17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Праваабаронцы назвалі 18 беларускіх арганізацый, якія прымалі ўкраінскіх дзяцей для «перавыхаваньня»
У верасьні тры праваабарончыя арганізацыі перадалі ў Міжнародны крымінальны суд доказы палітычнай індактрынацыі і мілітарызаванага перавыхаваньня ўкраінскіх дзяцей на тэрыторыі Беларусі.
Праваабаронцы сьцьвярджаюць, што вызначылі 18 інстытуцый, куды з 2021 году рэгулярна вывозілі дзяцей ва ўзросьце ад 6 гадоў для перавыхаваньня, а таксама ідэнтыфікавалі 2219 украінскіх дзяцей, якія пацярпелі ад дыскрымінацыйнага перасьледу, што пацьвярджае шырокамаштабнасьць злачынства. Сьпіс арганізацый:
https://smarturl.click/EeWeW
Падчас учорашняга тэракту ў Тэль-Авіве цяжка паранены грамадзянін Беларусі
У выніку страляніны ў гістарычным цэнтры Тэль-Авіва, горадзе Яфа, 1 кастрычніка быў цяжка паранены грамадзянін Беларусі 1997 году нараджэньня, яго шпіталізавалі. Паводле МЗС Беларусі, што да стану пацярпелага беларуса, «прагнозы лекараў цяпер пазытыўныя».
https://smarturl.click/nyXVb
Алег Латышонак: «У ВКЛ існавала руская нацыя»
Калі ўзьнікла Беларусь і беларусы? Або хто і калі нібыта іх «стварыў»? Ці праўда, што Русь і русіны — гэта толькі канфэсійныя тэрміны, якія абазначаюць людзей, што вызнавалі ўсходняе хрысьціянства? Як называць мову Статутаў і Мэтрыкі Вялікага Княства Літоўскага?
Пра гэтыя і іншыя пытаньні, якія ў камэнтарах на Ютубе абмяркоўваюць нашы гледачы і слухачы, мы гаворым з габілітаваным доктарам гісторыі, прафэсарам Беластоцкага ўнівэрсытэту ў Польшчы Алегам Латышонкам:
🎥 ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=jZoNLRlp-5I
Украінцы плацяць «праваднікам» тысячы даляраў за перасячэньне мяжы зь Беларусьсю, каб пазбегнуць мабілізацыі
Украінскія суды разглядаюць некалькі адміністрацыйных і крымінальных спраў, якія датычацца незаконнага перасячэньня мяжы зь Беларусьсю.
https://smarturl.click/yqWdL
Літва і Ўкраіна пачалі эвакуацыю грамадзянаў зь Лібану і Ізраілю. МЗС Беларусі параіла «трымацца рэкамэндацыяў мясцовых уладаў»
Наземная апэрацыя ізраільскага войска на поўдні Лібану, а таксама абстрэлы «Хэзбалой» тэрыторыі Ізраілю сталі прычынай заклапочанасьці ўладаў розных дзяржаваў лёсам сваіх грамадзянаў. Некалькі краін спачатку папярэдзілі суайчыньнікаў пра небясьпеку наведваньня рэгіёну, а затым пачалі эвакуацыю.
Аднак Міністэрства замежных справаў Беларусі, як і год таму падчас нападу ХАМАС на Ізраіль, не сьпяшаецца з эвакуацыяй беларускіх грамадзян.
https://smarturl.click/Ad8vg
Пастаўскі раённы савет скасаваў вёску Тарасаўку, жыхары якой сёлета яшчэ выбіралі дэпутатаў усіх узроўняў
Ад вёскі Тарасаўка да аграгарадку Юнькі, дзе быў участак для галасаваньня, — 8,5 кілямэтра. Як вынікае з раскладу руху прыгарадных аўтобусаў, у Тарасаўку і зь яе нават няма аўтобусных маршрутаў.
https://smarturl.click/vwEZ8
«Я адмовіўся прасіць памілаваньня». Дэсантнік, які ў 2020 годзе прайшоў па Салігорску зь бел-чырвона-белым сьцягам, — пра 4 гады за кратамі
Былы дэсантнік Руслан Акостка ў лістападзе 2020-га ўзрушыў Беларусь, прайшоўшы праз Салігорск зь бел-чырвона-белым сьцягам. Так ён пратэставаў супраць гвалтоўнай сьмерці менчука Рамана Бандарэнкі. Пасьля амаль чатырох гадоў за кратамі і эвакуацыі зь Беларусі палітзьняволены расказаў у інтэрвію Свабодзе, як яго затрымлівалі, што дапамагала не здавацца за кратамі і чаму эміграваў у Гішпанію.
