آسمانه: در تاریخ و تئوری معماری و هنر ــــــــــــــــــــــ با این نشانی با ما تماس بگیرید: asmanehchannel@gmail.com ــــــــــــــــــــــ نقل مطالب آسمانه در صورت ذکر نام این کانال و درج پیوند (لینک) آن مجاز است.
📚پرسشهای معماری: گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
قسمت چهارم:
منظور از تاریخ معماری چیست؟ - بخش اول (نسخهی مکتوب)
#نوروزگان #مهرداد_قیومی #پرسشهای_معماری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: میلهای راهنما
ستاره صابرینژاد
در گذشته برای پیدا کردن مسیرِ بین شهرها و آبادیهای مختلف از نشانهگذاری یا علامت در بیابانها و صحراها استفاده میکردند. در مناطقی که عوارض طبیعی مانند کوه و رودخانه و رود وجود داشت، از آنها به عنوان نشانهی راه استفاده میکردند. اما درمناطق کویری، که همهجای آن شنزار و یکشکل بود، و نیز در مناطق جنگلی، که درختان متراکمی داشتند، پیدا کردن راه برای رسیدن به آبادی و شهر بسیار دشوار بود. به همین دلیل در برخی مناطق بناهای بلندی به نام میل راهنما در جنگلها یا بیابانها میساختند و معمولاً در بالای آنها آتش روشن میکردند که مسافران و کاروانها با دیدن آتش بالای آن بناها میتوانستند موقعیت مکان خود را در راه تشخیص دهند. میل راهنمای نورآباد ممسنی یکی از قدیمیترین میلهای راهنما است که بنایی سنگی دارد. از دیگر میلهای معروف میل نادری است. «نادر» از کلمهی نَدِر آمده و به معنی نگاه کن و نظرگاه است. نادرشاه افشار نیز در حمله به هندوستان از این میل استفاده کرده بود که در زمان قاور و در قرن پنجم یا ششم هجری قمری ساخته شد. میلهای رسکت و لاجیم در سوادکوه، رادکان در کردکوی و وردسکند در علیآباد کاشمر میلهای بهجایمانده از قرن پنجم هجری هستند. برخی میلها مانند میل گنبد قابوس دارای دو کارکرد بودند. یعنی هم نشانهی راهنما بودند و هم آرامگاه سازنده یا بانی آن بنا. میل گنبد قابوس در نزدیکی شهر گرگان با ارتفاعی زیاد روی تپهای بلند ساخته شد که از فاصلهای بسیار دور از این شهر قابل رویت است. این بنای برجیشکل، آرامگاه بانی آن نیز است. از دیگر بناها یا ساختههایی که در میان راه برای مسافران تعبیه میکردند، گُلها (حوض) و آبانبارها بودند. گُل یعنی جای گود که محل تجمع آب در بیابان بود مانند بیدگُل کاشان. معمولاً در گودترین جای بیابانها، حوضی میساختند و روی برخی از آنها را با پوششی گنبدیشکل میپوشاندند. همچنین پلههایی برای دسترس به آب حوض در کنار آن میساختند و آب حاصل از باران را به سمت آن هدایت میکردند. از دیگر اقدامات گذشتگان در بیابانها برای مشخص کردن جهت مسیرها به مسافران، سنگهایی به نام پَرد بود که در بیابانها پشت سر هم میچیدند که مشخص میکرد راه رسیدن به آبادی یا شهر از کدام سمت ادامه دارد.
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📢بنیاد مصدق و دانشگاه ژنو برگزار میکند:
همایش «از سرو تا چنار؛ درختان در هنر، ادبیات و یادگارهای فرهنگی ایرانی»
🔸زمان برگزاری: ۱۷ ژوئن ۲۰۲۵ | ۲۷ خرداد ۱۴۰۴
🔸محل برگزاری: دانشگاه ژنو، دپارتمان تاریخ هنر
"From cypress to platanus: trees in the persian arts, literature and cultural memory"
Trees have long held profound symbolic, religious, and literary significance in the Iranian world, a tradition that dates back to the Achaemenid Empire. One of the most emblematic examples is the cypress tree, closely associated with divine kingship in the Zoroastrian tradition. In this context, the cypress symbolizes the legitimate sovereign as a divinely sanctioned patron of the faith. Among these revered trees, the most renowned is the Cypress of Kashmar, located in the Balkh-i Bami district of Tarshiz, Khurasan. This tree occupies a pivotal place in the foundational narrative of Zoroastrianism, commemorating the conversion of King Gushtasp by the prophet Zarathustra. An inscription carved into its trunk marks this seminal moment, celebrating the king’s acceptance of the “good religion” and his role as its earthly protector.
This one-day international symposium seeks to adopt a multidisciplinary perspective in reassessing the cultural and artistic significance of trees in Persian history. Rather than treating trees solely as ornamental components within the Chahar Baghor other garden typologies, this event foregrounds them as central subjects of inquiry in their own right. Topics will include the literary prominence of trees, their symbolic and philosophical resonances in Persian art and architecture, and their ideological meanings as conveyed through textual and visual sources.
Hosted by the University of Geneva, the symposium will bring together ten scholars from Switzerland, France, the United Kingdom, and the United States. Presentations will draw from diverse fields, including material and intangible cultural heritage, literary studies, art history, and philosophy, offering an enriched and nuanced understanding of arboreal imagery in the Iranian cultural sphere.
🔸برای کسب اطلاعات بیشتر با نشانی زیر مکاتبه کنید:
Negar.habibi@unige.ch
🔸برای دریافت برنامهی کامل همایش به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://networks.h-net.org/group/announcements/20069136/mossadegh-foundation-lecture-series-university-geneva-cypress-platanus
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «تاریخ نوآورد معماری»
آندژی پیوتروفسکی
A Heretical History of Architecture
Brill, 2024
در کتاب تاریخ نوآورد معماری، فهم مرسوم از تغییرات شاخص معماری غربی به چالش کشیده شده؛ دیدگاه رایجی که این تغییرات را حاصل همگشت ایدئولوژیهای غالب و برنامههای هنری میداند. کتاب در عوض، این موضوع را پیش مینهد که چشمگیرترین تغییرات در سیر تطور شیوههای طراحی و هنری، در اروپای سدههای پنجم تا هفدهم، متأثر از تنشهای میان مذاهب محلی یا سنتهای فرهنگی و قدرت مرکزی بوده است.
این پژوهش بدیع فرآیندهایی را نشان میدهد که در آنها باورهای دگراندیشانهای که در میان گروههای گوناگون تداوم یافته، به شکلی درهمتنیده، بر تجارب طراحی اثر گذاشته است؛ موضوعی که از دید دانشورانی پنهان مانده که از منظر طبقهبندی مرسوم و اروپامحور به سبکهای معماری پرداختهاند.
