دولت دین | اندیشکده مرصاد

10 September 2021 15:42

🔹العرب: حزب اسلامگرای «عدالت و توسعه» در جریان انتخابات پارلمانی مراکش مقابل احزاب لیبرال شکست سختی متحمل شد و «سعدالدین عثمانی»، نخست‌وزیر و رهبر این حزب از راهیابی به پارلمان باز ماند.

🔹«عبدالوافی لفتیت»، وزیر کشور مراکش، پنج‌شنبه، 18 شهریور در نشست خبری اعلام کرد که در انتخابات پارلمانی اخیر، پس از شمارش 96 درصد آرا، حزب «تجمع ملی لیبرال‌ها» به رهبری «عزیز اخنوش»، وزیر کشاورزی و میلیاردر مراکشی، با کسب 97 کرسی از 395 کرسی پیروز انتخابات شد و حزب اخوانی «عدالت و توسعه» که از سال 2011 در قدرت بود، تنها به 12 کرسی دست یافته است.

🔹حزب لیبرال دیگر مراکش - حزب «اصالت و مدرنیته» - توانست 82 کرسی را به دست آورد و حزب محافظه‌کار استقلال نیز 78 کرسی پارلمان مراکش را از آن خود کرد.

✍️ نتایج این انتخابات چرخشی عظیم در فضای سیاسی #مراکش را نشان می‌دهد. سال 2016 و در انتخابات قبلی حزب «تجمع ملی مستقلین» فقط 37 کرسی را برد بود، در حالیکه سال 2016 حزب اسلامگرای «عدالت و توسعه» 125 کرسی را در اختیار گرفته بود.

🔹مراکش دارای نظام سلطنتی مشروطه است و پادشاه اختیارات گسترده‌ای دارد. پادشاه مراکش، نخست وزیر را از حزبی که برنده انتخابات شده انتخاب می‌کند. نخست وزیر نیز وزاریش را انتخاب کرده اما باید به تایید شاه برسد. شاه مراکش در رابطه با وزارتخانه‌های کلیدی، از جمله وزارت خارجه و وزارت دفاع، حرف آخر را می‌زند.

🔹همین قدرت سلطنتی بود که #سعدالدین_عثمانی را که در شهریورماه گذشته از عادی‌سازی روابط میان امارات و اسرائیل انتقاد می‌کرد، در دی‌ماه همان سال در کنار جرد کوشنر و مئیر بن‌شبات نشاند و مجبور به امضای بیانیه شناسایی اسرائیل کرد. همین کافی بود تا وجهه اسلامگرایی این حزب نزد بدنه مردمی آن به شدت ضربه بخورد.

🔹در پی این شکست، عبدالله #بن_کیران، دبیر کل سابق حزب عدالت و توسعه و نخست وزیر مراکش در سال‌های 2011 تا 2017، پنجشنبه در فیس‌بوک خود نوشت: «پس از اطلاع از شکست دردناکی که حزب ما در انتخابات پارلمان متحمل شد، به نظر من در این شرایط دشوار باید دبیرکل مسئولیت این شکست را بر عهده گیرد و استعفای خود را از رهبری حزب ارائه دهد».

🔹این شکست ضربه سنگین دیگری به وجهه سیاسی #اخوان المسلمين در عرصه بین‌المللی وارد کرده و بسیاری آن را نتیجه افول اسلامگرایی در جهان عرب خواندند. اگر در ژوئیه گذشته #قیس_سعید، رئیس جمهور #تونس، با استناد به قانون اساسی پارلمان اخوانی را قلع و قمع کرد، این بار این خود مردم هستند که در انتخاباتی با مشارکتی بالاتر از گذشته، حزب اخوانی را در انتهای لیست احزاب پیروز قرار دادند.

#شکست_اسلام_سیاسی
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

10 September 2021 15:41

⭕️نتایج انتخابات پارلمانی 2021 مراکش؛ حزب حاکم اسلامگرا در انتهای لیست

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 18:34

🔻از جمله برجسته‌ترین ویژگی‌های دولت جدید #افغانستان:

🔹شامل 14 مقام از مقامات اولین حکومت #طالبان است.

🔸شامل 12 مقام از نسل دوم طالبان است.

🔹4 عضو دولت از زندانیان سابق گوانتانامو هستند (از گروه 5 نفره‌ای که اوباما آنها را دربرابر یک سرباز آمریکایی آزاد کرد).

🔸دست کم 14 نفر از 33 عضو کابینه (از جمله نخست‌وزیر) در لیست سیاه تروریسم سازمان ملل هستند.

🔹وزیر کشور در لیست فراری‌های FBI است (با جایزه‌ای 5 میلیون دلاری که دیروز به 10 میلیون افزایش یافت).

🔸همگی جز 3 تن پشتون هستند.

🔹یک وزیر و فرمانده ارتش تاجیک هستند.

🔸معاون دوم نخست‌وزیر ازبک است.

🔹هیچ نماینده‌ای از هزاره‌ها و ملیت‌های #شیعه در این دولت نیست.

🔸هیچ زنی مسئولیت ندارد.

🔹برای وزارت بهداشت مقامی معرفی نشده است.

🔸وزارت زنان حذف شده است.

🔹وزارت امر به معروف و نهی از منکر اضافه شده است.

