725
جهت سوال، انتقاد و پیشنهاد👇🏼 https://t.me/joinchat/tHLNWwBQh1hiZGU0 گروه بحث تاریخ و فرهنگ بلوچستان👆🏻
🔹 مسجدی با #معماری زیبای بلوچستان
🔹 بندر چابهار
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 نمونه‌ای از شعر ملا رَگام
🔹 فرزند ملا رگام که «نادر» نام داشت، به دستور حاکم وقت سرحد - سردار سید خان کُرد - کشته میشود. پس از آن میانهٔ ملا رگام با سردار سید خان، خراب میشود و اشعاری بر علیه او می‌سراید که باعث میشود سردار قصد جانِ ملا رگام را کند. پس از وساطت بزرگان، ملا رگام پیام صلح خود را به سردار سیدخان، حاکم وقت سرحد می‌رساند.
🔹 پیام ملا رگام به سردار سیدخان، به زبان شعر است. ملا رگام سعی دارد به سردار بگوید که او حاکم یک سرزمین است و در شأن او نیست با فرد معمولی مانند ملا رگام وارد مجادله و منازعه شود. پس از این دلجویی‌ها از سردار سیدخان، ملا رگام بخشیده میشود. وزن شعر «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن، بحر رمل مثمن محذوف» است. در ادامه هفت بند از آن را می‌آوریم.
🔵 ۱- گۆش بِدار سردار سیدخان، کێنگ ءَ مرد اَنَکَنت
🔵 ۲- لاگرێن گۆک ءِ لَگَت، شێر بَچَّو ءَ درد اَنَکنت
🔵 ۳- کُه دَپتان پَه صیاد ئِے گَردَگ ءَ هُرد اَنَبیت
🔵 ۴- رۆد ءِ مهران پَه وضو ئِے گپتن ءَ لُرد اَنَبیت
🔵 ۵- رێک ءِ شَنڈالَه پَه هَور ئِے گْوارَگ ءَ شُرد اَنَبیت
🔵 ۶- پَلْپِلِشتُک لَک هَزار بیت، دێم‌گِر ءِ ماه اَنَبیت
🔵 ۷- سرزمین ئِے ڈَن پَه مرد ئِے نِندَگ ءَ تَنگ اَنَبیت
🔸۱- گوش فرا ده ای سردار سید خان، مردان بزرگ کینه‌جویی نمی‌کنند
🔸۲- لگد گاو لاغر، بچه شیر را به درد نمی‌آورد
🔸۳- کوه تفتان با گردش شکارچی بر رویش، خرد نمی‌شود
🔸۴- رودخانهٔ مهران با گرفتن وضو، گل‌آلود نمی‌شود
🔸۵- ریگزار شَنداله با بارش باران، باطلاق نمی‌شود
🔸۶- دستهٔ پرستوها اگر صد میلیون هم باشد، باعث ماهگرفتگی نمی‌شود
🔸۷- پهنهٔ این زمین، با سکونت مردم پُر نمی‌شود
پایان مطالب «ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان».
📚 برگرفته از:
موسی محمودزهی، احمد مرادزاده: «ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان». فصل‌نامهٔ اورمزد، شمارهٔ ۲۴، ویژه‌نامهٔ تابستان ۱۳۹۴.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 سبک اشعار ملا رگام و تحلیل ادبی آنها
🔹 ملا رَگام شاعری نکته‌دان بوده که در بدیهه‌سرایی و اشعار تمثیلی به زبان بلوچی سرآمد و زبانزد است و در موضوعات دینی، حماسی، تاریخی، مرثیه، نقد، اعتراض، طنز، هجو و.... شعر سروده است. ملا رگام در اشعارش از زبان تمثیل (به‌کارگیریِ ضرب‌المثل‌ها در شعر) به فراوانی استفاده نموده است و بسیاری از ضرب‌المثل‌های امروزین بلوچی ریشه در اشعار او دارند. همچنین می‌توان از جهاتی ملا رگام را یک وقایع‌نگار بی‌باک دانست که رویدادهای تاریخی و اوضاع اجتماعی جامعه را در قالب شعر به تصویر کشیده و پند، مدح، نقد و هجو را به عنوان ابزاری برای اصلاح امور جامعه به کار برده است. بسیاری از جنبه‌های فرهنگ عامه و تاریخ محلی زمان ملا رگام نیز در اشعار وی قابل دریافت است.
