Тэлеграм-канал Праваабарончага цэнтру «Вясна». Актуальныя навіны ў галіне правоў чалавека ў Беларусі. Пра затрыманні пісаць на @viasna_bot, для кансультацый - @ViasnaSOS. Сувязь з інфармацыйнай службай: @Viasnainfo Юрыдычная служба: @zvarot96
📸Фотафакт: Затрыманне Алеся Бяляцкага і Валянціна Стэфановіча на Дзень Волі
Фотаздымак зроблены напачатку 2000-ых гадоў.
✊«Гэта ўсё ёсць у нашай гісторыі»: як палітвязні спрычыняліся да святкавання Дня Волі ў розныя часы
Дзень Волі — не толькі гістарычная дата для беларусаў. Угодкі абвяшчэння незалежнай вольнай Беларускай Народнай Рэспублікі заўсёды былі для ўладаў чарговай нагодай для рэпрэсій.
Шмат хто з цяперашніх палітвязняў так ці інакш спрычыняўся да святкавання 25 сакавіка: у гэты дзень яны сядзелі на «сутках» пасля затрыманняў на мірных сходах, арганізоўвалі святкаванні і чыталі на іх прамовы, назіралі за мірнымі сходамі.
Узгадваем наш архіўны тэкст пра ўдзел палітзняволеных у святкаванні Дня Волі ў розныя часы.
Чытаць па спасылцы 👉 https://spring96.org/be/news/111189
😔Рэпрэсаваны Дзень Волі. Хроніка пераследу 25 сакавіка за апошнія гады ў Беларусі
У Беларусі рэгулярна пераследуюць за святкаванне Дня Волі. Любыя масавыя святы, якія не адпавядаюць дзяржаўнай ідэалогіі, улады ўспрымаюць як патэнцыйную небяспеку. Грамадзянам не выдаюць дазвол на правядзенне дэманстрацыі ў бачным месцы. А ў выпадку дазволу, пасля свята сілавікі ладзяць хапун удзельнікаў.
Прэвентыўная зачыстка актывістаў і арганізатараў — традыцыйная практыка рэжыму. На Дзень Волі траплялі пад зачысткі тыя, хто цяпер прызнаныя палітзняволенымі і знаходзіцца за кратамі паводле ілжывых абвінавачванняў.
Узгадваем наш архіўны тэкст пра тое, як за апошнія гады сілавікі перашкаджалі адзначаць гадавіну абвяшчэння БНР і затрымлівалі ўдзельнікаў дэманстрацый.
Чытаць па спасылцы 👉 https://spring96.org/be/news/111200
💔«Мы ўсе стаялі ў белых цішотках». Як палітвязні адзначалі Дзень Волі ў няволі
Дзень Волі застаецца асаблівай датай для многіх беларусаў, нават у турэмных сценах і калоніях, дзе любое праяўленне салідарнасці можа стаць падставай для пакарання. Нягледзячы на рызыкі пераследу і ціск з боку адміністрацыі, некаторыя палітзняволеныя знаходзілі магчымасці выказаць сваю павагу да ідэалаў незалежнасці і свабоды.
Былыя палітзняволеныя распавялі «Вясне», як знаходзілі спосабы нават за кратамі адзначыць угодкі абвяшчэння незалежнай вольнай Беларускай Народнай Рэспублікі.
«На пытанні кантралёраў мы адказвалі, што адзначаем кагосьці Дзень народзінаў. У аднаго нават была бел-чырвона-белая пасціла. У той дзень усе па-беларуску размаўлялі, бо так размаўляць у калоніі на ёй небяспечна».
🌿Праваабарончы Дзень волі: як у гэтую дату абараняюць правы чалавека
Дзень Волі для праваабаронцаў заўжды быў і застаецца асаблівым днём. Але 25 сакавіка для праваабаронцаў — гэта не толькі гістарычная дата, але і чарговы дзень штодзённай абароны правоў чалавека.
За рэдкім выключэннем, 25 сакавіка заўсёды быў днём затрыманняў, арыштаў, брутальных разгонаў мірных грамадзян. У «Вясну» з розных гарадоў сцякалася інфармацыя пра парушэнні правоў чалавека, напружана працавалі юрысты, валанцёры, журналісты. Часта сярод затрыманых у гэты дзень былі і вясноўцы, якія займаліся маніторынгам мірных шэсцяў і мітынгаў.
