Hikoyalar (G&M)

12 April 2023 09:04

ШУНДАЙ ТУШУНЧАДА БЎЛИШИМИЗ КЕРАК

393-ҳижрий санада вафот этган фақиҳ Абу Исҳоқ Шерозий раҳимаҳуллоҳ шундай дейдилар: "Бир марта тунни отам билан бедор ўтказдим. Ён-атрофдагилар чуқур уйқуда эди. Отамга айтдим: "Анавиларнинг ичида туриб, икки ракат намоз ўқийдиган одам йўқмикан?!".

Шунда отам менга шундай танбеҳ бердилар: "Эй ўғлим! Халқни айблаганингдан кўра ухлаганинг яхши эди. Сенинг тўғри йўлда эканинг бошқанинг адашувини масхара қилиш ҳуқуқини бермайди. Осий-гуноҳкорга тепадан туриб қарама! Қалблар Раҳмон бармоқлари орасида, уларни хоҳлаганича тўнтариб-айлантиради. Аллоҳ таоло сени ҳидоят йўлига танлаган пайтида, сендаги ўзига хослик ёки тоатинг сабаб танламаган. Балки Ундан бўлган раҳмат сени қамраб олган. У буни хоҳлаган лаҳзада сендан олиб қўйиши мумкин. Шу сабаб амалинг ва ибодатинг билан ғурурланма! Унинг йўлидан адашган кишига менсимасдан қарама! Агар сенга Аллоҳнинг раҳмати бўлмаганида, сен унинг ўрнида бўлардинг. Истиқомат (тоатда яшаш)да собитлигингни ўзингнинг шахсий ютуғинг деб асло ўйлама! Аллоҳ башарнинг яхшиси Пайғамбарига: "Агар биз сени собит қилмаганимизда, батаҳқиқ уларга бироз бўлса-да, мойил бўлишингга оз қолар эди" ("Исро", сураси, 74-оят), деган бўлса, сен ким бўлибсан?!".

Hikoyalar (G&M)

10 April 2023 18:42

Бу ўта қизиқ воқеа Францияда содир бўлган экан. Танишимнинг айтишича, озиқ-овқат магазинида бир ҳижоб ва ниқоб таққан мусулмон аёл, олган нарсаларининг ҳақини тўлаш учун кассага яқинлашди. Кассада аёл киши ўтирар эди. У ҳам мусулмон эди. Аммо, харидор аёлдан фарқли ўлароқ, кассир, кўпчилик маҳаллий одамлар сингари, ярим яланғоч кийимда эди. Ҳижобли аёлга очиқдан-очиқ норози оҳангда, шубҳали назар билан, овозини баланд кўтариб деди:
---«Сенга ўхшаганларнинг касрига, бизнинг мусулмонларимиз қийналишмоқда. Бизда шундоқ ҳам муаммоларимиз оз эмас. Биз бу ерда бизнес учун яшаяпмиз. Яшашимиз учун пул топяпмиз. Динингни амалиётда синамоқчи бўлсанг, ўз ватанингга бориб бу ишларингни қилавер. Бу ерда сени ҳеч ким ушлаб тургани йўқ....»
Олган нарсаларини сумкасига солаётган мусулмон аёл, кутилмаганда, юзидан ниқобини олди. Бу нарсани умуман кутмаган ярим яланғоч кассир ҳанг-манг бўлиб қолди. Унинг рўбарўсида ёшгина, оппоқ юзли, кўзлари мовий, малласоч қиз турар эди.
Харидор кассирга сал эгилиб деди:
---«Мен француз аёлман. Бу менинг ватаним, ва менинг Исломим. Сиз ўз динингизни дунё учун сотдингиз. Биз эса, унга эга чиқдик...!»
Шу сўзларни айтиб, мусулмон аёл, виқор билан эшик томон юрди. Ярим яланғоч дўкон кассири эса, ўзини бутунлай йўқотиб, бахтиёр мусулмон аёлнинг орқасидан анграйганча қотиб қолди.

Hikoyalar (G&M)

09 April 2023 15:54

Ӯриндиқда қолдирилган тиллолар...

Тошкентдан оиламиз билан қишлоққа сафарга отланаётган эдик. Уловимизда бўш жой борлиги боис синглимизни ҳам бирга олиб кетадиган бўлдик. Мен ишдан чиқадиган, оиламиз эса ишхонамиз яқинидаги метро бекатига тушиш жойга келиб турадиган бўлди. Келишилган пайтда борсам, ҳамма келган, аммо синглимиз йўқ эди. Мен яна бир жойга учраб ўтишим кераклиги сабабли шошаётган эдим. Буни билган аёлим хижолат бўлиб, синглимга қўнғироқ қилиш учун уловдан тушиб кетди. Чунки синглимиз билан учрашиладиган жой ва вақтни у келишган эди...
Хуллас, бироздан кейин синглим ҳам етиб келди. Шошилганча йўлга отландик. Аммо... шаҳардан 10-15-чақирим узоқлашганимизда бирдан аёлим вой деганча ён-верини титкилай бошлади. Тинчликми, яна ҳамишаги гапми дедим одатдагидай яна бирон нарса уйда қолиб кетган деб ўйлаб. Сумкачам метронинг олдидаги ўриндиқда қолиб кетибди... Аёлимнинг овози йиғлагандан бери бўлиб зўрға чиқди. Ҳамма тилла тақинчоқларимни оволгандим уйда қолдиргим келмай Илтимос, қайтайлик. Юқори тезликда кетаётган рулдаги одамга орқага қайтиш малол келадида. Қолаверса, одам тинимсиз ўтиб-қайтиб турган жойда бунинг устига деярли ярим тунда қолдирилган сумкача шунча пайтдан бери эгасини топиб кетмаслигига ҳам ишониш қийин. Шу боис ҳатто тезликни ҳам пасайтиргим келмади: Бўптида энди қайтгандан фойда йуқку
Маълум бўлишича, синглимни метродан чиқиш жойдаги ўриндиқда кутиб турган аёлим синглим кўриниши билан хурсанд бўлиб кетиб унинг қўлидаги юкни кўтаришга ёрдамга шошилган ва сумкачаси ўриндиқда қолиб кетаверган. Шу боис синглим ҳам хижолат бўла бошлади: Ака, илтимос, чиқмаган жондан умид, бир бориб кўрайлик Табиийки, кайфиятим бузилди. Янгақайинсингил ялингани сари уларнинг мени бекорга оввора қилмоқчи эканлигидан бадтар жаҳлим чиқа бошлади Аммо шу пайтда аёлимнинг тилла тақинчоқлар учун ҳар йили закот чиқариши эсимга тушиб қолди. Закоти берилган мол йўқолмаслиги керак эдику Беихтиёр оёғим тормозга борди. Шу пайтда эса худди қайтишим кераклигига ишора бўлаётгани каби олдинда орқага қайтиш белгиси кўринди Секинлаб бориб, ортга қайтдим. Ҳамроҳлар мум тишлагандай жим. Менинг ичимда эса ҳам умид, ҳам хавотир Эътиқодимизга кўра бу тақинчоқлар йўқолмаслиги керак Аммо йўқолган бўлсачи? Унда аёлимнинг эътиқодига таъсир қилмайдими? Ахир ҳар йили уни закот чиқаришга мен ундаганман бу молингни ҳимоя қилади деганман. Шу хавотир туфайли шерикларимга закот берилгани туфайли қайтганимни айтолмаётган эдим. Метро бекатидан нарироқдаги тўхташ мумкин бўлган жойга уловни тўхтатдим. Аёлим шошилганча тушиб кетди. Ҳаммамизнинг нафасимиз ичимизда. Ҳамма у кетган томонга тикилган. Мен ҳам сир бой бермаётган бўлсамда, орқани кўрсатувчи ойнадан кузатиб турибман. Шу пайт аёлим кўринди, уловга ҳавола бўлиши билан сумкачасини баланд кўтариб кўрсатди, хурсандлиги кўриниб турарди, демак, ичидагилари ҳам йўқолмаган. Алҳамдулиллаҳ! Кўзимга беихтиёр ёш келди Йўқ тиллалар йўқолмагани учун эмас, асло! Аллоҳнинг ваъдаси ҳақ эканлигига яна бир бор гувоҳ бўлиб турганимдан Яратган эгам аёлимнинг олдида тилимни қисиқ қилиб қўймаганидан севинч ёшлари эди бу! Аёлим уловга чиқасолиб сумкачасини топиб олган болаларни мақтай кетди. Ўриндиқдаги мен сумкачамни қолдирган жойда икки йигит бемалол ўтирганини орқадан кўриб умидим деярли сўниб, оёғим дармонсиз бўлиб қолди, дейди аёлим. Шундай бўлсада, яқин боришим билан йигитлар баравар ортларига ўгирилишиб, улардан бири: Опа, мободо мана бу сумкани изламаяпсизми? деди. Ҳа-ҳа шуни излаяпман десам Узр опа келсак бу шу ерда турган экан анча ўтирдик, ҳеч ким сўрамади. Шунинг учун унутиб қолдирилганини тушуниб, сумкада эгасининг бирон ҳужжати ё манзили бормикан деган мақсадда энди очиб қараб тургандик дея қўлимга тутқазди. Қарасам ичида тиллалар ҳам пуллар ҳам турибди Хурсанд бўлганимдан раҳмат айтиб пулдан қўлимга илашганини олиб Мана бу суюнчи пули деб узатдим аммо шуни ҳам олишмади. Барака топишсиней. У гапиряпти мен эса уловни катта йўл томон бошқарар эканман, кўз ёшларимни яширишга уринаман...

Hikoyalar (G&M)

08 April 2023 01:55

Маст бўлган асалари

Асалари гоҳида хамр (маст қилувчи нарса) истеъмол қилиб қўяди ва бунинг учун жазоланади. Олимлар асалари ҳаётини ўрганиш чоғида бу ҳолатни аниқладилар. Олимлар буни “Асалариларнинг хамр ичиш ҳодисаси” деб номладилар. Баъзи асаларилар нектар йиғиш жараёнида этанол деб аталган маст қилувчи моддани истеъмол қилиб қўяди. Бу табиатда баъзи пишган меваларнинг бижғишидан, ачишидан сўнг ҳосил бўладиган моддадир. Шундай қилиб, ари тили билан бу моддаларнинг бир қисмини ялай бошлайди ва у худди одамларда бўлгани каби маст бўлади. Ушбу мастлик асаларида 48 соат давом этиши мумкин. Маст қилувчи моддаларни истеъмол қилгандан сўнг асалариларда пайдо бўладиган аломатлар маст қилувчи ичимликларни истеъмол қилгандан сўнг одамларда пайдо бўладиган аломатларга ўхшайди.

Маст бўлиб қолган асаларилар тажовузкор ва зарарли бўлиб қоладилар. Чунки улар асални бузадилар ва ичидаги бу гиёҳванд моддаларни чиқарадилар, оқибатда асал заҳарланади. Лекин Аллоҳ таоло асалнинг шифо эканлигини эълон қилиб:

“Унда одамлар учун шифо бордир” деб марҳамат қилган.

Савол туғилади: Аллоҳ таоло асални шифобахш ҳолда, заҳарланмай туриши учун нима қилган?

