16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
«Гамафобія ў законе». Як жывуць за кратамі вязьні зь «нізкім сацыяльным статусам» і колькі сярод іх палітвязьняў
Жыцьцё вязьняў «зь нізкім сацыяльным статусам» застаецца адной з найбольш закрытых тэмаў у беларускім грамадзтве. Наданьне «нізкага статусу» — гэта ня толькі даўняя турэмная субкультура, але спосаб, якім адміністрацыі пэнітэнцыярных установаў маніпулююць вязьнямі і палітвязьнямі.
https://smarturl.click/M1DX2
Улады Ізраіля: жывыя толькі 25 закладнікаў з 33, якіх абяцаў вызваліць ХАМАС
Згодна зь перададзеным ХАМАС сьпісам, у наступныя тыдні жывымі вернуцца толькі 25 ізраільскіх закладнікаў. Пра гэта заявіў Давід Мэнсэр, прадстаўнік ізраільскага ўраду. Целы васьмі загінулых ХАМАС перадасьць іхным родным. Улады Ізраіля ўжо праінфармавалі аб гэтым сем’і ахвяр.
https://smarturl.click/9zlG4
85 гадоў з дня нараджэньня Леаніда Дайнекі
28 студзеня 1940 году нарадзіўся Леанід Дайнека, вядомы як адзін з найлепшых беларускіх гістарычных пісьменьнікаў. Ён аўтар раманаў «Меч князя Вячкі» пра барацьбу Полацка зь немцамі ў Ніжнім Падзьвіньні, «Сьлед ваўкалака» пра полацкага князя Ўсяслава Брачыславіча, «Жалезныя жалуды» пра раньні этап станаўленьня Вялікага Княства Літоўскага, «Назаві сына Канстанцінам» пра гістарычныя падзеі XV–XVI стагодзьдзяў у Рыме, ВКЛ і Канстанцінопалі.
У часы незалежнасьці Беларусі разам з сынамі Сяргеем, Зьмітром і Сьцяпанам Леанід Дайнека займаўся прадпрымальніцкай дзейнасьцю, заснаваў фірмы «Пасад» і «БелПі». Сямейная кампанія вырабляла гатункі настояў «Крамбамбуля». Памёр 21 жніўня 2019 году.
Больш падзей гэтага дня ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/jkxZl
ЭЗ, Аўстралія, Вялікая Брытанія, Канада і Новая Зэляндыя ў супольнай заяве асудзілі «фальшывыя» выбары ў Беларусі
«Ніякія выбары ня могуць лічыцца свабоднымі, справядлівымі або адпаведнымі міжнародным стандартам, калі яны праводзяцца ў атмасфэры працяглых рэпрэсіяў, якія характарызуюцца ўціскам грамадзянскай супольнасьці, адвольнымі затрыманьнямі і абмежаваньнямі сапраўднага палітычнага ўдзелу у іх», — гаворыцца ў супольнай заяве:
https://smarturl.click/op05W
Галоўнае за 27 студзеня
🗣 ЦВК агучыла папярэднія вынікі выбараў у Беларусі. МЗС краін Эўразьвязу заявілі аб непрызнаньні вынікаў выбараў
🙍🏻♂️ Агучаныя ЦВК лічбы маюць псыхалягічнае значэньне для самога Лукашэнкі, — палітоляг Рудкоўскі
🎥 Дзень (ня)выбараў. Відэакамэнтар Віталя Цыганкова
🇬🇧 Вялікая Брытанія і 🇨🇦 Канада ўвялі новыя санкцыі адносна Беларусі
🙍🏻♀️ Мэдсястра ў раённай лякарні, двое дзяцей. Што вядома пра жанчыну з Лоева, якая прагаласавала на двух участках
🇺🇦 Ва Ўкраіне адрэагавалі на заяву Лукашэнкі пра беларускіх міратворцаў
📚 У Польшчы выйшла кніга пра страчаны шанец эўрапейскага выбару Беларусі. ФОТА
✍🏻Памутнелае люстэрка. Ліст да менскага сябра пра сорам
Вялікая Брытанія ўвяла санкцыі супраць трох абаронных прадпрыемстваў Беларусі, старшыні ЦВК і яшчэ 6 чалавек
Пад санкцыі трапілі старшыня ЦВК Беларусі Ігар Карпенка,
начальнік ГУБАЗіК Андрэй Ананенка і ягоны намесьнік
Міхаіл Бедункевіч, а таксама начальнікі папраўчай калёніі № 11 г. Ваўкавыска Віктар Дуброўка, турмы № 1 у Горадні Павал Казакоў і СІЗА № 1 Менску Андрэй Цэдрык.
