🔸همزمان با جشنواره سنتی «یی پنگ» در تایلند، ساکنان چیانگمای در شمال این کشور شامگاه جمعه هزاران فانوس-بادبادک روشن کردند و به آسمان فرستادند.
🔸«یی پنگ» در زبان تایی به معنای «دو ماه» است و به جشنوارهای اشاره دارد که به مناسبت مشاهده ماه کامل در دومین ماه تقویم تایلندی برگزار میشود؛ این جشنواره بخشی از جشنواره بزرگ «لوی کراتونگ» در سراسر این کشور به شمار میرود.
🔸روشن کردن سبدهای شناور در آب و فانوس-بادبادک در آسمان، آیینی سنتی برای زدودن بخت بد به ویژه در پایان فصل بارندگی است.
◀️زیباکلام: آقای پزشکیان اجازه ندهید زنان و دختران ما را به عنوان مجرم و بیمار به کلینیک و کمپ ببرند/ به مردم نشان دهید که فراموشکار نیستید
خبرفوری
🔻لوئیز لولا داسیلوا، رئیسجمهوری برزیل در مراسم افتتاح رسمی اجلاس گروه ۲۰ که در ریو دوژانیرو برگزار میشود، گرسنگی در جهان را «شرم بشریت» خواند.
اجلاس سران بیست کشور بزرگ اقتصاد جهان موسوم به جی ۲۰ قرار است به موضوعاتی چون تغییرات اقلیمی، فقر و گرسنگی بپردازد.
رئیسجمهور برزیل که میزبان این اجلاس است در مراسم گشایش آن گفت جهان نسبت به ۱۶ سال پیش که نخستین نشست سران جی ۲۰ برگزار شد وضع بدتری دارد. او به جنگهای جاری و تغییرات اقلیمی به عنوان دو مورد از آنچه او برای «بدتر شدن اوضاع جهان» خواند اشاره کرد.
آقای لولا همزمان از تشکیل ائتلافی خبر داد که در آن بیش از ۸۰ کشور جهان برای ریشهکن کردن گرسنگی و فقر همکاری خواهند کرد - دو مشکلی که رئیسجمهوری برزیل آنها را غیرقابل قبول خواند.
BBCPersian
دعایی زیبا از باباطاهر
خدایا دانشی ده ، غم نگیرم
بده آرامشی ، ماتم نگیرم
خدایا از شهامت بی نصیبم ،
شهامت ده که آرامش بگیرم
خدایا ، این تفاوت بر من آموز
که در گمراهی مطلق نمیرم
اگر کسی را دیدید که درک و فهمی فراتر از حد متعارف داشت
حتما از او بپرسید
که چه کتاب هایی میخواند.
👤 #رالف_والدو_امرسون
در راسته ی عطرفروشان
امشب دربین هزارشیشه مشک وگلاب
می پرسم
دستمال عطرآگینی از نفس اوچند؟
#محمدعلی_سپانلو
#۲۹آبان / #زادروز
چنان آنها را ترغیب به گذشته و فقر و مردهپرستی و گریه و وافور و
توسری میکنیم که دست روی دستشان بگذارند و بگویند باید دستی از غیب برون آید و کاری بکند!
📚 #توپ_مرواری
🖊 #صادق_هدایت
Image:The Greek and Persian Wars
بگذار دیگران شِکوه کنند که عصرِ ما بدکاره است؛ شِکوهی من این است که عصرِ ما پَست و بیمایه است. چراکه عصرِ ما شور ندارد. افکار آدمیان مثل بندِ کفش نازک و شل-و-وِل است و خودشان هم به ترحمانگیزیِ دخترانِ بندبافاند. افکاری که ایشان به دل دارند پستتر و بیمایهتر از آن است که گناهآلود شمرده شود... امیالِ ایشان کاهل و بیحال و شورهایشان خوابآلود است. اینان، این مزدورانِ پولپرست، به وظیفهی خویش عمل میکنند لیکن بهسانِ یهودیان، اندکی از سطحِ سکه میتراشند؛ خیال می کنند حساب خدا هرقدر هم دقیق باشد باز هم می توانند سرِ او کلاه بگذارند و قسر در بروند. واقعا که! قباحت دارد: از همین روست که جانِ من همواره پَر میکشد برای بازگشتن به هوایِ عهد عتیق و نوشتههای شکسپیر. لااقل در آنها آدم احساس میکند انسانها هستند که سخن میگویند. در آنجا آدمها متنفر میشوند، عشق میورزند، دشمنِ خویش را میکُشند و چندین نسل از اخلافِ او را نفرین میکنند: در آنجا آدمها گناه میکنند.