Олимлар 30 йил давомида асаларилар ҳаётини кузатдилар. Асалариларнинг уяси ёнида огоҳлантирувчи белги берадиган махсус жиҳозга эга бўлган асаларилар турар экан. Бу жиҳоз маст асаларининг ҳидини сезиш қобилиятига эга. Қўриқчи асаларилар бу жиҳоз орқали маст асаларини аниқлайдилар, у билан урушадилар ва уядан узоқлаштирадилар. Иш шу даражага борадики, маст бўлиб қолган асалари ҳамма уядан қувилади ва мудофаа қилувчи арилар томонидан жазоланади.
Маст қилувчи модда истеъмол қилган асалари жамоа ичида ёмонотлиқ бўлади. Аммо мастлиги тарқаса, уяга киришга рухсат берилади. Бу жараён аридаги заҳарли модданинг буткул йўқолгани аниқлангандан сўнг юз беради.

Маст бўлган асалари яна маст қилувчи моддани истеъмол қилиб қўймаслиги учун қўриқчи асаларилар унинг оёқларини синдиришар экан.

Аллоҳ таоло етишитрилаётган асалнинг тозалигини, шифобахшлигини ана шу йўл билан асрайди. У Зот биз бандаларига ўта меҳрибондир. Асални заҳарли модда қўшилиб қолишидан шу тарзда асрайдиган Роббимизнинг раҳмати ўлароқ, биз тоза, шифобахш асал истеъмол қиламиз.

Демак, миттигина асаларилар ҳам маст қилувчи нарсани истеъмол қиладиган асаларига қарши курашиб, уни уяларидан узоқлаштирар, жазолар эканларми, биз ақлли, иймонли инсонлар ҳар қандай турдаги маст қилувчи ичимлик ва моддалардан сақланишимиз лозим ва лобуддир.

Аллоҳ таоло биз бандаларини Ўзи буюрганидек пок нарсаларни истеъмол қиладиганлардан айласин, ҳаммамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин ва хотимамизни чиройли қилсин!

Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади

Hikoyalar (G&M)

07 April 2023 20:54

​​​​КЕНЖА ЎҒИЛ САБОҒИ

(жуда ибратли)

Узоқ-узоқлардаги бир қишлоқда ёшгина йигит ўз ишини бошлади. Яъни, икки кўчанинг чорраҳасида савдо қилишга киришди. У жуда оқкўнгил, меҳрибон йигит эди. Ҳамма уни яхши кўрарди. Нарсаларни ундан олишиб, танишларига ҳам тавсия қилишарди.
Ҳалиги йигит бир йилни ичида мамлакатнинг бир томонидан иккинчи томонига етадиган, халқларни бир-бирига жипслайдиган занжир ҳосил қилганди. Орадан йиллар ўтди...
Кунлардан бир куни ўша киши ҳасталаниб, шифохонага ётқизилди. Врачлар уни текшириб, кўп яшамаслигини айтишди.
Шунда ҳалиги киши ёнига уч ўғлини чақириб, уларга қуйидагича топшириқ берди:
- “Мен бир неча йиллар тер тўкиб, яратган фирмамга ичинглардаги биттанглар бошлиқ бўласизлар. Лекин, қайсингиз энг лойиқ эканингизни билиш мақсадида ҳар бирингизга бир доллардан бераман. Ушбу бир долларга ҳоҳлаган нарсангларни олишинглар мумкин. Лекин, бир шартим: бугун кечга бу ерга келганингларда, олган нарсанглар мана шу хонани бошдан-оёқ тўлдириб туриши керак!”
Учала ўғил ҳам бундай нуфузли фирмага эга бўлиш илинжида ҳаяжонлана бошлади. Ниҳоят, учаласи ҳам шаҳарга бориб, пулларини ишлатишди. Кечга қайтганларида оталари сўради:
-“Қани, тўнғич ўғлим, пулингга нима олдинг?”
Ўғли жавоб берди:
- “Дўстимнинг даласига бордим. Пулимни унга бериб, икки қоп сомон олдим”.
Кейин чиқиб, сомонларни олиб кирди-да, хонага соча бошлади...
Хона бир онда учиб юрган сомонга тўлди. Лекин, кўп вақт ўтмасдан ҳалиги сомонлар ерга тушди. Яъни, ота айтгандай: хонани бошдан-оёқ тўлдиролмади.
У киши иккинчи ўғлига юзланди: “Ўғлим, сен пулингни нима қилдинг?”
- “Мен бир кўрпа-ёстиқ тикадиган одамни уйига бордим. Икки дона ёстиқ сотиб олдим”, - деди иккинчи ўғил. Ва, хонага иккита ёстиқ опкелиб, ичидан парларни (патларни) чиқариб, ер билан битта қилиб хонага соча бошлади. Ҳамма ёқ пат билан тўлса-да, лекин, дарров ерга тушиб, яна хонани тўлдиролмади...
Шунда ота учинчи ўғлидан сўради: “Сен пулингни нима қилдинг?”
Учинчи ўғил бундай деб жавоб берди:
- “Сиз берган ўша бир долларни олиб, бир дўконга бордим-да, майдалатиб олдим. 50 центини муқаддас жойга садақа қилдим. 20 центини шаҳримиздаги иккита ёрдам ташкилотига бердим. Яна 20 центини заифларга тарқатдим. Шундай қилиб, 10 центим қолди. Унга эса иккита нарса олдим”.
Бола қўлини чўнтагига солиб, бир гугурт қутиси ва битта шам чиқарди.
Хонанинг чироғини ўчириб, шамни ёққан эди: хона шам ёруғи билан тўлди!
Хона сомон ёки патлар билан эмас, бошидан-охиригача “нур билан, ёруғ билан” тўлган эди!
Ота бениҳоя хурсанд эди:
- “Жудаям яхши, ўғлим!
Фирманинг бошлиғи – сен бўласан. Чунки, сен – ҳаётдаги энг муҳим нарсани биласан,
яъни ўз ёруғингни сочишни!
Бу – жудаям муҳим...”

Hikoyalar (G&M)

06 April 2023 19:15

Бир ўзига тўқ инсон онасининг қўшнисидан озгина туз бериб туришини сўраганини кўриб, кеча анча муддатга етарли туз келтириб берган эдим-ку она, деб сўраганида, онаси қуйидагича жавоб берган экан:

"Биламан болам, уйда тузимиз бор. Лекин бу қўшниларимиз ночор аҳволда, яхши биласан. Тез-тез бизга эҳтиёжи тушиб туради. Биздан ҳадеб сўрайверишдан ҳижолат тортиб қолмаслиги учун, уларга оғир келмайдиган нарсаларидан сўраб тураман.  Шу билан бир-биримиздан олди-берди қилиб туришимиз табий ҳол эканини англатиб турмоқчи бўламан".

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

04 April 2023 10:02

Men xam kelajakda shunday she’r yozishni boshlasam , iltimos meni otib tashlanglar.

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 16:23

Эрим жавобимни берди. Болаларим ҳеч бири мен билан кетишни истамади. Отам оқ қилди, онам юзимга ҳам қарамади, фақат юм-юм йиғлади. Хиёнаткор эримни хиёнат билан жазоламоқчи бўлиб ўз ҳаётимни барбод қилдим.
Мен билан ёзишиб юрган инсоннинг ҳам оиласи, фарзандлари бор экан. Бўлган воқеадан хабар топгач, менинг оилам ҳам шундай бўлишини истамайман, мени тушунинг, деди. Қанчалар катта хатога йўл қўйганимни тушуниб етдим. Лекин жуда кеч эди...
Мана, энди юрибман, ўзга элларда одамларнинг боласини боқиб, қари онасига қараб. Ҳозирги ақлим бўлганда эрим билан ўшандаёқ ажрашган бўлардим. Ота-онам, болаларим бағрида бўлардим ҳозир. Шаъним ҳам оёқ ости бўлмасди.
Аввалига яшаш жуда қийин бўлди. Аммо болаларимни соғиниб яшашга ҳам кўникиб қолдим. Бир ўй доим юрагимни ўртайди: болаларим мен ҳақимда гапиришга уялади, мен ҳақимда гап кетса отамнинг боши хам бўлади. Уларга муносиб фарзанд, муносиб она бўла олмадим. Ўлсам ҳам биров билмайди, ортимдан йиғламайди...”

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 16:23

“Эримдан ўч олишни ўйлабману, ўзимнинг шаънимни ўйламабман” — пушаймон аёл ҳикояси


“Қизимнинг таъна, алам тўла нигоҳлари ҳеч қачон кўз олдимдан кетмаса керак. Ҳеч бўлмаса мени, келажагимни ўйламадингизми, деган сўзи ҳали ҳам қулоқларим остида акс садо беради. Эримдан ўч олишни ўйлабману, фарзандларимнинг, ўзимнинг шаънимни ўйламабман...”


Гоҳида кимгадир аччиқ қилиб шундай хатога йўл қўямизки, унинг товонини бутун умр тўлашимизга тўғри келади. У хато нафақат бизнинг, балки яқинларимизнинг ҳам ҳаётини остин-устун қилиб юборади. Ҳаётимиз саҳифасида ўчмас доғ бўлиб қолади.