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 12:58

✍️ الیویه روآ (Olivier Roy) استاد نظریه‌های اجتماعی و سیاسی در دانشگاه اروپایی فلورانس ایتالیاست. تخصص او در پیوند دادن دین و سیاست و همچنین مباحث مربوط به اسلام سیاسی و تأثیرات آن بر جوامع اروپایی و اسلامی از او چهره‌ای برجسته در میان متخصصان جنبش‌های جدید اسلامی ساخته است. این اسلام‌شناس فرانسوی که به نظریه «شکست اسلام سیاسی» شناخته می‌شود، باور دارد که اسلام سیاسی نه تنها زاده مدرنیسم است، بلکه هیچ راهی جز پذیرش منطق آن ندارد.

🔹الیویه روآ، این روزها با تحولات اخیر #افغانستان، به شدت محل رجوع بسیاری از مجامع علمی و رسانه‌ای قرار گرفته است. بی‌شک مهم‌ترین سؤال پیش روی این داعیه‌دار #شکست_اسلام_سیاسی آن است که چرا شاهد رویش دوباره #اسلام‌گرایی در افغانستان هستیم.

🔹روآ چند روز پیش در گفتگویی با بی بی سی عربی، به مناسبت بیستمین سالگرد ۱۱ سپتامبر و قدرت گرفتن دوباره طالبان، به تازه‌ترین دیدگاه‌های خود پیرامون جنبش‌های اسلامی و آینده پیوند اسلام و سیاست پرداخت.

🔹او در این مصاحبه همچنان تأکید می‌کند که اسلام سیاسی به عنوان پروژه‌ای برای اداره کردن کشور و برقراری حکومت اسلامی شکست خورده است و ما شاهد جایگزینی برای پروژه اسلام سیاسی هستیم و آن عبارت است از نوعی اصول‌گرایی جدید و اسلام‌گرایی فرهنگی در جوامع بدون الگوی سیاسی.

🔹در این الگوی جدید حکومت‌های استبدادی عربی به عنوان جایگزینی برای اسلام سیاسی مجری اسلام‌گرایی می‌شوند. وی معتقد است که ما پس از دوره اسلام سیاسی در دهه 1990، الان به دوره #پساسلفیت منتقل شده‌ایم؛ از نگاه او الگوی سلفیت در حال کشیدن نفس‌های آخرش است و ما شاهد نوعی تنوع و تسامح در میدان دینداری هستیم.

🔻متن این مصاحبه را با کمی تلخیص در ادامه تقدیم می‌کنیم:

🔸بی بی سی عربی: شما از مهمترین نظریه‌پردازان بی‌اثر بودن نظریه #جنگ_تمدن‌ها هستید، آیا هنوز بر این موضع خودتان بعد از گذشت 20 سال از حوادث 11 سپتامبر پابرجا هستید؟

🔹الیویه روآ: بله، بنده معتقد هستم نظریه‌هایی که بعد از حوادث 11 سپتامبر درباره جنگ تمدن‌ها شکل گرفت درست نبود. زمانی که حمله‌های 11 سپتامبر رخ داد صداهایی بلند می‌گفت: «مسلمانان ارزش‌های ما را به چالش می‌کشند». منظور از این ارزش‌ها، ارزش‌هایی مانند دموکراسی، حقوق هم‌جنس‌گراها، فمینیسم و... بود. اما ما بعد از 16 سال از این قضیه شاهد بودیم که آمریکایی‌ها دونالد ترامپ را به ریاست‌جمهوری انتخاب کردند، کسی که برنامه‌هایش عبارت بود از مخالفت با فمینیسم و همجنس‌گرایی و مخالفت با حقوق اقلیات. پس مسئله دیگر مسئله ارزش‌های غربی نیست که بخواهد جایگاهش را در جهان سنتی حفظ کند. مثلا اگر به آمریکا دقت کنید در آنجا جنگ تمدن‌ها نیست بلکه جنگ فرهنگ‌ها و ارزش‌ها است؛ زیرا در آمریکا از دهه 1970 به بعد یك جبهه مسیحی ملی‌گرا به وجود آمد که مخالف با هم‌جنس‌گرایی و اقلیات و مهاجران بود و در نقطه مقابل آن نیز یک جبهه لیبرال.

🔸بی بی سی عربی: شما در آثار خود از شکست پروژه اسلام سیاسی سخن گفته‌اید اما می‌بینیم که امروز طالبان دوباره به قدرت بازگشته‌اند، آیا هنوز هم بر نظرتان پابرجا هستید؟

🔹الیویه روآ: البته، #اسلام_سیاسی به عنوان پروژه‌ای برای مدیریت قدرت و جامعه از طریق یک دولت اسلامی شکست خورد. برای مثال شما اگر به #اخوان المسلمین در مصر بنگرید که به علت قلع و قمع آنها و یا از دست دادن پایگاه مردمی خود در مصر شکست خوردند و یا در تونس نیز نتوانستند مخالفان را جذب کنند و مجبور شدند که در بازی دموکراسی وارد شوند. باید در نظر داشت که به موازات شکست پروژه اسلام سیاسی، نوع دیگری از اصول‌گرایی دینی و فرهنگی ظهور کرد که دیگر رنگ و بوی سیاست به خود ندارد و نوعی بازسازی اسلام‌گرایی توسط استبدادهای عربی است.