🔸فهرست کتاب:
Introduction
Chapter 1 Beliefs and Imagery of Resilient Ancient Worldviews
Chapter 2 Byzantine Iconoclasm and Architecture
Chapter 3 The Bogomils, the Cathars, and Christian Architecture
Chapter 4 The Architectural Renaissance of Pagan Representations
Chapter 5 Architecture and the Early Modern Modality of Thought
Chapter 6 Afterword
🔹اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب:
https://brill.com/display/title/70714?language=en&srsltid=AfmBOopB3amVX9gqc6zc1wy-7REjSq53lmNDrgTzG2qpcwmQ96F17Nz4
#کتاب_تازه
@asmaaneh
📜معرفی سند: «طرح ایجاد شهرک سعادتآباد جهت اعضاء هیئت علمی دانشگاه ملی و درخواست ارجاع خدمات فنی و مشاوره طرح مزبور به دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه» [ص ۴ از ۴]
🔸از احمد قریشی، رییس دانشگاه ملی ایران، به منوچهر آگاه وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه [۱۳۵۷]
با نهایت احترام، طرح اولیهی شهرک سعادتآباد دانشگاه ملی ایران جهت سکونت کارکنان و استادان در نظر گرفته شده و توسط دانشکده معماری و شهرسازی (مهندس مشاور) تهیه و به شرف عرض پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر رسیده. طرح مزبور ضمن تصویب و تأیید مقرر گردیده به مورد اجرا گذارده شود. اینک با توجه به اینکه دانشکدهی معماری و شهرسازی (مهندس مشاور) عهدهدار طرحهای ذیل
طرح مرمت و حفاظت مساجد قروه و قزوین و ساوه
طرح مرمت و حفاظت ارامگاه سلطان خدابنده (الجایتو)
طرح جامع شهر کاشان
طرح تفصیلی شهر کاشان
طرح حفاظت و طراحی شهری امامزاده قاسم (شمیران)
برای وزارت مسکن و شهرسازی و فرهنگ و هنر و سازمان اوقاف میباشد، خواهشمند است مقرر دارند موافقت آن مقام محترم را جهت ارجاع خدمات فنی و مشاوره طرح شهرک سعادتآباد دانشگاه ملی ایران به دانشکدهی معماری و شهرسازی (به عنوان مهندس مشاور) اعلام فرمایند.
🔸از فرامرز نقش، مدیر امور عمران شهری و مسکن، به دفتر امور مشاوران و کارشناسان [۱۳۵۷]
عطف به نامهی مورخ ۱ خرداد ۱۳۵۷، در زمینهی ارجاع خدمات فنی شهرک سعادتآباد دانشگاه ملی به اطلاع میرساند که پروژهی فوقالذکر از محل طرحهای این مدیریت تأمین اعتبار نمیگردد.
#معرفی_اسناد #دانشگاه_ملی #سعادتآباد #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh
📜معرفی سند: «طرح ایجاد شهرک سعادتآباد جهت اعضاء هیئت علمی دانشگاه ملی و درخواست ارجاع خدمات فنی و مشاوره طرح مزبور به دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه» [ص ۲ از ۴]
🔸از مدیر عامل شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه ملی ایران به حسین مدرس، مدیریت کل دفتر امور مسکن وزارت مسکن و شهرسازی [۱۳۵۴ش]:
اخیراً شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه ملی ایران با ۶۰۰ نفر عضو تأسیس یافته و هماکنون هیئت مدیرهی آن مشغول مطالعه جهت تأمین مسکن برای اعضای شرکت میباشند.
یکی از امکاناتی که برای ایجاد واحدهای مسکونی مورد بررسی قرار گرفته است، تهیهی زمین مناسب در اطراف دانشگاه ملی ایران است که در صورت امکان بتوان نسبت به ایجاد آپارتمان با فضای سبز اقدام نمود؛ لیکن با توجه به لوایح اخیر و برنامههای جامع شهری این امر برای شرکت دقیقاً روشن نیست که آیا در صورت خرید زمین توسط شرکت تعاونی در خارج از محدودهی شهری، امکان ایجاد واحدهای مسکونی و تأمین آب و برق و تلفن میسر است یا خیر. به همین علت خواهشمند است دستور فرمایید این امر با توجه به اطلاعات موجود و برنامههای آن وزارت بررسی شده و شرکت تعاونی دانشگاه ملی ایران را در این زمینه راهنمایی فرمایند. ضمناً خواهشمند است دستور فرمایند شرایط و امکانات استفاده از اوراق قرضهی مسکن برای اعضای شرکت تعاونی مسکن دانشگاه ملی ایران نیز ارسال گردد.
🔸از پروفسور عباس صفویان، رییس دانشگاه ملی، به وزارت مسکن و شهرسازی [۱۳۵۴]:
دانشگاه ملی ایران در نظر دارد با استفاده از آپارتمانهای پیشساختهی دولتی برای تأمین مسکن عدهای از کارکنان دانشگاه اقدام نماید. با توجه به اینکه شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه ملی ایران نیز در سال گذشته تأسیس شده و آمادهی اجرای برنامهی خرید و توزیع آپارتمانهای بین کارکنان واجد شرایط میباشد. لذا خواهشمند است دستور فرمایید ضمن ارسال پرسشنامه، شرایط مربوط را به امور اجتماعی و رفاه کارکنان دانشگاه اعلام فرمایند تا اقدام لازم به عمل آید.
🔸گزارش شهرک سعادتآباد:
۱- طبق سابقه و محتویات پرونده، چندین بار اوامر مبارک ملوکانه جهت واگذاری اراضی سعادتآباد به دانشگاه ملی ایران، جهت تأمین مسکن کارکنان شرف صدور یافته و اراضی مزبور هماکنون در تصرف دانشگاه میباشد.
۲- دانشگاه هماکنون نقشههای مقدماتی را به منظور ایجاد ساختمانهای سازمانی (ویلاهای کوچک [و] آپارتمانها با مشخصات مختلف (برای استفادهی کارکنان خود که فاقد مسکن هستند) تهیه نموده است.
۳- به محض تأمین اعتبار از طرف سازمان برنامه و تصویب نقشههای مربوطه، کارهای ساختمانی شروع خواهد شد.
۴- برنامهی ساختمانی طی دو مرحله و به مدت چهارسال بهتدریج به اتمام خواهد رسید؛ بهنحوی که اولین قسمت ساختمانها تا دو سال دیگر آمادهی بهرهبرداری خواهد شد.
۵- این ساختمانها به هیج وجه قابل تملک نبوده و طبق شرایطی به افراد دانشگاهی و کارکنانی که فاقد مسکن هستند واگذار خواهد شد که در مقابل، اجارهی مختصری جهت تأمین هزینهی نگهداری خواهند پرداخت.