“Ҳаётий ҳикоялар”нинг бу галги қаҳрамони ҳам хатосининг товонига умрининг энг гўзал лаҳзаларини  бериб, кунларини афсус, надомат билан ўтказаётганлардан.
“Туркияга келганимга ҳам анча йил бўлди. Ҳатто саноқдан ҳам адашиб кетдим. Уч йилми, тўрт йилми, балки беш йил бўлгандир. Кунларни санашимдан фойда йўқ, чунки мен ортимга, ватанимга, оилам бағрига қайтолмайман.
Бу ерга одамлардан қочиб келганман. Аммо одамлардан қанчалик қочмай, ўзимдан қочолмадим, хаёлларимдан қутулолмадим. Бир вақтлар оилам, хиёнаткор бўлса ҳам эрим, бир-биридан ширин фарзандларим, ота-онам бор эди. Ўйламай босган қадамим мени барчасидан айирди...
Ота-онам оддий, меҳнаткаш инсонлар эди. Отам новвой, биз уларга кўмакчи эдик. Ҳовлимизда иш тугаганини эслолмайман. Суягим меҳнатда қотди. Тиним бўлмаса-да, оиламизда хотиржамлик, барака бор эди.
Вақти соати билан мени турмушга узатишди. Турмуш ўртоғим бўйлари баланд, хушсурат йигит эди. Уни жуда яхши кўрардим. Шу қадар яхши кўрардимки, жонимни беришга ҳам тайёр эдим.
Саҳар туриб келинлик вазифаларимни қилар, доимо унга эътиборли бўлишга уринардим. Тун ярмида хамир қориб, тонг отмасдан тандирга ўт қалардим. Оила аъзоларим уйғонмасдан нонларни узардим. Қайнотам қайнонамга бу келининг ухлайдими ўзи, дер эканлар.
Катта фарзанд бўлганлари учун алоҳида ҳовлига кўчиб чиқдик. Қайнотам яхши жойларда ишлаган, ўғилларига улар улғаймасдан туриб уй-жой солиб қўйган эканлар. Бирга яшаганимизда билинмаган экан, эримнинг тайинли иши йўқлиги алоҳида чиққанимиздан сўнг сезила бошлади.
Отасининг давлатига керилиб юрган йигитлардан эканлиги кун сайин билиниб борарди. Бозор-ўчар қилишни билмас, кийим-кечакни қўятуринг, рўзғорга етарли маблағ тополмасди. Бу вақтда мен ҳомиладор эдим. Кўнглим бир нималар тусаса ҳам эрим қийналмасин деб айтишга ийманардим.
Қайнона-қайнотам қарашиб туришса-да, рўзғорда етишмовчиликлар бўлаверди. Отамнинг новвойхоналарида ишлай бошладим. Уларга ёрдамлашиб, кунлик иш ҳақи ва нон, озиқ-овқатлар олиб кела бошладим. Эрим аввалига хижолат бўлди. Лекин кейин уялмай қўйди.
Оила бошлиғи эканини ҳис қилиб туриши, масъулиятни унутмаслиги учун ишлаб топган пулларимни эримнинг қўлига олиб келиб берардим. Керак бўлса, сўраб олардим. У-бу устачилик ишларига чиқиб турган эрим кунлар совигач умуман ишга чиқмай қўйди.
Қорним анча катталашиб қолган, ой-куним яқинлашгани сари ишлашим ҳам қийинлашиб борди. Отамникига борганимда мени новвойхонага киргизмай қўйишди. Бўлди, ўзингни асра, рўзғорингни ўзим қилиб бераман, дедилар дадам.
Бир томондан виждоним қийналар, бир томондан эримни қаттиқ севганим учун хафа қилиб қўйишдан қўрқардим. Шундай қилиб кўзим ёриди. Биз қизли бўлдик.
Фарзандимиз уйимизни нурга тўлдирган бўлса, бир томондан турмушимиз янада қийинлашиб қолди. Яхши еб-ичмаганим учун сутим ҳам яхши келмай, болам тўймагани учун йиғлаб инжиқлик қилар, у йиғлагани сари менинг асабларим чарчаб бораверарди.
Шундан сўнг орамизда жанжаллар чиқа бошлади. Ора-сира қайнотам ва отамникидан келадиган озиқ-овқатга қараб қолдик. У етмасди. Кимдир ишлаши керак эди. Эрим кунлар исиса устачиликка чиқишини, амаллаб отамнинг олдида ишлаб туришимни тинимсиз уқтирарди.
Чиллам чиққач уйга бордим. Онамга яна ишламоқчилигимни айтдим. Янги келинлигингдаёқ ишлашингга қарши эдим. Эринг тайинли ишнинг бошини тутмасдан сен топганингга ўрганиб қолмасин, деб қўрққандим. Отанг қўймагандилар. Ноилож индамадим. Лекин белингни тутиб олмасингдан ишга чиқишингга қўймайман. Ўрнингга эринг келиб ишласин, дедилар.

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 01:48

Аъробийга дедилар:
- сиз ўласиз
- ўлсам қаерга бораман?
- Аллоҳнинг ҳузурига
- нима яхшилик кўрсам Ундан кўрдим-ку, энди У билан учрашишдан қўрқаманми?, деди.

Аллоҳга яхши гумон қилиш нақадар яхши!

Салафлардан биридан сўрадилар:
- Дуоси қабул бўладиган бирор кишини биласизми?

- Дуоларни қабул қиладиган Бирини биламан, деди.

Аллоҳга яхши гумон қилиш нақадар яхши!

Аъробий ибн Аббос разияллоҳу анҳудан сўради:
- Қиёматда бизни ким ҳисоб- китоб қилади?
- Аллоҳ таоло
- Ундай бўлса биз қутилибмиз, онт ичаман, деди.

Аллоҳга яхши гумон нақадар яхши!

Бир йигитнинг ўлим вақти келганида онаси йиғлай бошлади.
- Онажон! Менинг ҳисоб-китобим сизга топширилса, нима қилар эдингиз?
- Болам, сенга раҳм қилар эдим.
- Онажон, Аллоҳ сиздан ҳам раҳмлироқ.

Аллоҳга яхши гумон қилиш нақадар яхши!

"Раҳмон(дан қўрққани) учун овозлар сўнган кун"

Буюклигини, Қаҳҳорлигини кўрсатадиган ўринда "Қаҳҳор, Жаббор, демади!
Шундоқ ҳам юраклар қинидан чиқиб турган мақомда "Раҳмон" исмини айтди!

Аллоҳнинг раҳмати нақадар буюк!

Аллоҳ таолодан бизларни, барча мўмину муслимларни мағфират қилишини, гуноҳларимизни ўтиб юборишини, раҳм қилишини сўраймиз!

Hikoyalar (G&M)

02 April 2023 12:20

ЕТИМЛАР ҲАҚҚИ

Уч ёшимда онам қазо қилишган.
Биз оилада еттита бола етим қолганмиз. Шунда кўпчилик, дадамга иккита кичкинангизни болалар уйига олиб бориб беринг, деб кўп айтишган экан. Яъни мен-3 ёш, Опам-6 ёш.
Тракторчи отам раҳматли бекорларни айтибсизлар деб, бизни ўзлари вояга етказдиришган.
Шуларни ўйласам отам қандай бағрикенг инсон бўлган эканлар деб, ҳақларига доим дуо қиламан.
Ривоят қилинишича, қадимда бир одам қуръон китобдан нусҳа кўчириб, сотиб тирикчилик қилар экан.
Китоб олганларни кўпи, нега етимлар ҳақидаги ёзувлар бўялиб кетган бошқа ёзувлар яхшику деб сўрашар экан.
Шунда ҳаттот мен сиёҳга шакар қўшиб ёзаман, пашшалар келиб, ортиқча сиёҳни шакарига қўшиб сўриб кетишади, ёзув тез қуриб, чиройли чиқади.
Аммо, етимлар ҳақидаги ёзувларга, етимни ризқи деб тегишмайди, қийин ва хунук қурийди, деган экан.
Бугунги пашшачалик фикри йўқлар, етим ризқи тугул, номусини зўрлаб топташига нима дейиш мумкин, ё алҳазар!

Mirzo Karim

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 16:38

Ҳаётимиз жуда қийин ўта бошлади. Хотиним ёш болаларни кўрганда қандай таъсирланишини кўриш мен учун оғир эди. Иккинчи томондан онамнинг таъналари ҳар иккаламизга ҳам азоб берарди. Бор гапни онамга айтмасдан хотинимга таъна ва пичинглар «сотиб олиб бераётганим учун» мен икки карра қийналардим.
Ахийри бир кун ота-онамга барчасини айтиб бердим. Ҳақиқатни билишгач онам йиғлай бошлади. Отам ўйчан ўтирар, менинг эса елкамдан тоғ ағдарилган эди. Онам ўша заҳоти хотинимни чақириб, ундан кечирим сўради.
Шундан сўнг онам хотинимга меҳрибонлик қила бошлади. Унинг бу ишини «Раҳмат сенга, ўғлимнинг айбини бекитиб юрибсан», қабилида тушуниб ғашим келарди. Кейин билсам, хотинимда ҳам шу кечинмалар бўлган экан.
Кунлардан бир кун хотиним нарсаларини йиғиштира бошлади. Ҳайрон бўлдим. Шунда у бундай ҳаётга ортиқ чидай олмаслигини, шу учун отасиникига қайтишини айтди ва мендан талоғини беришимни сўради:
«Ортиқ чидай олмайман. Фарзандим бўлмагани учун эмас, ота-онангизнинг бизга раҳмлари келиб муомала қилишлари мени мувозанатдан чиқаряпти. Қани эди улар асл ҳақиқатни билишмаса, мен аввалгидай таъна ва пичинг гаплар эшитиб юраверсам. Энди уларнинг гапиришлари у ёқда турсин, кўз қарашларига ҳам чидай олмаяпман. Бунақада жинни бўлиб қолиш ҳеч гапмас. Шу учун кетганим яхши».
Ўша тобда унга ҳеч нарса дея олмасдим. Дейишга ҳаққим ҳам йўқ эди. Гарчи тўйдан аввал ҳаммасини айтган бўлсам-да, унга осон тутмаёгандим.
Инсон ўз имкониятларини ҳар доим ҳам тўғри баҳолай олмайди. Машаққатга дуч келишдан аввал чидайман деб ўйлаши, бироқ синовларга дуч келганда дош бера олмаслиги мумкин.
Барчасини ўйлаб кўрдим ва хотинимнинг жавобини бердим. У мен билан бир умр азобланиб яшашга мажбур эмас. Унинг ҳам бахтли бўлишга ҳаққи бор.
Шундан сўнг қишлоққа сиғмай қолдим ва уйдан чиқиб кетдим. Вилоят марказига бориб бир неча кун тентираб юрдим. Ёнимда пулим қолмагач заводлардан бирига ишга кирдим.
Ўша ерда ишлаб қолиб кетдим. Уйга ҳар олти ойда бир бориб келардим. Кейинчалик хотиним қўшни қишлоқдаги бир эркакка турмушга чиқиб кетганини эшитдим. Бу хабарни шундай бўлиши керакдек оддий қабул қилдим.
Заводда ишлаб юрганимга 3-4 йил бўлиб қолганди, бўлимимизга бир аёл ишга келди. Эри вафот этгач икки ўғли билан ёлғиз қолган экан. Аёл билан яқиндан танишиб, унга бошимдан ўтган воқеаларни гапириб бердим.
Бироз ўтиб, у билан турмуш қурдик. Болалар аввалига бироз бегонасирашди. Кейин ўз боламдай бўлиб кетишди.
Шу тариқа болаларни улғайтирдик, уларни уйлантириб, уйли-жойли қилдик. Ҳозир ўғилларим, келинларим ва набираларимга бош бўлиб, уларнинг ардоғида юрибман.
Тўғри, бу гапларим кимларгадир эриш туюлар, бироқ ўтган ҳаётимдан битта яхши хулоса олдим – болаларнинг бегонаси бўлмайди».
Ғайрат Йўлдош тайёрлади


@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 16:38

«Болаларнинг бегонаси бўлмайди»: ўгай фарзандларни ўз боласидай тарбиялаган ота ҳақида ҳаётий ҳикоя

«Тоғ этагидаги қулай адирликка чиқаётганимизда оёғим тагидан нимадир портлади ва тўлқин мени улоқтириб юборди. Пиёдаларга қарши ишлатиладиган минага дуч келгандик. Одатда бундай миналар оёқлардан бирини узиб юборарди. Бироқ менда ундай бўлмади. Оёқларим бутун қолган, фақат танамга мина парчалари текканди. Ўшанда бекорга хурсанд бўлган эканман. Ўша мина парчалари ҳаётимни ўзгартириб юборди ва мени қийин синовларга дучор қилди».

