Qay biri toʻgʻri: murabbiyi yoki murabbiysi?

Shu savol tez-tez soʻraladi. Kecha telegramdagi guruhimizda ham shu mavzu koʻtarilib qoldi.

Imlo qoidalariga koʻra, dohiy kabi y undoshi bilan tugagan soʻzga III shaxsda -si qoʻshiladi: dohiysi. Lekin bu qoida chala. Chunki y bilan tugagan har qanday soʻzga III shaxs egalik qoʻshimchasi -si shaklida qoʻshilmaydi. Masalan: chiroy – chiroyi, kuy – kuyi, boʻy – boʻyi. Bu qoida faqat -iy tovushlar birikmasi bilan tugagan soʻzlar uchun amal qiladi. Yaʼni y tovushidan oldin i tovushi ham boʻlishi kerak:

Vodiy – vodiysi, homiy – homiysi, murabbiy – murabbiysi.

-iy bilan tugagan, lekin bir boʻgʻindan iborat soʻzlarda bu qoida ishlamaydi:

Biy – ovulning biyi, qiy – qoʻyning qiyi.

Koʻpchilik kirilchadagi xilmaxillikka asoslanib Fargʻona vodiyi shaklida ham, Fargʻona vodiysi shaklida ham yozadi. Ammo lotin imlosida tayansa boʻladigan qoida bor: vodiysi deb yozish kerak. Mantiqan ham shunisi afzal.

Imlo qoidalari qachondir mukammallashtirilsa, bu qoidani ham tuzatib-toʻldirib qoʻyish kerak.

📌 Demak:

Vodiysi, homiysi, murabbiysi, geniysi ✅
Vodiyi, homiyi, murabbiyi, geniyi ❌

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Loyiha menejeri: kasb va sohani qanday ifodalagan maʼqul?

❓Savol:

Loyiha menejeri soʻzi bor. Unga -lik qoʻshimchasini qoʻshib, kasb otini ifodalash toʻgʻrimi?

Masalan:

– Nima ish qilasan?
–Loyiha menejerilik bilan shugʻullanaman.

Xuddi direktorlik faoliyati, oʻqituvchilik jarayoni, mentorlik kasbi kabi loyiha menejerilik deb qoʻllasa ham boʻladimi?

✅ Javob:

Kasb nisbatan yangi boʻlgani uchun u bilan bogʻliq atamalar ommalashmagan. Bu esa shu kabi savollarni yuzaga chiqaradi.

“Nima ish qilasan?” savoliga loyiha menejeriman, loyihada menejerman kabi loʻndaroq shakllarda javob berish mumkin.

Soha nomini esa loyiha menejerligi tarzida ifodalash kerak.

🌐 Sayt    🛜 Telegram    ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Kavkazorti qayerda?

Kitob va qoʻllanmalarda Kavkazorti, Kavkazorti mamlakatlari kabi iboralarga koʻzingiz tushgandir.

Kavkaz Yevropa va Osiyo qitʼalari chegarasidagi mintaqadir. Kavkazorti esa Kavkazning Katta Kavkaz tizmasidan janubdagi qismi. Bu hududda Ozarbayjon, Armaniston va Gruziya joylashgan. Kavkazorti mamlakatlari deganda ayni shu davlatlar tushuniladi.

Kavkazorti toponimi oʻrnida Janubiy Kavkaz, Transkavkaziya kabi atamalar ham ishlatiladi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Sinash uchun oʻzim yozgan kodni joʻnatdim, ixchamlashtirib, qulaylashtirib berdi. Kutganimday emas-u, lekin yomonmas.

Turli dasturlarni ishlatishda chiqadigan xatolik haqidagi xabarlarni ham sunʼiy idrok yordamida oson tushunib olsangiz boʻladi.

Skrinshotni matnga aylantirish uchun telegramdagi botlardan foydalanar edim. Lekin ular 3–4 ta urinishdan keyin pulli talqinni sotib olishni talab etadi. Bu funksiya ChatGPTda bor ekan. Rasmning xira-tiniqligi, shriftiga koʻra oʻgirish aniqligi farqlanadi. Orada bir-ikki xato qilishi mumkin. Ammo ayni shu ishga ixtisoslashgan dastur va botlar ham bunday xatolardan xoli emas. ChatGPTning afzalligi bor: u skrinshotni biryoʻla boshqa tilga tarjima qilib bera oladi. Masalan, skrinshotdagi oʻzbekcha matnni ruschaga oʻgirish topshirigʻini berasiz. Ham oʻzbekcha, ham ruscha variant taqdim etiladi. Bu imkoniyat boshqa tillar uchun ham amal qiladi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Oʻrta Osiyomi yoki Markaziy Osiyo?

