balochs_history | Unsorted

Telegram-канал balochs_history - تاریخ و فرهنگ بلوچستان

725

جهت سوال، انتقاد و پیشنهاد👇🏼 https://t.me/joinchat/tHLNWwBQh1hiZGU0 گروه بحث تاریخ و فرهنگ بلوچستان👆🏻

Subscribe to a channel

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 سنگ‌نگاره‌های شهرستان سراوان
🔹 هنر دوره #باستان در بلوچستان

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 چاپ (رقص بلوچی)
🔹 روستای سنگان

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 سرو کهنسال زربین
🔹 سنگان

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 باغ‌های سنگان
🔹 خاش

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 کوچه‌باغ‌‌های سنگان
🔹 خاش

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 روستای زیبای سنگان
🔹 خاش

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 کوه لوچو
🔹 زاهدان

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 کوه لوچو
🔹 زاهدان

#طبیعت
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 #معماری دستکند دهکده صخره‌ای تمین

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 نخلستان و آرامگاه‌های جالق
🔹 ارسالی از اعضای کانال

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🌻 در بندر چابهار، کنشگران فرهنگی به پیشواز روز فرهنگ بلوچ می‌روند:
تالار همایش‌های بین‌المللی منطقه آزاد چابهار

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 مشخصات قلعه بنپور

🔹 این قلعه با وسعت سه هکتار، شامل برج و باروهای محیطی، تاسیسات نگهبانی، حیاط بزرگ، سربازخانه، اصطبل، سالن اجتماعات و بخش حاکم‌نشین است که به رغم تمام آسیب‌های موجود به خوبی قابل تشخیص و رویت است. مصالح به کار رفته در ساخت قلعه بنپور، خشت خام و گل رس است، و برج‌های استوانه‌ای در راس دیوارهای غربی و شرقی آن قرار دارد.

🔹 قلعه بنپور از ۲ قسمت ارگ حاکم‌نشین و عامه‌نشین تشکیل شده و حصاری مرتفع گرداگرد آن را احاطه و چهار برج دیده بانی از آن حفاظت می‌کند. اتاق سربازان و انبارها در قسمت جنوبی و عامه‌نشین این قلعه تاریخی قرار گرفته است. داخل قلعه یک ردیف از اتاق‌های چسبیده به دیوار برای امور مختلف وجود دارد.

🔹 قلعه از سه قسمت انتهایی وسط و فوقانی تشکیل شده که قسمت انتهایی آن شامل دیوارهای اصلی، درهای ورودی و خروجی و چند عدد برج و بارو برای حفاظت قلعه است. قسمت وسط قلعه محل خانه‌های مسکونی و قسمت فوقانی ویژه فرماندهان و حاکم قلعه بوده و بیشترین نقش دیده‌بانی از برج و باروها در این قسمت به دلیل ارتفاع زیاد انجام می‌شده است.

#تاریخ
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 چند هزار سال #تاریخ تپهٔ بمپور (بُن‌پور)

🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام

‏━━━≼🔸≽━━━

📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان

🔹 با انتشار کتاب سفیدی از جانب دولت پاکستان حاوی نظر آن دولت مبنی بر آنچه روی داده بود، بخش عمدهٔ نبرد در ۱۳۵۳ش/۱۹۷۲ خاتمه پذیرفت، ولی خصومت‌ها به صورت متناوب تا پایان حکومت بوتو در ۱۳۵۶ش/۱۹۷۷ ادامه یافت. در فروردین ۱۳۵۵ش، بوتو با خطابه‌ای در کویته، «نظام سرداری» را ملغی کرد و نظام ايلي عایدات و قدرت اجتماعی را غیرقانونی خواند (ایوب خان قبلاً برای الغای آن اقدام کرده ولی موفق نشده بود). در ۱۳۵۶ش، مقامات حکومت نظامی رهبران حزب عوامی ملی را آزاد کردند و اعمال خصومت‌آمیز متوقف شد.

🔹 در عین حال، زبان بلوچی در پاکستان برای نشریات و آموزش و پرورش به رسمیت شناخته شده بود. برای پیشبرد زبان‌ها و فرهنگ‌های بلوچی و براهویی، دو فرهنگستان تشکیل گردید (پیشرفت براهویی به صورت هویتی مشخص باعث تضعیف همبستگی بلوچستان و از این رو به نفع دولت پاکستان بود).