این پروژه کلاً شامل چهار هزار واحد مسکونی برای ۱۶ هزار نفر اعضای دانشگاه ملی و خانوادهی آنها و نیز تمام ضمائم محلات مسکونی و مراکز آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه ملی ایران میباشد که در چهار مرحله بهتدریج به ترتیب ذیل اجرا میگردد:
۱- مرحلهی اول شامل:
الف- ۱۰۰۰ واحد مسکونی
ب- مرکز محله مشتمل بر کودکستان و کتابخانهی کودک، دبستان و مرکز اداری و مرکز تجارتی و درمانگاه
پ- مرکز ناحیه که از مرحلهی اول شروع گردیده و بهتدریج همراه با رشد و گسترش شهرک توسعه مییابد.
[این مرکز ناحیه] دارای مرکز فرهنگی (کتابخانه، نمایشگاه و غیره)، مرکز تفریحی (باشگاه و زمینهای ورزشی و سینما)، مرکز تجاری (فروشگاهها و بانکها) و مرکز اداری (شهرداری ناحیه و ادارات مربوطه) میباشد.
ت- مرکز آموزشی شامل دبیرستان، دانشگاه و تمام مراکز تحقیقاتی و آموزشی است که به علت کمبود فضا در محوطهی دانشگاه ساخته نمیگردد و یا موقعیت سعادتآباد برای آنها مناسبتر است. شروع اجرای این قسمت نیز از مرحلهی اول میباشد.
ث- مرکز بهداشتی مشتمل بر بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی و پلیکلینیک همراه با قسمت مسکونی برای رزیدنتها و انترنها و پرستارها.
ج- تعدادی بلوک آپارتمان جهت مجردین و خانوادههای بدون بچه و کمبچه.
در همهی قسمتهای این مجموعه، با توجه به موقعیت زمینها و بناها فضاهای سبز کافی از نظر حفظ محیط زیست و رفاه ساکنان پیشبینی شده است.🔻
#معرفی_اسناد #دانشگاه_ملی #سعادتآباد #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh
📝واژهی هفته: bricklayer
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژهگزینی نوروزگان
▪️bricklayer
▫️ آجرکار
ـ تعریف: بنّایی که کارش ساختن با آجر و خشت است
ـ مثال کاربرد واژه در جمله: تیمور آجرکاران و کاشیکاران ماهر را از شهرهای گوناگون ایران به چاچ برد.
🔸برای اطلاعات بیشتر و مشاهدهی روابط زبانی این واژه به پیوند زیر در واژگار مراجعه کنید:
https://vazhgar.com/lexicon/word/23071
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: بناهای برونشهری
ستاره صابرینژاد
بزرگترین راههای دنیا در زمان داریوش و خشایارشاه ساخته شدند. یکی از این راهها راهی بود که شوش را به آتن متصل میکرد و یک شاخه از این مسیر به مصر میرسید. در نقاط مختلف این راهها مکانهایی به نام بَردِسکن وجود داشت که محل نگهداری اسبهای تازهنفس برای کسانی بود که اخبار و نامههای محرمانهی سران حکومت را به دیگر کشورها و شهرها میبردند و در میان راه احتیاج به اسب تازهنفس داشتند. در گذشته در بیشتر نقاط کویری ایران آب و آبادی وجود نداشت؛ به همین دلیل برای این که حیوانات پس از پیمودن مسافتهای طولانی خسته و در نهایت تلف نشوند، مسیرهای سفر را معمولاً چهار فرسخ یعنی به اندازهی ۲۴ کیلومتر در نظر میگرفتند. چهار فرسخ را اسب و قاطر به راحتی میتوانستند طی کنند و معمولاً پس از طی این مسیر به یک آبادی یا شهر میرسیدند و در آنجا استراحت میکردند. اما در مسیرهای طولانیتر، مثلاً پس از طی حدود شش فرسخ، اگر آبادی یا شهر وجود نداشت، در میان راه ساباط و آبانبار میساختند که مسافران و ستورانشان در این مکان بتوانند نفسی تازه کنند. در ساباط صفههای سرپوشیدهای برای استراحت مسافران وجود داشت که بزرگترین صفه برای قافلهسالار بود و دیگر صفهها برای مسافران. در برخی جاها و معمولاً در نزدیکی آبادیها، به جای ساباط، کاروانسرا میساختند. کاروانسراها دارای یک میانسرا و اتاقهایی برای اسکان مسافران، باربند، بُنهگاه و آبریز بودند. باربند محل نگهداری ستوران بود که معمولاً در پشت اتاقها یا در چهار گوشهی کاروانسرا قرار داشت. بُنهگاه نیز جایی سرپوشیده بود که محل تجمع و تعامل میان افراد در کاروانسرا به شمار میرفت و معمولاً نزدیک دَرِ ورودی بود. بیشتر کاروانسراهایی که در ایران باقی ماندهاند، متعلق به دورهی صفویه است.
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📢دانشکدهی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دانشگاه مازندران برگزار میکند:
بررسی علل ذهنی بیتوجهی مردم به حفظ میراث معماری و شهر
🔸با سخنرانی مهرداد قیومی بیدهندی
🔸زمان: سهشنبه، ۶ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۹
🔸برای شرکت در جلسه به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://umz-meet.iranlms.org/join/lqw7f5czha
#خبر
@asmaaneh
✏️رحم و بخشایش در رواقیگری نیچه
مارْتا کِریوِن نوسبام
ترجمهی محمدمهدی طاهری
یک.
نیچه با «ترحم» مخالف است. در سنجشگری او از اخلاقیات هیچ گزارهای به چنین شهرتی نرسیده و نیز چنین زیاده ناهمسان فهمیده نشده است. این مخالفت به خودیِخود سادهفهم است یا دستکم ساده به نظر میآید. سابقاً در «سپیدهدمان» بود که نیچه بر ترحم تاخت چون به گمگشتگیِ خویشتن و افزایش مجموع رنج در جهان میانجامد (سپیدهدم، ۱۳۴). زرتشت هم پیوسته، ناکارآمد بودن رحم در واکنش به تیرهبختیِ آدمی را آموزش میدهد. زرتشت بر این پا میفشارد که «همهي آفرینندگان سخت هستند» (چنین گفت زرتشت، در باب رحیمان) ؛ و او، که خودش آفریننده است، وارستگی والاتباران از میل به ترحم را آخرین وسوسهای میداند که باید بر آن چیره شد. «درد (Leid) من و رحم (Mitleid) من چیست! من کجا در پی نیکبختیام! من در پی کار خویشم» (چنین گفت زرتشت، بخش چهارم، نشانه). با چنین بانگ شورمندانهای او به اوج بالندگی روحانیاش میرسد: با دور انداختن رحم از وجودش «رخشان و نیرومند بهسان خورشید بامدادی که از پس کوههای تاریک» سر بر میزند (چنین گفت زرتشت، بخش پنجم، نشانه). بالاخره در تبارشناسی اخلاق، نیچه اعلام میکند که مهمترین و سختترین مسئلهي او «این مسئلهي ارزش رحم و اخلاق رحم» است و به همین دلیل باید بهسرعت به سنجش این اصل اخلاقی پرداخت و نخست باید «از ارزشِ این ارزشها پرسش کرد» (تبارشناسی اخلاق، ص۲۰). البته در ادامهي کار، مثلاً در عبارتهایی در همین باب در فراسوی خیر و شر، او «اخلاق رحم» را به باد کوبندهترین ژرفنگریها میگیرد و آن را با شرم، تهوع و غیبت خودلگامی همبند میکند.