Turli adabiyotlarda, ommaviy axborot vositalarida bu ikki atamaga tez-tez duch kelamiz. Xoʻsh, ularning oʻxshash va farqli jihatlari nimada? Oʻrta Osiyo atamasi nega kam qoʻllanyapti?

Manbalarga koʻra, Oʻrta Osiyo va Markaziy Osiyo atamalari zamonaviy geografiya fani asoschilaridan biri, nemis geografi Fridrix Humbolt asarlari taʼsirida yuzaga kelgan.

Oʻrta Osiyo atamasining ommalashishiga sovet hokimiyati oʻtkazgan milliy-hududiy chegaralanish turtki berdi. Oʻrta Osiyo iqtisodiy rayoni tuzilib, unga Oʻzbekiston, Qirgʻiziston, Tojikiston, Turkmaniston va Qozogʻistonning janubiy hududlari kiritildi. Qozogʻiston alohida iqtisodiy rayon sanalgani bois Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston birikmasi keng qoʻllandi. Shunday qilib, Oʻrta Osiyo deyilganda mintaqadagi toʻrt mamlakat tushuniladigan boʻldi.

Markaziy Osiyo atamasi turli yondashuvlarga koʻra turlicha hududlarni anglatadi. Masalan, UNESCO talqiniga koʻra, Mongoliya, shimoli-gʻarbiy Xitoy, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Oʻzbekiston, Turkmaniston, Tojikiston, Rossiyaning Osiyo qismidagi sharqiy hududlar, Afgʻoniston, Hindistonning shimoli-gʻarbi, Pokistonning sharqiy qismlari, Eronning shimoli-sharqiy qismlari Markaziy Osiyoni tashkil etadi.

Mashhur “Britannica” ensiklopediyasi esa Oʻrta Osiyo va Markaziy Osiyo atamalarini bir xil maʼnoda sharhlaydi: ularni Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Oʻzbekiston, Turkmaniston va Tojikistondan iborat hudud hisoblaydi.

1992-yili Qozogʻiston prezidenti Nursulton Nazarboyev Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston atamasi oʻrniga Markaziy Osiyo atamasini ishlatishni ilgari suradi. Chunki bu atamada beshala respublika ham ifodalanar edi. 1993-yili Toshkentda oʻtgan sammitda ushbu taklif maʼqullanadi. Shundan buyon Markaziy Osiyo atamasi keng qoʻllana boshlaydi. Hozir ommaviy axborot vositalarida, siyosatchilar nutqlarida, xalqaro mintaqashunoslikda Markaziy Osiyo besh mamlakatni ifodalash uchun ishlatiladi. Geografiya ilmida esa xuddi UNESCO talqini kabi kengroq hudud nazarda tutiladi.

Chalkashlikning oldini olish uchun tadqiqotchilar keng maʼnodagi Markaziy Osiyo atamasi oʻrnida Ichki Osiyo (Inner Asia) atamasini qoʻllashni taklif qilyapti. Ammo bu atamaning ham turli talqinlari bor.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Turon va Turkiston

Turon atamasi turli manbalarda turlicha talqin qilingan. Milliy ensiklopediyaga koʻra, tur elati dastlab “Avesto”da tilga olingan. Keyinchalik turlar Markaziy Osiyo dasht va togʻ yerlarida yashovchi chorvador aholi deb tushunilgan. Baʼzi olimlar bu atama sak-massagetlarning dastlabki nomi deb hisoblagan. Sak va massagetlarga oid tarixiy yodgorliklar turli hududlardan topilgani inobatga olinsa, Turon atamasi Oʻrta Osiyodan kengroq hududni anglatadi.

Baʼzi tarixchi va oʻlkashunoslar Turon turklar, turkiy qabilalarning yurti degan maʼnoni bildirganini, keyinchalik Turkiston tushunchasiga aylanganini taʼkidlaydi.

