2879
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура. Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner boosty.to/belaruskipioner Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s Сувязь: @pionerbel
#архітэктурабсср #публікуеццаўпершыню
Здымак разбомленнага немцамі ў 1941-м раёна перакрыжавання вуліц Далгабродскай (Казлова) і Савецкай (будучага праспекта Незалежнасці), які апублікаваў канал "Минск и минчанин" (фота 1), нагадаў мне пра адну загадку.
У асабістым фондзе архітэктара Наталлі Макляцовай у БДАНТД захоўваюцца выявы праекта дома (фота 2, 3), які павінны быў знаходзіцца каля яе Дома Спецыялістаў (вялікі будынак у цэнтры першага здымка), але не быў пабудаваны. Загадка ў тым, што на нямецкім фота на пярэднім плане перад Домам Спецыялістаў бачная будаўнічая пляцоўка і часткова выведзеныя падмуркі - але падмуркі гэтыя не супадаюць абрысамі з праектаваным будынкам з фонда Макляцовай. І яшчэ цікава тое, што на выяве з генплана гэтага ж месца, якая датуецца 1940 годам (фота 4), будынка тут зусім няма.
Магчыма, ад першапачатковага праекта сярэдзіны 1930-х, адмовіліся, але пасля 1940 года распрацавалі новы і па ім пачалі будаваць ужо ў 1941 годзе, але не паспелі завяршыць. Гэты праект яшчэ трэба знайсці.
#звязда
Да гісторыі выкарыстоўвання трактароў у Беларусі - зацемка з газеты "Звезда" №113 1927 года пра агульную сітуацыю з трактарамі ў БССР таго часу.
Цікава, што марка амерыканскага трактара "International Harvester", узгаданая ў тэксце, гучала ў транскрыпцыі аўтара артыкула цалкам па-пралетарску - трактар маркі "Інтэрнацыянал".
#архітэктурабсср
Прыборка тэрыторыі вакол былой школы па Мяснікова 5 у Мінску летам 1944 года пасля вызвалення сталіцы ад немцаў.
Я магу памыляцца, але, здаецца, на узроўні 3-га паверха будынка бачная нямецкая імправізаваная агнявая кропка з двума пражэктарамі.
Крыніца: БДАНТД.
#піонэрархнагляд #архітэктурабсср
Тым часам у Мінску зносяць даваенны будынак былой школы па адрасе вул.Мяснікова 5, якому таксама амаль 90 год (школа была пабудаваная паводле тыповага праекта 1936 года).
Акрамя таго, на гэтым будынку ў 2013 годзе быў усталяваны памятны знак у гонар першай мінскай аўта-заправачнай станцыі (апошняе фота), якая была адчынена непадалёк у 1932 годзе. Лёс знака невядомы.
Фота: onliner.
😎В 90 лет жизнь только начинается!
Строители первого треста завершают реконструкцию здания по ул. Бровки, 1, отметившего в прошлом году 90-летие.
Выполнены усиление фундаментов, демонтаж перекрытий и кровли, полная перепланировка…👍 Восстановлены исторический облик и два участка эксплуатируемой кровли в виде открытой террасы со стороны пр. Независимости и балкончика с ул. П. Бровки.
✅Здесь совсем скоро разместятся службы РУП «МИНГАЗ»: на первом этаже – контакт-центр, кабинеты, пост охраны, гардероб, серверная; на втором – колл-центр на 44 рабочих места, зона для переговоров и совещаний, кабинеты и т.д.
📍Уже расставляется мебель, ведется наладка оборудования (по принципу умный дом), моются окна и приводятся в порядок помещения. Еще пахнет краской, наблюдается предсдаточная суета… Но мы-то знаем: скоро новоселье!
Былы сядзібны дом Маковых ў Мар'інай Горцы, дзе ў 1935-1941 знаходзіўся дом творчасці беларускіх пісменнікаў. Тут працавалі Янка Купала, Якуб Колас, Кузьма Чорны і інш.
