آسمانه: در تاریخ و تئوری معماری و هنر ــــــــــــــــــــــ با این نشانی با ما تماس بگیرید: asmanehchannel@gmail.com ــــــــــــــــــــــ نقل مطالب آسمانه در صورت ذکر نام این کانال و درج پیوند (لینک) آن مجاز است.
📘کتاب تازه: «تغییر رژیم؛ افقهای نو در هنر اسلامی و فرهنگ بصری»
ویراست کریستین گروبر و بیهتر اسنر
Regime Change: New Horizons in Islamic Art and Visual Culture
Gingko Art Series, 2024
نه مقالهی این مجموعه نخست در هفتمین سمپوزیوم دوسالانهی انجمن مورخان هنر اسلامی (HIAA) با عنوان «تغییر رژیم» عرضه شد. این مقالات به رژیمهای فکری و جریانهای متغیری توجه میکند که به حوزهی تاریخ هنر اسلامی ساختار بخشیده است. نویسندگان با ارائهی پژوهشهای جدید به مقاصد بانیان، نقش پیشهوران و واکنش آنها به محصولات هنری پیشین پرداختهاند و آثار هنری و یادمانها را در سیاقهای تاریخی، اجتماعی و هنریشان قرار دادهاند.
در این مجموعه، آنابل تهگالپ، دیمیتری بندارف و امبرتو بانجنینو به تأثیر تغییرات مهم ناشی از تغییرات رژیمهای سیاسی و سلسلهای بر تولید قرآن در سوماترا، شبهجزیره مالایی، بورنو و مراکش در آفریقا میپردازند. کُرین مولِمان تغییرات نقش و جایگاه طراحان و بافندگان ابریشم را در خراسان پس از مغول بررسی میکند. لیزا گلمبک، مایکل شانیُن و فرشید امامی هنر و معماری صفوی را بررسی میکنند و بر کیفیتهای مادی و حسی گروهی از طاقهای کاشیکاریشده با صحنههای روایی، گلدان نقاشیشدهی ظریف و ساعتهای میدان اصلی اصفهان در سدهی هفدهم تمرکز میکنند. تحولات فنآوری نیز از دیگر عوامل تغییر رژیمها محسوب میشود. الریش مارزلف و یاسمین جنسر در مقالات خود از این میپرسند که چگونه ظهور عکاسی و فنون جدید چاپ، به تولید، تبادل و انتقال تصاویر در ایران و ترکیه شکل داد.
🔸فهرست کتاب:
1. ISLAMIC ART IN THE THIRD MILLENNIUM: FROM REGIMES TO HORIZONS | Christiane Gruber and Bihter Esener
2. MIGRATING MANUSCRIPT ART: THE ‘SULAWESI DIASPORA GEOMETRIC’ STYLE OF QURʾANIC ILLUMINATION | Annabel Teh Gall op
3. SHIFTING REGIMES, RESHAPING MANUSCRIPTS: THE DISAPPEARANCE OF ANNOTATED QURʾANS IN BORNO | Dmitry Bondarev
4. THE RE-ENDOWMENT OF ALMOHAD QURʾANS UNDER THE EARLY MARINIDS (CA. 1250–1300 CE) | Umberto Bongianino
5. THE WEAVER’S SIGNATURE? THE DIVISION OF LABOUR IN THE PRODUCTION OF LAMPAS WOVEN SILKS | Corinne Mühlemann
6. POINTS OF VISION: RECEPTION OF A LATE SAFAVID TILED ARCADE | Lisa Golombek
7. INTERPRETING A LATER SAFAVID VASE: BETWEEN MATERIAL, OBJECT AND IMAGE | Michael Chagnon
8. SENSING TIME AND SOUND IN SAFAVID ISFAHAN: THE CLOCKS OF THE MAYDAN-I NAQSH-I JAHAN | Farshid Emami
9. LITHOGRAPHY AND ITS IMPACT ON THE ART OF ILLUSTRATION IN IRAN | Ulrich Marzolph
10. MUSTAFA KEMAL, PHOTOGRAPHY AND IMAGE IN 1920S TURKISH MEDIA | Yasemin Gencer
AUTHOR BIOGRAPHIES
🔹اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب:
https://www.gingko.org.uk/publishing/books/regime-change/
#کتاب_تازه
@asmaaneh
📢برگزاری سخنرانی: «سازهها و ساختمایهها در معماری اروپای سدههای میانه»
🔸سخنران: لورنتسو ویگوتی؛ محقق پسادکتری دانشگاه شهید بهشتی
🔸اعضای نشست: نیلوفر رضوی، کیوان جورابچی، هادی صفاییپور
🔸 از سلسله نشستهای مرکز مطالعات تاریخ ساخت در معماری ایران؛ نیارش
🔸 زمان: سهشنبه، ۲۹ آبان| ساعت ۱۷ تا ۱۹
🔸مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدهی معماری و شهرسازی، سالن اجتماعات بخش دکتری
🔹این نشست به زبان انگلیسی برگزار خواهد شد.
🔹پخش زندهی از صفحهی اینستاگرام نیارش:
@Niyaaresh
#خبر
@asmaaneh
📝واژهی هفته: passage
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژهگزینی نوروزگان
▪️passage
▫️ معبر/ گذر
ـ تعریف: جای عبور
ـ مثال کاربرد واژه در جمله: پل طبیعت معبر/ گذری است که پارکهای دو سوی بزرگراه مدرس را به هم مرتبط میکند.
▪️passage 2
▫️بازارچه/ پاساژ
- تعریف: معبری باریک، در رو یا زیر زمین، با یک یا چند مدخل، در یک یا چند طبقه، که در یک یا دو سوی آن دکان یا فروشگاه است
- مثال کاربرد واژه در جمله: معمولاً به بازارچههای مدرن «پاساژ» میگویند.