این تاختن بر رحم را به دو روش از ریشه ناهمگون تفسیر کردهاند که هر کدام در ارزیابی کلی از نیچهي اخلاقاندیش، دستاوردهای شایانتوجهی دارد. روش اول به عرضهي فرتوری ترشرو و خشمآلود از نیچه میانجامد. فیلسوفان اخلاق چنان فیلیپا فوت و جاناتان گلاور ، ادعا میکنند که پیوند تاریخی بین نیچه و فاشیسم یکسره هم اشتباه نیست بلکه بر اساس دریافت آنها از سنجش رحم و ستایشِ سختجانی، آموزههای نیچه بیاعتناییِ سنگدلانهای ناظر بر سرنوشت همنوعان را در ذهن میکارد و لذتبَری از تماشای خشونت و ستمگری را، که خود برآمده از همان بیاعتنایی است، در جان آدمی نهادینه میکند. اما از سویی دیگر و در آن روش دوم، نیچه اخلاقگرایی مسیحینما، شریف و بیضرر است. در این خوانش اخیر از نیچه، که بیش از همه آن را مدیون آثار پیشگامانهي والتر کافمن هستیم ، تاخت نیچه بر رحم او را به کسی بدل نمیکند که از هر راه ممکن پندارهای اخلاقی جهان غرب را لرزانده و کوبانده؛ بلکه او فقط دنبالهرو سلسلهي اندیشگانی پیشینان خود، یعنی رواقیان یونانی و رومی و اسپینوزا و کانت، بوده است. حملهي او به مسیحیت هم در واقع حمله بر اصول ریاکارانه و وصلههای ناجور اخلاق مسیحی است، حملهای که هدف آن دوباره جانبخشیدن به آموزههای راستین کتاب مقدس است.
در این نوشتار نشان خواهم داد که که هیچکدام از این دو روش خوانشهای شایستهای از طرح نیچه عرضه نکردهاند و بیان خواهم کرد که طرح نیچه در پی نوزایی ارزشهای رواقیِ خودلگامی و خوددیسی در بافتاری پسامسیحی و پسارومانتیکی بوده است. این طرح، نباید نیچه را چونان فاشیستی ترشرو و خشمآلود نشان دهد زیرا تاختن بر رحم، در درون خود، با تاختن بر ریشههای ستمگری و انتقامخواهی متناظر است؛ چنانکه در اندیشههای رواقی هم، چنین بوده است. خویشتنآفرینندهي راستین، سلطهجو نیست که نه نیازی به آن دارد و نه دلیلی در آن میبیند. سختجانیِ او بیشتر به سختجانیِ یک رقصندهي قانونمند میماند تا یک تبهکارِی جانی. البته به گمان من کافمن هم به خطا رفته که گفته است میراث اخلاقی نیچه برای ما بیضرر و بیمناقشه است. زیرا باور دارم که آن میراث به ریشههای ژرفترین احساسات انسانی هم هجوم میبرد. همچنین میراث نیچه آگاهانه و عامدانه بر بنیانهای سوسیالیسم سیاسی و دموکراسی یورش میبرد. رحم پایهي گرایشهای اخلاقی است و این مفهوم را بیش از همه مدیون نوشتههای شیوای روسو هستیم. بااینحال معتقدم که برای درک بهتر موضوع، حتماً باید سنت اندیشهورزی در باب رحم را، خصوصاً در میان متفکران جهان باستان، بررسی کنیم؛ آنهم بسیار دقیقتر از آنچه هر شارحی تاکنون انجام داده است.[...]
🔻ادامه و نسخهی کامل ترجمهی این مقاله را در نسخهی نوشتاری پیوستشده مطالعه کنید.
#یادداشت #محمدمهدی_طاهری
@asmaaneh
📢 سلسله نشستهای گفتارهایی در تاریخ هنر اسلامی: میانرودان سفلی، سدههای دوم تا پنجم هجری
🔹برگزارکننده: گروه مطالعات هنر اسلامی غبار و گروه مطالعات عالی هنر دانشگاه کاشان
🔹با حضور:
صفا محمودیان
🔸زمان: پنجشنبه، ۸ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۸ (بهصورت مجازی)
🔸برای اطلاعات بیشتر و شرکت در این نشست به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.instagram.com/ghubar.islamicartstudies/
#خبر
@asmaaneh
◼️حسن کامشاد مترجم و پژوهشگر ادبیات فارسی، امروز دوم خرداد ۱۴۰۴ درگذشت.
برای آشنایی بیشتر با ایشان به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.bbc.com/persian/arts/2010/08/100803_l11_kamshad_iv
@asmaaneh
✏️پرسه در معماری ایران
امیرحسین مقتدایی
درآمدی بر سلسلهای از جستارهای تصویری
امروزه در کرسیهای دانشگاهی مرتبط با تاریخ هنر و معماری جهان اسلام و حتی در پژوهشهای مستقل محققان این حوزه، تاریخ معماری و تاریخ شهر بهصورت مستقل جایگاه خاص خود را دارد. پژوهشگران معماری عمدتاً بسته به تخصص خود، در محدودهی جغرافیایی خاصی و در بازهی زمانی مشخصی تخصص دارند. برای مثال برنارد اوکین بیشتر بر سرزمینهای شرقی اسلامی در دورهي زمانی حکومت گورکانیان و ترکمانان متمرکز است. از آن سو پژوهشگران تاریخ شهرهای اسلامی اگر متخصص تاریخ باشند که کمتر سخنی از کالبد شهر میزنند و اگر به مورخان هنر و معماری نزدیک باشند، معمولاً کلیاتی از مباحث اصلی مؤثر بر تاریخ شهر در دورههای تاریخی را مطرح میکنند. کمتر شهری مانند اصفهان آنقدر خوشبخت بوده است که محققان بهطور خاص بر کالبد آن نظر افکنند و معماری شهر را بررسند. اگرچه همان نیز معمولاً محدود به دورهی صفوی یا نهایتاً اوایل قاجاریه خواهد بود. دلایل متعددی را میتوان برای کملطفی محققان به معماری شهرهای تاریخی فارغ از بناهای شاخص آن ذکر کرد که اینجا مجال مطرح کردن آن نیست.
