 
       
                   
               14479
              14479
          
          Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
 
                    Асноўнае за 6 верасьня
🇺🇸 Дональд Трамп трэці раз згадаў пра вызваленьне беларускіх вязьняў і ўпершыню ўжыў фармулёўку «палітычныя»
🇵🇱 МЗС Польшчы заклікала сваіх грамадзян тэрмінова пакінуць Беларусь
📵 «Пачаў пляншэт з сабой насіць». Што адбываецца ў школах праз тыдзень пасьля забароны мабільнікаў
📖 Да стагодзьдзя Другой Усебеларускай канфэрэнцыі: Як «перагортваць старонку» 2020 году?
🧬🔬 Жыць да 150? Неўміручасьць? Навукоўцы камэнтуюць размову Сі і Пуціна
♨️ З пачатку верасьня на беларускіх мэтэастанцыях зафіксавалі 17 рэкордаў цяпла
🏔 🧭 У раёне Эльбруса зьнік беларускі турыст
🎤 Ільля Чарапко-Самахвалаў паведаміў пра сыход з гурту «Пятля прыхільнасьці»
https://smarturl.click/w4q3A
 
                    Reuters выдаліла відэа з размовай Пуціна і Сі пра жыцьцё да 150 гадоў і неўміручасьць
https://smarturl.click/p2102
У пятніцу агенцтва Reuters News адклікала чатыроххвілінны відэаролік на якім была размова паміж кіраўнікамі Расеі і Кітаю Ўладзімірам Пуціным і Сі Дзіньпінам. Тыя, сярод іншага, абмяркоўвалі магчымасьць таго, што людзі могуць жыць да 150 гадоў.
Дзяржаўнае тэлебачаньне Кітая запатрабавала выдаліць відэа і адклікала законны дазвол на яго выкарыстаньне.
 
                    Жыць да 150? Неўміручасьць? Навукоўцы камэнтуюць размову Сі і Пуціна
https://smarturl.click/QbB4Y
Аўтарытарныя кіраўнікі Кітаю і Расеі маюць агромністыя рэсурсы і найлепшыя навуковыя розумы ў сваіх краінах, каб паспрыяць тэхналёгіям, якія падаўжаюць жыцьцё чалавека. Але ці сапраўды можна казаць пра істотныя навуковыя прарывы ў гэтым кірунку?
Заходнія выданьні задаюцца пытаньнем, наколькі сучасная навука прасунулся, каб перамагчы старэньне і наблізіцца да неўміручасьці.
 
                    МЗС Польшчы заклікала сваіх грамадзян тэрмінова пакінуць Беларусь
https://smarturl.click/j7ZWj
Міністэрства замежных спраў Польшчы рэкамэндуе грамадзянам краіны пакінуць Беларусь, «выкарыстоўваючы даступныя камэрцыйныя і прыватныя сродкі», і настойліва раіць устрымацца ад паездак у Беларусь, паведаміла радыёстанцыя RMF24.
«Гэта не дэмакратычная краіна і не дружалюбная да Польшчы. Я хацеў бы, каб да гэтых папярэджаньняў ставіліся як мага сур’ёзьней», — цытуе RMF24 прэс-сакратара міністэрства Паўла Ўроньскага.
Раней міністар замежных справаў Польшчы Радослаў Сікорскі адрэагаваў на затрыманьне польскага грамадзяніна, якога прапагандысцкі канал у Беларусі назваў «польскім шпіёнам».
 
                    Зяленскі адказаў Пуціну, запрасіўшы таго ў Кіеў
https://smarturl.click/lALEq
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі запрасіў кіраўніка Расеі Ўладзіміра Пуціна на перамовы ў Кіеў, падкрэсьліўшы, што сам ён у Маскву паехаць ня можа.
«Ён можа прыехаць у Кіеў. Я не магу паехаць у Маскву, калі мая краіна пад ракетамі, пад атакай кожны дзень. Я не магу паехаць у сталіцу гэтага тэрарыста», — заявіў прэзыдэнт Украіны ў інтэрвію амэрыканскаму каналу ABC News. Зяленскі дадаў, што прапанова Пуціна сустрэцца ў Маскве накіравана на зацягваньне перамоўнага працэсу, бо расейскі кіраўнік разумее немагчымасьць такой сустрэчы.
Пуцін двойчы на гэтым тыдні заяўляў пра гатоўнасьць сустрэцца зь Зяленскім у расейскай сталіцы.
 