🔹 اشعار ملارگام به لحاظ سادگی و روانی چنان ساده و عام فهم هستند که گویی امروز سروده شده‌اند. سادگی و روانی کلامش در زبان بلوچی به حدی است که او را می‌توان نمایندهٔ شاعران ساده‌گو و روان‌گوی ادبیات بلوچی دانست. این ویژگی‌های شعر او در کنار برخورداری از مسائل اجتماعی، عام‌پسند بوده‌اند. این اشعار به‌صورت شفاهی در سطح گسترده‌ای در بین همهٔ بلوچ‌ها دهان به دهان گشته و در دل و حافظهٔ مردم جای گرفته است.
🔹 روشن است که با گذشت زمان و عدم امکان ثبت و مستندسازی بخشی از اشعار ملا رگام از بین رفته است. گسترش اشعار ملارگام در مناطق مختلف بلوچستان، سبب شده تا لهجه‌های مختلف بلوچی روی اشعار وی تاثیر بگذارد. این موضوع از روایت‌های شفاهی متفاوت از یک بند، کمی و زیادی تعداد بندهای یک شعر، پس و پیش بودن بندهای هر شعر در جاها و نوشته‌های مختلف قابل تشخیص است. چه‌بسا ملاحظه میشود که بندهایی از یک شعر وارد شعر دیگری شده است. این جابه‌جایی را بیشتر در سرمقام‌های اشعار می‌توان ملاحظه کرد. تأثیر راویان اشعار در طول زمان و تغییراتی که آنها در اشعار داده‌اند، تا حدی توضیح و تبیین معانی و ترتیب اشعار را با مشکل مواجه کرده است. تفاوت در روایت‌ها و پراکندگی و نابسامانی اشعار ملا رگام، نیازمند یک پژوهش علمی و روشمند و گردآوری شدن آنها است تا این اشکالات و نقص‌ها برطرف شده و پیام ملا رگام به درستی به مخاطبان امروزی برسد.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 برخی از اشعار معروف ملا رگام
🔹 شعر «مرثیهٔ نادر»: این شعر که فقط ۱۶ بند از آن باقی مانده، در مرثیهٔ نادر پسر ملا رگام که به دستور سردار سیدخان کُرد کشته شد، سروده شده است.
🔹 شعر «سُهل ءُ تْران»: عنوان شعر به معنی صلح و سازش است. این شعر یکی از معروف‌ترین اشعار ملا رگام است. در این شعر ملا رگام به خاطر قتل پسرش «نادر» به دستور سردار سیدخان کُرد، نهایت کینه‌اش را نسبت به سید خان ابراز کرده و پیشنهاد صلح او را هم رد می‌کند. از این شعر ۵۳ بند باقی مانده که تعدادی از بندهای آن در اثر کثرت استعمال، به ضرب‌المثل تبدیل شده و امروزه هم رواج دارند.
🔹 شعر «دلجویی از سردار سیدخان»: این شعر، دلجویی ملا رَگام از سردار سیدخان است که از شعر سهل و تران وی، به شدت خشمگین شده و قصد جان ملا رگام را کرده است. از این سروده‌ها اکنون فقط ۱۲ بند در دسترس است. طبق اقوال شفاهی، بعد از سرودن این شعر، سردار سیدخان از مجازات ملا رگام منصرف شده است.
🔹 شعر «تحمیدیه»: در این شعر که فقط ۷ بند از آن باقی مانده و شاید خود سرمقامی برای دیگر شعرهای ملا رگام بوده، شاعر به سپاسگزاری از خداوند بزرگ پرداخته است.
