کانال رسمی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران http://www.historylib.com/ http://www.sohalibrary.com/ https://ebookshia.com/ https://t.me/Ebookshia
https://historylib.com/articles/6940
Читать полностью… سندی برای سابقۀ سدۀ هفتمی دو بیت الحاقی «ز شیر شتر خوردن و سوسمار ...»
از مشهورترین بیتهای افزودۀ شهرتیافته به نام فردوسی که هنوز هم بهنادرست برخی عربستیزان افراطی بدانها استناد میکنند، این دو بیت پرتکرار است که:
ز شیر شتر خوردن و سوسمار
عرب را به جایی رسیدهست کار
که ملک عجمشان کند آرزو
تفو باد بر چرخ گردان تفو
از نسخ قدیمی و معتبر شاهنامه این دو بیت فقط در سه دستنویس لنینگراد (۷۳۳ق)، انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم شوروی (۸۴۹ق) و کراچی (۷۵۲ق) آمده است و نسخههای بریتانیا/ لندن (۶۷۵ق) و سنژوزف (احتمالاً اواخر سدۀ هفتم و اوایل سدۀ هشتم) آنها را ندارند.
با این حال بهتازگی سندی معرّفی شده است که نشان میدهد این دو بیت ـ البتّه بدون تصریح به نام گوینده ـ در اواخر قرن هفتم و تقریباً همزمان با تاریخ کتابت نسخۀ لندن/ بریتانیا (۶۷۵ق) نیز در میان برخی کاتبان و اهل شعر شناختهشده و متداول بوده است. در نسخهای از دیوان کمالالدّین اصفهانی متعلّق به کتابخانۀ عزّت قویون ترکیّه که ظاهراً در یکی از سالهای ۶۸۲ یا ۶۸۸ق نوشته شده است کاتب در میان رباعیّات کمال این دو بیت را هم آورده و این، نکتۀ درخور توجّهی است که دو بیت از قالب مثنوی و در وزنی متفاوت با وزن رباعی در بین رباعیّات کمال اصفهانی گنجانده شده است. نیّت کاتب هرچه بوده باشد این دستنویس فعلاً قدیمیترین منبع ثبت دو بیت مشهورشده به نام فردوسی ـ تأکید میشود بیاشاره به نام فردوسی یا سرایندۀ دیگر و فقط در ضمن رباعیّات کمال اصفهانی ـ است و در ضبط آنها نیز اختلافی جزئی با سه نسخۀ شاهنامه هست. بدین صورت که در مصراع دوم بیت نخست به جای «به جایی»، «بدانجا» آمده است.
«از پارهها و پراکندههای فردوسیشناسی»، سجاد آیدنلو
[به یاد ایرج افشار (دفتر دوم)، به کوشش دکتر جواد بشری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳، ص ۳۲-۳۳]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
کتیبه سردر عالی قاپو بنام شاه عباس صفوی
Читать полностью…کتابخانه امام صادق ع قزوین. با بیش از یکصد هزارکتاب.
انتشارات هم دارد از جمله دوجلد فهرست نسخه های خطی.
قبلا اقا کریم باریک بین بودند و حالا جناب اقای کرمی
شبستان زمستانی مسجد النبی که تالار مطالعه شده است
Читать полностью…کاروانسرای سعد السلطنه. قزوین
Читать полностью…https://historylib.com/articles/1999/
رساله نویسی دانشگاهی، حرکت روی مرزهای دانش
آقای فرید جواهر کلام ـ فرزند علی جواهر کلام مترجم تاریخ تمدن اسلام جرجی زیدان ـ که خود از مترجمان بنام بود، امروز 20 دی ماه 1402 درگذشت و چنان که دوستم آقای علی قنبریان از قول خانواده گفتند، فردا در بهشت زهرا به خاک سپرده خواهد شد. بنده یک بار در کتابخانه مرکزی توفیق ملاقاتشان را داشتم و همان وقت در باره ایشان نوشتم:
امروز آقای فرید جواهر کلام، مترجم فعال و پرکار با بیش از چهل اثر ترجمه و تألیف، به کتابخانه آمدند. پدرش علی جواهر کلام، روزنامه نگار و مترجم کتاب تاریخ تمدن اسلامی جرجی زیدان است. از خودش هم چند سال قبل کتاب تاریخ مردمان عرب از آلبرت حورانی منتشر شد. خاطرات پدرش را هم با نام خاطرات علی جواهر کلام منتشر کرده است. انتسابشان به خانواده جواهر کلام، مادری است و از پدر از نوادگان شیخ عبدالحسین طهرانی هستند. حالا 95 سال سن دارد و چنان که گفتند، همچنان کار ترجمه می کنند. خداوند حفظشان کند. عبدالعزیز جواهر کلام هم پسر عموی ناتنی پدرشان هستند. مترجم اثر شش جلدی ترجمه عربی مثنوی معنوی که دانشگاه تهران سابقا منتشر کرده است. دایره المعارف الشیعیه هم از اوست.
