Бойсундаги газ конидаги ёнғиндан сўнг ҳаво ифлосланиши хавфли даражага етди

"Космо_мониторинг" канали муаллифи Бойсундаги М—25 газ конидан отилиб чиқаётган газ ёниши ортидан атмофера ҳавоси таркибида олтингугурт диоксид консентрацияси "қизил" хавф дарасига етганига эътибор қаратди.

28 май ҳолатига М—25 газ конидан "фонтанланиб" отилиб чиқаётган газ ёниши ҳавода космик йўлдош дастурий маҳсулотлари асосида қизил хавф даражасига етганини кўрсатган.

Канал муаллифи эълон қилган спутник кузатув маълумотларида, ҳодиса жойида ҳаво ифлосланиш даражаси ортиб борётгани аниқ кўрсатилган. Бу ҳолат нафақат Бойсун, балки яқин ҳудудлар аҳолиси саломатлигига хавф туғдириши мумкин.

👉 @Yurist_Xizmati

Читать полностью…

📝 2025-2026-ўқув йили учун таълим даражаси юқори бўлмаган мактаблар рўйхати

ММТВнинг 2025 йил 20 майдаги 164-сон буйруғи иловаси

✅ Ушбу мактабларга бориб ишлайдиган айрим педагогларга қўшимча устамалар тўланади.

✉️ Юристга савол юбориш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Бир инсон сабаб уч марта учган самолёт уч марта ортга қайтди...

Ливиялик Амир исмли одам «Ҳаж 2025» сафари учун ният қилди. Аэропортга келди, аммо назоратдан ўтиш пайтида исми билан боғлиқ муаммо чиқди. Ҳамма зиёратчилар учиб кетди, эшиклар ёпилди. Самолёт Амирсиз ҳавога кўтарилди.

Аэрапорт ходими: “Афтидан, Ҳаж сизга насиб қилмаган”, деди. Аммо... Яратганнинг иродаси бошқа эди. Самолётда носозлик аниқланди, у қайтди. Иккинчи марта ҳам самолёт Амирсиз учди ва у яна ортга қайтди. Учинчи марта учиш арафасида учувчи:
“Амир самолётга чиқмагунча, мен учмайман”, деди.

Ва ниҳоят... Амир Аллоҳнинг изни билан Саудияга етиб борди. Ҳақиқий ният, чин ихлос ва сабр — самарасиз қолмайди.

👉 @Yurist_Xizmati

Читать полностью…

Алиментдан воз кечиш эвазига уй олиш мумкинми?

@Yurist_Xizmati 5127-савол:

Assalomu alaykum meni 4 ta farzandim bor turmush oʻrtogʻim boshqa ayol bilan yashamoqchi rasman ajrashmaganmiz u menga yashab turgan yumizni bermoqchi evaziga aliment toʻlashdan kechishini aytyabdi bu holatda men nima qilsam boʻladi .Men xech qayerda ishlamayman.

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

❌ Алиментдан воз кечиш эвазига уйни бериш мумкин эмас.

❗️Фуқаролик кодексининг 344-моддасига асосан алиментлар ундириш ҳақидаги талабни ҳисобга ўтказишга йўл қўйилмайди. Бу дегани, уйни бериб алиментдан озод қилишни сўраб бўлмайди.

Агар уй-жой турмуш даврингизда орттирилган ва турмуш ўртоғингизнинг номида бўлса, унда Оила кодексининг 23-моддасига кўра бу уй сизларнинг умумий мулкингиздир. ОК 28-моддасига асосан уйнинг 50 фоизи шундоқ ҳам сизники бўлади.

Агар никоҳдан олдин олинган ёки турмуш ўртоғингизга ҳадя ёҳуд мерос тарзида қолган бўлса, бу уй унинг шахсий мулки ҳисобланади. Ушбу вазиятда сизга уйнинг қийматидан келиб чиқиб ҳаракат қилишни тавсия қиламиз.

✅ Агар уйнинг қиймати юқори бўлиб, фарзандларингиз 18 ёшга тўлгунча қопланадиган алимент миқдоридан катта ёки тенг бўлса, алимент ўрнига уйни олишингиз мумкин.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

❗️Yozgi taʼtil davrida oʻqituvchilar maktabda boʻlishi majburiymi?

Oʻquv yili yakunlandi, oʻquvchilar yozgi taʼtilga chiqdi. Endilikda maktablarda faqatgina oʻqituvchilar faoliyat yurityapti. Baʼzi maktab rahbarlari barcha oʻqituvchilardan har kuni soat 08:00 dan 16:00 gacha maktabda boʻlishni talab qilmoqda.

❓Bu talab qanchalik qonuniy?
Keling, amaldagi mehnat qonunchiligiga asoslanib tahlil qilamiz.
____
⚖️ 1. Qonunchilikda qanday meʼyorlar bor?

Mehnat kodeksining 184-moddasiga koʻra, ruhiy, aqliy va asabiy zoʻriqish bilan bogʻliq ishlar bilan shugʻullanuvchi xodimlar uchun (bunga pedagoglar ham kiradi), haftalik ish vaqti 36 soatdan oshmasligi kerak.

Bu shuni anglatadiki, Pedagoglar ham aynan ana shu toifadagi xodimlar sirasiga kiradi. Demak, 1 stavkada ishlovchi oʻqituvchining kunlik ish vaqti (ish yuklamasi) – 6 soat.
____
🍽 2. Tushlik vaqti hisobga olinadimi?

🙅‍♂️ Yoʻq. Mehnat qonunchiligiga koʻra, tushlik tanaffusi ish vaqtiga kirmaydi. Agar kunlik ish vaqti 6 soat boʻlsa va tushlik uchun 1 soat ajratilsa, oʻqituvchi maktabda jami 7 soat boʻlishi mumkin.

🕗 Masalan:
• Ish boshlanishi: 08:00
• Tushlik: 12:00 – 13:00
• Ish tugashi: 15:00

❗️Demak, faqat toʻliq stavkada ishlaydigan oʻqituvchilargina 08:00 dan 15:00 gacha maktabda boʻlishi kerak.
____
3. Ish yuklamasi qanday hisoblanadi?
“Umumiy oʻrta taʼlim muassasalarining pedagogik xodimlari boʻyicha namunaviy yillik ish rejasini shakllantirish tartibi toʻgʻrisidagi Yoʻriqnoma” (roʻyxat raqami 3058) 4-bandiga koʻra:
▪️1–4-sinflarda:

🎚 1 stavka = 18 soat (haftalik yuklama) × 1 koeffitsiyent = 18 + 18 = 36 soat/hafta

▪️5–11-sinflarda:

🎚 1 stavka = 20 soat × 0,8 koeffitsiyent = 16 + 20 = 36 soat/hafta

⏱ Demak, toʻliq stavka ishlovchi oʻqituvchining haftalik ish yuklamasi 36 soatni tashkil etadi.
____
4. Ish stavkasiga qarab maktabda boʻlish muddati farqlanadi. Barcha oʻqituvchilar bir xil vaqt davomida maktabda boʻlishi shart emas. Bu ularning stavkasi asosida aniqlanadi.