🔹 رادیو کویته تهیه‌کننده عمدهٔ برنامه به زبان بلوچی شد (رادیو زاهدان و رادیو کابل هر یک در هفته کمتر از ده ساعت برنامه داشتند). نویسندگان بلوچ به انتشار مجله و کتاب به زبان‌های بلوچی و انگلیسی و اردو پرداختند. از آغاز دهه ۱۳۲۰ ش، عدهٔ روزافزونی از نویسندگان بلوچ آثاری دربارهٔ تاریخ و فرهنگ بلوچی به چاپ رساندند.

📃/۶۶
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام

‏━━━≼🔸≽━━━

📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان

🔹 بزرگ‌ترین مشکل بلوچ‌ها فقدان رهبری نیرومند بود. موازات تشدید مقاومت در دورهٔ اتحاد (۱۳۳۴-۱۳۵۹ش / ۱۹۷۰-۱۹۵۵م)، به‌تدریج سه نفر به عنوان رهبران بالقوه شاخص شدند که عبارت بودند از خیربخش مَرّی، میر غوث‌بخش بیزَنجو و عطاءالله مینگَل. پس از انحلال حکومت واحد در ۱۹۷۰، واکنش بلوچ‌ها آمیخته به احتیاط بود.

🔹 در انتخابات عمومی بعدی، حزب مردم پاکستان، به رهبری بوتو با کسب فقط دو درصد آرا، هیچ یک از کرسی‌های بلوچستان را در مجلس ملی یا ایالتی به دست نیاورد. حزب عوامی ملی سه کرسی در مجلس ملی و هشت کرسی در مجلس ایالتی به دست آورد. رهبری حزب عوامی ملی در دست خان عبدالولی خان بود که او پسر یکی از رهبران ملی‌گرای پشتون‌ها موسوم به خان عبدالغفارخان بود. این حزب در اصل مبتنی بر اتحاد بلوچ‌ها و پشتوهای منطقه بود که در ۱۹۵۷ تأسیس شده و تا حدودی خلف نهضت ضدجدایی متعلق به دوران قبل از استقلال بود.

🔹 چند روز پس از انتخابات، بوتو سعی کرد که با انتصاب یکی از حامیان بلوچ خود، یعنی غوث‌بخش رئیسانی به فرمانداری بلوچستان، نتایج انتخابات را نادیده بگیرد، ولی بر اثر فشار پذیرفت که به حزب عوامی ملی اجازه دهد تا با حزب محافظه‌کارِ «جمعیت الاسلام»، ائتلاف حکومتی تشکیل دهد.

🔹 در فروردین ۱۳۵۱ / آوریل ۱۹۷۲، میر غوث‌بخش بزنجو فرماندار بلوچستان شد. اختلاف پارلمانی حزب عوامی ملی و جمعیت‌الاسلام در مجمع ایالتی بلوچستان سردار عطاءالله منگل را به رهبری خود انتخاب کرد. بدین ترتيب، او وزیر اعظم ایالت [بلوچستان] شد.

📃/۶۴
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ‌ها در سِند؛ بروایت بستان‌السیاحه

‏━━━≼🔸≽━━━

📖 سرچشمه: شیروانی، زین‌العابدین بن اسکندر: «بستان‌السیاحه»، بدون تاریخ، ۱ ج. تهران - ایران: کتابخانه سنایی. صفحات ۶۳، ۱۶۵، ۲۲۶، ۳۱۱.

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 حاجی زين‌العابدين، فرزند ملا اسکندر شیروانی، عارف و جهانگرد مشهور قرن سیزدهم هجری بود که در سال ۱۱۹۴ هجری در شماخی شیروان چشم به جهان گشود. شیروانی چهل سال به جهانگردی و بازدید از سرزمین‌ها و شهرهای مختلف پرداخت و با مردم شهرها و دیارها، و مذاهب و ادیان و آداب و رسوم آنان آشنا شد.

🔹 وی براساس تحصیلات و تجربیات خود، کتاب‌های بسیاری نوشته که مشهورترین آنها «بستان السیاحه» است که گزارش‌هایی از مشاهدات و تجربیات خود طی چهار دهه سیاحت خود آورده است که شامل اطلاعاتی از مشاهیرِ دانشمند و عالم و شاعر هم می‌شود.