قدیمی ترین سند در نقد مرحوم آیت الله شریعتمداری در قم از آذرماه ۱۳۴۲ توسط انقلابیون
Читать полностью…نمایشگاه نقاشی نی. بوم. کارهای دوست هنرمند استاد میرخلف
این نمونه سوژه نقاشی با خط سیاق
الان. عصر یکشنبه.
و کارهای دیگر 👇👇
در باره سندی نو یافته از افغانستان پیش از مغول
Читать полностью…مقاله در مجله علمی پژوهشی «پژوهشنامه تاریخ» از مجلات دانشگاه آزاد اسلامی _شماره 67 تابستان 1401) منتشر شده است.
Читать полностью…بزرگترین مجموعه کتابهای درسی قبل از انقلاب در کتابخانه آیت الله بروجردی در مسجد اعظم قم است. اکنون فهرست اینها در این دو مجلد به کوشش آقای جلیسه و خانم امید فراهم آمده است. جمعا 3708 عنوان (بدون تکرار) در این دو جلد همراه با فهارس خوب منتشر شده است. این اثر می تواند زمینه تحقیق و پژوهش را در بسیاری از زمینه ها فراهم کند. کتابها عموما از دوره قاجار و پهلوی است.
Читать полностью…هارون الرشيد في الشعر العباسي.
إعداد : زينب إبراهيم ربيع
الناشر : جامعة اليرموك - الأردن
تاريخ النشر : 2016
عدد الصفحات : 245
/channel/dewan55
قدیم هم وزیر علوم بوده......
Читать полностью…حکایت
روزی از کربلای معلّی به خیال آستان بوسی نجف اشرف حرکت نموده، در خارج شهر به انتظار همراهان نشسته بودیم، شخصی آمده گفت: می خواهم به زیارت نجف مشرّف شوم و کرایه و زاد راهم نیست. مرا در طرّاده خود نشانید و به نجف برسانید.
گفتم چون زن همراه داریم مرد اجنبی را در طراده خود نمی توانیم نشانید. به قدر کرایه و خرج راه با معذرتی زیاد به او تسلیم نمودم روانه شد.
بعد از چند روز دیگر در صحن مبارک نجف مرا دیده با روی ترش و صدای خشن گفت: فلان مبلغ به من بده. گفتم: الحال وجهی ندارم موجود. دست بر من دراز نموده دشنام داد.
گفتم: آیا در خدمت تو چه قصوری از من سر زده که چنین میکنی؟
گفت که اگر تو خرج راه به من نمیدادی چرا من به این ولایت می آمدم که معطّل بمانم! مثل تو فلان فلان شده ها پیدا می شوید که امثال ما مردم در مرارت و زحمت می افتیم.
حیرت نموده گفتم درست فرمودی. این نوبت مرا عفو فرما، بار دیگر مرتکب خلاف قاعده چنین نخواهم گردید. از کرده خود شرمنده ام.
عصر یکشنبه 14 مرداد ساعاتی خدمت دوستان پژوهشگر در تصویر، در کتابخانه تخصصی تاریخ و حدیث بودیم. آقایان معینی، فرهاد قدوسی، بارگاهی، بنده خدا، معراجی، قندهاری و فیض بخش. صحبت های بسیار خوبی شد.
دوستان (قدوسی، قندهاری، فیض بخش و معینی) با راه اندازی «انعکاس» نقش مهمی در توسعه تحقیقات جدید در حوزه اسلام شناسی به طور عموم، و به طور خاص در حوزه قرآن، حدیث، و سیره نبوی داشته و دارند. 👇🌷👇
جناب اقای محمدی دانشجوی خوب ما و اهل قزوین که روز دوشنبه در بازدیدها همراهم بود
Читать полностью…سردر عالی قاپو و داخل آن. موزه خوبی هم دارد
Читать полностью…مقبره حمد الله مستوفی. قزوین
Читать полностью…این هم مقاله ای از آقای علی قنبریان در باره علی جواهر کلام، فرید جواهر کلام و برخی دیگر از افراد این خانواده.
Читать полностью…ابن اثیر در الکامل، 9/49
ذكر عدّة حوادث
في هذه السنة خرج بعمان طائر من البحر كبير، أكبر من الفيل، و وقف على تلّ هناك، و صاح بصوت عال، و لسان فصيح: قد قرب، قد قرب، قد قرب، ثلاثا ثم غاص في البحر، فعل ذلك ثلاثة أيّام، ثم غاب و لم ير بعد ذلك.
