28150
نگارنده | اندکی تاریخ پژوه است و مستندنگار | و مشتاق که یافته های خود را | با شما به اشتراک گذارد
مهمانان افغانستانی ما/ محمدحسین جعفریان
Читать полностью…
رقص مدیرکل خلیج فارس وزارت خارجه ایران در روز ملی عربستان در تهران
سفیر عربستان سعودی در تهران، ویدئویی از حضور محمدعلی بک، مدیرکل خلیج فارس وزارت امور خارجه در رقص شمشیر مراسم روز ملی این کشور در هتل اسپیناس منتشر کرده است!
پ.ن:
یعنی خاااااک بر سرت وزارت خارجه‌ی ج.ا! خاک نه‌ها! خاااااک!
Channel | @Iranoralhistory
چو پرنده‌ی زخمیِ بی‌پروبالِ رهاشده از قفسی...
Читать полностью…
نظرنامحبوب
آن‌ها که به سازندگان شهرزاد تهمت دزدی از اموال معلمان زدند و احساسات مردمی آزرده از موارد واقعی را به نشانی نادرست گمراه کردند -با رفتن به راهپیمایی اربعین- پاکیزه نمی‌شوند! می‌شوند؟ و آن‌ها که عجولانه عصبانی و هم‌دست شدند هم بدهکارند. نیستند؟ و فقره شهرزاد فقط یک مثال از هزاران است! چنین نیست؟
بله! منظور شمایید آقایِ بدل از مالکِ اشتر! و بله منظور شمایید ای همه‌ی ما شتابزده‌های ساده‌دلی که آتش خشم‌شان -به آسانی- با بازی بادهای شایعه هدایت می‌شود.
عزیزان بالا به خوبی که چه عرض شود، به بدی بلد شده‌اند که اگر نرخ سکه، فلک را سقف شکافت، کاسب ساده‌ای را سلطان سکه نموده و سر به دار کرده و اگر خودشان خودروی حلبی را به قیمت طلا فروختند، یکی دیگر را قربانی و نقره‌داغ کنند.
جامعه‌ی چسبیده به کف هرمِ حضرتِ مازلو ولی -گرچه ادعای تجربه دارد- هنوز اندر خمِ بازی‌های روانی است و به جای آنکه فی‌المثل یقه‌ی حامیانِ وحوشِ طالبان را بچسبد به سراغ آواره‌ی افغانستانی می‌رود که مثل خودش بخت‌برگشته از بی‌دادِ ظالمانی مشترک است.
باری، گرچه دادستان پرونده‌ی شهرزاد محبوس است ولی این، سال‌ها عمر در زندان به انتظار به سر شده‌ی سازندگان آن مجموعه را برنمی‌گرداند. برمی‌گرداند؟ گرچه سکه و ارز و پیاز و چغندر و چه و چه، هنوز می‌تازند و گرچه خودرو گران‌تر و گران‌تر و البته آشغال‌تر از گذشته فروخته شده و دیگر آن سلطان‌سازی‌ها کمتر باور می‌شوند ولی این عبرت‌ها برای بیوه‌گان و بچه‌یتیم‌های سلاطین اعدام شده، همسر و بابا نمی‌شوند! می‌شوند؟ و وای اگر -در این نفرت‌افروزی‌های روزافزون میان ایرانی و افغانستانی- قطره خونی از بینی کودکی به خاک افتد، دیگر با هزار شب شعر و سخن از خراسان بزرگ، زخمِ آن بسته نمی‌شود! می‌شود؟
ولی شاید و البته شاید، اگر هرکه در این میانه -ولو به سهو و حتی در حد همین فسقله فضای غبارآلود مجازی- سهمی در هیزم‌کشی برای قربانیان داشت، عذری بخواهد، ذره عذاب وجدانی عمومی حاصل شود، که اندک ترمزی باشد برای تندروی‌های آتی در ادامه‌ی راهی که آن‌سرش آتش جهنم است.
Channel | @Iranoralhistory
جایِ خالیِ شیـر
بیست و دومین سالگرد شهادت فرمانده دلیـرِ افغانستان، «احمدشاه مسعود» در موزه تصاویر معاصر و کافه تاریخ برگزار شد.