Инсон дунёга келар экан, бошига турли синовлар тушиши табиий ҳол. Кимлардир ана шу синовларга бардош бера олмайди. Бошқалар эса сабр қилади ва роҳатини кўради.
Электрон почтамга мактуб йўллаган отахон ҳам бир пайтлар жуда оғир синовга дуч келиб сабр қилган инсонлардан бири экан.
«Оғир синовга дуч келганимда хаёлимга турфа ёмон ўйлар ҳам келган. Ҳатто ўзимни ўлдирмоқчи ҳам бўлганман. Бироқ яхшилаб ўйлаб кўрсам, Худо берган жонни фақат унинг Ўзи олишга ҳақдор экан. Ўшанда жонимга қасд қилишим энг ёмон иш бўлишини англаб етдим ва барчасига сабр қилдим», дейди у мактубида.
Отахоннинг ёзишича, у совет даврида ҳарбий хизматни Афғонистонда ўтаган ва урушда қатнашган. Ўша ерда пиёдаларга қарши ишлатиладиган минага дуч келиб, ортидан тузалмас дард орттириб олган экан.
Ўшанда бепушт бўлиб қолгач севган аёли билан ажрашишга мажбур бўлган. Сўнг икки боласи билан тул қолган аёлга уйланиб, унинг фарзандларини тарбиялаган экан.
«1980 йилда ўрта мактабни тугатдим. Ўша пайтда ўзимдан бир ёш кичик маҳалладош қизни яхши кўрардим, бироқ бу кўз уриштиришдан нарига ўтмасди.
Биз томонларда қиз ва йигитнинг севишиб учрашиб юриши мутлақо қабул қилиб бўлмайдиган ҳолат саналарди. Шу сабабли яхши кўрган қизимга ҳатто уни севишимни ҳам айта олмасдим. Қолаверса, у даврларда ҳаё, ибо қизларда ҳам, йигитларда ҳам кучли эди.
Мактабни битирган йилим ҳарбий комиссариатга чақиришди. Тиббий текширувлардан ўтдим. Бақувват йигит эдим. Тўйларда кураш тушиб юрардим, соғлом деб топишди.
Бироз ўтиб ҳарбий хизматга жўнаш вақти келди. Ўша пайтда Афғон уруши бошланганига икки йил бўлган, аксарият йигитларни ўша ёққа жўнатишаётган эди.
Қишлоғимизга уруш қурбони бўлган йигитнинг темир тобути келган, шу сабабли ота-оналар боласини урушга олиб кетишларидан хавотир қилиб яшарди. Бундай хавотир ота-онамда ҳам бўлди.
Отам «одамини топиб» бир-икки сўм харажат қилиб бўлса ҳам мени Афғонистонга эмас, СССРнинг бошқа шаҳрига хизматга жўнатишга уриниб кўрмоқчи бўлди.
У аввал вазиятни билиш учун туман ҳарбий комиссариатига борган экан, у ердагилар «хавотир олманг, ўғлингизни Афғонга жўнатмаймиз» дейишибди.
Отам ҳарбий комиссариатдан хурсанд бўлиб келди. Уйга қўни-қўшни, қариндош-уруғ, барчани чақирди. Боқиб қўйилган қўчқорни сўйиб ош дамлаттирди. Бояқиш, «сўраб келдим, ўғлимни Афғонга жўнатмас экан», деб барчага мақтаниб чиқди. Ҳамма хурсанд эди.
Бироқ ҳарбий комиссариатдагилар отамни алдашганини, Афғонга кетишимни кўнглим сезиб турарди. Мантиқан ўйлаганда ҳам баққувват, барча талабларга жавоб берадиган йигитни қурилиш батальонига жўнатишмасди.
Эртага кетасан дейишган куни қандай қилиб яхши кўрган қизимга мени кутишини тайинлаб қўйишни ўйлардим. Охири қўшнимизнинг аёлига дардимни ёрдим.
Янга қизни ўзининг уйига чақириб келишга ва ўша ерда гаплашиб олишимга ёрдам берадиган бўлди.
«Ҳозир қизнинг олдига бораман. Агар уни ҳам сизда кўнгли бўлса, хайрлашгани келади. Кўнгли бўлмаса келмайди. Мабодо келмаса кўз ёш тўкиб юрманг тағин. Эсон-омон келиб олинг, қишлоғимизда қиз кўп», деб у чиқиб кетди.
Бироздан кейин янга жилмайиб кириб келди. Қиз келганини тушундим. Қизга мени кутишини, Худо хоҳласа омон қайтишимни айтдим. Яна менга хат ёзиб туришини, унга ёзган хатларимни янганинг номига жўнатишимни айтдим. Қиз чиқиб кетди.
Эртаси куни ҳарбий комиссариатга бордим. Барчамизни аввал вилоят марказига, сўнг Термизга олиб кетишди. Тушундимки, бизни Афғонга юборишади.

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 09:35

...Оғриқли нуқта...

Болалигимдан ҳар йили Рамазон ойида 30 кун рўзани тўлиқ тутиб келганим учун рўза тутмайдиганлар кўзимга ғалати кўринарди. Бирор кун рўзани қазо қилганларга эса «иродасиз» деб «тамға» қўярдим. Аммо ҳали бола эканлигим, ҳаётнинг аччиқ-чучугини татиб кўрмаганим менга панд берган экан.

Агар ўша пайтда менга кимдир «Кун келиб, ўзинг ҳам рўзаларни қазо қиласан» деганда, шубҳасиз, у одам билан муроса қилмаган бўлардим. Аммо кунлар, ойлар ва йиллар ўтиб, мен ҳам улғайдим. Қизлик унвонидан маҳрум бўлиб, келинлик мақомига эришдим. Келин бўлиш қийин дейишганида бу дангасаларнинг баҳонаси холос, деб ўйлардим.

Аммо шахсий тажрибамда синаб кўрилгандан кейин ўша машҳур фикрга мен ҳам қўшилдим. Келинликнинг гашти ва муслиманинг одати қуёшдан аввал уйғониш. Бу қийин иш эмас, чунки ҳамиша шундай бўлган. Аммо қизлик уйимизда бомдод намозини адо этиб бўлиб, Қуръон ўқиб, саловат айтиб, қуёш чиқишини кутиб ўтирардик.

Кейин эса суннатга мувофиқ қайлула уйқусидан баҳраманд бўлардик. Яна ҳамма билан баравар туриб, ишга, ўқишга кетаверардик. Бироқ келинликда ҳаммаси ўзгача бўлди. Бомдод азони айтилиши билан таҳорат олиш учун эмас, кўча ҳовлига сув сепиб супуриш учун шошилиш керак. Чунки эркаклар масжидга ўтаётганда эшик олди аллақачон сув сепилиб, супурилган бўлмоғи даркор!

«Алҳамдулиллаҳ, қутулдим» дейсиз, тонг қоронғусида зўрға кўзингиз илғаб, кўчаларни супуриб бўлгандан сўнг, энди намоз ўқисам ҳам бўлади, деб таҳоратга шошасиз. Аммо уйдагилардан кимдир ҳовлига чиқади:
― Ҳалиям ҳовлига сув сепмадингизми, тонг ёришай деяпти.

Хўп, дейсизу, челакка сув тўлдиришга тушасиз. Ичингизда эса потирлаётган қуш каби «Бомдод қазо бўлмасайди» деган таҳлика бор! Эсонлик билан катта ҳовлига сув сепилди, супурилди. Югуриб ҳаммомга ошиқасиз.

«Келин, чой кеч қоляптику, биз бу пайтда нонушта қиламиз». Ҳаддингиз сиғиб, намозга кеч қоляпман, деб айта олсангиз. Айтолмайсиз. Чунки бу хонадонда ҳеч ким умрида бирор ракъат намоз ўқимаган. Додингизни тушунишмайди. Хуллас, нонуштага берилган «буюртма»ларни бажариб қарасангиз, қуёш уфқдан бош кўтариб турибди.

КАЙФИЯТИНГИЗ БИР ТИЙИН !
Чунки шу ёшга кириб, бирор марта уйғоқ бўла туриб намозни қазо қилмагандингиз. Бу хонадонга битта катта «минус». Меҳрингиз бир оз камайди. Қилмоқчи бўлган хизматларингизни хаёлингизда санай бошладингиз. Иштаҳасиз нонушта дастурхонига ўтирмоқчи бўласиз. Ахир у сизнинг шундай катта йўқотишлар эвазига тайёрлаган нонуштангиз, сиз унга ҳақлисиз.

Аммо дастурхонда аллақачон ҳеч нима йўқ! «Келин, эрингга олиб қўйганмидинг, бизникида шунақа, катта-катта ейилади, катта-катта иш қилинади. Қолмаган бўлса, бошқатдан пиширасан». Йиғлаворишимга озгина қолди. Чунки ишга кетадиган вақт бўлиб қолган. Ҳадемай, турмуш ўртоғим уйғониб, нонуштага ўтиради.

Шоша-пиша яна ошхонага кираман. Мақтанмайку, яхшиям пазандаман, бир зумда йўқдан бор қилиб, яна нонушта тайёрлайман. Ҳаммомдан чиқиб, нонуштага ўтирган хўжайиним «Кўк кўйлагимни дазмоллаганмисан?» деб сўраб қолди.

«Йўқ, оқи тайёр, кўкини кеча кечқурун ювгандим-ку!» дейман гуноҳкорона. «Мен кўкини кияман бугун, тез-тез бўл, ишга кеч қоламан». Эндигина оғзимга солмоқчи бўлган луқмамни қайтариб жойига қўяман. Хонамга кириб, тез-тез дазмол ураман.

Нонуштани хотиржам тамомлаб, қайтган эрим мендан сўрайди : «Ишга бирга кетамизми? Пешинга овқат қилиб бўлдингми?» Уйда шунча одам бўла туриб, ўзим емайдиган пешинги овқатни мен пиширишим кераклигини эшитиб бақирворай дедим.

Ўзи бомдодни қазо қилганимнинг алами ҳам етиб турганди. Йўқ, ҳали, дея олдим, холос. Бўлмасам, ўзинг кетарсан, тузукроқ овқат қилгин. Мантими, чучварами. Бўпти. Эримнинг оғзидан шунчаки чиқиб кетган бу икки сўз, менинг уч соат вақтимни олди. Нонуштани қилишга улгурмадим, фақат идишларини ювдим, холос. Орада пешинги овқат 12 га тайёр бўлиши кераклиги ҳақида буйруқ олдим.

«Келин, дарвозахона ҳозир салқин, жойни ўша ерга тайёрланг». Мен довдираб қолдим. Кўп қаватли уйда яшаганимиз учун таом ейиладиган жой «кўчиб юриши»ни биринчи кўришим эди. «Хўп» дедим-у, нима қилиш кераклигини қайнимдан сўраб олдим.

​.

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 00:31

У Туркиянинг Мардин шаҳридан 14 км узоқликдаги Bine-bil қишлоғида дунёга келган эди. Отаси мардинлик, онаси суриялик араблардан эди. Тили эрта чиққани учун онаси уни Баҳе булбул деб эркалатарди.
Баҳе бир ярим ёшда эканида хўрознинг ҳужумига учрайди: хўроз ҳимоясиз болакайни аёвсиз чўқиб, юз-кўзларида бир умрлик яра излари қолдиради. Ўша вақтда қаттиқ қўрқиб кетган Баҳе гапирмай қўяди. Болакай ёлғиз қолса талвасага тушар, онасининг қучоғидагина тинчланарди. Баҳе опаларининг саъй-ҳаракатлари билан, тўрт ёшга етганидагина оз-моз гапирадиган бўлади. Ота-онаси уни қишлоқ шифокорига элтадилар, шифокор боланинг ҳолатини ақлий заифлик дея баҳолайди. Биргина ота бу ташхисга ишонмайди. Темир йўл станциясида юк ташувчи бўлиб ишлайдиган ота ўғлини Мардиндаги таниқли шифокорларга олиб боришни ният қилади, лекин кўп ўтмай соғлиғи ёмонлашиб, вафот этади.

