258
هاتف(هنر،ادب،تاریخ،فرهنگ) پژوهش های: لسان الحق طباطبایی. از شهرستان خوروبیابانک؛ و پیوستارهایی از ایران فرهنگی. #ناگفته_ها_نانوشته_ها " #ویژه_نامه_هفتگی_مناسبت_ها " @Tabaa24
🔸🔸🔸شعر
🌱آبان، زبان کژدم گیسو نمی شود
آذر ، کمان آرش ابرو نمی شود
🌱وقتی نشست بر سر کس برف زندگی
با رنگ مو، دو مرتبه پارو نمی شود
🌱گفتم تفقدی بکن این خاک خسته را
گفتا خرابه با مژه جارو نمی شود
🌱عمری اگر به مهر و وفا دست بوس رفت
هرگز شب خرید النگو نمی شود
🌱دل بود و شوق کوچ و بهاران و ایل تو
گفتند: مرغ خانه، پرستو نمی شود
🌱سیلی به روی گل مزن ای باد تند خو
گل با نهیب پای تو بدبو نمی شود
🌱با کاهلی امید به رویا نبسته اند
آغوش، بی حمایل بازو نمی شود
✍ #احمد_یغمایی
دوم آبان۱۴۰۳
T.me/khourzad
🔸برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم
#خور_و_بیابانک_ادبیات
/channel/hatefTa
🔷شعر-رباعی
مهرت دل شاهین ترازو بشکست
خورشید به کاروان کژدم پیوست
فرزند نخست فصل پاییز بمرد
آبان پس از او به تخت شاهی بنشست
✍احمد یغمایی (امید)
سی ام مهر۱۴۰۳
T.me/khourzad
به مناسبت آخر مهر و رسیدن ماه آبان
🔸برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم.
/channel/hatefTa
شعر
🔸تا پشت افق جاده کشیدیم به رندی
پنهان ز قرق باده کشیدیم به رندی
🔸اهسته ترین سایه ی افتاده ی خود را
روی سر افتاده کشیدیم به رندی
🔸تا ماتم رخساره ی مسکین ننماید
بر آینه سنباده کشیدیم به رندی
🔸هرچند سکوتیم ،اگر ترجمه می شد
بس جیغ نر و ماده کشیدیم به رندی
🔸گفتم چه کسی لقمه ی بی شبهه خورد،گفت:
یک زاویه ی حاده کشیدیم به رندی
🔸تا قمپز ما توپ صدادار نباشد
دستی سر عراده کشیدیم به رندی
🔸امضای امید و دل پاکیزه‌ی خوبان
خط بر ورق ساده کشیدیم به رندی
✍احمد یغمایی
نوزدهم مهر۱۴۰۳
🔸برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم
T.me/khourzad
#خور_و_بیابانک_ادبیات
/channel/hatefTa
🔹🔹حکایت
🔸معروف است که یغمای جَندقی به مدرسه ای رفته واین مصرع را بر دیوار نگاشت:
🔹یغما مرو به مدرسه ترسم که خر شوی
🔸طلبه ای درادامهٔ شعرش چنین نگاشت:
🔹تحصیل حاصل است مگر ماده خرشوی
/channel/hatefTa
#تحصیل_حاصل
بیت:
🔸ما پی تحصیل یار و یار در دل بوده است
حاصلِ تحصیلِ ما تحصیلِ حاصل بوده است
حافظ می فرماید:
🔸سال ها دل طلبِ جام جم از ما می کرد
وآنچه خود داشت زبیگانه تمنّا می کرد
#خور_و_بیابانک_ادبیات
#بخوانیم_بیاموزیم_بیندیشیم
/channel/hatefTa
🔸🔹🔸وصیّت یغما به پسر خود
حکایت
🔹یغما پسر خود را وصیّت می کرد که زینهار ،علم طبّ بیاموز که هرچه از این جنس جانور دوپا معالجه کنی اجر دنیا دارد وهرچه بکشی اجر آخرت.
