2845
آسمانه: در تاریخ و تئوری معماری و هنر ــــــــــــــــــــــ با این نشانی با ما تماس بگیرید: asmanehchannel@gmail.com ــــــــــــــــــــــ نقل مطالب آسمانه در صورت ذکر نام این کانال و درج پیوند (لینک) آن مجاز است.
📢انجمن علمی معماری دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌کند:
لوکوربوزیه: آغاز
سفرنامه‌ی لشو دو فوند، زادگاه لوکوربوزیه
🔸به روایت یحیی سپهری
و میزبانی ایرج معینی
🔸با گفتاری از پروفسور ژاک گوبلر، استاد تاریخ هنر دانشگاه EPFL سوئیس
🔹زمان: شنبه، ۲۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، ساعت ۱۳ تا ۱۴:۳۰
🔹مکان: دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‌ی معماری و شهرسازی، سالن دفاع (آکواریوم)
#خبر
@asmaaneh
📢 نخستین نشست از سلسله‌نشست‌های تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر: بحث در اعتبار اصطلاح «معماری منظر»
🔹برگزارکنندگان: آسمانه و نوروزگان با همکاری متن‌آویس
🔹سخنرانان:
سید حسن تقوایی
کاوه رشیدزاده
نیلوفر رضوی
مهرداد قیومی بیدهندی
روح‌الله مجتهدزاده
🔸زمان: سه‌شنبه، ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۸.
🔸شرکت در این نشست به‌صورت مجازی و از طریق پایگاه متن‌آویس به نشانی زیر امکان‌پذیر است:
https://www.skyroom.online/ch/matnavis/discussion-on-the-validity-of-common-persian-translation-of-landscape-architecture
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «ذهنیات معماری در مکتوبات فارسی: در شرق ایران‌زمینِ سده‌های نخست اسلامی»
فرزاد زره‌داران
نشر و پژوهش شیرازه کتاب، ۱۴۰۴
انسان از زمانی که به برآوردن بنایی عزم می‌کند با تصمیم‌هایی رو‌به‌روست و به موضوعاتی می‌اندیشد؛ اینکه بنایش را در چه جایی برآورد؛ در تعیین جایگاه استقرار بنایش چه ملاحظاتی داشته باشد؛ عاملانی که برای برآوردن بنا برمی‌گزیند چه ویژگی‌هایی داشته باشند؛ تعاملات او با عاملان مختلف معماری چگونه باشد؛ در تعیین طرح بنا به کدام یک از عاملان معماری رجوع کند؛ اساساً کدام یک از عاملان معماری را عامل معماریِ اصلی در برآوردن بنا می‌داند؛ در تعیین طرح بنا چه ملاحظاتی را در نظر می‌آورد؛ چه عواملی را در نتیجه‌ی عمل معماری و کیفیت بنایی که برخواهد آورد اثرگذارتر می‌داند؛ ترجیح می‌دهد که کدام ساخت‌مایه‌ها را در بنا به کار برد؛ هر ساخت‌مایه را برای چه کاری مناسب می‌داند؛ چه صفاتی را برای بنایش می‌پسندد؛ تمایل دارد که بنایش به کدام بناها شبیه باشد؛ از پدید آمدن چه صفات و رویداد‌هایی در بنایش بیم دارد؛ و اندیشه‌های این‌چنینی دیگر. همگی اینها از لحظه‌ای که انسان به برآوردن بنایی عزم می‌کند با او همراه است و همین اندیشه‌هاست که نحو مداخله‌ی مادی و ملموس انسان در طبیعت را تعیین می‌کند. در کتاب حاضر در پی شناسایی اندیشه‌های این‌چنینی در پاره‌ای از تاریخ و جغرافیای ایران‌زمینیم.
🔸فهرست مطالب کتاب:
درآمد (به‌قلم مهرداد قیومی بیدهندی)
مقدمه
▫️فصل اول: اهمیت موضوع کتاب در آیینه‌ی منابع فارسی
۱- ۱. برخی از ذهنیات معماری
۱- ۲. برخی از پدیده‌های اثرگذار در معماری
▫️فصل دوم: خدا و معماری
۲- ۱. گستره‌ی معماری
۲- ۲. پدید آمدن معماری بر زمین
۲- ۳. خدای آبادگر و خدای ویرانگر
۲- ۴. پیوند محصولات معماری و خدا
۲- ۵. اهمیت اراده‌ی خدا
۲- ۶. تحسین و تقبیح معماری در نسبت با خدا
۲- ۷.خدا معیار دسته‌بندی بناها
▫️فصل سوم: بهشت و مطلوبات معماری
۳- ۱. مطلوبات معماری
۳- ۲. بهشت و آثار آن
۳- ۳. نسبت بهشت و مطلوبات معماری
▫️فصل چهارم: انسان و معماری
۴- ۱. عاملان معماری
۴- ۲. حاضران در آثار معماری
فصل پنجم: مواضع و ساخت‌مایه‌ها
۵- ۱. مواضع
۵- ۳. ساخت‌مایه‌ها و اجزا
نتیجه
فهرست منابع
نمایه
🔸برای اطلاعات بیشتر به سایت انتشارات نشر و پژوهش شیرازه کتاب مراجعه کنید:
https://B2n.ir/zf2759
#کتاب_تازه #فرزاد_زره‌داران
@asmaaneh
📢در باب تعامل عکاسی و معماری
«عکاسی معماری و سنت مستندنگاری»
🔹برگزارکنندگان: انجمن‌‌های علمی دانشجویی معماری و عکاسی دانشگاه تهران و مجمع مطالعات معماری ایران
🔹سخنران:
رضا صوفی
🔸زمان: دوشنبه، ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت: ۱۶ تا ۱۸
🔸مکان: دانشگاه تهران، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشکده‌ی هنرهای تجسمی، تالار ایران
🔸برای اطلاعات بیشتر به پیوند زیر مراجعه کنید:
/channel/iascouncil
#خبر
@asmaaneh
✏️مطالب آسمانه در یک سال اخیر
در سالی که گذشت، مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و اخبار گوناگون در آسمانه منتشر شد؛ کتاب‌ها، مقالات، اسناد، نشریات، واژگان مرتبط، وبگاه‌ها و پادکست‌های گوناگونی معرفی شد؛ گزیدههایی از منابع مرتبط عرضه شد؛ و برای نخستین بار گفت‌وگوهایی با متخصصان غیرایرانی به انجام رسید و آموزه‌هایی از کریم پیرنیا در اختیار مخاطبان قرار گرفت.
🔸یادداشت‌ها، کتاب‌ها، مقالات، پادکست‌ها
ما در این یک سال افتخار این را داشتیم که به‌جز یادداشت‌های اشاره‌شده در کتابچه‌ی سال ۱۴۰۳، مطالب نوشتاری یا گفتاری شماری از متخصصان و همراهان آسمانه همچون بابک خضرائی، مرتضی رضوانفر، روح‌الله مجتهدزاده، ولی‌الله کاووسی و ...، تقریظ‌های نوشته‌شده در کتاب‌های تازه یا نظرات دانشوران درباره‌ی آنها را نیز بازنشر کنیم. سپاس از همه‌ی عزیزانی که مطالبشان را در اختیارمان قرار دادند.