💁‍♂ Misol uchun, oʻqituvchi 1 stavkada ishlaydi (haftasiga 36 soat). Bu holatda, u har kuni oʻrtacha 6 soat ishda boʻlishi lozim. Agar u yozgi taʼtil davrida maktabda boʻlsa, bu 6 soatdan oshmasligi kerak. Ikkinchi holatda oʻqituvchining haftalik yuklamasi atigi 18 soat (yaʼni 0.5 stavka). Bu holda uning kunlik ish vaqti 3 soat atrofida boʻladi.

🙅‍♂ Demak, 0.5 stavkada ishlovchi oʻqituvchidan har kuni 6 soat maktabda boʻlishni talab qilish qonunga zid sanaladi.
____
Umumiy xulosa qiladigan boʻlsak,

🔹 Oʻqituvchilar mehnat taʼtilgacha maktabda faoliyat yuritishi lozim.
🔹 Ammo ular maktabda stavkasi asosida hisoblangan ish vaqti doirasida boʻlishi kerak.
🔹 Toʻliq stavkada ishlaydiganlar kuniga 6 soat,
🔹 Yarim stavkada ishlaydiganlar esa 3 soatgacha boʻlishi kifoya.
🔹 Tushlik tanaffusi (odatda 1 soat) ish vaqtiga kirmaydi va bu maktabda boʻlish vaqtini uzaytiradi, ammo ish vaqtini oshirmaydi.

❗️Oʻqituvchilarning ortiqcha vaqt davomida maktabda majburiy boʻlishi – qonunchilikka zid!

✉️ Yuristga savol yuborish

📞Yurist bilan qo‘ng‘iroq orqali bo‘lg‘anish

Rasmiy kanalimiz
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Yaponiyaga ketishga tayyormisiz ?

🇺🇿🇯🇵 O'zbekistonda universitetni bitirib, Yaponiyada IT sohasida ish boshlash mumkin. Buni Japan Digital University ilk bitiruvchilari uddalashdi.
     Ushbu karuselni varoqlang va Yaponiya sari qadamni hoziroq tashlang 😊

👉 HUJJAT TOPSHIRISH UCHUN

📞 71-200-05-95

Telegram  |  Instagram | Facebook |  JapanDigitalUniversity">YouTube | Web site

Читать полностью…

Таътил пулини ҳисоблашда устамалар ҳисобга олинмайдими?

@Yurist_Xizmati 5125-савол:

Assalamu aleykum. Yaxshimisiz? Ta'til pulini hisoblashda bug'galterimiz ustama pullari hisoblanmaydi deyapti. Dars soatlari hisobidan boladi dedi,va iyun oyida 50 % lik Milliy sertifikat va 843 qaror boyicha ustama iyun va avgust oylarida hisoblanmaydi deyapti. Qanchalik to'g'ri?

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

✅Устамалар албатта қўшилади.

Меҳнат кодексининг 233-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга ушбу Кодекснинг 257-моддасига мувофиқ ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланиши белгиланган.

Бунда ўртача иш ҳақи у ҳисобланадиган ойдан олдинги ўн икки ойни ташкил этувчи ҳисоб-китоб даври ёхуд агар ходим ўн икки ойдан кам ишлаган бўлса, амалда ишланган давр учун ходимга ҳисобланган иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда белгиланади (МК 257-м 1-қисм).

Шу қоидага кўра ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақини ҳисоблашда у 12 ойдан ортиқ ишлаган бўлса, унинг таътилга чиқишдан олдинги 12 ойлик даврда корхонадан олган барча тўловлари (иш ҳақи, моддий ёрдам, мукофот пули ва бошқалар) қўшилган ҳолда 12га бўлинади.

❗️Айнан шу қоидага асосан, ходимнинг иш жойидан олган барча тўловлари, иш ҳақи, устамалар, моддий ёрдам, мукофот пули, моддий рағабатлантириш суммалари ўртача иш ҳақини ҳисоблашда инобатга олинади.

Энди қаранг! Бунда Меҳнат кодексининг 218-моддаси ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 26 июндаги 263-сон қарорига биноан ўқитувчиларга 56 календар кунидан иборат таътил берилади ва таътилнинг 48 кунига таътил пули тўланади.

☝️Мана шу қоидага кўра сизлардаги вазиятда ходим 12 ойдан кўп ишлаган бўлса, унинг таътил пулини ҳисоблашда ходим таътилга чиқишидан олдинги 12 ойлик даврда олган барча тўловлари қўшилган ҳолда 12га бўлинади.

❗️Бу вазиятда туман адлия бўлимига бухгалтернинг ҳаракатлари устидан шикоят қилиш лозим.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Педагог ходимларга 56 календарь кун таътил берилади

Таътил олиш ходимнинг ҳуқуқи ва иш берувчининг мажбурияти. Бироқ ходим таътил муддати келганда уни олиши шарт.

Меҳнат кодекси 216-моддасига асосан барча ходимлар, шу жумладан ўриндошлик асосида ишлайдиган ходимлар ҳар йилги меҳнат таътилига чиқиш ҳуқуқига эга. Айнан мана шу қоидага кўра ходимлар таътил олиш ҳуқуқига эга.

Ушбу кодекс 218 ҳамда 501-моддаларига мувофиқ педагогларга узайтирилган меҳнат таътили берилади.

Эътиборли жиҳати шундаки, ҳар йилги меҳнат таътили ўқувчиларнинг ёзги таътили даврида бериладиган таълим ташкилотларининг ўқитувчилар таркибига биринчи иш йилидаги ҳар йилги меҳнат таътили ўқувчиларнинг ёзги таътили даврида тўлиқ давомийликда, улар ушбу таълим ташкилотига ишга кирган вақтидан қатъи назар, ишлаб берган вақтига мутаносиб равишда ҳақ тўланган ҳолда берилади (МК 227-м).