روحانی و مارمولک
کمال تبریزی در گفت‌و‌گویی ماجرای اکران فیلم مارمولک برای حسن روحانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی و دیگر اعضای شورای عالی امنیت ملی به همراه اعضای خانواده‌ها و محافظین‌شان در سالن ۵۰۰ نفری دبیرخانه شورا مطرح کرده است؛ اکرانی که با استقبال خانواده اعضای وقت شورا و تعجب حسن روحانی و دیگر اعضای وقت همراه شد و روحانی به تبریزی وعده محاکمه و توقیف فیلم را داد. او بعداً در سخنرانی علنی نیز به شدت به این فیلم حمله کرد.
@nimroozmagazine
میانجی
۱. فارسی، زبانِ میانجی میان ایرانیان است. بدان معنی که همه‌ی اقوام البته حق دارند زبان خود را بیاموزند اما اگر زبان میانجی را نیز ندانند از ارتباط موثر با هموطنان‌شان جا می‌مانند. این زبان میانجی، طبعا زبان ملی و رسمی کشور نیز هست ولی نافی زبان‌های محلی نیست. هست؟
۲. مثالی دیگر، فارسی‌زبانان حق دارند فارسی بدانند ولی علیرغم همه‌ی دلبستگی به ادبیات خود، اگر بخواهند مثلا با هند و یا حتی ترکیه یا سعودی ارتباط داشته باشند، باید زبانی میانجی که معمولاً انگلیسی است، یاد بگیرند. در این منظر، زبان میانجی در میان آن‌ها زبان بین‌المللی نیز است.
۳. جایی در فیلم «باشو، غریبه‌ی کوچک»، ساخته‌ی درخشان بهرام بیضایی است که پس از دعوایی ناشی از ناهم‌زبانی میان کودکِ عرب‌تبار و کودکانِ گیلک، باشو کتاب فارسی دبستانی را از زمین برداشته و می‌خواند: «ایران سرزمین ماست، ما از یک آب و خاک هستیم، ما فرزندان ایران هستیم...» و همین زبانِ مشترک، موجب هم‌دلی و آشتی می‌شود.
channel I @Iranoralhistory
همه عُمر برندارم، سر از این خُمارِ مستی،
که هنوز من نبودم، که تو در دل‌ام نشستی!
تو نه مثلِ آفتابی که حضور و غیب‌ات افتد،
دگران روند و آیند و تو همچنان که هستی...
به هر دلیلی و با هر انگیزه و‌هدفی، دکتر مصدق در ۲۲ تیرماه سال ۱۳۳۲، زمان‌بندی خود را برای برگزاری انتخابات اعلام نمود: ۱۲ مرداد در تهران و ۱۹ مرداد در شهرستان‌ها. این تصمیم با مخالفت برخی یاران دکتر مصدق و مخالفت شدید آیت الله کاشانی و اقلیت همرأی ایشان در مجلس مواجه شد بنحوی که آیت الله کاشانی فتو‌ی به تحریم رفراندوم جهت انحلال مجلس را صادر کرد و هشت نماینده علیه هیأت وزیران به دلیل برگزاری رفراندوم برای انحلال مجلس و هزینه‌های غیرقانونی آن به دادستان تهران اعلام جرم کردند. علیرغم این مخالفت‌ها، انتخابات برگزار شد و نتیجه انتخابات در روز ۲۲ مرداد از رادیو ایران پخش شد. بنابراین مجلس در روز ۲۲ مرداد منحل شد. با انحلال مجلس، دست پهلوی دوم جهت عزل دکتر مصدق و نصب سرلشگر زاهدی باز شد چرا که تنها مانع «فقدان رأی تمایل مجلس» بود که این مانع با انحلال مجلس دیگر وجود نداشت بنابراین اختیار قانونی شاه، بدون مانع می‌توانست جریان پیدا کند که جریان هم پیدا کرد. دستور عزل دکتر مصدق از سوی شاه در ۲۳ مرداد سال ۱۳۳۲ صادر شد و این عزل در ۲۴ مرداد توسط سرهنگ نصیری به ایشان ابلاغ گردید. در برابر دستور شاه، دکتر مصدق رسیدی را تحویل می‌دهد و در آن تصریح می‌کند: «ساعت یک بعد از نصف شب ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ دستخط مبارک به اینجانب رسید دکتر محمد مصدق» بنابراین دستور شاه هم صادر شد و هم ابلاغ گردید. اتفاقاً در جلسات دادگاه، دکتر مصدق بر این نکته تأکید می‌کند که دستخط رسید و وی در برابر فرمان عزل تمکین کرده است. با ابلاغ عزل به ایشان، دیگر دکتر مصدق بعد از ۲۵ مرداد نخست وزیر قانونی کشور نبوده است بنابراین یکی از دو رکن کودتا منتفی است چرا که هیچ اقدام غیرقانونی صورت نپذیرفته است؛ دکتر مصدق بصورت قانونی عزل و سرلشگر زاهدی بصورت قانونی به نخست وزیری منصوب گردید.