🔹 هجویات: دو هجو از ملا رگام باقی مانده است؛ یکی درباره شاعر دیگری است که نسبت به ملا رگام سخن نابجایی گفته و ملا رگام با عبارات رکیکی او را هجو گفته است. هجو دیگر برای شخص ناشناسی است که مهمانش را به صورت شایسته پذیرایی نکرده است. از این هجویات فقط حدود ۱۰ بند باقی مانده است.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 برخی از اشعار معروف ملا رگام
🔹 شعر ‹کَلاهور»: این شعر که در حال حاضر ۵ بند از آن در دسترس است، در وصف طبیعت و چراگاه‌های منطقهٔ کلاهور در دامنهٔ کوه معروف تفتان سروده شده است.
🔹 شعر «شهداد ءُ مهناز»: منظومه عاشقانهٔ شهداد و مهناز که یک منظومه مشهور در ادبیات بلوچی است، در جاهای مختلف بلوچستان به صورت‌ها و گویش‌های گوناگونی روایت شده است. آقای «بلال ریگی» پژوهشگر جوان منطقهٔ میرجاوه، روایت سرحدیِ شعر شهداد و مهناز را در ۱۹۱ بند در اختیار دارد که با روایت مکرانیِ گردآوری شده توسط آقای «عبدالحسین یادگاری» در کتاب «حماسه‌های مردم بلوچ» به کلی تفاوت دارد. در حال حاضر منظومهٔ سرحدی شهداد و مهناز، منتسب به ملا رَگام است ولی صحت آن به درستی تأیید نشده است.
🔹 شعر «سیرْک ءُ پیماز»: عنوان این شعر به معنی سیر و پیاز است. احتمالاً این شعر دوبیتی، بخشی از یک شعر بزرگ‌تر باشد که امروزه فقط دو بیت از آن باقی مانده است:
🔵سیرْک ءُ پیماز اُن نَکِشتہ - دێگ اُن آچار ءَ نَبیت
🔵پَہ دِگَہ مردے کِشار ءَ - لێڑَه اُن بار ءَ نبيت
ترجمه: شعر سیر و پیاز نکاشته‌ام، دیگ غذایم بدون آچار (نوعی ادویه) مانده است - به محصول کشاورزیِ دیگران، بارِ شترم کامل نمی‌شود. این شعر روایت حال شخص پشیمانی است که به امید کمک دیگران، خود محصولات کشاورزی نمی‌کارد و زحمت نمی‌کشد؛ در نهایت هنگام برداشت محصول، می‌بیند مقدار ناچیزی کمک به او رسیده است و پشیمانی خود را بدین‌صورت ابراز می‌کند. این معادل همان ضرب‌المثل فارسی است که می‌گوید: «اگر به امید همسایه بنشینی، گرسنه می‌خوابی».
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 برخی از اشعار معروف ملا رگام
🔹 شعر «سرفراز خان»: ملا رَگام داستان حملهٔ سرفرازخان خارانی به ناحیهٔ سرحد را در ۵۰ بند سروده است. در این اشعار، سرفراز خان - که از سرداران ناحیهٔ خاران در آنسویِ شرقیِ سرحد بلوچستان است - در رویارویی با طوایف سرحد، به رهبریِ «شریف خان نارویی» شکست می‌خورد. یکی از نکات برجستهٔ این شعر، کشته شدن ‹بُزِرگ سهراب‌زهی» از شیرزنان جنگجوی بلوچ در این جنگ است. بر اساس روایات شفاهی، این واقعه در حدود سال ۱۲۶۹ه.ق به وقوع پیوسته است.
🔹 شعر «عَلَم خان»: این شعر روایت جنگ علم خان با مردم سراوان است. علم خان که از حکام منطقهٔ سراوان و سرسپردهٔ قاجار بود، با مردم تحت حکمرانیِ خود، درگیر شد و تعدادی از بزرگان سراوان از جمله «ملا نورمحمد بَم‌پُشتی» را دستگیر کرد و به شهر کرمان - مرکز ایالت کرمان و بلوچستان - فرستاد. از این شعر ۳۱ بند باقی مانده است.