                    📵 «Пачаў пляншэт з сабой насіць». Што адбываецца ў школах праз тыдзень пасьля забароны мабільнікаў
https://smarturl.click/zdqQZ
Паразмаўлялі з бацькамі беларускіх школьнікаў і настаўніцай пра тое, як забарона на мабільнікі адаб’ецца на вучнях і іхным жаданьні вучыцца.
👩👦 Частка бацькоў задаволеная: «Хоць крыху пабудуць без тэлефонаў». Але многія дзеці шукаюць абыходныя шляхі — напрыклад, пачалі насіць у школу пляншэты. Бацькам стала складаней кантактаваць зь дзецьмі па побытавых пытаньнях.
👩🏫 Настаўнікі адзначаюць: пакуль вялікай розьніцы ў актыўнасьці вучняў няма. Яны самі ня надта ў захапленьні ад забароны — тэлефон патрэбны хаця б на перапынках.
⚠️ Агульная праблема, падкрэсьліваюць пэдагогі, у іншым: бракуе кваліфікаваных настаўнікаў. Забарона на тэлефоны сама па сабе якасьць адукацыі ня палепшыць.
 
                    Ужо сёньня. Чатыры гады таму асудзілі Марыю Калесьнікаву і Максіма Знака
https://smarturl.click/kZLWX
📅 6 верасьня
1492 — Калюмб пачаў сваю першую экспэдыцыю.
1790 — Чатырохгадовы Сойм ухваліў непадзельнасьць земляў Рэчы Паспалітай.
1933 — абмен вязьнямі ў Коласаве: Францішак Аляхновіч вярнуўся ў Польшчу, Браніслава Тарашкевіча перадалі СССР.
1941 — габрэяў у Нямеччыне абавязалі насіць зорку Давіда.
1952 — у Жэнэве падпісалі Ўсясьветную канвэнцыю аб аўтарскім праве.
1991 — СССР прызнаў незалежнасьць Літвы, Латвіі і Эстоніі. Чачэнія абвясьціла незалежнасьць.
1997 — у Менску адбыўся ўстаноўчы сойм «Маладога Фронту».
2020 — у Беларусі прайшоў «Марш адзінства» — больш за 170 тысяч удзельнікаў.
🍃 Нарадзіліся: Салямон Майман, Іван Грыгаровіч, Мікола Дварэцкі, Леанід Рахленка, Мікалай Пінігін, Валянцін Мазец.
🕯 Памерлі: Піліп Казімір Абуховіч, Сюлі-Прудом, Кандрат Лейка, Уладзімер Марзон, Акіра Курасава, Лючана Павароці.
 
                    У Пакістане абвясьцілі пра 261 вакансію на працу ў Беларусі
https://smarturl.click/vdGa2
У Пакістане ўпершыню афіцыйна абвясьцілі пра набор на працу ў Беларусі. На сайце Бюро эміграцыі з’явіліся 261 вакансія: у будаўніцтве, на перапрацоўцы рыбы і морапрадуктаў, а таксама іншыя. Заробкі прапануюць ад 500 $ да 1800 BYN, паведаміў «Позірк».
📌 Раней Лукашэнка казаў, што Беларусь гатовая прыняць да 150 тысяч пакістанскіх работнікаў.
 
                    У судовым працэсе над журналістам Ігарам Ільяшом абвешчаны перапынак да 12 верасьня
https://smarturl.click/e0XR9
У Менскім гарадзкім судзе 4 і 5 верасьня заслухалі вынікі псыхалінгвістычнай экспэртызы 15  артыкулаў журналіста Ігара Ільяша.
Аўтар экспэртызы —  загадчык катэдры тэорыі і мэтодыкі выкладаньня расейскай мовы як замежнай філфаку БДУ Сяргей Лебядзінскі. Ён адказваў на пытаньні пракурора, абароны і самога падсуднага. 
Перапынак на падрыхтоўку гэтай экспэртызы цягнуўся з сакавіка.
Ільяша абвінавачваюць у «садзейнічаньні экстрэмізму» і «дыскрэдытацыі Рэспублікі Беларусь».
 