Ayrim tadqiqotchilar fikricha, 565-yili Soʻgʻdni Turk xoqonligi egallagach, turlar yurti maʼnosidagi Turon turklar yurti Turkiston maʼnosida qoʻllana boshlagan.

Markaziy Osiyoni ifodalovchi Turkiston atamasi VI–VII asr yozma manbalarida aks etgan.

Turon va Turkiston atamalari oʻrta asr adabiyotlarida birday ishlatilavergan.

Amir Temurning “Bizkim, maliki Turon, amiri Turkistonmiz! Bizkim, millatlarning eng qadimi va ulugʻi – turkning bosh boʻgʻinimiz!” degan soʻzlari mashhur.

Milliy ensiklopediyaga koʻra, XIX asr oʻrtalaridagi Turkistonni shartli uch qismga boʻlish mumkin:

Gʻarbiy Turkiston – hozirgi Qozogʻistonning janubiy qismi, Oʻzbekiston, Tojikiston, Turkmaniston hududlari. Sharqiy Turkiston – Shinjon-Uygʻur muxtor rayoni. Afgʻon Turkistoni – Afgʻonistonning shimoliy qismi.

Rossiya imperiyasi Gʻarbiy Turkiston hududini bosib olgach, uning oʻrnida Turkiston general-gubernatorligini tuzadi. Tarixchi Shamsiddin Kamoliddinning yozishicha, keyinchalik hokimiyatni egallagan bolsheviklar mustaqil Turkistonni qayta tiklash gʻoyasi tugʻilishidan xavfsirab 1924–1925 yillarda shoshilinch suratda “Turkiston xalqlarining milliy-davlat chegaralanishi” deb atalmish tadbirni oʻtkazgan. Natijada oʻsha paytda siyosiy ahamiyat kasb etgan Turkiston atamasi sunʼiy ravishda isteʼmoldan chiqarilib, oʻrniga rasman Oʻrta Osiyo geografik atamasi joriy qilingan.

Chindan ham, yagona Turkiston jadidlar harakatining gʻoyalaridan edi, Turkiston muxtoriyatining tuzilishi ana shu gʻoya yoʻlidagi katta bir qadam boʻlgan. Sovetlar muxtoriyat bilan birga milliy davlatchilik gʻoyalariga ham zarba bergan.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Kishi bilan aholini farqlang

Oʻzi birlik shaklida boʻlib, mazmunan koʻplikni bildiradigan otlar jamlovchi ot deyiladi. Masalan: xalq, armiya, uyur, guruh va hokazo.

Aholi soʻzi ham jamlovchi ot. Undan oldin hech qanday sanoq son qoʻllanmaydi. U fuqaro, odam, shaxs, kishi soʻzlariga sinonim emas. Lekin buni ayrimlar tan olmaydi:

2024-yilda 5 million aholining bandligiga koʻmaklashish dasturi ishlab chiqildi. ❌

Dehqonchilik qilib daromad topishi uchun 800 ming aholiga 260 ming gektar yer ajratildi. ❌

Holbuki, bu toʻgʻri emas. Aslida quyidagicha boʻlishi kerak:

2024-yilda 5 million fuqaroning bandligiga koʻmaklashish dasturi ishlab chiqildi. ✅

Dehqonchilik qilib daromad topishi uchun 800 ming kishiga 260 ming gektar yer ajratildi. ✅

Manba:
👉 @tahrir_uz

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Paykalda hoʻkizlar oʻtlab yurgan paytda marzadagi echkini haydashdan ne naf.

Avar maqoli

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Universitetga oʻzbekcha ot qoʻysa ham boʻladi

Oʻzbekistonda Cyber university davlat universiteti tashkil etiladi deb xabar beryapti Kun.uz. Oliy oʻquv yurti kiberxavfsizlik, raqamli texnologiyalar, raqamli iqtisodiyot, sunʼiy intellektga asoslangan avtomatlashtirilgan axborot-tahliliy tizimlarni yaratish, robototexnika va boshqa turdosh sohalar boʻyicha kadrlar tayyorlash maqsadida tashkil etilyapti.

Universitetda kiberxavfsizlik, raqamli texnologiyalar, sunʼiy intellekt va boshqa turdosh sohalar boʻyicha kadrlar tayyorlanadi.