فرد:
هرکه از این قلتبانان کس بکشت
قاتل ومقتول هردو دربهشت*
__
*کتاب رضوان ،آقا خان کرمانی ،نسخهٔ خطّی مجلس شورای اسلامی ،صفحهٔ ۲۳۷
🔹بیت آقاخان کرمانی، این بیت را تداعی می کند:
میان گبر و نصارا همیشه باد نزاع
زِ هر طرف که شود کشته سود اسلام است
🔹برخلاف آنچه حکیم نظامی در لیلی ومجنون فرموده:
می باش طبیب عیسوی هُش
امّا نه طبیب آدمی کُش
🔹به این مضمون مطایبه ای است از میرزا اسماعیل هنر یغمایی ملقب به معتمد دیوان، نواده میرزا ابوالحسن یغما جندقی:
🔸گفت یغما به میرزا یحیی•
که به تحصیل علم طب می‌کوش
🔸اجر دنیا و آخرت دارد
این سخن را به جان و دل بنیوش
🔸هر مریضی که از حذاقت تو
باده عافیت نماید نوش
🔸به فراخورد مقدمت سازند
زر و سیمت نثار دانش و هوش
🔸وآنچه زین غر زنان هلاک کنی
شنوی بانگ مغفرت ز سروش
•حاج میرزا یحیی اهل [روستای] فرخی، نخستین کسی است که از ولایت جندق وبیابانک، در زمان ناصرالدین شاه قاجار، به آموختن علم طب پرداخت.
📕جندق و قومس در اواخر دوره قاجاریه،
تصحیح و توضیح: عبدالکریم حکمت یغمایی،
نشرتاریخ ایران،۱۳۶۳.
#خور_و_بیابانک_ادبیات
/channel/hatefTa
🔸شعر
قضاوت شیر
🔸گرگ را با الاغ در جنگل
ساعتی پرسش و سئوال افتاد
🔸بر سر آنکه برگ و بار درخت
به چه رنگ است قیل و قال افتاد
🔹چون نخوابید اختلاف نظر
بین آنها کمی جدال افتاد
🔹لاجرم داده شد عریضه به شیر
آنکه در حکم بی مِثال افتاد
🔸شد در اندیشه شیر دانا دل
وین چنین در سرش خیال افتاد
🔹که شود گرگ پیر زندانی
گرگ ازین حکم در ملال افتاد
🔸که مگر سبز نیست برگ درخت؟
نظر من چرا مُحال افتاد
🔶شیر گفتا که در نظام قضا
رایم امروز از روال افتاد
🔹جرمت این بس که در میانه جمع
با الاغت دمی مقال افتاد
✍استاد محمد علی ابراهیمی انارکی
🌱 #بخوانیم_بیاموزیم_بیندیشیم
/channel/hatefTa
🔷️🔶️🔷️جندق وبیابانک
ص۳
✍محمدحسن خان مقدم مراغه ای، ملقب به اعتمادالسلطنه و صنیع الدوله.
"و۲۶ شهریور ۱۲۲۲ مراغه، -ف ۱۴فروردین ۱۲۷۵ تهران"
🔹....از معاریف جندق میرزا ابوالحسن متخلص به یغما شاعر معروف است؛ که از اساتید شعرا محسوب میشود و در انواع شعر از جد و هزل و قطعه و غزل و مثنوی و غیرها یدی طولی داشته و سرداریه یغما و رسائل نظمیه• دیگر که اغلب هجو و مطایبه است خالی از لطافت و ظرافتی نیست بلکه شأن و مرتبتی دارد.
🔹و نوشتجات نثریه یغما نیز مطرح و محل نظر است. دیوانش به طبع رسیده و منتخبات اشعارش زیاده از این است که در این کتاب گنجد.
🔹در اوایل این عهد ابد مهد، یغما به جوار رحمت ایزدی پیوست. پسرهای یغما خاصه میرزا اسماعیل و میرزا ابراهیم، از کمالات پدر خطی وافر دارند و از معارف ارباب کمال می‌باشند.
------------------------
•منظوم
🔸پایان
🔹مأخذ: مرآت البلدان، جلد ۴،با تصحیح و حواشی، و فهارس، به کوشش: دکتر عبدالحسین نوایی، و میرهاشم محدث. انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۶۸.
#خور_و_بیابانک_تاریخ
#جندق_و_بیابانک_جغرافیای_تاریخی
#خور_و_بیابانک_کتاب_شناسی
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹به مناسبت ۲۶ شهریور زادروز: #محمدحسن_خان_مقدم مراغه_ای (ملقب به #صنیع_الدوله و #اعتمادالسلطنه)
(۲۶ شهریور ۱۲۲۲ #مراغه - ۱۴ فروردین ۱۲۷۵ #تهران) نویسنده، جغرافی‌دان و از رجال دربار دوره قاجار و عهد ناصرالدین شاه.