🔹اگر به دهه 1990 نگاه کنید می‌بینید که این اسلام‌گرایان بودند که مجری حسبه (هیئت‌های امر به معروف و نهی از منکر) بودند و به مجازات هم‌جنس‌گرایان می‌پرداختند، اما الان این کار را چه کسانی انجام می‌دهند؟ دادگاه‌هایی که زیر نظر دولت‌ها است.
نظریه من این است که ما پس از پروژه اسلام سیاسی در دهه 1990 به یک دوره‌ای منتقل شده‌ایم که می‌توان آن را دوره پساسلفیت نامید. زیرا الگوی سلفیه نفس‌های آخرش را می‌کشد و ما الان شاهد تنوع در میدان دینداری هستیم. در دهه 1990 مسلمان خوب فقط مسلمان سلفی بود اما الان ما شاهد بازگشت صوفیه در مصر و مغرب و حتی ترکیه هستیم. در مغرب کسانی را می‌بینیم که در علنی کردن روزه‌خواری در ماه رمضان تردیدی به خود راه نمی‌دهند.

🔹جنبش‌های #بهار_عربی ایده دستیابی به شهروندی غیرمشروط به وابستگی دینی را مطرح کردند. ما در حال حاضر نسلی داریم که نسبت به نسل‌های قبلی مدارای بیشتر و سختگیری کمتری نسبت به مسائل هویتی دارد. تنها مشکل پیدا کردن یک مدل سیاسی مناسب است.

(ادامه دارد)

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 06:07

🔹شب گذشته #شورای_علمای_شیعه_افغانستان با صدور بیانیه‌ای نسبت به اعلام کابینه رسمی دولت #طالبان موضع‌گیری کرد.

🔹در بخشی از این بیانیه که با یادآوری آیه مبارکه (و اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا) [اسرا، ۳۴] آغاز می‌شود، آمده: «شورای علمای شیعه افغانستان کابینه غیرفراگیر اعلام شده از سوی تحریک اسلامی طالبان را به صلاح و منفعت کشور ندانسته، غیرعادلانه تلقی می‌نماید که موجب بروز مشکلاتی برای جامعه و کشور خواهد شد».

🔹گفتنی است در روز سه‌شنبه و درست پیش از اعلام کابینه، شورای علمای شیعه #افغانستان سومین نشست مشورتی خود را پس از تحولات اخیر برگزار و در قطعنامه‌ای خواستار تسریع تشکیل حکومتی همه‌شمول و درج #مذهب_جعفری و قانون احوال شخصیه اهل تشیع در قانون اساسی شده بود.

🔹در همان روز طالبان درحالی‌که پیش از این تشکیل دولتی فراگیر و همه‌شمول را وعده داده بود، اسامی وزیران کابینه دولت جدید را که همگی از جریان طالبان و اکثریت از قوم پشتون هستند را اعلام کرد.

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

08 September 2021 12:50

روزنامه سوزوجو، از ارگان های مطبوعاتی جناح مخالف دولت در در شماره امروز خود مدعی شد، علی ارباش، رئیس اداره دیانت ترکیه که چندی است با اظهارات خود توجه ها را در میدان سیاست به خود جلب کرده است تصمیم دارد تا خود را برای دوره پس از اردوغان به عنوان کاندید ریاست جمهوری مطرح کند.
بر اساس این ادعا دلیل رفتارهای اخیر ارباش که با اظهارات ضدسکولار تلاش دارد تا توجه طبقه دیندار و محافظه کار را به خد جلب کند تصمیم او برای آینده سیاسی خود است.

دولت دین | اندیشکده مرصاد

08 September 2021 10:30

🔻روزگار نه‌چندان خوش شیخ الازهر در عصر تجدید دین

دولت دین | اندیشکده مرصاد

07 September 2021 16:55

🔻زیارت اربعین در میانه اختلافات مالی ایران و عراق

دولت دین | اندیشکده مرصاد

06 September 2021 13:13

🔹اسلام تایمز: از روز 28 جولای گذشته یعنی بعد از اتمام آخرین جلسه دادگاه «شیخ زکزاکی» و همسرش «زینت ابراهیم» که منتهی به آزادی بدون تشریفات آنها از زندان شد، دوستداران و پیروان شیخ در جای جای جهان هر روز انتظار شنیدن خبر انتقال شیخ را به خارج از این کشور به منظور درمان و معالجه دارند، اما از آن روز تاکنون هنوز گذرنامه رهبر جنبش اسلامی نیجریه در دست دولت ابوجا است.

🔹در این راستا، خبرنگار «اسلام تایمز» با «آدم احمد سوهو جوس» نماینده «شیخ زکزاکی» در استان جوس نیجریه تماس گرفت و در این باره با وی به گفتگو پرداخت.

🔹«شیخ آدم احمد» با اشاره به اینکه بعد از آزادی شیخ با وی و همسرش ملاقاتی داشت، درباره جلسه ملاقاتش گفت: ما بعد از آزادی «شیخ» با وی ملاقات و گفتگویی داشتیم و از همین جا باید بگویم که شیخ و همسرش نیاز به انتقال به بیمارستان دارند به ویژه همسر شیخ، که اصلا نمی‌تواند راه برود، زیرا بسیار بیمار است.

🔹«شیخ آدم احمد سوهو» درباره انتظار مردم نیجریه از دولت این کشور در قبال موضوع «شیخ زکزاکی» گفت: نیجریه‌ای‌ها امیدوارند که دولت به «شیخ زکزاکی» و همسرش اجازه بدهد که در خارج از کشور معالجه شوند، چراکه مردم نیجریه به خوبی درک کرده‌اند که این دو شخصیت نیجریه‌ای به شدت مورد ظلم واقع شده‌اند.

