Telegram-канал khabarbabol - خبر بابل: Unsorted

خبر بابل

23 July 2024 09:10

🗓🌸 سال نوی تبری

🔹️در گاهشماری بومی مازندرانی‌ها، امروز دوم مرداد آغاز سال ۱۵۳۶ تبری است، به همین خاطر مردم مازندران رسوم و آئین‌هایی را برای استقبال از سال نو برگزار می‌کنند. گاهشماری تبری شامل ۱۲ ماه ۳۰ روزه است که به ترتیب فردینه‌ما، کِرچه‌ما، هره‌‌ما، تیرِما، مردالِ ما، شروینه‌ما، میرِما، اونهِ‌ما، ارکه‌ما، دِ‌ما، وهمنه‌ما و نوروز‌ما نام دارند. ۵ روز باقیمانده سال نیز معمولا ابتدای سال خورشیدی با نام «پیتک» یا «پنجک» جدا از سایر ماه‌ها محاسبه می‌شود و در سال‌های کبیسه که اسفند در تقویم خورشیدی ۳۰ روزه است، پیتک را «شیشک» می‌نامند.

🔹گاهشماری تبری برگرفته از گاهشماری ساسانی و بر مبنای پادشاهی قباد و حاکمیت کیوس بر تبرستان از ۱۳۳ سال پیش از تقویم هجری شمسی پایه‌گذاری شده و کماکان برقرار است.

🔹این گاهشماری، قرن‌هاست که در زندگی بومیان شمال ایران وجود دارد و به کار گرفته می‌شود. این پیشینه باعث می‌شود ارزش و اهمیت حفظ و اشاعه آن به عنوان یکی از اجزای فرهنگی زندگی بومیان این منطقه بیشتر از ریشه‌یابی موجودیت و مبدا آن باشد.

🔹نوروز تبری در مازندران صرفا مراسمی یک روزه نیست بلکه مانند سال نو خورشیدی از چند روز قبل برای آن تدارکاتی دیده می‌شود. ۲۸ تیر که مصادف با ۲۶ نوروزما در تقویم تبری است یکی از پیش‌جشن‌های نوروز تبری است که در آن مازندرانی‌ها با این باور که پیروزی فریدون بر ضحاک در این روز رقم خورد، همراه خانواده‌ و سایر اهالی به آرامگاه‌ها می‌روند، غذاها و شیرینی‌هایی که به مناسبت این روز آماده کرده‌اند با خود می‌برند و خیرات می‌کنند.

🔹حتی مرسوم است یک وعده غذایی را در کنار آرامگاه‌ها صرف می‌کنند. ۲۶ عَیدِما برای مازندرانی‌ها آماده شدن به منظور فرارسیدن سال نوی تبری است. پس از برگزاری مراسم ۲۶ عیدما، ۶ روز فرصت می‌ماند تا سال نو تبری آغاز شود و در این ۶ روز معمولا بسیاری از کارهایی که پیش از سال نو خورشیدی و نوروز ایرانی مرسوم هست را انجام می‌دهند.

🔹تمیزکردن خانه‌ و حیاط‌، پوشیدن لباس نو، تجدید دیدار با اقوام و پخت غذاهای محلی و شیرینی‌ها از رسومی است که بین مازندرانی‌ها به‌ویژه در مناطق کوهستانی برای آغاز سال نو مورد توجه قرار داشته است. چند سال است که این کارها باز هم مورد توجه قرار گرفته و سمن‌های فعال در حوزه فرهنگ بومی تلاش می‌کنند این میراث کهن و ارزشمند اجتماعی را با هدف افزایش نشاط جامعه و حفظ داشته‌های فرهنگی دوباره ترویج کنند.

سه‌شنبه، ۲ مرداد ۱۴۰۳.

@khabarbabol