Демак, ўқитувчи ишга қачон қабул қилинганидан қатъий назар у таътилни тўлиқ олади. Айтайлик А исмли ўқитувчи оилавий шароит тақазоси билан март ойида Тошкент вилоятидан Самарқанд вилоятига кўчиб ўтиди. Бунда эса табиийки, ўқитувчи Тошкентдаги мактабдан ўз ташаббуси билан ишдан бўшади ва Самарқандаги мактабга ишга кирди. Гарчи ёзги таътилга қадар ўқитувчи 3 ой ишлаган бўлса-да, унга йиллик меҳнат таътиллари тўлиқ яъни 56 календарь кун берилади.

Чунки Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 26 июндаги 263-сон қарорига асосан ўқитувчи, ўқитувчи-логопед, ўқитувчи-дефектологи учун 56 календарь кунидан иборат узайтирилган меҳнат таътили берилади.

Лекин бунда таътил пули ишланган даврга мутаносиб равишда тўланади.

Меҳнат кодексининг 233-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга ушбу Кодекснинг 257-моддасига мувофиқ ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланиши белгиланган.

Бунда ўртача иш ҳақи у ҳисобланадиган ойдан олдинги ўн икки ойни ташкил этувчи ҳисоб-китоб даври ёхуд агар ходим ўн икки ойдан кам ишлаган бўлса, амалда ишланган давр учун ходимга ҳисобланган иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда белгиланади (МК 257-м 1-қисм).

Шу қоидага кўра ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақини ҳисоблашда у 12 ойдан ортиқ ишлаган бўлса, унинг таътилга чиқишдан олдинги 12 ойлик даврда корхонадан олган барча тўловлари (иш ҳақи, моддий ёрдам, мукофот пули ва бошқалар) қўшилган ҳолда 12га бўлинади.

❗️Демак, ўқитувчи 12 ойдан кам ишлаган бўлса, ишган давридаги иш ҳақлари юқоридаги тартибда қўшилади ва шу ишланган даврга бўлинади. Юқоридаги мисолга қайтадиган бўлсак, ўқитувчи ишга кирганига 3 ой бўлган ҳолатда, унга таътил пули шу даврга мутаносиб равишда ҳисоблаб чиқарилади.

Шундай фойдали мақолаларни Yuristpro.uz лойиҳамиздан ҳам топишинингиз мумкин.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Namanganda so‘nggi qo‘ng‘iroq bayramida sharlar portlab, qizlarning sochi yondi

Holat sabab maktab direktori ishdan olindi.

Shuningdek, muassasaning  ma’naviy – ma’rifiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosarlari va sinf rahbariga nisbatan tegishli intizomiy jazo choralari qo‘llanildi.

✉️ Yuristga savol yuborish

Rasmiy kanalimiz
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

❗️Маҳалла раислигига номзодлар Ҳокимият тавсиясига кўра қўйиладими ёки халқ тавсиясига қўра?

@Yurist_Xizmati 5123-савол:

Mahalla raisligiga nomzodlar Hokimyat tavsiyasiga ko‘ra qo‘yilami yoki xalq tavsiyasiga ko‘ra qo‘yilami yoki Hokim tavsiya berami?

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Фуқаролар йиғини раиси сайлови тўғрисидаги қонун 16-моддаси Фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодлар кўрсатиш тартиби белгиланган.

Ушбу норманинг биринчи қисмига кўра фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодлар кўрсатиш тегишли ҳудудда доимий яшовчи фуқароларнинг фикри инобатга олинган ҳолда ишчи гуруҳ томонидан амалга оширилади.

✅ Демак, маҳаллада раислика номзодларни тасодифий одамлар эмас, балки махсус тузилган ишчи гуруҳ кўрсатади.

❗️Ишчи гуруҳ бу ишни қилишда шу маҳаллада доимий яшайдиган фуқароларнинг фикр-мулоҳазаларини ҳисобга олиши керак. Яъни, маҳалла аҳолисининг хоҳиш-истаклари эътиборга олиниши шарт.

Шунингдек, мазкур норманинг иккинчи қисми мазмуни далолат берадики, ишчи гуруҳ номзодлар ҳақидаги барча керакли ҳужжатларни тайёрлаши ва сайлов ўтказилишидан камида 10 кун олдин туман ёки шаҳар ҳокими билан келишиш учун махсус комиссияга топшириши керак. Бу ҳужжатлар орасида ҳар бир номзоднинг "мен розиман" деган мазмундаги ёзма розилиги бўлиши шарт. Яъни, номзод ўз хоҳиши билан сайловда қатнашиши кераклигини тасдиқлайди.

Бунда ҳоким тақдим этилган номзодларнинг ҳужжатларини ўрганиб чиқади ва ҳар бир номзод бўйича ўз хулосасини беради. Бу хулосалар асослантирилган бўлиши, яъни аниқ сабабларга таяниши керак. Ҳоким ўз хулосаларини комиссияларга юборади, улар эса бу хулосаларни ишчи гуруҳга етказади.

☝️Эътибор беринг! ҳоким хулосасини олгандан кейин, ишчи гуруҳ келишилган (яъни ҳокимлик тасдиқлаган) номзодлар ҳақидаги маълумотларни сайловга камида 5 кун қолганида фуқароларга танишиш учун эълон қилади.

Бу эълонлар маҳалла биноси ва гузарларда (маҳалла марказлари ёки одамлар тўпланадиган жойларда) осиб қўйилади. Бу билан одамларга номзодлар ҳақида олдиндан маълумот берилади ва сайловга тайёргарлик кўриш имконияти яратилади.

✅Хулоса қиладиган бўлсак, маҳалла раислигига номзодлар жараённинг халқ фикри асосида танланиши керак, шундан сўнг улар ҳокимият тавсияси (ёки тасдиқ-хулосаси) орқали номзодлар рўйхатига қўшилади. Кейин фақат ҳокимият билан келишилган номзодларгина расмий сайловга қўйилади.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Бир вақтда ҳам декрет, ҳам меҳнат таътилига чиқиш мумкинми?

@Yurist_Xizmati 5121-савол:

Assalomu alaykum. Men boshlang'ich sinf o'qituvchisiman. Mening dekret ta'tilim va mehnat ta'tilim bir vaqtga to'g'ri kelyapti(iyun oyiga) .Avval dekret ta'tilini olib ,keyingi o'quv yili boshlanganda shu yilgi  mehnat ta'tilimni olishim mumkinmi? Har ikkalasi uchun haq to'lanadimi?

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

✅ Танлов сизнинг ихтиёрингизда, яъни хоҳласангиз биринчи декретга чиқинг, кейин меҳнат таътилига ёки акси.

