197997
आम्ही आपले मराठी भाषेचे शब्दभांडार, आकलन आणि व्याकरणची समज वाढवण्यासाठी , विस्तारित करण्यासाठी मदत करू , आजच आपल्या मित्रांनाही आपल्या चॅनेल वर आमंत्रित करा. लगेच जॉईन करा @Marathi
मराठी शब्दसंग्रह
MPSC राज्यसेवा, PSI/STI/ASO/ESI /TAX Asst.तसेच क्लर्क व तलाठी परीक्षेसाठी महत्त्वाचे
एकूण 10,000+ शब्दसंग्रह
लेखक: गणेश कऱ्हाडकर
वितरणासाठी संपर्क: 8805463944
9823683344
🔹मराठी व्याकरण - भाषेतील रस
रसाचा शब्दश: अर्थ ‘चव’ किंवा ‘रुची’ असा आहे. व्यवहारात गोड, आंबट, खारट, तुरट, तिखट व कडू असे सहा रस आहेत. या सहा रसांमुळेच आपणास पदार्थांची गोडी किंवा चव कळते. यालाच आपण रसास्वाद म्हणतो.
साहित्य वाचल्याने, ऐकल्याने किंवा पाहिल्याने मानवी अंत:करणातील भावना उद्दीपित होतात व रसानिर्मिती होते.
मानवी मनात काही भावना कायमच्या वास करीत असतात उदा. प्रेम करण्याची, रागावण्याची, हसण्याची, दु:खाची, पराक्रमांची इ. या मनातील ‘स्थिर’ व ‘शाश्वत’ भावनांनाच काव्यशास्त्रात ‘स्थायीभाव’ असे म्हणतात.
साहित्य कृतीच्या वाचनाने ‘स्थायी भाव’ जागृत होतात व रसनिर्मिती होते.
१) स्थायीभाव - रती
रसनिर्मिती – शृंगार
हा रस कुठे आढळतो - स्त्री-पुरुषांना एकमेकांबद्दल वाटणाऱ्या प्रेमातून किंवा आकर्षणाच्या वर्ननातुन
उदा – डोळे हे जुलमी गडे रोखुनी मज पाहु नका.
२) स्थायीभाव – उत्साह
रसनिर्मिती - वीर
हा रस कुळे आढळतो - पराक्रम, शौर्य, धीरोदात्त प्रसंग यांच्या वर्णनात
उदा. ‘शुर आम्ही सरदार आम्हाला काय कुणाची भीती’
३) स्थायीभाव –शोक
रसनिर्मिती – करुण
हा रस कुठे आढळतो - दुख, वियोग, संकट यांच्या वर्णनात
उदा – आई म्हणोनि कोणी, आईस हाक मारी, ती हाक येई कानी, मज होय शोककारी!
४) स्थायीभाव – क्रोध
रसनिर्मिती – रौद्र
हा रस कुळे आढळतो – क्रोध, चीड किंवा रागाचे वर्णन
उदा – मनिषाच्या त्या वर्तनाकडे आई डोळे वटारून पाहत होती.
५) स्थायीभाव – हास
रसनिर्मिती – हास्य
हा रस कुठे आढळतो - विसंगती, असंबध्द भाषण, विडंबन,चेष्टा यांच्या वर्णनात.
उदा – मानसीच पेपर लिहिताना लक्ष विचलित होऊ नये म्हणून रश्मी बरोबर अडीच तास आठ दिवस भजी तळत बसायची.
६) स्थायीभाव – भय
रसनिर्मिती- भयानक
हा रस कुळे आढळतो - युद्ध, मृत्यु, खून, सूड, राक्षस, स्मशान इ. च्या वर्णनात.
उदा. तो गुरासारखा ओरडला त्याचे सारे रक्त उलथे पालथे झाले व त्याने जोरात किंकाळी फोडली.
७) स्थायीभाव – जुगुप्सा
रसनिर्मिती – बीभत्स
हा रस कुठे आढळतो - किळस, वीट, तिटकारा इ. च्या वर्णनात.
उदा – मुंबईचा कामगार चाळीतल्या दहा बाय बाराच्या घरात, कचऱ्याच्या ढिगाऱ्याशेजारी, ओकारी आणणाऱ्या दुर्गधीत आयुष्यभर खितपत पडलेला असतो.
८) स्थायीभाव – विस्मय
रसनिर्मिती- अदभुत
हा रस कुठे आढळतो - आश्चर्यकारक गोष्टींच्या वर्णनात
उदा – असावा सुंदर चॉकलेटचा बंगला चंदेरी सोनेरी चमचमता चांगला.
९) स्थायीभाव – शम (शांती)
रसनिर्मिती – शांत
हा रस कुळे आढळतो - परमेश्वर विषयक भक्ती भाव असलेली गांणी किंवा वातावरणात.
उदा – सर्वात्मका शिवसुंदरा, स्वीकार या अभिवादना, तिमिरातुनि तेजाकंडे प्रभू आमच्या ने जीवंना !
#शुद्ध_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#वाक्यप्रचार
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#समानार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#अनेकार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#म्हणी
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
राज्यसेवा मुख्य परीक्षा 2017
पेपर-2 भाषा ( वस्तुनिष्ठ )
---------------------------------------
जॉईन करा @MPSCAlerts
#वाक्यप्रचार
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#शब्दसमूहाबद्दल_एक_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#अनेकार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊😊
@eMPSCkatta Telegram Channel just touched 200K members milestone....!
Thank You Friends 🙏🙏🙏🙏
#अलंकारिक_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल @Marathi
#समानार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#म्हणी
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/marathi
मराठी भाषेच्या अभ्यासाचे नियोजन
जॉईन करा @Marathi
#समूहवाचक_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#शुद्ध_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#वाक्यप्रचार
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#समानार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#अनेकार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#म्हणी
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
राज्यसेवा मुख्य परीक्षा 2017
पेपर-1 भाषा ( पारंपरिक )
---------------------------------------
जॉईन करा @MPSCAlerts
#वाक्यप्रचार
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#शब्दसमूहाबद्दल_एक_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#अनेकार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#अलंकारिक_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल @Marathi
#समानार्थी_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/Marathi
#शुद्ध_शब्द
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/marathi
#म्हणी
------------------------------------
अधिक माहितीसाठी जॉईन करा आमचे चॅनेल /channel/marathi