🔹این روحانی نیجریه‌ای از دولت جمهوری اسلامی ایران به ریاست «سید ابراهیم رئیسی» خواست تا از همه راه‌های دیپلماتیک برای تحت فشار قرار دادن دولت نیجریه با هدف کمک به پیشبرد موضوع انتقال «شیخ زکزاکی» و همسرش به خارج از کشور استفاده کند.

#نیجریه #زکزاکی #ایران
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

05 September 2021 17:42

⭕️با وجود اظهار شادمانی برخی طرفداران جریان صدر پس از وفات آیت الله حکیم و برخلاف گمازنی‌ها، سید #مقتدی_صدر در مجلس ترحیم آیت الله #حکیم حضور یافت.

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

05 September 2021 17:02

🔻گزارش مغرضانه رسانه سعودی از وفات آیت الله حکیم

دولت دین | اندیشکده مرصاد

05 September 2021 10:12

🔻کارنگی: نهادهای اسلامی در کشورهای عربی؛ نگاشتی از پویایی‌های کنترل، مشارکت و نزاع

دولت دین | اندیشکده مرصاد

04 September 2021 20:32

⭕️ شیخ عبدالامیر قبلان رئیس مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان دار فانی را وداع گفت

دولت دین | اندیشکده مرصاد

04 September 2021 19:33

🔻دستگیری روحانی شیعه یمنی توسط نیروهای سعودی

دولت دین | اندیشکده مرصاد

02 September 2021 09:34

حساب‌های توییتری نزدیک به #طالبان خبر از آن دارند که فردا بعد از نماز جمعه به طور رسمی آغاز دولت جدید اعلام می‌شود.

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

10 September 2021 15:41

🔻شکست سنگین «اخوان المسلمین»؛ انتخابات مراکش تلخ‌تر از قلع و قمع تونس

دولت دین | اندیشکده مرصاد

10 September 2021 12:07

🔹 حضور عبدالعزیز الشمری، سفیر عربستان در عراق، در مجلس عزای آیت الله سید محمد سعید حکیم که از سوی دفتر سید عمار حکیم برگزار شد.

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 12:58

🔹بعد از بهار عربی آرزوی دموکراسی در کشورهای عربی شکست خورد ولی فرهنگ سیاسی در میان جوانان تغییر پیدا کرد و بیشتر اهل مدارا شد.

🔸بی بی سی عربی: شما از کدام #تساهل و تسامح و مدارا سخن می‌گویید در حالی که هنوز به عنوان مثال تنش‌های سیاسی و هویتی واضحی بین شیعه و اهل سنت ملاحظه می‌شود؟

🔹الیویه روآ: مشکل این است که این اختلافات دینی برخاسته از استراتژی‌های دولت‌هایی است که خواهان نفوذ منطقه‌ای هستند و سعی می‌کنند تا از مسائل مذهبی و اقلیمی سوء استفاده کنند. معتقدم که راه حل این قضیه این است که نهاد دین مستقل شود، به این معنی که رهبران دینی بدون دخالت و نظارت دولت‌ها با هم در ارتباط باشند، برای همین است که دیدار #پاپ با آیت الله #سیستانی در #عراق خیلی مهم بود، زیرا او با شخصیت‌های دینی ملاقات کرد و فقط در مورد مسائل دینی صحبت کردند. این مسئله تاثیرات مثبتی داشت. قبل از این دیدار نیز پاپ با شیخ #الازهر، #احمد_الطیب، دیدار کرده بود. نتایج این دیدارها در کوتاه مدت ظاهر نخواهد شد، ولی به تدریج آشکار می‌شود.

🔸بی بی سی عربی: بعد از حوادث 11 سپتامبر این اندیشه رواج یافت که این حوادث از نشانه‌های قیامت است و همچنین گفتمان‌های آخرالزمانی توسط گروه‌هایی مانند #داعش دوباره سر برآوردند، شما معتقد هستید که سکولاریسم و جهانی شدن سهم بزرگی در شعله‌ور شدن گفتمان‌های آخرالزمانی برای برخی از دین‌داران داشته است، چطور این مسئله امکان دارد؟

🔹الیویه روآ: تفکری در میان گروه‌های دینی وجود دارد که جهان در حال نزدیک شدن به پایان خودش است و سکولاریسم نیز دلیلی است برای نزدیک شدن زمان #آخرالزمان و قیامت. شما این گفتمان را در میان سلفی‌ها و کاتولیک‌های اصولگرا ملاحظه می‌کنید، مخصوصا انجیلی‌هایی که به صورت جدی معتقد به بازگشت دوباره حضرت عیسی (ع) و آخر الزمان هستند. این تفکر در میان گروه‌های افراطی وجود دارد که ما دیگر قادر به اصلاح این جهان نیستیم و این به معنی پایان مدینه فاضله برای دین‌داران است. افراط‌گراها در اعماق وجودشان از این قضیه مطلع هستند که دولت اسلامی [داعش] نمی‌تواند حکومت کند ولی با این وجود به دنبال شهادت هستند زیرا از پیروزی ناامید هستند. ما این قضیه را در میان جوانانی که به داعش می‌پیوندند، ملاحظه می‌کنیم. آنان هیچ کاری که اهتمام آنها به بنا کردن دولت اسلامی را نشان دهد، انجام نمی‌دهند، بلکه آنها به داعش می‌پیوندند تا جنگ کنند و بمیرند.

