🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 23:35
#خبر_علمی
نقطه‌یابی مغز در روانشناسی شبه‌علم است
مفهوم نقطه‌یابی مغز (brainspotting)، که به عنوان یک روش درمانی برای تروما معرفی شده است، ادعا می‌کند که با تمرکز بر نقاط خاص در میدان دید فرد و ردیابی حرکات چشم، می‌توان به خاطرات آسیب‌زا دسترسی پیدا کرد و آنها را درمان کرد. این روش توسط دیوید گرند (David Grand) در سال ۲۰۰۳ توسعه یافت و به عنوان یک تکنیک روان‌درمانی جایگزین تبلیغ شده است. با این حال، بررسی‌های علمی اخیر نشان می‌دهند که نقطه‌یابی مغز فاقد شواهد تجربی معتبر است و به عنوان شبه‌علم (pseudoscience) طبقه‌بندی می‌شود.
تحقیقات منتشرشده در ژورنال‌های روانشناسی نشان می‌دهند که ادعاهای نقطه‌یابی مغز مبنی بر اثربخشی در درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و سایر مشکلات روانی، عمدتاً بر اساس گزارش‌های شخصی و مطالعات موردی (case studies) استوار است. این مطالعات فاقد گروه‌های کنترل (control groups)، طراحی‌های تصادفی‌شده (randomized designs)، یا اندازه‌گیری‌های عینی نتایج هستند. برای مثال، یک مرور سیستماتیک در سال ۲۰۲۳ که ۱۲ مطالعه مرتبط با نقطه‌یابی مغز را بررسی کرد، هیچ شواهد قوی مبنی بر اثربخشی این روش در مقایسه با درمان‌های استاندارد مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) یا حساسیت‌زدایی و بازپردازش از طریق حرکات چشم (EMDR) پیدا نکرد.
یکی از انتقادات اصلی به نقطه‌یابی مغز، فقدان یک مکانیسم علمی قابل‌تکرار است. این روش ادعا می‌کند که نقاط خاص در میدان دید با مناطق خاصی از مغز مرتبط هستند، اما هیچ داده تصویربرداری عصبی (neuroimaging) یا شواهد فیزیولوژیکی این ارتباط را تأیید نمی‌کند. علاوه بر این، آموزش‌های نقطه‌یابی مغز اغلب توسط مؤسسات خصوصی ارائه می‌شود که هزینه‌های بالایی دریافت می‌کنند، و این موضوع نگرانی‌هایی درباره تجاری‌سازی این روش ایجاد کرده است.
در مقابل، درمان‌های مبتنی بر شواهد مانند CBT و EMDR دارای پشتوانه علمی قوی هستند، با صدها مطالعه تصادفی‌شده که اثربخشی آنها را تأیید می‌کنند. این درمان‌ها مکانیسم‌های مشخصی دارند، مانند تغییر الگوهای تفکر منفی یا پردازش خاطرات آسیب‌زا از طریق تحریک دوطرفه (bilateral stimulation). نقطه‌یابی مغز، با وجود شباهت ظاهری به EMDR، فاقد این چارچوب نظری است و اغلب به عنوان یک روش غیرعلمی توصیف می‌شود که ممکن است بیماران را در معرض خطر تأخیر در دریافت درمان‌های مؤثر قرار دهد.
توضیح مفاهیم تخصصی:
- شبه‌علم (Pseudoscience): روش‌ها یا نظریه‌هایی که به ظاهر علمی هستند اما فاقد شواهد تجربی، قابلیت آزمایش، یا چارچوب نظری معتبرند.
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): یک اختلال روانی که پس از تجربه یا مشاهده رویدادهای آسیب‌زا ایجاد می‌شود و با علائمی مانند flashbacks، اضطراب شدید، و اجتناب همراه است.
- حساسیت‌زدایی و بازپردازش از طریق حرکات چشم (EMDR): یک روش درمانی مبتنی بر شواهد که از تحریک دوطرفه (مانند حرکات چشم) برای پردازش خاطرات آسیب‌زا استفاده می‌کند.