🔸اطلاعات بیشتر:
https://vazhgar.com/lexicon/word/1074
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
📢کارگاه آموزشی آشنایی با استانداردهای آرشیوی و کتابخانهای
🔹مدرس: زهرا ضرغامی
🔹دبیر کارگاه: ربابه معتقدی
🔸زمان: شنبه، ۲۶ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰
🔸مکان: آرشیو ملی ایران، سالن پرهام
#خبر
@asmaaneh
📖 ۳۴. تاریخ هنر
(پارهای دیگر از کتابنگاشت توضیحی نظریههای تاریخ معماری و هنر)
▫️مشخصات کتاب
آرنولد، دینا. (۱۳۸۹). تاریخ هنر. ترجمهی رحیم قاسمیان. تهران: بصیرت، ۱۷۹ صفحه.
▫️بررسی کتاب
کتاب تاریخ هنر دیباچهای است از دینا آرنولد، استاد پرکار تاریخ و تئوری معماری در دانشگاه میدلسکس انگلستان، بر مسائل و مباحثی که در کنار هم شاخهی تاریخ هنر را میسازد؛ از آن جمله است ارزشگذاری و دستهبندی و تفسیر و وصف آثار هنری و تفکر دربارهی آنها. مخاطب این کتاب عامهی علاقهمندان به هنر و مسائل مربوط به تاریخ هنرند. ازهمینرو، این کتاب در شمار بهترین کتابهای مقدماتی برای آشنایی با تاریخ هنر به شمار میرود. نویسنده بر آن است که شیوههای سنتی نگرش به هنر و رویکردهای سنتی به تاریخ هنر را، که عمدتاً بر سبکهای هنری و زندگی هنرمندان تکیه دارد، نقد کند و به جای آن، توجه خواننده را به خود هنر جلب کند.
کتاب در شش فصل ساماندهی شده است. فصل ۱ حاصل تأملی است در چیستی تاریخ هنر و شامل این مباحث است: مراتب درک آثار هنری و تمایز تاریخ هنر از نقد هنر؛ تخصص هنری و نقش آن در تاریخ هنر؛ دو شیوهی رایج در نگارش تاریخ هنر که یکی مبتنی بر سبکهای هنری است و دیگری بر سیرهی هنرمندان، و امکانها و محدودیتهای هرکدام؛ انواع شواهد تاریخ هنر و تأثیر آثار هنری برگزیده در تاریخنامههای هنر؛ آشنایی با فرهنگ تجسمی (فرهنگ بصری) و تمایز آن از تاریخ هنر؛ بررسی چند مبحث مهم هنر و تاریخ هنر با تأمل در چند اثر هنری. فصل ۲ حاصل تأملی است در شیوههای روایت «تاریخ هنر» و تأثیر آن در جریانهای هنری و تاریخ هنر. نگارنده به مورخان مهم هنر و شیوهی نگاه آنها به هنر و تاریخ هنر میپردازد. در این فصل، دیدگاهی انتقادی دارد و به گزارش و توصیفهای معمول بسنده نمیکند. پلینی و وازاری و وینکلمان و بورکهارت و هگل از صاحبنظران برجستهی هنر پیش از سدهی بیستماند که دیدگاهی کمابیش سنتی به هنر و تاریخ آن دارند. اما در سدهی بیستم، جریانهایی نو ظهور کردند که در پی کشف معانی اجتماعی و فرهنگی هنرند؛ از آن جمله است گرایشهای اجتماعی و فمینیستی و پساستعماری، که هنر زنان و هنر ناغربی را نیز در کانون توجه تاریخ هنر قرار دادهاند.
فصل ۳ به نمایش آثار تاریخی هنر، موزهها و اهمیت آنها، اختصاص دارد. اهمیت موزهها در غرب، رواج و رونق مجموعهداری در سدههای شانزدهم و هفدهم و هجدهم و تأثیر آنها در نگرش به هنر و تاریخ هنر، آکادمیها و تأثیر آنها در جریانهای تاریخ هنر، و تأثیر نمایشگاههای جهانی سدهی نوزدهم در تاریخ هنر بخشی از مطالب این فصل است. قسمتی دیگر از این فصل شامل کندوکاوی است در اقسام نمایش آثار در موزهها؛ از جمله چیدمانهای تاریخمحور و هنرمندمحور و موضوعمحور و چیدمانهای جدیدتر در هنر مدرن و بررسی امکانات و محدودیتهای هرکدام. فصل ۴ راجع به انواع تفکر دربارهی هنر است و تأثیر آن در تألیف تاریخ هنر. سخن در این است که کسان و جریانهای فکری مختلف در طول تاریخ از کدام وجه به هنر و تاریخ هنر پرداختهاند؛ از آن جملهاند باومگارتن و کانت و تجربهی زیباییشناسی؛ هگل و نظریهی روح زمانه؛ مارکس و تلقی اجتماعیسیاسی؛ دریدا و شالودهشکنی؛ فروید و روانکاوی؛ و جریانهایی چون نشانهشناسی و ساختارگرایی و پساساختارگرایی و فمینیسم. فصل ۵ حاصل تدقیق در شیوههای خوانش اثر هنری است به قصد بررسی تأثیرات آن در تاریخنویسی هنر. برخی از موضوعات مهم در خوانش اثر هنری عبارت است از بازنمایی و انواع آن در تاریخ هنر، نسبت اثر هنری و فرهنگ، شمایلنگاری و شمایلشناسی و رمزها و نشانهها در آن. نویسنده در فصل ۶، دربارهی «نگریستن به آثار هنری»، شگردها و فنون و مصالح را در کار خلق اثر هنری سخن میگوید. انواع رنگها و کاغذها و تأثیر آن در کیفیت اثر، شیوهی رنگگذاری، مجسمهسازی و نیز روشها و مواد آن از جملهی مباحث این فصل است. نویسنده برای تکمیل مطالب این فصل، فهرستی از اصطلاحات فنی در انتهای کتاب آورده است.