Читать полностью…
#кнігібсср
Вокладка зборніка навуковых артыкулаў “400-лецьце беларускага друку”, Менск, 1926 год.
☝️Вот она – новая «четвёрка»!
🧐Кстати, подшефная «Минскстроя».
Здание школы имеет историко-культурную ценность: главный корпус построен в 1936 году архитектором Г.В. Якушко в стиле конструктивизма с элементами классицизма. Поэтому будут проведены реставрационные работы. 🏛На фасаде «реанимируют» декоративные элементы – карнизы, портики, капители колонн, пилястры. Внутри корпуса тоже восстановят аутентичные архитектурные элементы, в том числе в вестибюле. Двери и окна заменят на современные деревянные, но соответствующие стилю эпохи строительства корпуса. Для покраски фасада применят колеры, рекомендованные научным руководителем объекта.
На месте библиотеки📚 на четвёртом этаже (она переедет на второй) восстановят музыкальную гостиную, датированную 1948 годом.
📍Проведут также тепловую модернизацию второго корпуса, который был пристроен к историческому в 1979 году.
#фотабсср
Удзельнікі піянерскага велапрабега па маршруце "торфазавод "Бальшавік" - Гомель - торфазавод "Бальшавік" на фота 1935 года.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
#людзібсср
Заслужаныя дзеячы мастацтваў БССР архітэктар Іосіф Лангбард і скульптар Мацвей Манізер (аўтары помніка Леніну перад Домам Урада ў Менску, які быў адкрыты ў 1933 годзе), каля сваёй наступнай сумеснай працы - часткі помніка Тарасу Шаўчэнку, які быў усталяваны ў Харкаве ў 1935 годзе.
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр", прысвечанага 5-годдзю піянерскай арганізацыі, а таксама віншаванні піянерам ад кіраўнікоў БССР Галадзеда і Чарвякова.
#архітэктурабсср
Галоўны корпус Палітэхнічнага інстытута (цяпер БНТУ) у Менску на фотках 1938 і 1940 гадоў.
Будынак узведзены на пачатку 1930-х па праекце Георгія Лаўрова і перабудаваны напрыканцы 1930-х па праекце Наталлі Макляцовай (пасля вайны зноў перабудаваны з наданнем неакласічных рысаў).
І зноў вяртаюся да нядаўняй тэмы - так сказаць, пошукаў вытокаў знешняга выгляду мінскага Опернага тэатра працы архітэктара Іосіфа Лангбарда.
Трапілася на вочы адна ранняя праца архітэктара - праект на конкурс крэматорыя ў Петраградзе, які праходзіў у 1919 годзе. І хаця гэты праект Лангбарда менш падобны на праект Залі народных сходаў Перацятковіча 1906 года, пра які пісалася вышэй, і больш на рымскі маўзалей Адрыяна, але можна зразумець, што тэма вялікага цыліндрычнага будынка з "вушамі" захапіла Лангбарда ледзь не на самым пачатку архітэктурнай дзейнасці і рэалізавалася толькі праз 20 гадоў у выглядзе опернага тэатра ў Мінску, які быў адчынены ў 1939 годзе.
Віцебскі краязнаўца Сяргей Марціновіч піша:
"У Віцебскім абласным краязнаўчым музеі захоўваецца фотаздымак перадваеннай экзспазіцыі з даспехамі японскага самурая. Калі ён быў зроблены?
З газеты "Віцебскі рабочы", 15 красавіка 1939 года:
"Выключны інтарэс уяўляе рыхтуючаяся выстаўка "Наглядны ўрок гісторыі". Гэта выстаўка азнаёміць наведвальнікаў з тым, як вялікі рускі народ змагаўся з іншаземнымі ворагамі, спрабаваўшымі захапіць свяшчэнную зямлю нашай краіны. Тут будуць адлюстраваны падзеі, пачынаючы з боя з псамі-рыцарамі на Чудскім возеры ў 1242 годзе, і канчаючы падзеямі ля возера Хасан летам 1938 года"."
#звязда
Шапка газеты "Звязда" №104 ад 9 мая 1935 года.