🔸آموزه‌های کریم پیرنیا
این آموزه‌ها که در قالب نسخه‌های صوتی و نوشتاری در آسمانه منتشر می‌شود، صدا‌ی ضبط‌شده‌ی کلاس‌های کریم پیرنیا در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۰ است که به لطف حمیدرضا جیحانی در اختیار آسمانه قرار گرفت. ستاره صابری‌نژاد گزیده‌ای از این جلسات را گردآوری و در قالب مجموعه‌ای از پرونده‌های صوتی و نوشتاری تنظیم کرده است. این مجموعه با عنوان «پای درس استاد پیرنیا» در آسمانه در دسترس است و مطالب مندرج در آن را می‌توان ذیل چند عنوان در آسمانه جست و یافت:
۱. خودبسندگی
۲. پرهیز از بیهودگی
۳. درون‌گرایی
۴. مکتب‌های معماری اسلامی
۵.. عیلامی‌ها
۶. معماری اورارتویی
۷. برساو کردن
۸. شیوه‌های معماری ایران
۹. سنت‌های ساخت رها‌شده (ستون‌های مادی)
۱۰. استودان
۱۱. تپه‌ی نوشیجان
۱۲. پاسارگاد
۱۳. پوشش سقف در معماری سنتی ایران
۱۴. پارت‌ها
۱۵. آثار دوره‌ی اشکانیان
۱۶. آثار دوره‌ی ساسانیان
۱۷. ارسن بیشاپور
۱۸. نیایشگاه آناهیتای بیشاپور، آتشکده‌ی نیاسر
۱۹. آتشکده‌ی آذرگشنسپ
۲۰. ورود اسلام به ایران
۲۱. شیوه‌ی خراسانی
۲۲. مساجد اولیه‌ی خراسانی
۲۳. مساجد بومسلمی
۲۴. شیوه‌ی رازی
۲۵. گنبد قابوس
۲۶. معرفی برخی بناهای شیوه‌ی رازی
۲۷. دوره‌ی اول شیوه‌ی آذری
۲۸. سلطانیه
۲۹. دوره‌ی دوم شیوه‌ی آذری
۳۰. مسجد
۳۱. اجزای مسجد
۳۲. اجزای مسجد (۲)
۳۳. جهت بناها در شهر
۳۴. شیوه‌ی اصفهانی
۳۵. آثار معماری ایران به شیوه‌ی اصفهانی
۳۶. آثار معماری ایران به شیوه‌ی اصفهانی (۲)
۳۷. آثار معماری ایران به شیوه‌ی اصفهانی (۳)
۳۸. آثار معماری ایران به شیوه‌ی اصفهانی (۴)
۳۹. معماری ایران در دوره‌ی قاجاریه
۴۰. مدارس سنتی ایران
۴۱. مکتب‌خانه و کتابخانه
۴۲. بازار
۴۳. بازارهای فصلی، محلی، هفتگی و روزانه
۴۴. بازار و میدان
۴۵. حمام
۴۶. آب‌انبار
۴۷. سقاخانه، جوی، آبشخور و یخچال
۴۸. خانه
۴۹. پیمون و مدول در ساخت خانه
🔸معرفی اسناد
در سال گذشته مجموعه‌ای از اسناد محفوظ در مرکز اسناد کتابخانه‌ی ملی ایران در آسمانه معرفی و بخشی از محتوای موجود در آنها منتشر شد:
۱. دو پاره از اسناد تعمیرات آرامگاه شیخ فریدالدین عطار نیشابوری
۲. گزارش‌ها، پلان‌ها و نقشه‌های طرح مجموعه‌ی شهستان
۳. درخواست تبدیل اراضی قزل‌قلعه به پارک عمومی
۴. گزارش تعیین مالک غرفه‌ها و مستغلات اطراف میدان نقش جهان اصفهان
۵. طرح توسعه‌ی بازار حاجی شیراز
۶. نقشه‌هایی از تهران، آبادان، تبریز، مشهد، شیراز
🔸معرفی پلتفرم و وبگاه:
وبگاه «امامزاده یحیی ورامین: نمایشگاهی آنلاین از زیارتگاهی ایرانی»
پلتفرم DARIAH ERIC
🔸گزیده
گزیدههایی از کتاب‌نگاشت توضیحی نظریه‌های تاریخ معماری و هنر، گردآوری‌شده توسط مهرداد قیومی بیدهندی و دیگران
گزیده‌ای از مجله‌ی پیک سعادت نسوان، گردآوری‌شده توسط شادی پیروزی و هادی میرزانژاد موحد
گزیده‌ای از «چرخش روایی در شهرسازی: مرور انتقادی»، نوشته‌ی لیون امیل
گزیده‌ای از رمان ظرافت جوجه‌تیغی؛ گسیختگی و پیوستگی، نوشته‌ی موریل باربری
گزیده‌ای از «وعده‌ی دیدار در تاریخ: شکل‌هایی از مواجهه با کتاب‌های دست چندم»، نوشته‌ی سید فرزام حسینی
🔸گفت‌وگوهای آسمانه
در سال گذشته، به لطف صفا محمودیان و محمدمهدی طاهری، آسمانه توانست با سامر عکاش و آتیلیو پتروچولی گفت‌وگو کند. گفت‌وگو با عکاش به‌صورت مکتوب و گفت‌وگو با پتروچولی به‌صورت تصویری در آسمانه در چند نوبت منتشر شد و هم‌اکنون نیز در دسترس است.
@asmaaneh
📆به‌مناسبت سالگرد تأسیس آسمانه [ص ۲ از ۲]
🔸تاریخچه‌ی تأسیس و دست‌اندرکاران آسمانه
آسمانه در ابتدا نام یک گروه گوگلی منحصر به استادان و دانشجویان کارشناسی ارشد رشته‌ی مطالعات معماری ایران در دانشگاه شهید بهشتی بود که در سال ۱۳۸۶ شروع به فعالیت کرد. کمی بعد استادان و دانشجویان مطالعات معماری ایران در دانشگاه هنر اصفهان نیز به اعضای این گروه پیوستند و در بحث‌ها شرکت کردند. در سال ۱۳۹۵ بود که گروه تلگرامی آسمانه جایگزین گروه گوگلی، و بستر تازه‌ای برای تبادل نظر و دانش افراد شد.
🔸کانال تلگرام آسمانه
کانال تلگرام آسمانه در اردیبهشت ۱۳۹۵، با زحمات سمانه محسنی حسین‌آبادی و زهرا گلشن، زیر نظر مهرداد قیومی بیدهندی تأسیس شد. محتوای مطالب این کانال با تلاش‌های جمعی از دانش‌آموختگان رشته‌ی مطالعات معماری ایران، از جمله صبا مدنی، دنا شمسی‌زاده، مطهره دانایی‌فر، محمد فلاح و سینا سلطانی ارتقا یافت. نشانی این کانال در اواخر سال ۱۳۹۵ تغییر کرد و کانال جدیدی برای آسمانه ایجاد شد که تا به امروز نیز برپاست.