‼️ Таътил олиш ходимнинг ҳуқуқи ва иш берувчининг мажбурияти. Бу Меҳнат кодексининг 216-моддасида белгиланган.

💁‍♂ Айтиш керакки, бу ҳуқуқ ўриндошликда ишлайдиган ходимларга ҳам тааллуқли.
Ҳар йилги меҳнат таътили иш берувчи ва ходим учун мажбурий бўлган таътиллар жадвали билан белгиланадиган ҳар йилги меҳнат таътилларини бериш навбатига мувофиқ берилади (МК 228-м).

🔘 Бунда Меҳнат кодекси 400-моддасига кўра ҳомиладор аёлларга ва бола туққан аёлларга йиллик меҳнат таътили, уларнинг хоҳишига кўра, тегишинча ҳомиладорлик ва туғиш таътилидан олдин ёки ундан кейин берилади.

✅ Демак, сиз ҳам декретдан олдин ёки кейин меҳнат таътили олишингиз мумкин. Лекин сизга таътил пули камроқ чиқади.

Қаранг! Меҳнат кодексининг 233-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга ушбу Кодекснинг 257-моддасига мувофиқ ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланиши белгиланган.

Бунда ўртача иш ҳақи у ҳисобланадиган ойдан олдинги ўн икки ойни ташкил этувчи ҳисоб-китоб даври ёхуд агар ходим ўн икки ойдан кам ишлаган бўлса, амалда ишланган давр учун ходимга ҳисобланган иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда белгиланади (МК 257-м 1-қисм).

Шу қоидага кўра ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақини ҳисоблашда у 12 ойдан ортиқ ишлаган бўлса, унинг таътилга чиқишдан олдинги 12 ойлик даврда корхонадан олган барча тўловлари (иш ҳақи, моддий ёрдам, мукофот пули ва бошқалар) қўшилган ҳолда 12га бўлинади.

💁‍♂ Демак, сиздаги вазиятда ҳам жами ишлаган ойларингиздаги иш ҳақи ва бошқа тўловлар қўшилиб 12га бўлинади.

Бироқ юқоридаги норманинг (МК 257-м) тўртинчи қисмига кўра ходим қонунчиликда белгиланган бошқа ҳолларда иш ҳақи тўлиқ ёки қисман сақланадиган ёки ҳақ тўланмайдиган ишдан озод этилган бўлса Ўртача иш ҳақи ҳисоблаб чиқарилаётганда ҳисоб-китоб давридан вақт, шунингдек ушбу вақтда ҳисобланган суммалар чиқариб ташланади.

❗️Айнан шу қоидага кўра ҳомиладорлик ва туғиш таътили учун тўланган нафақа пули таътил пулини ҳисоблашда чиқариб ташланади.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

❓Пулига куйиб қолмаслик учун қарз беришда нималарга эътибор бериш керак?

@Yurist_Xizmati 5120-савол:

Асалому алайкум. Мен уз танишимга сураб тургани учун карз бермакчи эдим. У наториус оркали тилхат бераман ва гаровга уз мчж даги ер майдонидан 2025 йил олинажак хосилни гаровга куйиб 1 ноябрь 2025 й кайтараман демокда. Мен шунга ишонсам сунг пулимни кайта ола олаланми ва бошка кандай йуллари бор сумма 250 млн. Белгиланган мудадда кайтара олмаса кандай йул тутаман.

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Қарз шартномаси 733-моддасига кўра фуқаролар ўртасида қарз шартномаси, агар бу қарзнинг суммаси базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн бараваридан ортиқ бўлса, оддий ёзма шаклда тузилиши шарт, шартномадаги тарафлардан бири юридик шахс бўлганида эса суммасидан қатъи назар, ёзма шаклда тузилиши шарт.

📝Шунга кўра сиздаги ҳолатда қарз шартномаси ёзма шаклда тузилса, унда бу шартнома қонуний ҳисобланади.

➡️Энди гаровга келсак. Бу ҳам алоҳида шартнома сифатида ёзма шаклда расмийлаштирилиши керак. Чунки 270-моддага кўра гаров тўғрисидаги шартнома ёзма шаклда тузилиши керак.

✅ Демак, сиз ҳам бу ҳолатда икки шартномани ёзма шаклда тузиб, уни нотариал тасдиқлатиб қўйсангиз, кейинчалик бу ўша одам қарзни қайтармаганда, ундирувни гаровга қаратишингиз мумкин.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Маҳаллаларда нима гаплар! Ариқларда сув йўқ, крант сувидан томорқа сувласа ҳам жарима, томорқага ҳеч нима экмаса ҳам жарима!

👉 @Yurist_Xizmati

Читать полностью…

Мактаб битирувчилари учун махсус!

👉 @Yurist_Xizmati

Читать полностью…

Она фарзандига уй сотганда ҳам солиқ тўланадими?

@Yurist_Xizmati 5117-савол:

Ассалому алайкум! 1)2 йил олдин 8 сотихли, 4 хонали уй вафот этган дадамни номидан онамга утган. 1 йил олдин онам бн олди -сотди щартнома килдик, уй мени(углиман) номимга утди. Шу холат ЖШДС келиб чикишига сабаб буладими? 2) Инвентар киймати 38921664,00 сум. Олди - соттидаги келишилган киймат 284200000,00 сум.Шунга даромад солик белгилаш канчали тугри, илтимос (ижобий)аник жавоб берсангиз. Рахмат!

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Саволингизга жавоб беришдан олдин вазиятни бир қатор аниқлаштириб оламиз. Демак:

1.  2 йил олдин 8 сотихли, 4 хонали уй-жой отангиздан онангизга ўтган;
2.  1 йил олдин онангиз билан олди-сотди шартномаси тузиб, уй сизнинг номингизга ўтказилган;
3.  Инвентар қиймати: 38,921,664 сўм;
4.  Келишилган олди-сотди қиймати: 284,200,000 сўм.

Ушбу масала Солиқ кодексининг 375, 378 ва 381-моддаларида белгиланган қоидалар бўйича ҳал этилади.

Солиқ кодексининг 375-моддасига кўра мулкни реализация қилишдан олинган даромад — сотиш суммаси билан уни олиш қиймати ўртасидаги фарқ, тасдиқловчи ҳужжатлар бўлмаганда, кўчмас мулк учун кадастр қиймати ва сотиш нархи ўртасидаги ижобий фарқ даромад ҳисобланади.

Шунга кўра сиздаги ҳолатда уйни сотишдан олинган даромадлар даромад солиғи базасига киритилади.