Ночор қолган она фарзандларини олиб ота юрти Сурияга қайтмоқчи бўлади. Йўлга тайёргарлик кўраётганида отасидан мактуб олади. Унда бобо ақли заиф набирасини кўрмоқчи эмаслигини айтиб, уни олиб келмасликни қатъий тайинлаган эди. Чорасиз қолган она (ўзидан бир қадам ҳам ажралмайдиган) кичкинтой Баҳени Мардиндаги қадим монастирга олиб бориб топширади. Кетаётганида эса, нима гаплигини тушуна олмай жавдираб турган болакайнинг қулоғига шивирлайди:
- Бизни кутгин. Биз албатта қайтиб келиб, сени олиб кетамиз...
Монастир эшиги олдига етганида яна такрорлайди:
- Биз қайтиб келамиз, Баҳе...
Шу-шу, монастирнинг кириш эшиги болакайнинг паккасига айланади. Ҳар куни эртадан-кечгача, соатларча кўз ёши тўккан кўйи онасини кутади у. Қиш қировли кунларда ҳам, ёзнинг жазирамасида ҳам. Ҳар куни. 70 йил! Ҳа, нақ 70 йил кутди у онасини, опаларини... Уни ҳеч ким бу ердан олиб кетмади. Шу ерда умри битди.
- У монастир эшиги олдидаги тош эди гўё, - дейишди ибодатхона ходимлари журналистларга. – 70 йил давомида икки кўзи эшикда яшади...

Баҳе булбул «Дунёда онасини энг узоқ кутган фарзанд» номи билан эсланадиган бўлди.

Hikoyalar (G&M)

11 April 2023 05:12

ЯНА  СОҒИНДИМ  ЯНА....

Тикиш машиналарини ихтиро қилган Elias Howe машиналарни тушида кўрган эди.
Niels Bohr ҳам Квант физикасининг ихтиросини аввало тушида кўради.
Данте " Илоҳий комедия"ни ёзиб кейин уни яшириб қўйганди. Бир кун ўғлининг тушида отаси яширган жойини кўрсатди. Ўғли туш кўрмаганида эди адабиёт биносида " Илоҳий комедия" деган бир ғишт пайдо бўлмасди.
Моцарт ва Бетховен мусиқаларини аввал тушида басталар кейин уни ҳаётга ўгирарди.
Туш бир лутфдир. Баъзан инсон кечалари фақатгина туш кўриш умиди билан  уйқуга рози бўлади.
Аммо ким нимани туш кўрса кўрсин, тушдан ҳам, уйқудан ҳам ширин бир нарсани биламан. Тушда берилган илҳом, ижоддан минг баробар афзал, минг баробар ҳузурли бир бағирни... Бу бағир саждадир. Бир кечани инсон сажданинг бағрида ўтказса кейинги кечагача уни яна соғинади. Қуёшнинг ботишини яна соғиндим, яна, дея кутади.

Ибн Масъуд р а дедики:" Инсоннинг ҳалокати иккита нарсададир,  булар ўзига бино қўйиш ва умидсизликда".
Бу икки офатнинг шифоси эса узун саждалардадир.
Зеро Расулуллоҳ с а в маҳамат қилдилар:" Қулнинг Роббига энг яқин ҳолати саждадир", дея.( Муслим).
Энг Буюкка яқинлик бизни буюкликдан қутқаради.
Энг Жумардга яқинлик бизни умидсизликдан қутқаради.
Чунки," Уларнинг нишонаси юзларидаги сажда изидир" ( Фатҳ сураси,29).
Биз жисмонан ва маънан сажда қилганимизда  хаёлимизга оқиб келадиган дунёвий, шайтоний, нафсоний тушунчаларнинг булоғи қаердан?
Ичакларимиз ва пастки бўлимлардан, мушак ва суяк оламида минглаб информация ва папкалар тахланиб ётибди. Улар сажда онида тавҳидга келишни хоҳламайди.
Ҳақиқий маънода тавҳидга келганида эса совун кўпиги каби тарқалиб эрийди. Бу папкалардаги тушунчалар каотик ва тартибсиздир. Биз Роббимизнинг Бирлиги  ва Борлигини таний бошлаганимизда улар ёна бошлайди. Калимаи тавҳид идроки бизнинг онг остимизни тартибга солиш ишини бошлаб юборган бўлади.
Онг ости ёпиқ, пардаланган жанжалли воқеалардан озуқа олувчиларни севади. Чунки инсонларнинг кўпчилиги яъни ичак мия ёки судралувчи миялилар  уруш жанжалдан озуқа ва завқ олади. Хамиртуруши бузуқ, қийноқдан завқланади.

Ақл сажда қилмай туриб бош сажда қилмайди. Қилса ҳам фойдаси камдир. Фақат гимнастика бўлади, аммо сажда энергиясидан фойда ололмайди. Ақлнинг саждаси суннатуллоҳни идрок  қилиш, савол бериб жавобини қидирмоқдир. Жавоблар топила бошлаши билан қалб саждаси бошланади. Сажда, тупроқдан келдим тупроққа кетаман, демакдир. Пешона саждага борганида эпифиз бези ҳаракатга тушар ва вужудга энергия ёйишга бошлайди.

Қор кристалларида  товушни ютиш хусусияти бор. Қор ёққанида ҳамма жойнинг сас -садосиз бўлиб қолишининг сабаби будир. Инсонларнинг ҳам баъзан жимжитликка кўмилишининг сабаби ичига қор ёғаётган бўлади.
Баъзан ичига шиддатли сел ёғади. Ёмғирдан қочиб бир шамсия қидириб қоладику инсон. Ўша шамсия яна сажда.

Кечалар қора атиргулга ўхшайди. Ғунчасида саждаларнинг ифори гизли. Таҳажжудда очиладиган гул. Тонгга яқин ифорага тўйиб бўлмас гул.
Сажжода боғчасининг қора ғунчаси...

Тавҳид, ширин- шакар тушлар кўриб, мазза қилиб, оёқни узатиб ухланадиган тўшакларнинг адреси эмас. Валлоҳу бу йўл жуда аччиқ, изтиробли,тиканли, бўронли. Тўшак- мўшак йўқ бу сафарда.
Иброҳим а с каби оловга отилиш бор. Исо ас каби михланиш бор. Расулуллоҳ с а внинг хижрати бор. Юсуф а с нинг зиндони бор.

Эски Қалам ёзди.

Hikoyalar (G&M)

10 April 2023 08:48

Кубалик рассом Эрик Равело болалар орасида энг кўп учрайдиган жиддий муаммоларни тасвирлади. Ушбу тасвирларда сиз:
1.Католик черковларида юз берувчи педофилия ҳолатларига учраган болалар;
2.Таиланд туризмида жинсий фаолият кўрсатувчи ҳодима сифатида ишлайдиган болалар;
3.Суриядаги уруш қурбони ва жангчиси бўлган болалар;
4.Ҳар йили юзлаб органлар олди-соттиси учун қурбон қилинаётган болалар;
5.Америкадаги совуқ қуролларга бўлган эркинлик сабабли мактабларда совуқ қуроллар қурбони бўлган болалар;
6.Fast foodлар, яъни тез тайёр бўлувчи овқатлар сабаб вазн ортириб олган болаларни кўришингиз мумкин.

Умму Сумайя таржимаси

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

09 April 2023 04:43

ГЎДАКЛАР ТИКАНЗОРДА ҚОЛМАСИН...

Бозор дарвозасидан кириб-чиқаётганлар дарвоза олдида совуқдан жунжикиб ўтирган чамаси уч- тўрт ёшли қизчага бефарқ қараб ўтолмасди. Кимдир унга қанд, кимдир юмшоқ кулча узатарди.
Ўттиз ёшлардаги аёл бозор-ўчарини қилиб бўлгач, дарвоза олдига келиб сумкаларини ерга қўйди. Шу пайт ёнгинасида катта-катта қора кўзлари жавдираб турган қизалоққа кўзи тушди. Совуқда дир-дир титраётган қизчага ичи ачиди. Яқинига келди. Музлаган қўлчаларидан тутди, бағрига босди ва:
- Айланай қизим, совқотибсан-ку, ойинг қани? Нега бир ўзинг бу ерда турибсан?
Қизалоқ кўзларини юмиб-очиб, йиғлаб юборди:
- Ойим... Ҳозир келаман... Деб... Келмади...
Аёл қизчани бағрига босаркан чўнтакчасида букланган қоғозга кўзи тушди. Уни очиб, ўқий бошлади:
"Ассалому алайкум! Ким қизимни фарзандликка олиб, бағрига босса, мендек бағритош онани кечирсин. Ота-онам дунёдан ўтганига анча бўлди. Қизим билан ҳар жойда, ижара уйларда яшадим. Тикувчилик қилдим. Аммо ишим олдинга юрмай, жуда қийналдим. Қизим ҳам мен каби қийналишини истамайман.
Кечқурун Россияга жўнаб кетяпман. Қизимни сийлаганни Худо сийласин!"

Аёл хатни ўқиркан, кўзларидан дув-дув ёш оқарди. Қизчани бағрига босганча лаблари пичирлади:
"Бечорагина..." У қизчани даст кўтарди. Бир қўлида сумкалари...
Уларнинг зил - замбилдек оғирлиги энди аёлга сезилмасди...

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

08 April 2023 01:15

Жорж Маклорин 1948 йилда Оклахома универститетида қабул қилинган биринчи қора танли талабадир. Уни оқ танли талабалардан алоҳида ўтиришга мажбур қилишган эди. Аммо у ўз номини универститет тарихида ўтган энг яхши учта талаба рўйхатига муҳрлай олди.
Маклорин айтади:
"Курсдошларим менга ҳайвонга қарагандай қарашар эди. Мен билан ҳеч ким гаплашмас эди. Домлалар ҳам худди мен учун келишмагандай тутишар эди ўзларини. Савол берсам жавоб беришмас эди. Аммо мен бор кучимни ишга солиб талабаларнинг барчасидан ўзиб кетдим. Энди улар билмаган нарсаларини мендан сўрашга мажбур эдилар. Ҳамма нарсани орзу қилса бўлади, аммо муваффақиятни эмас. Унга меҳнат билан эришилади".
Бошқалар модомики сени шаклинг, кўринишинг ва кийиминг учун таҳқирлар экан , сен юзингни қуёш ва ой сингари мунаввар қиладиган ахлоққа эга бўл тамом. Ҳаммаси яхши бўлади!

Hikoyalar (G&M)

07 April 2023 10:21

Shu bilan endi bizni maxallada elektr energiyasi aniq o’chmaydigan ko’rinadi.

Shu bilan rivojlanib ketamiz.