Channel I @Iranoralhistory
/channel/m_borhani۵۷
گوشت
سرانه‌ی مصرف گوشت در ج.ا، به یک‌شانزدهم امارات، یک‌پنجم عراق و یک‌چهارم جیبوتی رسیده که خسته نباشید! ولی تازه این عددِ سرانه است و واضح و مبرهن که میزان مصرف مستضعفین، چنین نیست و بسیار کمتر و واویلا است و واقعا خسته نباشید...
دسته!
نخست آنکه دسته‌گل و نه دست‌ِ گل! ( واضح است که گل دست ندارد!) و حالا در تاریخ تجاهل می‌کنید، دیگر دیکته‌ی ابتدایی و فرق دست و دسته را که باید بدانید!
و دودیگر: بحرین از ایران جدا نشد. جدا بود! درواقع وقتی که انگلیس -که از بدو قاجاریه حاکم آنجا شد- داشت خلیج فارس را مثل باقی مناطق ترک می‌کرد شاه یک چیزی -در ادعای حاکمیت تاریخی ایران بر بحرین- پراند که متاسفانه نگرفت. بعد هم برای آنکه آبرومندانه حرف‌اش را پس بگیرد، پیشنهاد رفراندوم داد که آن‌هم با نظرسنجی سازمان ملل از برخی سران قبایل، عملا ماستمال شد! فقط همین!
Channel I @Iranoralhistory
اشغال
گروهبان: هرکلمه‌ی شما توهین است خانم!
عالیه: هرکلمه‌ی من کلمات کسی است که جان‌اش به لب‌اش رسیده.
گروهبان: (تهدیدآمیز) اگر این رفتار ادامه داشته باشد با شما مطابق قوانین زمان جنگ رفتار می‌شود.
عالیه: (داد می‌کشد) با من همیشه مطابق قوانین زمان جنگ رفتارشده!
اشغال/ بهرام بیضایی
کلکسیون
برخی عزیزان می‌فرمایند که سخن سرکار خانم علم‌الهدی در باب بانوی اول حرف تازه‌ای نیست و در فرنگستان و غیره نیز عناوینی شبیه به آن رایج است و در بلاد به اصطلاح مترقی هم بعضا زنانِ فرمانروایان به اعتبار شوی خود رتبه‌بندی و اول و دوم می‌شوند و... که خب بله! ولی چرا باید به جای محاسن دنیا، کلکسیون معایب‌اش بود؟
آیا نمی‌شود به جای خشونت پلیس آمریکا از اعتبار دانشگاه‌هایش یاد گرفت؟ آیا نمی‌شود به جای زن‌بارگی اعراب از مشورت‌پذیری‌شان آموخت؟ آیا نمی‌شود به جای نژادپرستی آلمان، خودروسازی‌اش را عبرت کرد؟ آیا نمی‌شود به جای مافیای ایتالیا، گردشگری‌اش را دید؟ آیا نمی‌شود به جای فیلترینگ چین، اقتصادش را معیار کرد؟ آیا نمی‌شود به جای تشریفات انگلیس، رسانه‌هایش را الگو کرد؟ آیا نمی‌شود به جای ساواک پهلوی، اعتبار پاسپورت‌اش را مقایسه نمود؟ آیا نمی‌شود به جای پوشش اجباری در فرانسه، خدمات بهداشت آن را تراز قرار داد؟ و آیا نمی‌شود به جای چیزِ روسیه،... راستی -به غیر از متروی مسکو، ادبیات کلاسیک و موزه‌ی ارمیتاژ- از چه چیز روسیه می‌شود خوش‌مان بیاید؟!