دبیری کانال تلگرام از سال ۱۳۹۵-۱۳۹۸ بر عهده‌ی ریحانه حیدری، و تهیه و نظارت بر کیفیت مطالب بر عهده‌ی صبا مدنی و دنا شمسی‌زاده بود. از سال ۱۳۹۹ و با پیوستن فرزاد زره‌داران به جمع دست‌اندرکاران کانال، ساختار جدیدی برای مدیریت آسمانه ایجاد، و هیئت تحریریه‌ای برای آن تعریف شد. صبا مدنی، دنا شمسی‌زاده و فرزاد زره‌داران در بازه‌ی ۱۳۹۹-۱۴۰۲ در زمره‌ی هیئت تحریریه و گردانندگان اصلی کانال آسمانه به شمار می‌رفتند.
از سال ۱۴۰۲ و با پیوستن اعضای جدید (مهسا پوراحمد و سارا بمانیان) به هیئت تحریریه، دبیرانی برای آماده‌سازی دسته‌های موضوعی مختلف تعیین، و فرزاد زره‌داران سردبیر آسمانه شد. این ساختار تا اواخر سال ۱۴۰۳ پابرجا بود. هم‌اکنون سارا بمانیان، دنا شمسی‌زاده، صبا مدنی و مهسا پوراحمد (سردبیر) اعضای هیئت تحریریه‌ی آسمانه را تشکیل می‌دهند و عزیزانی در گرداندن و آماده‌سازی دسته‌ای از مطالب یاری‌شان می‌کنند. مطهره دانایی‌فر، ستاره صابری‌نژاد، و مهیار ابراهیم‌زاده از جمله‌ی این عزیزان‌اند. همچنین لازم می‌دانیم که از کمک‌ها و لطف دوستانی همچون روح‌الله مجتهدزاده، صفا محمودیان، محمدمهدی طاهری، مریم شاییان، منیژه قاضیا، وحید آقایی، مجتبی مهرعلی، فاطمه باقری، زینب تمسکی و دیگر عزیزان دیده و نادیده که طی این سال‌ها و به فراخور موضوع یاری‌مان کرده‌اند تشکر کنیم.
🔸وبگاه و صفحه‌ی اینستاگرام آسمانه
وبگاه آسمانه که تحت نظارت و مدیریت هیئت تحریریه‌ی آسمانه است، کمی بعد از کانال تلگرام، در خرداد ۱۳۹۵، و با تلاش‌های مطهره دانایی‌فر، یحیی سپهری و مرحوم بیتا قهرمانی آغاز به کار کرد. به دلیل مشکلات فنی پیش‌آمده، وبگاه آسمانه هم‌اکنون در دست بازنگری و طراحی مجدد است که به لطف بابک ونداد و مهرنوش دلشاد (مدیر وبگاه آتی)، پیش می‌رود.
صفحه‌ی اینستاگرام آسمانه نیز تحت نظر و مدیریت هیئت تحریریه‌ی آسمانه است. این صفحه در آبان ۱۳۹۹ ایجاد شد و فرزاد زره‌داران نخستین دبیرش بود.
مطالب منتشرشده در وبگاه و صفحه‌ی اینستاگرام متکی به مطالب کانال تلگرام آسمانه است.
🔸راه ارتباط
آسمانه هیچ وابستگی مادی و معنوی به هیچ دانشگاه یا مؤسسه یا رشته‌ی دانشگاهی‌ای ندارد و همواره مشتاق شنیدن و خواندن نظرهای مخاطبانش و انتشار مطالب ارسالی ایشان است. لطفاً ما را از طریق نشانی درج‌شده از پیشنهادها و انتقادها و نوشته‌های جدیدتان آگاه کنید.
asmanehchannel@gmail.com
از اینکه تا اینجا همراهمان بوده‌اید سپاسگزاریم.
- آسمانه
@asmaaneh
📢 شنبه‌های باستان‌شناسی بهشتی: چالش‌های باستان‌شناسی دوران اسلامی
🔹با حضور:
دکتر رضا نوری‌شادمهانی
دکتر محمداسماعیل اسمعیلی جلودار
دکتر سعید امیرحاجلو
دکتر مجید منتظر ظهوری
🔹برگزارکننده: گروه باستان‌شناسی و انجمن علمی دانشجویی باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با همکاری مؤسسه‌ی باستان‌شناسی دانشگاه تهران
🔸زمان: شنبه، ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۷ تا ۱۹
🔸مکان: دانشگاه تهران، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، طبقه‌ی ۴، تالار مولوی
#خبر
@asmaaneh
✏️ به‌مناسبت روز خلیجفارس:
نقش فرماندهان گرجی‌تبار در تحکیم اقتدار ایران در خلیجفارس
#یادداشت #مرتضی_رضوانفر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: پیمون و مدول در ساخت خانه
ستاره صابری‌نژاد
در گذشته تمامی اندام‌ها و اجزای خرد و بزرگ خانه‌ها را بر اساس مدول و پیمون می‌ساختند. اندازه‌ی پیمون، بسته به کوچک یا بزرگ بودن خانه‌ها، متفاوت بود؛ مثلاً پیمون‌های بزرگ به ابعاد ۴۸ × ۴۸ گز برای خانه‌های بزرگ، و پیمون‌های کوچک به ابعاد ۳۲ × ۳۲ گز برای خانه‌های کوچک بود. همچنین خرده‌پیمون که مختص خانه‌های بسیار کوچک بود ابعاد ۱۶ × ۱۶ گز یا ۲۴ × ۲۴ گز داشت. صاحب‌خانه برای ساخت خانه‌اش تمامی فضاهای لازم را به استادکار متذکر می‌شد. استادکار ابتدا زمین را گز و آن را به چهارضلعی‌های غیر منتظم تقسیم‌بندی می‌کرد. سپس برای برداشت دقیق زمین، قطرهای چهارضلعی‌ها را می‌کشید و در آخر شکل زمین را رسم می‌کرد. مرحله‌ی بعدی گُنج یا گنجاندن فضاهای لازم بر اساس خواست صاب‌خانه بود. استادکار قبل از اجرای خانه، چگونگی چیدمان فضاها را بر روی دو تخته که میانش لولا بود می‌کشید. سپس تعداد زیادی تخته‌ی گچی تهیه می‌کرد و به صورت شماتیک تخته‌های گچی را به عنوان دیوار فضاها بر روی نقشه‌ی کشیده‌شده روی دو تخته، قرار می‌داد. سپس تخته‌ی منقش به نقشه‌ی خانه و تخته‌های گچی را نزد صاحب‌خانه می‌برد و طرح را نشان می‌داد. اگر فضایی از حیث اندازه و پیمون نظرِ صاحب‌خانه را جلب نمی‌کرد، استادکار نقشه‌ی اولیه را تغییر می‌داد و پس از تغییرات لازم و با تأیید صاحب‌خانه شروع به ساخت خانه می‌کرد. هر کدام از خانه‌ها با پیمون و اندازه‌های متفاوت معمولاً دارای فضاهایی مانند اندرونی، بیرونی، باربند و اصطبل بودند. همچنین بیشتر آنها پادیاو و گودال باغچه داشتند. اندرون جایی مختص افراد اصلی خانه و بیرونی مختص مهمان بود. در خانه‌های پدرسالاری نیز که همه‌ی فرزندانِ مجرد و متأهل در یک خانه زندگی می‌کردند، اتاق‌ها را به گونه‌ای می‌ساختند که افراد هیچ‌گاه مزاحم یکدیگر نبودند. همچنین افراد نامحرم مانند داماد خانواده اتاقی مجزا داشت. تنها اندام مشترک در خانه، آشپزخانه بود که همه‌ی افراد از یک آشپزخانه استفاده می‌کردند. در گذشته علاوه بر پیمون و مدول، ویژگی‌های اقلیمی نیز نقش بسیار مهمی در نوع و نحوه‌ی ساخت فضاها در خانه داشت. به کار بردن عایق و پنام در برابر گرمای مزاحم خورشید (مانند استفاده از گنبد، دو پوسته کردن سقف‌ها و تیغه‌های تابش‌بند یا آفتاب‌شکن بر روی پنجره‌ها و درها)، همچنین جهت قرارگیری خانه (رون اصفهانی، رون راسته و کرمانی) نسبت به کوه‌های اطراف شهر و جهت وزش باد مطلوب، از اصول ساخت خانه در معماری گذشته‌ی ایران بود.