#سورن_کیرکگور
@TFP_ir
🟩⬜🟥
هر برخورد، هر احساس و هر قضاوت، میتواند بازتابی از زوایای پنهان درون ما باشد. آنچه در دیگران میبینیم، تصویری از خودمان است؛ تصویری از بخشهایی که شاید کامل نشناختیم. با دقت در این آینههای بیرونی، میتوانیم سفری به عمق روان خود آغاز کنیم و به نسخهای کاملتر از خود تبدیل شویم......
وووو .
روز جهانی مرد مبارک
نوزدهم نوامبر (برابر با ۲۸آبان) *#روز_جهانی_مرد* نامگذاری شده است.
روزجهانی مَرد، زمانی برای ارج نهادن وسپاسگزاری ازمردانی است که هرروز همچون یک دوست، همسر و پدر، برای خانواده، دوستان، مردمان و کشورخود می کوشند، گذشت می کنند و می خواهند کارایی و سودمندی برای جامعه و خانواده ی خود داشته باشند
روزتون مبارک مردهای بی ادعا
❤🎼🖋
- دستانم
بوی گُل میداد
متهم شدم
به گُل چیدن.
...اما
📍هیچکس
فکر نکرد که
شاید گُلی کاشته باشم...!
.
.
💠@Palsnegar
✅*رِی کورزویل (Ray Kurzweil) متولد 12 فوریه 1948 در نیویورک است. او قطعاً یک دیوانه نیست! بلکه یک تکنولوژیست بزرگ جهانی است که ازقابلیتهای رو به رشد تکنولوژی به خوبی آگاه است ، تا جاییکه بیلگیتس ، او را بهترین پیشبینی کنندۀ آیندۀ هوش مصنوعی معرفی میکند.*
✅ریکورزویل تاکنون 20 دکترای افتخاری دریافت کرده ، 7 کتاب مهم و پرفروش در زمینه تکنولوژی دارد و اختراعاتی مثل اسکنرهای مسطح و ماشینهای تبدیل چاپ به گفتار را در کارنامه خود دارد. او یکی از بنیانگذاران دانشگاه تکینگی (Singularity) است و مستقیماً توسط «لری پیج» برای توسعۀ هوش مصنوعی شرکت گوگل انتخاب شده است.
✅*ریکورزویل تأکید میکند که ما در برهۀ هیجانانگیزی از تاریخ بشر زندگی میکنیم و پیشبینیهای شگفتانگیزی از آینده دارد.*
✅پیشبینیهای او حاصل درکی است که از قدرت «قانون مور» و بهویژه قانون بازده شتاب دارد. این قوانین بیان میکنند که فناوری اطلاعات خط سیر پیشبینیپذیری را دنبال میکند.
✅قانون بازده شتاب ریکورزویل میگوید که رشد بیامان ، پیشبینیپذیر و نمایی فناوری ، انسانها را به دورانی میبرد که کورزویل آن را سینگولاریتی (تکینگی) مینامد.
✅بسیاری از ما آن چه را که ریکورزویل میبیند، نمیبینیم چراکه هنوز در مراحل آغازین این رشدِ نمایی هستیم. شاید خیلی از افراد نسبت به پیشبینیهای کورزویل نگران باشند، اما خود او نسبت به دوران پیشِ رو امیدوار است و آینده خوبی را پیشبینی میکند.