Узгадваем наш архіўны матэрыял пра працу праваабаронцаў у гэтую дату ў розныя часы.
Чытаць па спасылцы 👉 https://spring96.org/be/news/114829
💳Падтрымаць «Вясну» на Patreon | Аднаразовым данатам
У Дзень Волі ў Варшаве пройдзе акцыя пратэсту супраць фальсіцікацыі выбараў у Беларусі
Заўтра, 25 сакавіка, у гадавіну абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі, у Беларусі запланавана правядзенне інаугурацыі А. Лукашэнкі. З гэтай нагоды ў Варшаве адбудзецца акцыя пратэсту супраць фальсіфікацыі прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі.
Таксама арганізатары акцыі патрабуюць правядзення свабодных выбараў у Беларусі і вызвалення ўсіх палітвязняў.
Дзе: Варшава, Пляц Канстытуцыі 6 (правы бок).
Калі: 25 сакавіка, 18:00 па 19:30
"За кошт тэрору душаць іншадумства". Што казалі НДА на інтэрактыўным дыялогу па Беларусі
На інтэрактыўным дыялогу, падчас якога група незалежных экспертаў ААН прэзентавала даклад аб сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі, выступіў і шэраг НДА. "Вясна" распавядае, што яны казалі.
"Рэпрэсіі ў Беларусі носяць сістэмны характар і распаўсюджваюцца на ўсе аспекты правоў чалавека. У выніку законнага палітычнага выбару, зробленага беларусамі пяць гадоў таму, яны не толькі рызыкуюць апынуцца ў турме, але і па-ранейшаму спазнаюць звальненні ды адвольныя адмовы у прыёме на працу, неабгрунтаванае ўмяшанне ў прыватныя справы і карэспандэнцыю, яны не могуць вольна выязджаць за мяжу і жывуць у пастаянным страху, пазбаўленыя элементарнай бяспекі ды кантролю над уласным жыццём. Мы настойваем на безумоўным вызваленні ўсіх палітычных зняволеных і спыненні палітычных рэпрэсій, і прыцягнення да адказнасці вінаватых у злачынствах супраць чалавечнасці".
Чытаць цалкам👉https://spring96.org/be/news/117665
Адкрыты грашовы збор экс-палітзняволенай Антаніне Канавалавай
За кратамі ў жанчыны вельмі пагоршыўся зрок. Яна атрымала інваліднасць. Для аднаўлення Антаніне патрэбная тэрміновая дыягностыка і аперацыя.
Нагадаем, давераную асобу Святланы Ціханоўскай Антаніну Канавалаву асудзілі паводле арт. 293 КК (масавыя беспарадкі) на 5,5 гадоў калоніі. Жанчына правяла з няволі 4,5 гады і выйшла па памілаванні. Увесь гэты час на волі яе чакалі двое непаўнагадовых дзяцей.
Падтрымаць Антаніну можна па спасылцы👉https://www.bysol.org/ru/private/antonina_konovalova/
Блог Алега Мацкевіча: Як я з дачкой адзначыў 100-ую гадавіну Дня Волі
Юрыст і праваабаронца Алег Мацкевіч распавядае, як сутыкнуўся з пераследам з боку ўладаў падчас святкавання Дня Волі ў 2018 годзе.
"Літаральна на выездзе з гораду наперарэз аўто з іншага боку дарогі кінуўся даішнік з жэзлам у руцэ. Ягоны рывок у наш бок быў такім нечаканым і ненатуральным, што я тут жа спыніўся. Падбегшы да машыны супрацоўнік прадставіўся і папрасіў прад’явіць дакументы. Не адчуваючы ніякай пагрозы я працягнуў свае правы і стаў чакаць. Пасля прагляду папераў міліцыянт выдыхнуў: “Алег Георгіевіч, незалежна ад таго, у парадку вашы дакументы ці не, мне дадзены загад даставіць вас у Барысаўскі РУУС. Самі паедзеце ці як?”