🔸بی بی سی عربی: آیا معتقد هستید که برخی از حرکت‌های راست افراطی مانند رفتارهای داعش است؟

🔹الیویه روآ: در مورد حرکت‌های راست‌گرایی که مروج خشونت هستند پاسخ به سوال شما مثبت است و آنان بر این عقیده هستند که ما به آخر الزمان نزدیک شده‌ایم و قیامت نزدیک است. این فکر خیلی در میان آنان رایج است. مثلا برخی از این گروه‌های راست افراطی مانند بریویک که حملات سال 2011 را در نروژ انجام داد بر این عقیده هستند که ما آخرین شانس را قبل از آخرالزمان داریم و باید دست به سلاح ببریم. همچنین شباهت‌های زیادی میان گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا و میان کسانی که در مدرسه‌های آمریکا حمله‌های خونین می‌کنند، وجود دارد.

🔸بی بی سی عربی: در مورد سخن شما که فرمودید ما شاهد جنگ ارزش‌ها هستیم، آیا بر این باور هستید که در جامعه اروپای سکولار، به عنوان مثال فرانسه، مردم به طور کلی از دین نفرت دارند و یا فقط از اسلام متنفرند؟

🔹الیویه روآ: گروه‌های راست‌گرا معتقدند که اروپا قاره‌ای مسیحی است و اسلام وصله‌ای ناجور در اروپا است. اما این نکته را باید در نظر داشت که کسانی که خواهان نگهداری هویت «مسیحی» خود در اروپا هستند، به معنی واقعی مسیحی نیستند؛ یعنی آنها در مراسم‌ها شرکت نمی‌کنند و بر طبق تعالیم کلیسا زندگی نمی‌کنند و ارتباط آنان با مسیحیت فقط از جهت هویتی و فرهنگی است. اما اگر ما دین را از ایمان تهی کنیم و آن را به مسئله فرهنگی صرف تقلیل دهیم با این کار دین را می‌کشیم. پاپ نیز به آنان این نکته را می‌گوید و سعی دارد تا مردم را از طریق ایمان و عشق به دین دعوت کند. از طرف دیگر، اگر ما به گروه‌های چپ، مخصوصا در فرانسه توجه کنیم، می‌بینیم که آنها مخالف دین هستند، زیرا اصولا این گروه‌ها بر اساس مخالفت با کلیسا شکل گرفتند. از منظر این چپ‌گراها، اسلام آخرین ظهور و تجسید دین است که باید بر آن پیروز شد.

پایان

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 12:57

🔻اولیویه روآ در میانه قدرت گرفتن طالبان همچنان از «شکست اسلام سیاسی» سخن می‌گوید

دولت دین | اندیشکده مرصاد

09 September 2021 06:06

🔻شورای علمای شیعه افغانستان: کابینه غیرفراگیر طالبان غیرعادلانه و به ضرر صلاح کشور است

دولت دین | اندیشکده مرصاد

08 September 2021 10:31

✍️ صبح دوشنبه، محمد عثمان الخُشت، رئیس #دانشگاه_قاهره، در چهارمین دوره اردوی رهبران آینده مصر، دوباره به بحث دینی داغ و دامنه‌دار این سال‌های مصر پرداخت؛ «تجدید الخطاب الدینی» (نوگرایی گفتمان دینی).

🔹رئیس جمهور، عبدالفتاح #السیسی نیز ماه گذشته در جمع شرکت‌کنندگان «همایش بین‌المللی دارالافتاهای جهان»، محور سخنرانی خود را تصحیح خطاب دینی قرار داد.

🔹اما ماجرای این تجدید و تطویر و تصحیح خطاب دینی چیست؟

🔹#سیسی از همان مراسم تحلیف خود در ۲۰۱۴، کلیدواژه #تجدید_خطاب_دینی را مطرح کرد و خواستار خوانشی تازه و معاصر از دین شد و از آن زمان این پروژه اصلاح دینی خود را به جد دنبال کرده است.

🔹این پروژه از سال ۲۰۱۷ و با تعیین #الخشت به ریاست #دانشگاه_قاهره (که در برابر الازهر دوقطبی فکری مصر را شکل می‌دهد) برگزید. چندی نگذشت که کتاب تازه الخشت با عنوان «نحو تأسيس عصر ديني جديد» در همان سال به چاپ رسید و از آن زمان این استاد فلسفه به مهم‌ترین رسانه علمی پروژه سیسی تبدیل شد.

🔹در ژانویه ۲۰۲۰ هیئت کبار العلماء #الازهر همایشی بین‌المللی با عنوان «تجديد الفكر الإسلامي» برگزار کرد و #احمد_الطیب و الخشت برای سخنرانی در این موضوع در کنار یکدیگر نشستند. الخشت در این جلسه از «عصر دینی جدیدی» سخن گفت که با «عبور از تراث»، به جای «احیای علوم دینی» به سراغ «توسعه علوم دینی» می‌رود، عصر دینی جدیدی که «ممکن نیست منشأ آن نهادهای دینی کلاسیک باشد». در مقابل احمد الطیب در مقام پاسخ به سخنرانی طوفانی الخشت برآمد و جلسه عملا به مناظره این دو انجامید و پس از آن گفتگوهای بسیاری را در جامعه علمی و دینی #مصر پیرامون این موضوع شکل داد.