✅*حال نگاهی میکنیم بر پیشبینیهای "ری کورزویل" در مورد آیندۀ تکنولوژی:*
✅سال2019: خداحافظی کامپیوترهای شخصی و لوازم جانبی آنها با کابل و سیم
✅سال2020: افزایش قدرت کامپیوترهای شخصی با امکان مقایسه آنها با توان مغز انسان
✅سال2021: امکان دسترسی به اینترنت بیسیم در 85درصد از نقاط کره زمین
✅سال2022: وضع قانون رفتار انسانها و رباتها در آمریکا و اروپا (تعیین وظایف و حوزه فعالیت رباتها)
✅سال2024: اجباری شدن هوش کامپیوتری در خودروها (قانون منع استفاده از خودروهای فاقد هوش مصنوعی)
✅سال2025: تشکیل بازارهای بزرگ عضوهای مصنوعی بدن انسان
✅سال2026: تمدید عمر به ازاء هر ثانیه به کمک پیشرفت علم
✅سال2027: تبدیل رباتهای خدمتکار با توان انجام کارهای سخت ، به یک ابزار و دستگاه معمولی در زندگی روزمره انسان
✅سال2028: ارزان شدن و در دسترس قرار گرفتن انرژی خورشیدی برای مصرف ساکنان زمین
✅سال2029: هوشمند شدن کامپیوترها در چارچوب مدلسازی کامپیوتری مغز انسان
✅سال2030: گسترش استفاده از نانوفناوری در صنعت
✅سال2031: استفاده از چاپگرهای سه بعدی اعضاء بدن در تمام بیمارستانها
✅سال2032: استفاده از نانورباتها در علم پزشکی (حذف مواد زائد از بدن و اسکن مغز برای کشف اسرار آن
✅سال2034: نخستین دیدار انسان با هوش مصنوعی
✅سال2036: استفاده از روشهای برنامهنویسی برای برنامهنویسی سلولها و درمان بیماریها
✅سال2038: ظهور رباتهای انساننما (مجهز به هوش مضاعف)
✅سال2039: کاشت مستقیم نانوماشینها در مغز (غوطه وری کامل انسان در دنیای مجازی بدون هیچ دستگاهی)
✅سال2040: کاشت موتور جستجو در بدن انسان (مشاهده نتیجه آن روی لنز یا عینک مخصوص)
✅سال2041: افزایش توان اینترنت به میزان 500 برابر امروز
✅سال2042: نخستین مورد جاودانگی انسان ، ارتش نانورباتها به کمک سامانۀ دفاعی بدن آمده و انواع بیماریها را درمان میکند.
✅سال2043: بدن انسان میتواند به کمک نانورباتها به هر شکلی که بخواهد دربیاید.
✅سال2044: توانایی هوش غیربیولوژیکی ، میلیاردها برابر هوش انسان
✅سال2045: آغاز عصر تکینگی یا برگشتناپذیری فناوری، کره زمین به یک ابررایانه تبدیل خواهد شد.
✅ *سال2099: تکینگی فناوری سراسر کره زمین را فرا خواهد گرفت.*
✅ *گفتنی است که پیشبینیهای گذشتۀ ری کورزویل نیز در زمینه پیشرفت تکنولوژی تاکنون با دقت زیادی به وقوع پیوسته است.*
برای من عجیب است چرا همه افرادی که می دانند کشور را چگونه اداره کنند مشغول رانندگی تاکسی یا اصلاح موهای دیگران هستند...!
👤: وینستون چرچیل
🎥 کمی زیبایی و هیجان تماشا کنید از حیات وحش👌
.
چشمهایم را میبندم
و تمامِ جهان میمیرد
پلک میگشایم
و همه چیز از نو زاده میشود
(به گمانام تو را در ذهنام ساختهام)
ستارهها، رقصان
با جامههای آبی و سرخ
بیرون میزنند
و سیاهی مطلق
چهار نعل درون شان میتازد
چشم هایم را میبندم
و تمامِ جهان میمیرد
خواب دیدم در بستر سِحرم میکنی
برایم از ماه میخوانی
و مرا دیوانه وار میبوسی
(به گمانام تو را در ذهنام ساختهام)
آسمان وارو میشود،
دیگر شعلههای دوزخ نیست:
فرشتهها و شیاطین، خارج شوید!
چشمهایم را میبندم
و تمام جهان میمیرد
میبینمت
که به راهی برگشتهای که میگفتی
اما من پیر میشوم
و نام تو را از یاد میبرم
(به گمانام تو را در ذهنام ساختهام)
باید به جای تو
عاشق پرندهی طوفان میشدم!
دست کم وقتی بهار میآید،
آنها دوباره میغُرند
چشمهایم را میبندم
و تمام جهان میمیرد.