🔹 شعر «ملا رگام ءِ کُلَہ پَہ علم خان ءَ»: عنوان این شعر به معنیِ پیام و گلایهٔ ملا رگام به علم خان است. ملا نورمحمد بَم‌پُشتی یکی از شاعران نامدار حوزهٔ سراوان و از دوستان ملا رگام بود. ظاهراً ملا نورمحمد پیش از دستگیری شعری در مذمت علم خان سروده بود و علم خان به خاطر انتقام از ملا نورمحمد، او را دستگیر کرد و به مأموران قاجاری تحویل داد. ملا نورمحمد به خاطر اشعار اعتراض‌آمیزی که در زندان کرمان سرود، توسط حاکم قاجاری در مرکز حکومت قاجاری کشته شد. پس از کشته شدن ملا نورمحمد، ملا رگام در پیامی به علم خان، شعری در پنج بند می‌سراید. این در کتاب «جنگانی هبر (به فارسی: داستان جنگ‌ها)» گردآوردهٔ «فقیر شاد» در مقدمهٔ شعر «سهل و تران» آورده شده است.
🔹 شعر «ترس از جهنم»: در این شعر که فقط ۶ بند از آن باقی مانده است، ملا رگام در آن نهایت خوف خود را از جهنم بیان می‌کند و نماز و روزه را سپری در برابر دوزخ می‌داند.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 پیشینهٔ تحقیق درباره ملا رگام
🔹 ایوب درازهی در سال ۱۳۸۹ در شماره دوم مجله «سَمين»، نشریهٔ دانشگاه آزاد سراوان، مقاله‌ای سه صفحه‌ای با عنوان «ملا رگام واشی/خاشی» دربارهٔ دوره‌های شعر بلوچی و جایگاه ملا رگام در بین شعرای دورهٔ ملایی به چاپ رسانده و در آن یک شعر در سبک موتک (مرثیه) از ملا رگام آورده است.
🔹 انعام‌الحق کوثر، استاد دانشگاه کویته در پاکستان، نمونه‌هایی از اشعار ملارگام را در کتابی به نام «شعر فارسی در بلوچستان» به عنوان شاهد مثال برای تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات بلوچی آورده است.
🔹 صبا دشتیاری، استاد پیشین دانشگاه کویته در پاکستان، در اثر ماندگار خود به نام «بلوچی زبان و لبزانک» که در سه جلد منتشر شده است، مشخصات مجلات ادبی پاکستان از سال ۱۹۵۰ تا ۲۰۰۰ میلادی که در آنها اشعار ملا رگام به چاپ رسیده را به شرح زیر معرفی کرده است:
مجلهٔ اولُس، فوریه ۱۹۶۵، شعر «سهل ءُ تران».
مجلهٔ اولُس، آگوست و سپتامبر ۱۹۷۹، شعر «بیر».
مجلهٔ تپتان، دسامبر ۱۹۸۹ و ژانویهٔ ۱۹۹۰، شعر «منی بیر».
مجلهٔ تپتان، دسامبر ۱۹۹۰، شعر «سهل ءُ تران».
🔹 موسی محمودزهی و احمد مرادزاده با تحقیقات میدانی و کتابخانه‌ای، مجموعه‌ای از اشعار ملا رَگام را که جمعاً دربردارندهٔ ۱۱ شعر در ۳۸۵ بند است، گردآورده و در ۱۲۰ صفحه آوانگاری، ترجمهٔ فارسی و تحلیل کرده‌اند که به صورت دستنویس در بنیاد ایران‌شناسی واحد بلوچستان در ایرانشهر موجود است. ملک‌بخش پاکزاد، حاج حسین ملازهی (از نوادگان ملا رگام) و عبدالشکور تُرشابی نیز در گردآوریِ این آثار به گردآورندگان کمک شایانی کرده‌اند. موسی محمودزهی اطلاعاتی از ملا رگام را در کتاب «نامداران بلوچستان» منتشر کرده است. این کتاب که در ۱۳۹۳ چاپ شده است، مشتمل بر زندگینامهٔ بیش از ۳۰۰ تن از مشاهیر بلوچستان در عرصه‌های گوناگون است.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 پیشینهٔ تحقیق درباره ملا رگام