https://smarturl.click/M1OJx
Віртуальную рэканструкцыю Вялікай Воўпаўскай сынагогі прэзэнтавалі ў Meta Store
Цэнтар беларуска-габрэйскай культурнай спадчыны анансаваў новы праект — віртуальную рэканструкцыю Вялікай Воўпаўскай сынагогі, адной з самых прыгожых драўляных сынагог Эўропы.
https://smarturl.click/EeOLZ
ААН: з сакавіка 2023 году 10 украінскіх вайскоўцаў і адзін мэдык загінулі ў расейскім палоне
Упраўленьне Вярхоўнага камісару ААН у правах чалавека задакумэнтавала з сакавіка 2023 году гібель 10 ўкраінскіх вайскоўцаў і 1 мэдработніка ў расейскім палоне праз катаваньні, дрэнныя ўмовы ці неналежны мэдыцынскі догляд.
169 з 174 украінскіх ваеннапалонных, апытаных з сакавіка 2023 году, распавялі пра жорсткае зьбіцьцё, удары электрычным токам, сэксуальны гвалт, удушэньні, пазбаўленьне сну і інш. Падрабязнасьці ў справаздачы
Чытайце таксама: Украіна расьсьледуе імаверны расстрэл 16 украінскіх палонных вайскоўцамі Расеі
Галоўнае за 1 кастрычніка
☢️ Генэральны дырэктар МАГАТЭ прыбыў у Беларусь і сустрэўся з Лукашэнкам
🇪🇺 Эўразьвяз скараціў штат у менскім прадстаўніцтве, частку супрацоўнікаў адклікалі ў Брусэль
🇷🇸 У Менску пачаў працаваць амбасадар Сэрбіі, якая далучылася да санкцый супраць Беларусі
🇮🇱 Ізраіль пачаў першую з 2006 году наземную апэрацыю ў Лібане
🇮🇷 Іран запусьціў ракеты па Ізраілі, па ўсёй краіне абвясьцілі паветраную трывогу
🇺🇦Ва Ўкраіне адзначаюць Дзень абаронцаў. За тэрытарыяльную цэласнасьць краіны загінулі больш за 60 беларусаў
🏳️🌈 «Добраахвотна і свабодна пакінуў Беларусь». Баўгарыя адмовіла беларускаму ЛГБТ-актывісту ў атрыманьні статусу ўцекача
👬 «Сёньняшняе жыцьцё не прамяняў бы на беларускую стабільнасьць». Гісторыі былых добраахвотнікаў, якія вярнуліся з вайны
🙍🏻♂️«ПіК Свабоды». Латушка пра пазоў Літвы ў Міжнародны крымінальны суд: Цягнік з Лукашэнкам едзе ў Гаагу
Іран запусьціў ракеты па Ізраілі, па ўсёй краіне абвясьцілі паветраную трывогу
Армія абароны Ізраілю (ЦАХАЛ) увечары 1 кастрычніка паведаміла, што Іран запусьціў ракеты ў бок Ізраілю,
і заклікала ўсіх прайсьці ў сховішчы. На тэрыторыі ўсёй краіны абвешчаная паветраная трывога:
https://smarturl.click/z2m36
Беларусь працягнула забарону на ўвоз асобных тавараў празь беларуска-літоўскую мяжу
Урад Беларусі працягнуў да 1 красавіка 2025 году забарону на ўвоз асобных тавараў празь беларуска-літоўскі ўчастак дзяржаўнай мяжы, якая дзейнічала да 1 кастрычніка.
Краіна паходжаньня тавараў значэньня ня мае. У пераліку — вада, піва, вэрмуты, іншыя зброджаныя напоі, пнэўматычныя гумовыя шыны і апоны, ужываныя адзеньне й іншыя вырабы, ужываныя часткі й рыштунак транспартных сродкаў і інш.:
https://smarturl.click/71n0k
Пракуратура Беларусі запатрабавала ад інтэрнэт-крамы Wildberries спыніць продаж дронаў фізычным асобам
Летась у верасьні Лукашэнка падпісаў указ аб забароне фізычным асобам увозіць, захоўваць і эксплюатаваць бесьпілётнікі, але, як выявіла Генпракуратура, на Wildberries па-ранейшаму можна было набыць бесьпілётнікі, авіямадэлі і запчасткі да іх:
https://smarturl.click/9zy0v
У Беларусі зьмянілі пастанову пра тэхніку бясьпекі на вытворчасьці ў вязьніцах
Міністэрства ўнутраных спраў Беларусі прыняло пастанову № 282, якой унесла зьмены ў Інструкцыю расьсьледаваньня і ўліку няшчасных выпадкаў ва ўстановах крымінальна-папраўчай сыстэмы і лячэбна-працоўных прафілякторыяў.