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
📢مؤسسه‌ی تاریخ هنر Kunsthistorisches فلورانس برگزار می‌کند:
کارگاه «مادیت زیارت در جهان اسلام متقدم»
🔸تاریخ برگزاری: ۲۷-۲۹ اکتبر ۲۰۲۵ | ۵ - ۷ آبان ۱۴۰۴
🔸محل برگزاری: فلورانس، مؤسسه‌ی تاریخ هنر Kunsthistorisches
🔸مهلت ارسال مدارک لازم جهت ثبت نام در کارگاه: ۱۸ مه ۲۰۲۵ | ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴
The Materiality of Ziyāra in the Early Islamic World
Marking graves, building tombs, and performing funeral rites are disapproved of—or outright forbidden—by certain segments of Islamic law, with the strictest interpretations labelling these practices as anti-Islamic innovations (bidaʿ). Various prophetic ḥadīths in the canonical collections of the 3rd/9th century categorically prohibit plastering (tajṣīṣ), constructing (bināʾ), and inscribing (kitāba) on graves and firmly oppose visiting, praying at, or even sitting near them. The effects of this radically prohibitive stance have persisted in modern times as manifested in the systematic destruction of tombs and mausolea by the Wahhabis in Saudi Arabia.
This notwithstanding, a substantial body of material and textual evidence attests to precisely the opposite: namely, that by at least the 3rd/9th and 4th/10th centuries, marking, constructing, and visiting tombs was already firmly established as one of the most distinctive features of Islamic culture and practice. As Oleg Grabar notes, "one of the most characteristic buildings of Islamic architecture is, without doubt, the monumental tomb"—a phenomenon suggesting the pre-existence of a cultural and ritual dimension in early Islam centred around ziyāra, the visitation of holy places associated with revered figures and their legends. This challenges the common notion that a prohibitive Islamic orthodoxy concerning burials and commemoration was followed by a deviant innovation in the 3rd/9th-4th/10th centuries. Instead, it suggests that commemorative practices and prohibitive stances both emerged at an early stage, as coexisting and interdependent phenomena.
🔸برای کسب اطلاعات بیشتر به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://networks.h-net.org/group/announcements/20066854/cfp-workshop-materiality-ziyara-early-islamic-world-kunsthistorisches
#خبر
@asmaaneh
🔖دریا خیلی پرشکوه است؛
گزیده‌ای از داستان باشبیرو، نوشته‌ی محمود دولت‌آبادی
خدو گفت:
- دریا خیلی پرشکوه است. خیلی هم ترس‌آوره!
حله سر فرو آورد و گفت «اوم». انگار که خدو حال دل او را هم با آوردن کلمه‌ی «ترس» باز گفته بود. خدو این را فهمید، اما به روی خود نیاورد. گفت:
- شگفت‌انگیز هم هست.
حله این‌بار هم سر خود را تکان داد. اما دیگر نمی‌خواست درباره‌ی دریا چیزی بشنود. مثل این بود که هر چه بیشتر وصفش را می‌شنید بیشتر در خود احساس هراس می‌کرد. پیش از این، دریا خیال او را برانگیخته بود، اما حال داشت اضطراب را در دلش بیدار می‌کرد. [...]
خدو سینی را از دست صباح ستاند و جای صافی گذاشت و خواست که حله بنشیند و خودش هم نشست و نگاهش به سراغ جاشوها رفت که با ناخدا دور اجاق چمبره نشسته بودند و چای سر می‌کشیدند. حالا وقت راحتیشان بود. می‌خوردند و توی آفتاب می‌لمیدند تا نزديك غروب که بر می‌خاستند و با ضرب ،هوی، هوی تور انباشته از ماهی را از دل دریا بالا می‌کشیدند.
خدو لیوان چای را برداشت، آن را به دست حله داد و گفت:
- سر بکش! طعم دیگری داره؟
خودش هم لیوانی را برداشت و مشغول نوشیدن شد.
بعد از ناهار وقتی که خورشید رو به غروب غلتید، هوا به هم خورد. اول لکه‌های ابر گله به گله آسمان را گرفتند، بعد فراهم آمدند، در هم دوخته شدند و یکپارچه همه‌ی آسمان را مثل لحاف بزرگی در خود گرفتند و روی دریا سر به سر سایه شد. سایه‌ای تار و سیاه. مثل وقت قبل از دمیدن سپیده. اما نه به آن زلالی و آرامش بلکه غبارآلود و خفه و وهم‌آور.
چشم‌انداز تنگ‌تر شد و هوا به اندازه‌ی يك خيمه‌ی بزرگ، به هم آمد و بسته شد. طوری که شعاع نگاه‌ها کوتاه شد، کوتاه‌تر، تا حدی که شبح افراد بزرگ‌تر از پیش به جلوه در آمدند و لمبش آرام لنج بهم خورد و جایش را بی‌قراری و تکان و لرزش‌های جا و بی‌جای تند و شدید گرفت. در این هنگام ناخدا و جاشوها به تلاشی افتاده بودند که تور را از آب بگیرند. اما طغیان و خروش آب حالی حالی مهلتشان نمی‌داد که نیروی تن و جان خود را به کار بیندازند. موج از پس موج بر می‌آمد، شپات به بدنه‌ی لنج می کوبید و آب به صورت‌ها می پاشید و باز پس می‌رفت و پیش می‌آمد. خدو به سویشان دوید و در کنار صباح و محمد پنجه به تور انداخت؛ ناخدا «علی» می گفت و بقیه «علی» می کشیدند.