در سلسلهجستاری که اولین قسمت آن پیش روی خوانندگان است، سعی بر آن است که معماری شهر هدف قرار گیرد. به این ترتیب در هر جستار سعی میشود بخشی از معماری شهرهای تاریخی چون بیرجند، همدان، سمنان و ... در بستر بافت شهری آن بررسی شود. هر چند طبعاً دربارهی چند بنا صحبت خواهد شد و عمدتاً تصاویری که طی سفر به آن شهرها گرفته شده روایت را بر عهده خواهند داشت، در نهایت این بافت تاریخی است که محوریت دارد؛ مگر دربارهی بناهایی که بیرون از شهر و خارج از بافت آن باشند. سعی میشود جستارها برپایهی جغرافیای تاریخی پیش رود. به این صورت ابتدا چند شهر از خراسان و سپس مناطق غربی و جنوبی ایران چون فارس، جبال، آذربایجان و ... جسته خواهد شد.
#یادداشت #امیرحسین_مقتدایی
@asmaaneh
📚پرسشهای معماری: گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
قسمت سوم:
منظور از معماری چیست؟ - بخش دوم (نسخهی مکتوب)
#نوروزگان #مهرداد_قیومی #پرسشهای_معماری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: استحکامات شهر
ستاره صابرینژاد
در گذشته با ساختن بارو و حصار، از شهرها و آبادیهای بزرگ در برابر هجوم دشمنان محافظت میکردند. بارو دیوار بلندی بود که از قرار دادن دوازده الی بیست چینه روی هم ساخته میشد. بالای دیوار چینهای بارو، مرگرد یا راهرویی برای رفتوآمد محافظان شهر میساختند. دورتادور بیرون حصار را پیادهرویی در بر گرفته بود که به آن پَروَند میگفتند. همچنین خندقی بزرگ و عمیق، پیادهروی دورِ باروی شهر را احاطه میکرد. باروها معمولاً یک یا چندین دروازه داشت. دو طرف دروازهی شهر یا آبادی دو برج نگهبانی بود. بالای این برجها جایی به نام آتشانداز بود که در هنگام حملهی دشمن، سرب گداخته از آتشانداز بر سَر دشمنان میریختند. در مقابل دروازه، تختهچوبی پلمانند وجود داشت که با کمک زنجیر، در مواقع لزوم بلندش میکردند و به عنوان درب دروازه از آن استفاده میکردند. داخل خندق، اطراف حصار دو گونه برج وجود داشت: به برجهای چسبیده به حصار گوپهلو، و به برجهایی که به حصار شهر متصل نبودند و از راه زیرزمین به شهر متصل میشدند، برجهای گسیخته میگفتند. برخی روستاها به دلیل شرایط سوقالجیشی، در مقایسه با سایر آبادیها، از استحکامات دفاعی بیشتری برخوردار بودند. به این آبادیهای قلعهمانند کلات میگفتند. کلاتها دارای برجهای گسیخته بود. زمینهای کشاورزی روستاییان بیرون از کلات و خانهها و بازار روستا داخل آن قرار داشت. کوچهها نیز در کلات موازی با یکدیگر بودند. یکی از راههای تأمین آب در کلاتها از طریق قنات بود که با چاه یا چشمه، آب را به داخل کلات هدایت میکردند. قلعهی همتآباد در یزد که در عهد فتحعلیشاه ساخته شد، یکی از نمونههای کلات است که در ساخت آن از قلات پیش از اسلام الهام گرفتهاند. این قلعه یک ورودی و چندین برج نگهبانی، خیابانهای عریض شرقی ـ غربی به اندازهی دوازده گز یعنی ۱۲/۸۰ متر دارد. دو طرف معابر را خانههایی که از هر حیث برای زندگی کامل بوده احاطه کرده است. پلان این خانهها بهصورت چهارچفته، و شامل اتاقهای پستودار، اتاقی برای مهمان، مغازه، بادگیر، هشتی ورودی، آشپزخانه و آبریز بود. کنار دروازهی قلعهی همتآباد بازاری بوده که به میدانی در میان قلعه منتهی میشود. یک سوی این میدان باغ زیبایی است. در میان باغ کاخی وجود دارد که دارای حوضخانه، دو اتاق رو به باغ و حوض بزرگی در مقابل آن است.
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📚پرسشهای معماری: گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
قسمت چهارم:
منظور از تاریخ معماری چیست؟ - بخش اول
🔸با حضور مهرداد قیومی بیدهندی
🔸تهیهشده در مدرسهی نوروزگان
🔸برای مشاهدهی نسخهی تصویری گفتوگوی قسمت چهارم، میتوانید از طریق نشانی زیر به وبسایت رسانهی چهارراه مراجعه کنید:
https://chaharrah.tv/qayyoomi-archque-04-1404-03-14/
#نوروزگان #مهرداد_قیومی #پرسشهای_معماری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: میلهای راهنما
ستاره صابرینژاد
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
◼️مهین زرینپنجه موسیقیدان، آهنگساز و نوازندهی پیانو، صبح امروز یکشنبه ۱۱ خرداد درگذشت.
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی ایشان به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.iranhmusic.ir/9203/%D9%85%D9%87%DB%8C%D9%86-%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9-%DA%AF%D9%81%D8%AA/
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «تاریخ نوآورد معماری»
آندژی پیوتروفسکی
A Heretical History of Architecture
Brill, 2024
🔹اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب:
https://brill.com/display/title/70714?language=en&srsltid=AfmBOopB3amVX9gqc6zc1wy-7REjSq53lmNDrgTzG2qpcwmQ96F17Nz4
#کتاب_تازه
@asmaaneh
📜معرفی سند: «طرح ایجاد شهرک سعادتآباد جهت اعضاء هیئت علمی دانشگاه ملی و درخواست ارجاع خدمات فنی و مشاوره طرح مزبور به دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه» [ص ۳ از ۴]
۲- مراحل دیگر طرح که شامل سه مرحله نظیر قسمت الف و ب خواهد بود و اجرای آن بهتدریج و منوط به افزایش اعضای دانشگاه ملی خواهد بود. در هریک از این مراحل قسمتی ازمراکز ناحیه و مراکز آموزشی و تحقیقاتی و نیز بلوک آپارتمانهای مسکونی اجرا میگردد.
هزینهی مرحلهی اول بر طبق برآورد سال جاری، چهار میلیارد و سیصد و سی میلیون ریال است که از این مبلغ یک میلیارد و پانصد میلیون ریال آن هزینهی (ساختمان و تجهیرات) بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی درمانی دانشگاه (جهت درمان کادر و دانشجویان دانشگاه) میباشد.