https://smarturl.click/O0Mp3
Ціханоўская: зварот Літвы ў МКС і яго разгляд прадэманструюць рэжыму непазьбежнасьць адказнасьці за злачынствы
Намесьнік кіраўніка Аб’яднанага пераходнага кабінэту, кіраўнік «Народнага антыкрызіснага ўпраўленьня» Павал Латушка лічыць, што разгляд справы ў МКС зьяўляецца «вельмі моцным сыгналам» для прадстаўнікоў рэжыму Лукашэнкі.
https://smarturl.click/aJdQD
Слава Камісаранка, Макс Корж, Ціма Беларускіх: у новы сьпіс забароненых у Расеі артыстаў трапілі беларусы
Выданьне «Вёрстка» атрымала новы сьпіс забароненых у Расеі артыстаў. У ім 79 чалавек і гуртоў — сольныя выканаўцы, музычныя гурты, комікі і тыктокеры. Гэта і праціўнікі вайны, і артысты, якія зьмянілі сваю думку аб уварваньні ва Ўкраіну, і нават прыхільнікі Пуціна.
У сьпісе апынуліся і беларускія артысты, а таксама ўраджэнцы Беларусі: стэндап-комікі Слава Камісаранка, Ідрак Мірзалідзэ, Ірына Прыходзька і Ваня Ўсовіч, сьпевакі Макс Корж, Ціма Беларускіх і Натальля Падольская, беларускія гурты ЛСП і 5diez:
https://smarturl.click/RA3Ap
Фрыдман: Лукашэнка асьцярожны з Ізраілем
Іран уначы выпусьціў па Ізраілі каля 180 балістычных ракет. У Тэгеране заявілі, што гэта адказ на гібель саюзьнікаў Ірана ў барацьбе з Ізраілем — лідэраў груповак ХАМАС і Хізбала. Да чаго імкнуцца бакі канфлікту і як гэта бачаць у Менску, каго падтрымліваюць? Госьць «ПіКа Свабоды» — палітоляг і гісторык Аляксандар Фрыдман:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/beI2fg8KuyE
Ціханоўская: «Нават пасьля магчымай перамогі Ўкраіны пагрозы з боку Лукашэнкі застануцца»
Дэмакратычная лідэрка Беларусі Сьвятлана Ціханоўская сёньня выступіла на Варшаўскай канфэрэнцыі па бясьпецы. Сярод іншага, Ціханоўская адказала на пытаньні пра змаганьне за свабоду беларусаў і ўкранцаў, дасягненьні працы дэмакратычных сілаў і неабходнасьць іх падтрымкі Захадам, пра «так званыя» прэзыдэнцкія выбары 2025 году і расейскі ўплыў у Беларусі. Цытуем:
https://smarturl.click/baxav
Вуглядар, у якім загінуў беларус, перайшоў пад кантроль Расеі. Украінскія гарады цярпяць ад абстрэлаў
Група ўкраінскіх вайсковых аналітыкаў паведаміла, што горад Вуглядар у Данецкай вобласьці, за які ішлі вельмі жорсткія баі з студзеня 2023 году, цалкам акупавалі расейскія войскі.
https://smarturl.click/Yzkde
Вярхоўны суд Эўразьвязу пакінуў у сіле забарону на юрыдычныя кансультацыі для Расеі
2 кастрычніка Вярхоўны суд Эўразьвязу вызначыў, што забарона даваць юрыдычныя кансультацыі прадстаўнікам расейскага ўраду і расейскім фірмам, уведзеная ў 2022 годзе ў адказ на пачатую Расеяй поўнамаштабную вайну супраць Украіны, застаецца ў сіле.
https://smarturl.click/JDaGx
Латвія ўзмацніла мяжу зь Беларусьсю пасьля залёту расейскага «Шахэда»
У Латгаліі, усходняй частцы Латвіі, умацавалі мяжу зь Беларусьсю. Непакой латыскіх уладаў зьвязаны з залётам ударнага бесьпілётніка «Шахэд» на тэрыторыю краіны.
Пра захады Латвіі напісаў міністар абароны гэтай дзяржавы.
https://smarturl.click/W3dE9
«Гучыць як нейкая камэдыя». Што беларусы Падляшша думаюць пра «карту беларуса»
У Беларусі чарговы раз загаварылі пра стварэньне «карты беларуса», якая можа стаць адказам на «карту паляка». Свабода запыталася ў беларусаў Падляшша, ці ім патрэбны такі дакумэнт.