/channel/hatefTa
#جندق_و_بیابانک
ص۱
/channel/hatefTa
🔹عبارت [است] از هفت قریه مختصر و به قرای سبعه معروف. مسافت و امتداد خاکش بیست و پنج فرسخ و در نهایت تنگی و سختی، متصل به خاک سمنان و دامغان و اغلب مسافرت اهالی به این دو ولایت و به یزد میباشد. آب مزارع آن از قنوات و چشمه ساران کم، به زحمت تخمی دو تخم از مزارع، حاصل بر می‌دارند.
🔹اسامی قرای این ولایت از این قرار است:
جندق، فرخی، خور، بیاضه،اردیب، ایراج، مهرجان.
🔸دنباله دارد.....
🔹مأخذ: مرآت البلدان، جلد ۴،با تصحیح و حواشی، و فهارس، به کوشش: دکتر عبدالحسین نوایی، و میرهاشم محدث. انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۶۸.
#خور_و_بیابانک_تاریخ
#جندق_و_بیابانک_جغرافیای_تاریخی
#خور_و_بیابانک_کتاب_شناسی
/channel/hatefTa
شعر
🔸عدالت گر چه زیبا و شعار روز ما باشد
مشو غافل، شکم بر خاکیان فرمانروا باشد
🔸الا شوخ عدالت جو!که از اخلاق می گویی
تفاوت بین یاران با کپرخوابان چرا باشد؟
🔸یکی شدچاله میدانی،یکی هم شدشمیرانی
میان بخت تهرانی، تمایز تا کجا باشد؟
🔸یکی با رنج می خوابد،یکی هم گنج می یابد
یکی را خوش، یکی را بد، چرا باید قضا باشد
الا ای یار دیروزی، ازین مال و زراندوزی
به ما هم می رسد روزی؟بگفتا گر خطا باشد
🔸فقیری بر حصیرش زاد و دارا بر حریرش شاد
سلیمان زاد و قالی داد وکس را بوریا باشد!!
عدالت را امیدی نیست،در خوابی که دیدی نیست
کلونش را کلیدی نیست،تا مشکل گشا باشد
✍احمد یغمایی
T.me/khourzad
برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم
/channel/hatefTa
#حکایت
🔸فاضل نراقی شعری چند گفته بر یغمای جندقی عرضه داشت که هرگاه عاشق بر رخ معشوق نگاهی بکند درشرع گناهی نیست بلکه بوسه را نیز دهم اذن که گاهی بکند.۱
🔸یغما همچنان با یک سکوت ادیبانه بر جای صابر بود.فاضل گفت: چرا چیزی نگوئی ؟ یغما عرض کرد: منتظرِ فتوای سیّمینم.
قطعه
هیچ دانی به چه ماند بوسه
جست رفتن سوی بالاخانه
پس بپرسیدن از خانهٔ زیر
که دهیدش به کرایه یا نه۲
____
۱_اصل اشعار ملّا احمد نراقی چنین است:
عاشق ار بر رخ معشوقه نگاهی بکند
نه گمان است مرا این که گناهی بکند
ما به عاشق نه همین رخصتِ دیدار دهیم
بوسه را نیز دهیم اذن که گاهی بکند
آن که آرایش این باغ از او بود اکنون
نگذارند که از دور نگاهی بکند
۲_کتاب رضوان ،آقا خان کرمانی ،نسخهٔ خطّی مجلس شورای اسلامی ،صفحهٔ ۱۰۸
/channel/hatefTa
📚معرفی کتاب
📕فرهنگ واژگان و اصطلاحات روستایی و عشایری شهرستان های آرادان و گرمسار.
پدیدآورنده: علیرضا شاه حسینی
ناشر: انتشارات حمله رود
قطع: وزیری، ص۲۰۰.
/channel/hatefTa
🔶 این کتاب شامل بیش از ۱۶۰۰ اصطلاح در زمینه فرهنگ تولیدی ( کشاورزی- باغداری - آبیاری سنتی - دامداری- مرتع‌داری- خوراک و تغذیه -صنایع دستی و ...) است .کتاب حاصل چندین سال مطالعه میدانی مولف در روستاها و مناطق عشایری دو شهرستان گرمسار و ارادان و مصاحبه با دهها گویشور گویش های خواری- الیکایی- ترکی- لری- ده نمکی- رامه ای - ارجنه ای و قالیبافی میباشد.