Channel | @Iranoralhistory
بانوی اول
بانویِ اوّل؟ واقعا؟! ادعایِ انقلابی بودن‌شان گوش فلک را کر کرده ولی تا بن استخوان عقده‌ی اشرافی‌گری و ادابازی از عقب‌افتاده‌ترین و مرتجعانه‌ترین و احمقانه‌ترین اصطلاحاتی را دارند که زن را به اعتبار مرد داخل آدم می‌داند! زیر چادر در آرزوی نیم‌تاج و پُشتِ روسری در حسرت سینه‌ریزِ الماس!
Channel | @Iranoralhistory
طولانی‌ترین جنگِ قرنِ بیستم -از هر منظری که بنگری- واقعه‌ی مهمی است که حالاحالاها باید از آن عبرت آموخت. ما نیز به وسعِ خودمان و در حد قهوه‌خانه‌‌ی فسقلی، هرسال -سوای وجه حماسی آن- دست و پایی می‌زنیم! پارسال از نگاه جنگ‌زدگان و امسال از جنبه‌ی «دیگران» قدم‌تان روی چشم!
Читать полностью…
بی‌جا
آقای واجا، اگر سابقه‌ای از تماس نگارنده با سازمان‌های اطلاعاتی بیگانه، گروهک‌های تروریستی و عناصر وابسته و غیره و غیره وجود دارد، شما خیلی خیلی بی‌جا کرده‌اید که صاحب این خط را تا حالا دستگیر و مجازات نکرده‌اید و اگر هوینجوری و از باب مردم‌آزاری است که بدترتر! پایان پاسخ و پیام!
با سلام و احترام. حسین دهباشی
منِ دیوانه -به زنجیر تو- دیوانه‌ترم - علیرضا قربانی
Читать полностью…
پيام جناب آقای احمد مسعود (رهبر جبهه مقاومت ملي افغانستان)، به مناسبت برگزاری آيين بزرگداشت بيست و دومين سالگرد شهادت فرمانده احمدشاه مسعود در موزه تصاوير معاصر ايران
Channel | @Iranoralhistory
در فضیلتِ بُهتان!
عنایت فرمودید؟ این‌جوری است که آنچه عزیزان مرتکب می‌شوند، نه فقط جای خجالت ندارد که لابد عین صواب بوده و ثوابِ بی‌حساب دارد و لابد بی‌خود بوده آن حرف که حق نیازی به دروغ ندارد!
channel I @Iranoralhistory
کرسی و منبر
اجمالا آنکه اگر مداحی می‌تواند مجوز تدریس در کارشناسی ارشد دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران باشد، آیا کسی -که چند صباحی قرآن سر صف خوانده- هم می‌تواند استاد خارج فقه در حوزه‌ی علمیه‌ی قم شود؟ با کرسی بدیع‌الزمان فروزان‌فر اگر می‌شود شوخی کرد با منبر عبدالکریم حائری چرا نشود؟
Channel | @Iranoralhistory
اربعین
الف: راهپیمایی اربعین را -حتی اگر فقط همین یک ثمر را داشت که سالی چندروز بر انبوه زخم‌های جنگی به غایت جنایتکارانه و مسخره و بی‌حاصل میان دوهمسایه مرهم می‌نهد- باید قدرشناخت و نکوداشت...
ب: زیارتِ همه‌ی هموطنانِ شناس و ناشناسی که به زیارت اربعین می‌روند گوارای وجودشان و خداکند که مقبول حضرت حق. ملتمس دعای خیرشان برای آرامش و آزادی و آبادانی ایران عزیزمان و با آرزوی نهایت تندرستی و شادکامی و قلبی سرشارتر از مهر و صبر و پیمان پیروی از سرور شهیدان و امام آزادگان.
کودتا؛ واقعیت یا توهم/ محسن برهانی
كودتا، اصطلاحی است که بسیاری از افراد در خصوص حوادث مردادماه سال ۱۳۳۲ مورد استفاده قرار می‌دهند. اما شاید بتوان کاربرد این واژه در ارتباط با آن حوادث را مصداق رُبَّ شُهرةٍ لا أصلَ لها (چه بسیار امر مشهوری که اساسی ندارد) دانست.