نویسنده معتقد است که محوریت در تاریخ هنر با هنر و اثر هنری است، نه شیوههای نگاه به آن؛ و در سرتاسر کتاب، بارها بر این تأکید میکند. نکتهی دیگر آنکه تاریخ هنر فراتر از وصف هنر است. تاریخ هنرْ فهمی عمیق از هنر است که به درک پیچیدگیهای آن کمک میکند. کتاب، بهرغم حجم اندکاش، در برآوردن این دو غایت موفق است.🔻
#مهرداد_قیومی #گزیده
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: دورهی دوم شیوهی آذری
ستاره صابرینژاد
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📗کتابهای آسمانه: «باغ-کاخهای منطقهی سواد، میانرودان سفلی، سدههای هشتم تا یازدهم میلادی»
صفا محمودیان
Palace Gardens in Lower Mesopotamia, 8th to 11th Centuries
Edinburgh Studies in Islamic Art, 2024
🔹اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب:
https://edinburghuniversitypress.com/book-palace-gardens-in-lower-mesopotamia.html#:~:text=8th%20to%2011th%20Centuries&text=Gardens%20were%20both%20a%20setting,Islamic%20period%20in%20Western%20Asia.
#کتابهای_آسمانه #صفا_محمودیان
@asmaaneh
📢برگزاری همایش: «گفتوگوهای بینادینی در سراسر جنوب آسیا طی زمان و مکان»
🔸میزبان: کتابخانهی دیوسسانی لودوویکو جاکوبیلی در فولینیو
🔸زمان: ۱۶ نوامبر ۲۰۲۴| ۲۶ آبان ۱۴۰۳
▪️Interreligious Dialogoues across South Asia Time and Space
The symposium aims to bring to light the phenomena deriving from the interreligious encounter such as the sacralization of places; social cohabitation in space; the syncretism of faith practices and the hybridization of linguistic codes, in five categories that are the most visible media of religious communication and project the most significant aspects. Such as rite and movement; landscape and topography; dwelling; sacred and funerary architecture; figurative art.
The symposium is organized in person and online live on YouTube by the Bibliotheca Orientalis, Prof. Attilio Petruccioli and the University of Perugia, Department of Engineering, Prof. Paolo Verducci at the Lodovico Jacobilli Diocesan Library, Piazza San Giacomo 1, 06034 Foligno. The conferences are in Italian and English
🔸 پخش زندهی بخش اول:
https://www.youtube.com/watch?v=a9FOVQoQD-w
🔸 پخش زندهی بخش دوم:
https://www.youtube.com/watch?v=ICtAwYMoZyI
🔸 پخش زندهی بخش سوم:
https://www.youtube.com/watch?v=Qh1ABY_P0cU
#خبر
@asmaaneh
📝واژهی هفته: minaret
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژهگزینی نوروزگان
▪️minaret 1
▫️ منار
ـ تعریف: در معماری مسلمانان، برجی باریک و بلند برای یادبود، نشان راه یا شهر یا بنایی خاص، اذان گفتن، و مانند اینها، که ممکن است مستقل یا متصل به بنایی مانند مسجد و زیارتگاه باشد
ـ مثال کاربرد واژه در جمله: منار علی، در کنار مسجد علی اصفهان، منار جام در غور (در افغانستان امروز)، قطبمنار دهلی، و منار مسجد ابودلف سامرا از نمونههای بارز منار است.
▪️minaret 2
▫️مناره
- تعریف: نوعی از منار که پیوسته به بنای اصلی، بهویژه مسجد و سایر بناهای دینی، است
- مثال کاربرد واژه در جمله: منارهی جامع نایین، در کنار مسجد جامع نایین و جفتمنارههای مدرسهی چهارباغ اصفهان از نمونههای مناره در معماری ایران است.
▪️minaret 3
▫️میل
ـ تعریف: نوعی از منار که نشان راه باشد
- مثال کاربرد واژه در جمله: [عمروبن لیث] هزار رباط کرد و پانصد مسجد آدینه و مناره کرد، دونِ پلها و میلهای بیابان (تاریخ سیستان).
🔸اطلاعات بیشتر:
https://vazhgar.com/lexicon/word/1385
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
📖 ۳۳. تاریخ هنر هگل و نقد مدرنیته [ص ۲ از ۲]
▫️فهرست کتاب
Translator’s Note
Preface to the Second Edition
Acknowledgement
Part One: Hegel’s Last Walk Through His Museum
Morning: Eastern Symbolism
Noon
Evening: the West
The Fourth Chapter of the Dialectic
Part Two: An Unholy Alliance
'Degeneration'
'Decline'
'Loss of the Centre'
'Decadence'
Part Three: Reason Out schemed
Epilogue
Notes
Bibliography
Index of Names
▫️ترجمهی فهرست کتاب
سخن مترجم
پیشگفتار ویراست دوم
سپاسگزاری
بخش اول: آخرین گامهای هگل در موزهاش
صبح: نمادپردازی شرقی
ظهر
غروب: غرب
فصل چهارمِ دیالکتیک
بخش دوم: وصلتی نامقدس
«انحطاط»
«افول»
«مرکز نداشتن»
«تباهی»
بخش سوم: تدبیر خرَد
مؤخره
پینوشتها
کتابنامه
نمایهی نامها
▫️مشخصات منبع
مهرداد قیومی بیدهندی و دیگران، کتابنگاشت توضیحی نظریههای تاریخ معماری و هنر، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۴، فصل۳.