Спробы растлумачыць сітуацыю ні да чаго не прывялі. Мне чамусьці ў галаву нават не прыходзіла, што мяне “фільтруюць”. Я шчыра верыў, што зараз у РУУСе з усім разбяруся і паспею яшчэ ў патрэбны час даехаць да сталічнага аўтавакзалу".
Чытаць калкам👉https://spring96.org/be/blogs/mackievicz/117657
✍️Шукаем людзей, якія за апошнія паўгода адбывалі арышты ў беларускіх ізалятарах часовага ўтрымання
Распавядзіце праваабаронцам пра ўмовы ўтрымання.
Ананімнасць гарантуецца. Калі ласка, напішыце праваабаронцам на @Viasnainfo
У Гданьску на Дзень Волі пройдзе выстава малюнкаў палітвязняў
У Гданьскім Цэнтры салідарнасці 25 сакавіка будуць святкаваць Дзень абвяшчэння БНР, якое арганізуецца беларусамі замежжа сумесна з гарадскімі ўладамі, ПЦ "Вясна" і Amnesty International.
Паводле праграмы мерапрыемства, плануецца падпісанне лістоў і паштовак палітвязням. Таксама будзе арганізавана выстава, на якой можна будзе ўбачыць 103 малюнкі аўтарства 19 былых палітзняволеных творцаў.
Азнаёміцца з праграмай мерапрыемства можна тут👉https://ecs.gda.pl/wydarzenia/solidarni-z-bialorusia-2025/
21 сакавіка адзначаецца Міжнародны дзень барацьбы за ліквідацыю расавай дыскрымінацыі
Нагодай для абрання даты 21 сакавіка стала сумна вядомая падзея: у 1960 годзе ў паўднёва-афрыканскім мястэчку Шарпевіль паліцыя адкрыла агонь па чарнаскурых маніфестантах, якія пратэставалі супраць палітыкі апартэіду і абавязковай пашпартызацыі афрыканцаў у Паўднёвай Афрыцы. У выніку «шарпевільскай разні» было забіта 69 чалавек, у тым ліку жанчыны і дзеці, больш за 180 дэманстрантаў былі паранены.
У 1965 годзе Генасамблея ААН прыняла Міжнародную канвенцыю аб ліквідацыі ўсіх формаў расавай дыскрымінацыі. Яна ўступіла ў сілу ў 1969 годзе пасля таго, як 27 дзяржаваў ратыфікавалі дакумент ці далучыліся да яго. Сярод іх была і Беларусь (у бытнасць БССР).
“Усякая тэорыя расавага адрознення або пераваг ў навуковым сэнсе ілжывая, у маральным — заганная, у сацыяльных дачыненнях — несправядлівая і небяспечная”.
"Экстрэмісцкай" была прызнаная старонка "Гарадзенская Праваабарона" у Facebook
Адпаведане рашэнне прыняў 19 сакавіка суд Ленінскага раёна Брэста.
Таксама Спіс папоўнілі старонка ў Tiktok "ПАЛIТВЯЗЕНЬ", суполка ў "Аднакласніках" "Кобрин наш город", старонкі ў Facebook "Наталья Радина" і "Ілля Міронаў".
У МУС пракаментавалі затрыманне расійскага стэндап-коміка Арцемія Астаніна
Як паведаміў намеснік міністра МУС Генадзь Казакевіч, "распаўсюджваецца ілжывая інфармацыя аб нанясенні цялесных пашкоджанняў пры затрыманні і этапаванні вядомаму расійскаму стэндаперу. Гэтая інфармацыя не адпавядае рэчаіснасці. Беларускія сілавікі дзейнічалі ў поўнай адпаведнасці з нацыянальным заканадаўствам".
Таксама намеснік МУС заявіў, што стэндап-коміка Арцёма Фралова (Астаніна) затрымалі 17 сакавіка ў аэрапорце "Мінск" беларускія сілавікі па запыце расійскіх сілавых ведамстваў. Пасля гэтага яго прысумова выслалі з Беларусі ў аўтамабілі пад канвоем супрацоўнікаў ГУБАЗіК і на мяжы перадалі расійскім сілавікам.
Нагадаем, стэндап-коміка Арцемія Астаніна збівалі дручкамі і катавалі токам беларускія сілавікі. Пра гэта ён паведаміў свайму адвакату. Падчас канваіравання завезлі ў лес, дзе сталі збіваць тры чалавекі. Падчас медагляду Арцемію дыягнаставалі пералом пазванка, сінякі і праблемы з дыхальнымі шляхамі і лёгкімі.