Таксама пад санкцыямі апынуліся завод «Легмаш» (Ворша),
канструктарскае бюро «Бесьпілётныя верталёты» і ААТ «АЛЕЎКУРП»:
https://smarturl.click/1dlAo
Канада ўвяла новыя санкцыі супраць Беларусі
27 студзеня кіраўніца МЗС Канады Мэлані Жалі паведаміла пра ўвядзеньне санкцыяў супраць 10 асобаў і 12 арганізацый Беларусі у адказ на фальсыфікацыю прэзыдэнцкіх выбараў і пастаянныя парушэньні правоў чалавека ў Беларусі.
«Сёньня мы дасылаем Аляксандру Лукашэнку выразны сыгнал: Канада ня будзе маўчаць, пакуль яго рэжым працягвае таптаць правы і свабоды грамадзян Беларусі і падтрымліваць поўнамаштабнае ўварваньне Расеі ва Украіну», — гаворыцца ў заяве:
https://smarturl.click/3kleG
Узламалі сайт аб’яднаньня былых беларускіх сілавікоў BelPol, спрабавалі ўзламаць сайт Motolko. help
У BelPol пацьвердзілі тэлеканалу Белсату, што сайт аб’яднаньня быў узламаны, але заявілі, што «праз тое, што сайт навіновы, ніякай крытычнай інфармацыі, акрамя той, што была апублікаваная, на ім не было».
Таксама пра спробу ўзлому 27 студзеня з дапамогай DDOS-атакі паведаміў сайт Motolko.help:
https://smarturl.click/W328W
Памерла Тацяна Навасельская. Яна дасьледавала савецкія рэпрэсіі і даглядала Вайсковыя могілкі ў Менску
Тацяна Навасельская была ўнучкай беларускага паэта Сяргея Знаёмага, якога ў 1930-я гады напаткаў тыповы лёс беларускага інтэлігента тых гадоў — рэпрэсіі. Яго арыштавалі, і ён загінуў у ГУЛАГу.
https://smarturl.click/JDQMg
Агучаныя ЦВК лічбы маюць псыхалягічнае значэньне для самога Лукашэнкі, — палітоляг Рудкоўскі
Палітоляг Пётра Рудкоўскі аналізуе вынікі прэзыдэнцкай кампаніі і заяўляе, што тэма транзыту ўлады ў Беларусі застаецца актуальнай.
https://smarturl.click/LYRWM
Улады Швэцыі затрымалі судна ў сувязі з пашкоджаньнем кабэлю на Балтыцы, падазраюць дывэрсію
Паўночнаатлянтычны альянс узмацніў сваю прысутнасьць у Балтыйскім моры на просьбу Фінляндыі і Эстоніі на тле пашкоджаньняў падводных кабэляў, якія адбыліся апошнім часам.