🔹 وی در مورد نواحی سکونت قوم بلوچ می‌نویسد: «بلوچ - اسم قبیله‌ایست مشهور و در عدّت و کثرت نامحصورند. مسکن آن قوم، دیار سند و کیج و مکران و بانپور (بنپور) و کلات و سجستان است. قرب صد هزار خانوارند.»

#تاریخ
📃
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 ملاحظاتی درباره هویت و زبان در سنگان

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

🔹 یک توضیح محتمل برای ریشه‌های قبیلهٔ کُرد این است که نام "کُرد" به عنوان یک همنام [eponym] نقش ایفا می‌کند، که می‌تواند دلایل افسانه‌ای یا تاریخی داشته باشد. این دیدگاه نشان می‌دهد که هویت قبیلهٔ کُرد به طور مستقیم به ویژگی‌های زبانی مربوط نمی‌شود، بلکه به یک شخصیت افسانه‌ای یا تاریخی مرتبط است که ممکن است هویت آن‌ها را شکل داده باشد.

🔹 در مورد زبانی که توسط این قبیلهٔ مرموز صحبت می‌شود، به نام سنگانی (یا سنگویی)، این گویش تحت تأثیر زبان بلوچی قرار گرفته است؛ با این حال، اساساً یک گویش از زبان فارسی است. قابل ذکر است که هیچ ویژگی از زبان کُردی در واژگان، ساختار گرامری یا آواشناسی آن وجود ندارد. این موضوع نشان می‌دهد که در حالی که سنگانی برخی عناصر را از بلوچی جذب کرده است، اما ریشه‌های فارسی خود را حفظ کرده است.

🔹 به طور خلاصه، هویت قبیله کرد ممکن است به یک شخصیت تاریخی یا افسانه‌ای مرتبط باشد، تا ارتباطی مستقیم با زبان کردی؛ و زبان سنگانی این تمایز را از طریق بنیاد فارسی خود، با وجود تأثیرات خارجی، نشان می‌دهد.
پایان.

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

📖 سرچشمه:
Vahe S. Boyajian, azim shahbakhsh: «remarks on the identity and language situation in sanagn». Iran and the caucasus 19 (2015) 265-268.
#تاریخ #زبان
📃
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 ملاحظاتی درباره هویت و زبان در سنگان

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

🔹 جالب است که در میان زبانوران زبان بلوچی، گروه‌هایی (مانند میربلوچ‌زایی‌ها) وجود دارند که به لحاظ تاریخی به قبیلهٔ کُرد وابسته‌اند ولی فقط به زبان‌های بلوچی و فارسی معیار صحبت می‌کنند و بنابراین در سطح اجتماعی نسبتاً پایین‌تری قرار دارند. زبان گفتاری در اینجا در واقع به عنوان یک نشانهٔ مهم‌تر از پیوندهای طایفه‌ای یا خانوادگی عمل می‌کند.

🔹 به جز مردمی که در سنگان و روستاهای مجاور زندگی می‌کنند، یعنی اعضای طایفهٔ بلوچِ "کُرد"، زبان مادری تمام جمعیت سرحد، ازجمله گروه‌های کوچک کولی (یا لوڑی)، زبان بلوچی است. با این حال، برای سنگانی‌ها، زبان اول "لهجهٔ سنگویی" یا گویش سنگانی است، اگرچه آنها به زبان بلوچی هم تسلط دارند. فارسی نیز به طور کلی تکلم و فهمیده می‌شود.

🔹 تاریخ قبیلهٔ کُرد مورد مناقشه است. به نظر می‌رسد دیدگاه غالب کارشناسان محلی درباره منشأ کُردی این قبیله، فاقد شواهد تاریخی و زبانی جدی باشد. نام این قبیله، «کرد»، به سختی می‌تواند یک اصطلاح اجتماعی باشد که اشاره به کوچ‌نشینان، دامداران و غیره داشته باشد، زیرا حوزهٔ اصلی فعالیت‌های اقتصادی کردهای سرحد، همان‌طور که گفته شد، کشاورزی و باغداری است.

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

ترجمه شده با: chat GPT 4
#تاریخ #زبان
📃
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 ملاحظاتی درباره هویت و زبان در سنگان

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

🔹 با توجه به طبقه‌بندی قبایل بلوچ ساکن سرحد، به نظر می‌رسد برخی جوامع مانند آنچه در سنگان است، علاوه بر سازمان‌یافتگی اجتماعی بر اساس ساختارهای سنتی حاکم بر بلوچستان، طبق یک سری ویژگی‌های متمایز دیگری نیز موجودیت یافته‌اند؛ که این ویژگی‌ها برای خودشناسی در سطح محلی حیاتی دانسته می‌شوند.