📝«Лекары за праўду і справядлівасць» працягваюць даследванне праблем здароўя жанчын у беларускіх турмах
Пытанні цалкам ананімныя, не патрабуюць прадстаўлення аніякіх асабістых звестак, адказы будуць выкарыстоўвацца толькі ў абагуленым выглядзе.
«Мы просім былых зняволеных жанчын адказаць на пытанні трох невялікіх анкет. Адна з іх — пра здароўе падчас зняволення – агульная, дзве іншыя — пра псіхалагічны стан — асобныя для былых зняволеных, якія застаюцца ў Беларусі, і для тых, якія пакінулі краіну».
🇪🇺Кіраўніца Еўрапарламента Раберта Метсола выказала падтрымку беларускаму народу ў Дзень Волі
«Барацьба за свабодную і дэмакратычную Беларусь жывая і застаецца моцнай»
Сёння я ганаруся тым, што далучаюся да Святланы Ціханоўскай, дэмакратычнай апазіцыі і народа Беларусі ў Дзень Волі, і заяўляю пра рашучую падтрымку Еўрапарламента».
Сёння ў Беларусі адбылося некалькі затрыманняў у межах палітычных крымінальных спраў
Пра гэта стала вядома праваабаронцам.
Папярэдне паведамляецца, што затрыманні адбыліся па «справе Гаюна».
🗣Паведамляйце праваабаронцам пра затрыманні і ператрусы — @viasnainfo| @viasna_bot | @ViasnaSOS. У мэтах бяспекі, вы можаце папрасіць звязацца з намі вашых сяброў, што знаходзяцца за межамі Беларусі.
🔹Калі вам патрэбна дапамога з тэрміновай эвакуацыяй з Беларусі — звяртайцеся на @help_bysol.
❤️Еўрапейскі саюз павіншаваў беларусаў з Днём Волі
Адпаведны тэкст з'явіўся на старонцы European Union in Belarus у Facebook.
«Сёння беларусы адзначаюць Дзень Волі ў памяць пра абвяшчэнне незалежнасці Беларусі ў 1918 годзе. ЕС салідарны з народам Беларусі і будзе надалей падтрымліваць усіх, хто нястомна працуе для справядлівасці, свабоды і дэмакратыі ў сваёй краіне.Читать полностью…
У Беларусі несправядліва ўтрымліваюцца за кратамі больш як 1200 палітычных вязняў. Усе яны павінны быць вызваленыя, і вінаватыя павінны панесці адказнасць».
У Беларусі прызналі «экстрэмісцкай» кнігу пра Лукашэнку «Случайный президент»
Яе аўтары — Павел Шарамет і Святлана Калінкіна.
Адпаведнае рашэнне было прынятае судом Цэнтральнага раёну Мінска 18 сакавіка.
У Беларусі прызналі «экстрэмісцкімі» сацсеткі Славы Камісаранкі
Гаворка пра афіцыйны сайт стэндап-коміка, яго старонкі ў Instagram і YouTube. Адпаведнае рашэнне было прынятае судом Ленінскага раёну Магілёва 20 сакавіка.
Раней у Беларусі Славу Камісаранку завочна асудзілі да 6 гадоў калоніі, а пасля дадалі ў спіс «тэрарыстаў» і «экстрэмістаў».
На Дзень Волі ў Беларусі абмяжуюць інтэрнэт
Як паведаміў "Hoster.by", паводле распараджэння Аператыўна-аналітычнага цэнтра абмежаванні пачнуцца з 19:00 24 сакавіка па 23:59 25 сакавіка.
Большасць беларускіх старонак і сервісаў будуць недасяжныя з-за мяжы.
Заява праваабарончай супольнасці ў сувязі з інаўгурацыяй А. Лукашэнкі
Чарговыя прэзідэнцкія выбары ў Беларусі, што адбыліся 26 студзеня 2025 года, не адпавядалі міжнародным стандартам правядзення дэмакратычных і свабодных выбараў. Яны праходзілі ва ўмовах глыбокага крызісу правоў чалавека, у атмасферы татальнага страху, выкліканага рэпрэсіямі супраць грамадзянскай супольнасці, незалежных медыя, апазіцыі ды ўсіх іншадумцаў.