🔸خلاصهی گزارش طرح استراحتگاه دانشجویان، اساتید، و کارمندان دانشگاه ملی ایران:
مساحت زمین طرح برابر ۵۰ هکتار و در جوار ۱۵ کیلومتری پندر پهلوی بین زمینهای دانشگاه تهران و دانشگاه پهلوی است که به وسیلهی یک جادهی خاکی به جادهی کنار متصل میگردد.
پیشبینی گردیده است که حدود ۶۰۰۰ نفر از دانشجویان و ۱۵۰۰ نفر از کارکنان در مرحلهی نهایی پس از تکمیل مراحل اول و دوم و سوم، در شش نوبت، هرکدام حدود ۱۵ روز در سه ماه تابستان از این مجموعه استفاده نمایند.
پیشبینی گردیده است که طرح در سه مرحله اجرا شود که مرحلهی اول از سال ۱۳۵۴ شروع و در تابستان ۱۳۵۵ قابل بهرهبرداری خواهد بود. در این مرحله ۱۲۰۰ نفر از دانشجویان در ۶ نوبت و ۱۸۰ نفر از کارکنان نیز که در ۶ نوبت از تأسیسات و تجهیزات مرحلهی اول استفاده میکنند که جمعاً مرحلهی اول شامل چهار بلوک آپارتمان و ۲۵ چادر و فقط یک سلفسرویس میباشد. از تأسیسات عمومی، قسمتی از تأسیسات آبرسانی و فاضلاب و تسطیح و شنریزی جاده انجام خواهد شد. هزینهی این مرحله برابر ۵۰ میلیون ریال میباشد.
سایر مراحل، بر اساس پیشبینیها، در صورت آغاز به کارهای ساختمانی در سال ۱۳۵۴، حداکثر در تابستان ۱۳۵۸ قابل بهرهبرداری بوده و هزینهی کل بر اساس برآورد تقریبی در سال جاری، برابر ۵۰۰ میلیون ریال میباشد.
🔸از عبدالمجید مجیدی، وزیر مشاور و رییس سازمان برنامه و بودجه، به نصرتالله معینیان، رییس دفتر مخصوص شاهنشاهی [۱۳۵۴]:
عطف به نامهی مورخ ۵ آبان ۱۳۵۴ در خصوص طرح شهرک سعادتآباد برای خانهسازی جهت کادر آموزشی دانشگاه ملی ایران به اطلاع میرساند: در بودجهی اصلاحی سال ۱۳۵۴ و بودجهی سال ۱۳۵۵ به علت محدودیتهای اعتباری فصل مسکن، تأمین اعتبار مورد نیاز جهت اجرای طرح شهرک مذکور متأسفانه مقدور نمیباشد. همچنین با در نظر گرفتن وسعت عملیات و برنامههای در دست اجرای خانهسازی تصور نمیرود که در سال ۱۳۵۶ نیز تأمین اعتبار جهت اجرای برنامهی فوقالذکر میسر باشد.
با توجه به اینکه زمین لازم جهت خانهسازی قبلاً تهیه گردیده است، پیشنهاد میشود دانشگاه ملی ایران از طریق تشکیل شرکت تعاونی مسکن و با استفاده ار اعتبارات بانکی، همانگونه که توسط شرکتهای تعاونی مسکن دانشگاه صنعتی آریامهر و دانشگاه تهران اقدام گردیده است، برنامهی خانهسازی مورد نظر را اجرا نماید.
🔸از عبدالمجید مجیدی به هادی هدایتی، وزیر مشاور و معاون اجرایی نخستوزیر [۱۳۵۵]:
در سال ۲۵۳۴ موضوع ساختمان شهرک سعادتآباد برای ایجاد خانههای سازمانی جهت اعضاء هیئت علمی دانشگاه ملی ایران، طی نامهی مورخ ۳۱ تیر ۲۵۳۴ دفتر مخصوص شاهنشاهی به سازمان برنامه و بودجه ابلاغ گردید که پس از انجام بررسیهای همهجانبه و مکاتبات بعدی به دفتر مخصوص شاهنشاهی اعلام گردید که با در نظر گرفتن وسعت عملیات و برنامههای در دست اجرای خانهسازی در سالهای باقیماندهی برنامهی پنجم، تأمین اعتبار جهت اجرای برنامهی خانهسازی دانشگاه ملی ایران امکانپذیر نمیباشد که مراتب از شرف عرض مبارک ملوکانه نیز گذشته است.🔻
#معرفی_اسناد #دانشگاه_ملی #سعادتآباد #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh
📜معرفی سند: «طرح ایجاد شهرک سعادتآباد جهت اعضاء هیئت علمی دانشگاه ملی و درخواست ارجاع خدمات فنی و مشاوره طرح مزبور به دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه»
🔸محل نگهداری: مرکز اسناد کتابخانهی ملی ایران
🔸شناسه: ۴۴۲-۲۲۰
این سند شامل مکاتبات دو تن از رؤسای دانشگاه ملی ایران در دههی پنجاه (عباس صفویان و احمد قریشی) و شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه ملی با امیرعباس هویدا (نخستوزیر وقت)، عبدالمجید مجیدی،و منوچهر آگاه (از مدیران و سرپرستان سازمان برنامه و بودجه) و ... دربارهی برنامهی ساختوساز در محوطهی تعیینشده برای مسکن کارمندان و اعضای هیئت علمی دانشگاه در سعادتآباد است.
در دههی ۱۳۵۰ش، قطعهزمینی از اراضی سعادتآباد، به جهت توسعهی دانشگاه و تأمین مسکن اعضا، به دانشگاه ملی واگذار شد. دانشکدهی معماری و شهرسازی این دانشگاه گزارش و طرح اولیهای از این مجموعه ارائه کرد که علاوه بر دربرداشتن مسکن کارکنان، برنامهای برای احداث ساختمانها و بیمارستانهای وابسته به دانشگاه در همان اراضی، و نیز احداث استراحتگاهی برای کارکنان و دانشجویان در بندر انزلی را نیز شامل میشد. قرار بر این بود که این پروژه در سال ۱۳۵۴ آغاز شود و در سال ۱۳۵۸ پایان یابد. علیرغم تأسیس تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه در سال ۱۳۵۳، مکاتبات موجود حاکی از درخواست دانشگاه برای دریافت بودجهای دولتی، و عدم توان همکاری سازمان برنامه و بودجه در این خصوص است. در ادامه بخشی از این مکاتبات را مشاهده خواهید کرد که گویای روند پیشبرد این طرح پیش از انقلاب است.