🔹این موضوع بار دیگر در ماه مه گذشته با موضع‌گیری متفاوت احمد الطیب، ابعاد تازه‌ای پیدا کرد؛ در حالی که شیخ الازهر پیش از آن ماجرای تجدید خطاب دینی را «فتنه‌ای سیاسی و نه مسأله‌ای تراثی» می‌خواند و بارها در موضوعات دینی این‌چنینی با سیسی درگیر شده بود، در چندین برنامه ماه رمضان خود به این موضوع پرداخت و آن را لازمه بقا و حیات اسلام دانسته و خود را از «علمای تجدید» و «جنگاوران عرصه اجتهاد» به شمار آورد. وی «تقدیس تراث فقهی و مساوی دانستن آنها با شریعت اسلامی» را از مشکلات امروز مسلمانان خواند که به «جمود فقه اسلامی» انجامیده است، هر چند خود و الازهر را از این جمود برکنار شمرد.

🔹موضوع تجدید خطاب دینی در مصر بسیار دامنه‌دارتر از این چند خط بوده است و چنانکه دست کم آمار گوگل ترندز نشان می‌دهد سیسی به خوبی توانسته گفتمان #تجدید_دین را که پیش از او چندان در مصر خبرساز نبوده، به موضوعی داغ در تمامی این سال‌ها تبدیل کند. شاید همین واقعیت شیخ الازهر را از ادبیات سلبی پیشین خود به داعیه‌دار همیشگی تجدید دین کشانده است. ظاهرا احمد الطیب چنین پنداشته که ماندن در جبهه مخالفت با نوگرایی، در این دوقطبی تنها از او شخصیتی متحجر و واپسگرا می‌سازد. از این رو گرچه سخن از تجدید می‌زند، همچنان در دل آن همان گفتمان #وسطیه پیشین خود را تبلیغ می‌کند.

🔹این روزها برای احمد الطیب همچون روزهای آغازین حکومت سیسی نیست که غالبا چهره پیروز نزاع با دولت بود؛ روزهایی که سیسی -همانطور که به زبان می‌آورد- واقعا از دست او خسته شده بود. روزهایی که احمد الطیب به راحتی از کشتارهای #رابعه تبری جست، مقابل فشار سیسی برای منع #طلاق_شفوی ایستاد، و نپذیرفت قریب صد استاد الازهری با تمایلات اخوانی را اخراج کند. اما شیخ الازهر با تثبیت قدرت سیسی، روز به روز سنگرهای تازه‌ای را از دست داده است، که آخرین آنها دستور سیسی برای تعیین مستقل #مفتی_اعظم مصر بود.


@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

07 September 2021 16:56

🔹روز یکشنبه، با لغو پرواز العراقیه از مبدا تهران به مقصد نجف اشرف که در پی آن درگیری‌هایی میان کادر این هواپیمایی و مسافرین جا مانده از سفر در فرودگاه امام خمینی رخ داد، دفتر این شرکت بیانیه‌ای با مضمون لزوم پیروی از دستورات هیات وزیران #عراق صادر کرد. در این اطلاعیه آمده است که با توجه به مصوبه هیات وزیران و دستور نخست‌وزیری از تاریخ 24 اوت تنها دستگاه رسمی برای اعطای ویزا، وزارت فرهنگ و گردشگری عراق می‌باشد. همزمان با این اتفاق، دولت عراق به سفارت ایران در بغداد اعلام کرد که سهمیه در نظر گرفته شده برای زائرین ایرانی زیارت #اربعین 30 هزار نفر خواهد بود.

🔹این درحالی است که هفته گذشته مقامات ایرانی تمایل خود را برای اعزام 500 هزار زائر ایرانی برای شرکت در زیارت اربعین رسانه‌ای کردند. دو روز پس از آن روسیا الیوم از قول یک منبع مطلع عراقی خبر داد که دولت این کشور با درخواست نیم میلیون زائر ایرانی موافقت نکرده و کاهش شدید صادرات گاز #ایران به عراق، از 49 به 3 میلیون متر مکعب، در واکنش به همین عدم موافقت بوده است.

🔹اما احمد موسی، سخنگوی رسمی وزارت برق عراق در مصاحبه با اسپوتنیک ضمن اعلام کاهش صادرات گاز ایران به عراق به 8 میلیون متر مکعب، از علت این کاهش ناگهانی و ارتباط آن به موضوع زیارت اربعین، اظهار بی‌اطلاعی کرد.

🔹گفتنی است پیش از این در دی ماه سال گذشته نیز ایران صادرات گاز خود به عراق را به علت انباشت بدهی عراق قطع کرده بود.

@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

07 September 2021 14:28

⭕️بر اساس یک سنت حوزوی و به منظور حفظ امانت، مهر شخصی مرحوم آیت الله سید محمد سعید #حکیم و مهر دفتر وی در حضور پسر بزرگش و تعدادی از شخصیت‌ها و علمای برجسته دینی شکسته شد.

#عراق #مرجعیت #مهرشکنی
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

06 September 2021 13:12

🔻نماینده شیخ زکزاکی: از دولت ایران می‌خواهیم به موضوع درمان فوری شیخ زکزاکی در خارج کمک کند

دولت دین | اندیشکده مرصاد

05 September 2021 17:02

🔹"آیت الله حکیم، امانت‌دار میراث نجف و صلح" عنوانی است که سایت شبکه العربیه برای یادداشتی انتخاب کرده که در آن به شرح حالی جهت‌دار از مرحوم آیت الله سید محمد سعيد #حکیم پرداخته است.