🔺Ужо само пытаньне вывела з раўнавагі ўсіх рэспандэнтаў.
https://smarturl.click/B6Oon
Ужо сёньня: дзень нараджэньня Зьмітра Сідаровіча і Сяргея Шупы
2 кастрычніка 1961 году нарадзіўся Сяргей Шупа, беларускі перакладнік і журналіст.
У гэты дзень у 1965 годзе нарадзіўся Зьміцер Сідаровіч (на фота), беларускі музыка, дудар, лідэр гурту «Камэлот», аўтар і выканаўца песень, зьбіральнік фальклёру, навуковец. Памёр 17 траўня 2014 году.
Больш падзей гэтага дня чытайце ў публікацыі «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/71nka
Стаў вядомы кароткі сьпіс літаратурнай прэміі Гедройця. У ім кніга зь «Бібліятэкі Свабоды»
Журы прэстыжнай беларускай літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройця 1 кастрычніка назвала ўдзельнікаў «кароткага сьпісу» прэтэндэнтаў на ўзнагароду за найлепшую кнігу прозы па-беларуску за 2022-2023 гады. У яго ўвайшлі 6 кніг, сярод іх — кніга зь «Бібліятэкі Свабоды» «Забіць упалмінзага» Зьмітра Бартосіка:
https://smarturl.click/Ad8qY
У Тэль-Авіве адбылася страляніна ў раёне Яфа. Ёсьць ахвяры
У Тэль-Авіве адбылася страляніна ў раёне Яфа. У выніку нападу загінулі восем мірных жыхароў, сама меней дзевяць былі параненыя, піша The Jerusalem Post. Паводле першапачатковай інфармацыі ізраільскіх СМІ, нападнікаў было двое, іх забілі праваахоўнікі:
https://smarturl.click/z2m3A
Тры ўдары Латушкі па Лукашэнку
Ці мае прэцэдэнты пазоў Літвы ў Міжнародны крымінальны суд на рэжым Лукашэнкі? Чаму прадметам пазову ня стаў прымусовы вываз украінскіх дзяцей? Якія палітычныя наступствы будзе мець літоўскі пазоў у МКС? — На гэтыя пытаньні ў праграме «ПІК Свабоды» адказвае намесьнік старшыні Аб'яднанага пераходнага кабінэту Павал Латушка:
https://www.youtube.com/watch?v=CBMRSRaulH8
Ізраіль пачаў першую з 2006 году наземную апэрацыю ў Лібане. Што вядома
Армія Ізраіля аб‘явіла пачатак першай за 18 гадоў наземнай апэрацыі супраць аб’ектаў і інфраструктуры групоўкі «Хэзбала» на поўдні Лібану. Асноўнае, што трэба пра гэта ведаць:
https://smarturl.click/B6Oj9
Эўразьвяз скараціў штат у менскім прадстаўніцтве
Частку супрацоўнікаў прадстаўніцтва Эўразьвязу ў Менску перавялі ў Брусэль, але яны працягнуць там «сваю важную працу, зьвязаную зь Беларусьсю», паведаміў @pozirkonline афіцыйны прадстаўнік Эўрапейскай службы замежных дзеяньняў Пэтэр Стана. Паводле яго, прынятая мера абумоўленая сёньняшняй сытуацыяй у Беларусі і ўзроўнем двухбаковых адносінаў Менску і ЭЗ:
https://smarturl.click/z2mb6
Генэральны дырэктар МАГАТЭ прыбыў у Беларусь і сустрэўся з Лукашэнкам
Галоўнай мэтай прыезду чыноўніка зьяўляецца наведваньне Астравецкай атамнай электрастанцыі.
https://smarturl.click/XydWm
У Менску пачаў працаваць амбасадар Сэрбіі, якая раней далучылася да санкцый супраць Беларусі
1 кастрычніка Аляксандар Лукашэнка прыняў даверчыя граматы амбасадараў дзевяці краін — Кітаю, Казахстану, Сэрбіі, Альжыру, Маўрытаніі, Бурундзі, Кувэйту, Дамініканскай Рэспублікі і Ўругваю.
З усіх краін, дыпляматы якіх пачынаюць працаваць у Беларусі, у Эўропе знаходзіцца толькі Сэрбія. Краіна зьяўляецца кандыдаткай на ўступленьне ў Эўразвяз.
https://smarturl.click/VDOen