- على هووى.
- على هووى.
- على على ...
- على على...
در این وقت خدو و جيروك هم همراه جاشوها «علی علی» می‌گفتند: زیرا خوب حس می‌کردند که این نوای هماهنگ چگونه همه‌ی نیروها را یکپارچه به کار می‌اندازد. اما دریا همچنان می‌جوشید و می‌خروشید و خروشش لحظه‌به‌لحظه بالاتر می‌گرفت و موج‌ها گله‌گله سوار دوش هم می‌شدند، فرو می‌غلتیدند و باز بر می‌جهیدند، خود را در خود می‌پیچیدند و سر در دل هم فرو می‌کردند، مشت بر سر و روی خود می‌کوفتند، بال بر می‌کشیدند، نعره سر می‌دادند و باز به خود می‌پیچیدند. دل دریا آشوب شده بود انگار. نه، دیوانه بود پنداری. با این‌همه مردان تور را به لنج کشیدند و دریا دمی دیگر آرام گرفت و از میان غبار کوری که رویش پوشانده بود نمای جزیره پیدا شد و جيروك به نزديك خدو آمد و گفت: من در جزیره پیاده می‌شوم.[...]
🔸دولت‌آبادی، محمود. باشبیرو. تهران: مسعود سعد، ۱۳۵۷، ص۳۸-۴۰.
#گزیده
@asmaaneh
📢فراخوان ارسال مقاله برای همایش «آرامستان‌ها همچون جزئی از منظر طی قرون»
🔸برگزار کننده: آکادمی علوم چک
🔸زمان برگزاری: ۵- ۶ نوامبر ۲۰۲۵ | ۱۴- ۱۵ آبان ۱۴۰۴
🔸محل برگزاری: مؤسسه‌ی تاریخ هنر، آکادمی علوم چک، پراگ
"Cemeteries as Part of the Landscape Through the Centuries"
This year’s theme is Cemeteries as Part of the Landscape Through the Centuries, focusing on the role of burial grounds in social, urban, and natural environments. The conference seeks to create a space for scholars from various academic fields and methodological backgrounds and to offer a platform for discussing cemeteries’ historical, anthropological, artistic, and social aspects.
Suggested topics include, but are not limited to, the following:
• Cemeteries as part of the anthropological landscape – the role of cemeteries in collective memory and social identity
• Cemeteries as part of the cultural landscape – the role of burial sites in urban and natural environments, their preservation and transformation
• Cemeteries as part of the social landscape – the social role of burial grounds and their place within human communities
• The “sepulchralization” of public space – from individual graves to family chapels, from churchyards to large cemeteries and memorial complexes, their development and functions across different cultural contexts
🔸مهلت ارسال چکیده: ۳۱ مه ۲۰۲۵ | ۱۰ خرداد ۱۴۰۴
🔸کسب اطلاعات بیشتر:
https://arthist.net/archive/47310
#خبر
@asmaaneh
✏️کو معمار؟!
محسن عباسی هرفته
#محسن_عباسی_هرفته #یادداشت
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «میزها و دیوارها؛ آیا دفترهای کار زنده می‌مانند؟»
شیلا لایمینگ
ترجمه‌ی مریم پوراسماعیل
اطراف، ۱۴۰۳
🔺شیلا لایمینگ در میزها و دیوارها ایده‌ی پول دادن برای خوشایند کردنِ پول درآوردن را تکه‌تکه باز می‌کند تا سرنخ‌هایی درباره‌ی پیوند ماهیت کار بار فضا، شکل و شمایل دفترها و کیفیت رابطه‌ی انسان و سازمان بیابد و البته درباره‌ی دلالت‌های همه‌ی اینها برای آینده‌ی «دفتر کار». لایمینگ در جست‌وجوی پاسخ پرسش‌هایش از رویکردهای مطالعات فرهنگی، پژوهش تاریخی و خاطره‌پردازی شخصی کمک می‌گیرد و تصویر دفتر کار را در آثار ادبی و سینمایی هم بررسی می‌کند.
میزها و دیوارها ادای احترام به مکان‌ها، آدم‌ها و اشیایی است که باعث شده‌اند «دفتر کار» در طول تاریخ کار کند.
🔸فهرست کتاب:
همه‌جا دفتر کار است.
مقدمه
آدم‌ها هنوز دفتر کار را دوست دارند.
یک: دفتر کار به منزله‌ی فضا
خرت‌وپرت‌ها به اندازه‌ی آدم‌ها مهم‌اند.
دو: دفتر کار به منزله‌ی موزه‌ی اشیاء
از طبقه‌ی بالا پرت می‌شوند پایین.
سه: دفتر کار به منزله‌ی سلسله‌مراتب
دفتر کار، یک بیلبورد بزرگ
چهار: دیگر چه نیازی به دفتر کار؟
#کتاب_تازه #مریم_پوراسماعیل
@asmaaneh
📢یازدهمین همایش مدرسه‌ی مطالعات مملوک
🔹زمان برگزاری: ۸- ۱۰ مه ۲۰۲۵ | ۱۸- ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
🔹مکان برگزاری: دانشگاه کوئین مری لندن
🔸برخی از موضوعات مورد بحث:
Mamluk Legal Systems
Law and Justice in the Mamluk Countryside
Between Mamluks and Franks: untangling layers of history in military architecture, narrative sources, and legal discourses.
New Perspectives on the Genesis of the Circassian Regime
Mamluk Polymaths: Interdisciplinarity, Rigor, and Aesthetics
Exact Sciences in the Mamluk Realm
Gaza’s Mamluk Heritage
Sufi Thought and Practice in the Mamluk Realm
Beyond Urban Shadows: Reassessing Rural Communities in the Late Medieval Islamic World (7th/13th-10th/16th centuries).
🔸برای کسب اطلاعات درباره‌ی همایش، سخنرانی‌ها و ثبت نام به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://networks.h-net.org/group/announcements/20065335/programme-eleventh-conference-school-mamluk-studies-london-may-8-10
🔸مهلت ثبت نام برای شرکت در همایش: ۲۵ آوریل ۲۰۲۵ | ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
🔸راه ارتباطی:
history-sms2025@qmul.ac.uk
#خبر
@asmaaneh
📝واژه‌ی هفته: prytaneum
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژه‌گزینی نوروزگان
▪️prytaneum
▫️ پریتانیوم
ـ تعریف:
بنایی عمومی در شهرهای یونان باستان، مشتمل بر تالار اجتماعات، مکان نگهداری آتش‌دان مقدس، و دیوان‌خانه‌های اصلی شهر، که در آنجا میهمانان رسمی را پذیرایی و بزرگان شهر را تکریم می‌کردند
ـ مثال کاربرد واژه در جمله:
موقعیت پریتانیوم در شهر آتن باستان ثابت نماند و در طی تاریخ چند بار تغییر کرد.