🔹در این یادداشت نویسنده تلاش دارد از آیت الله حکیم شخصیتی سیاست‌گریز، مخالف با سیاست‌های جمهوری اسلامی، در تعامل با کشورهای حاشیه خلیج فارس و تنها دارای دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی و دینی معرفی کند.

🔹یادداشت شبکه العربیه به این امر بسنده نمی‌کند و این نهج را سلوک غالب حوزه علمیه نجف اشرف می‌داند و آیت الله حکیم را با توجه به چنین رویکردی بهترین جانشین آیت الله #سیستانی معرفی کرده است که اجل مانع از تحقق آن شد!

🔹نشر چنین مقاله‌ای را باید در کنار پیام تسلیت سفارت #عربستان سعودی و #رابطة_العالم الاسلامی در پی رحلت آن مرجع فقید و نیز برگزاری همایش مراجع عراقی در مکه مکرمه در مردادماه گذشته تفسیر کرد.

🔹از مهمترین اهداف این رویکرد هماهنگ دین و دولت سعودی‌ها، گذشته از نشان دادن وجهه روادارانه خود نسبت به تمامی مذاهب و ادیان، تشریک مساعی جریان‌های اسلامی مخالف با جمهوری اسلامی و همچنین بازسازی بدنه مردمی و نفوذ به بدنه طلاب و فضلای حوزه علمیه نجف اشرف است.

📌 [تصویر ضمیمه، مربوط به یکی از دیدارهای اعضای حشد شعبی با مرحوم آیت الله حکیم است.]

#عراق #مرجعیت
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

05 September 2021 10:14

✍️ در ژوئن گذشته، اندیشکده #کارنگی مجموعه گزارش‌هایی را منتشر کرد که حاصل دو سال تحقیقات میدانی پژوهشگران آن در زمینه روابط پویای #نهادهای_اسلامی با دولت‌های عربی بود. این مجموعه ارزشمند بینش‌های تازه‌ای را پیرامون روابط پیچیده نهادهای دین و دولت در کشورهای گوناگون اسلامی، از #عربستان و #یمن و #سوریه گرفته تا #لیبی و #مصر و #الجزایر و #مراکش، آشکار می‌سازد. سرویراستار اين مجموعه گزارش‌ها، فردریک وری، خلاصه‌ای بر آن نگاشته که ترجمه آن در سایت اندیشکده مرصاد منتشر شده است.

⭕️ آنچه در ادامه می‌آید، گوشه‌هایی از یادداشت فردیک وری است:

🔹امروزه در سراسر جهان عرب، رژیم‌ها به طور فزاینده‌ای در نهادها و موسسات اسلامی مداخله می‌کنند. به طور گسترده، اینها شامل #وزارتخانه‌های_مذهبی، #مدارس_علوم_دینی، #دانشگاه‌های_اسلامی، #مساجد، موسسات خیریه، #اوقاف، #زوایای_صوفیه، #سازمان‌های_جوانان، پایگاه‌های رسانه‌ای و سایر نهادها می‌باشد. این فرایندهای کنترل و دخالت که از طریق انتصابات، تصفیه‌ها، قوانین جدید، سازماندهی مجدد اداری، نظارت مالی و سایر ابزارها صورت می‌گیرد، چندان جدید نیست: بسیاری از کشورهای عربی مدرن، از زمان تأسیس، بوروکراتیزاسیون اسلام را گسترش داده یا آنچه از حکومت استعماری اروپا و قبل از آن امپراتوری عثمانی به ارث رسیده است، را ادامه داده‌اند. از این جهت، نهادسازی اسلامی به موازات نفوذ دولت عرب به زندگی روزمره شهروندان پیش رفته است.

🔹با این حال، این فرآیند به ندرت یک‌طرفه است. شخصیت‌ها و سازمان‌های اسلامی حامی دولت نیز اغلب به دلیل نقش واسطه‌گر آنها در جامعه، دارای عاملیت و قدرت نفوذ بیشتری نسبت به آنچه تصور می‌شود، هستند. بسته به محبوبیت و سرمایه اجتماعی آنها، گاهی اوقات می‌توانند در ازای سکوت در برابر سیاست، در مورد حفظ برخی اختیارات در مسائل شخصی و اجتماعی، مذاکره کنند (گرچه رژیم‌ها اغلب به این مسائل نیز دست‌درازی می‌کنند). با این حال، شخصیت‌های مذهبی که در کنترل دولت قرار گرفته‌اند نیز باید اقتدار اخلاقی خود را مدیریت کنند و این تصور را که به عنوان سخنگوی برنامه‌های دنیوی سیاستمداران عمل می‌کنند، با تمرکز بر موضوعاتی مانند ایمان و تقوا، از بین ببرند.

🔹فراتر از این، مرز بین #اسلام_رسمی و #اسلام_غیررسمی اغلب مبهم و روان است. طیف وسیعی از بازیگران با درجات مختلف نزدیکی به دولت در مورد اسلام اظهار نظر می‌کنند، از روحانیون آموزش‌دیده رسمی گرفته تا قضات و قانون‌گذاران تا شخصیت‌های رسانه‌ای که پیروان قابل توجهی دارند اما دانش رسمی آنها از موضوعات حقوقی اسلامی اغلب کم است. در برخی موارد، دولت حوزه‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی را ایجاد، پرداخت و پایدار کرده است که نقش آنها لابی و تبلیغات برای اصلاحات به اصطلاح اسلامی از طریق تغییرات قانونی و اداری است.