Hikoyalar (G&M)

04 April 2023 14:18

РАМАЗОННИ БОЙ БЕРМАЙЛИК РАМАЗОННИ…

Биродарим, шукроналар айтинг бугун,
Дуолар-ла ўтказайлик отган тонгни.
Гуноҳларни мағфиратлар этмоқ учун,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Фаришталар ҳамроҳ бўлсин изингизга,
Парвардигор нурин сочсин дилингизга,
Иймон тиланг ҳам ўғилга, қизингизга,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Гоҳо билмай гуноҳ қилдик ожиз банда,
Туғилгандай покланмоқлик, жисм танда,
Улуғ ойнинг фазилатин ҳар қадамда,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Таровиҳлар ўқилгайдир нурли ойда,
Қуръон тиловати зиёдадир нурли ойда.
У дунё - чун қиёматда берар фойда,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Занжирларга банди бўлгай лаъин шайтон,
Охиратни обод қилмоқ, бизда имкон,
Огоҳликка чорладим-да, эй мусулмон,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Рўза тутинг, Тангрим берсин сабрингизни,
Малоиклар кўкка элтсин қадрингизни,
Аритсинлар юракдаги дардингизни,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Биродарим, шукроналар айтинг бугун,
Лаббайка, деб қарши олинг Ҳақ азонни.
Яратганнинг жаннатига етмоқ учун,
Рамазонни бой бермайлик, рамазонни.

Рамазонни бой бермайлик, рамазонни...

© Абдувоҳид Сувонов
/channel/Adabiyot_olami

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 23:36

3 апрел куни Сергелида аёл 3 нафар фарзанди билан ўзини 9-қаватдан ташлаб ҳалок бўлди

Аёл аввал 5 ёшли фарзанди С.Й ҳамда 4 ёшли С.А.ни 9-каватдан бирин-кетин деразадан ташлаб юбориб, сўнг кичик фарзанди С.Р.ни олиб, ўзи билан бирга сакраб, ўз жонига касд қилган.

👉 https://kun.uz/68330823

Shunchaki bolalarga achindim. Hali hayotda hech narsani ko'rishmagandi...
Ko'p qavatli uylarni derazalariga temir panjara qilish kerak. Hamma!
Lekin tashlayman desa, tomdan ham tashlayveradi. Sabablarini topib, ularni yoqotish kerak. O'lim muammoni kaliti emas!

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 16:23

Аввалига кўнмади, лекин бошқа иложимиз ҳам йўқ эди. Эрим аста-секин новвойчиликнинг сир-асрорларини ўргана бошлади, аввалига хамир қоришни, кейин зувала узишни, ясашни. Аммо нон ёпишни ўрганолмади.
Мен нонни яхши ёпардим. Эр-хотин маслаҳатлашиб, уйда новвойхона очишга қарор қилдик. Эрим хамир қориб берар, мен ёпардим. Аста-секин мижозлар йиға бошладик. Ишимиз юришган сари эрим ўзгара бошлади. Қўлига бир-икки сўм пул тушиб, босар-тусарини билмай қолаётганди.
Кечқурунлари ҳовли этагига бориб, кимлар биландир телефонда соатлаб гаплашадиган одат чиқарди. Шу қадар чарчардимки, бориб уни пойлашга ҳолим ҳам қолмасди. Саҳар туриб нон ёп, дўконларга тарқатиб кел, уй ишлари, бола, эр, рўзғор... Хуллас, кунларим шундай ўтаверарди.
Барабаннинг ичига тушиб қолган сичқончадек тинимсиз югурардим. Эрим ҳамир қориб берарди-да, чарчадим деб кун бўйи ухларди. Туни билан телефонда гаплашиб чиқарди.
Шу зайл иккинчи, учинчи фарзандларимни дунёга келтирдим. Қорнимнинг ўнг томони тез-тез оғрийдиган бўлиб қолди. Аввалига оғриқ қолдирувчи уколлар олиб юрдим. Лекин борган сари зўрайиб бораверди. Текширувда жигаримда қурт борлигини, зудлик билан олдиришим кераклигини айтишди.
Операциядан кейин бир ҳафта шифохонада қимирламай ётдим. Уйга келганимдан сўнг ётиш қаёқда. Ҳали тўлиқ тузалмаганим учун эрим нон ёпди. Ҳаммасининг орқаси қорайиб чиқди. Уларни дўконларга ялиниб, ёлвориб ярим нархида ўтказиб чиққунча адо бўлдим.
Ҳозир ўйлаб эрим кўп нарсага эпсиз бўлганини тушунаман. Лекин ўшанда кўзларим кўр эди. Эримни телбаларча севар, унга қаттиқ ишонардим. Агар бунчалар яхши кўрмаганимда хиёнатини шу қадар қаттиқ олмасмидим, деб ўйлайман.
Болалар, рўзғор, иш, буларнинг барига улгуролмай қолдим. Рўзғор ишларини қилиш учун бир қизни ишга олдим. Олис тумандан келган бу қиз уйимизда туриб ўқув курсига қатнар, бўш вақтларида уй юмушларимни бажарарди. Албатта, бунинг учун унга ҳар ой ҳақ тўлардим.
Аввалига эътибор қилмадим, аммо эримнинг бегона қизга нисбатан ортиқча меҳрибончиликлари ғашимни келтира бошлади. Тунда қизлар билан телефон орқали гаплашиб юришини эркакчиликка йўйиб кўз юмгандим. Лекин кўз ўнгимда бегона қизга хушомад қилиши мени камситар, аёллик нафсониятимга тегарди.
Қизимиз юқори синф, ўғилларим ҳам эсини таниб қолганда отаси эсини емагандир, деб ўзимни юпатиб юрдим. Аммо қўрққаним содир бўлди. Уларни бирга ушлаб олдим. Тафсилотларини эслашни, бирма-бир гапиришни истамайман.
Хуллас, жанжаллар, кечирим сўрашлар, ялиниб ёлворишларидан сўнг кечирдим. Бироздан сўнг эрим яна қилиқларини бошлади. Бир кечирди, бундан кейин доим кечиради, деб ўйлади чоғи.
Ишонасизми, аёллигимни ҳис қилмай қўйдим. Ширин гап, меҳрибончилик у ёқда турсин, бир дастурхонда овқатланмасдик. Эрим тушда чиқиб кетиб, ярим тунда кириб келадиган бўлди.
Рашк, алам, нафрат кўзларимни кўр қилди. Эримдан топмаган бахтни мен ўзгалардан излай бошладим. Шундай инсонни топдим ҳам. Узоқ суҳбатлашардик. У мени тингларди, тушунарди, ширин сўзларини аямасди. Мен у билан ҳеч бир тубанликка бормадим, аммо, кундан кун унга боғланиб бордим.
Тез тез ёзишадиган бўлдим. Бир-биримизга расм жўнатиб, ҳар соатда аҳволимизни сўрайдиган бўлдик. Эримга ўзимни фақат пул, рўзғор учун керакдек ҳис қилардим. Ўзимга яраша ҳусним, чиройим бўлса, унга фарзандлар туғиб берган бўлсам, рўзғорини бутлаб ўтирган бўлсам, тинмасам, нега менга бундай ноҳақлик қилишини тушуна олмасдим.
Кўза кунда эмас, кунида синади, дейишади. Менинг кўзам ҳам синди. Доим ёзишмаларни ўчирардим. Ўша кун ёзишиб ётиб, ухлаб қолибман. Ярим тунда келган эрим қўлимдан телефонимни олиб хабарларни ўқиб чиқибди.
Жанжал, тўполон қилди. Қариндош-уруғ, қўни-қўшни, маҳалла-кўйни бошимга йиғиб келди. Унинг қўлида далил бор эди. Мен эса унинг хиёнатларини исботлаб беролмасдим.
Қизим кўзларимга термулиб, ойи, ҳеч бўлмаса мени ўйламадингизми? Ким деган одам бўлдим, синфдошларим ичида қандай бош кўтариб юраман, дегандаги нигоҳлари ҳеч қачон эсимдан чиқмаса керак.

Hikoyalar (G&M)

03 April 2023 14:46

НОШУДЛИКНИНГ САРҲАДИ БОРМИ?

Ислом дини арконларини бажаришни машаққат ёки қийин дейдиганлар топилади. Таассуфки, Аллоҳ осон ва енгил қилиб берган имконият ва неъматлардан кўпчилик фойдаланмайди.

1. Отанинг боласига қилган дуоси мустажобдир.
Аммо оталар учун болаларининг ҳаққига 2дақиқа дуо қилгандан кўра, уларни кун бўйи тоғ ва ҳиёбонларда айлантириб келиш осон.

2. Азон ва иқомат ўртасида қилинган дуо мустажобдир.
Аммо азон ва иқомат ўртасидаги қисқа танаффусда дуо қилишдан кўра ифторлик қилиш ёки ижтимоий тармоқни титкилаш осон.

3. Ёмғир ёғаётганда қилинган дуо мустажобдир.
Охирати учун қисқагина дуо қилгандан кўра, соябонни олиб, ёмғир остида соатлаб сайр қилиш осон.

4. Туннинг учдан бир қисми қолганида қилинган дуолар мустажобдир.
Аммо таҳорат олиб, таҳажжуд ўқиб, Аллоҳдан сўрагандан кўра, YouTubeга кириб, бемани видеоларни бомдодгача томоша қилиб ётиш осон.

5. Мусофирнинг дуоси мустажобдир.
Аммо дуоси қабул бўлар инсон тоифасига кириб, ўзи учун дуо қилиб олгандан кўра, шу борилган маскандаги томошагоҳ ва манзараларни кезиш осон.

*

Бир томондан қараганда, юқоридаги ҳолат ва вазиятларда ақалли 10-15сония дуо қилиб, сўнгра бошқа ишларга машғул бўлиш ҳам мумкин. Аммо биз шунга ҳам эринамиз. Яна шаъриятнинг шарри бизга оғирлик қилишидан нолиймиз.

*

Фақатгина бомдодни ўқиб қўйиб, ишимизда барака йўқлигидан нолиймиз.

Эҳсон қутисига 1000сўм ташлаб, ўзимизни саҳий кўра бошлаймиз.

Бир кун таҳажжудни ўқиб, Жаннатдаги уйларимизни ҳаёл қила бошлаймиз.

Бир марта умрага бориб, ўзимизни саҳобалар қаторида кўра бошлаймиз.

Роббимизни бизга берган неъматлари ҳақида ўтириб санашга ҳеч биримизни ҳолимиз йўқ. "Санасак адоғи йўқда!" деб, ҳотиржам ҳам тортамиз.

Яна ҳолимиздан нолиймиз.
Ношудликнинг сарҳади борми?

(c) Shaydoi Jannat

@eslatdim

Hikoyalar (G&M)

02 April 2023 13:29

ХАЛОЙИҚҚА

Бутун миллат бир касни деб, ер бўлдими?
Ожизани асролмаган эл бўлдими?!
Ғурурингни синдиришди, эй ори йўқ,
Халқим деган жўмардларинг айт ўлдими?!

Қомусим деб, керак эмас ҳайқиришинг,
Муаммога рўбародир, ёзинг - қишинг,
Нокасларга қўл келди-ку, жим қотишинг,
Бу ватанда ожизалар хор бўлдими?!

Бобом Темур, деганингга энсам қотар,
Муғомбирлар бу кетишда юртинг сотар,
Эгик бошинг, силаганча қуёш ботар,
Умринг бўйи паймонанг, ҳеч тўлдими?!