🔹 زبان گفتاری میان بلوچ‌های سرحد به عنوان یک نشانگر هویتیِ مهم پدیدار می‌شود که در عین حال، برخی از معانی اجتماعی پنهان و قابل درک را نمایان می‌سازد. در حالی که در سطح عمومی، بین بلوچ‌ها هویت صرفاً از طریق تضاد بلوچ/غیربلوچ و وابستگی‌های طایفه‌ای نشان داده می‌شود، در سرحد جنبهٔ تکمیلی دیگری با توجه به زبان پیدا کرده است: به عبارتی دیگر، گویشوران «گویش سنگانی*» از موقعیت خاصی به عنوان بخشی از آنچه "طبقهٔ بالاتر" نامیده می‌شود، برخوردارند.

🔹 گویشوران گویش سنگانی به طور سنتی نخبگان حاکم بر این منطقه را تشکیل می‌دادند؛ حتی امروزه نیز بسیاری از موقعیت‌های کلیدی اداری محلی در سرحد، به دستان بلوچ‌های متکلم به گویش سنگانی سپرده شده است.

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

* برای اطلاعات بیشتر از گویش سنگانی (که گویشی از زبان کُه‌پارسی است) روی کلیدواژه‌های مربوطه کلیک کنید:
آشنایی با گویش کُه‌پارسی، ضرب‌المثل‌های کُه‌پارسی: (بخش اول - بخش دومشعری به گویش کُه‌پارسی دربارهٔ نوروز.

#تاریخ #زبان
📃
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 ملاحظاتی دربارهٔ هویت و زبان در سنگان*

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

🔹 این مقاله توصیفی مختصر از وضعیت فعلی زبانی در سنگان و تأثیر آن بر شکل‌گیری هویت در سطح محلی ارائه می‌دهد. سنگان، یک روستا یا به عبارتی، یک دهستان نوظهور (شامل چندین آبادی کوچک مانند سنگان، دروک، گزک، دورودی، کولکو، اسپتک و غیره) در بلوچستان ایران است. بیشتر جمعیت سنگان، بلوچ‌هایی از قبیلهٔ «کُرد» هستند و به زبانی صحبت می‌کنند که اگرچه توسط کارشناسان محلی به عنوان «گویش کُردی» معرفی می‌شود، در واقع هیچ ارتباطی با زبان کُردی ندارد.

🔹 سنگان در ۵۰ کیلومتری شمال شهر خاش قرار دارد و در دامنه‌های غربی کوه دپتان (تفتان) در سرحد واقع شده است. ارتفاع نسبتاً بالای این منطقه و آب و هوای معتدل آن فرصت‌هایی برای فعالیت‌های کشاورزی، به ویژه باغداری فراهم می‌کند؛ واقعیتی که ساکنان سنگان را از سایر قبایل اصلی بلوچ در سرحد (شهنوازی، گمشاد‌زایی، ریگی و غیره) که عمدتاً به دامداری و کوچ فصلی مشغول هستند، متمایز می‌کند.

🔹 سنگان به عنوان محل سکونت قبیله‌ای بلوچ به نام «کُرد» بوده است. ساکنان چندین روستای همجوار به قبایل و طوایف مختلف کوچک‌تری (مُرادزهی، کَهرازهی و غیره) تعلق دارند که برای مدت طولانی تحت‌الحمایهٔ حاکمان طایفهٔ کرد بوده‌اند.

‏━━━━━━≼🔸≽━━━━━━

* نویسندگان: واهه بویاجیان ؛ عظیم شه‌بخش.
#تاریخ #زبان
📃
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام

‏━━━≼🔸≽━━━

📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 بلوچ‌ها در مناطق مختلف

🔹 بلوچ‌های ترکمنستان همگی از دو سوی افغانستانی و ایرانیِ سیستان، طی سه موج مهاجرت به آنجا رفته‌اند. نخستین مهاجرت در اواخر قرن نوزدهم و دومین در سال‌های میان ۱۹۱۷-۱۹۲۰، و آخرین مهاجرت که مهاجران آن از همه بیشتر بودند، از ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۸ روی داده است. (← بلوچ‌های ترکمنستان)

🔹 در تاجیکستان نیز گروه‌های کوچک بلوچ وجود دارند، ولی از نظر زبانی جذب تاجیک‌ها شده‌اند. گروه‌های کوچکی از براهویی‌های ترکمنستان هنوز به زبان براهویی تکلم می‌کنند، ولی به‌ سرعت در حال جذب شدن در زبان بلوچی هستند. دولت ترکمنستان، احتمالاً به دلایلی مشابه تشویق براهویی‌ها از طرف دولت پاکستان، بقای بلوچ‌ها را به عنوان یک قوم تشويق می‌کند.