تا کنون در خصوص ملا رگام و آثار او، پژوهش‌هایی انجام شده که در ادامه به معرفی تعدادی از مهم‌ترین موارد پرداخته میشود:
🔹 «اشرف سربازی» در سال ۲۰۰۴ میلادی مقاله‌ای به زبان اردو با عنوان «ملا رگام واشی» در مجلهٔ «بلوچی لبزانک» به چاپ رساند. در این تحقیق شانزده صفحه‌ای، دربارهٔ جایگاه رفیع ملا رَگام در ادبیات بلوچی و دلایل شفاهی بودن ادبیات بلوچی اشاره شده است. همچنین اشرف سربازی در حدود ۵۰ بند (تک مصراع) از اشعار ملا رگام را نقل کرده و توضیحاتی داده است. به نقل از مقالهٔ فوق، ادارهٔ قبایلی پاکستان در کویته، تعدادی از اشعار ملارگام را در سال ۱۹۶۸ در ماهنامهٔ «اولُس» به چاپ رساند. گل‌محمد صالح‌زهی در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۶۰-۶۱ شمسی در برنامه‌های رادیو زاهدان مختصری از زندگینامه و شعر ملارگام را به نقل از مقالهٔ فوق، ارائه داده است. پیش از انقلاب، اشرف سربازی مقداری از اشعار ملا رگام را با صدای پهلوان موسی زنگشاهی در برنامه رادیوی زاهدان ضبط نموده و در آرشیو نگهداری کرده که بعداً از بین رفته‌اند.
🔹 یکی از پژوهشگران بلوچ به نام «فقیرشاد» شعری از ملا رَگام را با عنوان «رگام ءِ کُلَه په علم خان ءَ (پیام ملا رگام به علم خان)» در سال ۲۰۱۰ میلادی در کتابی به نام «جنگانی هبر (گزارش جنگ‌ها)» در کشور پاکستان به چاپ رساند. این شعر شامل حدود ۶۰ بند/سطر است و بیشتر با اشعارِ مقالهٔ اشرف سربازی تطبیق دارد. بر اساس بعضی گفته‌ها، علم خان در زمان قاجاریه حاکم بخش بزرگی از سراوان بود و او باعث شد که ملا نورمحمد بَم‌پُشتی، دوست و شاعر معاصرِ ملا رگام به دست نیروهای دولتی قاجار زندانی و در نهایت به شهادت برسد. در این شعر ملا رگام نفرت خود را از رفتار علم خان در دستگیری و تحویل ملا نورمحمد بم‌پشتی به نیروهای قاجاری ابراز می‌کند.
🔹 «عبدالوهاب ایران‌نژاد» در یک نوشتهٔ کوتاه با عنوان ‹ملارگام واشی» در هفته‌نامهٔ «مرز پرگهر» شمارهٔ ۵۰۹، با استفاده از منابع معتبر به معرفی ملا رگام، آثار و سبک شاعری وی با ذکر شواهدی پرداخته است.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 ملا رَگام در زمانی که به سراوان و مگس (مهرستان کنونی) مهاجرت کرد، با شاعران برجستهٔ دورهٔ دوم ادبیات بلوچی ارتباط برقرار کرد. از جمله شاعرانی بین آنها وملا رَگام روابط نزدیکی وجود داشت می‌توان به ملا نورمحمد بم‌پشتی و ملا فاضل رِند اشاره کرد که از شخصیت‌های ادبی برجستهٔ این دوره هستند.
🔹 ادبیات بلوچی بر اساس آنچه در دست است، به سه دورهٔ عمده تقسیم میشود:
دورهٔ نخست که به آن دورهٔ کلاسیک یا به بلوچی «اَهدی دَور» هم گفته میشود بر اساس حماسه‌های پهلوانیِ «رِند و لاشار» است.
دورهٔ دوم که با توجه به اینکه بیشتر شاعران این دوره، روحانیونی بودند که در بلوچستان با عنوان ملا شناخته می‌شوند، دورهٔ ملایی یا ملاها نیز نام دارد.
دورهٔ سوم نیز دورهٔ جدید یا «نوکین دَور» است که از پایان دورهٔ ملایی و با ورود صنعت چاپ و نشر رواج یافته است و تا کنون نیز ادامه دارد.