У сувязі з гэтым, мы ў чарговы раз заклікаем беларускія ўлады вызваліць усіх палітычных зняволеных, правесці іх поўную рэабілітацыю з кампенсацыяй шкоды, прычыненай адвольным асуджэннем і пазбаўленнем волі, а таксама спыніць рэпрэсіі.
Фота: NATALIA KOLESNIKOVA, AFP, East News
Чытаць цалкам👉https://elections2025.spring96.org/be/news/117663
Беларусы Беластока падтрымалі палітвязняў
Акцыя салідарнасці прайшла ў падтрымку тых палітзняволеных, якія нарадзіліся ў гэтым месяцы.
Цяпер у Беларусі за кратамі знаходзяцца 1203 палітвязня.
Гродзенскага блогера Вадзіма Ермашука ў Беларусі абвясцілі ў вышук
Аб гэтым былы палітвязень паведаміў у сваіх сацсетках, заўважыў тг-канал "Суды, задержания. Гродно и область". Фотаздымак мужчыны з'явіўся на інфармацыйнай дошцы каля аднаго з аддзяленняў міліцыі.
Вадзіма абвінавачваюць паводле ч. 1,2 арт. 361-4 (садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці), арт. 369 (абраза прадстаўніка ўлады), арт. 391 (абраза суддзі) Крымінальнага кодэкса.
Нагадаем, зімою 2021 года Вадзіма Ермашука асудзілі за "абразу Лукашэнкі" (арт. 368 КК) і "здзек з дзяржаўных сімвалаў" (арт. 370 КК) на 3 гады калоніі ва ўмовах агульнага рэжыму. Былы палітвязень выйшаў на волю летам 2024 года і з'ехаў з Беларусі.
"Сваімі рукамі мяняць рэчаіснасць". Таццяна Нядбай – Жанчыны ў праваабароне
Гераіняй новага выпуску падкаста "Вясна прыйдзе" (сезона "Жанчыны ў праваабароне") з'яўляецца Таццяна Нядбай.
Таццяна Нядбай — старшыня Беларускага ПЭНА (і першая жанчына на такой пасадзе), паэтка, праваабааронка, менеджэрка і выдаўчыня.
"Падтрымка культуры ў Беларусі азначае даць магчымасць Беларусі застацца часткай еўрапейскай культуры, а не быць аддадзенай культуры рускага міра з усімі яго складнікамі як прапаганда, як дэзінфармацыя, як фальсіфікацыя гісторыі, як апраўданне зрэшты вайны", — адзначае праваабаронка.
Soundcloud | Spotify | Apple podcasts | Youtube | Castbox | Іншыя пляцоўкі
У "Спіс экстрэмістаў" дадалі яшчэ 22 прозвішчы — цяпер у ім 5073 чалавекі
21 сакавіка МУС зрабіла традыцыйны пятнічны апдэйт "Пераліка грамадзян Беларусі, замежных грамадзян або асоб без грамадзянства, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці".
Сярод іншых, у спіс дадалі Паўла Данэйку, палітвязня Аляксандра Дарагакупца, былога кіраўніка ліквідаванай партыі "Зялёныя" Дзмітрыя Кучука.
Да допіса далучаны апошні "Пералік грамадзян, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці".
⁉️«Мама, я экстрэміст». Якія абмежаванні накладаюцца на асоб, уключаных у «Спіс экстрэмістаў»
📝«Нас вырашылі зусім звесці са свету»
Праваабарончы цэнтр «Вясна» выпусціў даклад «Нас вырашылі зусім звесці са свету». Сведчанні жанчын пра гендарную дыскрымінацыю ў месцах несвабоды Беларусі».
Агляд стаў вынікам збору і аналізу фактаў парушэння правоў жанчын на падставе гендарнай прыкметы ў месцах несвабоды, і ахоплівае перыяд з паслявыбарчых пратэстаў 2020 года да бесперапынных рэпрэсій ў 2024 годзе.