🔹 ایل بلوچی ذهیره آنقدر در عمان بوده که امروزه در عداد قبایل عمان آورده می شود. آنها با بلوچ‌های ساحل باطنه یا نقاط دیگر عمان ارتباط مستقیمی ندارند. گروه دیگری در داخل کشور در حدود ۱۵۰ کیلومتری جنوب بُرَیمی سکونت دارند. بلوچ‌های زنگبار در خدمت کشور مسقط بودند که پس از کودتای ۱۹۶۳ موقعیت ممتاز خود را از دست دادند.

📃/۶۸
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام

‏━━━≼🔸≽━━━

📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 بلوچ‌ها در مناطق مختلف

🔹 علاوه بر ایالت بلوچستانِ پاکستان و استان سیستان و بلوچستانِ ایران و گوشه‌ای از خاک افغانستان که در مجاورت آنها قرار دارد، گروه‌های بلوچ در نواحی مجاور هر یک از این سه کشور - سند و پنجاب در پاکستان؛ فراه و هرات و بادغیس و فاریاب و جوزجان در افغانستان؛ کرمان و خراسان و سمنان و گرگان در ایران - و نیز در کشورهای همسایه یعنی در ترکمنستان، هند، کشورهای خلیج فارس، عمان، کنیا، و تانزانیا (به‌ویژه زنگبار) - یافت می‌شوند.

🔹 دربارهٔ این گروه‌های پراکنده چندان مطلبی منتشر نشده و دسترسی به اطلاعات موثق درباره آنها مشکل است. گرایش کشورهای میزبان این است که آنها را به توجه به هویت قومی خویش تشویق نکنند.

🔹 در ایران، بلوچ‌های گرگان در دههٔ ۱۳۲۰ش، به صورت کارگر مهاجر از سیستان بدانجا رفتند. بلوچ‌های خراسان و سمنان پیش‌تر و گاه بسیار پیش‌تر بدان نقاط رفته‌اند. بسیاری از آنها دیگر به زبان مادری خود تکلم نمی‌کنند، و این امر برای بعضی در ایام اخیر اتفاق افتاده است. کسانی که در شمال بلوچستان هستند به شبانی مشغول‌اند، یا تا کمی پیش از این شبان بوده‌اند.

📃/۶۷
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 مسجد مکی زاهدان

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 تصاویری از چاپ (رقص) بلوچی به مناسبت روز فرهنگ بلوچ، ده اسفند ۱۴۰۳، کلاته زاهدان

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 دوم مارس، روز فرهنگ بلوچ

‏━━━━━━━≺💠≻━━━━━━

🌻 مرۆچی دو مارس همدپ گوں «بلوچی دود ءُ ربیدگ ءِ رۆچ» ءَ اِنت. اے رۆچ ءَ بہ بلوچاں ءُ آوانے کہ بلوچانی دود ءُ ربیدگ ءَ دۆست دار اَنت، مراد بات گوْشاں.

🌻 امروز دو مارس همگام با روز فرهنگ بلوچ است. این روز را به بلوچان و دوستداران فرهنگ بلوچ تبریک می‌گوییم.

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 مساجد روستاهای بلوچستان

💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 گذری کوتاه به قلعه بنپور

🔹 قلعه بنپور از معروف‌ترین و بزرگ‌ترین قلعه‌های بلوچستان است؛ و قرن‌ها مرکز حکومت‌های محلی بلوچستان بوده است. بنا بر تحقیق باستان‌شناسان، قدمت آن به دوره‌های اشکانیان و ساسانیان برمی‌گردد. اما بنای قلعه بنپور بسیار کهن‌تر از آن است؛ در سال ۱۹۶۰ میلادی، خانم بئاتریس دکاردی دیرینه‌شناس انگلیسی، بخشی از سراشیبی تپهٔ زیر قلعه بنپور را مورد کاوش قرار داد و آثاری از دوران آغازین تاریخ به دست آورد.