(به گمانام تو را همیشه در ذهنام ساختهام)
#سیلویا_پلات (آمریکا)
مترجم: #پگاه_احمدی
با توجه به قطع مکرر برق، در صورتیکه توی آسانسور بودید حتما این کارها رو انجام بدید تا بدون دردسر بیاید بیرون
حتما ببینید👆
خبرفوری
از افلاطون پرسيدند: شگفتانگيزترين رفتار انسان چيست؟ پاسخ داد: از كودكى خسته میشود، براى بزرگ شدن عجله میكند و سپس دلتنگ دوران كودكى خود میشود. ابتدا براى كسب مالوثروت از سلامتى خود مايه میگذارد، سپس براى باز پس گرفتن سلامتى از دست رفته پول خود را خرج میكند. طورى زندگى میكند كه انگار هرگز نخواهد مرد، و بعد طورى میميرد كه انگار هرگز زندگى نكرده است. آنقدر به آينده فكر میكند كه متوجه از دست رفتن امروز خود نيست، در حالى كه زندگى گذشته يا آينده نيست، زندگى همين حالاست..
۰
💠چرا زرافه فرزندش را لگد ميزند؟!
🔶وقتی فرزند زرافه متولد ميشود روی خاک است و مادر بالای سر او همانند يك برج بلند است حدس بزنيد چكار ميكند؟
🌱يک لگد محكم به بچه ميزند!!!!!!
بچه نميداند كه تازه دنيا آمده
فكر ميكند"كيست كه اينطور محكم به او لگد ميزند!!!!
🔶بچه زرافه تا درد را احساس كند مادر لگد دوم را ميزند
بچه اگر كاری نكند لگد سوم را هم ميخورد
بچه زرافه شروع ميكند به بلند شدن و روي پايش ايستادن
در همين حين كه كودک تلاش ميكند روي پايش بايستد مادرلگد سوم را ميزند
بچه ميافتد و اينيار بلند شده و شروع به دويدن ميكند!!!
و بعد مادر ميرود و بچه را به آغوش ميكشد و ميبوسد
⁉️ميدانيد چرا زرافه اين كار را ميكند؟؟
🌱چون گوشت بچه زرافه بسيار تازه و نرم است لذا طعمه خوبيست برای شيرها و ديگر درندگان.
🌱زرافه مادر نميتواند بچه را همانجا رها كرده و برود برايش غذا تهيه كند
🔶لذا يك لگد ميزند تا كودک را بلند كرده و مجبور به بلند شدن كند
لگد دوم را ميزند كه به خاطرش بياورد دوباره بلند شود
🔶زندگی مثل زرافه مادر است
گاهی لگدهای محكمی ميزند
شكست ميخوريم دوباره بايد بلند شويم
هميشه يادمان باشد
🌱فقط زندگی نكنيم بلكه سعی كنيم در زندگي رشد كنيم و بزرگ شویم🍃🍃🍃🌷🌷🌷
"تعهد به زبان؛ یک تعهد اجتماعی"
صرف فارسیزبان بودن برای شعر فارسی سرودن کافی نیست.
برای این کار باید فرض کنید که اصلا فارسی نمیدانید و از نو به کشف آن برخیزید.
نویسندگان یا شاعران، پیش از آنکه معماران روح بشر باشند، پاسداران زبان خویشاند. تعهد شاعر در مقابل زبانش، نیمی از تعهدات اجتماعی اوست. تعهد در مقابل ادبیات، از تعهدات اجتماعی اوست.
کسی که زبان خودش را بلد نیست و ادبیات خود را نمیشناسد، به صرف تقلید از این و آن، شاعر نمیشود. اول باید این درد را حس کند؛ درد زبان را. و این را وظیفهای برای خودش بداند. من نمیتوانم بپذیرم که فقط اجتماعی بودن به اصطلاح کار را خاتمه میدهد و تمام میکند، نه؛ کافی نیست.
شعر یک حادثه است. حادثهای که زمان و مکان سببسازش هست، اما شکلبندیاش در «زبان» صورت میگیرد. پس تردیدی نیست که برای آن باید بتوان همه امکانات و همه ظرفیتهای زبان را شناخت و برای پذیرایی از شعر آمادگی یافت.
📘 نامها و نشانهها در دستور زبان فارسی
👤 #احمد_شاملو
وه چه زیبا بود اگر پاییز بودم
وحشی و پرشور و رنگآمیز بودم
نغمهٔ من،
همچو آوای نسیمِ پَرشکسته
عطر غم میریخت بر دلهای خسته
پیش رویم: چهرهٔ تلخِ زمستانِ جوانی
پشت سر: آشوبِ تابستانِ عشقی ناگهانی
سینهام: منزلگهِ اندوه و درد و بدگمانی
کاش چون پاییز بودم
کاش چون پاییز بودم
▪️فروغ فرخزاد
درود ، روز خوش❤️
༻༠༺༻♥️༺༻༠༺
صدای ضجهی بیل میآید
در برخورد به سختیِ خاک،
پاییز است
و امروز هم در گورستان،
جوان میکارند.
