و آزاری که دیدند، شکیبایی ورزیدند تا حمایت ما به سراغشان آمد. و کلمه‌های خدا هیچ جابه‌جاکننده‌ای ندارد؛ و قطعاً بخشی از خبر فرستادگان به‌سویت آمده است.
🔺توضیح معنای مادهٔ «نصر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.
🔺«تبدیل» در لغت به‌معنی «قرار دادن چیزی در جای چیزی دیگر» است.
🔺با توجه به معنای عمیق و گستردهٔ «کلمه» در قرآن و دیگر کتب آسمانی، بهتر است به‌جای ترجمه از همان تعبیر استفاده شود.
✳️ وَإِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِيَ نَفَقًا فِي الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِي السَّمَاءِ فَتَأْتِيَهُمْ بِآيَةٍ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَىٰ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِينَ ﴿۳۵﴾
⬅️ و اگر رویگردانی آنها بر تو گران آمده است، پس اگر می‌توانی نقبی در زمین یا نردبانی در آسمان بجویی تا نشانه‌ای برایشان بیاوری؛ و اگر خدا می‌خواست، قطعاً آنها را بر هدایت گرد می‌آورد؛ پس هرگز از نادانان مباش.
🔺یکی از معانی بیان‌شده برای «کبیر» «بزرگ بودن کار به‌گونه‌ای که انجامش دشوار باشد» است.
🔺 اگرچه مفهومی چون «این کار را بکن» به‌عنوان جواب محذوف شرط دوم، از سیاق جمله قابل برداشت است، ولی چون در آیه نیامده، بهتر است در ترجمه هم ذکر نشود.
🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.
#ترجمه_گروهی_قرآن
⭕️ @hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۵: عمل با بیم و امید
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:46 بیم و امید
3:31 هلاکت عابد متکی به رحمت خدا!
5:47 نگرانی از پذیرفته نشدن
7:32 تکیه بر رحمت خدا، نه بر عمل
10:03 تعادل خوف و رجاء
12:30 مرز بیم و امید
⭕️ @hamidhossaini
📜ایا صدق الله العظیم مخصوص اهل سنت است و شیعیان نباید بگویند؟
🔹️اینکه امروزه پاره ای از #سنی ها در پایان خواندن قرآن، اصرار بر خواندن #صدق_الله_العظیم دارند و برخی از #شیعیان در انتهای قرائت خود صدق الله العلی العظیم می گویند و بر این تعبیر پافشاری می کنند، مستند خاصی نداشته و خواندن هردو جمله درست است.
🔺️ به هرحال، از چه زمانی تمایزی که آوردن جمله یادشده میان شیعه و سنی ایجاد کرده، متداول گشته است، ظاهرا قابل تعیین نیست ولی می توان شواهدی یافت که در گذشته شیعیان نیز از تعبیر صدق الله العظیم بدون هیچ احساس گناه و سختی استفاده می کردند.
1️⃣بنابر گزارش شیخ طوسی، در یکی از اعمال نیمه ماه رجب که به عمل ام داوود مشهور است، برخی از سوره های قرآن خوانده می شود و در انتهای قرائت سوره ها صدق الله العظیم گفته می شود.
🏷ثمّ يقرأ بعد ذلك سورة الإنعام وبني إسرائيل والكهف ولقمان ويس والصافات وحم السجدة وحم عسق وحم الدخان والفتح والواقعة والملك و ن و إذا السماء انشقت وما بعدها إلى آخر القرآن فإذا فرغ من ذلك قال وهو مستقبل القبلة صَدَقَ اللهُ الْعَظِيمُ ...
📚مصباح المتهجد: 807.
🔸️گفتنی است، سید بن طاووس در اقبال الأعمال، عمل ام داوود را نقل کرده و همانند گزارش شیخ طوسی، صدق الله العظیم آورده است ولی در نسخه چاپی بحار الأنوار که به نقل از اقبال الأعمال این عمل گزارش شده، صدق الله العظیم تبدیل به صدق الله العلی العظیم شده و در گزارش سید بن طاووس تصرف شده است.