پیشینه تحقیقاتی: درمان‌های تروما در دهه‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. CBT و EMDR از دهه ۱۹۸۰ به عنوان استانداردهای طلایی درمان PTSD شناخته شده‌اند. روش‌های جایگزین مانند نقطه‌یابی مغز اغلب در پاسخ به نیاز به درمان‌های سریع‌تر یا کمتر تهاجمی ظهور کرده‌اند، اما فقدان شواهد علمی مانع پذیرش گسترده آنها شده است.
منبع:
https://www.psychologytoday.com/us/blog/your-brain-on-food/202505/brainspotting-is-pseudoscience تحقیقی:
Hypothesis testing of the adoption of pseudoscientific methods
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0306987723002256روانشناسی (Psychology)
@ ⭐️
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 23:16
#خبر_علمی
نمایش حماسی مغز: ریشه‌های شگفت‌انگیز هوشیاری انسانی آشکار شد
دانشمندان در مطالعه‌ای پیشگامانه که در مجله نیچر منتشر شده است، با استفاده از فناوری تصویربرداری پیشرفته و مدل‌های هوش مصنوعی، به بررسی ریشه‌های هوشیاری انسانی پرداخته‌اند. این تحقیق، که توسط تیمی بین‌المللی از عصب‌شناسان و دانشمندان داده هدایت شده، فعالیت مغز را در انسان‌ها و نخستی‌های غیرانسانی مقایسه کرده تا مناطقی را که منحصراً با هوشیاری مرتبط هستند، شناسایی کند. نتایج نشان می‌دهد که قشر پیش‌پیشانی (prefrontal cortex) و نواحی خاصی از تالاموس (thalamus) نقش محوری در ایجاد حالت‌های هوشیار دارند. این مطالعه از اسکن‌های مغزی با وضوح بالا، از جمله تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) و الکتروانسفالوگرافی (EEG)، برای ردیابی الگوهای فعالیت عصبی در طول وظایف شناختی پیچیده مانند تصمیم‌گیری و خودآگاهی استفاده کرد.
محققان دریافتند که برخلاف تصورات قبلی، هوشیاری صرفاً نتیجه پیچیدگی عصبی نیست، بلکه به تعاملات پویا بین مناطق خاص مغز وابسته است. به‌طور خاص، حلقه‌های بازخورد (feedback loops) بین قشر پیش‌پیشانی و تالاموس برای حفظ هوشیاری ضروری هستند. این حلقه‌ها امکان پردازش و یکپارچه‌سازی اطلاعات را در مقیاس‌های زمانی مختلف فراهم می‌کنند و به انسان‌ها توانایی تفکر انتزاعی و خود-بازتابی (self-reflection) می‌دهند. در مقابل، نخستی‌های غیرانسانی، اگرچه دارای ساختارهای مغزی مشابهی هستند، این حلقه‌های بازخورد را به‌صورت کمتر توسعه‌یافته نشان دادند که توضیح‌دهنده تفاوت در توانایی‌های شناختی است.
این مطالعه همچنین از مدل‌های یادگیری ماشین برای تحلیل داده‌های مغزی استفاده کرد. این مدل‌ها توانستند با دقت ۸۷ درصد پیش‌بینی کنند که آیا یک فرد در حالت هوشیاری کامل قرار دارد یا خیر، حتی در مواردی که فرد در حالت استراحت بود. این یافته‌ها پیامدهای عمیقی برای درک اختلالات هوشیاری، مانند کما یا حالت نباتی (vegetative state)، دارند. علاوه بر این، این تحقیق به بحث‌های فلسفی درباره ماهیت هوشیاری کمک می‌کند و نشان می‌دهد که هوشیاری ممکن است پدیده‌ای تدریجی باشد که از تعاملات عصبی خاص به‌وجود می‌آید، نه یک ویژگی ناگهانی.
با این حال، این مطالعه محدودیت‌هایی نیز دارد. داده‌ها عمدتاً از بزرگسالان سالم جمع‌آوری شده‌اند و ممکن است به‌طور کامل برای کودکان یا افراد مبتلا به اختلالات عصبی قابل‌تعمیم نباشد. علاوه بر این، پیچیدگی مدل‌های هوش مصنوعی مورد استفاده، تفسیر برخی یافته‌ها را دشوار می‌کند. تحقیقات آینده باید بر بررسی این تعاملات عصبی در جمعیت‌های متنوع‌تر و با استفاده از تکنیک‌های غیرتهاجمی پیشرفته‌تر تمرکز کند.
مطالعات قبلی بر پیچیدگی عصبی یا اندازه مغز به‌عنوان مبنای هوشیاری تمرکز داشتند. نظریه‌های برجسته مانند نظریه اطلاعات یکپارچه
Integrated Information Theory
پیشنهاد می‌کنند که هوشیاری از یکپارچگی اطلاعات در مغز ناشی می‌شود.
اما این مطالعه با تأکید بر تعاملات خاص بین قشر پیش‌پیشانی و تالاموس، دیدگاه متفاوتی ارائه می‌دهد.
منبع:
https://scitechdaily.com/epic-brain-showdown-reveals-surprising-origins-of-human-consciousness/ تحقیقی:Adversarial testing of global neuronal workspace and integrated information theories of consciousness
https://www.nature.com/articles/s41586-025-08888-1علوم اعصاب Neuroscience
#نظر
به نظر عنوان کمی اغراق شده‌است. خب قبلاً هم مشخص شده بود که کورتکس (پیش‌پیشانی) در فرآیند عالی تفکر و هوشیاری نقش دارد.
#پاسخ
این درست است که معمولا تیتر اخبار علمی برخلاف اصل مقالات تحقیقی بگونه ای تنظیم می‌شود که جلب توجه کند.
اما
کورتکس با قسمت پیش پیشانی یکی نیست.
کورتکس (cortex) به معنی ساختاریست که لایه
خارجی چیزی را می‌سازد. کورتکس مغز، یک لایه نازک از ماده خاکستری است که سطح مغز را پوشانده و شامل میلیاردها(حدود ۱۶ میلیارد) نورون است.
این لایه به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شود: کورتکس
لوب پیشانی، لوب آهیانه، لوب گیجگاهی و لوب پس‌سری.
این مطالعه بخش آگاهی را فقط منحصر به تعامل دو بخش از مغز یعنی تالاموس و پیش پیشانی کرده است و از اینجهت ایده جدیدی محسوب می‌شود.
@ ⭐️
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 22:55
تاریخ اجتماعی ایران جلد ۳
قسمت ۱۵ +
#راوندی
t.me/FarazTed/40933 🎵
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 22:12
#پادکست نگاهی به مقاله علمی
Mirror life
تهیه شده توسط هوش مصنوعی
NoteBookLm ⭐️
مقاله اصلی اینجا
t.me/FarazTed/40353 🅾
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 19:47
#پادکست معرفی کتاب
علم وراثت اوبرباخ
تهیه شده توسط هوش مصنوعی
NoteBookLm ⭐️
کتاب اینجا
t.me/FarazTed/978 📚🅾
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 11:17
لورل و هاردی احمق ها در آکسفورد
لورل و هاردی بر حسب تصادف سارق یک بانک را دستگیر می‌کنند. رئیس بانک برای تشکر حاضر می‌شود خواسته‌های آنها را اجابت کند. لورل و هاردی نیز که به تازگی به اهمیت تحصیل پی برده‌اند از او می‌خواهند که آنها را به دانشگاه بفرستد. رئیس بانک موافقت می‌کند ولی در دانشگاه ماجراهای فراوانی انتظار آن دو را می‌کشد.
کارگردان: آلفردگولدینگ
در این فیلم لورل با ضربه مغزی همچون درک آماتو دچار نوعی سندرم ساوانت می‌شود.
t.me/FarazTed/41159 🎞👇
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 10:50
#پیوست
از مصاحبه گاردین با درک آماتور
۱۲ اکتبر ۲۰۱۲
برایم کاملاً معمول بود که تصور کنم می‌توانم به قسمت کم‌عمق استخر شیرجه بزنم و سالم بیرون بیایم – در ۳۹ سالگی، هنوز رویکردی بی‌پروا به زندگی داشتم. تصور می‌کردم هنگام برخورد با آب غلت بزنم و به‌سختی سطح آب را بشکنم. اما وقتی سرم به کاشی‌ها برخورد کرد، فهمیدم که به‌شدت اشتباه محاسبه کرده‌ام و آسیب جدی است. مثل موشک از آب بیرون پریدم، دست‌هایم روی گوش‌هایم بود و مطمئن بودم که دارند خونریزی می‌کنند. دوستانم دویدند تا مرا بیرون بکشند، اما نمی‌توانستم بایستم و با اینکه می‌دیدم دارند با من صحبت می‌کنند، حتی یک کلمه نمی‌شنیدم.
در حال برگزاری یک مهمانی کنار استخر در خانه مادرم بودم و پس از خروج از اورژانس، چند روز بعدی را نزد او ماندم. تشخیص داده شد که ضربه مغزی شدید دارم و به من گفتند که ۳۵ درصد کاهش شنوایی‌ام دائمی خواهد بود و به‌تدریج با گذشت زمان بدتر خواهد شد، همان‌طور که حافظه‌ام نیز رو به زوال خواهد رفت. چشمانم سیاه شده بود و تمام بدنم چنان درد می‌کرد که انگار کتک خورده‌ام. دیدم هم تار به نظر می‌رسید. در گوشه‌های دیدم لکه‌هایی متحرک می‌دیدم و حس عجیبی از بی‌قراری داشتم. انگشتانم مدام حرکت می‌کردند و حتی وقتی تمرکز می‌کردم، به‌سختی می‌توانستم جلوی آنها را بگیرم. اما تا روز پنجم، حالم به‌اندازه کافی خوب شد که بتوانم خانه مادرم را ترک کنم و شروع به جمع کردن وسایلم برای بازگشت به خانه کردم.
غروب زود، به خانه دوستم ریک رفتم تا خداحافظی کنم. ریک موسیقیدان است و در آپارتمانی پر از ساز زندگی می‌کند. داشتیم گپ می‌زدیم که ناگهان نیاز شدید و غیرقابل‌مقاومتی به لمس پیانوی او حس کردم. فقط رفتم و شروع به نواختن کردم – هیچ مقدمه‌ای نبود، همه‌چیز یک‌باره بود، انگار تمام عمرم این کار را کرده‌ام.
وقتی جوان بودم، در چند گروه راک کوچک گیتار زده بودم، اما هیچ‌وقت در هیچ سازی فراتر از آن پیشرفت نکرده بودم. بااین‌حال، حالا اینجا بودم و ملودی روان و ناآشنایی خلق می‌کردم. ریک با دهان باز نگاه می‌کرد. گفت: «درک، چه خبره؟» جوابی نداشتم. فقط می‌خواستم به نواختن ادامه دهم.
«لکه‌ها» در ذهنم به شکل بلوک‌های سیاه‌وسفید متحرکی تبدیل شده بودند که به‌صورت موجی از چپ به راست حرکت می‌کردند. انگشتانم فقط حرکت این مربع‌ها را دنبال می‌کردند. فهمیدم که از زمان حادثه، موسیقی در ناخودآگاهم در حال نوشته شدن بوده و حالا بالاخره داشتم آن را به دنیا عرضه می‌کردم. حس رهایی فوق‌العاده بود و ساعت‌ها به نواختن ادامه دادم.
شش سال بعد، این اشکال متحرک هنوز در جریان هستند و من ۲۴ ساعت روز موسیقی را در سرم می‌شنوم. نورولوژیست‌ها مرا بررسی کرده‌اند و وضعیتم به‌عنوان سندرم ساوانت اکتسابی تشخیص داده شده است. افراد دیگری هم مثل من هستند که پس از آسیب مغزی، توانایی شگفت‌انگیزی پیدا می‌کنند که قبلاً هیچ نشانه‌ای از آن نداشتند – اما من تنها ساوانت موسیقی اکتسابی مستندشده در جهان هستم. به من گفته شده که اشکالی که می‌بینم نوعی سینستزی هستند – اتحاد حواس که به من امکان می‌دهد به‌معنای واقعی کلمه موسیقی‌ای که می‌سازم را «ببینم».
انگار ضربه به سرم چیزی نهفته را آزاد کرده یا به من امکان داده بخشی از مغزم را که قبلاً نمی‌توانستم به آن دسترسی داشته باشم، استفاده کنم. اما هنوز نمی‌توانم موسیقی را به‌صورت متعارف بخوانم یا بنویسم و باید به نرم‌افزارهای خاصی وابسته باشم تا آنچه می‌نوازم را به نت تبدیل کنم. کنار یک پیانیست کنسرت کلاسیک آموزش‌دیده نواخته‌ام که از تکنیکم شگفت‌زده شده بود – از برخی جهات، مثل کسی می‌نوازم که تازه شروع به یادگیری کرده، و از جهات دیگر، مهارت‌هایم از او پیشی می‌گرفت. بااین‌حال، این کار می‌تواند خسته‌کننده باشد. موسیقی اغلب شب‌ها مرا بیدار نگه می‌دارد و گاهی با «نواختن» بازوی نامزدم در خواب، او را بیدار می‌کنم.
از نظر مالی هم وضعیت بدتری دارم. زمان حادثه، شغل شرکتی با حقوق خوبی داشتم که برای تمرکز تمام‌وقت روی موسیقی‌ام آن را رها کردم. اما هیچ‌وقت خوشحال‌تر از این نبوده‌ام و مصمم هستم این موهبت را تا جایی که دارم پیش ببرم. یک نورولوژیست به من هشدار داد که سندرم ساوانت اکتسابی می‌تواند به همان سرعتی که آمده، ناپدید شود و من داروهای ضدتشنج پیشنهادی پزشکان برای کند کردنم و آرامشم را رد کرده‌ام – اگر توانایی‌های موسیقی‌ام به‌سادگی غیبشان بزند چه؟ هیچ‌وقت موسیقی را بدیهی نمی‌گیرم. بچه‌هایم حتی برایم کلاه ایمنی rafting خریده‌اند تا اگر دوباره سرم ضربه خورد، این فرآیند معکوس نشود.
اما اگر این توانایی از بین برود، امیدوارم بتوانم بگویم: «این چیز زیبا را برای پنج، شش سال داشتم و حالا فکر کنم باید برگردم به یک شغل معمولی. اما قطعاً تجربه جالبی بود.»
ترجمه از گاردین
مربوط به این پیام
t.me/FarazTed/41155
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
04 May 2025 00:50
تاریخ اجتماعی ایران جلد ۳
قسمت ۱۴ +
#راوندی
t.me/FarazTed/40933 🎵
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 22:29
#خبر_علمی
محقق طول عمر، صبحانه‌ای را برای جلوگیری از افزایش قند خون پیشنهاد می‌کند
دکتر استیون گاندرای، متخصص برجسته طول عمر و پیری سالم، ترکیبی از مواد غذایی را برای صبحانه توصیه کرده است که می‌تواند از افزایش ناگهانی قند خون (Blood Sugar Spikes) جلوگیری کند و سلامت متابولیک را بهبود بخشد. او توضیح می‌دهد که افزایش قند خون، حتی در افراد سالم، می‌تواند به التهاب مزمن، آسیب عروقی و افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی منجر شود.
رژیم پیشنهادی او شامل پروتئین‌های باکیفیت بالا، چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های پیچیده با شاخص گلوکزی پایین (Low Glycemic Index) است.
دکتر گاندرای پیشنهاد می‌کند که
صبحانه شامل تخم‌مرغ کامل (ترجیحاً ارگانیک)، آووکادو، نان تهیه‌شده از غلات کامل یا دانه‌های کتان و مقداری سبزیجات برگ‌دار مانند اسفناج باشد. به گفته او، افزودن مغزها یا دانه‌هایی مانند گردو یا تخم چیا می‌تواند فیبر و اسیدهای چرب امگا-۳ را تأمین کند که به تنظیم قند خون کمک می‌کنند.
او همچنین توصیه می‌کند که از مصرف شکرهای تصفیه‌شده، آب‌میوه‌های صنعتی و غلات صبحانه فرآوری‌شده که باعث افزایش سریع قند خون می‌شوند، خودداری شود.
داده‌های مطالعات بالینی نشان می‌دهند که رژیم‌های غذایی با بار گلوکزی پایین می‌توانند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۲۰ درصد کاهش دهند.
این رویکرد نه‌تنها برای افراد در معرض خطر دیابت، بلکه برای هر کسی که به دنبال بهینه‌سازی سلامت و افزایش طول عمر است، مفید است. گاندرای تأکید می‌کند که ثبات در عادات غذایی، همراه با ورزش منظم و خواب کافی، کلید دستیابی به نتایج پایدار است. او هشدار می‌دهد که نادیده گرفتن نوسانات قند خون می‌تواند به پیری زودرس و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.
این توصیه بر اساس مطالعات متعددی است که نشان می‌دهند رژیم‌های غذایی با شاخص گلوکزی پایین و غنی از فیبر و چربی‌های سالم می‌توانند نوسانات قند خون را کاهش دهند. ترکیب پیشنهادی صبحانه به‌طور خاص برای حفظ سطح قند خون پایدار و کاهش التهاب طراحی شده است.
شاخص گلوکزی (Glycemic Index) معیاری است که نشان می‌دهد یک ماده غذایی با چه سرعتی قند خون را افزایش می‌دهد. مواد غذایی با شاخص گلوکزی پایین (مانند غلات کامل) به‌آرامی گلوکز را آزاد می‌کنند و از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کنند. افزایش قند خون (Blood Sugar Spike) به بالا رفتن سریع سطح گلوکز خون پس از مصرف غذاهای پر کربوهیدرات یا قندی اشاره دارد.
منبع:
https://www.businessinsider.com/longevity-scientist-shared-breakfast-for-avoiding-blood-sugar-spikes-2025-4
پزشکی و تغذیه
@ ⭐️
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 22:01
#کتاب آلبرت شوایتزر
آنیتا دانیل
ترجمۀ: حبیبه فیوضات
.
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 21:44
چالش‌های زنان نئاندرتال
گفتگو با دکتر حامد وحدتی نسب
تصویری
youtu.be/bPCLrD1PSyU
youtube.com/@
@ 🅱
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 21:32
#اسرار_تردستی
ذهن خوانی عجیب درفینال آمریکن گات
youtu.be/DeRqQ_vJsdY
@ ⭕️
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 20:37
#پادکست نگاهی به مقاله اینشتین
با عنوان چرا سوسیالیزم
منتشر شده در مانتلی ریوو
تهیه شده توسط هوش مصنوعی
NoteBookLm ⭐️
بخش هایی از متن
t.me/FarazTed/5183
مقاله اینجا
t.me/FarazTed/975 🅾
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 19:51
#کتاب تطور ملل
گوستاو لوبون
ترجمه: علی دشتی
روانشناسی توده‌ها
t.me/FarazTed/605
t.me/FarazTed/24835
معرفی صوتی محتوای کتاب
t.me/FarazTed/41137 📚
Читать полностью…
🕊 فرازتد 🕯
03 May 2025 18:01
#طنز تلخ مهاجرت نخبگان
t.me/FarazTed/19125
Читать полностью…
18653