16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
«Усё навідавоку — бяры і перапрацоўвай». Навуковец Сяргей Бесараб — пра рэдказямельныя мэталы ў Беларусі і сьвеце
https://smarturl.click/M1QvV
Сьвет загаварыў пра рэдказямельныя мэталы, а беларускія навукоўцы з Акадэміі навук цягам дзесяцігодзьдзяў спрабавалі зьвярнуць увагу ўладаў на тое, што ёсьць «жывое золата», якое ляжыць на паверхні і патрабуе мінімальнага ўдзелу геолягаў дзеля яго здабычы і перапрацоўкі. Пра гэта Свабодзе расказаў навуковец, хімік Сяргей Бесараб.
Ён патлумачыў, што такое рэдказямельныя мэталы, навошта яны Трампу, колькі такіх карысных выкапняў у Беларусі і ці можна на гэтым зарабіць.
Зьявіліся новыя дэталі ў справе беларуса, якога абвінавацілі ў крадзяжах у Бучы ў часе расейскай акупацыі
https://smarturl.click/aJ5Dd
Паводле матэрыялаў справы, беларус пранікаў у пустыя будынкі праз вокны або ламаў дзьверы і выносіў адтуль розную маёмасьць — ноўтбукі, фотаапараты і прылады да іх, залатыя і срэбныя вырабы, ровары, надзіманую лодку, ласты, скураныя рамяні, некалькі дарослых і дзіцячых гадзіньнікаў, электрычныя інструмэнты, мабільныя тэлефоны і гэтак далей.
Мінінфарм Беларусі за год заблякаваў больш як 3150 «дэструктыўных» інтэрнэт-рэсурсаў
https://smarturl.click/z23GJ
Паводле Маркава, за апошнія 10 гадоў агулам заблякавалі каля 15 тысяч такіх рэсурсаў. «Дэструктыўнымі» ўлады называюць рэсурсы, дзе публікуецца інфармацыя і выказваюцца думкі, якія супярэчаць афіцыйнай палітыцы рэжыму Лукашэнкі і дзяржаўнай прапагандзе.
Лукашэнка даў інтэрвію блогеру Марыё Наўфалю. Што пра яго вядома і ці пісаў ён пра Беларусь
https://smarturl.click/G6xG4
Прэс-служба Лукашэнкі выхваляецца, што ў Менск паступае шмат прапановаў пра інтэрвію ад заходніх выданьняў. Цяпер Лукашэнка вырашыў паразмаўляць з блогерам, рэпутацыя якога неадназначная.
Адміністрацыя Трампа скасоўвае 90% кантрактаў агенцтва USAID на замежную дапамогу
https://smarturl.click/O0RGO
Скарачэньні, падрабязна апісаныя адміністрацыяй, пакінуць нешматлікія ацалелыя праекты USAID для праваабаронцаў, каб паспрабаваць выратаваць іх у судовых спрэчках.
ХАМАС перадаў целы чатырох ізраільскіх закладнікаў, у адказ Ізраіль адпусьціць 625 палестынскіх зьняволеных
https://smarturl.click/jkq4d
Ізраіль і радыкальныя палестынскія групоўкі ў сэктары Газа працягваюць абмены закладнікамі і іх целамі.
У Расеі шукаюць зьніклага бязь зьвестак ураджэнца Беларусі, які ваяваў у расейскай арміі
https://smarturl.click/mpWb5
Частка, у якой служыў ураджэнец Беларусі, актыўна ваюе ва Ўкраіне з пачатку расейскага ўварваньня ў Данецкую вобласьць у 2014 годзе. Яны ўдзельнічалі ў баях пад Дэбальцавым у 2015 годзе, а пасьля нападу ў 2022 годзе — на харкаўскім кірунку: пад Купянскам і Ваўчанскам.
На 10-я ўгодкі забойства Барыса Нямцова cям’я падзялілася ўспамінамі ягонай маці. ВІДЭА
https://smarturl.click/0eZjp
Сям’я крытыка Крамля Барыса Нямцова падзялілася ўспамінамі ягонай маці — праз 10 гадоў пасьля таго, як расейскі палітык быў застрэлены на Маскварэцкім мосьце. У інтэрвію, якое запісала дачка Нямцова, яго маці Дзіна апісвае палітычнае абуджэньне свайго сына.