🔸از پروفسور عباس صفویان، رییس دانشگاه ملی، به جناب آقای امیرعباس هویدا، نخستوزیر و دبیر کل حزب رستاخیز ملت ایران:
احتراماً با استظهار به عنایات آنجناب نسبت به تأمین رفاه دانشگاهیان و عطف به اوامری که در خصوص تهیهی مسکن جهت اعضای هیئت علمی و اداری دانشگاه ملی ایران صادر فرمودهاند، اجازه میخواهد مستدعیات کارکنان این دانشگاه را در این مورد به شرح زیر به استحضار خاطر شریف برساند:
۱- همانطور که استحضار دارند، طبق امر مطاع اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، قطعهزمینی به مساحت تقریبی یک میلیون مترمربع از اراضی سعادتآباد به دانشگاه ملی واگذار گردید که جهت گسترش تأسیسات و تأمین مسکن (بهصورت خانههای سازمانی) اعضای هیئت علمی و اداری دانشگاه مورد استفاده قرار گیرد.
در اجرای منویات مبارک همایونی از تاریخ ۲۷ مهر ۳۳ [۱۳۵۳] کمیتهی تهیهی مسکن دانشگاه تشکیل شد. پس از بررسیها و مطالعاتی که به عمل آوردند، طرح فنی ایجاد خانههای سازمانی در اراضی مزبور به وسیلهی دانشکدهی معماری و شهرسازی تهیه گردید. مراتب فوق و طرح فنی ضمن شرفیابی به پیشگاه مبارک شاهنشاه به شرف عرض رسید و مورد تأیید ذات شاهانه قرار گرفت. دفتر مزبور از طرف دفتر مخصوص شاهنشاهی برای تأمین اعتبار به سازمان برنامه و بودجه ارائه شده است. لذا خواهشمند است نسبت به تأمین اعتبارات لازم حداقل برای شروع عملیات ساختمانی فاز یک طرح تنظیمی اوامر مؤکد به سازمان برنامه و بودجه صادر فرمایند.
۲- شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه ملی ایران در تاریخ ۲۴ مهر ۱۳۵۳ تشکیل گردید. از آن تاریخ تاکنون شرکت مزبور در صدد یافتن قطعهزمینی برای ایجاد آپارتمان جهت تأمین مسکن اعضا میباشد؛ ولی به علت افزایش قیمت زمین در خارج از محدوده، نتوانسته است زمین مناسبی برای اجرای این منظور خریداری نماید. اینک که طبق خبر مندرج در جراید، سازمان زمین، حدود چهل میلیون مترمربع خارج از محدوده را برای اجرای برنامهٰهای خانهسازی در اختیار شرکتهای تعاونی مسکن قرار داده، خواهشمند است مقرر فرمایند جهت واگذاری یک قطعه زمین در حوالی دانشگاه ملی ایران به شرکت تعاونی مسکن کارکنان دانشگاه و تأمین اعتبارات مورد لزوم از طریق بانک ساختمان یا بانک رهنی ایران دستور مقتضی به وزارت مسکن و شهرسازی صادر گردد.
۳- به منظور تأمین مسکن عدهای از کارکنان جزء دانشگاه تاکنون چندبار با وزارت مسکن و شهرسازی جهت واگذاری تعدادی از آپارتمانهای ارزانقیمت که در جنوب شهر ساخته شده مکاتبه گردیده است. استدعا دارد مقرر فرمایند در این مورد نیز اوامر لازم به وزارت مسکن و شهرسازی صادر شود.🔻
#معرفی_اسناد #دانشگاه_ملی #سعادتآباد #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh
📢عصر شنبههای بخارا: رونمایی از کتاب «ذهنیات معماری در مکتوبات فارسی؛ در شرق ایرانزمینِ سدههای نخست اسلامی»
🔸نوشتهی فرزاد زرهداران
🔸ناشر: نشر و پژوهش شیرازه کتاب، ۱۴۰۴
🔸با حضور:
سیدمحمد بهشتی
مهرداد قیومی بیدهندی
مهدی گلچین عارفی
علی دهباشی
فرزاد زرهداران
🔸زمان: شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۷
🔸مکان: خیابان پاسداران، فرهنگسرای نیاوران، سالن خزر
🔸برای اطلاعات بیشتر دربارهی کتاب به سایت انتشارات نشر و پژوهش شیرازه کتاب، یا به پیوند زیر مراجعه کنید:
/channel/asmaaneh/6943
#خبر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: بناهای برونشهری
ستاره صابرینژاد
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
✏️رحم و بخشایش در رواقیگری نیچه (نسخهی کامل ترجمهی مقاله)
مارْتا کِریوِن نوسبام
ترجمهی محمدمهدی طاهری
#یادداشت #محمدمهدی_طاهری
@asmaaneh
📢 کَرآبی؛ سلسلهنشستهای گفتوگو دربارهی آب
نشست نخست: تاریخ فرهنگی آب در ایران
🔹دبیر نشست:
امید شمس
🔹سخنرانان:
ژاله آموزگار
مرتضی فرهادی
محمدصادق دهقانی
داریوش رحمانیان
🔹برگزارکننده: مردمنامه با همکاری خانهی اندیشمندان علوم انسانی، مؤسسهی اکنون، مدرسهی نوروزگان و استودیو آبانگاه
🔸زمان: شنبه، ۱۰ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۶
🔸مکان: خانهی اندیشمندان علوم انسانی
🔸برای اطلاعات بیشتر به پیوندهای زیر مراجعه کنید:
/channel/mardomnameh
/channel/abangahstudio
#خبر
@asmaaneh
🔴 شمارۀ جدید فصلنامۀ مردمنامه منتشر شد.
مردمنامه (فصلنامۀ تاریخ مردم)
بهسردبیری داریوش رحمانیان
شمارۀ ۳۰ و ۳۱
در این شماره میخوانید:
🔸ترکیب طبقاتی مجلس اول/احمد اشرف
🔸قهوه و پیدایش قهوهخانه در عثمانی و ایران/محمدتقی امامی خویی و منیژه صدری
🔸موافقتنامۀ گلستان؛ قرارداد متارکۀ جنگ یا عهدنامۀ قطعی/غلامحسین زرگرینژاد
🔷پروندهای دربارۀ تاریخنگاری سهراب یزدانی
🔹گفتار آغازین
🔹کودتاهای ایران؛ کندوکاوی در یک تاریخنگاری متفاوت/محمدعلی اکبری
🔹بازاندیشی تاریخ مشروطه: میراث علمی سهراب یزدانی/سیمین فصیحی
🔹سهراب یزدانی و خوانش تراژیک از تجربۀ مشروطیت/جواد مرشدلو
🔹رهایی روستاییان از تفرعن آیندگان/محمدجواد عبدالهی
🔹روایتگر بیصدایان/توران طولابی
🔹چهرۀ فراموششدگان مشروطه در آیینۀ تاریخنگاری سهراب یزدانی/شادی معرفتی
🔹گفتوگو با حسین مفتخری/داریوش رحمانیان و جواد مرشدلو
🔹گفتوگو با سهراب یزدانی/سعیده حیدرینژاد
🔹منش و روش در تاریخنگاری سهراب یزدانی/داریوش رحمانیان
🔹بیم و امید در مطالعات تاریخ ایران در گفتوگو با جواد عباسی/محسن آزموده
📌با گفتارهایی در تاریخ زندگی روزانه، تفریح و اوقات فراغت و تاریخ ادبیات از عبدالمهدی رجائی، سیدعلی کاشفی خوانساری و محمدعلی علویکیا.