Пасведчанне аб шлюбе грамадзяніна Яўгена Сцяпанавіча Тархава і грамадзянкі Міліцы Канстанцінаўны Андраеўскай. Мінскае гарадское бюро ЗАГС, 23 студзеня 1940 года.
Читать полностью…
#звязда
Рэклама вясенне-летняга асартымента мінскага ўнівермага ў газеце "Звязда" №101 1941 года.
#архітэктурабсср #піонэрахнагляд
Міжваенны будынак школы ў Мінску па сучасным адрасе Мяснікова дом 5 на фотаздымку 1930-х і на сучасных панарамах.
☝️А вот так выглядело здание по Бровки, 1 на начальном этапе реконструкции.
Читать полностью…
#архітэктурабсср
Магілёў. Дом імя Леніна на фота канца 1930-х гадоў (будынак захаваўся).
#савецкаябеларусь
Артыкул да 10 гадавіны смерці паэта Максіма Багдановіча. Газета "Савецкая Беларусь" №114 1927 года.
#архітэктурабсср
Сярэдняя школа №4 у Мінску, пабудаваная па праекце архітэктара Герасіма Якушкі ў 1936 годзе, на фотаздымках канца 1930-х гадоў.
#рэчыбсср
Вокладка блакнота вырабленага на гомельскай фабрыцы "Палесдрук", 1920-я.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
#звязда #піонэрскізагаловак
Магія савецкай эканомікі часоў першай пяцігодкі. Газета "Зьвязда" №13 1931 года дзеліцца вопытам паспяховай будоўлі без будматэр'ялаў.
#іскрыільліча
Пераклад на беларускую мову верша Сяргея Міхалкова "Дзядзя Сцёпа" з ілюстрацыямі ад беларускага мастака-графіка Мікалая Малевіча, апублікаваны ў піянерскім часопісе "Іскры Ільіча" №4 1937 года.
Як беспрацоўныя ў Менску ў 1925 годзе пабілі наркама:
"ОБЗОР ПОЛИТИЧЕСКОГО СОСТОЯНИЯ СССР
за май 1925 г.
...
30 мая в связи с незначительной задержкой выдачи пособия толпа безработных г. Минска ворвалась в кабинет наркомтруда, явившийся председатель Совнаркома тов. Адамович не мог успокоить безработных. На следующий день толпа безработных, ввиду непосылки на работы вопреки обещаниям, пыталась избить наркомтруда; последний еле скрылся в здании Совнаркома, причем за ним следовала громадная толпа безработных. На предложение Совнаркома безработными были выдвинуты делегаты для обсуждения положения безработных. В связи с арестом активных зачинщиков выступления и безработного, бросившего камень в комиссара труда, безработными были выделены делегаты с требованием их освобождения, причем велась агитация двинуться демонстрацией к ГПУ. Положение по-прежнему остается напряженным."
Крыніца: «Совершенно секретно»: Лубянка — Сталину о положении в стране (1922-1934 гг.)
#звязда
Аказваецца літаб'яданне "Маладняк" не толькі літаратурнай дзейнасцю займалася, але і выпускала паштоўкі з партрэтамі і відамі Менска і Беларусі. Праўда, невядома ці захавалася хоць адна з тых паштовак, я такіх ніколі не бачыў.
"Звезда" №42 1926 года.
#кнігібсср
Вокладка паэмы Міхася Чарота "Ленін", Менск, 1926.
Дзяржаўны сцяг і дзяржаўны герб БССР паводле Канстытуцыі БССР 1927 года.
Читать полностью…
#звязда
Натыкнуўся ў газеце "Звезда" №74 ад 1924 года на падборку прыкладаў выключэння чальцоў з кампартыі (раней такога нешта не заўважаў, бывала, проста спісы прозвішч выключаных з партыі друкавалі, а тут разгорнуты артыкул з апісаннем прычын выключэння).
На ілюстрацыі парачка прыкладаў з таго артыкула, фармулёўкі канешне спецыфічныя, дый канкрэтыкі па "разлажэнню партыі" не хапае.