▪️برای مشاهدهی مشخصات کتاب تاریخ هنر هگل و نقد مدرنیته به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.cambridge.org/es/universitypress/subjects/arts-theatre-culture/western-art/hegels-art-history-and-critique-modernity?format=HB&isbn=9780521592116
#مهرداد_قیومی #گزیده
@asmaaneh
پای درس استاد پیرنیا: سلطانیه
ستاره صابرینژاد
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📢فراخوان ارسال مقاله برای همایش ملی «جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی» به میزبانی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
🔹زمان برگزاری: ۱۲ دی ۱۴۰۳
🔹گروه پژوهشی باستانکاوی تیسافرن در ادامهی همایشهای جهان ایرانی، با هدف پرداختن به جهان ایرانی در دوران پس از شاهنشاهی هخامنشی و نیز شاهنشاهی اشکانی بر آن است تا همایش ملی «جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی» را با همکاری مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جامعهی باستانشناسی ایران و انجمن ایرانشناسی ایران به دبیری علمی شاهین آریامنش و هوشنگ رستمی و دبیری اجرایی محمد جمالی برگزار کند.
🔸مهلت ارسال چکیدهی مقالات: ۳۰ آبان
🔸مهلت ارسال اصل مقالات: ۳۰ آذر ١۴٠٣
🔸برای ارسال مقالات پژوهشی خود در زمینهی محورهای همایش به پیوند زیر مراجعه کنید:
www.ncpwspp.tissaphernesarc.ac.ir
🔹گفتنی است اصل مقالههای همایش، پس از برگزاری همایش در مجلهی بینالمللی پژوهشنامهی ایران باستان -نمایهشده در وبگاه اسکوپوس- منتشر خواهد شد.
🔸برای کسب اطلاعات بیشتر به پیوند زیر مراجعه کنید:
www.ncpwspp.tissaphernesarc.ac.ir
@cgie_org_ir
#خبر
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
نمایی از مجموعهی سلطان شیخداد و صحن پیش روی ورودی آن، سال ۱۴۰۳ ه.ش – مأخذ: نگارندگان
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم) [ص ۲ از ۲]
🔺پس از تعریف این مأموریت، شیخ دادا به یزد آمده و در قریهی اردکان[۲۵] ساکن میشود؛ زمینهای زراعی و صحراهای[۲۶] بسیاری را آباد و مزروع کرده و خانقاه خود را در این قریه ایجاد مینماید. در دورهی سکونت در اردکان، او صاحب چهار فرزند به نامهای محمود، علی، حسن (ابوبکر)[۲۷] و محمد میشود. البته به دلیل عدم ذکر مستقیم در تواریخ، اطلاعاتی از اینکه او فرزند یا فرزندان دختری نیز داشته است یا خیر، در دسترس نیست. همهی پسران شیخ دادا پس از سفر حج و زیارت کعبه و مقبرهی محمد پیامبر اسلام، اهل ولایت میگردند. از میان چهار فرزند وی، که شرححالشان در تاریخنامههای محلی آمده است، محمود بهعنوان قطب دادائیه پس از شیخ دادا انتخابشده [۲۸] و یکی از مقتدرترین اقطاب این سازمان به شمار آمده، نفوذ و قدرت و ثروت دادائیه را افزایش داده و خانقاه بندرآباد را سامان میدهد و آن را به مرکز ارشاد و سکونت خود و مجموعهاي بيبديل در پهنهی سرزمین تبدیل میکند که آثار آن همچنان پابرجاست.
پس از بازگشت از سفر حج، شیخ دادا سازمان دادائیه را سامان بخشیده و قدرت و نفوذ آن را افزایش میدهد و خانقاههای مختلفی را در قراء یزد ایجاد میکند[۲۹]؛ خانقاههایی که بعدها توسط بازماندگان و متولیان سازمان دادائیه گسترش و جایگاه آنها تثبیت میشود.[۳۰] ازجملهی این خانقاهها، خانقاه محلهی سرآب نو یزد، که نام محلهی آن بهواسطهی سکونت شیخ دادا و مزار وی پس از فوت، به محلهی شیخداد تغییر میکند[۳۱] که منظور هستهی اولیهی مجموعهای است که این یادداشت و سلسله نوشتار بدان میپردازد، و خانقاه بندرآباد در قریهای به همین نام در رستاق یزد است که بعدها توسط محمود فرزند وی و بازماندگان او سامان و گسترشیافته [۳۲] و به مجموعهای منحصربهفرد در تصوف ایران و جهان اسلام بدل میگردد و امروزه به نام خانقاه سلطان محمود و سلطان بندرآباد خوانده میشود.