Журъат қилиб тўхта десам, қонунинг бор,
Ҳақиқатни борин айтсам, тортасан дор,
Бу ҳолатга келганича ким айбдор?
Сенинг учун жон куйдирган, ёт бўлдими?!

Муҳтожликдан очилмоқда ҳамма эшик,
Даромадли омборларинг, бари тешик,
Қайда қолди, Алпомишлар ётган бешик?
Жалолиддин авлодлари хор бўлдими?!

Аёлларинг Турк-у, Дубай бориб ишлар,
Ўғлонларинг Рус ўлкада, нонин тишлар,
Ноибларинг минбарлардан туриб нишлар,
Эртанг учун, ҳеч қайғургон бор, бўлдими?!

Асл юзинг очиб берсам тошлар отма,
Овозингни ўчир дея, кишан тортма,
Ватанимни жондан севгум, бўйин тортмам
Лаганбардор, маддоҳларинг, ёр бўлдими?!

Шоирларинг саси чиқмас, керак пайтда,
Халқинг учун дардларингни қўрқмай айтда.
Ёқмаяпман ҳақ сўзимни айта - айта.
Бу ҳолингга қараб турган, дўст бўлдими?!

Шоирман мен, сўзим айтсам кесма тилим,
Оғрир дилим, оғрир дилим, оғрир дилим.
Нари борса тортадурман, битта ўлим,
Номуси йўқ даврасида ор, ўлдими?!

Ботирингиз, қайда қолди эй Ўзбегим,
Миллат шаъни қайда қолди эй Ўзбегим?
Шеър сўнгида шу сўзимни келди дегим,
Бу миллатда, эр йигитлар ё ўлдими?!

© Абдувоҳид Сувонов
2023 Апрел
/channel/Adabiyot_olami

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

02 April 2023 09:01

Йигирманчи асрнинг бошлари..
Бир Шотландиялик фермер уйига қайтаётиб, ботқоқлик бўлган бир ернинг ёнидан ўтар экан, бирдан ўша тарафдан ёрдам сўраб бақираётган овоз эшитилди. Фермер овоз келган тарафга югурди. У ерда ботқоқлик ўзининг ифлос қаърига тортаётган бир болани кўрди. Бола ўзини ботқоқликнинг қўрқинчли зичлигидан чиқаришга чиранар эди. Лекин унинг ҳар бир ҳаракати билъакс, унинг тобора чўкишини тезлатар эди. Бола тиришганча, қўрқувдан бақирар эди. Фермер тезда дарахтнинг қалин бир шохини синдириб олди. Ҳалоскор эҳтиётлик билан шохни чўкаётган болага узатди. Бола шохга ёпишиб, унинг ёрдамида хавфсиз ерга чиқиб олди.

Болани кучли титроқ босган эди. У узоқ вақт кўз ёшларини тўхтата олмади, лекин асосийси, у қутқарилган эди!

-- Юр мен билан, уйимга олиб бораман, -- таклиф қилди фермер. -- Сен ўзингга келиб олишинг керак, қуриниб ва исиниб олишинг лозим.

-- Йўқ-йўқ, -- бола бошини чайқатди, -- мени отам кутяпти. У жуда хавотир олаётган бўлса керак.

Бола ўз ҳалоскорининг кўзларига миннатдорона тикилиб турди-да, югурганча кетди...

Эрталаб фермер, уйининг олдига бой бир извош келиб тўхтаганини кўрди. Извошга зотли отлар боғланган эди. Извошдан қимматбаҳо кийимлар кийган бир жаноб тушди ва фермердан сўради:

-- Менинг ўғлимнинг ҳаётини кеча сиз сақлаб қолган эдингизми?

-- Ҳа, мен, -- жавоб берди фермер.

-- Мен сизга қанча тўлашим керак?

-- Мени хафа қиляпсиз, жаноб. Сиз менга ҳеч нарса қарз эмассиз. Чунки, мен оддий одам қандай ҳаракат қилиши керак бўлса, шундай ҳаракат қилдим холос.

— Йўқ, мен буни шундай қолдиролмайман. Чунки, ўғлим мен учун жуда қадрли. Сиз уни қутқариб қолдингиз. Истаган пулингизни сўранг, — қистади ташрифчи.

— Мен бу ҳақда ҳеч нарса гапиргим келмаяпти. Хайр.

Фермер кетиш учун ўгирилди. Шу вақт унинг елкасига ичкаридан ўғилчаси чиқиб осилди.

— Бу сизнинг ўғлингизми? — сўради кибор меҳмон.

— Ҳа, — ғурур билан жавоб берди фермер, ўғлининг бошини силаганча.

— Келинг бундай қиламиз. Мен сизнинг ўғлингизни ўзим билан Лондонга олиб бораман. Унинг таълим олиши учун барча харажатларни тўлайман. Агар у сиздек олийжаноб инсон бўлиб етишса, у ҳолда сиз ҳам, мен ҳам бу қароримиздан афсусланмаймиз...

* * * * *

Орадан йиллар ўтди. Фермернинг ўғли мактабни тугатди. Кейин тиббиёт Университетини. Тез орада унинг номи пенициллин кашфиётчиси сифатида дунёга танилди. Унинг исми Александр Флемминг эди.

Урушнинг арафасида Лондоннинг бойлар учун клиникасига ўпканинг ўта шамоллаши ташхиси билан ҳудди ўша жанобнинг ўғлини келтиришди.
Бу гал унинг ҳаётини қутқариб қолинишига нима сабаб бўлди, деб ўйлайсиз? — Ҳа, Александр Флемминг томонидан кашф қилинган пенициллин. Флеммингга таълим берган бой жанобнинг исми Рандольф Черчил эди. Унинг ўғлини эса Уинстон Черчил дейишарди. Ўша, кейинчалик Англиянинг премьер-министри бўлган Черчил.

Уинстон Черчил айтган эди: «Сен томондан қилинган нарса албатта сенга қайтади».

Русчадан Шоолим Шомансуров таржимаси

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 16:38

Ота-онамга илк мактубни ёзганимда Термизда эканимизни айтмадим. Россиядаги шаҳарлардан бирининг номини ёзиб юбордим. Орадан бир неча ой ўтиб бизни Афғонистонга олиб кетишди.
Уруш даҳшатларини ҳозир эслагим келмаяпти. Мен учун энг ажабланарли ҳолат бизга қарши жанг қилиб асир тушганлар орасида ўзбеклар ҳам борлиги бўлди.
Афғонистонда 1930-йилларда коллективлаштириш даврида қочиб кетган ўзбекларнинг авлодлари яшашини билардим. Бироқ у ерда миллионлаб этник ўзбеклар азалдан яшаб келишини билмас эканман.
Ўшанда асирлардан бири менга жуда оғир гапларни гапирган эди:
«Минг лаънат бўлсин сенларга. Бу ерда кимга қарши жанг қиляпсан? Ватанини шўро армиясидан ҳимоя қилаётган миллатдошларинга қаршими? Ёки раббим Аллоҳ, пайғамбарим Муҳаммад алайҳиссалом деган диндошларингга қаршими? Айтганча, сенлар шўровий, диндан чиқиб кетгансанлар-ку. Биз сенлардан ёрдам сўрадикми? Нега бировнинг ерига бостириб келасанлар? Шунчалик осонми бировнинг уйини вайрон қилиб одам ўлдириш?»
Ўшанда дарё ортидаги миллатдошим анча гапларни гапирган ва ёмон қарғаганди. Бир неча кун унинг саволларидан, қарғишларидан таъсирланиб юрдим. Бироқ ўртада ҳаёт-мамот масаласи турганди. Сен ўлдирмасанг, сени ўлдиришади.
Кунлардан бир кун тоғ этагидаги қулай адирликка чиқаётганимизда оёғим тагидан нимадир портлади ва унинг тўлқини мени улоқтириб юборди. Пиёдаларга қарши ишлатиладиган минага дуч келгандик.
Одатда бундай миналар оёқлардан бирини узиб юборарди. Бироқ негадир менда ундай бўлмади. Икки оёғим ҳам бутун қолган, фақат танамга мина парчалари теккан эди.
Маълум бўлишича афғонлар адирлик атрофини миналаштирган, мен эса улардан бирини босиб олган эканман.
Дарҳол ортга қайтдик. Яраланганларни полк шифохонасига ётқизишди. Белимдан мина парчасини олиб ташлашди. Жароҳатим унча оғир эмас, оёқларим бутун қолганига кайфиятим яхши эди. Бироқ бу хурсандчилик узоққа бормади.
Эртаси куни менга қараётган ҳамшира негадир «бардам бўл аскар, ҳали ҳаммаси яхши бўлади» деди. Унинг гаплари мени ҳайрон қолдирди. Арзимаган мина бўлакчаси текканини айтмаганда айтарли жароҳат олмадим. Нега ҳамшира бунақа деяпти?
Ундан изоҳ сўрадим. «Агар врачга сотмасанг айтаман», деди. Ваъда бердим.
«Сен дуч келган мина оддий эмас, унга кимёвий моддалар билан ишлов берилган. Минанинг парчаси танага текканда инсонни бепушт қилади. Сенда ҳам катта эҳтимол билан шундай бўлади. Шу учун хурсанд бўлишга эрта. Ўзингга Худодан шифо сўра», деди у.
Ҳамширанинг гапларини эшитиб музлаб кетдим. Бироқ чорасиз эдим. Кўп ўтмай тузалдим ва яна жангга қайтдим. Бир неча ойдан сўнг хизмат муддатим тугади ва уйга жавоб беришди.
Кўп ўтмай уйдагилар яхши кўрган қизимга совчиликка бормоқчи бўлишди. Совчиларни жўнатишдан аввал мени икки йил кутган қизга барчасини билиши керак деган хулосага келдим. Унга Афғонда бўлган ҳодисани айтиб бердим.
Қизга гапирар эканман, танлов ўзида эканини, мен билан яшаса умуман фарзанд кўра олмаслиги мумкинлигини, шунга бир қарорга келиши лозимлигини айтдим. Шунда у «сиз билан бирга бўлсам барча синовларга чидайман», деди. Шу билан масала ҳал бўлди.
Тўй ўтди, ҳаммаси рисоладагидай, бироқ хотинимнинг бўйида бўлмасди. Аввалига фарзандли бўлмаётганимизга парво қилмаган онам тўйимизга икки йилдан ошгач ташвишга тушиб қолди.
Хотинимга бу ҳақда таъна қилиб гапирадиган бўлди. Шундай пайтларда хотинимдан кўра кўпроқ мен азобланардим.
Ахийри бир кун ҳеч кимга айтмай вилоят марказидаги шифохонага бордим. У ерда турли анализлар олишди, текширишди. Охирида врач гапнинг индаллосини айтди:
«Ука, ўзинг ҳам билиб турибсан, сен жинсий заиф эмассан, бепуштсан. Бу қандай содир бўлган билмадим-у, сенда эркаклик уруғини ишлаб чиқарадиган жойинг тузалмас бўлиб шикастланган. Сендаги дардни даволашга ҳозирча медицина ожиз. Мабодо Афғонда бўлмаганмисан?»
Бош ирғаб унга Афғонда бўлган ҳодисани гапириб бердим. Врач менга сабр тилашдан бошқа чораси йўқлигини айтди. Унинг олдидан умидсиз бўлиб чиқиб кетдим.