                    📱 Як беларусам «гвалтам» навязвалі беларускую мову. Тлумачым з Гурневічам
Беларусам «гвалтам» навязвалі іх родную мову. Гэтым пэрыядам найноўшай беларускай гісторыі Лукашэнка палохае беларусаў усе апошнія 30 гадоў. Дзе праўда — тлумачыць Зьміцер Гурневіч.
https://youtu.be/eZIvHbts_xE
 
                    Хроніка перасьледу 5 верасьня 
https://smarturl.click/DY2Bv
• Праваабаронцы абвясьцілі палітвязьнямі яшчэ 14 чалавек. Агульная лічба вырасла да 1198.
• МУС дадало яшчэ 68 чалавек у «сьпіс экстрэмістаў». Цяпер у ім 5745 асобаў.
🇬🇧 52-гадовую Юлію Фэнэр, якая мае беларускае і брытанскае грамадзянствы, асудзілі на 7 гадоў за «садзейнічаньне экстрэмісцкай дзейнасьці» і «ўдзел у пратэстах».
• Маладую маці зь Віцебску, Тацяну Маханёк, асудзілі за «садзейнічаньне экстрэмісцкай дзейнасьці» — верагодна, да «хіміі».
• У Віцебску за абразу Лукашэнкі, прадстаўніка ўлады і судзьдзі асудзілі Сяргея Тулінава.
• У Гомлі за «садзейнічаньне экстрэмісцкай дзейнасьці» асудзілі шматдзетную маці Анастасію Раеўскую. Прысуд — верагодна, «хатняя хімія». 
⌨️ У сьпіс экстрэмісцкіх матэрыялаў улады дадалі яшчэ 7 рэсурсаў. («Вясна»)
🇺🇸 Беларускі дэмакратычны актывіст Артур Сянько (1989 г.н.) чакае суду пад арыштам у ЗША суду пра дэпартацыю. У Беларусі яму пагражае палітычны перасьлед за абразу прадстаўніка ўлады (reform.news).
 
                    Беларусь паміж Кітаем, Расеяй і Захадам: новы геапалітычны вузел. Аналіз Валера Карбалевіча
https://smarturl.click/0BG2W
Геапалітычная роля рэгіёну Ўсходняй Эўропы ўзрастае. Гэта цяпер пярэдні край супрацьстаяньня паміж Захадам і Ўсходам, паміж дэмакратыяй і дыктатурай. Павялічваецца міжнародная вага Беларусі. Калі ідзецца пра пагрозу вайны ў Эўропе, то «беларускі балькон» — неабходны элемэнт у любым ваенным супрацьстаяньні.
1️⃣ Апошні форум у Кітаі сьведчаць пра тое, што дыктатуры хутчэй прымаюць рашэньні пра падтрымку адна адной, чым дэмакратыі.
2️⃣ Рэжым Лукашэнкі — чыньнік дэстабілізацыі сытуацыі ў рэгіёне. Да канца не зразумела, у якой ступені афіцыйны Менск напружвае абстаноўку па ўласнай ініцыятыве, а ў якой — з падачы Масквы.
3️⃣ Лукашэнка ладзіць спробы балянсаваць паміж Расеяй, Кітаем, а цяпер і ЗША. Аднак тактыка балянсаваньня разбураецца непераадольнай канфрантацыяй з ЭЗ.
4️⃣ Міжнародная суб’ектнасьць Беларусі моцна залежная ад нявырашанага пытаньня суб’ектнасьці беларускага грамадзтва, ад дэмантажу дыктатуры. Бо геапалітычны выбар Лукашэнкі (паварот ад Эўропы да Азіі) — ня выбар беларускага народу.
 
                    🇵🇱 У Польшчы расказалі, якія дадатковыя фартыфікацыі збудуюць, каб адгарадзіцца ад Беларусі
https://smarturl.click/L3nQR
Праект «Усходні шчыт» (Tarcza Wschód)
📍 Мэта — умацаваньне мяжы Польшчы з Беларусьсю і Расеяй.
📏 Маштаб — да 100 км углыб краіны.
💰 Бюджэт — каля 10 млрд злотых (звыш $2,7 млрд).
🤝 Фінансаваньне: Польшча, ЭЗ і NATO.
📆 Тэрміны: 2024–2028 гг.
🛡 Што прадугледжана:
• фартыфікацыі для «каналізацыі руху» агрэсара;
• выкарыстаньне прыродных тэрыторый і дрэнажных каналаў;
• пад’язныя шляхі для тэхнікі вагой да 65 т (раней — 40 т);
• рэзэрвовыя маршруты на выпадак узрыву мастоў;
• сэнсары для назіраньня за праціўнікам па другі бок мяжы; 
• элемэнты радыёэлектроннай барацьбы.ё
 
                    Пуцін пагражае: эўрапейскія жаўнеры стануць ва Ўкраіне «законнымі цэлямі» 
https://smarturl.click/y6omj
Калі ва Ўкраіне зьявяцца замежныя вайскоўцы, Расея будзе разглядаць іх як законныя цэлі, асабліва падчас вайны. Пра гэта 5 верасьня заявіў прэзыдэнт РФ Уладзімір Пуцін.
Днём раней прэзыдэнт Францыі Эмануэль Макрон паведаміў, што 26 краінаў «Кааліцыі ахвочых» гатовыя ўдзельнічаць у паваенных гарантыях бясьпекі для Ўкраіны, у тым ліку з магчымасьцю разгортваньня войскаў (паводле дыпляматычных крыніц — да 30 тысяч чалавек).
Пуцін жа заявіў, што па дасягнеьні міру патрэбы ў замежных вайскоўцах ва Ўкраіне ня будзе.
 
                    Павал Латушка падаў у суд на Вольгу Карпушонак
https://smarturl.click/9oGm5
Кіраўнік Народнага атыкрызіснага ўпраўленьня і намесьнік кіраўніцы Аб’яднанага пераходнага кабінэта Павал Латушка падаў у Польшчы пазоў супраць дэлегаткі Каардынацыйнай рады Вольгі Карпушонак, якая 30 жніўня абвінаваціла яго ў сэксуальных дамаганьнях.
Карпушонак заявіла пра гатоўнасьць «пацьвердзіць свае словы фактамі», але пакуль не зрабіла гэтага.
Латушка назваў іх «паклёпам і хлусьнёй» і зьвязаў з апэрацыяй КДБ.
Латушка патрабуе абавязаць Карпушонак апублікаваць абвяржэньне ў Facebook, дзе зьявіліся абвінавачаньні.
«Я буду дамагацца абароны сваіх гонару і годнасьці ўсімі магчымымі прававымі спосабамі», — напісаў ён.
Аб’яднаны пераходны кабінэт выказаў яму поўную падтрымку. НАУ заявіла, што абвінавачанні — гэта спецаперацыя КДБ.
Дзе цяпер Карпушонак, невядома.
 
                    У Расеі арыштавалі францускага раварыста, які хацеў пабіць сусьветны рэкорд
https://smarturl.click/dwX4l
Грамадзяніна Францыі Сафіяна Сэхілі, які спрабаваў даехаць на ровары з Лісабона ва Ўладзівасток за рэкордны час, затрымалі ў Расеі, паведаміла францускае выданьне Le Monde.
Сэхілі двойчы спрабаваў уехаць у Расею з Кітая праз два пагранічныя пункты, разьмешчаныя прыкладна за 200 кілямэтраў адзін ад аднаго. Пасьля другой спробы Сэхілі затрымалі.
Француз выехаў з Лісабона 1 ліпеня і плянаваў праехаць усю Эўразію, завяршыўшы сваё падарожжа ва Ўладзівастоку.
 
                    У раёне Эльбруса зьнік беларускі турыст
https://smarturl.click/Jng8m
Паведамляецца, што 26-гадовы мужчына плянаваў падняцца на гару Тэрскалак вышынёй 3800 мэтраў, якая месьціцца каля Эльбруса.
Цяпер яго шукаюць ратавальнікі. Тэлеграм-канал Mash паведаміў, што сувязі са зьніклым няма ўжо 4 дні.
 
                    Ільля Чарапко-Самахвалаў паведаміў пра сыход з гурту «Пятля прыхільнасьці»
https://smarturl.click/w4q3A
«Асноўнай прычынай зьявілася жаданьне рухацца далей і перайсьці на наступны ўзровень. Ужо некалькі месяцаў я працую над уласным праектам і зьбіраюся прысьвяціць яму ўвесь свой час».
Да адносна нядаўняга часу рэпэртуар гурту быў расейскамоўным. У 2023 годзе гурт упершыню выпусьціў трэк па-беларуску, «Жыцьцё як жах». У 2024 годзе ў гурту выйшаў цалкам беларускамоўны альбом «Супэрпазыцыя».
 
                    Да стагодзьдзя Другой Усебеларускай канфэрэнцыі: Як «перагортваць старонку» 2020 году?
Ці ёсьць для дэмакратычнай супольнасьці Беларусі нейкі варыянт паміж капітуляцыяй і бескампрамісным змаганьнем, спробамі «застацца на старонцы 2020 году»? Над гэтым пытаньнем разважае палітычны аглядальнік Свабоды Юры Дракахруст.
https://smarturl.click/6WnYg
📌 Паразуменьне з прыхільнікамі Лукашэнкі для дэмакратычнай супольнасьці можа вырашыць дылему паміж капітуляцыяй і бескампрамісным змаганьнем.
📌 У красавіку 2020 году грамадзтва не пачула папярэджаньня Яўгена Прэйгермана аб палітычнай катастрофе, да якой набліжаецца Беларусь.
📌Прапанова «перагарнуць старонку» — гэта прапанова адмовіцца ад крэда, паводле якога ўлада ня мае ніякай рацыі, зьмены могуць адбыцца толькі празь яе зрынаньне.
 
                    З пачатку верасьня на беларускіх мэтэастанцыях зафіксавалі 17 рэкордаў цяпла
https://smarturl.click/9oGYj
Чацьвёрты дзень запар на беларускіх мэтэастанцыях абнаўляюцца рэкорды цяпла, сьведчыць праведзены «Позіркам» параўнальны аналіз апэратыўных і архіўных зьвестак Белгідрамэта.
5 верасьня было адноўлена сем лякальных рэкордаў, самы стары зь іх трымаўся 57 гадоў.
6 верасьня Белгідрамэт прагназуе да 30 градусаў на паўднёвым захадзе Беларусі.
 
                    Трамп трэці раз згадаў пра вызваленьне беларускіх вязьняў і ўпершыню ўжыў фармулёўку «палітычныя»
https://smarturl.click/139gO
5 верасьня на прэс-канфэрэнцыі ў Белым доме прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп заявіў, што Вашынгтон і Менск вядуць перамовы пра вызваленьне часткі з 1400-1500 затрыманых у Беларусі, большасьць зь якіх — палітвязьні.
Раней Трамп называў лічбу 1300 зьняволеных і не ўжываў слова «палітычныя».
Трамп падзякаваў Аляксандру Лукашэнку, назваўшы яго «паважаным чалавекам», «моцным лідэрам» і «моцнай асобай», і нагадаў, што нядаўна былі вызваленыя 16 чалавек. (Грамадзкасьці вядома пра 14 вызваленых палітвязьняў)
«Веру, што многія з гэтых 1400 таксама будуць вызваленыя неўзабаве. Гэта будзе вялікая падзея», — сказаў Трамп.
 
                    Галоўнае за 5 верасьня 
• «Час вызваленьня насьпеў», — сваякі палітвязьняў і праваабаронцы выступілі з маніфэстам
• Актывісты беларускай ініцыятывы «Кібэрпартызаны» заявілі пра атаку на сайт БМЗ
• Белстат прыйшоў да высновы, што ў Беларусі зьніжаецца доля жанчын, якія пацярпелі ад хатняга гвалту
• АПК падтрымаў Паўла Латушку, ён падаў у суд на Вольгу Карпушонак
• Беларусь паміж Кітаем, Расеяй і Захадам: новы геапалітычны вузел. Аналіз Валера Карбалевіча
• Як беларусам «гвалтам» навязвалі беларускую мову. Тлумачым з Гурневічам
• Менск выказаў Варшаве пратэст з нагоды «акту шпіянажу», прэм’ер Польшчы абвінаваціў Беларусь у правакацыі
• Чаму зьменшылі маштаб вучэньняў «Захад-2025»? Адказвае палітоляг Казакевіч
• На тэрыторыі Польшчы і краін Балтыі пачаліся манэўры «Жалезны кулак», якія праводзіць армія ЗША
• У Вільні пачаў працу «Мысьлярскі клюб». Што яшчэ адбываецца на Тыдні беларускай культуры ў Літве. ФОТА
• Уваскрашаць памерлых. Гісторыя беларускага зумэра «Нэкраманта», які ваюе за Ўкраіну
 
                    «Мы вярталі адчуваньне падмурку». У Вільні прэзэнтавалі перавыданьне «Майстроўні»
https://smarturl.click/lALG5
У Вільні 5 верасьня адбылася прэзэнтацыя перавыданьня кнігі Сяргея Дубаўца «Майстроўня. Гісторыя аднаго цуду»
Гэта аповед пра моладзевую суполку 1980-х, што вяртала беларусам мову, традыцыі і пачуцьцё нацыянальнага падмурку.
📖 Кніга ўпершыню выйшла 10 гадоў таму ў сэрыі «Бібліятэка Свабоды», цяпер яе перавыдаў Kamunikat.org.
«Майстроўня» пачыналася са сьпеваў беларускіх песень, але хутка ператварылася ў шырокі культурны і грамадзкі рух, які паўплываў на цэлае пакаленьне.
«Галоўнае — героі кнігі расказваюць пра тое, як яны сталі сьвядомымі беларусамі. А хто такі „сьвядомы беларус“? Гэта той, хто для Беларусі нешта робіць, а ня толькі гаворыць па-беларуску», — сказаў Сяргей Дубавец.Читать полностью…
 
                    Адкуль едуць у Беларусь працоўныя мігранты?
https://smarturl.click/JngvL
За студзень–чэрвень 2025 году ў краіну прыехалі 21 259 замежнікаў (17 145 мужчын і 4114 жанчын), піша «Люстэрка» са спасылкай на МУС.
🇹🇲 Амаль палова — з Туркмэністану (10 055 чалавек).
📌 Далей: Расея (2124), Украіна (1864), Кітай (1831), Узбэкістан (1804).
📌 З Пакістану — пакуль толькі 120.
📊 За ўвесь 2024 год у Беларусь прыехалі працаваць 33 818 іншаземцаў.
 
                    🇪🇺 Большасьць жыхароў ЭЗ падтрымліваюць пашырэньне зьвязу
https://smarturl.click/nVJx4
Больш за палову жыхароў Эўрапейскага зьвязу (56%) выступаюць за далейшае пашырэньне. Найбольшую падтрымку гэтая ідэя мае ў Швэцыі (79%), Даніі (75%) і Літве (74%). Найменш падтрымліваюць пашырэньне ў Аўстрыі, Чэхіі і Францыі.
67% людзей у веку 15-24 — за пашырэньне. Сярод асноўных пераваг называюць узмацненьне ўплыву зьвязу, новыя рынкі збыту і павелічэньне магчымасьцяў для працаўладкаваньня.
🇺🇦 Уступленьне Ўкраіны падтрымліваюць 52% апытаных, але Вугоршчына пакуль блякуе гэты працэс.
🇹🇷 Найменшую падтрымку сярод усіх кандыдатаў мае Турэччына.
 
                    🇫🇮 Фінскія памежнікі дапамогуць Латвіі стрымліваць паток мігрантаў зь Беларусі, які вырас больш як удвая
https://smarturl.click/AxGBM
5 верасьня памежная служба Фінляндыі абвясьціла, што на просьбу Рыгі накіруе сваіх супрацоўнікаў у Латвію для падтрымкі ў стрыманьні патоку мігрантаў зь Беларусі.
Фінскія памежнікі будуць працаваць у Латвіі да 22 верасьня.
Улады адзначаюць, што ціск на латвійскую мяжу з Беларусьсю значна вырас у 2025 годзе.
Да дапамогі ўжо далучыліся таксама Эстонія і Літва.
Фінляндыя яшчэ ў 2023 годзе цалкам закрыла мяжу з Расеяй, абвінаваціўшы Маскву ў «міграцыйнай атаке».
🇱🇻 Сёлета латвійскія памежнікі спынілі 9387 спробаў незаконнага перасячэньня мяжы зь Беларусі, што на 126% больш, чым летась на гэтую ж дату.
 
                    ➕ У СНД пасьля выхаду зь яе шэрагаў Грузіі, Украіны і Малдовы прыдумалі новы фармат інтэграцыі
https://smarturl.click/zdqXZ
Восем краін Садружнасьці незалежных дзяржаў (усе, апрача Малдовы), у тым ліку Беларусь, падрыхтавалі праект рашэньня наконт фармату «Садружнасьць незалежных дзяржаў плюс».
Такую ідэю ў 2024 годзе падаў прэзыдэнт Казахстану Касым-Жамарт Такаеў.
ℹ️ СНД была створана ў 1991 годзе пасьля распаду СССР. 
1991 — пасьля распаду СССР утвораная Садружнасьць незалежных дзяржаў. Увайшлі 11 рэспублік (усе, акрамя Балтыі і Грузіі).
1993 — Грузія далучылася да СНД.
2005 — Туркмэністан зьмяніў статус: стаў асацыяваным сябрам-назіральнікам, але з ліку заснавальнікаў не выйшаў.
2008 — Грузія выйшла з арганізацыі пасьля вайны з Расеяй.
2014 — Украіна спыніла ўдзел і заявіла пра выхад пасьля анэксіі Крыму і пачатку баявых дзеяньняў на Данбасе.
2022 — Малдова спыніла ўдзел у мерапрыемствах СНД пасьля поўнамаштабнай расейскай агрэсіі супраць Украіны.
2024 — Малдова пачала працэс юрыдычнага выхаду з дамоваў і пагадненьняў СНД.
 
                    🇺🇸 Трамп: «Здаецца, мы згубілі Індыю і Расею»
https://smarturl.click/qB1od
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп у Truth Social realDonaldTrump/posts/115151159839778614">выклаў фота з саміту ШАС у Кітаі, дзе разам ідуць Сі Дзіньпін, Пуцін і Модзі.
«Здаецца, мы згубілі Індыю і Расею, якія перайшлі да глыбокага і цёмнага Кітая. Жадаю ім доўгай і квітнеючай сумеснай будучыні!» — напісаў ён.
 
                    Менск выказаў Варшаве пратэст з нагоды «акту шпіянажу», прэм’ер Польшчы абвінаваціў Беларусь у правакацыі
https://smarturl.click/20g7A
МЗС Беларусі выклікала часовага паверанага Польшчы і ўручыла ноту пратэсту з-за «акту шпіянажу» грамадзяніна Польшчы Гжэгаша Гавэла. Паводле КДБ, ён быў затрыманы ў Лепелі з ксэракопіяй сакрэтнага дакумэнта пра вучэньні «Захад-2025».
Менск заявіў пра «парушэньне прынцыпаў добрасуседзтва» і запатрабаваў ад Варшавы «ўстрымацца ад правакацыяў».
У Польшчы раней заявілі, што гэтая гісторыя — чарговая правакацыя ўладаў Беларусі.
 
                    Уся праўда пра міты вакол Закону «Аб мовах», прынятага 35 гадоў таму
1 верасьня 1990 году ўступіў у сілу Закон «Аб мовах», які надаў беларускай мове статус адзінай дзяржаўнай.
📌 Ці праўда, што ўсім трэба было перайсьці на беларускую мову за тыдзень?
📌 Ці забаранялася ў Беларусі расейская мова? 
📌 Ці былі пратэсты расейскамоўных? 
Тлумачыць Зьміцер Гурневіч.