🔸برای اطلاعات بیشتر و مشاهده‌ی روابط زبانی این واژه به پیوند زیر در واژگار مراجعه کنید:
https://vazhgar.com/lexicon/word/12687
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
📢 سلسله نشست‌های سندشناسی پژوهشکده‌ی اسناد:
نشست تخصصی «بحث در اصالت و جعل سند»
🔹برگزارکننده: سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی
🔹سخنران:
عمادالدین شیخ‌الحکمایی
🔸زمان: دوشنبه، ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۰ تا ۱۲
🔸مکان: آرشیو ملی ایران، طبقه‌ی ۷، سالن پرهام
#خبر
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «ذهنیات معماری در مکتوبات فارسی: در شرق ایران‌زمینِ سده‌های نخست اسلامی»
فرزاد زره‌داران
نشر و پژوهش شیرازه کتاب، ۱۴۰۴
🔸برای اطلاعات بیشتر به سایت انتشارات نشر و پژوهش شیرازه کتاب مراجعه کنید:
https://B2n.ir/zf2759
#کتاب_تازه #فرزاد_زره‌داران
@asmaaneh
📢 نخستین نشست از سلسله‌نشست‌های تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر: بحث در اعتبار اصطلاح «معماری منظر»
🔹برگزارکنندگان: آسمانه و نوروزگان با همکاری متن‌آویس
🔹سخنرانان:
سید حسن تقوایی
کاوه رشیدزاده
نیلوفر رضوی
مهرداد قیومی بیدهندی
روح‌الله مجتهدزاده
🔸زمان: سه‌شنبه، ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۸.
🔸شرکت در این نشست به‌صورت مجازی و از طریق پایگاه متن‌آویس به نشانی زیر امکان‌پذیر است:
https://www.skyroom.online/ch/matnavis/discussion-on-the-validity-of-common-persian-translation-of-landscape-architecture
#خبر
@asmaaneh
✏️ کتابچه‌ی سال ۱۴۰۳
در این کتابچه، عنوان و توضیح مختصری از تعدادی از یادداشت‌ها، ترجمه‌های منتشرشده و برخی از کتاب‌ها و مقالات و پادکست‌های معرفی‌شده در یک سال اخیر در دسترس است.
@asmaaneh
📆به‌مناسبت سالگرد تأسیس آسمانه
«آسمانه حلقه‌ی شماری از دردمندان معماری و هنر ایران است؛
حلقه‌ی کسانی که در عین دیدگاه‌های گوناگون،
دردی مشترک در حوزه‌ی معماری و هنر دارند؛
دردی مشترک در حوزه‌ی ساختن و آبادان کردن و زیبا کردن ایران و جهان،
و اندیشیدن در مبانی و پیشینه‌ی آن»
این معرفی‌نامه‌ی آشنا، نخستین نوشته‌ای است که در روز تأسیس کانال آسمانه، در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۵، منتشر شد. از آن زمان تا کنون تغییرات گسترده‌ای در مدیریت و محتوای مطالب منتشرشده در کانال رخ داده است که خالی از لطف نیست اگر مرورشان کنیم.
🔸حوزه‌های موضوعی مطالب آسمانه
آسمانه از ابتدا شبکه‌ای مستقل و ناسودبر برای بحث و نقد و به اشتراک گذاشتن دانش موجود در حوزه‌های تاریخ و تئوری معماری و هنر و شماری از موضوعات بینارشته‌ای بوده است. مطالبی که تا به امروز در آسمانه منتشر شده را می‌توان در دسته‌های موضوعی زیر قرار داد: فرهنگ مادی؛ معماری و تاریخ معماری؛ هنر و تاریخ هنر؛ نقد و نظریه؛ فرهنگ و جامعه؛ شهر و تاریخ شهر؛ تاریخ اجتماعی.
این دسته‌های موضوعی تاکنون در قالب‌های مختلفی در آسمانه منتشر شده است:
یادداشت (#یادداشت)؛ معرفی کتاب (#کتاب_تازه #معرفی_کتاب)؛ معرفی مقاله (#معرفی_مقاله)؛ معرفی اسناد (#معرفی_اسناد)؛ معرفی پادکست (#معرفی_پادکست)؛ معرفی وبگاه (#معرفی_وبگاه)؛ معرفی پایان‌نامه (#معرفی_پایان‌نامه)؛ پرونده‌های گوناگون (#پرونده)؛ صداهای آسمانه (#صداهای_آسمانه #پرسش‌های_معماری)؛ انتشار اخبار مرتبط (#خبر)؛ گفت‌وگوهای آسمانه (#گفت‌وگوهای_آسمانه)؛ گزیده (#گزیده)؛ معرفی واژگان مرتبط (#واژه_هفته).
این قالب‌ها که با جست‌وجوی هشتگ‌ها در کانال تلگرامی قابل جست‌وجو و در دسترس است، هرکدام طی سال‌ها و به‌مرور در آسمانه تعریف شده و حاصل نوشته‌های ارسالی افراد برای آسمانه، سخنرانی‌های متخصصان حوزه‌های معرفی‌شده، گفت‌وگوهای ایشان با آسمانه، اسناد و مدارک مکتوب و تصویری موجود در کتابخانه‌ها و مراکز دولتی و غیر دولتی، منابع مرتبط، کتاب‌ها و مقالات و نشریات و پادکست‌های منتشرشده در این حوزه‌ها و همچنین برخی مطالب منتشرشده در مدرسه‌ی نوروزگان است که به‌نوعی پایگاه پژوهشی آسمانه به شمار می‌رود.
آسمانه همواره در تلاش است تا بر تنوع موضوعاتی که منتشر می‌کند بیفزاید. از این رو معمولاً هرسال قالبی جدید با موضوعی متفاوت عرضه می‌کند. امسال نیز سه قالب جدید در آسمانه خواهیم داشت. «سلسله‌نشست‌های تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر» و «پرسش‌های معماری» دو قالب از سه قالب برنامه‌ریزی‌شده‌ی آسمانه است که با همکاری نوروزگان آماده می‌شود. هردو بستری است برای گفت‌وگو درباره‌ی تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر. با این تفاوت که مورد اول گفت‌وگویی مفصل‌تر با متخصصان مختلف در این حوزه‌هاست و دومی گفت‌وگویی دوستانه با مهرداد قیومی بیدهندی درباره‌ی همین حوزه‌ها.
همچنین آسمانه در تلاش است تا با همراهی دانش‌آموختگان مطالعات معماری ایران، تجربیات ایشان در حوزه‌ی پژوهش و روند پیشبرد یک تحقیق را ثبت، و در سومین قالب جدید خود، یعنی «یک تحقیق، یک تجربه»، به مخاطبان عرضه کند؛ به امید آنکه راهنمایی برای دانشجویان و پژوهشگران نوپا باشد.