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 09:35

Ертўладан гилам олиб чиқиб, дарвозахонага солиб, устига айвондан хонтахта олиб келиб, ёнига тўртта кўрпача олиб чиқиб солиш керак экан. Ҳа, айтишни унутибман, бу хонадонда озодаликка жуда катта аҳамият бериларкан. Ҳар сафар овқатдан сўнг дастурхон ювилиб, келаси овқат маҳалгача дазмолланган бўлиши керак. Хуллас амаллаб, тушликни қилиб олдик.

Тўғрироғи, мен учун бу ҳам нонушта, ҳам тушлик бўлди. Қорним очиб кетганидан келинлар уялиши керак деб ўйламабман ҳам, уйдагилар айтишганидек, «катта-катта» еяверибман. Пешинги идишларни ювиб бўлдим. Бугун ишхонадан гап эшитишим аниқ. Майли, деб ўйладим, тез намозларимни ўқиб олсам, кечроққача ишлаб келаман.

Энг муҳими уйдагиларни хурсанд қилдим. Пиширган чучвараларимни хомлигида санамагандим, аммо ўйлаганларим бир тийин бўлиб чиқди. Чунки мен ҳали таҳорат олмай туриб, қайнонам ишдан келдилар. Бу катта, 13 кишилик хонадонда битта қайнонам кўчада ишлайдилар, қолганлар уйда тирикчилик қилишади. Уларга олиб қўйилган таомни тез иситиб, алоҳида жой тайёрлаб кўнгилларини олдим. Яна идишлар ювилди. Менга қийин бўлгани бизнинг кўп қаватли уйда бўлгани каби бу ерда иссиқ сув йўқ. Идишда сув иситилиб, ёзнинг иссиғида ҳам, қишнинг совуғида ҳам идишлар ҳовлида ювилади.

Хуллас, пешин вақтидан ҳам оғиб бораётган бир пайтда, қайнонам, «Келин, куни билан нима қилдингиз? Деразалар артилмабдику!» деб қолдилар. Куни билан нима қилганим ҳақида ўйлаб қолдим. Овқат!

«Ҳозир, ойижон» дедиму, дарров қўлимга латта олиб, деразаларни артиш тушдим. 8 сотихли ҳовлининг гир айлана уйлари деразаси тугай демасди. Мен чарчадим. Аммо на илож!

Ҳамма ором учун хона хонасига кириб кетди. Биргина мен қўлимда латта, кўзимда ёш билан ишимни қилишда давом этяпман. Шартта латтани қўйдимку, таҳорат олиб, энди хонамга кириб кетаётгандим, дарвозадан меҳмонлар кириб келишди. Кутиб олдим, жой тайёрладим. Одатдагидек, келинларга хос хизмат қилдим. Асрга яқинлашиб қолди.

Аммо мен ошхонадаман! Деразалар ҳам охиригача артилмаган, намозлар ҳам ўқилмаган. Ўзимдан умримда илк бор кўнглим тўлмади. Хуллас, меҳмонлар кечки овқатни еб, кейин кетишди. Мен эса кечки идишларни ювиб бўлиб, «нонуштага сомса қилиб қўйинг» деган буйруққа биноан ҳамон ошхонадаман.

Эрталаб 3:30 да турганим учун кўзлари юмилиб кетяпти. Ишдан қайтган турмуш ўртоғим билан, агар овқат тепасидагини инобатга олмасак, ҳали кўришганим йўқ. Сомсам нечада пишаркин? Ҳали ҳаммомда кирларим ҳам бор. Кеча ювганимни эса дазмол қилишим керак.

Хуфтонни ўқий олармикинман? Умуман бугун ухлайманми ўзи? Эртага ишга бораманмикин? Шу каби саволлар ҳаёлимда ғужғон ўйнай бошлади. Хонадондагиларнинг барчаси яна ором олиш учун хоналарига кириб кетишди. Айтишларича, улар вақтли туришлари керак экан. Менчи? Кунлар ва ойлар ўтиб, мен бу хонадонинг одамларига, анъаналарига кўника бошладим.

Рамазон келди. Умидим рамазонда тўлиқ ибодат қилиш ва хонадонимдагиларга инсоф сўраш эди. Лекин муносабат умуман ўзгаргани йўқ. Чунки улар ўзлари рўза тутмас эдилар. Мен бир ҳафтада бўларим бўлиб, чўзилиб қолдим.

Чунки қариндошларникида бўладиган йиғинларга тоғора пишириш ҳам менга «Рамазон бонуси» эди. Бошим айланиб, кўзим тинди. Врачлар рўза тутиш мумкинмаслигини, организм уйқусизлик ва ҳолсизликдан толиққанини айтишди.

Бир мен эмас, минглаб ўзбек келинлари учун оддий ҳол бўлган бу вазият аслида динимиз учун мусибатдир. Чунки Аллоҳнинг ҳузурига борганда «Нега яхши келин бўлмагансан?» дейилмайди.

Ўқилмаган намозлар сўралади, тутилмаган рўзалар сўралади. Биламан, ота-онага, хусусан эрнинг ота-онасига қилинган хизматлар ҳам савоб. Улар ҳам динимизда улуғланади. Аммо муслима келинларни тушуниб, ибодати учун кераклича вақт ва имконият ажратишларини барча қайноналардан сўраб қоламиз! Аллоҳ уларга офият берсин!

Муаллифига раҳмат...

Hikoyalar (G&M)

01 April 2023 05:33

БИРИНЧИ  АПРЕЛ

Иккинчи апрелда
айтолмам буни,
Балки моҳиятдан
қочади бу сўз.
Гарчанд ҳамма учун,
ҳазиллар куни,
Бугун нигоҳинга -
рост сўзласин кўз.

Ошкор қилмаганман, изҳорларимни,
Сенга муҳаббатим
айтолмас эдим.
Бугун айтар бўлдим,
сирли севгимни,
Биринчи апрелда -
севаман дедим...

Жумбоқ сўз ясашдан,
менга на фойда,
Зарар келтирмасми,
бугунги сўзим.
Шоир борми?
Йўқми?
Кейин, йил - ойда,
Изҳорни,
календарга,
муҳрлай ўзим.

Бошқа кун айтсам гар,
бўлур бу гуноҳ,
Бошқа кун,
журъатсиз бўламан ишон.
Бошқа кун,
иродам йўқолар ногоҳ,
Балки сўз демоққа
топилмас имкон!

Истасанг хўрлагин,
кулгин устимдан,
Кулгингда дард борми -
билмаган эдим.
Мен фойдаландим,
бугунги кундан,
Биринчи апрелда -
севаман дедим...

Сен кулиб қўйдинг,
Олдинг,
ҳазилга.
Хўп,
майли ҳазилга,
йўйсанг йўя-қол.
Яна севгим айтгум
кейинги йилга,
Бир йил,
рост севгимчун,
Тўйиб кула-қол...

© Абдувоҳид Сувонов
/channel/Adabiyot_olami

@Hikoyalar

Hikoyalar (G&M)

31 March 2023 15:35

Маликанинг томогига бир нарса тикилгандай булди. Углини багрига босиб, йиглади.
- Ох, мехрибон углим-а... онангни икки оёги кесилганини билсанг, не ахволга тушаркансан? Митти юракчанг канча озорланаркан-а? -
Малика шуларни уйлаб, огир тин олди.
Дам олиш кунларининг бирида Малика эрига дардини айтди.
- Дадажониси, жуда кийналиб кетдингиз. Давлат иши, уй ишлари, болалар ташвиши... мен эса ялпайиб утирибман.
- Бу нима деганинг онаси? Хадемай болаларимиз катта булади. Хамма ишни кулимиздан олишади. Мана халитдан чопкиллаб ёрдам беришяпти бу хакда сира уйлама...
- Дадаси, балки бир яхши аёлга уйланарсиз? Эркак куча одами. Рузгорга аёл киши керак. Мен гуё тирик мурдаман, аёллик вазифаларимни бажаролмаяпман.
Мен розиман уйланишингизга, кундошликка, - Малика бу сузларни кандай айтганини узиям англамай колди. Лекин анчадан бери уйлаб юрганди.
- Малика! Шу гапни яна бир бор айтсанг, каттик хафа буламан. Биламан, сенга осонмас. Лекин такдирдан кочиб кутулолмаймиз.
Уч фарзандимиз хакки хурмати мен бу хакда хатто уйлаганим йук. Нахотки мени шунчалик номард, пасткаш деб уйласанг? Сизлар менинг хаётимсизлар. Хотини бошига мусибат тушганда уни ярим йулда
ташлаб кетадиган эркак эркакми? Сени урнингда мен булишим мумкин эди. Сен мени ташлаб кетармидинг?
Мен сени хеч кимга алишмайман. Бошка мени азоблама...
Махмуд кузёшлари юзини юваётган хотинини багрига босди. Сочларини силади. Кузларига мехр ила тикилди.
- Узимнинг фаришта маликам... Баъзида хурсандчилик, баъзида
нохушлик, яхши ёмон кунлар билан орадан анча йиллар утди. Угиллар улгайишди, вояга етишди. Университет талабаси булишди. Шохсанам худди онасининг узгинаси. Кул-оёги чакконгина,ширинсузу ораста, курган кузларни кувонтиради. Малика келин топиш пайида. Опа сингилларини турт томонга юбориб, яхши киз изламокда. Нихоят бир хонадоннинг икки кизи уларга маъкул тушди. Опа-сингилларнинг бири тиббиёт коллежида, яна бири педагогика коллежида тахсил олишаркан. Маликага жуда маъкул келди. Шахзод ва Шахбоз булажак келинлар билан булган учрашувдан мамнун холда кайтишди.
Бугун катта ресторанда туй.
Малика ва Махмуджонлар кушалок келин туширишяпти. Малика ногиронлар аравачасида келин-куёвлар олдига келиб, дуо килди. Мехмонларга хуш келибсизлар, дер, кувонч кузёшларини тиёлмасди. Айникса келин-куёвлар унинг олдига келиб, таъзим килишганида, келинлар келин салом килишганида диллар кувончга тулди. Аравачада утирган булсада, давра бошловчисининг:
Ота-она орзуси Фарзандлар туйин курмок.Фарзандларнинг туйида,
Мумкинми жим ултирмок.Шундай экан даврада,Онажонлар уйнасин...
деган шеъридан завкланиб, кулларини хавода уйнатиб, ракс кила бошлади.
Туйхона гулдурос карсакларга тулиб кетди. Кудажонлар Малика атрофида раксга туша бошлашди. Шу тобда Малика дунёдаги энг бахтли аёл,энг бахтли онага айланганди. Хотинига караб турган Махмуд хам бу холдан бахтиёр эди.
Мен эса бу икки жуфтни Вафо, Садокат, Мехр, Сабр тимсоллари сифатида курдим. Орамизда шундай инсонлар борлигидан мамнун булдим.

Азиз эркаклар аёлингизни асраб авайланг.. Аёл севиш ва севилиш учун яралган..

Тамом.

@Hikoyalar