🏷...فاذا فرغت من ذلك وانت مستقبلة القبلة تقولي بسم الله الرحمن الرحيم صدق الله العظيم.
📚اقبال الأعمال: 2، 606.
🏷فاذا فرغت من ذلك وانت مستقبلة القبلة تقولي بسم الله الرحمن الرحيم صدق الله العلي العظيم.
📚بحار الأنوار: 95، 400.
🔺️جالب اينكه علامه مجلسی در گزارشی از کتابی قدیمی و بی نام ونشان که به صورت وجاده به دست وی افتاده بوده، نقل می کند که ابتدای قرآن بسم الله است و آخر آن صدق الله العظیم ولی در نسخه چاپی بحار الأنوار، کلمه العلي در پرانتز اضافه شده است.
🏷ماابتداء القرآن وماختمه قال یا بن سلام ابتداؤه بسم الله الرحمن الرحیم وختمه صدق الله {العلي} العظيم.
📚بحار الأنوار: 57، 243.
2️⃣در برخی از موارد در نسخه های تفسیر فرات کوفی، برای نشان دادن انتهای سوره از صدق الله العظیم استفاده شده است.
📚تفسیر فرات الکوفي: 534، 298، 607، 242.
3️⃣احمد بن طاووس، برادر سید بن طاووس، از این جمله استفاده کرده و درکنار آیه ای از قرآن آن را آورده است.
📚عین العبرة في غبن العترة: 34.
4️⃣علامه حلى هم از بهره بردگان از این عبارت است.
📚نهج الحق وکشف الصدق: 324.
5️⃣میرزا رفیعا نائینی، از استادان علامه مجلسی، نیز در حاشیه خود بر اصول کافی تعبیر صدق الله العظیم را به کار برده است.
📚الحاشیة علی اصول الکافی: 489.
6️⃣ میرزای نائینی نیز وقتی آیه از قرآن را تبیین می کند از تعبیر صدق الله العظیم استفاده می کند.
🏷..صدق اللّه العظيم و كذلك يقول ثم کان عاقبة الذین اساؤوا السوای..
📚تنبیه الأمة وتنزیه الملة: 37.
🔸️شایسته اشاره است؛ در قرآن در دو جا العظیم به همراه العلي آمده و خبر «هو» قرار گرفته و در آیه ای جلاله «الله» با کمک العظیم وصف شده است. در سه جا نیز العظیم در کنار تعبیر «اسم ربّک» آمده است.
🏷وهو العلي العظيم.🧷بقرة: 255، الشوری: 4.
🏷انّه كان لايؤمن بالله العظیم.🧷الحاقة: 33.
🏷فسبح بحمد ربّك العظيم.🧷الواقعة: 74، 96، الحاقة: 52.
نقل از کانال پژوهش های تاریخ اسلام
@quranpuyan
⭕️ https://x.com/seyedhamid
🔺ما حق نداریم یک حادثه را عذاب خدا اعلام و مشابه آن را توجیه کنیم. این روش علاوه بر برخورد دوگانه و ابزاری با دین، قرار دادن خود در جایگاه حق مطلق و ادعایی دروغ درباره آگاهی از اسرار سنت‌های الهی است.
با قربانیان بی‌گناه همدردی کنیم و علاوه بر برائت از ظلم، خودمان هم عبرت بگیریم.