🔹 قلعه بنپور (بمپور) در ۲۵ کیلومتری غرب پهره (ایرانشهر) و در شمال غربی شهر بنپور، بر روی تپه‌ای مصنوعی قرار دارد و ارتفاع آن به ۸۰ متر می‌رسد. این موقعیت استراتژیک موجب می‌شد تا حاکمان بتوانند دید گسترده‌ای به اطراف داشته باشند و حمله‌های دشمنان را خنثی کنند. علاوه بر موقعیت استراتژیک، قرارگیری قلعه بمپور در فاصله ۲ کیلومتری تا رودخانه مزیت دیگر آن محسوب می‌شد.

🔹 این قلعه که کاربری سیاسی و نظامی داشته، حتی تا دوران معاصر نیز مورد استفاده بوده و برخی در آن زندگی می‌کردند، اما پس از آن بخشی از قلعه در برخی درگیری‌ها تخریب و سپس بسته می‌شود. این قلعه در دوران قاجار آسیب‌های فراوانی دید. در سال ۱۲۵۷ خورشیدی، با شورش آقاخان محلاتی و حمایت محمد علی خان حاکم بنپور از او، حبیب‌الله خان شاهسون امیر توپخانه ارتش قاجار به این قلعه یورش برد که این امر صدمات جدی به قلعه وارد کرد؛ اما کاملاً ویران نشد. پس از آن، در سال ۱۳۰۷ یک نیروی نظامی به سرکردگی سرتیپ امان‌الله خان جهانبانی قلعه را به توپ بست و این قلعه تاریخی را ویران کرد. بدین‌ترتیب قلعه بنپور پس از قرن‌ها ایستادگی، به ضرب توپ و خمپاره تخریب شد، و مرکزیت سیاسی بلوچستان از بنپور به پهره منتقل شد. آنچه که امروز از این قلعه مشاهده می‌شود بازمانده این نزاع و آسیب‌هاست.

#تاریخ
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 چند هزار سال #تاریخ تپهٔ بمپور (بُن‌پور)

🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام

‏━━━≼🔸≽━━━

📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر

‏━━━≼🔸≽━━━

🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان

🔹 در اردیبهشت ۱۳۵۲، بوتو هر دو فرماندار و دولت بلوچستان را با این بهانه برکنار کرد که حکومت حزب عوامی ملی و جمعیت‌الاسلام، اشاعهٔ بی‌قانونی و خشونت را در سراسر ایالت نادیده گرفته و حتی آن را تشویق کرده و هدفش رسیدن به استقلال است. در سفارت عراق نیز محموله‌ای از سلاح‌های ساخت شوروی کشف شد که تصور می‌شد مقصد آن بلوچستان باشد.

🔹 بوتو، اکبرخان بوگتی سرکردهٔ ایلی به همین نام و از دشمنان حزب عوام ملی را به فرمانداری منصوب کرد، ولی بوگتی در کمتر از یک سال ناچار به کناره‌گیری شد و بی‌نظمی و خشونت همه جا را گرفت. میر غوث‌بخش بزنجو و عطاءالله خان منگل و نیز خیربخش مری، که ریاست حزب عوامی ملی را در بلوچستان عهده‌دار بود، دستگیر شدند.

🔹 از ۱۳۵۲ش / ۱۹۷۳ تا ۱۳۵۶ش / ۱۹۷۷ بلوچستان شرقی صحنهٔ شورش ایلی عمده‌ای بر ضد دولت پاکستان بود. در ۱۳۵۳ش در اوج شورش حدود پنج هزار بلوچ، عمدتاً از ایل‌های مینگل و مری، به مبارزه مشغول بودند. عدهٔ نیروهای دولتی پاکستان را هفتاد هزار تن تخمین زده‌اند. ایران، که هنوز نگران جدایی‌طلبی بلوچ‌ها بود، تعدادی هلیکوپتر به کمک پاکستان فرستاد و بسیاری از بلوچ‌ها به افغانستان گریختند.

📃/۶۵
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history

Читать полностью…

تاریخ و فرهنگ بلوچستان

🔹 آرامگاه‌ میر ایلتاز خان
🔹 جِهَل مَگْسی بلوچستان شرقی (پاکستان)

💠 @balochs_history

Читать полностью…
Subscribe to a channel