#نگاهبان_هر_خشت_وسنگ_بازمانده_نیاکانمان_باشیم
/channel/hatefTa
🔹یاد آر آن زمان که حکایت های گلستان در کتاب های آموزشی دبستان خوانده می‌شد.
#حکایت
🔹یاد دارم که در ایام کودکی، اهل عبادت بودم و شب ها بر می خاستم و نماز می گزاردم و به زهد و تقوا، رغبت بسیار داشتم.
🔹شبی در خدمت پدر رحمة الله علیه نشسته بودم و تمام شب چشم بر هم نگذاشتم و قرآن گرامی را بر کنار گرفته، می خواندم.
در آن حال دیدم که همه آنان
که گرد ما هستند، خوابیده اند.
🔹پدر را گفتم: از اینان کسی سر بر نمی دارد که نمازی بخواند. خواب غفلت، چنان اینان را برده است که گویی نخفته اند، بلکه مرده اند.
🔹پدر گفت: تو نیز اگر می خفتی، بهتر از آن بود که در پوستین خلق افتی و عیب آنان گویی و بر خود ببالی
📕 #گلستان
#سعدی
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹معرفی مقاله
/channel/hatefTa
✍صغری جلیلی جشن آبادی،
مربی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
عنوان: تحلیل و بررسی داستان عامیانه حسینا و دلارام، (برپایه روایت شناسی ساختاری گریماس)
مندرج در دوفصلنامه تخصصی مطالعات داستانی، س ۵، ش۲،پاییز و زمستان ۱۳۹۶،صص۲۷-۴۶.
/channel/hatefTa
🔹نویسنده با ذکر پیشینه گردآوری ترانه های روستایی و اشاره به رواج روایت این داستان در مناطقی از ایران و افغانستان، می‌نویسد:
"این پژوهش بر اساس روایت کتاب داستان و دوبیتی های حسینا، به نگارش و گردآوری لسان‌الحق طباطبایی است؛ اما در هنگام بررسی در صورت نیاز به دیگر روایت های ذکر شده نیز اشاره میشود".
#خور_و_بیابانک_ادبیات_فرهنگ
#نگاهبان_هر_خشت_وسنگ_بازمانده_نیاکانمان_باشیم
/channel/hatefTa
🔶️معنا شناسی مصطلحات
/channel/hatefTa
مردمی/شرف
🔸این واژه [اصطلاح] در بیت مطلع غزلی از سید عبدالله الطباطبایی جندقی"۱۲۹۵-۱۳۴۹ق"
چنین است:
🔹از مردمی نشان نشناسم به جز شرف
کسب شرف نمای و منه مردمی زکف◇
__
/channel/hatefTa
اصطلاح مردمی یا مردمی کردن ۳بار در دیوان حافظ به کار رفته‌است:
- مردمی کرد و کرم لطف ِ خداداد به من
کان بت ِ ماه‌رخ از راه ِ وفا بازآمد ۱۷۴
- به مردمی که دل ِ دردمند ِ حافظ را
مزن به ناوک ِ دل‌دوز ِ مردم‌افکن ِ چشم ۳۳۹
- تو پیک ِ خلوت ِ رازی و دیده بر سر ِ راهت
به مردمی، نه به فرمان چنان بران که تو دانی ۴۷۶
مردمی: مروت، انسانیت
مردمی کردن: خوش‌رفتاری کردن با مردم
به فرمان، کار کردن: کاری را به اکراه و اجبار انجام دادن.
◇📕گل بوتراب، نامه زندگی و اشعار عالم ربانی و عارف صمدانی، سیدعبدالله الطباطبایی، ملقب به لسان الحق و متخلص به وامق، انتشارات بهین، ۱۳۹۷.
#خور_و_بیابانک_ادبیات
/channel/hatefTa
🔸🔹🔸سفرنوشت
ص۱، ۱۶مردادماه ۱۴۰۳، اصفهان
/channel/hatefTa
آرامگاه خواجه نظام الملک
🔹امروز پسینگاه به اسپهان رسیدم. پس از گذشت کوتاه زمانی، با استادان جلالپور و خانی همراه شدم و به آرامگاه خواجه بزرگ نظام الملک شدیم.