Ушбу кодекс 378-моддаси бўйича:
🔹 Хусусий мулк ҳуқуқи асосида тегишли бўлган мол-мулкни сотишдан олинадиган даромадларга солиқ солинмайди, қуйидаги ҳолатлар бундан мустасно:

👉 Қимматли қоғозлар ва юридик шахслар устав фондидаги улушлар сотилганда;
👉 Нотурар жойлар сотилганда;
👉 36 ойдан кам муддатда мулкда бўлган турар жойлар сотилганда.

Шунингдек, кодекснинг 381-модда асосан:

👉 Жисмоний шахс даромадига 12% солиқ ставкаси қўлланилади
👉 Дивидендлар ва фоизларга 5% ставка қўлланилади.

Энди бевосита саволга ўтсак:
1.  ЖШДС келишига сабаб бўладими?
Ҳа, вазият жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи (ЖШДС) келишига сабаб бўлади, чунки:

👉 Онангиз уйни 36 ойдан кам муддатда (тахминан 1 йил) мулкида сақлаб турган;
👉 СК 378-моддаси 7-банди тўртинчи хатбошисига кўра, 36 ойдан кам муддатда мулкда бўлган турар жойларни сотишдан олинган даромадлар солиққа тортилади.

2.  Даромад солиғи қанча бўлади?

👉 Онангизнинг даромади: 284,200,000 - 38,921,664 = 245,278,336 сўм
👉 Бу сумма 381-моддага асосан 12% миқдорида солиққа тортилади
👉 Сўлиқ миқдори: 245,278,336 × 12% = 29,433,400 сўм.

⚠️ Эслатма: Бу ҳисоб-китоблар умумий тушунча учун берилган. Аниқ суммалар ва ҳолатлар ўзгача бўлиши мумкин.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Турмуш ўртоғини стажи билан пенсия миқдорини кўпайтириш мумкинми?

@Yurist_Xizmati 5128-савол:

Assalomu alaykum hurmatli yurist meni savolim quyidagicha men pensiyaga 25 yil ish staj bilan chiqqanman lekin pensiyam juda kam savolim  meni  pensiyam ko'payishi uchun  turmush o'rtog'imni ish stajlari bilan pensiymga qo'shimch ish staj qo'shib  ko'paytirsa bo'ladimi chunki turmush o'rtog'im  20-30 yil ishlab endi pensiyaga chiqishiga bir yil qolganda vafot etdilar turmush o'rtog'imni oxirgi 15 yillik ish staji ichki ishlarga qarashli bo'lib kunduzi kechqurunlari qorovullik voxirlik qilganlar lekin shuncha ishlab pensiyaga chiqolmay vafot etdilar

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

❗️Сизга фақат битта пенсия тайинланади.

Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисидаги 2-моддасида давлат пенсияларининг қуйидаги турлари белгиланади:

👉 ёшга доир пенсия;
👉 ногиронлик пенсияси;
👉 боқувчисини йўқотганлик пенсияси.

Бунда қонуннинг 4-моддасига биноан давлат пенсияларининг турли хилларини олиш ҳуқуқига эга бўлган фуқароларга уларнинг ўзлари танлаган битта пенсия тайинланади.

✅ Шунга кўра сиз ё ёшга доир пенсияни ёки турмуш ўртоғингиз вафот этгани учун боқувчисини йўқотганлик пенсиясини олишингиз мумкин.

❕Бунда турмуш ўртоғингизнинг иш стажини сизга ўтказиб бўлмайди. Шу сабабли сиз икки пенсиядан бирини танлашингиз керак.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

🔴 Қизил мактаблар рўйхати тасдиқланди

«2025-2026-ўқув йили учун таълим даражаси юқори бўлмаган мактаблар рўйхатини тасдиқлаш тўғрисида» Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2025 йил 20 майдаги 164-сон буйруғи

Читать полностью…

⚡️Таълим сифатини таъминлаш миллий агентлиги ташкил этилади

📥 Президент фармони ПФ-76-сон

✉️ Юристга савол юбориш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Rasman: 6 iyun - Qurbon hayiti deb e’lon qilindi

2025-yilga mo‘ljallangan ish vaqti me'yorlari davomiyligi taqvimi tasdiqlandi.

❗️Eslatma: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 26-martdagi PQ-124-son qaroriga muvofiq taqvimga o‘zgartirish kiritilgan edi.

✉️ Yuristga savol yuborish

Rasmiy kanalimiz
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

#Биласизми

❗️Мактаб директори ёки завуч тайинланган устамани ўзларича камайтиришга ёки бекор қилишга ҳақли эмас

@Yurist_Xizmati 5126-савол:

Ассалому алайкум Мактабда берилаетган устама хакини тайинлашда кузатув кенгаши аъзоси булмаган илмий булим мудири (бизда 2нафар илмий булим мудири бор)Мен "завучман "деб аралишиб кенгаш томондан тайинланган устамани олиб ташлашга хакки борми?

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

❗️Мактабда устама ишчи гуруҳнинг қарори асосида белгиланади.

🙅‍♂️ Ишчи гуруҳ аъзоси бўлмаган шахсларнинг устама тайинлашга аралашиши мумкин эмас.

Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 30 сентябрдаги 823-сон қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини рағбатлантиришнинг директор жамғармасини ташкил этиш ва унинг маблағларидан фойдаланиш тартиби тўғрисида”низом 9-бандига кўра педагог, психолог ва кутубхона ходимларининг базавий тариф ставкасига ҳар ойлик устама белгилаш, умумтаълим муассасалари ходимларини мукофотлаш ва уларга моддий ёрдам бериш умумтаълим муассасаларида ташкил этиладиган устамалар белгилаш, моддий рағбатлантириш ва моддий ёрдам бериш бўйича ишчи гуруҳлар томонидан амалга оширилади.

Бунда низомнинг 10-бандига кўра қуйидагилар:
👉 ўқув ишлари бўйича директор ўринбосари, маънавий-маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари, касаба уюшмаси қўмитаси раиси, умумтаълим муассасаси педагог ходимлари орасидан ҳамда умумий ўрта таълим муассасаси кузатув кенгаши ва ўқувчиларнинг ота-оналаридан вакиллар – ишчи гуруҳ аъзолари ҳисобланади.

✅ Шунга кўра сиздаги вазиятда юқоридаги шахслар ишчи гуруҳ аъзоси сифатида устама тайинлаш тўғрисида қарор қабул қилишга ҳақли.

💁‍♂ Бунда устама мазкур низомга иловада тасдиқланган педагог, психолог ва кутубхона ходимларининг фаолиятини баҳолаш мезонларига мувофиқ тўплаган балларга қараб белгиланади.

❌ Шундай экан, сиз тўплаган балларни директор ёки унинг ўринбосарлари ўзларича камайтиришга ҳақли эмас.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Maktablar “qizil”, “sariq”, “yashil” toifalarga ajratiladi

O‘quvchilar davomatini yuritish, ta’limga jalb qilish ishlarini nazorat qilish va umumiy o‘rta ta’lim maktablarida huquqbuzarliklar holati yuzasidan toifalarga ajratish to‘g‘risida NIZOM tasdiqlandi.

🤩 Nizomga ko'ra:
Umumiy oʻrta taʼlim maktablarida davomatni yuritish, oʻquvchilarning dars mashgʻulotlariga muntazam qatnashishini nazorat qilish, maktablarni huquqbuzarlik holatidan kelib chiqqan holda, “qizil”, “sariq”, “yashil” toifaga ajratiladi.

🟢 “Yashil” toifali maktab – hisobot davrida maktab o‘quvchilari tomonidan hech qanday jinoyat sodir etilmagan bo‘lsa.

🟡 “Sariq” toifali maktab – hisobot davrida maktab o‘quvchilari tomonidan bittadan ko‘p, lekin uchtadan ortiq bo‘lmagan jinoyat sodir etilgan bo‘lsa.

🔴 “Qizil” toifali maktab – hisobot davrida maktab o‘quvchilari tomonidan uchtadan ortiq jinoyat sodir etilgan bo‘lsa.

O‘quvchilarning davomati sinf miqyosida fan o‘qituvchilari va sinf rahbarlari tomonidan “e-maktab” platforma orqali har kun belgilanib boriladi.

Umumiy o‘rta ta’lim maktablarda o‘quvchilar davomatini yuritish, kunlik nazorat qilish ushbu Nizomning 1-ilovasiga muvofiq sxema asosida amalga oshiriladi.

🗓 Ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari sababsiz darsga kelmagan o‘quvchilar ro‘yxatini inspektor-psixologlarga ushbu Nizomning 2-ilovasida keltirilgan bildirishnomaga asosan kunlik taqdim etadi.

❗️Direktor, ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari, sinf rahbari, fan o‘qituvchisi tomonidan o‘quvchilarning darsda ishtiroklari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z muddatida belgilamaslik hamda statistik hisobotlarni haqqoniy yuritmaslik holatlari aniqlangan taqdirda belgilangan tartibda intizomiy jazo chorasini qo‘llashga sabab bo‘ladi.

Noqonuniy diniy ta’lim olayotgan, xorijga chiqib ketgan, darslarga muntazam qatnashmayotgan o‘quvchilar to‘g‘risida ma’lumotlarni uch kun ichida inspektor-psixolog va tuman-shahar Ichki ishlar bo‘linmalariga xabar berishga maktab direktorlari shaxsan mas’ul ekanligi belgilanadi.

✉️ Yuristga savol yuborish

Rasmiy kanalimiz
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Таътил пули 48 кунга тўланадими ёки 36 кунга?

Меҳнат кодексининг 227-моддасига асосан биринчи иш йили учун ҳар йилги меҳнат таътилидан фойдаланиш ҳуқуқи ходимда у ушбу иш берувчида узлуксиз ишлаган олти ой ўтганидан кейин юзага келади. Бунда биринчи иш йили айнан шу иш берувчи меҳнат шартномаси тузилган вақтдан бошлаб ҳисобланади.

Меҳнат кодексининг 233-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга ушбу Кодекснинг 257-моддасига мувофиқ ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланиши белгиланган.

💁‍♂ Бунда ўртача иш ҳақи у ҳисобланадиган ойдан олдинги ўн икки ойни ташкил этувчи ҳисоб-китоб даври ёхуд агар ходим ўн икки ойдан кам ишлаган бўлса, амалда ишланган давр учун ходимга ҳисобланган иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда белгиланади (МК 257-м 1-қисм).

☝️Шу қоидага кўра ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақини ҳисоблашда у 12 ойдан ортиқ ишлаган бўлса, унинг таътилга чиқишдан олдинги 12 ойлик даврда корхонадан олган барча тўловлари (иш ҳақи, моддий ёрдам, мукофот пули ва бошқалар) қўшилган ҳолда 12га бўлинади. Бунда тўланадиган устама ҳам қўшилади.

❗️Энди қаранг! Бунда Меҳнат кодексининг 218-моддаси ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 26 июндаги 263-сон қарорига биноан ўқитувчиларга 56 календар кунидан иборат таътил берилади ва таътилнинг 48 кунига таътил пули тўланади.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Эндиликда Президент Администрацияси, Вазирлар Маҳкамаси, Олий Мажлис, Бизнес омбудсман девони ходимларига аттестация ўтказилмасдан мартаба даражалари берилади.

Шунингдек, 3-даражали юристдан 1-даражали адлия маслаҳатчисига (лейтенантдан полковниккача) қадар бўлган даражаларни бериш адлия вазири буйруғи билан тегишли раҳбарнинг тавсиясига асосан амалга оширилади.

✉️ Юристга савол юбориш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

❗️Маҳалла раислигига номзод олий маълумотли бўлиши керакми?

@Yurist_Xizmati 5124-савол:

Ассалому алейкум маҳалла. Раислигига  Олий маълумот  бўлиши шартми  номзодликга. Май  ойидаги  сайловга

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Фуқаролар йиғини раиси сайлови тўғрисидаги қонун 17-моддасига кўра фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодлар:

👉 Ўзбекистон Республикаси фуқаролари бўлиши;
👉 қоида тариқасида, олий маълумотга эга бўлиши;
👉 бевосита сайловга қадар камида беш йил тегишли ҳудудда доимий яшаётган бўлиши;
👉 ташкилотчилик қобилиятига, давлат органларида ёки нодавлат нотижорат ташкилотларида ёхуд тадбиркорлик ва бошқа хўжалик фаолияти соҳасида иш тажрибасига, шунингдек ҳаётий тажрибага ва аҳоли ўртасида обрў-эътиборга эга бўлиши керак.

☝️Эътибор берган бўлсангиз, Қонуннинг 17-моддасида фуқаролар йиғини раиси лавозимига номзодларга қўйиладиган талаблар санаб ўтилган. Шулардан бири — номзод “қоида тариқасида, олий маълумотга эга бўлиши” лозимлиги ҳақидаги мезондир.