Дарагія грошы. Чаму ў Беларусі даражэюць крэдыты на жыльлё і аўтамабілі
https://smarturl.click/ppx2j
«Банкі вырашаюць выдаваць менш крэдытаў, каб мець запас фінансаў».
Пра што гаворыцца ў пагадненьні ЗША і Ўкраіны аб карысных выкапнях і што яно значыць
https://smarturl.click/mpWpB
Украіна і ЗША дамовіліся пра пагадненьне, якое дазволіць Злучаным Штатам атрымаць доступ да ўкраінскіх прыродных рэсурсаў, на фоне дыпляматычных намаганьняў спыніць трохгадовую вайну Расеі супраць Украіны.
Украінскі ўрад ухваліў падпісаньне пагадненьня. Трамп пацьвердзіў, што Зяленскі прыбудзе для гэтага ў Вашынгтон 28 лютага, і заявіў, што ЗША ня будуць даваць Украіне дадатковых гарантыяў бясьпекі, бо «на Ўкраіну ніхто не нападзе, пакуль там прысутнічае Амэрыка». Расказваем, пра што гаворка ў пагадненьні і што яно значыць.
«Беларуска-расейская Дамова аб гарантыях бясьпекі — шлях да эскаляцыі ў рэгіёне», — палітоляг Марозаў
https://smarturl.click/3k8kG
«Дамовай аб гарантыях бясьпекі зь Беларусьсю Крэмль узмацняе ціск на краіны Эўропы», — лічыць расейскі палітоляг Аляксандар Марозаў. Паводле яго, «магчымасьці манэўру ў Лукашэнкі ў новай сытуацыі зьмяншаюцца».
Галоўнае за 26 лютага
👫 Беларусь зноў сярод самых несвабодных краін сьвету ў індэксе Freedom House
📈 У Беларусі адначасна растуць беспрацоўе і дэфіцыт кадраў
🧒🏼 За пяць гадоў на 60% больш дзяцей у Беларусі апынуліся «ў сацыяльна небясьпечным становішчы», — Генпракуратура
🇱🇹 Беларус стаў адным з пераможцаў кулінарнага конкурсу ў Літве
📚 78% беларусаў не чытаюць сучасных беларускіх аўтараў. Ці можна верыць афіцыйнай статыстыцы
🏳️🌈 «Рэжым хоча, каб квір-людзей не было», — актывістка пра перасьлед ЛГБТК+ cупольнасьці ў Беларусі і кампанію «Каханьне — мая рэлігія»
👩🏼 Тры гады бяз мужа і таты. Вялікая размова з Алесяй Рак, жонкай вызваленага журналіста Свабоды Андрэя Кузьнечыка
🙍🏻♂️ ДНК беларусаў мае тры асноўныя складнікі і два меншыя, — этноляг Вадзім Сідараў
✍🏻 Пра што гаворыцца ў пагадненьні ЗША і Ўкраіны аб карысных выкапнях, і што яно значыць
Беларус стаў адным зь пераможцаў кулінарнага конкурсу ў Літве
https://smarturl.click/aJ5JJ
24-гадовы шэф-кухар зь Берасьця Артур Сёмін, які працуе ў прэстыжным рэстаране гатэля ў Вільні, заваяваў срэбра на нацыянальным конкурсе шэф-кухараў Літвы. «Другое месца ў 24 гады ў іншай краіне — гэта было нешта зь нечым, але ўсё атрымалася, нягледзячы на стрэс і памылкі», — расказаў ён LRT.
«Гісторыя на Свабодзе». ДНК беларусаў мае тры асноўныя складнікі і два меншыя, — этноляг Вадзім Сідараў
https://youtu.be/vgPqmR7uU8I
Хто такія беларусы паводле генэтычных дасьледаваньняў? Адкуль у іх ДНК балканскі сьлед? Якога ўплыву ў генах беларусаў больш — балцкага, паўночнага ці паўднёвага? І ці ўплывае генагеаграфія на гісторыю народу? — Пра гэта і іншае гаворым з этнолягам, дактарантам Карлавага ўнівэрсытэту ў Празе Вадзімам Сідаравым.
У Босьніі і Герцагавіне асудзілі прэзыдэнта Рэспублікі Сэрбскай Міларада Додзіка
https://smarturl.click/qlz50
Суд Босьніі і Герцагавіны вынес прысуд Мілараду Додзіку за непавагу да рашэньняў Вярхоўнага прадстаўніка міжнароднай супольнасьці. Яго асудзілі на год зьняволеньня і забаранілі займаць пасаду прэзыдэнта Рэспублікі Сэрбскай на працягу 6 гадоў. Додзіка вінавацілі ў падпісаньні прэзыдэнцкіх указаў, якія прызналі правамоцнымі два неканстытуцыйныя законы Рэспублікі Сэрбскай, якія раней ануляваў Вярхоўны прадстаўнік.
«Літва прызнала БНР з „Пагоняй“ у 1918, і РБ у 1991-ым». Гісторык Русьціс Камунтавічус пра матыў таго самага ліста
https://smarturl.click/B6Ydx
Літоўскі гісторык Русьціс Камунтавічус пракамэнтаваў Свабодзе ліст літоўскіх грамадзкіх дзеячоў прэзыдэнту Гітанасу Наўседу, у Міністэрства замежных спраў і ў Сэйм з заклікам забараніць выкарыстаньне сымбалю «Пагоня» як на пашпартах, якія зьбіраецца выпускаць беларуская апазыцыя, так і ў любой іншай форме ў афіцыйным кантэксьце.
Беларускі актывіст у Літве даказаў праз суд, што не зьяўляецца пагрозай нацыянальнай бясьпецы
https://smarturl.click/Adqj0
«Правы чалавека парушаюцца, калі разьядноўваецца сям’я». Беларус Віктар Евілін, бацька чатырох дзяцей які жыве ў Літве, здолеў праз суд давесьці, што не зьяўляецца для гэтай краіны пагрозай нацыянальнай бясьпецы. Раней такі статус ён атрымаў, бо да 2013 году працаваў у МНС.
Улады Беларусі прызналі «экстрэмісцкімі» сацсеткі ўкраінскага журналіста Гардона, які браў інтэрвію ў Лукашэнкі
https://smarturl.click/xBRqm
Пазьней Аляксандар Лукашэнка назваў украінскага журналіста Дзьмітра Гардона «мярзотнікам» і прапанаваў пасадзіць яго ў СІЗА за балбатлівасьць.
«Нехта сказаў, што па нас могуць страляць». Тры гады таму ў Беларусі былі апошнія на гэты час масавыя пратэсты. Пагаварылі зь іх удзельніцамі
https://smarturl.click/1d245
«Мы ішлі, хоць бачылі вакол АМАП, аўтазакі, якія стаялі шэрагамі, каб „прымаць“ людзей. Але не было страху затрыманьня. Быў, падаецца мне, фаталізм, што ў прынцыпе ўсё роўна — якое пакараньне чакае. Для людзей было важна ў той момант выказаць сваю пазыцыю».
Амэрыканскія і расейскія дыпляматы ладзяць новыя перамовы, у парадку дня дзейнасьць амбасадаў
https://smarturl.click/B6YM5
🇺🇸🇷🇺 Другі раўнд перамоваў паміж ЗША і Расеяй праходзіць у Стамбуле. Перамовы заплянаваныя ў закрытым рэжыме; бакі не назвалі імёны чальцоў сваіх дэлегацый.
Чатыры рэчы, якія трэба ведаць пра Трампа, Украіну і «дыпляматыю хуткай трансфармацыі»
https://smarturl.click/kjYg4
Якія галоўныя высновы можна зрабіць пасьля ашаламляльнага павароту дыпляматыі з удзелам Трампа, Зяленскага, Пуціна, угоды аб карысных выкапнях і спробы спыніць вайну Расеі ва Ўкраіне? Аналіз робіць журналіст Свабоды Рэй Фурлонг.
#rfe_rl
«Беларуска-расейская Дамова аб гарантыях бясьпекі — шлях да эскаляцыі ў рэгіёне», — палітоляг Марозаў
https://smarturl.click/3k8kG
Ці азначае ратыфікацыя Дамовы аб гарантыях бясьпекі, што ў Беларусі ў хуткім часе зьявяцца новыя расейскія вайсковыя аб’екты? Наколькі імаверны новы расейскі ўдар па Ўкраіне з тэрыторыі Беларусі з выкарыстаньнем вучэньняў «Захад—2025»? Ці будуць разьмешчаныя ў Беларусі расейскія ракеты «Арэшнік»?
Зноў судзяць палітвязьня Францкевіча, яго маці раней затрымалі і засудзілі на калёнію
https://smarturl.click/bap5l
У судзе Аршанскага раёну і гораду Воршы 27 лютага пачынаецца працэс над анархістам Аляксандрам Францкевічам.
