😌 Падтрымай канал "Тутэйшы Шляхціч", каб разам шырыць сапраўдную гісторыю
Я стварыў сабе акаунт на buymeacoffee, дзе вы можаце націснуць на колькасць каваў, або ўпісаць уручную, каб падтрымаць выхад новых выпускаў.
Менавіта вашая дапамога і дазваляе мне працягваць маю дзейнасць, а таксама паляпшаць якасць(вы самі можаце параўнаць ранейшыя выпускі і новыя).
Можна падтрымаць:
- buymeacoffee
- на патрыёне
- Або ў спонсарскай падпісцы на ютубе
Так Адам Міцкевіч расказваў сваім студэнтам пра беларускую мову ў Калеж дэ Франс у Парыжы, дзе ўзначальваў катэдру славянскіх моваў.
Адам Міцкевіч глыбака шанаваў беларускую мову. Ды нат звяртаўся па-беларуску да сваёй каханнай Марылі Верашчакі.
Таксама цікавы момант, што ў сваіх лістах Міцкевіч ужываў і назву Беларусь, але меў на ўвазе выключна ўсходняю частку сучаснай Беларусі. Заходняю ж, скуль родам сам Міцкевіч, называў Літвою.
#родныяцытаты
Грандыёзны пінскі касцёл Св. Станіслава — згубленая спадчына
Я яго назваў грандыёзным, бо ён рэальна быў вялічэзным. Каб вы разумелі, калегіум побач, які на яго фоне здаецца маленькім, - ужо вялічэзны. Гэта можна адчуць толькі, калі побач стаць ля яго. І вось касцёл быў яшчэ большым.
Уласна гэты касцёл належаў да езуіцкага кляштару, якія былі збудаваныя дзесь у 1636-1646 гг.
Неўзабаве кляштар атрымаў статус калегіума. Тутака выкладаліся літаратура, фізіка, логіка, гісторыя, геаграфія, замежныя мовы і ўласна тэалогія. Пры калегіуме дзейнічалі музыкальная «бурса», бібліятэка, тыпаграфія, аптэка і лякарня для бедных. У сярэднім колькасць навучэнцаў складала 700 чалавек з усёй Рэчы Паспалітай Абодвух Народаў.
На жаль, касцёл да сённяшнасці не захаваўся. У 1939 г. камуністы абстралялі з гармат яго вежы. А ў 1953 зусім знеслі, каб паставіць помнік Леніну :/
#згубленаяспадчына
📌 Падпісчык у супольнасці ютуб даў адказ, адкуль жа ўзяўся такі загадкавы герб Горадні на паштоўцы прымеркаванай паэме «Пан Тадэвуш»
Прашу звярнуць увагу цяпер на герб, які намаляваны на замалёўцы Горадні.
Адказ такі: гэты герб, дзе можна пабачыць акрамя Пагоні, яшчэ і польскага Арла, Архангела Міхаіла(Кіеўшчына), Юр'еў сцяг(Валынь), Мядзьведзя(Жамойць) і герб Генрыха ІІІ, які быў не гарадскім гербам, а каралеўскім.
Акурат каралеўскі герб Генрыха Валуа і быў узяты за аснову, калі Горадню картографы Георгіі Браун і Франс Гогэнберг намалявалі ў сваім «Civitates orbis terrarum»(Атласе гарадоў зямнога свету). Пасля чаго менавіта такі герб памылкова замацаваўся за Горадняй.
Заходзьце на трансляцыю: паганім пра жыццё-быццё, падзеі, гісторыю і гэтакдалей
Спасылка: https://www.twitch.tv/tutejszy_slachcicz
😱 Як змяніўся з часам Полацак - каласальна
📌 Калісь Полацак па свайму хараству нічым не саступаў любому іншаму еўрапейскаму гораду. Гэта мы можам пабачыць дзякуючы нямецкаму мастаку-лейтэнанту Хрысціяну Вільгельму фон Фабер дзю Фору, які вядомы літаграфіямі падзей вайны 1812 году.
📌 Другі здымак зроблены ў 1914 г. Я не знайшоў хто аўтар. Але такі ж аналагічны здымак можна знайсці за 1890 год у кнізе В.Ластоўскага "Кароткая гісторыя Беларусі"
📌 Ну і ўрэшце сучасны выгляд. Як бачым, Полацак згубіў свой унікальны сярэднявечны выгляд. Апошняй балючай стратай стаў каталіцкі храм Святога Стэфана, які з'яўляўся асноўнай дамінантай на полацкай плошчы. Цяперака там русіфікатарская дамінанта - помнік «Айчынай вайне 1812» 🤨
Рэч Паспалітая - ня толькі Польшча
📌 У свеце распаўсюджаны міф, маўляў, Рэч Паспалітая Абодвух Народаў - гэта толькі Польшча. Але калі ўгледзецца ў дзяржаўны лад, то можна заўважыць, што гэта была канфедэрацыя з двума самастойнымі дзяржавамі.
🧐 Бо такія атрыбуты як уласная тэрыторыя, войска, законы і інш. і ёсць атрыбутамі самайстойнасці і незалежнасці.
Пагоня побач 🔥
Зрабіў для вас відарыс з гербамі ваяводстваў Вялікага княства.
📌 Можна прыкмеціць, што герб «Пагоня» пакрывае амаль поўнасцю тыя ваяводствы, дзе знаходзіцца этнічнае рассяленне беларусаў. Выняткам сталі Наваградскае і Смаленскае ваяводствы. Але і там баявыя харугвы мелі акурат «Пагоню»
p.s. у сеціве бачыў падобны відарыс з гербамі ваяводстваў ВКЛ, але па незразумелай мне прычыне там чамусь выкарыстаныя гербы ваяводстваў Польскай Рэспублікі часоў Пілскудскага. У прыватнасці гэты момант і падбухторыў мяне зрабіць свой варыянт
Прыклады:
🌿 Пудзік хлеба з мякінай,
Груцы, бобу крыху,
Якой бульбы асьміну —
Ці ж не дось мужыку?(Я.Купала);
🌿 Апошні раз еў учора гэткай парою, калі можна назваць ядой гэну талерку рэдзенькага поснага пярловага супу (дома ў нас яго называлі суп з груцай).(Н.Гілевіч).
#родныясловы
🔥 Хачу павіншаваць вас усіх з новым годам і шчыра падзякаваць кожнаму за тое, што глядзіце, каментуеце і падабайкаеце мае допісы ды відэа.
Няхай у вас у новым годзе споўняцца вашыя мары. ✨
А сабе жадаю ў новым годзе паболей выпускаць для вас кантэнту 🧐
Taja ž viersija dopisa, ale biełaruskaju łacinkaju
🔥 Ciskajcie reakcyju, kali padabajecca kantent na łacincy
📌 Муляць - прычыняць боль, ціснуць, націраць; або ў перан.зн. турбаваць, непакоіць, трывожыць каго-, што-н.; дакучаць каму-н
Прыклады:
🌿 Але на гэты раз і яго дзядзькавы словы не праймалі: цвёрды, мулкі камячок злосці і недаверʼя ўсё бліжэй падбіраўся да сэрца(Ц.Гартны);
🌿 Зямля мая то мяккая, то мулкая,(П.Панчанка);
🌿 Чаму так цяжка і трывожна на душы? Здаецца, нейкі мулкі камень ляжыць там, не дае спакойна дыхнуць.(А.Якімовіч).
#родныясловы
🔥 Карціна, якая раз'юшыла расейскую прапагандыску
Надоечы была навіна, як расейская прапагандыска наведала Горадню і засталася ў жаху ад карціны, дзе маскоўская дэлегацыя паўзе на карачках.
Што ж, тое, што расейцаў палохае, для беларусаў святое. Бо карціну намаляваў Ян Матэйка, а на ёй адлюстраваны эпізод вызвалення Стэфанам Баторыям нашых земляў з-пад маскоўскай акупацыі.
Гэта ішла Інфлянцкая вайна, калі маскоўскі цар Іван Жахлівы спустошыў наш край, спаліў і абрабаваў шмат вёсак, мястэчкаў і гарадоў. Наш старажытны Полацак аказаўся на дзясятак гадоў пад акупацыяй. І толькі таленавіты ваяводца Стэфан Баторы здолеў зладзіць гарачую лазню ворагу.
Уласна на карціны паказаная маскоўская дэлегацыя, якая ўжо сама патрабавала міру.
Стэфан Баторы - наш зубар 🦬
📌 У выпуску я абяцаў даслаць кнігу «Нататкі пра кіраванне Паўночна-Заходнім краем і пра падаўленне ў ім бунту» з каментарамі ад Аляксандра Фядуты
У прыватнасці я свой выпуск рабіў і паводле гэтай кнігі.
Калі ў вас ёсць жаданне болей падрабязна занурыцца ў тэму, як Мураўёў-Вешальнік душыў вызвольнае паўстанне Каліноўскага, то ж раю да прачытання
Дуліна табе ад Барадуліна, Мураўёў!
«Беларусы ніколі не мелі сваёй дзяржавы і эліты, а былі толькі беднымі гаротнікамі» — такі міф навязваўся ў савецкі час. Але хто даказаў яго хлуслівасць і вярнуў беларусам іх сапраўдную гісторыю? Глядзіце ў новым выпуску на канале!
Читать полностью…
Ня блытайма! Паўстанне Каліноўскага пачалося 1 лютага, а не 22 студзеня. Для палякаў гэта студзенскае паўстанне, для нас жа - лютаўскае
Бо літаральна нядаўна многія пісалі пра пачатак паўстанне Каліноўскага ў студзені, але гэта памылка
Во справы. Пачуў як жонка кажа, што нехта «гоцае». Я не зразумеў. Загугліў і адкрыў для сябе новае слова: гоцаць, або гоцкаць
Прыклады ўжывання:
🌿 — Не гоцай ты, — спыніла Ганка хлапца, які пачаў танцаваць рок-н-рол. (Прокша);
🌿 Зрэдку праходзіла конка; з гары коні гоцкалі трухам, а пад гару напіналіся як маглі(Скрыган).
#родныясловы
😌 «Літва! Ты, як здароўе ў нас, мая Айчына!..»
Знайшоў прыгожую паштоўку прысвечаную першым радкам паэмы «Пан Тадэвуш».
Аўтарам паштоўкі быў Караль Кранікоўскі з Кракава. Спадар шмат рабіў прыгожых паштовак прысвечаных уласна польскай тэматыцы. Але канкрэтна гэтая паштоўка напраўду ўніверсальная: бо яна цікавая як і палякам, так і нам беларусам.
Тут вы самі можаце заўважыць файную Пагоню, надпісы з назвамі Горадня, Вільня, Жамойць.
Адзінае што я так і не скеміў, чаму разам з Горадняй і яе ўласнай Пагоняй красуюцца іншыя гербы, і што яны ўвогуле значаць, калі ў Вільні і Жамойці пазначаныя маналітныя гербы, без дадатковых элементаў. Калі ведаеце адказ - напішыце
А яшчэ я пабачыў адаптацыю гэтай паштоўкі на летувіскую мову. Мо і на беларускую варта зрабіць? Як думаеце? (прыклад дашлю ў каментарах)
🔥 Ганаровая варта Першага беларускага палка каля вайсковай камендатуры Горадні ў 1919 г.
📌 Цяперака тут храм свт. Мікалая Цудадзея
Reč Paspalitaja - nia tolki Polšča
📌 U śviecie raspaŭsiudžany mif, maŭlaŭ, Reč Paspalitaja Abodvuch Narodaŭ - heta tolki Polšča. Ale kali ŭhledziecca ŭ dziaržaŭny ład, to možna zaŭvažyć, što heta była kanfiederacyja z dvuma samastojnymi dziaržavami.
🧐 Bo takija atrybuty jak ułasnaja terytoryja, vojska, zakony i inš. i jość atrybutami samajstojnaści i niezaležnaści.
Nu j viadoma ja zrabiŭ jašče j varyjant na biełaruskaj łacincy
Читать полностью…
🤨 Спрадвечна ідуць спрэчкі, маўляў, ці можна цягнуць дыялектызмы ў літаратурную мову, ці гэта толькі яе забруджвае.
Я знайшоў адказ ад мовазнаўцы Язэпа Лёсіка. Ці вы згодныя з ім?
Што ж, мне споўнілася сёння 25 год. Адчуваю сябе выдатна. Уздымаю гэтую феліжанку кавы за вашае здароўе! ☕️
Читать полностью…
🔥 Зварот Франішка Аляхновіча да беларусаў праз газету «Гоман» у 1917 г., за год да абвяшчэння незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі.
Читать полностью…
🔥 Зрабіў для вас пашыраную версію пра эвалюцыю «Пагоні» ад старажытнасці да цяперашнасці
p.s. на відарысе адлюстравана толькі дзяржаўная «Пагоня». У тым ліку гербы паўстання Каліноўскага і Слуцкага паўстання.
🔥 Пра важнасць ведання сваёй сапраўднай гісторыі
📌 Міхась Чарняўскі - беларускі археолаг, гісторык. Кандыдат гістарычных навук.
Цікавы факт - у юнацтве ён натрапіў на ўлёткі Расціслава Лапіцкага, які вёў антысавецкую барацьбу. Імаверна гэта так уразіла спадара Міхася Чарняўскага, што ўсё сваё жыццё ён прысвяціў вывучэнню і пашырэнню беларускай гісторыі.
Дрч, ён быў адным з заснавальнікаў БНФ «Адраджэнне»
🔥 У гэты дзень(33 гады таму) беларускія дзяржаўныя сымбалі займелі свой эталон.
📌 19 верасня 1991 г. бел-чырвона-белы сцяг і герб "Пагоня" сталі дзяржаўнымі, а 11 снежня быў зацверджаны афіцыйны эталон.
📌 Калі пра "Пагоню" вы і так усё ведаеце. То бел-чырвона-белы сцяг быў зацьверджаны ў прапорцыі шырыні і даўжыні 1:2 і чырвонага колеру RGB 204, 0, 0(гэты чырвоны вы можаце пабачыць на сайце rgb.to)
⚡️ Нашыя сымбалі ўзапраўды вельмі прыгожыя і эстэтычныя! А гэтаксама, мая думка, яны дагэтулькі з'яўляюцца адзінымі легітымнымі дзяржаўнымі сымбалямі Беларусі(бо іх змена адбылася неканстутацыйным і злачынным шляхам)
Мураўёўкі - метад рэпрэсіі нашага краю
Падчас задушэння вызвольнага паўстання Кастуся Каліноўскага віленскі губернатар Мураўёў-Вешальнік аддаў загад перабудоўваць беларускія храмы(быўшыя ўніяцкія, дзейныя каталіцкія і праваслаўныя) на маскоўскі ўзор.
Адна з характэрных рысаў - гэта залатыя цыбуліны, якія неўласцівыя нашым, у тым ліку праваслаўным, храмам. Гэта чужое.
Такія перабудаваныя храмы называюцца «Мураўёўкамі» і вы можаце знайсці іх па ўсёй Беларусі.
p.s. шчыры дзякуй падпішчыку, які выправіў мяне датычна Фары Вітаўта(я хібна дадаў здымак, дзе Фара Вітаўта перабудаваная палякамі. Цяпер жа ілюстрацыя правільная)
Гэты рускі ЗАМАРДАВАЎ беларусаў і Каліноўскага. Як Мураўёў-Вешальнік знішчаў наш край
📌 Чаму Мураўёў - найгалоўны вораг для беларусаў?
📌 Як ён паўплываў на сучасную карную сістэму Расіі і Беларусі?
📌 Як вы штодня сустракаецеся з мураўёўскай спадчынай?
📌 Які мураўёўскі метад сёння выкарыстоўвае лукашэнкаўскі рэжым?
📌 А гэтаксама ці ўзапраўды яму належыць выраз "Што не дарабіў рускі штык, даробіць..."? -
🔥 глядзіце ў новым выпуску на маім канале
Глядзець: https://youtu.be/0xutbLeBrB8