❗️Норматив матнда “қоида тариқасида” (яъни, одатда, одилона ҳолларда) деган иборанинг қўлланилиши ушбу талабнинг императив (яъни, мажбурий) эмас, балки диспозитив (яъни, истисно ва ҳолатга қараб қўлланилиши мумкин бўлган) характерга эга эканлигини билдиради.

Шунга кўра:
✅ Номзод олий маълумотли бўлиши мақсадга мувофиқ, аммо мажбурий эмас;
✅ Агарда номзод олий маълумотга эга бўлмаса-да, бошқа талаблар — яъни, камида 5 йил ҳудудда яшаганлик, ташкилотчилик қобилияти, ҳаётий ва иш тажрибаси, аҳоли ўртасида обрў-эътиборга эга бўлиш каби мезонларга етарлича мос келса, у ҳолда номзодликка қўйилиши мумкин.

✅Бу ёндашув қонун ижросида мослашувчанлик ва ҳаётийлик принсипларини таъминлайди, яъни ҳар бир номзод индивидуал жиҳатдан кўриб чиқилиши, унинг реал ижтимоий обрўси ва салоҳияти эътиборга олиниши кераклигини англатади.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Жамғармада пул етмаяпти деб тайинланган устамани камайтириш тўғрими?

@Yurist_Xizmati 5122-савол:

Maktabda o'qituvchi bo'lib ishlayman 35 % ustama olaman endi direktor jamg'armasidagi pul yetmayabdi deb maktabdagi xamma o'qituvchilarni ustama foizini 10 -15 foizga qisqartiryabdi. Asos direktor jamg'armasidagi pul ozligi ekan.Ulug'nor tumanidagi xamma maktablarda shu ahvol. Yanvardan Smeta tasdiqlansa bu narsalar xisobga olinmaydimi. Qayega borsang bor deyishyabdi .shu ish qonunan to'g'rimi. Tuman XTB mudiri topshirig'i deyabdi zavuch

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Устама ўқитувчининг бир ўқув йилидаги натижаларига қараб белгиланади. Бунда ўқитувчининг маълум муддат меҳнатга қабилятсиз бўлиши, декрет таътили олиши, малака оширишга бориши устамага даъвогарлик қилишга таъсир кўрсатмайди.

Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 30 сентябрдаги 823-сон қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта таълим муассасаларининг ўрнак кўрсатган ходимларини рағбатлантиришнинг директор жамғармасини ташкил этиш ва унинг маблағларидан фойдаланиш тартиби тўғрисида”низомнинг 20-бандига кўра педагог ходимларининг базавий тариф ставкаларига ҳар ойлик устамалар:

⏩ тарбиявий жараённинг амалга оширилиш сифати ва самарадорлигига;
⏩ синфдан ташқари ишларга ҳамда ўқувчиларни инсонпарварлик ва меҳр-оқибат руҳида тарбиялашга;
⏩ тегишли синфлар ва ўқув фанлари учун тасдиқланган умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандартларида назарда тутилган билимлар ва кўникмалар тўлиқ ҳажмининг ўқувчилар томонидан ўзлаштириб олиниши даражасига;
⏩ ўқув жараёнига қўшилган аниқ ҳисса, ўқитишнинг юқори самарадорлиги ва сифати учун 40 фоизгача миқдорда белгиланади.

Низомнинг 21 – бандига кўра умумтаълим муассасалари педагог ходимларининг базавий тариф ставкаларига Жамғарма ҳисобидан ҳар ойлик устамалар янги ўқув йили учун ўтган ўқув йили якунлари бўйича белгиланади.

🛑 Шунга кўра сизлардаги ҳолатда жамғармада пул етмаяпти деб, тайинланган устамани камайтириш ёки бекор қилиш нотўғри.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

#Диққат
Барча фуқаролар диққатига❗️

⚡️Эндиликда “Юрист Хизмати" малакали Юристлари орқали ўз ҳақ-ҳуқуқингизни масофадан туриб ҳимоя қилишингиз мумкин!

✅Адвокат хизмати ҳам мавжуд.

Малакали юрист орқали сиз ўз муаммойингизга қонуний асосланган, батафсил жавоб олишингиз мумкин.

Бу канал:
✅Ўз ҳақ-ҳуқуқингизни ҳимоя қилишни ўргатади. Эртами, кечми муаммога дуч келганингизда, ечим топишда ёрдам кўрсатади.

"ЮРИСТ ХИЗМАТИ" - 6 йилдан буён халқ хизматида ва халқнинг ишончли ҳамкорига айланиб улгурди!

✅ Шунинг учун албатта бу каналга уланиб қўйишни тавсия қиламиз!

Читать полностью…

Врачлар 2 ставка ишлаганда, уларнинг иш вақти режими қандай бўлади?

@Yurist_Xizmati 5119-савол:

5 кунлик иш белгиланган бўлсада сиз 2 ставка ишлаяпсиз. 1 ставка 5 соатдан бўлса   30 соат демак 6 кун ишлаб беришингиз керак. 2 ставка 60 соат бўлади. Сиз 2 ставка ишлаб 8:00 да келиб 18:00 да кетяпсиз. 2 соат қарз бўляпсиз деб ички бўйруқ чикариб 2 соат қарзни шанба куни яни 6 куни иш куни ишлаб берасан дияпди. Шунга аниқлик киритиб берсангиз. Сизни ташлаганизи тушунтириб ташлаб берсам. Тушунишмаяпди. Шу керак. Бу саволимга хам тўлов қилиш керак бўлса яна ташлаб бераман. Рахмат. Иш хажми кўплиги сабабли мутахассис йўқлиги туфайли 2 ставка ишлеймиз. Йиллик иш бажариш 6-7 ставкани бажарамиз.

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

Меҳнат кодексининг 437-моддаси ва Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 18 октябрдаги 297-сон қарори билан тасдиқланган “Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисида”ги низом 7-бандига кўра тиббиёт ходимлари 2 ставкга ишлаши мумкинлиги белгиланган.

Бундан ташқари МК 433-моддада белгиланган ўриндошнинг асосий иши ноқулай меҳнат шароитлари билан боғлиқ бўлса шундай шароитлардаги ишларда ўриндошлик асосида ишлашга йўл қўйилмаслиги ҳақидаги қоида соғлиқни сақлаш тизими ташкилотлари ходимларига нисбатан татбиқ этилмайди.

✅Ш ундай экан сизлар 2 ставка ишлашингиз мумкин. Бунда иш вақти билан боғлиқ қоидалар қўлланилади.