У Латвійскім дзяржаўным цэнтры радыё- і тэлевяшчаньня (LVRTC) паведамілі аб пашкоджаньні яшчэ аднаго камунікацыйнага кабэля, якія забясьпечваў сувязь па маршруце Вэнтсьпілс (Латвія) — Готлянд (Швэцыя).
https://smarturl.click/5Ol3O
35 гадоў «Закону аб мовах». Што мы ведаем пра яго? Тэст
Напярэдадні, 26 студзеня споўнілася 35 гадоў з таго моманту, як Вярхоўны Савет яшчэ Беларускай ССР прыняў Закон «Аб мовах», які надаў беларускай мове статус адзінай дзяржаўнай. Што мы ведаем пра той Закон 1990 году, яго выкананьне і вынікі? Праверце сябе ў тэсьце!
https://smarturl.click/w9y9n
Пратэст беларусаў Таронта 🇨🇦
26 студзеня на Nathan Phillips Square у Таронта прадстаўнікі беларускай грамады Канады выступілі супраць адсутнасьці справядлівых выбараў прэзыдэнта Беларусі і выказалі рашучасьць змагацца за справядлівасьць і паказваць таксама ў замежжы змаганьне беларускага народа за сваю краіну. Акрамя нацыянальных беларускіх сьцягоў, на акцыі былі таксама сьцягі Ўкраіны і Канады.
Здымкі чытачоў Свабоды
27 студзеня 1527 году войска Вялікага Княства Літоўскага на чале з Канстанцінам Астроскім разьбіла крымскіх татараў у бітве на рацэ Альшаніцы (паміж Каневам і Кіевам).
27 студзеня 1880 году, 145 гадоў таму, Томас Эдысан запатэнтаваў электрычную лямпачку.
27 студзеня 1906 году Іван Пуліхаў разам з Аляксандрай Ізмайловіч зрабіў замах на менскага губэрнатара Паўла Курлова.
27 студзеня 1913 году ў Вільні адбылася першая пастаноўка камэдыі Янкі Купалы «Паўлінка».
27 студзеня 1945 году канцэнтрацыйны лягер Аўшвіц-Біркенаў быў заняты савецкімі войскамі. (На здымку: Корпус былога нацысцкага лягера Аўшвіц у Польшчы)
Пра іншыя падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле Ўжо сёньня:
https://smarturl.click/mpmbz
Сын, сабака і 5-гадзінная прэс-канфэрэнцыя. Валер Карбалевіч пра выбарчы дзень у Беларусі
Лукашэнка прыйшоў галасаваць з сынам і сабакам і правёў пяцігадзінную прэс-канфэрэнцыю. Палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч аналізуе дзень выбараў у Беларусі.
ВІДЭА: https://youtu.be/QYFPOvtCefI
Кітайскі стартап DeepSeek запусьціў бясплатнага памочніка штучнага інтэлекту і выклікаў масавы распродаж акцый на рынку
На мінулым тыдні кітайскі стартап DeepSeek запусьціў бясплатнага памочніка штучнага інтэлекту, які, паводле кітайцаў, выкарыстоўвае менш дадзеных за малую частку цаны на існыя паслугі. Да панядзелка памочнік абагнаў амэрыканскага канкурэнта ChatGPT у загрузках з Apple (AAPL.O).
https://smarturl.click/aJO7J
Завушніцы з «Ў», хэйт і песьня пра вёску. Гутарка з падляскай сьпявачкай Niczos пра «Эўравізію»
«Мы зрабілі песьню, і ўсё. Але гэта зараджае ў людзях нешта большае, чым проста файная песьня. Цяпер мы адчуваем, што робім гісторыю Падляшша».
У амэрыканкі, якую вызвалілі ў Беларусі, было беларускае грамадзянства. Хто яна?