🔸بسترهای انتشار آسمانه:
آسمانه مطالبش را در سه بستر به مخاطبان عرضه می‌کند:
صفحه‌ی تلگرام (/channel/asmaaneh)،
صفحه‌ی اینستاگرام (https://www.instagram.com/asmaneh.art.and.architecture/)
و وبگاه آسمانه (در دست بازنگری- https://asmaneh.com/).🔻
@asmaaneh
📢 برگزاری نمایشگاه خلیجفارس در چهار قرن اسناد ایرانیان و اروپاییان
🔹برگزارکننده: موزه‌ی ملک
🔸زمان: از ۱۰ اردیبهشت به مدت یک ماه
🔸مکان: تهران، خیابان امام‌خمینی (سپه)، خیابان سی‌تیر، خیابان یارجانی، خیابان ملل‌متحد (میدان مشق)، کتابخانه و موزه‌ی ملی ملک
🔸برای مشاهده‌ی غیرحضوری این اسناد می‌توانید به پیوند زیر مراجعه کنید:
http://malekmuseum.org/news/1906
#خبر
@asmaaneh
✏️ به‌مناسبت روز خلیجفارس:
نقش فرماندهان گرجی‌تبار در تحکیم اقتدار ایران در خلیجفارس
مرتضی رضوانفر
گرجی‌ها نقش بزرگی در توسعه و امنیت ایران داشته‌اند و شاید معروف‌ترین آنها «الله‌وردی‌خان اوندیلادزه» است که در زمان استانداری فارس، پل الله‌وردی‌خان یا سی‌و‌سه‌پل اصفهان و مدرسه‌ی خان شیراز را بنا کرد. او رواق و گنبد الله‌وردی‌خان را نیز در جوار مرقد امام رضا (ع) به‌عنوان آرامگاه خود ساخت و بعدها در همان‌جا مدفون گردید. او در زمان شاه‌عباس اول، سپه‌سالار یا همان فرمانده‌ی کل نیروهای مسلح ایران بود و در مقابله با پرتغالی‌ها و فتح بحرین نقش مهمی ایفا کرد.
امام‌قلی‌خان پسر الله‌وردی‌خان، پس از پدرش به استانداری ﻓﺎرس، ﻻر، کهگیلویه و ﺑﺤرین رسید. او فاتح خلیجفارس شد و توانست پس از ۱۱۷ سال حضور استعماری پرتغال، در جنگی سنگین آنها را به‌عنوان بزرگترین قدرت جهان، شکست داده و از خلیجفارس اخراج کند. از این روز بزرگ، یادگارهایی از امام‌قلی‌خان در عمان و تانزانیا باقی مانده است که از آن جمله کتیبه‌ای است حکاکی شده بر سه توپ غنیمتی در زنگبار که یکی از آنها هنوز باقی مانده و متاسفانه در بی‌خبری و در حال نابودی است.
🔸کسب اطلاعات تکمیلی:
/channel/katibefarsi
#یادداشت #مرتضی_رضوانفر
@asmaaneh
🎙 پای درس استاد پیرنیا: پیمون و مدول در ساخت خانه
ستاره صابری‌نژاد
#پیرنیا #ستاره_صابری‌نژاد #صداهای_آسمانه
@asmaaneh
◼️درگذشت هم‌وطنانمان در سانحه‌ی انفجار اسکله‌ی شهید رجایی بندرعباس را تسلیت می‌گوییم.
مأخذ تصویر:
http://www.negarestandoc.ir/documentdetail.aspx?id=108690
@asmaaneh
📝واژه‌ی هفته: dogtrot
🔸برگرفته از مصوبات کارگروه واژه‌گزینی نوروزگان
▪️dogtrot
▫️بادرو
ـ تعریف:
در معماری عامیانه‌ی امریکا، فضایی نیمه‌باز در بین دو قسمت بسته‌ی خانه که گویی از حذف دیوارهای خانه در آن قسمت حاصل شده است و فضای بازِ دو جانب خانه را به هم متصل می‌کند و بر هر دو مشرف است.
ـ مثال کاربرد واژه در جمله:
در خانه‌های عامیانه‌ی امریکا، خانه سه قسمت دارد که همه در زیر سقفی واحد قرار می‌گیرند: دو اتاق در طرفین و بادرویی در بین آنها.
🔸برای اطلاعات بیشتر و مشاهده‌ی روابط زبانی این واژه به پیوند زیر در واژگار مراجعه کنید:
https://vazhgar.com/lexicon/word/13404
#واژه_هفته #واژگار #نوروزگان
@asmaaneh
🔖 در باب شیخ بهایی و روز معمار: گزیده‌ای از مقاله‌ی «تأملی بر اسطوره‌ی شیخ بهایی در معماری» نوشته‌ی جعفر طاهری
[...] بدین روی دستاورد این مقاله تصریح این نکته است که نسبت دیرینه‌ی شیخ بهایی معمار، با توجه به ملاحظات پیش گفته بسیار دور از واقعیت به‌نظر می‌رسد. این از آن روست که اولاً، غالب آثار و فعالیت‌هایی که به شیخ منتسب است، در تاریخ علم و معماری در جهان اسلام دارای سوابق طولانی بوده و عمدتاً این قبیل فعالیت‌ها همچون تعیین جهت قبله، ساخت شاخص یا ساعت آفتابی، طراحی مسیر قنات و تقسیم آب و ... زیر نظر یا مشاوره‌ی ریاضی‌دانان و منجمان صورت می‌گرفته است؛ و غالب فعالیت‌های منتسب به شیخ از این مقوله است نه آثار و بناهای معماری. دو دیگر، صنف معماران و بنایان در گذشته، مبتنی بر سلسله‌مراتبی بوده است که فرد پس از طی مراحل مختلف، امکان وصول به مراتب بالا، همچون «شیخ» و «پیر» (عناوینی مشترک در تصوف و اصناف) را داشته است، که به دلیل فعالیت‌های گسترده‌ی شیخ در حوزه‌های علمیه و مشغله‌های حکومتی و سفرهای متعدد، امکان انتساب این عنوان را با تردید مواجه می‌کند.