🖊 #پویان_مقدسی
📝طرح از محبوبه یزدانی
من افراد زیادی را میشناسم که از خود بیزارند و برای رفع آن، میکوشند نظرِ مثبت دیگران را به خود جلب کنند. ولی این راهحل، نادرست و در حکم تفویض اقتدار به دیگران است.
وظیفهی شما این است که خود را همانطور که هستید، بپذیرید، نه آن که به دنبال راهی برای مقبولیتیافتن نزد دیگران باشید.
📚 #وقتی_نیچه_گریست
🖊 #اروین_دیوید_یالوم
✍️درود صبح زیبایتان بخیر وشادی امید آنکه حال که دفتر ابان بسته می شود دفتر شادکامی وخوشدلی شما گشوده شود وعشق،خرد وجوانمردی همراه همیشگی تان باشد تاب اوری در مقابل مصائب روزمره و خردمندانه نگاه کردن به مشکلات ناشی از خردمندی است.پاشنه اشیل هر کس ترس است.ترس از آنچه اتفاق نیفتاده است وممکن است هرگز اتفاق نیفتد.اما انسان ها بدلیل خلق وخوی وتربیت عجولانه سناریوهایی را می چینند که اسیب روانی زیادی به آنها وارد می کند.بحران اجتماعی اینده ی مبهم و سایه جنگ بر سر خاورمیانه ،تورم افسار گسیخته وکم درایتی در توجه به این مشکلات و تلاش برای حل انها بلاتکلیفی را ایجاد می کند که اینده را در هاله ای از ابهام قرار می دهد و بجای حل این مشکلات ایجاد میان برهای غیر قابل توجیح و بعضا غیر منطقی در نگاه به جامعه زندگی را در نگاه برخی صعب وتلخ می کند و به جای این روان پریشی اجتماعی باید از هرآنچه در دسترس داریم لذت برد وبا ترس های خود منطقی روبرو شد انسان این قدرت را دارد که در سخت ترین لحظات منطقی تربن تصمیم رابگیرد وبه هرچه سختی است لبخند بزند بهترین کار زندگی کردن و از کمترین فرصت ان لذت بردن است.دوستان جان از زندگی نهراسید و مهمیز اسب اراده را بدست بگیرید آنچه مهم است زندگی کردن در لحظات سخت است.هر انتخابی غیر از زندگی کردن غیر منطقی و ناشی از ترس وضعف وبر بنیاد احساسات غیر منطقی است. هوشمندانه زندگی کنید
🖋️🌿رندان لب گَزیده گویی تو را گزیده
زآن چشمه ای که دیده فانوس برگزیده
تا بر لبت نوابود نقشی ز منتهی بود
این قوم ناگزیده دست تو را گَزیده
🖋️🌿به زیبایی قلم برداشت نقاش
چه نقشی زد برآن چشمانجماش
کشید آن لب نقاشی کرد صورت
رخ مهتاب را زیبا چو لیلاش
🖋️🌿سکانس تازه ی شعرم
به واژه های گنگ پر از ابهام
به رقص از اطناب
به لغزش پا میان چهار چوبه ی در
به ایستادن ورو کردن
به گفتگو کردن
به بادهای مخالف
به پیشانی بلند افتاب
به سایه های دراز بعد از ظهر
به هرچه شکل دیگری از بودن
میان خود دارد
حساس می شود
تا می نویسد از پرش عمدی حروف
در بطن واژه ها،
از اشتباهات عمدی در نوشتن
سهو ثبت غلط ها،
این تعرض واژگانی
آویخته بر پله ها،
خودکشی گاه وبیگاه شان به روی پل
و ضرب اجل در بزرگراه ها
بی نشان سرهای فاضلاب
انهدام سقفها در سرقت میله ها
ویاس فلسفی جاده ها
میان مارپیچ های بیهوده
دغدغه های چوب فروشان
برای حفظ جنگل ها
واین نباریدن
ایستادن ها به پشت خط استارت
دونده های بی پا
وخط لش عبور یاوه های تراشیده
از ممتد فرو رفته در مخارج مبطل
هنوز هم راهی برای نگفتن وننوشتن
از تیترهای زرد
وخواب ارغوانی برگ ها
در پشت سکوت قطار دونده ها
واین اعتیاد نوشتن
بر پشت جلد سیگارهای خاموش
حکم های برائت از زنده بودن
وناخن خشکی اعتدال
در صرف این کراکر موهوم
تا بازنده ها ی هوا
این واژه های محتلم مغبون باشند
هنوز هم...