Свабода змагла ідэнтыфікаваць вызваленую амэрыканскую і, як выявілася, беларускую грамадзянку Анастасію Нюфэр і даведалася падрабязнасьці пра яе.
https://smarturl.click/dpblE
Хто гуляў у выбары разам з Лукашэнкам. Відэапраект Віталя Цыганкова
Прэзыдэнцкія выбары 2025 году ў Беларусі не былі ані свабоднымі, ані справядлівымі. Журналіст Віталь Цыганкоў успамінае гісторыю і ўсе акалічнасьці прэзыдэнцкай кампаніі, якая ня мела ніякай інтрыгі і нічога не вырашала:
https://www.youtube.com/watch?v=COan61QQdFw
Мілінкевіч пра сёмы тэрмін Лукашэнкі і будучыню Беларусі. Задавайце пытаньні
У 20.30 паводле менскага часу на ютуб-канале Свабода Premium пачнецца жывая трансьляцыя з удзелам Аляксандра Мілінкевіча, экс-кандыдата ў прэзыдэнты Беларусі, дарадцы Ціханоўскай. Сярод тэмаў размовы:
— Якіх зьменаў можна чакаць у Беларусі ў наступныя 5 гадоў?
— Пра што Захаду варта весьці перамовы з рэжымам Лукашэнкі?
— Як можна супрацьстаяць расейскай анэксіі Беларусі?
🎥 Далучайцеся да стрыму, задавайце пытаньні, дзяліцеся меркаваньнямі: https://youtube.com/live/_Kk0wsT_Kx4
СК Беларусі заявіў пра ідэнтыфікацыю 365 удзельнікаў акцый за мяжой і прыгразіў крымінальнымі справамі
Ведамства сьцьвярджае, што «ідэнтыфікавала 365 удзельнікаў акцый за мяжой». Усіх іх зьбіраюцца прыцягнуць да крымінальнай адказнасьці, у тым ліку ў парадку спэцвядзеньня (гаворка пра завочныя суды). «Правяраецца наяўнасьць у іх маёмасьці і нерухомасьці на тэрыторыі Беларусі, у тым ліку зарэгістраванай на іншых асобаў», — гаворыцца ў паведамленьні.
Сярод іх нібыта ідэнтыфікавалі 11 удзельнікаў акцый ва Ўроцлаве, 203 — у Варшаве, 18 у Беластоку, 29 у Вільні, 39 у Нью-Ёрку, 11 у Празе і інш.
У Польшчы выйшла кніга пра «страчаны шанец эўрапейскага выбару Беларусі»
У Варшаве прайшла прэзэнтацыя кнігі дыплямата Марціна Вайцяхоўскага «Эўрапейскі выбар Беларусі — страчаны шанец?». Яе аўтар чатыры гады кіраваў амбасадай Польшчы ў Менску — у той час, калі адносіны дзьвюх краін дайшлі да найгоршага ўзроўню. Пабылі на прэзэнтацыі і расказваем:
https://smarturl.click/mpmXo
☢️ Першы энэргаблёк БелАЭС уключылі ў сетку пасьля 55 дзён прастою
Ён знаходзіўся на рамонце з 3 сьнежня 2024 году. Цяпер працуюць абодва энэргаблёкі БелАЭС.
Другі энэргаблёк таксама адключылі ў сьнежні з прычыны «спрацоўваньня датчыка». Мінэнэрга паведаміла пра гэта 19 сьнежня, але крыніцы «Люстэрка» казалі, што энэргаблёк аварыйна адключылі значна раней — у ноч на 4 сьнежня. Ён зноў запрацаваў 24 студзеня:
https://smarturl.click/M1Djo
Мэдсястра ў раённай лякарні, двое дзяцей. Што вядома пра жанчыну з Лоева, якая прагаласавала на двух участках
«На здымках мэдсястра нашай раённай лякарні. Яна двойчы трапіла на фота раённай газэты, на двух участках для галасаваньня. Мясцовыя людзі прачыталі гэта ў „экстрэмісцкіх“ каналах і проста пасьмяяліся». Хто ж тая жанчына, што «засьвяцілася» на ўчастках у Лоеве?
https://smarturl.click/EezgV
Памутнелае люстэрка. Ліст да менскага сябра пра сорам
Чым жывуць, пра што думаюць, чым пераймаюцца і на што спадзяюцца беларусы ў вымушанай эміграцыі. Пра гэта ў новым лісьце да свайго менскага сябра піша Сяргей Дубавец.
https://smarturl.click/qlV4x
Калюмбія пагадзілася прыняць з ЗША самалёты з дэпартаванымі суайчыньнікамі пасьля пагрозаў Трампа ўвесьці мыта
🇨🇴🇺🇸 Калюмбія пагадзілася прыняць дэпартаваных грамадзян, адпраўленых на вайсковых самалётах ЗША, празь некалькі гадзін пасьля таго, як амэрыканскі прэзыдэнт Дональд Трамп прыгразіў адчувальнымі мытамі ў якасьці пакараньня за непадпарадкаваньне.
https://smarturl.click/Q1yRY
Заява васьмі паўночных краін: Лукашэнка па-ранейшаму пазбаўлены дэмакратычнай легітымнасьці
Паўночныя і балтыйскія краіны «падтрымліваюць заяву вярхоўнага прадстаўніка ЭЗ у замежных справах і палітыцы бясьпекі Каі Калас аб падтрымцы беларускага народу».
https://smarturl.click/9zljj
Акцыя супраць «бязвыбараў» у Латвіі
Падчас акцыі ў цэнтры Рыгі каля арт-інсталяцыі «Нязломныя», прысьвечанай палітзьняволеным праваабаронцам «Вясны», беларусы Латвіі i прадстаўнікі мясцовых арганізацый нагадалі грамадзянам пра колькасьць палітзьняволеных у Беларусі і выказаліся супраць прызнаньня прэзыдэнцкіх выбараў, якія прайшлі ў краіне.
Надпіс на транспаранце: «З 2020 году ў Беларусі палітвязьнямі прызнаныя 3700 чалавек».
Фота чытачоў Свабоды
ЦВК агучыла папярэднія вынікі выбараў прэзыдэнта
За Аляксандра Лукашэнку прагаласавалі 86,82 % выбарцаў.
Вынікі падліку галасоў за іншых кандыдатаў наступныя:
Алег Гайдукевіч —2,2%
Ганна Канапацкая — 1,86
Сяргей Сыранкоў — 3,21%
Аляксандар Хіжняк — 1,74%
Супраць усіх прагаласавалі 3,6 % удзельнікаў галасаваньня.
ЦВК заявіла, што апрацавала 100% бюлетэняў.
Галоўнае за 26 студзеня
🗳 У Беларусі прайшлі прэзыдэнцкія выбары, якія не прызнаюць дзясяткі краінаў. Улады заяўляюць, што экзытполы паказалі 87,6% за Лукашэнку
🎙 На сустрэчы з журналістамі Лукашэнка спрачаўся пра палітвязьняў, пагражаў эмігрантам і ня змог сказаць, калі сыдзе з улады
🎇 Пратэсты супраць дыктатара Лукашэнкі адбыліся па ўсім сьвеце. Найбольш масавыя прайшлі ў Варшаве і Вільні
📷 У Лоеве адна і тая ж жанчына трапіла на здымкі, зробленыя ля скрыняў для галасаваньня на розных выбарчых участках
🕯 У Кіеве прайшоў марш памяці палеглых беларускіх ваяроў
🇺🇸 Дзяржсакратар ЗША Марка Рубіё паведаміў пра вызваленьне ў Беларусі амэрыканскай грамадзянкі
🔖 У Варшаве з удзелам Сьвятланы Ціханоўскай адбыўся форум «Беларусы годныя лепшага»
🇭🇺 Вугоршчына заблякавала супольны зварот Эўразьвязу аб прэзыдэнцкіх выбарах у Беларусі
🕔 Сын, сабака і 5-гадзінная прэс-канфэрэнцыя. Валер Карбалевіч пра выбарчы дзень у Беларусі
🇵🇱 Польскія ўлады спынілі рэкрутацыю ў полк Каліноўскага ў Варшаве і абмежавалі фінансаваньне Беларускага дома