Eʼtiborimni tortgan jihat: oliy oʻquv yurti davlatga tegishli va unga inglizcha nom berilgan. Xususiy universitetlarning aksariyati oʻziga inglizcha ot qoʻydi va bunga koʻz oʻrgandi. Endi navbat davlat taʼlim muassasalariga ham kelibdi. Nom inglizcha boʻlsa, daraja koʻtariladimi yo taʼlim yaxshiroq berilib qoladimi?

Yangi tashkil etilayotgan universitet yoʻnalishlaridan kelib chiqib unga oʻzbekcha ot topish muammo emas. Hech iloji boʻlmasa, nomni oʻzbekcha imloda ifodalasa boʻladi.

Variantlar:
🔹 Raqamli texnologiyalar universiteti
🔹 Raqamli dunyo universiteti
🔹 Raqamli tizimlar universiteti
🔹 Kiberxavfsizlik universiteti

Oʻzbekcha nomni-ku topsa boʻladi, lekin xohishni-chi?

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Kitob oʻqigan mahbuslarning jazo muddati qisqartiriladi

“Milliy tiklanish” partiyasi maʼlum qilishicha, bir necha yillardan buyon kitobxon mahkumlarning jazo muddatini qisqartirish taklifini ilgari surib kelayotgan ekan. Nihoyat bu boʻyicha qonun loyihasi ishlab chiqilibdi.

Unga koʻra, tasdiqlangan roʻyxat boʻyicha 1 ta kitob oʻqigan va belgilangan imtihonni topshirgan mahkumning jazo muddati 3 kunga qisqartiriladi. Bunda yiliga koʻpi bilan 10 ta kitob oʻqish mumkin.

🟢 Mahkumlar oʻqiydigan adabiyotlar roʻyxatini Respublika maʼnaviyat va maʼrifat markazi tasdiqlaydi.

Partiya ushbu tashabbusda xorij tajribasiga asoslanganini taʼkidlagan.

Oldinroq Braziliya turmalaridagi shunday tartib haqida yozgan edim. U yerdagi imtihon uslubini bizda ham qoʻllasa boʻladi:

Mahbus turma kutubxonasidagi badiiy, falsafiy yoki ilmiy asarlarni oʻqishi mumkin. Bitta kitobni oʻqish uchun 21 kundan 30 kungacha muhlat beriladi. Mutolaadan soʻng mahbuslar oʻqigan kitoblari haqida kichik esse (mulohaza) yozadi, uni mutaxassislar koʻrib chiqadi. Mabodo koʻchirmachilik aniqlangudek boʻlsa, mahbus bu dasturdan chetlashtiriladi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Toʻgʻrisi yod, xatosi yot boʻlsin | 5️⃣6️⃣-dars | Oʻzbek tilidan savodxonlik darslari

👉 YouTubeʼda koʻrish

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Agar seni birov oʻzingda yoʻq sifatlar bilan maqtayotgan boʻlsa, esingda boʻlsin, u seni oʻzingda yoʻq qusurlar bilan yomonlaydi ham.

Arab maqoli

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Adabiy kechaga marhamat

Ertaga, 17-yanvar kuni soat 16:00 da Oʻzbekiston milliy kutubxonasining 5-qavatidagi katta zalda marhum shoir Akmal Tosh ijodiga bagʻishlangan adabiy kecha boʻlib oʻtar ekan.

Adabiy kechada shoirning “Xavotir” nomli kitobi taqdimoti ham oʻtkaziladi.

Adabiyot ixlosmandlari, soʻz muxlislari adabiy kechaga taklif etiladi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Kuchli boshqalarga kuch bagʻishlaydi, kuchsiz boshqalarni ham zaiflashtiradi.

Amhara maqoli

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

oriftolib.uz sayti yangi materiallar bilan boyitildi

Saytga yangi materiallar qoʻshildi. Veb sahifa maqolalarni izlash, bir mavzuga oid turkum materiallar bilan tanishishda telegramga nisbatan ancha qulay.

oriftolib.uz dagi asosiy ruknlar:

🔹 Ijod
🔹 Jurnalistika
🔹 Ilmiy ishlar
🔹 Dars
🔹 Audio, video
🔹 Muallif haqida

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

“Nasim kutub” nashriyotidan hadya keldi. Xursand boʻldim, koʻp rahmat.