و در سنه خمس و سبعین و ثلاثمائه، مرغی بزرگتر از فیلی، از بحر عمّان بیرون آمد و بر پشته ای نشست و روی به مشرق کرد و سه نوبت به زبان فصیح گفت: «قد قرب» و تا سه روز میآمد و میگفت.
این تاریخنگاری ما...
به تازگی سفرنامه پدرو تیشیرا (1563 ـ 1645) جهانگرد پرتغالی به فارسی ترجمه و منتشر شده است. سفر وی در اواخر قرن شانزدهم میلادی بوده و گزارش سفرهای خود را طی پانزده فصل آورده است. سفر از هند به اسپانیا از راه جزایر فیلیپین، سفر به هرمز و بصره و از آنجا به نجف و کربلا و بغداد، سپس به سمت حلب، نیز قبرس و نهایت ونیز، از مناطقی است که او عبور کرده و گزارش هایی نوشته است. اطلاعاتی در باره هرمز و همین طور عراق در این سفرنامه وجود دارد که با ارزش است. فصل چهارم کتاب سفر از بصره به مشهد امام علی (ع) یا همان نجف است. گزارش های آن در باره بصره، عبور از راه کنار فرات به سمت شمال جالب است. در نیمه راه از نقطه ای یاد می کند که مردمان آن ناحیه ـ به گفته وی ـ مردم بی نهایت بی دین، خیانت پیشه و آزمند هستند و چون فکر می کنند که همه فرنگی ها بسیار ثروتمند هستند هرگز چشم از آنان بر نمی دارند (ص 98). وی چند به مشهد علی (ع) رسیده و می گوید «همه کاروان در خان ... نامی که آنها به سکونت گاههای مسافران و کاروان ها داده اند» وارد شدیم. شرحی از کاروانسرها می دهد، و از این که برخی از آنها توسط ثروتمندان برای راحتی مردم ساخته شده و هزینه ای دریافت نمی کنند، یاد کرده است. او در باره مشهد امام علی گوید، پنجاه شصت سال پیش حدود شش یا هفت هزار خانه داشت که بیشتر آنها برزگ و خوش ساخت بودند چنان که ویرانه هایشان امروزه شاهدی بر این امر است، اما اکنون این شهر بیش از پانصد خانه مسکونی ندارد. (ص 104). وی از بنای مرقد امام علی (ع) یاد کرده و از سه چراغ بزرگ که در آن آویزان بوده سخن گفته است. بعد از چند روز عازم مشهد حسین (ع) شده است. از وضع خوراکی و همین طور آب فراوان که شیعیان تلاش دارند آنها را در اختیار مسافران بگذارند نمونه هایی را آورده است. وی همین طور از سخت گیری های ماموران ترک سخن گفته، و از گروهی که قصد تصرف اسب های آنها را داشته اند و «یکی از مسلمانان پیش من آمد و به فارسی به من هشدار داد که آن سگبان ها قصد دارند اسب های هر دو همراه من یا دست کم یکی از آنها را ببرند. من از وی بسیار سپاسگزاری کردم». (ص 109). مقصد بعدی او بغداد است که در باره آن شهر نیز توضیحاتی داده است.
Читать полностью…تاریخ رجال ایران بامداد، ج 2، ص 444
Читать полностью…تحلیلی از کتاب الدر المکنون احمد بیجان: نگاه آخر الزمانی و ....
Читать полностью…امروز از ساختمان «کتابخانه های تخصصی آیت الله العظمی سیستانی» در قم، درخدمت حضرت حجت الاسلام و المسلمین شهرستانی بازدید کردیم. 90 هزار متر مربع ساختمان، در 15 طبقه. تاکنون 50 درصد اسکلت تمام شده و ان شاءالله در سال 1410 خورشیدی تمام خواهد شد. بدون شک بزرگترین پژوه کتابخانه ای در ایران است که با یک تیم خوب معماری و مهندسی و همزمان با اقتباس ایده های خوب از کتابخانه های بزرگ کشورهای همسایه و جز آنها در حال ساخت است. سرمایه فعلی این کتابخانه در حال حاضر حدود 750 هزار کتاب در نزدیک به ده کتابخانه تخصصی است.
Читать полностью…چرا شاه اسماعیل پسرش شاهزاده سام میرزا را به ایالت خراسان گماشت:
جهت ملاحظه دین داری و اندیشه شریعت پروری سریر سلطنت ممالک خراسان ... را به شاهزاده جهان .... ابوالنصر سام میرزا [واگذار کرد].
تعابیر قشنگی است بنام دین و شریعت
http://ghoolabad.com/article/197-erfan-yazdi-manuscript-mirza-shafi-yazd
Читать полностью…طب قدیم رو زنده کردند، این نجوم رو هم زنده می کردند تا به کلی...
هر اقلیمی در تیول یکی از سیارات است.
فارس و شیراز و اصفهان و کاشان و کرمان .... در تیول مریخ