⭕️ @hamidhossaini
💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۴: اندک شمردن عمل
0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:16 کم شمردن کار نیک
5:45 تحقیر عمل
10:16 کار خیر را زیاد نشمارید
11:40 زینت پرواپیشگان
12:45 عذرخواهی به‌خاطر کار نیک
⭕️ @hamidhossaini
💢 شکایت امام از شیعیان تندرو 💢
❇️ امام صادق (علیه‌السلام):
🔻خلْقٌ فِي الْمَسْجِدِ يَشْهَرُونَّا وَ يَشْهَرُونَ أَنْفُسَهُمْ، أُولئِكَ لَيْسُوا مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُمْ، أَنْطَلِقُ فَأُوَارِي وَ أَسْتُرُ فَيَهْتِكُونَ سِتْرِي. هَتَكَ اللَّهُ سُتُورَهُمْ، يَقُولُونَ: إِمَامٌ، أَمَا وَ اللَّهِ مَا أَنَا بِإِمَامٍ إِلَّا لِمَنْ أَطَاعَنِي، فَأَمَّا مَنْ عَصَانِي فَلَسْتُ لَهُ بِإِمَامٍ، لِمَ يَتَعَلَّقُونَ بِاسْمِي؟ أَ لَايَكُفُّونَ اسْمِي مِنْ أَفْوَاهِهِمْ؟ فَوَ اللَّهِ لَا يَجْمَعُنِي اللَّهُ وَ إِيَّاهُمْ فِي دَار.
📚 الکافی، ج ۸، ص ۳۷۴.
🔺گروهی در مسجد ما را انگشت‌نما و خودشان را مطرح می‌کنند؛ نه آنها از مايند و نه ما از آنها. من مىروم و پنهان مىشوم و پرده بر خود مىافكنم ولى آنها پردهٔ ما را مىدرند؛ خدا پردهٔ ايشان را بدرد. مىگويند: «امام!» به‌خدا من امام نيستم مگر براى كسی كه از من فرمان ببرد، ولى كسى كه نافرمانی‌ام کند من امام او نیستم. چرا اينها خود را به نام من مىچسبانند؟! چرا اسم من از دهانشان نمی‌افتد؟! به‌خدا سوگند که خداوند مرا با آنها در یک سرا با هم قرار نخواهد داد.
❇️ #حدیث
⭕️ @hamidhossaini
💢 نسبت اخلاق و دین از نگاه هوش مصنوعی 💢
از هوش مصنوعی پرسیدم:
اگر وجدان انسانی را معیار شناخت حق و باطل بدانیم و آموزه‌هایی که از پیامبران و پیشوایان دین به‌دست ما رسیده است را با آن بسنجیم و متون یا برداشت‌هایی را که با اخلاق و انسانیت منافات دارد نپذیریم، آیا این روش، ما را از ایمان و عشق به خدا دور نمی‌کند؟
نه تنها منافاتی ندارد، بلکه اتفاقاً نشان‌دهنده ایمان و اعتماد عمیق‌تر به خداست. به چند دلیل:
۱. این رویکرد نشان می‌دهد که شما به عقل و وجدانی که خدا در وجودتان قرار داده اعتماد می‌کنید و معتقدید او راه تشخیص حق را در درون شما گذاشته است. این خود نشانه اعتماد عمیق به خداست.
۲. وقتی شما با دقت و وسواس می‌خواهید مطمئن شوید پیامی که به خدا نسبت داده می‌شود واقعاً از طرف اوست، این نشان می‌دهد که برای خدا و کلام او ارزش و احترام زیادی قائل هستید و نمی‌خواهید هر چیزی را به او نسبت دهید.
۳. این رویکرد نشان می‌دهد که شما به دنبال رابطه‌ای اصیل و حقیقی با خدا هستید، نه یک رابطه سطحی و کورکورانه. این عمیق‌ترین نوع ایمان و عشق است که می‌خواهد مطمئن شود راه درست را می‌رود.
۴. همچنین، این احتیاط و دقت نظر نشان می‌دهد که شما می‌دانید خداوند حکیم است و هرگز پیامی نمی‌فرستد که با عقل و فطرتی که خودش در وجود ما قرار داده در تضاد باشد.
پس می‌توان گفت این رویکرد نه تنها با ایمان و عشق به خدا منافات ندارد، بلکه نشانه بلوغ و عمق در ایمان است. این همان "ایمان آگاهانه" است که بر پایه معرفت و شناخت بنا شده، نه بر پایه تقلید و پذیرش کورکورانه.