🔹 از شخصیت‌های ادبیِ برجستهٔ دورهٔ دوم ادبیات بلوچی موسوم دورهٔ ملاها، می‌توان به اشخاصی مانند ملا فاضل، ملا قاسم، ابراهیم حسن راسکی، ملا بهرام، نورمحمد بَم‌پُشتی عزّت لَلّا، حسن زرگر، عبدالکریم میرواری، ملک دینار میرواری، ملا بهادر، ملا بوهیر، ملا جيسو، عبدالرحمن عباس و ملا رگام خاشی اشاره کرد.
🔹 در این دوره، ملا رَگام خاشی تنها شاعر بزرگ - ولی گمنام - از خطهٔ سرحد بلوچستان است و سایر شاعران نامبرده، همگی از ناحیهٔ مکران هستند. لازم به ذکر است که آنچه تاکنون از ادبیات منظوم بلوچستان منتشر شده، بیشتر اشعار شعرای مکران (جنوب بلوچستان) را در بر دارد.
🔹 اشعار ملا رگام به صورت شفاهی و سینه به سینه از دو قرن پیش تا کنون منتقل شده و امروزه بخش‌هایی از این اشعار به فراموشی سپرده شده و یا در حال از بین رفتن هستند. با توجه به نقل این اشعار به صورت شفاهی، لهجه‌های مختلف زبان بلوچی در اشعار او دخیل شده و بر اصالت آن تأثیر گذاشته‌اند. فقط تعدادی از مجموعهٔ سروده‌های او در مجلات ادبی و فرهنگی مختلف انتشار یافته است.
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🔹 ملا رَگام خاشی؛ شاعری از سرحد بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 ملا رَگام حدوداً در سال ۱۲۱۰ هجری قمری در روستای «تُرشاب» در دامنهٔ کوه تفتان به دنیا آمد. وی اصالتاً وابسته به طایفهٔ ملازهی در خاش است و به خاطر سکونت در حوزه خاش به خاشی/خْواشی/واشی معروف شده است. او سواد مکتبی را نزد پدرش «مُلا عزیز» آموخته و مانند اجدادش در خاش در دوره قاجاریه منصب میرزایی داشته است.
🔹 ملا رَگام از شعرای طراز اول اما ناشناختهٔ دورهٔ ملایی در ادبیات بلوچی است. علی‌رغم غنای ادبی و تاریخی - اجتماعی اشعار ملا رگام، آثار وی به درستی معرفی نشده و می‌توان گفت این شاعر نامی نسبت به شاعران هم‌رده و هم‌عصر خود کمتر شناخته شده است. شعر ملا رگام ساده و گیرا بوده و با زبانی تمثیلی، بیانگر بسیاری از رویدادهای تاریخی - اجتماعی زمانش است.
🔹 یکی از حوادث مهم زندگی ملا رَگام آن است که بین او و یکی از حاکمان حوزهٔ سرحد به نام «سردار سیدخان کُرد» اختلافاتی بر سر آنکه پسر ملا رگام به نام «نادر» به دستور سردار سیدخان کرد کشته میشود، بروز می‌کند. سردار از ملا رگام درخواست آشتی و رفع کدورت می‌کند اما ملا رگام سروده‌ای در مذمت سردار سیدخان و رد درخواست آشتی وی می‌سراید. این سروده به سرعت فراگیر میشود و سردار سیدخان قصد جان ملا رگام را می‌کند. اما ملا رگام با وساطت بزرگان سرحد سروده‌ای دیگر برای جلب رضایت سردار و انصراف سردار از تصمیمش می‌سراید و ظاهراً اختلاف آنها فروکش می‌کند. معروف‌ترین اشعار ملا رگام که تا کنون در حافظهٔ مردم سرحد و دیگر جاهای بلوچستان مانده، همین سروده‌هایی است که اختلافات ملا رگام با سردار سیدخان کرد را بازگو می‌کند.
