2879
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура. Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner boosty.to/belaruskipioner Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s Сувязь: @pionerbel
#архітэктурабсср
Дзяржаўная бібліятэка імя Леніна ў Менску, пабудаваная паводле праекта архітэктара Георгія Лаўрова ў 1930-32 гадах на фота 1933 года.
#мастацтвабсср
Графіка мастака Анатоля Тычыны "Мінск. Савецкая вуліца", 1940 год.
#фотабсср #публікуеццаўпершыню
Фотаздымкі савецкага фатографа Віктара Цёміна, зробленыя ў верасні 1939 года ў Заходняй Беларусі. Крыніца: Дзяржаўны архіў РФ (ГА РФ, ф.10140, д.52, л.1-7).
Заказываў сканы дыстанцыйна і не пазначыў, каб адсканілі подпісы да фотаздыскаў (калі яны там былі, канешне), таму здымкі атрымаліся без подпісаў і без лакалізацыі. Сама справа называецца "Дело 52. Воссоединение. Барановичи. Молодечно", але дакладных фотак таго ж Маладзечна я тут не знайшоў, адзінае, што 5-я фотка гэта Вільнюс (будынак на вуліцы Швянтарагё 2, які фасадам выходзіць на цэнтральную Кафедральную плошчу), а фоткі 6 і 7 - гэта мястэчка Краснае, што пад Маладзечнам.
#фотабсср
Першыя дні вызвольнага пахода Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь у верасні 1939 года - палітработнікі т.Рудакоў і т.Жураўлёў размаўляюць з палоннымі польскімі жаўнерамі ў раёне Маладзечна.
#звязда
Рэвіталізацыя ў Менску 1920-х - навіна пераробку былога фабрычнага корпуса на вуліцы Бакуніна (зараз гэта вул.Кірыла і Мяфодзія, самы цэнтр горада) пад жытло для рабочых. Заметка з газеты "Звезда" №121 1927 года.
#архітэктурабсср
Бываюць странныя збліжэнні, так сказаць.
Будынак Мурманскай мараходнай вучэльні 1932 года пабудовы нагадаў мне першапачатковы варыянт праекта галоўнага корпуса Палітэхнічнага інстытута (цяпер БНТУ) у Менску ад архітэктара Г.Лаўрова, які таксама быў распрацаваны на пачатку 1930-х (у 1932 годзе распачалася яго пабудова, але ў спрошчаным выглядзе).
Зрэшты, падабенства ўмоўнае, проста прымененыя адныя і тыя ж архітэктурныя прыёмы характэрныя для канструктывізма ў цэлым (напрыклад, тая ж менская фабрыка-кухня мае такое ж закругленне), да таго ж здымак вучэльні я адлюстраваў па гарызанталі - у рэальнасці крыло з закругленнем "глядзіць" направа.
#звязда
Артыкул да 60-годдзя з дня нараджэння Фелікса Дзяржынскага, апублікаваны ў газеце "Звязда" №210 ад 11 верасня 1937 года.
#звязда
Распаўсюджаны ў беларускай савецкай прэсе 1920-х рэкламны ход з, так сказаць, "серыяльнай" рэкламай - калі ў першых нумарах тое, што рэкламуецца, падаецца як загадка, і толькі бліжэй да канца рэкламнай кампаніі расказываецца, што гэта такое.
Прыклад рэкламы кінастужкі з УССР пад назвай "П.К.П." на старонках газеты "Звезда" у нумарах 120, 121 і 122 1927 года.
#архітэктурабсср
Гомель, 1930 год, від на перакрыжаванне вул.Сялянскай і вул.Пушкіна і на "шэры дом", пабудаваны для чыгуначнікаў паводле праекта 1927 года ад архітэктара С.Шабунеўскага.
#архітэктурабсср
Дарэчы, аднін з двух карпусоў, якія звязаныя з галоўным корпусам Акадэміі навук пераходамі ў праекце Іосіфа Лангбарда (яны ў выніку не былі пабудаваныя) - хутчэй за ўсё павінны быў стаць музеем Беларускай Акадэміі навук. Захавалася выява фасада гэтага праекта Лангбарда, па якой можна вызначыць вялікую ступень падабенства да тых карпусоў.
#рабочий
3 верасня 90 гадоў таму.
Шапка менскай газеты "Рабочий" ад 3 верасня 1934 года.
#фотабсср
Штат палітшколы г.Навабеліцы (цяпер у складзе Гомеля) Гомельскай вобласці, 1927 год.
На сцяне можна пабачыць плакат з лозунгам на ідыш.
В этот день...
85 лет назад, 28 августа 1939 года, на сцене Большого театра Беларуси состоялась премьера оперы А. Богатырёва "У пушчах Палесся (Дрыгва)" по повести Якуба Коласа. Именно эта постановка режиссера И.Шлепянова, дирижера Н. Грубина, художника С. Николаева, хормейстера Н. Кононенко и балетмейстера Ф. Лопухова была представлена на Декаде белорусского искусства в Москве в 1940-м. Интересно, что народный артист Беларуси Исидор Болотин для более глубокого раскрытия образа своего героя - Савки Мильгуна - специально ездил в Житковичский, Лельчицкий, Туровский районы, чтобы собрать материал о жизни и быте крестьян первых десятилетий ХХ века. В опере главные партии исполняли теперь уже легендарные Софья Друкер, Рита Млодек, Василий Лапин, Михаил Денисов и др.