/channel/hatefTa
🔹گورگاه خواجه، ملک شاه. ترکان خاتون و چند تن دیگر از درباریان سلجوقی، در ایوان این آرامگاه تاریخ است
🔹سه شنبه ها در میانه روی باز آرامگاه سیاست نامه خوانی است.جوانان دلبسته روزگار سلجوقیان می‌شنوند. بیشتر از این خوانش، پسین و زمانی دیگر خواهد آمد.
تصویر پیوست 🔻
#ایران_تاریخ_سلجوقیان_اصفهان
#بخوانیم_بیاموزیم_بیندیشیم
/channel/hatefTa
🔶به فراخور یکم آبان ماه روز ملی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی، پدر نثر پارسی
بیهقی یک سخن امروزی ست
حسنک بر سر دارست هنوز
قلمش هر بد و خوبی که کشید
در جهان بر سر کارست هنوز
✍احمد یغمایی (امید)
یکم آبان۱۴۰۳
T.me/khourzad
برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹سفرنوشت
اصفهان
/channel/hatefTa
🔹هرزمان به اصفهان شوم، پیش از به سرایی اندر شدن،دوجای می‌روم. یکی دبیرستانی که در آن درس خوانده بودم، دیگر آرامگاه نیایم.
🔹این آرامگاه کهن ترین سازه هنگام اسلامی در شهر اصفهان است.پیش از انقلاب شاهزاده اسماعیل نام داشت، پسان امامزاده اسماعیل گشت.
/channel/hatefTa
🔹در کتاب ها نوشته اند، گورجای اسماعیل دیباج نواده حضرت امام حسن المجتبی علیهم السلام است
🔹اسماعیل دیباج در این جا، همسایه بی مرز و دیوار یکی از پیامبران بنی اسرائیل است.
🔹این جای که نماز بردم به آنجای نیز می‌برم؛
و این از مردم آن زمان آموختم؛ از اسماعیل، زاده امام و اشعیای نبی.
🔻تصویر پیوست: مرقد و زیارت نامه اشعیای نبی🔻
#راستی_بکاریم_آشتی_افشانیم
/channel/hatefTa
🔷️🔶️🔷️ اقلیم خاطرات
کودکی
/channel/hatefTa
🔹روزی در کوچه پس کوچه های شهر یزد، پرسه میزدم، چشم به این پلاک افتاد که نام کوچه ای است در بافت تاریخی، خیابان سلمان فارسی.
#کوچه_دکتر_علاقبند [علاقه بند]
🔹پنج سالگی یاد آمد، و آن زمان که دکتر علایی پزشک بهداری خوروبیابانک بود.و بهداری اجاره نشین، در خانه بالا ملکی پدر بود؛ و این هنگام از سال ۱۳۱۹ تا ۱۳۳۶خورشیدی بود.
/channel/hatefTa
🔹دکتر علایی یزدی بود. پیر مردی بود خوشروی. نشیمنگاه او همان خانه بالا بود.
خواهر زاده اش،هادی نام هم سال من بود و هم بازی، روزها با او گذشت، یادش به نیکی باد.
🔹پس از گذشت زمانی از بازگشت دکتر علایی به یزد، دکتر محمد علی علاقه بند، پزشک بهداری خور شد، و این زمان سالهای ۱۳۴۱و ۴۲ بود، او نیز یزدی بود. از سرگذشت این دو پزشک و همبازی خویش آگاهی ندارم. همسایگان خانه دکتر علاقه بند در یزد را پرسان شدم، پیری نیافتم نشانی دهد.
🔸دنباله دارد... .