نگارنده در این نوشته در پی اثبات این امر است که اساساً بکارگیری واژه کودتا در خصوص واقعه ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اشتباه است و به هیچوجه کودتایی در این روز تحقق پیدا نکرده است و آنچه در این روز واقع شده، اعمال اختیارات قانونی مبتنی بر میثاق ملی آن زمان یعنی قانون اساسی مشروطه می‌باشد. این نوشته در پی تطهیر و یا تقبیح کسی نیست کما اینکه در تحلیل هنجاری نیز نمی‌باشد بلکه صرفاً بحثی حقوقی مورد نظر است.
✅ مقدمه اول. کودتا در عرف علوم سیاسی به معنای به دست آوردن قدرت به صورت غیرقانونی از طریق قوای نظامی است. بنا بر این تعریف، جهت تحقق کودتا در یک کشور دو مولفه مهم مورد نیاز است؛ ۱. نیروی نظامی ۲. غیرقانونی بودن (نامشروع بودن) استفاده از نیروی نظامی. اگر یکی از این دو رکن متزلزل باشد، نمی‌توان اقدام انجام گرفته را کودتا تلقی نمود. برای تقریب اذهان خوانندگان به دو مثال اشاره می‌شود:
▪️مثال اول. اولین رییس جمهور ایران آقای سید ابوالحسن بنی‌صدر در نوشته‌ها و گفته‌های خود تأکید دارد که بر اثر یک کودتا در خرداد ماه ۱۳۶۰ از ریاست جمهوری خلع شده است و حکومت‌های بعد از ایشان حکومت‌های مشروعی نیستند چرا که اساساً حکومت کودتا مشروعیت ندارد. با توجه به مقدمه اول باطل بودن ادعای ایشان براحتی قابل فهم است چرا که خلع ایشان توسط مجلس شورای اسلامی و در مکانیزمی قانونی صورت گرفته بود و استعمال واژه کودتا در این مورد، استعمالی غلط است.
▪️مثال دوم. برخی معترضان به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ به دولت دکتر احمدی نژاد، دولت کودتا اطلاق نمودند. این اطلاق هم مانند کلام رییس جمهور اسبق ایران اشتباه است چرا که در وقایع سال ۸۸ هرچند از نیروی نظامی استفاده شد اما این استفاده برای به دست آوردن نامشروع قدرت نبود چرا که در انتخابات تمامی مکانیزم‌های قانونی اخذ رأی و شمارش و اعتراض رعایت گردید و استفاده از نیروی نظامی جهت حفظ قدرت مشروع مبتنی بر قانون اساسی، کودتا محسوب نمی‌شود. حتی تخلف برخی از نیروها در برخورد با معترضین هم باعث تغییر عنوان حکومت و دولت نمی‌شود؛ حفظ قدرت مشروع از طرق غیرقانونی نیز کودتا محسوب نمی‌گردد.
کودتا یعنی به دست آوردن قدرت به شیوه غیرقانونی از طریق نیروی نظامی.
✅ مقدمه دوم. در روز ۲۸ مرداد از نیروی نظامی و خشونت استفاده شده است اما آیا این امر، برای اقدامی غیرقانونی بوده است یا اختیاراتی قانونی با خشونت همراه شده است؟ برای فهم قانونی یا غیرقانونی بودن، بایستی بررسی کرد که براساس قانون اساسی مشروطه، رفتارهای شاه در برخورد با دکتر مصدق غیرقانونی بوده است یا خیر؟ در قانون اساسی مشروطه، عزل و نصب نخست وزیر از اختیارات شاه محسوب می‌شد. به مرور عرف و رویه‌ای شکل گرفت و یک قید به این اختیار و صلاحیت قانونی شاه وارد کرد و پیش‌شرط اعمال اختیار قانونی شاه را، «رأی تمایل مجلس» دانست بنابراین شاه شخصی را به نخست وزیری منصوب نمی‌کرد مگر فردی که مجلس به وی به عنوان نخست وزیر، رأی تمایل داده باشد. نتیجه آنکه اختیار قانونی شاه نه براساس قانون که براساس عرف و رویه، مقیّد به رأی‌گیری در مجلس شورای ملی بود. این قید تحمیلی از سوی عرف و رویه، منوط به وجود مجلس بود یعنی باید مجلسی وجود داشته باشد تا رأی تمایل بدهد اگر به هر علتی مجلسی وجود نداشته باشد و حیات مجلس با نوعی فترت مواجه می‌شد، قید اخیر (رأی تمایل مجلس) سالبه به انتفاء موضوع بود و اختیار قانونی شاه بدون نیاز به رأی تمایل مجلس، اعمال می‌گردید کما اینکه در فاصله سال‌های ۱۲۹۳ تا ۱۲۹۹ که سه دوره در ایران مجلس وجود نداشت، احمد شاه مستقیماً به نصب نخست وزیر اقدام نمود و این اقدام به هیچوجه غیرقانونی تلقی نشد.
✅ مقدمه سوم. آیا در ۲۸ مرداد، کشور دارای مجلس بود یا خیر؟ مجلس دوره هفدهم از ابتدا ناقص متولد و تشکیل شد چرا که دولت دکتر مصدق با تصویب‌نامه هیأت دولت، در اردیبهشت سال ۱۳۳۲ برگزاری انتخابات را در ۳۳ حوزه متوقف نمود و از انتخاب شدن ۵۵ نماینده (صرفنظر از هر نوع دلیل و توجیهی) در این حوزه‌ها، جلوگیری کرد. با استعفای یک نماینده دیگر، عملاً مجلسی که قرار بود با ۱۳۶ نماینده تشکیل شود با ۷۹ نماینده شروع به کار کرد که در این بین اکثریت ایشان (۵۲ نفر) از طرفداران دکتر مصدق بودند و این اکثریت در روزهای پایانی تیرماه از سمت نمایندگی استعفا دادند تا مسیر برگزاری رفراندوم انحلال مجلس، تسهیل گردد.
درون و برون «قاب»
دیدن و دیده‌شدن شهر با چشم‌اندازی که جمشید الوندی به دست ما داده است در روایت امید خاکپورنیا ( کارگردان مستند «قاب»)را با جمعی از دوستان و منتقدان از منظر سینمای خیابانی و لوکیشن‌های پرخاطره شهری به تماشا و گفتگو می‌نشینیم.
با حضور امیررضا نوری‌پرتو(مدرس و منتقد) و مهدی شمس و دیگر دوستان
برای تهیه بلیت این رویداد برای عصر همین پنج‌شنبه بیست و ششم مردادماه ۱۴۰۲ به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://evand.com/events/نشست-بررسی-مستند-قاب-06632
آدرس: تهران، خیابان وصال، بین بلوار کشاورز و خیابان ایتالیا، کوچه دکتر شیرین‌بیانی، کاشی ۵، موزه تصاویر معاصر
دیر
۱. نسبتِ پذیرشِ اشتباه با هرآن‌که ولو لحظه‌ای بر ساحل سفره‌ی انقلاب لمیده باشد، نسبتِ تباین است و توقع استعفا که بماند حتی عذرخواهی از ایشان، ساده‌دلی است!
۲. ولی چرا خبرنگارانی که تصاویرِ تخریبِ انقلابی آن بناها و جان باختنِ آن پنج بخت‌برگشته را منتشر نمودند، به جاسوسی و تشویش اذهان عمومی و اقدام علیه ملی و لاب و لاب و لاب، هنوز اعترافِ تلوزیونی نکرده‌اند؟ زوده؟ عزیزان بالا رسیگی کنند یه‌وقت دیرنشه!
Channel | @Iranoralhistory
ایستاده
عکسی از اسیری ایرانی بود که با دست‌های بسته و نشانده روی زمین، سرش را باغرور و نترسیده بالا گرفته و چشم دوخته بود در چشم دوربین و دورتادورش بعثی‌های خمیده و خسته. و یکی پرسیده بود: «کدام‌یک ایستاده‌اند؟» الان این تصاویر سوپرپلیسانه‌ی دستگیری دخترکان مغرور عین همان عکس است به خدا!
Channel | @Iranoralhistory