بدین ترتیب این پرسش قابل طرح است که به راستی نقش واقعی شیخ در قلمرو معماری چه بوده است؟ اسکندر بیگ منشی در گزارش شرح حال شیخ بهایی و پدرش، یکی از وظایف شیخ‌الاسلام را علاوه بر رسیدگی به امور شرعی، نظم و نسق دادن به اموری همچون بقاع متبرکه (سرپرستی، تأمین منابع مالی و نگهداری، وقف نامه‌ها و ... ) ذکر می‌کند پس به‌نظر می‌رسد استوارترین فرضیه در خصوص نقش شیخ بهایی در حکومت صفوی و در کسوت شیخ‌الاسلامی، و نزدیکترین واقعیتی که با شواهد تاریخی نیز انطباق دارد، تصدی امور شرعی و نظم و نسق دادن به مسایل دینی و اجتماعی مردم، و محتملاً نظارت عالیه بر روند فعالیت‌های عمده‌ی عمران شهری و برخی ساخت و سازهای مهم چون مساجد در دوره‌ی صفوی، و ارائه‌ی نظرات مشورتی به پادشاه برای این دست فعالیت‌ها بوده باشد. این امر با توجه به دانش و نقش‌های مختلف علمی، دینی و سیاسی شیخ در مقام شیخ‌الاسلامی بسیار قریب به یقین به‌نظر می‌رسد. در دیگر سو، این احتمال نیز وجود دارد که به دلیل تعامل نزدیک و جایگاه شیخ نزد مردم و اصناف عصر صفوی، به ویژه صنف معماران و بنایان و نقش تأثیر‌گذار فکری او در اندیشه‌های نظری معماران، به دلیل ساخت و سازهای عمده در آن عصر، ایشان و اخلافشان او را به خود منتسب نموده باشند. این نکته از این جهت قابل طرح است که بنا بر سند صحیح، نَسَب شیخ به یکی از اصحاب نزدیک امام علی (ع) ـ مقتدای غالب فِرق صوفیه و اصناف ـ می‌رسیده است. با وجود کثرت اسناد و روایت‌های معتبر تاریخی درباب وقایع و معماری دوره‌ی صفوی، و سکوت مورخان در خصوص نقش شیخ در این آثار ـ به جز مأموریت شیخ به همراه ملاجلال منجم و علیرضا عباسی به مراغه، برای بررسی احیاء رصدخانه، که ظاهراً عملی هم نشده است ـ گزارشی متقن مبنی بر ارتباط شیخ با آثار منسوب به او ثبت نشده است. از سوی دیگر رد بسیاری از انتساب‌ها به شیخ از سوی نزدیکترین شاگرد او و نهایتاً عدم اشاره‌ی شیخ ـ حتی به طور ضمنی ـ به فعالیت در قلمرو معماری و آثار منسوب به او، تصویر دیگرسانی از این اسطوره‌ی علوم و صناعات در تمدن اسلامی ترسیم خواهد نمود، که با تصورات رایج از او در قلمرو معماری مطابقت ندارد.
▫️مشخصات مقاله:
طاهری، جعفر. «تأملی بر اسطوره‌ی شیخ بهایی در معماری». در کتاب ماه علوم و فنون. سال پنجم، شماره‌ی دوم (خرداد ۱۳۹۰)، ص ۴-۱۵.
🔸برای مشاهده‌ی نسخه‌ی کامل مقاله به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/791716/%D8%AA%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87-%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C
#گزیده #جعفر_طاهری
@asmaaneh
✏️کو معمار؟!
محسن عباسی هرفته
«افسوس که بر گنج شما، پرده شمایید»
در حوالی روز معمار، فرصتی دست داد همراه با دانشجویانم دو شب را در دیر گچین باشیم. معماری‌اش آنچنان قدرت، جذبه و حس داشت که ما مستغرق در حس اسطوره‌ای و جذبه‌ی معنوی فضا، مدهوش شدیم. این احساسات و ادراکات و حال خوب، مقارن بود با موج تبریکات روز معمار در رسانه‌های اجتماعی.
در این شب‌ها و روزها که ساکن این کاروانسرای شگفت‌انگیز و اندیشه‌برانگیز بودم، فکر می‌کردم فارغ از ژست‌ها، اداها، مسابقه‌ها و جایزه‌ها که این روزها پیرامون معماری باب شده است و خود حجاب معماری شده‌اند؛ و فارغ از کسانی که برای هم دورهمی می‌گیرند، به هم جایزه می‌دهند، به هم تبریک می‌گویند و یکدیگر را معمار خطاب می‌کنند و به اسم معماری، تباهی می‌آفرینند و محصولاتشان در بهترین حالت چند جایزه گرفته و بیست، سی سال بعد در گود نخاله‌ی شهرها دفن می‌شود و نسل بشر را نابود می‌کند، واقعاً معمار کیست؟
به نظر می‌رسد، باید چشم‌ها و ذهن‌ها را شست، حجاب‌های نامبارک را درید، عرف‌ها و رسم‌های پوچ و ناشایستِ بی‌هنرانِ حرّاف را در هم شکست و به گوهر معماری دوباره نگریست و رسالتِ سترگِ معمار را دوباره فهم کرد. باید به جوانان این عرصه، ادبِ ساختن را یاد داد و نه ادا و ادعا و سرکشی را. باشد که عرصه‌ی معماری این سرزمین، باز صحنه‌ی هنرآفرینی حکیمانی هنرمند شود؛ آنان که خود نجیب بودند و معماری‌شان نجیبانه بود.
خداوند ایران را از شرِّ نسلِ ما «خودمعمارپندارها» نجات دهد که فرهنگ، هویت و زیست‌بومِ ایران، بیش از این تاب تحمل خسارت‌های ما را ندارد. قطعاً حساب جریان‌های اصیل و دغدغه‌مندان و فرهیختگان این حوزه که در اقلیت‌اند و معمولاً در غربت برای احیاء معماری ایران‌زمین به جد و جهد می‌پردازند، سواست.
#محسن_عباسی_هرفته #یادداشت
@asmaaneh
📘کتاب تازه: «میزها و دیوارها؛ آیا دفترهای کار زنده می‌مانند؟»
شیلا لایمینگ
ترجمه‌ی مریم پوراسماعیل
اطراف، ۱۴۰۳
میزها و دیوارها تأملی است همه‌جانبه، وسیع و در عین حال بازیگوشانه درباره‌ی فضا، اشیاء، سلسله‌مراتبِ دفتری و روندِ ظهور دفترهای مدرن ابرشرکت‌ها. این کتاب روایتی است از منگنه‌ها، زیرسیگاری‌ها، آب‌سردکن‌ها، آسمان‌خراش‌های اداری، اتاقک‌های دلگیر و قصه‌ی روابط حرفه‌ای و شخصی شکل‌گرفته در محیط کار.
با وجود گرفتاری‌هایی که دفترهای کار ایجاد کرده‌اند، خیلی از ما همچنان مؤلفه‌های اصلی محیط‌شان را دوست داریم و حاضریم بابت‌شان پول بدهیم.🔻
🔹اطلاعات بیشتر درباره‌ی کتاب:
https://atraf.ir/%d8%ae%d8%b1%db%8c%d8%af-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-%d9%85%db%8c%d8%b2%d9%87%d8%a7-%d9%88-%d8%af%db%8c%d9%88%d8%a7%d8%b1%d9%87%d8%a7/
#کتاب_تازه #مریم_پوراسماعیل
@asmaaneh
📢انجمن مورخان هنر اسلامی (HIAA) برگزار می‌کند:
کارگاه مجازی «گفت‌وگو با هنر اسلامی»
🔸زمان برگزاری: ۲۵ آوریل ۲۰۲۵ | ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
Dialogs with Islamic Art
Hamra Abbas (w. Lahore, Pakistan) and Varunika Saraf (w. Hyderabad, India)—as they discuss their recent work, their relationship to the history of Islamic art, and the urgency of beauty and care in their turbulent present.
🔸برای ثبت نام به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://temple.zoom.us/meeting/register/QEim4Cw8QNWvd8C1dcng4w
#خبر
@asmaaneh