Фото из архива Большого театра Беларуси
#история #день #театр #жизнь #сцена #опера #музыка #Большойтеатр #город #Минск #мойтеатр #мойгород
#архітэктурабсср
Дом друку ў Менску падчас пабудовы ў 1930-я.
#кнігібсср
Вокладка перакладу на беларускую мову кнігі А.Фадзеева "Мяцеліца", Менск, 1938 год.
#кнігібсср
Нотная кніга з дзіцячымі песнямі "Зайчык-грайчык", складальнік М.Анцаў, Менск, 1930 год.
#дакументы
"Бальшавік" Газета падпольнага Центральнага Камітэта Камуністычнай Партыі Заходняй Беларусі, філіяла Камуністычнай Партыі Польшчы. Вільня.
Старонкі #3 ад 10.06.1925 г. і #28 за люты-сакавік 1929 г.
#мастацтвабсср
Карціна мастака М.Манасзона "Сустрэча савецкіх танкістаў у Заходняй Беларусі", 1940 год.
#звязда
Шапка нумара газеты "Звязда" №215 1939 года, прысвечанага пачатку вызваленчага пахода Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь і Заходнюю Украіну 17 верасня 1939 года, вынікам каторага стала аб'яднанне Заходняй Беларусі з БССР.
#чырвонаябеларусь
"Менск будуецца" - вокладка часопіса "Чырвоная Беларусь" №14 1931 года.
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр" №12 1925 года.
#звязда
Цікавы факт, як піша газета "Звезда" №207 ад 11 верасня 1926 года (роўна 98 гадоў таму), у менскай гасцініцы "Еўропа" была адноўлена праца ліфта, які не працаваў з часоў рэвалюцыі. Дарэчы, гэта быў першы ліфт у горадзе, усталяваны ў 1913 годзе.
Немного занятного чтива разбавит Вашу новую неделю. Как же без отжигов в нашем любимом Бобруйском районе? Без них никуда.
"Контрреволюционные элементы, чувствуя отсутствие бдительности, обнаглели до того, что огнетушитель, висевший около амбара, наполнили бензином"
Источник: Ф. 4-П. Оп. 1. Д. 12896 (НАРБ)
#генеалогия #источники #НАРБ
Вялікі артыкул даследчыка гісторыі шашак у Беларусі Віталя Аніські прысвечаны 100-годдзю з часу заснавання шахматна-шашачнай секцыі Беларусі: газетная хроніка шашачанага руху за 1924-1929 гады.
https://telegra.ph/Da-100-goddzya-z-chasu-zasnavannya-shahmatna-shashachnaj-sekcy%D1%96-Belarus%D1%96-pachatak-09-04
#архітэктурабсср
Другі варыянт праекта галоўнага будынка Беларускай Акадэміі навук у Менску ад архітэктара Георгія Лаўрова (малюнак 1). Менавіта гэты праект быў пасля ад'езду Лаўрова са сталіцы БССР перароблены архітэктарам Іосіфам Лангбардам - дададзена знакамітая каланада (малюнак 2) - і рэалізаваны напрыканцы 1930-х гадоў.
#іскрыільліча
Воклада піянерскага часопіса "Іскры Ільіча" №10 1940 года.
#кнігібсср
Вокладкі чатырохтомніка твораў Цішкі Гартнага (Зміцер Жылуновіч), выдадзенага Дзяржаўным выдавецтвам Беларусі ў Менску ў 1929-1932 гадах.
Увесь збор твораў ёсць на Вікікрыніцах.
#архітэктурабсср #савецкаябеларусь
Артыкул у газеце "Савецкая Беларусь" 1931 года, дзе пералічваюцца праблемы з пабудовай Дома друку ў Менску.
На той момант ужо былі пабудаваныя сцены выдавецкага корпуса (чатырохпавярховы аб'ём уздоўж сучаснага пр.Незалежнасці), але вытворчы корпус (двухпавярховы аб'ём уздоўж сучаснай вул.Сурганава), дзе павінны былі размяшчацца друкавальныя станкі, яшчэ не быў нават пачаты (гэта бачна і на фота вышэй). У выніку будоўля, як вядома, расцягнулася яшчэ на 4 гады.
🧐К историческим ценностям – с большим почтением
Строители треста № 1 приступили к реконструкции🏗 уникального здания 1935 года постройки на пр. Независимости, 79, являющегося историко-культурной ценностью🏛 первой половины ХХ века. Здание четырехэтажное, в осях 68,48 х 12,20 м.
🗞Здесь когда-то находились редакции республиканских газет и журналов.
✅Сейчас строители генподрядного СУ-16 завершают демонтажные работы. Были разобраны перекрытия и перегородки от первого до четвертого этажа, демонтированы окна, двери, стропильная система и кровля. В большинстве своем все это было из дерева.
🔸Начались работы по усилению конструкций здания. Одновременно ведется реконструкция ТП.
🔸Вмешательство в наружный облик здания будет минимальным.
📍После завершения реконструкции по адресу: пр. Независимости, 79 разместятся Комитет по здравоохранению и Комитет по труду, занятости и социальной защите Мингорисполкома, а также медицинские центры.
Даследчык гісторыі шашак у Беларусі Віталь Аніська напісаў артыкул пра выступленне беларускіх шашыстаў у першым чэмпіянаце СССР, які пачаўся 100 гадоў таму, 26 жніўня 1924 года:
https://telegra.ph/Belarusk%D1%96ya-shashysty-%D1%9E-pershym-chehmp%D1%96yanace-SSSR-08-26