#ایرج_جمشیدی_بینا
✍️📒تاریخ اعصار تاریکی را از سرگذرانده است که در آن قلمرو عمومی تاریک و تیره شده و جهان چنان نامطمئن شده که مردم از هرپرسشی درباره سیاست باز ایستادهاند، چون نگران منافع حیاتی و آزادی شخصی خود بودهاند. کسانی که در چنین اعصاری زیستهاند و تحت آن شرایط قرارگرفتهاند، همواره گرایش بدین دارند که از جهان و قلمرو عمومی بیزار باشند و تا جای ممکن آن را نادیده بگیرند یا حتی بدون توجه به آن جهانی که میان آنهاست، برای برقراری روابط متقابل با یکدیگر از روی آن بپرند تا به فراسوی آن برسند؛ چنانکه گویی جهان تنها ظاهری است که مردم میتوانند خود را ورای آن پنهان کنند.
✍️چیزی در میان است، اساسیتر از آزادی و عدالت که حقوق شهروندی مینامیم؛ وقتی درباره جامعهای سخن میگوییم که به دنیا آمدن انسان در آن اهمیت ویژهای ندارد و تعلق نداشتن به آن جامعه، مساله انتخاب فرد نیست، یا رفتار با فرد ربطی به کاری که میکند ندارد، باید توجه داشته باشیم که این افراد به تمامی از حقوق بشر محرومند؛ نه فقط از حق آزادی، بلکه از حق عمل کردن؛ نه تنها از حق اندیشیدن، بلکه از حق بیان عقیده.
ما متوجه حقی میشویم که همان حق بر حقوق است (یعنی قضاوت شدن بر اساس اعمال و نظرات فرد).
میلیون ها نفر در جهان به سبب شرایط سیاسی از این حقوق محروم اند.
✍ #هانا_آرنت
📘 #وضع_بشر
💬 بروزرسانی نسخه اصلاحی 11.4.1 آخرین آپدیت تلگرام
(این نسخه مخصوص آپدیت کسانی هست که قبلا تلگرام رو از گوگل پلی نصب کردند)
http://telegram.org/blog/gifts-verification-platform
■■■■■■■■■■■■■■■■■■
⭕️👇 شرکت در مسابقه
____
قابی هر چند کوچک از شاعران معاصر ایران
#احمدشاملو
#هوشنگابتهاج
#شهریار
#فروغ
#نیمایوشیج
#سهرابسپهری
#رادیو_کلمه
مونالیزا: دو هفته است که بیحجابی را ترک کردهام. اکنون پاکِ پاکم. از زحمات برادران متخصص کلینیک ترک بیحجابی متشکرم!
Читать полностью…خواندنش خالی از لطف نیست!
*جهان تا پایان قرن حاضر چگونه خواهد بود؟*
✅«رِی کورزویل» ، نویسنده ، مخترع و آینده پژوه آمریکایی ، وضعیت جهان را تا پایان قرن بیستویکم پیشبینی کرده است. او کسی است که باور دارد نامیرایی انسان تا سال 2050 دستیافتنی میشود.
شفیعی کدکنی:
رشدِ عقلانی جوامع بشری، بیشتر از آنکه به ارتقای طبّ و فیزیک و شیمی در آن کشورها وابسته باشد به میزان فهمی که از #تاریخ دارند وابسته است.
پن:
تاریخ، پیچیدهترین دانشِ بشری است.
از فیزیک، از شیمی، از ریاضیات و نجوم بسی پیچیدهتر و دشوارتر است. ما تصوّر میکنیم مورّخ کسی است که ناسخالتواریخ را حفظ کرده و میداند که در چه سالی فلان جنگ روی داده است و چند نفر در آن جنگ کشته شدهاند و نام آن کشتگان چیست.