Xayrli ishlaringga baraka yogʻilsin.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

#Amaliyot

Norvegiya toʻliq elektromobillarga oʻtgan dunyodagi birinchi davlatga aylanishi mumkin ❌

Norvegiya dunyoda elektromobillarga toʻliq oʻtgan birinchi davlatga aylanishi mumkin ✅

Norvegiya elektromobillarga toʻliq oʻtgan birinchi davlatga aylanishi mumkin ✅

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Sunʼiy idrok hangomalaridan

Kecha SIning imkoniyatlarini maqtagandim. Lekin uni toʻgʻri va samarali ishlatish ham muhim-da. Kalla qoʻyish usulida foydalanilsa, katta-katta qovunlar tushirilishi mumkin. Hozir ilmiy maqolalar va dissertatsiyalar yozishda ChatGPTdan kopi-pastlar avj olibdi.

“Til va adabiyot taʼlimi” jurnali bosh muharriri Farrux Jabbor hikoya qiladi:

Bittasi Behbudiyning “Bizni kemiruvchi illatlar” maqolasini SIga tahlil qildirib, maqola yozdirgan ekan. SI chalgʻib, kemiruvchilar – sichqon va kalamushlar haqida yozib beribdi.

Farrux akaning shaxsiy tajribasidan:

Oʻzim “Remaksol” dorisining oʻrnini qaysi dori bosadi deb soʻrasam, sunʼiy idrok umuman boshqa dorilarni tavsiya qildi. Keyin men unga aljima deb tanbeh berdim. Shunda ChatGPT uzr soʻrab, “Remaksol” oʻrniga “Aljima” dorisini qoʻllash mumkinligi haqida maslahat bera ketdi.

Qissadan hissa: miyani ishlatish funksiyasini SIga toʻla-toʻkis bervormagan yaxshi 😁

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

GPTning biz bilmagan imkoniyatlari

Toʻgʻrisi, ChatGPTning hozirgi imkoniyatlarini faqat matn koʻrinishidagi maʼlumotlar berishdan iborat deb oʻylardim. Unda men bilmaydigan bir dunyo xususiyat bor ekan: rasmlar, audiolar, kodlar, maʼlumotlarni qayta ishlash kabilar.

QR kod yasash, ovozlarni ulash, PDF fayllarni ajratish-birlashtirish, matnlarni formatlash, xarita koordinatalarini tushunish va topish, Excel va unga oʻxshash dasturlar uchun formulalar ishlash, skriptlar yozish va hokazo imkoniyatlardan foydalanishingiz mumkin.

Ruscha biladiganlar uchun videodars havolasini qoldiraman:
👉 youtu.be/wmAtYt_ItLw

Yuqoridagi rasmlarda skrinshotni matnga aylantirganim va havola uchun QR kod yasaganim aks etgan.

Zamon bilan hamnafas boʻling. Sunʼiy idrok imkoniyatlaridan samarali foydalaning.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Axloq yoʻq joyda gunoh ham yoʻq.

Belorus maqoli

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Turk tilini 0 dan oʻrganmoqchi boʻlganlar uchun ajoyib yangilik!

🤩 Oʻz oʻquvchilari uchun jon kuydiradigan, ularning yuqori natijalarga erishishi uchun intiladigan ustozlarimizdan yana biri – Gʻulomjon Sobirov “Hilol Edu” turk tili markazining asoschisi va katta oʻqituvchisi hisoblanadi.

👨‍🏫 Gʻulomjon Hoca faoliyati davomida 5000 dan ortiq oʻquvchiga sifatli taʼlim bergan. Shuningdek, ustozning “Ibrat Farzandlari” loyihasidagi turk tili darslari orqali minglab kishilar turk tilini oʻrgangan.

“Hilol Edu”dagi kuchli ustozlardan tahsil olishni istasangiz, hoziroq kurslarimizga roʻyxatdan oʻting.

📞 Tel: 33-287-88-88
              33-286-88-88

Taʼlim reklamasi

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Joniga oro kirdimi yo ora kirdi?

“Ibrat farzandlari” loyihasida savodxonlik boʻyicha navbatdagi dars eʼlon qilindi. Lavhada yozishda koʻp xato qilinadigan soʻzlarning maʼno-mazmuni, qoʻllanishi, imlosidagi eʼtiborli jihatlar tushuntirilgan.

Darsda faqat imlo emas, soʻz qoʻllash va tahrir boʻyicha ham maʼlumotlar olasiz.

🔹 “Bir baxya qoldi”: baxya nima?
🔹 Muomila, muomala, muomalaa
🔹 Tushunmoq, tushinmoq
🔹 Joniga oro kirmoq, joniga ora kirmoq

👉 youtu.be/7BEdgeR8Q74

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Mulki emas, maliki

Amir Temurga nisbat beriladigan mashhur jumla bor: “Bizkim, maliki Turon, amiri Turkistonmiz! Bizkim, millatlarning eng qadimi va ulugʻi – turkning bosh boʻgʻinimiz!”. Shu iqtibosdagi malik soʻzini juda koʻpchilik mulk shaklida xato qoʻllaydi. Nega malik toʻgʻri-yu, mulk xato?

Malik soʻzi podshoh, hukmdor maʼnosiga ega. Mulk soʻzi esa mol-dunyo, boylik, egalikdagi narsa maʼnolarini anglatadi.

Maliki Turon – Turonning hukmdori.
Mulki Turon – Turonning mulki.

Amir Temur Turonning mulki emas, unga tegishli narsa ham emas. Mulki Turon iborasini Turon mamlakati deb tushunish ham mumkin. Lekin bunda ham mazmun xato chiqadi.

Iqtibosni toʻgʻri shaklda ishlatadiganlar ham oz emas. Oʻzbekiston xalq shoiri Xurshid Davron bir suhbatida iboraning toʻgʻri shakli maliki Turon ekanini taʼkidlaydi.

Iqtibosdagi bizkim soʻzini biz kim shaklida yozish ham uchrab turadi. Menimcha, bizkim shaklida yozgan afzal. Shunda jumladagi ulugʻvorlik, tantanavorlik kuchliroq ifodalanadi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Menda loyiha boʻyicha baʼzi takliflar bor:

1️⃣ Bu tartib ijtimoiy xavfi nisbatan kichik jinoyatlarni sodir etganlarga qoʻllansa kerak. Shuni hisobga olsak, kitoblar soniga bunday cheklov qoʻymagan maʼqul. Hozirgi holatda koʻpi bilan bir oylik muddatni qisqartirish mumkin. Bu, menimcha, kam. Bir yillik muddatni qisqartirish imkonini beradigan qilish kerak. Shunda kitobxonlikka rosmana targʻib boʻladi va bir yillik muddat katta ragʻbat uygʻotadi. Cheklovni boshqacharoq oʻrnatish mumkin: bir yilda uzogʻi 30 ta kitob boʻyicha imtihon topshiradi, lekin keyingi yili yana shuncha kitob boʻyicha imtihon topshirish imkoni beriladi.

2️⃣ Har bir kitob boʻyicha imtihon olish anchagina vaqt, ishchi kuchi talab etadi. Bu esa mablagʻ sarflanishini anglatadi. Tartibning moliyaviy asosini mustahkam ishlab chiqish zarur. Braziliyadagi kabi imtihonni esse koʻrinishida olsa ham boʻladi.

3️⃣ Kitoblar roʻyxati maʼlum bir mavzudagi risolalar, maqolalar toʻplamlaridan iborat boʻlmasligi kerak. Bunda fikrlashga undaydigan, kishining ongini oʻstiradigan adabiyotlarga eʼtibor qaratilishi zarur. Chunki maqsad jismoniy ozodlikkina emas, tafakkur ozodligi hamdir.

4️⃣ Suiisteʼmolning oldini olish ham muhim. Deylik, bu imkoniyatdan foydalanib jazo muddatini yarim yil yoki bir yilga qisqartgan kishi ozodlikka chiqqach, yana jinoyat sodir etsa, bu imtiyozdan qayta foydalana olmaydi.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Oʻqish-oʻrganishni toʻxtatgan odam qariydi. Yoshi yigirmadami yo saksondami – ahamiyatsiz. Oʻrganishda davom etgan odam yosh boʻlib qolaveradi. Hayotdagi eng muhim narsa – miyani yosh saqlash.

Henri Ford

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Aybdorga hamma u haqda gapirayotganday tuyuladi.

Arman maqoli

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​Bolqon va Fors koʻrfazi mamlakatlari

Siyosiy xabarlarni oʻqigan-eshitganda bu soʻzlarga duch kelgan boʻlsangiz kerak. Xoʻsh, ular aynan qaysi hududlarni bildiradi?

Bolqon davlatlari deganda Bolqon yarimorolidagi mamlakatlar tushuniladi. Bolqon yarimoroli Janubi-sharqiy Yevropada. Asosan togʻli hududlardan iborat. Bolqon yarimorolida Albaniya, Bosniya va Gersegovina, Bolgariya, Gretsiya, Chernogoriya, Shimoliy Makedoniya kabi davlatlar joylashgan. Serbiya, Sloveniya, Turkiya, Xorvatiya, Ruminiya kabi mamlakatlar esa Bolqon yarimorolidan qisman yer olgan. Baʼzan Ruminiya toʻliq shaklda Bolqon yarimoroli tarkibida deb talqin qilinadi.

Fors koʻrfazi yoki Fors qoʻltigʻi – Hind okeanida joylashgan, Eron va Saudiya Arabistoni qirgʻoqlari orasidagi koʻrfazdir. Ummon, Birlashgan Arab Amirliklari, Saudiya Arabistoni, Qatar, Bahrayn, Kuvayt, Iroq va Eron koʻrfazning qirgʻoqboʻyi mamlakatlaridir.

Qoʻltiq dunyoning juda koʻp tillarida Fors koʻrfazi deb yuritiladi. Arab mamlakatlari uni Arab koʻrfazi deb ataydi, bu nom boshqa tillarga ham koʻchib oʻtgan. Turklar esa unga Basra koʻrfazi deb nom berganlar.

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

​​“Buni biz ham qila olamiz!”

Yangi qitʼa kashfiyotchisi Xristofor Kolumbga hasad qiladiganlar koʻp edi. Hasad bor joyda albatta gʻiybat boʻladi. Dengizchi bir gal qovoqxonaga kirsa, bir toʻda alamzadalar yana Kolumbning tomorqasiga tosh otishayotgan ekan:

– Dengizdan suzib oʻtib, quruqlikka borish nima degan gap? Buni biz ham qila olamiz!

Xristofor ular oʻtirgan stol yaqiniga boradi va qovoqxona egasidan bir dona pishmagan tuxum soʻrab oladi.

– Janoblar, sizlar uddaburon va donosizlar. Bunga shubha yoʻq. Qani, mana shu tuxumni tik turgʻazib beringlar-chi!

Gʻiybatchilar guruhi har qancha urinmasin, bu ishni uddalay olmaydi.

– Boʻpti, oʻzing qil-chi! – deyishadi nihoyat.

Kolumb tuxumni oladi-da, tirs etkazib stolga uradi. Tuxumning uch qismi biroz pachoq boʻladi va u tik turib qoladi. Favqulodda holatni kutayotgan gʻiybatchilar birdaniga guvrab yuboradi:

– Eee, shuyam ishmi? Buni biz ham qila olamiz!

– Toʻgʻri, – deb javob beradi mashhur dengizchi. – Faqat Kolumbdan keyin.

👉 Mashhurlar hayotidan

oriftolib">🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

Toʻgʻrisi yod, xatosi yot boʻlsin

“Ibrat farzandlari” loyihasida savodxonlik boʻyicha navbatdagi dars eʼlon qilindi. Lavhada yozishda koʻp xato qilinadigan soʻzlarning maʼno-mazmuni, qoʻllanishi, imlosidagi eʼtiborli jihatlar tushuntirilgan.

Darsda faqat imlo emas, soʻz qoʻllash va tahrir boʻyicha ham maʼlumotlar olasiz.

👉 youtu.be/g8jKIktuoqY

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…

200 ga yaqin ijodiy ishga 39 000 soʻmlik chegirma narx berishibdi. Chegirmasiz 130 ming soʻm boʻladi.

Imtiyozli narx 21:59 gacha amalda edi. Tahririyat @oriftolib sahifasi obunachilari uchun chegirmani ertalabki 8:00 gacha uzaytirdi.

Chegirmadan foydalanish uchun 39 000 soʻm toʻlang va chek bilan birga oriftolib kalit soʻzini joʻnating.

👉 Toʻlov qilish yoʻriqnomasi
👉 Chekni yuborish uchun bot

🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ oriftolib">YouTube

Читать полностью…