در زمان حیات شیخ دادا، جمعی از بدخواهان و معاندان شیخ نزد قاضی شهابالدین بن قاضی مسعود با عمران، قاضی و حاکم شرع وقت در هنگام حکومت آل مظفر بر یزد رفته، شیخ دادا را «شـیخی عامی جاهل» و «شیخ جاهل اصفهانی»[۳۳]عنوان کرده و با ادعای اینکه «در ولایت یزد دعوي شـیخی میکند و هیچ علمی ندارد و ارشاد مردم میکند»[۳۴]، تقاضای برخورد با وی را میکنند. قاضی شهابالدین با عمران در ابتدا شیخ دادا را برای توضیح به حضور فراخوانده امّا در دیدار حضوری، دلدادهی کرامات وی شده و مرید او میشود.[۳۵] کاتب یزدی در «تاریخ جدید یزد» (قرن ۹ ه.ق) دراینباره مینویسد:
«چون شیخ در اردکان قرار گرفت در آن سال در یزد قاضی مولانا شهابالدین بن مسعود با عمران بود، و جمعی از معاندان شیخ دادا نزد او رفتند که شیخ جاهل اصفهانی آمده است و دعوت میکند و ارشاد خلایق میکند. نه علمی و نه دانشی دارد! قاضی جمع ملازمان خود را فرستاد و شیخ را به شهر طلب کرد. چون شیخ به شهر آمد به مجلس قاضی حاضر شد و قاضی را گفتند که شیخ آمده است. با خود گفت که شیخی عامی که راه به طهارت خود نبرد چه ارشاد تواند کرد؟ زمانی توقّف کرد و بعد از آن به مجلس آمد. چون در بشرهی شیخ نگاه کرد حال بر او بگردید. خواست که دست شیخ بوسه دهد. شیخ تبّسمی فرمود که ای قاضی، شیخی عامی که راه به طهارت خود نبرد دست او بوسیدن از جهل بود! مولانا شهابالدین در پای او افتاد و اعضای او به لرزه درآمد. شیخ او را استمالت داد و بنشاند. قاضی از شیخ چند سوال عامی بکرد. شیخ برفور جواب بفرمود. قاضی دست ارادت به شیخ داد و دستار او قبول کرد و به حلقهی مریدان درآمد و ترک قضا بگفت و خادم شیخ شد و در ملازمت قیام مینمود.»[۳۶]
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
نمایی از مزار شیخ دادا و سنگهای تاریخی مربوط به آن، سال ۱۴۰۳ ه.ش – مأخذ: نگارندگان
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh
📢فراخوان ارسال مقاله برای نشریهی گروه تاریخ هنرِ دانشگاه آدام میتسکیهویچ در پوزنان، لهستان: چشماندازهای معاصر مطالعات معماری و تاریخهای آن
🔸مهلت ارسال چکیده: ۱۵ دسامبر ۲۰۲۴ | ۲۵ آذر ۱۴۰۳
🔸مهلت ارسال مقاله: ۲۵ فوریه ۲۰۲۵ | ۷ اسفند ۱۴۰۳
Contemporary Perspectives of Architectural Studies and Its Histories:
We have decided to take have a closer look at new methods and theories of studying architecture and their histories. We invite scholars to consider to what extent cultural/theoretical turns in the humanities, which have been assimilated by art history since the 1970s, have also been influential in the field of architectural studies. We would like to see how these methodological/theoretical perspectives, practisced for several decades now, stimulate the rethinking of diverse various old problems of history of architecture and the formulating of new research questions and objectives. The theme of the next issue refers to numerous anthologies devoted to philosophy and historiography of architecture, for instance Rethinking Architecture: A Reader in Cultural Theory (1997) or Rethinking Architectural Historiography (2006). We hope that the new attempt at “rethinking” these questions will specify the position of architecture and the possibilities of studying it within the history of art. We invite scholars to submit article proposals without imposing any chronological or geographical limitations. However, we are particularly interested in the following issues:
- Architecture as an image (architecture in studies on visual culture studies, ‘un-built’ architecture)
- Between material structure and senses (architecture and “thing studies”, new materialism and the sensorial turn)
- Functions of architecture and practices of the everyday (architecture and cultural studies of everyday life)
Architecture and social art histories (architecture in the face of social stratification, the “ludic turn”, gender politics)
- Architectural geographies and globalization (architecture and regional and postcolonial/decolonial studies)
Historiography of architecture (architecture and forms of historical narratives)
🔸چکیدهی مقالهی خود را به نشانی زیر بفرستید:
aq.redakcja@amu.edu.pl
🔸برای کسب اطلاعات بیشتر به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://arthist.net/archive/43139
🔸برای آشنایی با نشریه (Artium Quaestiones) به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://arthist.amu.edu.pl/en/about-the-journal/
#خبر
@asmaaneh
📢هفتصد و هشتاد و دومین شب از شبهای بخارا: تخت فولاد
تخت فولاد نام مزارستان تاریخی شهر اصفهان است که به گواهی سنگ آرامگاهها و اشیای کشفشده، پیشینهی آن را میتوان قرن چهار و پنج هجری دانست. وجود آرامگاه یوشع در تکیه لسانالارض سابقهی آن را حتی به پیش از اسلام نیز باز میگرداند.
تخت فولاد فقط یک گورستان نیست، بلکه مجموعهای است از تکیه، کاروانسرا، مدرسه، چلهخانه و آب انبار.
از سال ۱۳۶۳ شمسی خاکسپاری عمومی گذاشتگان در این گورستان متوقف و پس از بازسازی در سال ۱۳۷۵ شمسی با شماره ۱۷۳۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
این مزارستان علاوه بر اینکه آرامگاه بیش از هزار نفر از مشاهیر ایرانزمین است، به عنوان یک سایت موزه گردشگری شامل زیباترین آثار از سنگ آرامگاهها با نقوش بینظیر هنری است. همچنین بناهای بینظیری در آن وجود دارد که از نظر تاریخی، معماری، زیباشناسی و هنری این مکان را در زمره مهمترین گورستانهای جهان جای داده است.
🔹زمان: شنبه، ۲۶ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۱۷
🔹مکان: فرهنگسرای نیاوران، سالن خلیج فارس
/channel/bukharamag/9941
#خبر
@asmaaneh
📢شنبههای باستانشناسی بهشتی: تجربهی زیستهی بزرگان میراث فرهنگی ایران (۶)
🔹با حضور: منصوره اتحادیه
🔹برگزارکننده: گروه باستانشناسی با همکاری انجمن علمی دانشجویی باستانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
🔸زمان: شنبه، ۲۶ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۱۵-۱۷
🔸مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی، تالار امیرکبیر
#خبر
@asmaaneh
📖 ۳۴. تاریخ هنر [ص ۲ از ۲]
▫️فهرست کتاب
قدردانی
پیشگفتار
۱. تاریخ هنر چیست؟
۲. نگارش تاریخ هنر
۳. ارائهی تاریخ هنر
۴. تفکر در مورد تاریخ هنر
۵. خوانش هنر
۶. نگریستن به آثار هنری
منابع
اطلاعات بیشتر
واژهنامه
▫️مشخصات منبع
مهرداد قیومی بیدهندی و دیگران، کتابنگاشت توضیحی نظریههای تاریخ معماری و هنر، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۴، فصل۳.
▪️برای مشاهدهی مشخصات نسخهای از کتاب تاریخ هنر به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1846065&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
#مهرداد_قیومی #گزیده
@asmaaneh
📢برگزاری نمایشگاه «تمامِ ناتمام»:
منتخبی از عکسهای حمید نبوی (معمار و عکاس) از اصفهان دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی
🔹گشایش: پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ تا ۲۰
با حضور: سیروس باور، ابراهیم حقیقی، مریم زندی، کامران عدل و امیر محسن مدنی
🔹زمان بازدید: ۲۴- ۳۰ آبان
ساعت ۱۳ تا ۲۰ (بهجز روزهای شنبه)
🔹مکان برگزاری: خیابان آیتالله طالقانی، خیابان شهید موسوی شمالی، ضلع جنوبی باغ هنر، خانهی هنرمندان ایران، طبقهی اول، گالری زمستان
@shorayeketabekoodak
#خبر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: دورهی دوم شیوهی آذری
ستاره صابرینژاد
دورهی دوم شیوهی آذری با پادشاهی تیمور آغاز شد. تیمور هنردوست بود و به باغ و بوستان بسیار علاقه داشت. به همین دلیل، به تقلید از باغهای شیراز دستور ساخت ۱۴ باغ را در سمرقند داد و نام برخی از آنها را همنام با باغهای شیراز انتخاب کرد. او برای آبادانی هرچه بیشتر سمرقند و بخارا تعدادی باغبان و معمار شیرازی از جمله قوامالدین شیرازی را به خراسان آورد. از جمله آثار قوامالدین شیرازی مسجد گوهرشاد و مدرسهی غیاثیهی خرگرد است. ساخت مدرسهی غیاثیهی خرگرد را قوامالدین شیرازی آغاز و پسرش غیاثالدین به پایان رساند. آثار ارزشمند دیگری مانند آرامگاه شیخ ابوبکر زینالدین علی تایبادی در تایباد و مسجد میرچخماق یزد متعلق به این دوره است. شیوهی آذری در زمان آققویونلوها و قرهقویونلوها به اوج خود رسید. مسجد کبود تبریز یکی از بناهای زیبای بهجایمانده از این دوره است که از درون و بیرون به کاشی آراسته شده و به آن فیروزهی اسلام میگویند. این بنا را با توجه به نوع تزئینات و ساخت بنا میتوان بین شیوهی آذری و اصفهانی دانست. هنرمندان دورهی دوم شیوهی آذری اشتباهات بهوجودآمده در برخی شیوههای اجرای بنا مانند اجرای چفد پنجاوهفت را اصلاح کردند. با روی کار آمدن صفویان، شیوهی اصفهانی جایگزین شیوهی آذری شد.
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📗کتابهای آسمانه: «باغ-کاخهای منطقهی سواد، میانرودان سفلی، سدههای هشتم تا یازدهم میلادی»
صفا محمودیان
Palace Gardens in Lower Mesopotamia, 8th to 11th Centuries
Edinburgh Studies in Islamic Art, 2024
کتاب حاضر به بررسی باغ-کاخهای ساختهشده در قلبِ خلافتِ عباسیان، یعنی سواد، میپردازد. با مطالعهای میانرشتهای و بهرهگرفتن از طیف وسیعی از منابع درجهی اولْ، شامل متون، گزارشهای باستانشناسی، عکسهای هوایی، و نامهها و یادداشتهای روزانهی باستانشناسان، این کتاب در تلاش برای پرکردنِ بخشی از کاستیِ مطالعات موجود بر روی باغهای اوایل دوران اسلامی است. یافتههای کتاب نشاندهندهی رابطهی تنگاتنگ این باغها با زندگی روزمرهی دربار است؛ در نتیجه با وجود بیتوجهی که تا کنون به آنها شده است، یکی از منابع اصلی ما برای شناختِ ساختارِ معماری کاخهای این دوره و فرهنگ دربار عباسی محسوب میشوند.
صفا محمودیان با خوانشی دقیق از متونِ نوشتهشده توسط بومیان و سیاحانی که در این دوره به میانرودان سفر کرده بودند و ترکیبِ متون با شواهد باستانشناسیْ این باغها را از سه جنبهی اصلی بررسی کرده است: رابطهی باغ با محیط طبیعی پیرامون، اجزاء مصنوع و طبیعی باغ و رابطهی باغ با بخشهای سرپوشیدهی کاخ. قراردادن این جنبهها در کنار یکدیگر نگاهی جامع به این باغها در سیاقِ تاریخی، جغرافیایی و معماریشان فراهم کرده است. محمودیان دیدگاهِ متدوال دربارهی وجود سنتی تحت عنوان «باغ اسلامی» را نقد کرده است و اهمیتِ جغرافیا، اقلیم و محیط طبیعیِ قرارگیری این باغها را در طراحی و جایگذاریشان نشان داده است. مطالعاتِ او همچنین در مواردی به خوانشی جدید از ساختار معماری کاخهای عباسی منجر شده است.
🔸فهرست کتاب:
List of Figures
List of Plates
Acknowledgments
Note on Transliterations, Translations, Dates and Measures
Introduction
1. Garden and River in the Land between Two Rivers
2. Flora and Fauna
3. Water Features
4. Relationship between Throne Hall and Garden: A Discussion Based on Bahw and Sidillī
5. Gardens with Physical Remains
Bibliography
Index
🔹اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب:
https://edinburghuniversitypress.com/book-palace-gardens-in-lower-mesopotamia.html#:~:text=8th%20to%2011th%20Centuries&text=Gardens%20were%20both%20a%20setting,Islamic%20period%20in%20Western%20Asia.
#کتابهای_آسمانه #صفا_محمودیان
@asmaaneh
📢برگزاری همایش: «گفتوگوهای بینادینی در سراسر جنوب آسیا طی زمان و مکان»
🔸میزبان: کتابخانهی دیوسسانی لودوویکو جاکوبیلی در فولینیو
🔸زمان: ۱۶ نوامبر ۲۰۲۴| ۲۶ آبان ۱۴۰۳
#خبر
@asmaaneh
📢موسسهی فرهنگی هنری تهرنگ برگزار میکند:
دورهی «فیلمسازی مستند از آثار معماری»
با محمدحسین تمجیدی و وحید شالیامینی
این دوره یک کارگاه آموزشی میانرشتهای است که برای آموزش علاقهمندان به ساخت فیلم مستند از آثار معماری طراحی شده.
دوره بهصورت نظری و عملی برگزار میشود؛ به این معنی که علاوهبر مباحث نظری، تمرینهای عملی مربوط به هر مبحث را نیز شامل میشود.
مخاطبهای دوره علاقهمندان با هر پیشزمینهای را پوشش میدهند و پیشنیازی ندارد، اما بهطور خاص به معماران، شهرسازان و فیلمسازان جوان و همچنین به دانشجویان فیلمسازی و معماری و شهرسازی توصیه میشود.
🔹زمان برگزاری: پنجشنبهها، ساعت ۱۴ تا ۱۶
🔹مکان برگزاری: موسسهی فرهنگی هنری تهرنگ
🔹برای اطلاعات بیشتر با شمارهی ۰۹۹۱۲۸۲۰۷۹۷
در تماس باشید. همچنین میتوانید برای برقراری ارتباط با مؤسسهی فرهنگیهنری تهرنگ روی تلگرام یا در دایرکت پیام بگذارید.
/channel/TahrangInst
#خبر
@asmaaneh
📖 ۳۳. تاریخ هنر هگل و نقد مدرنیته
(پارهای دیگر از کتابنگاشت توضیحی نظریههای تاریخ معماری و هنر)
▫️مشخصات کتاب
Wyss, Beat. (1999). Hegel's Art History and the Critique of Modernity. Translator: Caroline Dobson Saltzwedel. Cambridge: Cambridge University Press, 288 pages.
ویس، بئات. تاریخ هنر هگل و نقد مدرنیته.
▫️بررسی کتاب
این کتاب متضمن بررسی انتقادی آراء هگل در تاریخ هنر است. تاریخ هنر در نظام فلسفی هگل، در بیان سیر عقل در ظهور خود، مقامی ویژه دارد. او برای بیان مقصود خود در فلسفهی تاریخ به تاریخ هنر متوسل میشود و آن را در قالب دیالکتیک توضیح میدهد. تاریخ هنر در نزد هگل، همچون تاریخ محض، مراحلی دارد: در خاور نزدیک آغاز میشود؛ در یونان باستان ادامه مییابد؛ و در غرب به اوج میرسد. این مراحل از تولد یا طلوع آغاز میشود و به سمت تکامل و بلوغ میرود و به زوال و غروب ختم میشود.
نویسندهی کتاب، بئات ویس، مورخ سوئیسی هنر و مدرس تاریخ هنر در آلمان، منتقد این تفکر هگل است که تاریخ هنر خاتمه و سرانجامی محتوم دارد. او معتقد است که برای هنر و تاریخ هنر انحطاطی مقدر نشده است. ویس میکوشد نقد خود بر جبر تاریخی مورد نظر هگل را به شواهدی مستند کند. او از منظری نقادانه به مدرنیته، و مظاهر آن در دوران مدرن و پسامدرن، میپردازد. بر همین اساس، در یکی از مفروضات دوران مدرن، یعنی سیر تکاملی تاریخ، تردید میکند. به همین سبب است که در بررسی سیر تحول هنر در تاریخ، با این باور رایج در مغربزمین مخالف است که پیدایی و گسترش مدرنیسم را پیشرفت میشمارند و جنبشهای مدرن در هنر را دارای سیر رو به کمال میانگارند. اصحاب مکتب فرانکفورت، مانند بنیامین و آدورنو، معتقد بودند که تاریخ جریانی کامل و بینقص است. نقد هنری رایج نیز بر آن است که مدرنیسم پیشرفتی پیروز در میدان رزم با سنت بوده است. اما به نظر ویس، میتوان نشان داد که نیل به کمال در جنبشهای هنری مدرن تصوری موهوم است.
نویسنده بررسی نظریههای هگل را با بحث دربارهی چهار تن از جانشینان هگل در دوران مدرن ادامه میدهد: نورداو، اشپنگلر، سِدلمایر، لوکاچ. اینان همگی از مدل دیالکتیک هگل برای نشان دادن تناقضات موجود در هنر و زیباییشناسی سدهی بیستم سرمشق گرفتهاند. ویس آراء این متفکران را بررسی و با هم مقایسه کرده است.
نویسنده در مفهومها و انگارههای هگل تأمل کرده و کوشیده است وجه هنری آنها را تبیین کند. به نظر ویس، تفسیر هنر با صِرف تکیه بر شناخت فرمهای هنری نادرست است. راه صحیح همان توجه به مفاهیم اصلی مطرحشده در هنر و تفسیر هنر بر مبنای آن مفاهیم است. تفسیر هنر جایگاهی انتقادی دارد و همراه با تأمل در هنر ماتریسی پدید میآورد که شواهد هردو (تفسیر و تأمل) از گذشته قابل بازیابی است. تفسیر و تأمل در تاریخ، که هر دو به زمان حال تعلق دارند، از منابع ثابت برای تفکر و تعمق در فرهنگ است. بازفهم فرهنگ و فلسفه نیز سبب تقویت فهم از دانش گذشته میشود. برای این بازفهم، لزوماً نباید پیرو محض مکاتب فکری و فلسفی گذشته بود. نویسنده مدعی است افکار هگل را به عمیقترین نحو ممکن بررسی کرده است. او در این بررسی، برای نخستین بار، نقد فرهنگی مدرن را از آراء هگل استخراج کرده و آن را در این کتاب بهکارگرفته است.
کتاب تاریخ هنر هگل و نقد مدرنیته منبعی است مفید برای آشنا شدن محققان رشتههای هنر و تاریخ هنر با نظریههای تاریخ هنر هگل. نویسندهی کتاب پیوند میان رشتههای فلسفه و هنر را بهخوبی برقرار ساخته است. برای ملموستر شدن بحث، در هریک از مباحث شواهد و مثالهایی از هنر آورده است. کوشیده است نظریههای فلسفی هگل را چنان بیان کند که برای مخاطبانش در رشتهی هنر قابل درک باشد؛ هرچند که متن کتاب چندان روان نیست و در مواردی پرش از موضوعی به موضوع دیگر، افکار خواننده را پریشان میکند. نویسنده برای اینکه عوارض و توابع اندیشههای هگل را در تاریخ هنر نشان دهد، علاوه بر تأمل در اندیشههای خود هگل، به آراء متفکران متأثر از هگل در تاریخ هنر نیز پرداخته است. 🔻
#مهرداد_قیومی #گزیده
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: سلطانیه
ستاره صابرینژاد
محمد خدابنده سلطانیهی زنجان را که منطقهای خوش آب و هوا و سرسبز بود به پایتختی برگزید. او گنبد سلطانیه را که یکی از مهمترین آثار بهجایمانده از دورهی اول شیوهی آذری است در مکانی به نام چمن ابهرـ زنگان در سلطانیهی زنجان بنا کرد. دو الی سه متر پایینتر از سطح زمین چمن ابهرـ زنگان یک لایهی آهکی وجود داشت که این لایه مانع از نفوذ آب به عمق زمین میشد. به همین دلیل، در سه فصل از سال بهدلیل رطوبت خاک این منطقه دارای چمن بود و چون مغولان ایلخانی از چمن و چراگاه و مکانهای سرسبز استقبال میکردند این منطقه را مناسب برای پایتختی کشور دانستند. محمد خدابنده برای ساختن شهر در این منطقه دستور به ساخت بنای عظیم گنبد سلطانیه، دارالسیاده، دارالشفاء، دارالمجانین، دارالادویه و خانقاه را داد. اما این منطقه استعداد لازم برای تبدیل شدن به شهر، مانند موقعیت طبیعی و راههای تجاری و آب و آبادیهای اطراف جهت تأمین مایحتاج ضروری مردم، را نداشت. به همین دلیل، خدابنده برای رونق بیشتر سلطانیه خواستار انتقال مقبرهی امامان شیعه از عراق به این مکان شد اما علمای شیعه با این امر مخافت کردند. با مخالفت علمای شیعه، محمد خدابنده از مذهب شیعه به تسنن تغییر عقیده داد و بهدستور او تمامی تزیینات بنای سلطانیه را که نام امامان شیعه روی آنها حک شده بود با گچ پوشاندند. این مجموعه بعد از مدتی از رونق افتاد و پایتخت به مکان دیگری منتقل شد. گنبد سلطانیه یکی از بناهای زیبای دورهی اول شیوهی آذری است که گنبد با قطر ۲۴ گز، حدوداً ۲۵.۵ متر، دارد و بیشتر هنرهای بهکار رفته در این شیوه در آن به چشم میخورد.
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
نمایی از مجموعهی سلطان شیخداد و مسیر ورودی منتهی به آن، سال ۱۴۰۳ ه.ش – مأخذ: نگارندگان
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
عکس هوایی مجموعهی سلطان شیخداد یزد و ابنیهی متعلق به آن – مأخذ: (عکس هوایی مستخرج از پلتفرم گوگل مپ، October 6, 2024)
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
نمایی از فضای داخلی مجموعهی سلطان شیخداد و محل بقعهی شیخ دادا، سال ۱۴۰۳ ه.ش – مأخذ: نگارندگان
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh
✏️بحثهایی نو دربارهی میراث تصوف یزد و مجموعهی سلطان شیخداد
۱ـ آشنایی با مجموعه و زندگینامهی تقیالدّین دادا محمّد معروف به «شیخ دادا» (بخش دوم)
نمایی از فضای داخلی مجموعهی سلطان شیخداد و محل بقعهی شیخ دادا، سال ۱۴۰۳ ه.ش – مأخذ: نگارندگان
#یادداشت #وحید_آقایی #محمدحسین_دهقانی
@asmaaneh