🔹 عموماً نقل میشود که در پی این حوادث، ملا رگام از حوزهٔ خاش ابتدا به صورت موقت و در نهایت به صورت دائم، مهاجرت کرد. او برای مدتی به حوزه شهرستان‌های امروزی مهرستان و سراوان مهاجرت کرد. ملا رگام در اواخر عمر به رودبار در حوزهٔ کرمان امروزی مهاجرت کرد و در منطقهٔ زهکلوت، در روستای زیارت مقداد اقامت نمود. وی در حدود سال ۱۲۹۰ هجری قمری در همانجا درگذشت و در جوار زیارتگاه میر مقداد به خاک سپرده شد.
🔸 @balochs_history
🔹 مجسمهٔ طبیعی در پارک ملّی هینگل
🔹#طبیعت بلوچستان شرقی
🔸 @balochs_history
🔹 کوه گل‌فشان بندر تَنگ
🔹 #طبیعت
🔸 @balochs_history
🔹 چارو مچی، خضدار، بلوچستان شرقی
🔹 #طبیعت
🔸 @balochs_history
🔹 رقص دوچاپی بلوچی
🔹 کاخ اردشیر پاپکان
🔸 @balochs_history
🔹 قلعه ابراهیم خان سنجرانی در چخانسور
🔹 ولایت نیمروز افغانستان
#تاریخ
🔸 @balochs_history
🔹 دختر روستایی بلوچ در حال پخت نان تنوری
🔸@balochs_history
🔹 قالی بلوچ در فروشگاه فرش ایرانی در ژاپن
🔹 #صنایع_دستی
🔸 @balochs_history
🔹 قیچک‌نوازی پلهوان رسول‌بخش زنگشاهی با همراهی نوازندگان دُهلُک و تَمبورَک
🔹 زنده‌یاد پهلوان رسول‌بخش زنگشاهی (متولد ۱۳۲۰ - متوفی ۱۳۹۹ خورشیدی) از بزرگان و چهره‌های برتر موسیقی فولکلور در ایران است که در عرصهٔ موسیقی بلوچی و ساز قیچک چیره‌دست بوده است. او در کشورهایی نظیر فرانسه، سوئد، بلژیک، آلمان، ایتالیا، سوئیس، پرتغال، کویت و امارات متحده عربی اجرای زنده داشته است. او در سال ۱۳۸۲ مدرک دکتری افتخاری نواختن ساز قیچک را از کشور انگلستان کسب کرد و همچنین از دانشگاه پاریس فرانسه نیز دارای دکترای افتخاری است.
🔹 همچنین در ایران او دارای مدرک درجهٔ یک هنری از شورای ارزشیابی وزارت ارشاد بود. وی در هشتمین جشنوارهٔ موسیقی ایران مورد تقدیر قرار گرفت و تندیس جشنواره را دریافت نمود. او همچنین در سی‌و‌دومین جشنوارهٔ موسیقی فجر، به عنوان «چهرهٔ برتر قیچک ایران» مورد تجلیل قرار گرفت.
#موسیقی
🔸 @balochs_history
🔹 رقص چاپی مردان بلوچ با لباس کهن بلوچی
🔹 #فرهنگ_و_رسوم
🔸@balochs_history
🔹 چارو مَچی، خُضدار
🔹 بلوچستان شرقی (پاکستان)
#طبیعت
🔸 @balochs_history
🔹 منطقهٔ کوهستانی چِلتَن
🔹 ایالت بلوچستان (پاکستان)
#طبیعت
🔸@balochs_history
🔹 پوشاک زنان بلوچ استان هرمزگان
🔹 #پوشاک_و_هنر
🔸 @balochs_history
🔹 تصویری از دو مرد بلوچ با لباس اصیل بلوچی
🔸 @balochs_history
🔹 تصویری از اجرای ابوبکر دُرزاده و نوازندگان همراه او؛ با سازهای تیمبُک، دُهل و سرنا در روستای بانشیپ قصرقند
🔸 @balochs_history
🔹 کویر ساحل درک
🔹 #طبیعت شهرستان زرآباد
🔸 @balochs_history
🔹 کنتاک واقع در شهرستان زرآباد
🔹 #طبیعت
🔸 @balochs_history
🔹 سکّه‌دوزی یا آینه‌دوزی
🔹 #صنایع_دستی روستای کوهمیتگ
🔸@balochs_history
🔹 فهرست روحانیون شاعر بلوچستان
━━━━━━━━≼🔹≽━━━━━━━━
🔹 در بلوچستان ایران، روحانیون از نخستین اقشاری بودند که به دلیل علم‌آموزی در دارالعلوم‌های دینیِ هندوستان و بلوچستان، دارای تحصیلات و سواد شدند. روحانیون اهل سنت بلوچستان در کنار دروس دینی، به شعر و ادبیات نیز اهمیت می‌دادند که این سنّت ادامه یافت و همچنان روحانی‌ها و مولوی‌ها به شعر و ادبیات علاقه‌مند هستند. اگرچه اغلب این شاعران سنی‌مذهب و از مکتب دیوبندیه برآمده‌اند، اما در واقع شیوخ مذهب ذگری (مهدویت)، پایه‌گذاران سنّت اشعار عرفانی و مذهبی فارسی و بلوچی در بلوچستان ایران هستند.