#خور_و_بیابانک_تاریخ
#اداره_صحیه_جندق_و_بیابانک
#پیشینه_ص۱
#نگاهبان_هر_خشت_وسنگ_بازمانده_نیاکانمان_باشیم
/channel/hatefTa
شعر
🔸گاهی زمانه بر علمی شیر می کشد
گاهی فقیه مدرسه تکبیر می کشد
🔸عارف که جام دل گرو جلوه داده بود
تن زیر تازیانه ی تعزیر می کشد
🔸سبزی فروش"مهر گیاهی"اگر فروخت
بر کفه ی ترازوی تزویر می کشد
🔸تاریخ آدمی که به شمشیر نقش بست
شمشیر تازه بر سر شمشیر می کشد
🔸یاران نی سوار و مقامات عاقلی
مجنون پیاده است، که زنجیر می کشد
🔸دیگ خرافه بار و هویدا تهش نشد
کف بین!چه سالهاست که کفگیر می کشد
🔸"من "با مداد شخصیت خود اسیر هست
کلک امید، می زده تصویر می کشد
✍احمد یغمایی
T.me/khourzad
#خور_و_بیابانک_ادبیات
#بخوانیم_بیاموزیم_بیندیشیم
/channel/hatefTa
📚در دست انتشار
#اینجا_نخلک_است
✍پژوهش و نگارش: محمدعلی ابراهیمی انارکی
فرازی از فصل اول🔻
《نخلک، این میعادگاه هزاران انسان بیگانه و آشنا در گذشته و حال، این دارنده یکی از طولانی ترین تونل های پیچ در پیچ ساخته دست بشر در دل کوهی برهنه و افتاب سوخته و این نام همیشه آشنا برای کویر نشینان به ویژه انارکی ها ، تنها یک معدن نیست ، یک کارگاه تحصیل سرب و نقره نیست، شهر نیست ،روستا هم نیست ،پدیده شگرفیست در دل کویر ، در همسایگی ریگ جن با درختان نخل فراوان و کوره گزهای قد برافراشته و همیشه سبز که ابی شور برخاسته از دل کوهی پیوند خورده با سرب، ریشه هایشان را سیراب می سازد، اما نخلستان و گزستان هم نیست اینجا" نخلک" است معدنی پر اوازه و غنی ان سوی تپه ها و کتل های شهر ما انارک،عجین شده با زندگی ما و روزگار پرفرازو نشیب نیاکان ما و بیانگر هویت ان دسته ازکسانی که خود را انارکی نامیده اند و برای کسب رزقی حلال بدان روی اورده اند. معدنی است کهنسال به درازای تاریخ که حرف و حدیث فراوان از روزگار پیشین دارد که کمتر درحافظه تاریخ مانده است.》
/channel/hatefTa
💎 هونواک (نوای خوش) نخستین دو نوازی #نی
در تاریخ موسیقی ایران بخش پایانی قطعه «نی نوا»
اثر استاد #حسین_علیزاده
به نام «رقص سماع»
این بخش از نی نوا برای دوئت «نی» و «ارکستر زهی » تنظیم شده است .در این قطعه برای اولین بار در موسیقی ایرانی دو ساز نی در کنار هم هارمونی می‌نوازند .
نوازندگان نی:
#علی_فربودنیا
#نفیسه_طباطبایی
/channel/hatefTa
#جندق_و_بیابانک
ص۲
✍محمد حسن خان مقدم مراغه ای، ملقب به اعتمادالسلطنه و صنیع الدوله.
"و ۲۶ شهریور ۱۲۲۲ مراغه -ف۱۴فروردین ۱۲۷۵تهران"
/channel/hatefTa
🔹....انواع فواکه به قدر گنجایش در جندق و اردیب و ایراج هست. اما در فرخی و خور و بیاضه و مهرجان غیر از نخل و درخت انار هیچ نیست.
🔹تابستانش به شدت گرم و زمستان، هوا قریب به اعتدال است.عده نفوس این ناحیه دو هزار و پانصد نفر و غالبا به زراعت مشغولند، و بعضی هم شترداری می‌کنند. محصول این خاک زیاده از آذوقه سه ماهه اهالی نیست و از هرطرف به کویر نزدیک است.
/channel/hatefTa
🔹این محل [جندق] مشهور به زندان انوشیروان• است. ابتدای آبادی آن معلوم نیست از چه زمان شده. صحرای حول و حوش تا چهار فرسخی که به کویر نرسیده،
🔹در سال های بارندگی، انقوزه و قدومه و اسفرزه و زیره به عمل می‌آورد و برای فقرا، در فصل بهار، بدین واسطه عیشی حاصل است.
🔹در سنواتی که خیلی برف می‌آید علفی می‌روید که تخم آن به تخم یونجه شبیه است، و سکنه آن را معاش می‌نامند؛ و تخم این علف را جمع کرده آرد می‌نمایند، و از آن نان می‌پزند. این نان تا گرم است خوشبو [است] و بی مزه نیست و بعد از سرد شدن خیلی سخت میشود و خوردن آن دشوار است.
🔹حرفه اهالی ساختن مشک آب و دوختن نوعی نیم چکمه است که آن را عربی می‌نامند. هیزم و زغال این صحرا فراوان و صد من هیزم تاق سی شاهی قیمت دارد.
🔸دنباله دارد....
🔹مأخذ: مرآت البلدان، جلد ۴،با تصحیح و حواشی، و فهارس، به کوشش: دکتر عبدالحسین نوایی، و میرهاشم محدث. انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۶۸.
•برای آگاهی بیشتر، رک: دانشنامه فرهنگ مردم ایران، جلد پنجم، صص ۴۱-۴۴، مدخل: زندان انوشیروان،
✍لسان‌الحق طباطبایی.
#جندق_و_بیابانک
#جندق_و_بیابانک_جغرافیای_تاریخی
#خور_و_بیابانک_کتاب_شناسی
/channel/hatefTa
غزل
/channel/hatefTa
🔸اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را
به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را
🔸بده ساقی می باقی که در جنّت نخواهی یافت
کنار آب رکن‌آباد و گلگشت مصلّا را
🔸فغان کاین لولیان شوخ شیرین‌کار شهرآشوب
چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغما را
🔸ز عشق ناتمام ما جمال یار مستغنی است
به آب و رنگ و خال و خط چه حاجت روی زیبا را
🔸من از آن حسن روزافزون که یوسف داشت دانستم
که عشق از پرده عصمت برون آرد زلیخا را
🔸اگر دشنام فرمائی و گر نفرین دعا گویم
جواب تلخ می‌زیبد لب لعل شکرخا را
🔸نصیحت گوش کن جانا که از جان دوست‌تر دارند
جوانان سعادتمند پند پیر دانا را
🔸حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو
که کس نگشود و نگشاید به حکمت این معما را
🔸غزل گفتی و در سفتی بیا و خوش بخوان حافظ
که بر نظم تو افشاند فلک عقد ثریّا را
🔻خواننده : خانم یولدوز توردیوا ( هنرمند ازبکستانی)
موسیقی: آهنگ مشهور ترکی با عنوان « ساری گلین»
ساز : « دودوک» نوعی ساز شبیه قرنی از ارمنستان و مناطق شمالی دریای کاسپین.
ویدیو: کانال هنرواژه.🔻
/channel/hatefTa
◼️▪️▪️در سوک مهربانو گلندام غلامرضایی
/channel/hatefTa
▪️واپسین دیدارم با مهربانو گلندام روز هشتم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲خورشیدی، در سرای پرمهرش بود. یک دم از سرم گذشت شاید دیگر نبینم اورا، یا او مرا نبیند؛ و از آن روز یک دیگر را ندیدیم. امروز، نوزدهم شهریور چشم بست و به بهشت سرای شد.
/channel/hatefTa
▪️زمان ها در پژوهیدن گویش خوری یاوری هایم کرد؛ و در این باره نبشته و نگاریده ام. امروز در سوک او می‌نویسم او یکی از دانایان گویش خوری بود که در شارستان خاموشان آرمید.
▪️نام و یاد او زنده باد؛ و در برزین جایگاه جهان مینوی همه گلستان بیناد.
✍لسان الحق طباطبایی
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹شعر
🔸هر کس دلش چکامه ی کاووس را شنید
از هر دقیقه حسرت و افسوس را شنید
🔸سالار کوچه باغ که شهرش قباله بود
بدرود فر و دوده و ناموس را شنید
🔸ز آواز قورباغه که مرداب،مرز اوست
هرگز نمی توان اقیانوس را شنید
🔸ترسای آشنای کلیسای عیسوی ست
هر نام جاودانه که ناقوس را شنید
🔸عمری گذشت،غرفه ی خورشید زندگی
وقت غروب، سوسو فانوس را شنید
🔸در زیر خاک ،سفره ی دل،حبس می شود
کس دیده ای که ناله ی محبوس را شنید؟
🔸دیدم امید،فاتحه خوان مزار ماست
خاکم نهیب واعظ سالوس را شنید
✍احمد یغمایی (امید)
T.me/khourzad
🔹برگرفته از کانال تلگرامی: میشود گفت که من هم هستم
#خور_و_بیابانک_ادبیات_فرهنگ
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹واژه شناسی
/channel/hatefTa
#آوَخ
🔹در لغت نامه دهخدا، واژه آوَخ، اسم صوت، و برابر آه، هیهات، افسوس، دریغ، دریغا، آخ، و... آمده است.
🔹این واژه به همین معنا، در سروده های شاعران و متون کهن به کار رفته است، در سروده های نوسرایان چون نیما و شاملو نیز آمده است.
/channel/hatefTa
🔶آوَخ، در گویش خوری:
🔹این واژه در گویش خوری، واژه مرکب از کوتاه شده دو واژه آن و وخت است و به لفظ آوَخ بیان میشود و آن وقت معنا دارد. آوختو، آوختون دیگر نمونه های کاربرد آن است.
🔹در لهجه فارسی رایج در خوربیابانک، اُوَخ، تلفظ میشود؛ اُوَختو، و: اُوَخ که شد(آن وقت که شد) در بیان افسانه های روایی کاربرد دارد.
/channel/hatefTa
✍واژه شناسی هوا
#سرسایه
🔹مرکب از دو واژه سر، و سایه است. در لهجه فارسی رایج در خوربیابانک به فتح سین در جز اول و ی در جز دوم است. در گویش خوری به ضم این دو صامت و هم به فتح سین در واژه نخست، و ضم ی در واژه دوم تلفظ میشود.
/channel/hatefTa
🔹در هواشناسی مردم خوربیابانک، سرسایه پدیده ای است ناپایدار، که از برآمدن ابر های بی بارش، گرمای تابستانی به هوای دم کرده می‌گردد.
/channel/hatefTa
♦️باسپاس از مشارکت استادان فرهیخته:
۱-مجتبی مقیمی ۲-سید علی اکبر موسوی (عسگری) ۳-سید علی اصغر موسوی (سعا) و
علی اصغر زرگر.
#خور_و_بیابانک_فرهنگ_زبان_هواشناسی
#فرهنگ_واژگان_گویش_خوری
#نگاهبان_هر_خشت_وسنگ_بازمانده_نیاکانمان_باشیم
🔶 عکس را بزرگ کنید
نمای زیبایی از نخلستان جنوب ایران
/channel/hatefTa
سفرنوشت، ص۲
اصفهان،
۱۷و ۱۸ امرداد ماه ۱۴۰۳خورشیدی
/channel/hatefTa
🔹امروز به نشستنگاه کلیمیان هم میهن شدم.
چندین کنیسه نزدیک هم است. شماری در بسته، و سه دیگر باز بود.
🔹اندر یکی که باز بود، شدم، گروهی در نماز بودند؛ ایستادم و به نماز ایشان نماز بردم.
🔹 پسان مَدرَسِ پورسینا را دیدم، بسته بود؛ بسته. و پسین آرامگاه کمال الدین اسماعیل، این هم به بند و بست بسته بود.
🔹دگر روز در آرامگاه فیلسوف نامدار میرفندرسکی، برگ های بزرگی از تاریخ دیدم.
/channel/hatefTa
#ایران_تاریخ_اصفهان
#کلیمیان
#پورسینا
#میرفندرسکی
#مریم_بختیاری
/channel/hatefTa
🔹🔸🔹سفرنوشت
ص۵،
#اصفهان_جندق_خوربیابانک
۲۳اردیبهشت-۱۱خردادماه ۱۴۰۳خورشیدی
/channel/hatefTa
🔸هنوز اصفهانم
🔹بامداد امروز آدینه با برادرم مشکوة، برای دیدن استاد علی جلالپور چوپانانی، به سرای او شدیم.سرایش میان دار و درخت های برافراشته نزدیک یک مادی کم پهنا است.
🔹او دانای تاریخ است؛ و پیشامدهای دربار پادشاهان و گزارش های سرگذشت درباریان و فرمانروایان را وامیرسد ودر ترازوی عیب می‌سنجد و در آینه ای که عیب نما نامیده است باز می‌تاباند؛ همین نام را بر چند کتاب خود در همین زمینه نهاده است.
/channel/hatefTa
🔹پیش از این دیدار، که نخست دیدارما بود؛ چندین بار هم سخن شده بودیم و در آن آینه نگریسته بودم. در این دیدار به گفت وگوی رو در رو نشستیم. زمانی دراز انجامید.و پسان این گفت و گپ را در سرای مشکوة دنبال کردیم؛ و سود بردم.
🔹پسینگاهان از هم جدا شدیم و من بار سفر فردا بستم تا با خویشاوندان جندقی بازگشته از کربلا، که برای چندمین بار کربلایی شده بودند به جندق بروم.
🔶دنباله دارد.... زمانی دیگر شاید.
/channel/hatefTa