Хусусан, умумий қоида бўйича яъни МК 185-моддаси бўйича ҳар кунги ишнинг (сменанинг) давомийлиги, ўзига нисбатан иш вақтининг нормал давомийлиги белгиланган ходимлар учун:

•  олти кунлик иш ҳафтасида — етти соатдан;
•  беш кунлик иш ҳафтасида — саккиз соатдан ошиб кетиши мумкин эмас.

Айтганимиздек, бу умумий қоида. Энди қаранг! МК 478-моддасига мувофиқ ноқулай меҳнат шароитларидаги ишларда банд бўлган ходимларнинг ҳар кунги иши (сменаси) давомийлиги:

• олти кунлик иш ҳафтасида — олти соатдан,
• беш кунлик иш ҳафтасида эса — етти соату ўттиз дақиқадан ортиқ бўлмаслиги керак.

Айтиш керакки, бу чеклов 1 ставка учун белгиланган меёр саналади. Аввалги жавобда айтганимиздек, сизларда кунлик 5 соатлик иш режими белгиланган ва сизлар ҳафтасига 6 кун ишласангиз бу 30 соатни ташкил этади. Бу ҳам 1 ставка учун белгиланган меёр саналади.

❗️Агар ходим 2 ставка ишласа, унда ҳафтасига 60 соат ва кунига 10 соатлик иш режимида ишлаши талаб этилади. Шунга мувофиқ агар иш вақти соат 8.00да бошланса, унда ишнинг тугаш вақти 19.00ни ташкил этиши керак. Бунда тушлик вақти (умумий ҳолатда 1 соат) иш вақтига қўшилмайди. Шу сабабли сизлардаги ҳолатда режимда ишлаш талаб этилади.

💁‍♂ Бу ҳолатда иш юкламаси ҳафтанинг бир кунига мутаносиб равишда тақсимланиши мақсадга мувофиқ бўлади.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

Хайр мактабим!

Бу қўшиқ ҳар бир кишига мактаб даврларини эслатади

👉 @Yurist_Xizmati

Читать полностью…

Исм ва фамилияни ўзгартириш мумкинми?

@Yurist_Xizmati 5118-савол:

Assalomu alaykum familyamni o‘zgartirmoqchiman va undagi ova qo‘shimchasini oldirib tashlamoqchiman

ЮРИСТ ЖАВОБИ:

✅ Шахс фамилиясини ва исмини ўзгартириши мумкин.

❗️Бироқ ота исмини ўзгартиришга аниқ асослар бўлсагина рухсат берилади.

Фуқаролик кодексининг 19-моддасига кўра фуқаро қонунда белгиланган тартибда ўз исмини ўзгартиришга ҳақли. Фуқаронинг ўз исмини ўзгартириши аввалги исми билан олган ҳуқуқ ва бурчларини бекор қилиш ёки ўзгартириш учун асос бўлмайди.

Бунда Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 20-октабрдаги 550-сон қарорига 3-иловада тасдиқланган Фуқаролик ҳолати далолатномаларини қайд этиш Қоидалари 149-моддасига кўра фамилия, исм ва ота исмини ўзгартириш ҳақидаги ариза ариза берувчи 16 ёшга тўлгач, унинг доимий (вақтинча) рўйхатдан ўтган жойидан қатъи назар, ФҲДЙ органи томонидан кўриб чиқилади.

✅ Шунга кўра сиз ҳам ФҲДЁ органига ариза беришингиз керак. Аризга ушбу қоидаларнинг 151-моддасига кўра қуйидагилар илова қилинади:

➡️ ариза берувчининг туғилганлик ҳақидаги гувоҳномаси;
➡️ агар ариза берувчи никоҳда турган бўлса, у ҳолда никоҳ тузилганлиги ҳақидаги гувоҳномаси, агар никоҳдан ажратилган бўлса — никоҳдан ажралганлик ҳақидаги гувоҳномаси;
➡️ агар ариза берувчининг вояга етмаган болалари бўлса, у ҳолда болаларининг туғилганлик ҳақидаги гувоҳномалари;
➡️ ариза берувчининг фуқаролик паспорти (идентификатсияловчи ИД-картаси) ёки шахсини тасдиқловчи бошқа ҳужжатидан кўчирма;
➡️ агар ариза берувчи вояга етмаган ёки суд қарори билан муомалага лаёқатсиз деб топилган бўлса, у ҳолда ота-онасининг ёхуд васий ёки ҳомийнинг аризаси;
➡️ 1 дона (3х4 ўлчамли) фотосурат.

📝 Шунга мувофиқ сиз ҳам юқоридаги ҳужжатларни илова қилган ҳолда ариза беришингиз керак.

✉️ Юристга савол юбориш

📞 Юрист билан қўнғироқ орқали боғланиш

📝Барча турдаги ҳужжатларга буюртма бериш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…

⚡️Шифокорларнинг ойлик маошлари 20 фоизга оширилади

Фармонга кўра, тажриба-синов лойиҳаси доирасида бирламчи тиббий-санитария ёрдами муассасалари тиббиёт ходимлари базавий тариф ставкаларига қуйидаги миқдорларда қўшимча устамалар тўланади:

🔹 сайёр тиббий хизмат кўрсатувчи тиббиёт ходимларига ойлик лавозим маоши ёки базавий тариф ставкасининг 50 фоизи миқдорида;
🔹 тиббиёт бригадасига белгиланган меъёрлардан 10 фоиз ортиқча қўшимча бириктирилган аҳолининг ҳар бири учун меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 0,3 фоизи миқдорида – шаҳарларда, 0,5 фоизи миқдорида – туманларда;
🔹 оила саломатлиги бўйича махсус ўқув дастури асосида ташкил этиладиган курсларнинг барча босқичларини муваффақиятли тугатган тиббиёт ходимлари учун сертификатга мувофиқ базавий тариф ставкасининг 100 фоизи миқдорида.

💸 Тажриба-синов лойиҳаси доирасида туман (шаҳар) марказий шифохоналарида шифокорларнинг ойлик лавозим маошлари – 20 фоиз, ўрта тиббиёт ходимларининг ойлик лавозим маошлари – 10 фоиз миқдорида оширилади.

Тажриба-синов лойиҳаси доирасида оилавий поликлиникалар ва туман (шаҳар) марказий шифохоналарининг тиббиёт ва фармацевтика ходимлари учун фаолият самарадорлиги кўрсаткичлари (KPI) асосида ойлик лавозим маошининг 100 фоизигача миқдорда устама жорий этилади.

✉️ Юристга савол юбориш

Расмий каналимиз:
👉 @Yurist_Xizmati 👈

Читать полностью…