محتوای اشعار این شاعران را عمدتاً مدح و ستایش پیامبر (ص)، اهل بیت و صحابه و نیز اشعار دربردارندهٔ مضامین فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تشکیل می‌دهد. برخی از این شاعران در زمینهٔ دین اسلام و تاریخ آن و نیز تاریخ بلوچ و بلوچستان تألیفاتی داشته‌اند. سروده‌های این شاعران بلوچ بیشتر در قالب غزل و قصیده هستند و زبان شعر آنها، اغلب فارسی و بلوچی و گاه عربی و اردو است. این فهرست مطابق کتاب «شعر بلوچ (دفتر نخست)» اثر غلامحسین جهان‌تیغ، چاپ اول، نشر خرّم گردآوری شده است.
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 مولوی عبیداللّه آسکانی
🔹 مولوی عبداللّه اسلامی
🔹 مولوی مصلح‌الدین اطهریان
🔹 مولوی تاج‌محمد بزرگزاده
🔹 ملا محمدنور پسند
🔹 عبدالناصر پسند
🔹 غلامرسول پسند
🔹 محمدسلیم پسند
🔹 طارق پسند
🔹 مولوی بهرام پرستار
🔹 مولوی محمدقاسم پروین
🔹 مولوی محمد حاجی‌زهی ولیدادی
🔹 مولوی شهمراد حسین‌پور
🔹 مولوی عبدالکریم حسین‌پور
🔹 مولوی دین‌محمد حسین‌زهی
🔹 مولوی عبدالحق درازهی
🔹 میر عبدالله جنگی
🔹 شے (شیخ) محمد درفشان
🔹 جلال (از اولاد درفشان)
🔹 مولوی عبدالغنی رسولی
🔹 مولوی عبداللّه روانبد
🔹 مولوی عبدالرحمن روانبد
🔹 مولوی نظام‌الدین روانبد
🔹 مولوی خالد روانبد
🔹 مولوی رعایت‌اللّه روانبد
🔹 ملا عبدالمجید روانبد
🔹 ملا محمد روانبد
🔹 مولوی محمد روشندل
🔹 مولوی غلام‌محمد سربازی
🔹 قاضی عبدالصمد سربازی
🔹 عیدمحمد شهلی‌بر
🔹 مولوی عبدالرحیم قاضی‌زاده
🔹 مولوی عبیداللّه محمدی
🔹 مولوی عبدالقادر مدنی
🔹 مولوی محمدعمر ملازهی
🔹 مولوی عبدالرحمن ملازهی
🔹 ملا نورمحمد ملازهی
🔹 ملا عبداللّه ملازهی
🔹 ملا ادهم ملازهی
🔹 مولوی عبدالرحمن ملازهی
🔹 ملا کریمداد ملک‌رئیسی
🔹 ملا یحیی ملکزاده
🔹 مولوی جهانگیر ناروئی
#ادبیات
🔸 @balochs_history
🇮🇳 محلهٔ سیک‌ها و کنسولگری هندوستان
🔸 زاهدان
🔸 @balochs_history
🔹 سردار حسین خان شیرانی و همراهانش
🔹 سال ۱۹۰۲ میلادی
#تاریخ
🔸 @balochs_history