#خلاصه_گزارش #ترجمه
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

04 September 2021 20:39

🔹شیخ عبدالامیر قبلان در سال 1936 میلادی در منطقه‌ای در جنوب لبنان متولد شد. پدرش «محمد علی قبلان» و جدش «موسی قبلان» از علمای برجسته منطقه بودند.

🔹قبلان در نجف تحصیلات حوزوی خود را كامل كرد و به درجه اجتهاد رسید. او شاگرد استادان و علمای بزرگی چون آیات عظام #خویی، #صدر و #حكیم بود.

🔹قبلان یكی از حامیان جدی جریان مقاومت در لبنان به شمار می‌آمد.

🔹#مجلس_اعلای_شیعیان لبنان نخستین موسسه رسمی شیعه در جهان است كه به همت و تلاش امام #موسی_صدر در سال 1969 میلادی پایه‌گذاری شد. امام موسی صدر از ابتدای تشكیل تا زمان ربوده شدنش در سال 1978، ریاست آن را بر عهده داشت.

🔹به دنبال ناپدید شدن امام موسی صدر، شیخ «محمد مهدی #شمس‌الدین» ریاست این شورا را بر عهده گرفت و در 1372 هجری خورشیدی به طور رسمی به عنوان رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان انتخاب شد. پس از درگذشت وی در سال 1379 شیخ #عبدالامیر_قبلان كه در دوره ریاست شیخ مهدی شمس الدین نائب رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان بود رهبری این مجلس را برعهده گرفت. در عین حال مجلس اعلای شیعیان لبنان پس از شمس الدین به صورت رسمی رئیس بعدی را اعلام نكرد و شیخ قبلان در مقام نائب رئیس، رهبری مجلس اعلای شیعیان را تا 1395 كه به طور رسمی رئیس این مجموعه شد، برعهده داشت.

#لبنان #حزب_الله #وفیات
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

04 September 2021 19:33

🔹العربیة: سید حسن العماد روحانی شیعه یمنی هنگام ورود به خاک یمن از طریق گذرگاه مرزی شحن در مرز عمان توسط نیروهای سعودی بازداشت شد.

✍️ ملاحظه: #حسن_العماد یکی از روحانیون شیعه اثنی عشری است که پس از تحصیل در ایران حزب مستقبل العداله را تأسیس و به دنبال فعالیت تبلیغی _ سیاسی در یمن بود. برادر وی #عصام_العماد است که پیشتر از روحانیون سلفی وهابی یمنی بود که چندین سال پیش #مستبصر شده و به مذهب امامیه درآمد. برادر دیگر وی #علی_العماد نیز از مقامات بلند پایه جنبش انصار الله است.

🔹با وجود اینکه حسن العماد در بسیاری از رسانه‌های ایران به عنوان نماینده مردم یمن حاضر شده بود، جنبش انصارالله یمن به دلیل برخی رویکردهای سیاسی و مذهبی ارتباط خوبی با وی نداشت.

🔹در حالی که مقامات سعودی مدعی شده‌اند وی قصد داشته تا با پاسپورت جعلی و تغییر هویت وارد یمن شود، برخی منابع این اتهام را رد می‌کنند.

#یمن #عربستان #ایران #انصارالله
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

03 September 2021 16:53

🔻آیت الله سید محمد سعید حکیم از مراجع عراقی بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

🔹به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های عراقی، آیت الله سید محمد سعید حکیم از مراجع بزرگ نجف اشرف دقایقی پیش دعوت حق را لبیک گفت.

🔹شبکه تلویزیونی «الفرات» عراق عصر امروز جمعه گزارش داد که آیت الله محمد سعید حکیم بر اثر سکته قلبی ناگهانی دار فانی را وداع گفته است.

🔹مرحوم آیت الله محمد سعید حکیم فرزند محمد علی الحکیم، از روحانیون بزرگ عراق و ساکن نجف اشرف بود.

#عراق #مرجعیت #وفیات
@dolatedin

دولت دین | اندیشکده مرصاد

02 September 2021 07:30

🔻مالدیو در حضور مقامات سعودی، "تجاوز جنایتکارانه شبه‌نظامیان حوثی" به فرودگاه ابها را محکوم کرد!

🔹به گزارش سبق، خبرگزاری سعودی، رئیس دفتر ریاست جمهوری #مالدیو، علی ظاهر، "تجاوز جنایتکارانه به فرودگاه بین‌المللی ابها از سوی شبه‌نظامیان مورد حمایت #ایران در #یمن را محکوم کرد".

🔹ظاهر ضمن حمایت از اقدامات نیروهای ائتلاف وابسته به عربستان، هدف قرار دادن این کشور را برای "همه مسلمانان جهان" تحریک‌آمیز خواند و از جامعه بین‌المللی خواست تا "مسئولیت‌های خود را در قبال توقف تجاوز شبه‌نظامیان #حوثی، که توسط کشورهای مشهور حامی تروریسم بنا نهاده شده، بر عهده بگیرند".

✍️ ملاحظه: جمعی از مقامات سعودی برای افتتاح بزرگترین مسجد مالدیو که با هزینه عربستان ساخته شده است، این هفته به این کشور سفر کرده‌اند.

#قدرت_نرم #دیپلماسی_مذهبی
@dolatedin