Сёньня трэцяя гадавіна рэфэрэндуму і пратэстаў супраць расейскага ўварваньня ва Ўкраіну
27 лютага 2022 году ў Беларусі адбыліся акцыі пратэсту супраць расейскага ўварваньня ва Ўкраіну. Было затрымана ня менш за 800 чалавек. Акцыі супалі з асноўным днём галасаваньня на рэфэрэндуме аб зьмяненьні Канстытуцыі, які быў закліканы яшчэ больш умацаваць уладу Аляксандра Лукашэнкі.
Больш падзей 27 лютага ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/5OGZD
Што здарыцца, калі ЗША скасуюць свае санкцыі супраць Беларусі? — адказвае Міхаіл Кірылюк
https://smarturl.click/opEpW
Юрыст, праўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўленьня Міхаіл Кірылюк разважае пра тое, ці можа новая Адміністрацыя ЗША скасаваць санкцыі супраць Беларусі і што гэта можа даць афіцыйнаму Менску.
Тлумачым з Гурневічам. Як зьмяніліся рыторыка прапагандыстаў пасьля абраньня Трампа
ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=0NApS5eWxK0
Пасьля абраньня Дональда Трампа на пасаду прэзыдэнта ЗША лукашэнкаўская прапаганда пачала мяняць рыторыку адносна амэрыканскай палітыкі і перамоўнага працэсу вакол спыненьня вайны і Эўропы. На месца антыамэрыканізму прыйшоў антыэўрапеізм.
Дзьмітры Гурневіч уважліва прасачыў, што цяпер гавораць пра ЗША, Трампа і Эўразьвяз Лукашэнка і ягоныя прапагандысты.
Каму муліць «Пагоня»? Абмяркоўваюць літоўскі і беларускі гісторыкі
ВІДЭА: https://www.youtube.com/live/3zNtZydlMFI
Амаль 70 грамадзкіх дзеячоў Літвы накіравалі ліст прэзыдэнту Гітанасу Наўседу, у Міністэрства замежных спраў і ў Сэйм з заклікам забараніць выкарыстаньне сымбалю Пагоня (па-літоўску Vytis) як на пашпартах, якія зьбіраецца выпускаць беларуская апазыцыя, так і ў любой іншай форме ў афіцыйным кантэксьце.
Пра канфлікт на гістарычнай глебе ў эфіры Свабоды разважаюць літоўскі гісторык Русьціс Камунтавічус і беларускі гісторык Аляксандар Пашкевіч.
У Беларусі прызналі «экстрэмісцкімі» сацсеткі армянскай блогеркі, якую вывезьлі ў Ерэван на самалёце Лукашэнкаў
Рашэньне аб прызнаньні «экстрэмісцкімі» сацсетак армянскай блогеркі Бэлы (Розы Бабаханян) 24 лютага прыняў суд Чыгуначнага раёну Гомля. У той жа дзень блогерку, якая правяла два тыдні за кратамі ў Беларусі, выслалі ў Армэнію на ўрадавым самалёце, які выкарыстоўвае сям’я Лукашэнкі.
За пяць гадоў на 60% больш дзяцей у Беларусі апынуліся «ў сацыяльна небясьпечным становішчы», — Генпракуратура
https://smarturl.click/aJ5B0
Колькасьць дзяцей, бацькоў якіх пазбавілі бацькоўскіх правоў, за 5 гадоў вырасла на 64%.
У Беларусі пастаноўку ў так званае «сацыяльна небясьпечнае становішча» (СНС) выкарыстоўваюць як інструмэнт палітычных рэпрэсіяў. У СНС дзіця можа трапіць у тым ліку, калі бацькоў судзілі за «распаўсюдж экстрэмізму» (адзін з самых папулярных палітычных артыкулаў у Беларусі), альбо пры адсутнасьці афіцыйнага працаўладкаваньня на працягу трох месяцаў.
Былы палітвязень распавёў, што ў Магілёўскай калёніі шылі форму для расейскіх салдат і матрацы для вагнэраўцаў
https://smarturl.click/4kJMD
Былы палітвязень Андрэй Аўсіевіч расказаў @zerkalo_io пра тое, як у калёніі № 15 пад Магілёвам, дзе ён адбываў пакараньне за камэнтар на адрас міліцыянта, на заказ Расеі шылі форму для расейскіх вайскоўцаў ды выконваюць іншыя «ваенныя заказы».