Даклад падзелены на некалькі раздзелаў, адзін з якіх прысвечаны сведчанням пра жудасныя ўмовы ўтрымання на Акрэсціна і аказанне жанчынам няякаснай і несвоечасовай медыцынскай дапамогі.
👉Чытаць даклад па спасылцы
💳Падтрымаць «Вясну» на Patreon | Аднаразовым данатам
🎬Прэм'ера дакументальнага фільма "Вясны" пра рэсацыялізацыю былога палітвязня адбудзецца на XI Фестывалі нефільтраванага кіно
Кароткаметражны фільм "Цень радасці" расказвае гісторыю былога палітвязня Артура, які пасля трох гадоў зняволення пачынае жыццё з нуля ў Польшчы.
Праз яго вочы глядач бачыць цяжкасці адаптацыі: моўны бар’ер, пошук працы, сацыяльную ізаляцыю, настальгію па радзіме і спробы захаваць надзею.
🎫Паказы запланаваны ў Варшаве (25 красавіка, 18.00, кінатэатр Kinoteka) і Вільні (23 красавіка, 19.00, CreateCulture Space). Пазней ён будзе даступны для прагляду на ютубе "Вясны".
Падрабязнасці: https://unfilter.by/schedule/11-2/belarus/
Над фільмам працавалі Зміцер Пылыпіў і праваабаронца "Вясны" Дзіяна Пінчук.
*Фестываль «Нефільтраванае кіно» з’явіўся як адгалінаванне міжнароднага кінафестывалю Сinema Perpetuum Mobile адзінаццаць гадоў таму і праводзіўся ў Мінску на розных пляцоўках. Дзявяты незалежны кінафорум павінен быў прайсці ў 2023 годзе, аднак Міністэрства культуры адмяніла яго.
🔗Мінімум 34 асуджаныя: як у Беларусі пераследуюць за дыверсіі на чыгунцы
Пераслед за "наўмыснае прывядзенне ў непрыдатнасць транспартнага сродку або шляхоў зносін" (арт. 309 КК) у Беларусі распачаўся яшчэ ў 2020 годзе, калі беларусаў затрымлівалі за блакаванне руху чыгуначнага транспарту. Але большасць судоў паводле гэтага артыкулу адбылася пасля пачатку паўнамаштабнай вайны ва Украіне, калі беларускія "рэйкавыя партызаны" пачалі актыўна выводзіць з ладу чыгуначнае абсталяванне, каб перашкодзіць руху расійскай тэхнікі. Акрамя гэтага, паводле арт. 309 КК судзілі і фігурантаў "справы Мачулішчаў", меркавана, за падрыў расійскага самалёта дальняй выведкі ДРЛВ А-50.
Агулам з сярэдзіны 2020 года за "наўмыснае прывядзенне ў непрыдатнасць транспартнага сродку або шляхоў зносін" або замах на гэта былі асуджаныя не менш за 34 чалавекі, 19 з якіх да гэтага часу ўтрымліваюцца ў зняволенні.
Чытаць падрабязнасці 👉 https://spring96.org/be/news/117648
Былога мытніка асудзілі за "здраду дзяржаве". З ім знялі прапагандысцкі фільм
Былога супрацоўніка мытні Дзмітрыя Скубілава асудзілі ў Гродзенскім абласным судзе за "здраду дзяржаве" (ч. 1 арт. 356 КК) да дзевяці гадоў калоніі і штрафу ў памеры 500 базавых велічыняў. Яго абвінавацілі ў супрацы з літоўскімі органамі дзяржаўнай бяспекі. Прысуд вынеслі яшчэ 9 снежня 2024 года, але пра яго стала вядома толькі цяпер — з прапагандысцкага фільма пра асуджанага. "Вясна" распавядае, што на дадзены момант вядома пра Дзмітрыя і пераслед супраць яго.
фільме паказалі жорсткія кадры затрымання Дзмітрыя, але невядома, ці гэта была аператыўная здымка, ці пастановачная. У затрыманні прымалі ўдзел пяць супрацоўнікаў КДБ у поўным абмундзіраванні. На ім Скубілаву апранулі мех на галаву, закавалі рукі за спінай у кайданкі, а потым у нейкі момант ён апынуўся без верхняй вопраткі.
Чытаць цалкам👉https://spring96.org/be/news/117646