16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Зьнікненьнем Анжалікі Мельнікавай зоймецца Нацыянальная пракуратура Польшчы
https://smarturl.click/b5gx1
Справа старшыні Каардынацыйнай рады набірае розгаласу ў Польшчы, адкуль яна выехала ў сакавіку ў невядомым напрамку.
У Беларусі за два гады колькасьць бібліятэк зьменшылася на 4%
https://smarturl.click/w4Y8v
Паменшала таксама музэяў, дзіцячых школ мастацтваў.
Яшчэ адзін інцыдэнт на беларуска-польскай мяжы: салдата камянямі паранілі ў твар
https://smarturl.click/6W03Y
Прадстаўнікі Падляскага аддзела Памежнай аховы Польшчы паведамілі, што 12 красавіка падчас аднаго з нападаў у раёне вёскі Чарамха быў паранены супрацоўнік памежнай службы. Камяні двойчы патрапілі яму ў твар.
Апрача таго польскі бок сьвярджае, што 13 красавіка разам з мігрантамі польскі патруль атакаваў мужчына ў форме.
Беларуская памежная служба не камэнтуе здарэньні.
На архіўным фота польскі памежнік на мяжы зь Беларусьсю.
У Віцебскай вобласьці пракуратура выявіла дэфіцыт асноўных прадуктаў у крамах
https://smarturl.click/p2wdX
Пракуроры праверылі крамы Сеньненскага раёна Віцебскай вобласьці і не знайшлі дастаткова сыру яек, рыбы і іншых харчоў.
Як паведаміла Генэральная пракуратура Беларусі, пракуратура Сеньненскага раёна праверыла 35 крамаў Віцебскага абласнога спажывецкага таварыства і дзьве прыватныя крамы на тэрыторыі раёна.
Пракуроры выявілі дэфіцыт асноўных прадуктаў харчаваньня: з 106 прадуктаў харчаваньня з абавязковага пераліку, які павінен быць у кожнай краме, у продажы не было 22, што складае 20,6 працэнта.
Як паведамляе Генэральная пракуратура, у продажы ў крамах Сеньненскага раёна адсутнічалі сыры, яйкі, ёгурты, рыба, на паліцах былі знойдзеныя пратэрмінаваныя слоікі з дзіцячым харчаваньнем і пратэрмінаваны хлеб.
Наступствы расейскай атакі на Сумы ў Вербную нядзелю – у фота.
13 красавіка каля паўдня расейскія войскі выпусьцілі дзьве балістычныя ракеты па цэнтры гораду Сумы на ўсходзе Ўкраіны. Прынамсі 34 чалавекі загінулі і больш за 100 атрымалі раненьні. У зоне пашкоджаньня знаходзяцца ўнівэрсытэт, жылыя дамы і крамы
Больш фота тут
Здымкі: AP Photo
Ашмянская разьня. Што ў Беларусі рабіла «польскае» паўстаньне
https://smarturl.click/6W0LY
Трагедыя адбылася 14-15 красавіка 1831 году ў Ашмянах у часе паўстаньня супраць расейскай акупацыі.
Паўстанцы вызвалілі горад Ашмяны ад расейскае ўлады. Такім чынам была перарваная паштовая сувязь віленскага расейскага губэрнатара з Масквой. Губэрнатар паслаў у Ашмяны войска: 300 казакоў, 5000 чалавек пяхоты і 4 гарматы. Паўстанцы ацанілі вялікую перавагу расейцаў і адступілі, у горадзе застаўся нешматлікі ар’ергард іхнага атраду.
У асобных крыніцах згадваецца розная колькасьць ахвяраў — да 500 чалавек. Пра тую падзею піша Сяргей Дубавец:
«Чаму мне ўспомнілася Хатынь? Бо Хатыні перасьледуюць беларусаў на працягу ўсёй нашай гісторыі, калі прышлыя сілы зьнішчалі паселішчы разам зь іх жыхарамі. Зусім забытая старонка беларускай гісторыі — Ашмянская разьня, якая адбылася ў 1831 годзе. І гэта «не перагорнутая старонка».
Дональд Трамп адрэагаваў на сьмертаносны ўдар Расеі па Сумах
https://smarturl.click/8p7L7
«Я думаю, што гэта было жудасна. І яны сказалі мне, што зрабілі памылку. Але я лічу, што гэта жахліва. Я думаю, што ўся вайна жудасная», — сказаў Трамп журналістам на борце Air Force One па вяртаньні ў Вашынгтон.
У Вербную нядзелю 13 красавіка каля 10.15 расейскія вайскоўцы нанесьлі два ракетныя ўдары па цэнтры горада Сумы. На гэты момант вядома аб 34 загінулых і 117 параненых.
На фота наступствы расейскай ракетнай атакі на Сумы 13 красавіка 2025
Лук'яновіч: СПА Беларусі з пачатку году зьнішчыла 18 дронаў самалётнага тыпу
https://smarturl.click/0BMX7
З пачатку 2025 году Мінабароны зафіксавала 128 парушэньняў дзяржаўнай мяжы ў паветранай прасторы, заявіў камандуючы ВПС і войскамі СПА Узброеных сіл Беларусі Андрэй Лук’яновіч. «У нас баявое прымяненьне (было — рэд.) 23 разы: нашы дзяжурныя сілы зьнішчылі 18 бесьпілётных лятальных апаратаў самалётнага тыпу», — заявіў ён.
23 сакавіка Мікалай Карпянкоў заявіў, што ў Беларусь «вельмі часта» залятаюць дроны з тэрыторыі Украіны. Карпянкоў дэ-факта прызнаў, што беларуская сыстэма абароны не спраўляецца зь імі.
Два беларускія выдаўцы трапілі ў шорт-ліст прэстыжнай міжнароднай прэміі
https://smarturl.click/vdbeG
Беларускія выдаўцы Надзея Кандрусевіч (выдавецтва Koska, у выгнаньні ў Швэцыі) і Дзьмітры Строцаў (выдавецтва Hochroth Minsk, у выгнаньні ў Нямеччыне) трапілі ў шорт-ліст прэміі Prix Voltaire 2025 Міжнароднай асацыяцыі выдаўцоў за свабоду публікацыі. Агулам у шорт-ліст увайшлі шэсьць выдаўцоў.
Расейскі ўдар па Сумах: вядома пра 32 загінулых і 99 пацярпелых, сярод іх ёсьць дзеці
Абнаўляецца: https://smarturl.click/WRDzX
Паводле апошніх зьвестак, у выніку ракетных удараў па цэнтры Сумаў загінулі 32 чалавекі, у тым ліку двое дзяцей. Колькасьць пацярпелых дасягнула 99 чалавек, сярод іх 11 дзяцей. Больш за ўсё людзей загінула ў тралейбусе, шмат хто вяртаўся з царквы.
У выніку ўдару пашкоджана шмат гістарычных будынкаў. Пашкоджаныя будынак унівэрсытэту, дзіцячы тэатар, унівэрсытэцкая бібліятэка, Інстытут фізыкі і царква, перадае карэспандэнт украінскай службы Радыё Свабода.
Ці добра вы ведаеце гісторыю беларускай мэдыцыны? Праверце сябе
ТЭСТ: https://smarturl.click/Vo7n
Калі беларускія гісторыкі сьцьвярджаюць, што Беларусь заўсёды была часткай Эўропы і эўрапейскай цывілізацыі, то і мэдыцына на беларускіх землях не павінна быць выключэньнем. Так і было ў сапраўднасьці. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю і дасягненьні беларускай мэдыцыны.
У Вербную нядзелю Расея нанесла ракетны ўдар па цэнтры Сумаў, загінулі сама меней 20 чалавек
Абнаўляецца: https://smarturl.click/WRDzX
Раніцай 13 красавіка расейскія войскі нанесьлі ракетны ўдар па ўкраінскім горадзе Сумы, паведаміў выканаўца абавязкаў мэра гораду Арцём Кабзар. Паводле яго, у выніку атакі загінулі сама меней 20 чалавек. У абласной адміністрацыі дадалі, што войскі Расеі ўдарылі дзьвюма балістычнымі ракетамі па цэнтры Сумаў.
Другая АЭС у Беларусі: стала вядома, якія два месцы разглядаюць для яе будаўніцтва
https://smarturl.click/oVJgB
Цяпер разглядаюць варыянты будаўніцтва ў Беларусі або дадатковага, трэцяга, энэргаблёка ўжо дзейнай БелАЭС у Астраўцы, або новай двухблёкавай АЭС у Магілёўскай вобласьці. Мінэнэрга Беларусі распрацоўвае тэхніка-эканамічнае абгрунтаваньне праекту, працу над ім павінны завяршыць да сярэдзіны гэтага году.
Ужо сёньня: дзень народзінаў Генадзя Мацура
«Я заўсёды пытаюся ў аўтара: якой вы хочаце бачыць сваю кнігу — мяккай, жорсткай, пяшчотнай?»
13 красавіка 1960 году нарадзіўся Генадзь Мацур, знаны кніжны графік, мастак, каліграф. Актыўны ўдзельнік нацыянальнага нефармальнага моладзевага руху 1970–1980 гадоў, сябра мастакоўскае суполкі «На паддашку» і студэнцкае «Майстроўні».
«Бібліятэка Свабоды», «Бібліятэчка часопіса „Дзеяслоў“», сотні кніг самых розных аўтараў пабачылі сьвет, пабываўшы перад тым у руках Мацура.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня»
Трамп працягнуў санкцыі супраць Расеі, якія ўвёў Байдэн у 2021 годзе
https://smarturl.click/ReLdD
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп падоўжыў на год агульнанацыянальны рэжым надзвычайнага становішча ў сувязі са «шкоднаснай дзейнасьцю» расейскіх уладаў за мяжой.
Гэты рэжым быў уведзены 15 красавіка 2021 году — яшчэ да расейскага поўнамаштабнага ўварваньня ва Ўкраіну, адміністрацыяй папярэдніка Трампа — Джо Байдэна. Пасьля ён працягваўся і пашыраўся іншымі ўказамі Байдэна, дзеяньне якіх таксама працягнутае.
Раней Трамп казаў, што разглядае санкцыі і тарыфы супраць Расеі, пакуль ня будзе дасягнутае перамір’е.
Удар расейцаў па Сумах. Відэа Свабоды
Сярод ахвяраў салістка-арганістка філярмоніі і некалькі дзяцей. Расея не спыняе ракетныя атакі на жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
❗️Увага! Зьмест гэтага відэа можа вас устурбаваць.
Ахвярамі агрэсіі Расеі сталі не менш як 618 украінскіх дзяцей
https://smarturl.click/ReLOl
Не менш як 618 дзяцей загінулі ва Ўкраіне ў выніку поўнамаштабнай расейскай агрэсіі, паведаміў 14 красавіка Офіс генэральнага пракурора Ўкраіны.
Паводле дадзеных ведамства, як мінімум 1884 дзіцяці атрымалі раненьні.
Дзеці гінулі і цярпелі ад ран у выніку апошніх расейскіх удараў па Крывому Рогу, Сумах, Нікапалю, іншых гарадах Украіны.
У выніку расейскага ўдару па горадзе Крывы Рог ахвярамі сталі дзевяць дзяцей.
Расея адмаўляе, што наносіць прыцэльныя ўдары па грамадзянскай інфраструктуры Ўкраіны, забіваючы мірных жыхароў і руйнуючы шпіталі, школы, дзіцячыя сады, аб’екты энэргетыкі і водазабесьпячэньня.
Украінскія ўлады і міжнародныя арганізацыі кваліфікуюць гэтыя ўдары як ваенныя злачынствы Расейскай Фэдэрацыі і падкрэсьліваюць, што яны маюць мэтанакіраваны характар.
На фота месца расейскай ракетнай атакі па Крывым Рогу, падчас якой загінула 9 дзяцей.
150 тысяч пакістанцаў замест 500 тысяч беларусаў. Стратэгічны ход Лукашэнкі як спосаб умацаваньня рэжыму?
https://smarturl.click/vdbEg
Валер Карбалевіч аналізуе, як пасьля 2020 году Лукашэнка аб’явіў пра геапалітычны разварот, разрыў з Захадам, з Эўропай, саюз з Глябальным Поўднем, і як на гэта ўплывае міграцыя:
«Беларуская эміграцыя мае свае асаблівасьці. Бо галоўны яе чыньнік — палітычны. За кароткі час пасьля 2020 году з краіны з’ехала 500-600 тысяч чалавек. Прычым маладых, адукаваных, кваліфікаваных. Палітычныя рэпрэсіі, распачатыя рэжымам, сталі хоць не адзінай, але важнай прычынай эміграцыі.
А вось цяпер высьвятляецца, што паварот на Поўдзень беларусы могуць адчуць у паўсядзённым жыцьці. Бо калі сюды прыедзе 150 тысяч пакістанцаў з сем’ямі, то давядзецца іх інтэграваць. Ці гатовыя беларусы маральна-псыхалягічна жыць побач з людзьмі іншай культуры?»
Пачаўся суд над былым прэзыдэнтам Паўднёвай Карэі за арганізацыю мяцяжу
https://smarturl.click/JnGOD
Былы прэзыдэнт Паўднёвай Карэі Юн Сок Ёль 14 красавіка паўстаў перад судом у справе аб увядзеньні ваеннага становішча.
У судзе Юн Сок Ёль адмаўляў, што меў намер учыніць мяцеж.
Юн Сок Ёля абвінавачваюць у спробе мяцяжу празь няўдалае абвяшчэньне ваеннага становішча, але каманда ягоных адвакатаў адпрэчыла абвінавачаньні, а былы прэзыдэнт выступіў, каб абараніць сябе.
Пракуратура сьцьвярджае, што Юн Сок Ёль «плянаваў падбухторваць да мяцяжу з мэтай падарваць канстытуцыйны парадак».
Вэрдыкт, як чакаецца, вынесуць у жніўні.
На фота былы прэзыдэнт Паўднёвай Карэі Юн Сок Ёль.
Інфляцыя ў Беларусі за тры месяцы перасягнула гадавы прагноз, у лідэрах — прадукты харчаваньня
https://smarturl.click/3QRbg
Паводле Белстату, інфляцыя за першы сёлетні квартал складае 5,6%, а прырост цэнаў на харчовыя тавары — 6,9%.
Як паведамляецца ў штотыднёвым аглядзе Эўразійскага банку разьвіцьця, «паскарэньне росту цэнаў зьвязанае як з падвышэньнем цэнаў на сэзонныя тавары, так і з аслабленьнем беларускага рубля да расейскага (асноўны імпарт харчаваньня ідзе з РФ) у апошнія месяцы».
Такім чынам, інфляцыя за першы квартал перасягнула гадавы прагноз ураду і Нацыянальнага банку, яна будзе расьці надалей, прагназуюць эканамісты ЭАБР.
На архіўным фота крама ў Менску
Кароўнік, сьвінарнік, гандаль крыптай. Як беларускія IT-спэцыялісты прафэсійна дэградуюць падчас зьняволеньня «за палітыку»
https://smarturl.click/ZXaR2
Паводле зьвестак праваабаронцаў, каля сотні беларускіх ІТ-спэцыялістаў асуджаныя ў крымінальных справах.
Тэрміны розныя — ад пары гадоў папраўчых работ за нібыта хуліганства і ўдзел у пратэстах да 10–12 гадоў за ахвяраваньні і падтрымку «экстрэмісцкай дзейнасьці».
Расказваем, з якімі цяжкасьцямі сутыкаюцаа беларускія праграмісты за кратамі і пасьля вызваленьня.
На архіўным фота Парк высокіх тэхналёгіяў пад Менскам
Ужо сёньня: дзень народзінаў Сымона Рак-Міхайлоўскага
14 красавіка 1885 году нарадзіўся Сымон Рак-Міхайлоўскі, грамадзка-палітычны дзеяч, чалец Рады Беларускай Народнай Рэспублікі, публіцыст, заснавальнік і дырэктар настаўніцкай сэмінарыі ў Барунах (1920–1922).
Пра іншыя падзеі 14 красавіка ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»
Галоўнае за 13 красавіка
❗️Расея ў Вербную нядзелю атакавала ракетамі цэнтар Сумаў: больш за 30 загінулых і звыш сотні пацярпелых
☢️ Стала вядома, дзе ў Беларусі можа зьявіцца другая АЭС
🇵🇱 МУС Польшчы: сярод мігрантаў, якія напалі на машыну памежнікаў, заўважылі чалавека ў форме беларускіх службаў
📚 Два беларускія выдаўцы трапілі ў шорт-ліст прэстыжнай міжнароднай прэміі
🏖 У Кітай за $1025 ці ў Аман за $900: Куды беларусу сёлета паехаць у адпачынак
✍🏻 Ці добра вы ведаеце гісторыю беларускай мэдыцыны. Праверце сябе: ТЭСТ
Увага да кожнай дэталі: як беларуска стварыла івянецкі касьцёл з Lego
Беларуска Аляксандра вырашыла зрабіць сяброўцы на дзень народзінаў асаблівы падарунак. Сяброўка мусіла зьехаць зь Беларусі, і, каб падтрымаць яе й нагадаць пра родныя мясьціны, дзяўчына сабрала з Lego мадэль касьцёла зь яе мястэчка. 👆🏻Расказваем, як у яе гэта атрымалася.
МУС Польшчы: сярод мігрантаў, якія напалі на машыну памежнікаў, заўважылі чалавека ў форме беларускіх службаў
https://smarturl.click/GgjV4
Мігранты напалі на аўтамабіль польскіх памежнікаў на мяжы зь Беларусьсю, сярод іх відэакамэры зафіксавалі чалавека ў беларускіх службаў, паведаміў 13 красавіка прэс-сакратар міністра ўнутраных спраў і адміністрацыі Польшчы Яцэк Дабжынскі ў сацсетцы Х і апублікаваў відэа інцыдэнту.
Улады Беларусі пакуль ніяк не камэнтавалі гэтай заявы.
Выява: скрыншот зь відэа x.com/JacekDobrzynski
«Народных апалчэнцаў» пад Горадняй з удзелам артылерыі вучаць змагацца з дывэрсантамі
https://smarturl.click/nVj66
Падчас вучэньняў 13-15 красавіка плянуюць адпрацаваць «пытаньні аховы і абароны аб’ектаў тэрытарыяльнай абароны, барацьбы з дывэрсійна-выведвальнымі групамі суперніка, забесьпячэньня мераў ваеннага становішча, у тым ліку з удзелам народнага апалчэньня».
У Кітай за $1025 ці ў Аман за $900: Куды беларусу сёлета паехаць у адпачынак
https://smarturl.click/9oxDp
Адпачынак за год падаражэў на 15-20%. Турыстычныя фірмы прапаноўваюць паездкі ў Эгіпэт, Турцыю, а таксама экзотыку — Аман, Кітай, Кубу. Паглядзелі, колькі каштуюць туры і ці можна яшчэ зьезьдзіць адпачыць у Эўропу.
Атрымаць шэнгенскую візу ў Беларусі становіцца ўсё цяжэй, з гэтай нагоды мяняюцца і кірункі, якія турфірмы прапануюць беларусам для адпачынку. Сярод звыклых кірункаў зьяўляюцца экзатычныя варыянты. Глядзім, што прапануюць.
ЗША вызвалілі ад узаемных мытаў смартфоны і кампутары
https://smarturl.click/GgjJ4
Смартфоны, кампутары і іншая спажывецкая электроніка, чыпы, працэсары, жорсткія дыскі, карты памяці, паўправадніковыя прылады і шэраг іншых тавараў увайшлі ў сьпіс выключэньняў з імпартных мытаў, уведзеных раней адміністрацыяй Трампа.
Сьпіс тавараў апублікавала Памежна-мытная служба ЗША. На пералічаныя ў ім тавары ня будуць распаўсюджвацца ні базавыя 10%-я мыты, уведзеныя ЗША для многіх краінаў сьвету, ні 125% дадатковыя мыты, якія дзейнічаюць цяпер для Кітая.
Галоўнае за 12 красавіка:
📌 Лукашэнка назваў Пачобута «вечнай праблемай», згадаў зьнікненьне Мельнікавай і распавёў пра 150 тысяч працоўных мігрантаў з Пакістана
📌 На суботніку ў Менску пры ўдзеле Лукашэнкі высадзілі чырвоныя дубы. Яны шкодзяць мясцовай флёры
📌 У Віцебскай вобласьці з аўкцыёну прадаюць былы кляштар бэрнардынцаў. Пачатковая цана — 42 рублі
📌 Расея адправіла ў космас лётніка, якога ва Ўкраіне асудзілі за дзяржаўную здраду
📌 Ва Ўкраіне разьбіўся другі зьнішчальнік F-16. Загінуў 26-гадовы лётнік
📌 Трамп працягнуў санкцыі супраць Расеі, якія ўвёў Байдэн у 2021 годзе
📌 «Гэта вам ня 40 тысяч эўра за Эвэрэст заплаціць». Чаму ўзыходжаньне беларускі Ліліі Яноўскай на Анапурну можна лічыць фантастыкай
Лукашэнка назваў Пачобута «вечнай праблемай», згадаў зьнікненьне Мельнікавай і распавёў пра 150 тысяч працоўных мігрантаў з Пакістана.
https://smarturl.click/E1maL
Выступаючы падчас рэспубліканскага суботніку на месцы будаўніцтва Нацыянальнага гістарычнага музэю і парку Народнага адзінства, Лукашэнка зрабіў некалькі гучных заяваў.
У сваіх прамовах ён назваў палітыку Польшчы ў адносінах да Беларусі «кан’юнктуршчынай», зноў паскардзіўся, што Беларусь хацела выдаць Польшчы затрыманага журналіста Пачобута, але тая нібыта адмовілася, і падрабязна патлумачыў, якіх 150 тысяч пакістанцаў чакае ў Беларусі.