📕مردمنامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهمترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردمنامه است. ماندگاری و بالندگی مردمنامه در گرو همراهی و پشتیبانی شماست.
پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
✏️پرسه در معماری ایران
قسمت نخست: تون (فردوس)
امیرحسین مقتدایی
شهر کنونی فردوس که تا پیش از قرن پیش تون نامیده میشد، از شهرهای تاریخی خراسان است که بسیاری از مورخان و جغرافیدانان به آن اشاره کردهاند. از مقدسی تا مستوفی، وصفی هر چند مختصر از این شهر در کتب خود نوشتهاند[۱]. به این ترتیب اگر خراسان را چهار ربع بدانیم، تون در ربع نیشابور قرار میگیرد. اما برخی کتب جغرافیایی برای قهستان محدودهای مستقل قائل میشدند و تون را در آن قرار میدادند. با اینحال زلزلهی شهریور ۱۳۴۷ شهر تون را ویران کرد و آنچه امروز با نام فردوس شناخته میشود، شهری تازه تأسیس در شمال شرق محدودهی پیش از زلزله است. خوشبختانه سرنوشت بافت و بناهای تاریخی تون به تلخی طبس نبود و محلهي سردشت در شمال شهر قدیم و چندی از بناهای تاریخی آن برجای مانده است. بناهایی که هر چند ناقص اما تا حدی بیانگر ویژگیهای تاریخی معماری در این شهر است.
عکس هوایی [۲] سال ۱۳۳۵ش تون را پیش از زلزله و تخریب نشان میدهد که در آن ارگ و شارستان اطرافش با مداخلات و خیابانکشیهای جدید مشخص است. قسمت زردرنگ محلهی سردشت و قسمتهای قرمزرنگ بناهای باقیمانده از تون تاریخی است. به ترتیب از بالا مسجد جامع، سمت راست مدرسهی علیا، مدرسهی حبیبیه و آرامگاه میرتونی، سمت چپ امامزاده سلطان محمد و سلطان ابراهیم، نقطهی قرمز کوچک حوضانباری مسجد سیدی، و دو قسمت پایینی از راست حمام تون و مسجد کوشک به چشم میخورد. هر چند تعدادی خانه و بنای دیگر نیز باقی مانده که به دلیل کوچک بودن در نقشه قابل تشخیص نبود.
بنا بر کتیبهای که نقل است بر محراب مسجد وجود داشت و بر آن تاریخ ۵۵۴ ذکر شده بود، احتمالاً کهنترین بنای تون که امروز پابرجا است مسجد کوشک است؛ اگرچه مسجد تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته و آنچه از سردر و ورودی آن پابرجاست محصول دورهي تیموری است [۳]. با اینحال ساختار شبستانی ستوندار آن برای قرن ششم نهتنها قابل باور نیست بلکه حتی میتوان قدمت مسجد را به پیشتر از این تاریخ نیز نسبت داد. زیرا از قرن ششم به بعد کمتر مسجدی در خراسان میتوان یافت که ایوانی در خود نداشته باشد. اگر مجادلات تاریخپژوهانه را وابنهیم آنچه از موقعیت شهری مسجد درخور توجه است، قرارگیری آن در جنوبیترین قسمت شهر پیش از زلزله و چسبیدنش به حصار شهر است. شاید روزگاری شهر در آن سمت تراکم بیشتری داشته و بعدها حصار جابهجا شده باشد. به هر روی مسجد در روزگار پیش از زلزله نیز بیشتر همجوار زمینهای کشاورزی و چند خانهی محدود بوده تا کوچهها و خانهها. شاید نامش نیز به همین سبب باشد.
مسجد سیدی مسجد کوچک دیگری است که برخلاف مسجد کوشک کاملاً در میان محلهی سادات (که امروزه اثری از آن برجای نیست) قرار دارد. نکتهای که هر دو مسجد را به هم پیوند میدهد، حضور آبانبار یا آنطور که در تون مینامندش «حوضانباری» است. گویی واقفان و سازندگان مساجد تون میدانستند که در این منطقهی خشک ساخت آبانبار به همان میزان مسجد ضروری است. حوض تاریخ ۸۹۰ق بر خود دارد [۴] که در نوع خود آبانباری بسیار کهن بهشمار میرود. حدس بر این است که تاریخ مسجد نیز نباید از این تاریخ دور باشد. اگر چنین باشد علاقهی مردم تون به ساخت مسجد با شبستان ستوندار درخور توجه است. رونق تون در صفویه این مسجد را نیز بینصیب نگذاشت و گچبری محراب آن احتمالاً محصول همان دوران است.[...]
🔸برای مطالعهی ادامه و نسخهی کامل این یادداشت به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://telegra.ph/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-05-23-2
#یادداشت #امیرحسین_مقتدایی
@asmaaneh
📢جلسهی هشتم معمای تاریخ: تاریخِ تاریخنگاری هنر ایران
🔹با حضور امیر مازیار
🔹زمان: شنبه، ۳ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۳۰
🔹جلسه در کلابهاوس، گوگلمیت و یوتیوب برگزار میشود.
برای ورود از طریق کلاب هاوس:
https://www.clubhouse.com/invite/ED7I9Ygo4Lb2eNzprA6nG9N5kJOpt13jQdr:E661tMq9Qelkb97lgiKrg1B6-WVJYl465E61Ws96lo8
برای ورود از طریق گوگل میت:
https://meet.google.com/qmv-cjnf-ncd
و برای ورود از طریق یوتیوب از پیوند زیر استفاده کنید:
https://www.youtube.com/channel/UChEJTURDqHrYBAWt0MUs2EA
@didgahenochannel
#خبر
@asmaaneh
📚پرسشهای معماری: گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
قسمت سوم:
منظور از معماری چیست؟ - بخش دوم
🔸با حضور مهرداد قیومی بیدهندی
🔸تهیهشده در مدرسهی نوروزگان
🔸برای مشاهدهی نسخهی تصویری گفتوگوی قسمت سوم، میتوانید از طریق نشانی زیر به وبسایت رسانهی چهارراه مراجعه کنید:
https://chaharrah.tv/qayyoomi-archque-03-1404-02-31/
#نوروزگان #مهرداد_قیومی #پرسشهای_معماری
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: استحکامات شهر
ستاره صابرینژاد
#پیرنیا #ستاره_صابرینژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh