1495
🌿🔖ارتباط با ادمین و ارسال خبر ، تصاویر و نظرات:
▫️اؤزومو یئترینجه سئودیگیم زاماندان ساغلام‌سیز شئی‌لری بوراخماغا باشلادیم،
آدام‌لار، ایش‌لر، آلیشقانلیق‌لار هابئله منی اسگیک ودگرسیز ساخلایان اینانج‌لاری قیراغا قویدوم.
▪️وقتی خودم را به‌قدر کافی دوست داشتم، شروع کردم به ترک کردن چیزهایی که سالم نبودند. یعنی آدمها، مشاغل و عادات و اعتقاداتی که مرا کوچک و حقیر نگه میداشت کنار گذاشتم.
📘وقتی که خودم را به اندازه‌ی کافی دوست داشتم
👤آلیسون مک میلان
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #آلیسون_مک_میلان #کتاب
🆔 @Erdemaz
✳️ "ده‌قورد" یکی دیگر از اسامی تغییریافته تورک ائلی
📝در سالهای اخیر موجوداتی نیمه انسان، نیمه حیوان به کاراکتر اصلی فیلمهای زیادی تبدیل شده‌اند که برگرفته از فرهنگ شفاهی برخی کشورها هستند. در این فیلمها موجوداتی با بدن اسب و سر انسان، موجوداتی با بدن انسان و سر شیر و سر گرگ یا موجوداتی با بدن ماهی و سر انسان بسیار دیده میشود.
در فرهنگ شفاهی ترکها نیز به چنین موجوداتی برخورد میکنیم که حاجی جه‌نه‌وار یکی از آنهاست و در کودکی ما را با نام این موجود می‌ترساندند و اشعاری با مطلع حاجی جه‌نه‌وار، کتده نه‌وار؟ ورد زبان مردم منطقه ما بود. این موجود بدنی انسانی و سر گرگ داشت و با سرعتی غیرقابل تصور از دهی به ده دیگر میرفت. وقتی از کنار افراد می‌گذشت، سهم یا زهم آن باعث زهره ترک شدن افراد و مرگ آنها می‌شد. در برخی داستانها حاجی جه‌نه‌وار، نردبانی نیز با خود داشت تا با آن به بالای بام برود و از باجه وارد خانه شود.
در فرهنگ شفاهی ما، گاهی برای این موجودات نیمه انسان، نیمه حیوان، اسامی نیمه فارسی، نیمه ترکی گذاشته‌اند که برای موجوداتی با سر شیر و سر گرگ و بدن انسان، سراصلان و سرقورد گفته‌اند. سراصلان و سرقورد همچنان از اسامی رایج برای افراد در منطقه ماست که در گذشته نام یکی از خانهای معروف منطقه نیز سراصلان بوده و این نام همچنان در میان کهنسالان دیده میشود و سرقورد بیشتر در نواحی غربی آذربایجان رایج است که به غلط بصورت سرگرد نوشته میشود.
لغت دیگری که بصورت نیمه فارسی و نیمه ترکی شکل گرفته و در آن قورد به گرد تبدیل شده، نام مرکز فعلی استان چهارمحال و بختیاری است که همگان آن را شهرکرد میشناسند، در حالیکه نام آن منطقه تا سال ۱۳۱۴ دهکرد بود و هنوز فامیلی مردم آن منطقه پسوند دهکردی دارد.
ساکنان اولیه آن منطقه، ترکهای چهار محال و قشقایی بودند که امروزه به همراه بختیاری‌ها در آن زندگی میکنند و اولین بار نام آن منطقه را در دوره زندیه و با عنوان ده‌قورد می‌بینیم. از آنجاکه نامگذاری مناطق جغرافیایی با اسامی حیوانات مانند اؤکوز داغی، خوروزلو، دانالی و خصوصا نام گرگ مانند جنوار داغی، جنوار دره‌سی، قورد دره‌سی، قورد میدانی در میان ترکها امری رایج است، لغت ده‌قورد نیز در این منظومه اسامی قابل تبیین است. این لغت در فارسی بصورت دهگرد نوشته شده و بعدها به دهکرد و در نهایت به شهرکرد تبدیل شده ولی آساناکها و اشعار قدیمی قشقایی همچنان آنجا را ده‌قورد میشناسد:
یولونان گئدیرنگ، یول دؤنور ساغا
گئدیر ده‌قوردویا، بیزیم یایلاغا
چارتنگ، باغ‌مورد، گؤزل پادئنا
گؤرونن داغ، بیزیم ائللر داغی‌دیر.
✍️ابراهیم ساوالان
#آذربایجان_یئر_آدلاری #تورکولوژی #شوونیسم_فارس #تورکجه
#تاریخ #آزربایجان_یئر_آدلاری #استعمار #شعر #تورک_ائلی
🔺کانال تحلیلی اردم:
🆔 @Erdemaz
▫️دئدی: اورک سیخینتی‌سیندان دئگینن.
دئدیم: اورک سیخینتی‌سی ینی سئودیگینین سسینی ائشیده‌سن، دؤنوب باخاسان، اورادا کیمسه اولمایا...
▪️گفت: از دلتنگی بگو.
گفتم: دل تنگی یعنی صدای محبوبت را بشنوی، روی برگردانی کسی آنجا نباشد...
👤نزار قبانی
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #نزار_قبانی
🆔 @Erdemaz
🎥 وضعیت اسفناک قلعه تاریخی سلمت آباد (صلوات آباد جعلی) بیجار آذربایجان
➖این قلعه که یادگار تورکان صفوی میباشد، توسط مهاجرین🐐 غیربومی تبدیل به روستا شده است.
🔻همچنین در نتیجه سیاستهای فاشیستی مرکز، شهروندان تورک افشار مجبور به مهاجرت از این منطقه شده اند.
🔻از صفحه "محمد علیمرادی" مستندساز آذربایجانی
#میراث_فرهنگی #آذربایجان_یئر_آدلاری #کردستان_جعلی #شوونیسم_فارس
#تاریخ #آزربایجان_یئر_آدلاری #استعمار #مدیریت_جهادی #بیجار_آذربایجان
🆔 @Erdemaz
▫️بؤيوک اولای‌لایلار هئچ زامان بیر گئجه‌ده بیچیم‌لنه بیلمزلر، یا بللی بیر ائتکنی اون‌لارین باش وئرمه‌سی اوچون ماهانا گتیرمک اولماز. بؤيوک اولای‌لار بیزیم هامیمیزین چئوره‌میزده باش وئرن و بیز وئجیمیزه آلمادان آشیب گئدیگیمیز میلیونلارجا هابئله میلیاردلارجا باشقا کیچیک و بؤيوک اولای‌لارین سونوجودور.
▪️حوادث بزرگ هرگز نمی توانند یک شبه شکل بگیرند، و یا یک عامل مشخص را بهانه ای برای وقوع آنها معرفی کرد. حوادث بزرگ حاصل میلیون ها و بلکه میلیاردها حادثه کوچک و بزرگ دیگر هستند که روزانه در اطراف همگی ما اتفاق می افتد و ما بی اعتنا به آن عبورمی کنیم.
📘جامعه شناسی خودمانی
👤حسن نراقی
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #حسن_نراقی #کتاب
🆔 @Erdemaz
▫️سيزين اؤز قارشينيزدا سورومونوز بودور:
سیزین دوشونجه‌نیزه سایغی گؤسترن آداملارا یولداشلیق ائدیب سئوگینیزی گؤسترين.
▪️مسئولیت شما در قبال خودتان این است:
با افرادی دوستی کنید و به کسانی عشق بورزید که به ذهن شما احترام می گذارند.
📘از عشق گفتن
👤ناتاشا لان
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #ناتاشا_لان #کتاب
🆔 @Erdemaz
🎥 طبیعت جنگل‌های کلیبر، قاراداغ
🗓تابستان ۱۴۰۳
👤ویدیو: فرشید فرج الهی
👈 تصاویر و ویدیوهای خود از مناطق مختلف آذربایجان و تورک ائلی را میتوانید از طریق پل ارتباطی کانال تلگرام یا صفحه اینستاگرام "اردم" برای ما ارسال نمایید.
#قاراداغ
🆔 @Erdemaz
📬 پل ارتباطی:
@Erdem_admin
▫️اوشاقلارینین گله‌جه‌گین دوشونن آداملارا موحتاجیق آتا‌لارینین گئچمیشینی دوشونن‌لره یوخ.
▪️به آدم‌هایی محتاج هستیم
که به آینده بچه هایشان فکر کنند
نه به گذشته پدرهایشان.
📘کلیدر
👤محمود دولت آبادی
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #محمود_دولت_آبادی
🆔 @Erdemaz
✳️ تغییر نام و فارسیزاسیون ۳۰ مورد از اسامی روستاهای بین تبریز و صوفیان
📝اسم یک مکان (توپونیم) نشان میدهد، هویت بخشان به آن محل و ساکنین اولیه آنجا از کدام قوم بوده است. از اینرو، جهت تحریف نشدن گذشته تاریخی و حفظ هویت ساکنان اولیه مکانها، بایستی از اسامی خاص و بومی آنها بدقت محافظت گردد. ولی در ایران، بعد از به قدرت رسیدن رضاخان پهلوی و حاکم شدن فارسها در حدود یکصد سال پیش، سیاستهای شوونیستی فارسیزه کردن توپونیمهای غیرفارسی رواج داشته است. درحال حاضر هم میتوان گفت، اغلب اسامی رسمی شهرها و روستاهای مناطق ترک نشین ایران از جمله آذربایجان، جهت دوختن هویت فارسی به آنها فارسیزه گشته اند و سعی شده است، اسامی جدید جعلی و فارسیزه را کم کم بین مردمان رواج داده، اسامی اصیل و بومی کهن ترکی آنجاها را به نسیان بسپارند.
موضوع تغییر نام و جعل گفته شده بالا، در اسامی روستاهای بین تبریز و صوفیان کاملا مشهود میباشد که به سی مورد از اسامی بومی و اصیل بهمراه نام رسمی و جعلیشان در زیر اشاره میگردد:
۱) ساغالان: سهلان
۲) نادارلی: نظرلو
۳) هورلان: هارونیه
۴) ایسمی کمر: سفید کمر
۵) نمتوللا: نعمت آلله
۶) زینوو: زیناب
۷) سهسن دیزه /سرکن دیزه: سرکند دیزج
۸) آلیشا: علیشاه
۹) ساروانقولو: ساربانقلی
۱۰) کول آوا: گل آباد
۱۱) کوندور: کندرود
۱۲) قوم تپه: قم تپه
۱۳) خوجا میرجان: خواجه مرجان
۱۴) اوست چیلله خانا: چله خانه علیا
۱۵) آشاغی چیلله خانا: چله خانه سفلی
۱۶) پردیل: پردل
۱۷) زئیناوا: زین آباد
۱۸) داش ایسپیران: سفیدان عتیق
۱۹) یئنگی ایسپیران: سفیدان جدید
۲۰) گول آخیر: گل آخر
۲۱) کؤهول: کهل
۲۲) مینه ور: منور
۲۳) آشاغی گومانا: گمانج سفلی
۲۴) یوخاری گومانا: گمانج علیا
۲۵) آشاغی مایان/ آوالان: مایان سفلی
۲۶) یوخاری مایان: مایان علیا
۲۷) آشاغی آلوار: الوار سفلی
۲۸) یوخاری آلوار/ اسکی آلوار: الوار علیا
۲۹) خوجا دیزه: خواجه دیزج
۳۰) قیزیل دیزه: قزل دیزج
✍️قدرت ابوالحسنی سهلان (ارسالی از مخاطبین "اردم")
#آذربایجان_یئر_آدلاری #شوونیسم_فارس #تورکجه
#تاریخ #آزربایجان_یئر_آدلاری #استعمار
🔺کانال تحلیلی اردم:
🆔 @Erdemaz
▫️بؤيوک- کیچیکی بیر اؤلچو ده قورویان، سایغی سددی دیر
هر بیری اؤز ورینده قالیب، کودورت سیز بیر بیرلرینین اوزونه باخا بیلرلر.
▪️احترام سدی است که بزرگ و کوچک را
به یک اندازه محفوظ می‌دارد
و هر کدام می‌توانند در طرف خود مانده،
بی هیچ کدورتی در روی هم نگاه کنند.
👤انوره دو بالزاک
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #انوره_دو_بالزاک
🆔 @Erdemaz
▫️هر زامان بیر سیر اول، او دا چوخ چتین بیر سیر، اینسان‌لار هر شئیینی بیلدیکلری آن، سنی ترک ائدرلر!
▪️همیشه یک راز باش آن هم رازی کلافه‌کننده ! آدمها به محض اینکه از تو همه چیز بدانند. ، ترکت میکنند!
👤ژوزه ساراماگو
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #ژوزه_ساراماگو #حق_سوز
🆔 @Erdemaz
📸 کارنامه دو مفسد اقتصادی که امروز معاون پزشکیان شدند
🔻همچنین شهرام دبیری همان کسی است که در جانبداری از اکراد خطاب به برگی عضو شورای شهر تبریز اعلام کرد مسئله را قومیتی نکنید.شهرام دبیری بیمارستان بین المللی تبریز را به لانه ای برای حضور گسترده کادر درمان کورد کرده است. دبیری سابقه بازداشت بعلت مفاسد اقتصادی متعدد توسط نیروهای امنیتی ایران را دارد.
🔻پورمحمدی در سال ۱۳۹۰ متهم ردیف اول فساد سه هزار میلیارد تومانی شناخته شد و در دولت احمدی‌نژاد به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهوری رفت.
🔻این همه تشکیل کمیته و کارگروه تخصصی و ادعای فیل هوا کردن پزشکیان و ظریف و بقیه آخرش شد پورمحمدی برای سازمان برنامه بودجه و شهرام دبیری.
🔻قابل توجه آنها که در ایام انتخابات برای پزشکیان تبلیغ نمودند...
#پزشکیان #مانقورت
🆔 @Erdemaz
📸 خبر زرد و جفنگیات که امروز در فضای مجازی آذربایجان و ایران وایرال شده: آمریکا ۱۰ تن از عوامل موساد را به ایران لو داد!
🔻در این که بایدن عقل درست و حسابی ندارد شکی نیست اما لابی یهود و اسرائیل در دو حزب همین چند ماه قبل مانع از تصویب و اجرایی شدن کاهش کمکهای تسلیحاتی دولت بایدن به اسرائیل شد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که همین لابی در جنگ دوم قاراباغ مانع از تصویب تحریمهای سنگین علیه جمهوری آذربایجان توسط لابی ارمنی در کنگره شد، قابل توجه برخی از همزبانانم.
🔻دنیا، دنیای قدرت اقتصادی میباشد نه شعار و دهنهای گشاد! یهودیان دارای قدرت اقتصادی بسیار گسترده و بالطبع نفوذ کلان در امریکا و ...میباشند و اجازه انجام اقداماتی از این دست (خبر بالا) را نخواهند داد.
🔻التماس تفکر و کمی عقل برای برخی ها که این خبرهای زرد و جفنگ را منتشر میکنند.
🆔 @Erdemaz
📸 گونه باخان، اورمو (اورمیه)
🗓تابستان ۱۴۰۳
👤عکس: م.خ
👈 تصاویر و ویدیوهای خود از مناطق مختلف آذربایجان و تورک ائلی را میتوانید از طریق پل ارتباطی کانال تلگرام یا صفحه اینستاگرام "اردم" برای ما ارسال نمایید.
🆔 @Erdemaz
📬 پل ارتباطی:
@Erdem_admin
☸️ #دوزوبودور
بو کؤینه‌یین تنخورو یاخشی‌دیر. ❌
بوُ کؤینک اَیینده یاخشی دۇرور. ✅
بوُ کؤینک اَیینده یاخشی قالیر. ✅
Bu köynək əyində yaxşı durur. ✅
Bu köynək əyində yaxşı qalır. ✅
⚪️ اردم: بو یازینی بَیندینیزسه، باشقا یولداشلارینیزلا دا پایلاشین لوطفا.
#تورکولوژی #آنادیلی #دوزو_بودور #تورکجه
🔺 اردم تورک دونیاسینین مدنیت کانالی:
🆔 @Erdemaz
▫️اؤزومو یئترینجه سئودیگیم زاماندان
ساغلام‌سیز شئی‌لری بوراخماغا باشلادیم،
آدام‌لار، ایش‌لر، آلیشقانلیق‌لار هابئله منی اسگیک ودگرسیز ساخلایان اینانج‌لاری قیراغا قویدوم.
▪️وقتی خودم را به‌قدر کافی دوست داشتم، شروع کردم به ترک کردن چیزهایی که سالم نبودند. یعنی آدمها، مشاغل و عادات و اعتقاداتی که مرا کوچک و حقیر نگه میداشت کنار گذاشتم.
📘وقتی که خودم را به اندازه‌ی کافی دوست داشتم
👤آلیسون مک میلان
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #آلیسون_مک_میلان #کتاب
🆔 @Erdemaz
📸 وضعیت بحرانی دریاچه اورمیه به روایت تصاویر ماهواره ای
#اورمو_گولو #محیط_زیست #دریاچه_اورمیه #مدیریت_جهادی
🆔 @Erdemaz
▫️سیز اؤز سئوگینیزی اوشاق‌لارینیزا وئره بیلرسینیز، آنجاق اؤز دوشونجه‌لرینیزی یوخ، چونکو اون‌لارین اؤز دوشونجه‌‌لری واردیر.
سیز اون‌لارین گؤوده‌سینی ائوده ساخلایا بیلرسینیز، آنجاق روحلارینی یوخ، بونا گؤره‌‌کی اون‌لارین روح‌لاری سیزین یوخودا بئله اورا یول تاپا بیلمه‌‌یه‌جه‌نیز، ساباحین ائونده دیر.
سیز اون‌لارا تای اولماغا چالیشا بیلرسینیز، آمما اون‌لاری اؤزونوزه تای ائتمه‌گه چالیشمایین.
چونکو یاشام گئری قاییتماییب، گئچمیش گونون بندینده قالماز.
▪️شما میتوانید مهرِ خود را به فرزندانتان بدهید، امّا نه اندیشه‌هایِ خود را، زیرا که آنها اندیشه‌هایِ خود را دارند.
شما میتوانید تنِ آنها را در خانه نگاه دارید، امّا نه روحشان را، زیرا که روحِ آنها در خانه ی فرداست، که شما را به آن راه نیست، حتی در خواب.
شما میتوانید بکوشید تا مانندِ آنها باشید، امّا مکوشید تا آنها را مانندِ خود سازید. زیرا که زندگی واپس نمی‌رود و در بندِ دیروز نمی‌مانَد.
📘نامه های عاشقانه یک پیامبر
👤جبران خلیل جبران
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #جبران_خلیل_جبران #کتاب
🆔 @Erdemaz
▫️تاپیلماق ایسته‌مه‌ین کیمسه‌‌نی تاپا بیلمزسن.
▪️نمیتوانی کسی را که نمیخواهد پیدا شود، را پیدا کنی.
👤ایزابل آلنده
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #ایزابل_آلنده
🆔 @Erdemaz
▫️بیری جهنمی منه بئله تانیملادی:
یاشامینین سون گونونده یئرین اوستونده اؤزوندن دوزلتدیگین شخص‌له اولا بیلدیگین شخص گؤروشه‌جک.
▪️شخصی جهنم را اینطور برایم تعریف کرد: در آخرین روز زندگیت روی زمین آن شخصی که از خودت ساختی، شخصی را که می‌توانستی باشی ملاقات خواهد کرد.
👤مارک فیشر
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #مارک_فیشر
🆔 @Erdemaz
🔲 درآمد گردشگری ترکیه حدود دو برابر درآمد نفتی ایران است
⚪️ اردم - داده‌های مرکز آمار ایران نشان میدهد که ۱۰ کشور نخست مبدا گردشگری ورودی ایران در سال گذشته عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان، ارمنستان، آذربایجان، ترکمنستان، بحرین، کویت و چین بودند که در مجموع کمتر از شش میلیون از شهروندانشان طی یک سال به ایران سفر کرده‌اند. حال‌آنکه در همین بازه زمانی دست‌کم ۲.۵ میلیون ایرانی به شهرهای مختلف ترکیه رفته‌اند.
ترکیه سقف درآمدهایش از محل گردشگری را به بیش از ۵۰ میلیارد دلار در سال رسانده و نامش را در میان ۱۰ کشور برتر جهان در صنعت گردشگری ثبت کرده است.
#توسعه #اقتصاد
🆔 @Erdemaz
▫️بیری جهنمی منه بئله تانیملادی:
یاشامینین سون گونونده یئرین اوستونده اؤزوندن دوزلتدیگین شخص‌له اولا بیلدیگین شخص گؤروشه‌جک.
▪️شخصی جهنم را اینطور برایم تعریف کرد: در آخرین روز زندگیت روی زمین آن شخصی که از خودت ساختی، شخصی را که می‌توانستی باشی ملاقات خواهد کرد.
👤مارک فیشر
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد.لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #مارک_فیشر
🆔 @Erdemaz
🎥 طبق روایت شهروند اورمیه‌ای در حالیکه خودروی باری نیسان از فرعی به اصلی ورود می‌کرده، خودروی سواری با زدن چراغ نور بالا هشدار میدهد، اما این حرکت به مذاق راننده کورد نیسان خوش نیامده و کمی جلوتر با سد راه خودروی سواری، راننده و سرنشین آن که خانوم بودند را مورد ضرب و شتم قرار میدهد.
🔻در تصاویر نیز مشخص است که راننده نیسان پیراهنش را نیز درآورده و فحاشی می‌کند!
🔻ماهیتش همین است توحش و تروریسم، حتی اگر شهرنشین شود فرهنگ بدوی و وحشی خود را ترک نخواهد کرد.
🔻کورد کورددو حتی اگر وزیر، نماینده یا استاندار اولا...
#تروریسم_کوردی #توحش
🆔 @Erdemaz
🎥 روستای کوه‌کمر شهر زنوز، شهرستان مرند
🗓تابستان ۱۴۰۳
👤ویدیو: ؟
🔖صداگذاری: اردم
👈 تصاویر و ویدیوهای خود از مناطق مختلف آذربایجان و تورک ائلی را میتوانید از طریق پل ارتباطی کانال تلگرام یا صفحه اینستاگرام "اردم" برای ما ارسال نمایید.
🆔 @Erdemaz
📬 پل ارتباطی:
@Erdem_admin
🎥 تصاویری از پیاده شدن بلوچ‌ها از اتوبوس در موغان استان اردبیل!
🔻بعد از اسکان هزاران هزار کورد عراقی در غرب آذربایجان حال نوبت به بلوچ ها میرسد؟!
🆔 @Erdemaz
☸️ دال/ تال
📝تیرماه ۷۳ در اصفهان بودم و جام جهانی ۹۴ را آنجا تماشا کردم که مارادونا گریست و ایتالیای نازنین ناکام ماند. در موزه تاریخ طبیعی اصفهان دیدم که به عقاب، دال سیاه نوشته‌اند و بعدها فهمیدم که این لغت ترجمه‌ی قارتال/ قاردال ترکی است که بصورت دال سیاه درآورده و معادلی برای عقاب عربی ساخته‌اند. فرهنگ معین بدون توضیحی این لغت را پهلوی دانسته و فرهنگ عمید نیز پرستو را دالبوزه نوشته است.
لغت قارا (سیاه یا بزرگ) بخش اول قارتال/ قاردال است. اما دال/ تال در ترکی بصورت یک بن اسمی و یک بن فعلی وجود دارد. بن اسمی دال بمعنی شاخه‌ی درخت است و مجازا به گرایش و شاخه یک علم مانند فیزیک کوانتوم دالی بکار می‌رود. به هرس و بریدن شاخه‌ی درختان داللاماق و به ایوان و سایبانی که از شاخه‌های نازک ساخته شود، تالوار می‌گوییم.
به بال پرندگان نیز دال گفته شده و دیوان اللغات الترک هزار سال پیش از معین و عمید، دالبیر را بمعنی کبک نوشته و قشقایی‌ها به توتکی که از استخوان بال پرندگان سازند، دال دودوگو می‌گویند. همچنین به بال بال زدن پرندگان (بیشتر از ترس و اضطراب) تالپیماق و تالپاشماق گفته شده که از این بن اسمی، قارتال می‌تواند بمعنی سیاه بال یا بزرگ بال یا همان قاراقوش باشد که بمعنی بزرگ پرنده یا سیاه پرنده است.
بن فعلی دالماق/ تالماق بمعنی فرورفتن در آب، شیرجه زدن، غرق شدن و درباره انسان بمعنی غرق شدن در فکر، به فکر فرورفتن و اغما هست و دالغین تخلص شعری نویسنده اورموی معاصر، یوسف بهنمون و بمعنی غرق در بحر تفکر است. از همین بن فعلی، دالغیچ؛ غواص، دالغالانماق؛ مواج شدن و به اهتزاز درآمدن و دالغا بمعنی موج است که به زبان روسی نیز رفته و بصورت تالپا مفهوم موج جمعیت حاضر در میتینگ را دارد.
دالای/ تالای در آیین شامانیسم خدای نگهبان دریاست که میرزا مهدیخان استرآبادی آن را غول دریا نوشته است. تالای نام یکی از پسران چنگیزخان و بمعنی دریا بود و مغولها به رهبر معنوی و دریای دین «دالایی لاما» می‌گویند. دالامپئر دریاچه و دالامیر رودی در منطقه مرگه‌ور اورمیه و تالوار نام دو رود، در منطقه مهربان همدان و منطقه قروه و بیجار است. از این بن فعلی قارتال می‌تواند بمعنی شیرجه و فرورفتن بزرگ باشد که شاید بخاطر شیرجه‌ها و نوع هجومش به این پرنده اطلاق شده است.
✍️ابراهیم ساوالان
#تورکولوژی #جعلیات_آریایی #تاریخ
🔺 اردم تورک دونیاسینین مدنیت کانالی:
🆔 @Erdemaz
🌸🌸#قرنفیل🌸🌸
باشینا دؤندويوم عزيز شكسته
دينله منی حالي يامان اولموشام
قلبدن يارالي كؤنولدن خسته
نانی زه هه ر ، روزی فغان اولموشام
چاتاندان بري دير اون بئش یاشیما
چوخ بلالر گلیب قانلی باشیما
بالتالار وورولوب عؤمور داشيما
بو عشقين يولوندا يامان اولموشام
كسيليب قاناديم اوچا بيلميرم
عشق محبوسويام قاچا بيلميرم
هچ كسه درديمی آچا بيلميرم
بؤيله حالی چوخ پريشان اولموشام
گر چی ايستر چكيم جؤور و جفا يار
من ديله رم سورسون چوخلو صفا يار
قصد إئیله ییر منه او بی وفا یار
قصدینین آلتيندا تالان اولموشام.
او ملك سيماليم، شاهباز باخيشليم
او دوداغی بالليم جئیران یئریشلیم
هم او سیاه تئللیم توراج گولوشلوم
یاندیریب دیر منی یانان اولموشام.
👤صمد وورغون
🔻شعر، ادبی متن، ناغیل و.... کیمی تورکجه یازیلارینیزی آخاغین ایلَتیشیم واسیطه‌سی ایله بیزه گؤندره‌بیلرسینیز.
#ادبیات #آنادیلی #شعر #آنا_دیلی #تورکجه
🆔 @Erdemaz
🗓 یکصد و هجده مین سالگرد فرمان مشروطه
مظفرالدین شاه قاجار در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی فرمان مشروطیت را امضا کرد و با درخواست مشروطه خواهان مبنی بر مشارکت مردم در امر حکومت موافقت کرد و بدین ترتیب در سرزمین ایران برای نخستین بار حکومت مشروطه تأسیس شد و منجر به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی گردید
آذربایجان نقطه شروع این حرکت آزادیخواهانه بود.
📸تصویر: متن فرمان مشروطیت به قلم و انشای قوام‌السلطنه و امضای مظفرالدین شاه.
#رخداد_روز #مشروطه #تاریخ #مظفرالدین_شاه #تقویم_تاریخ #قاجار
🆔 @Erdemaz
▫️صولحوموز یوخدورسا، بونا گؤره دیر بیر بیریمیزه باغلی اولماغی اونوتموشوق.
▪️اگر صلح نداریم، به این دلیل است که فراموش کرده ایم به یکدیگر تعلق داریم.
👤مادر ترزا
⚠️ترجمه اختصاصی "اردم" میباشد. لطفا با ذکر منبع منتشر کنید.
#درین_سؤزلر #مادر_ترزا
🆔 @Erdemaz
🔲 اخطار کم سابقه آمریکا به شهروندان آمریکایی ساکن لبنان: حتی اگر پول بلیط برای خروج از لبنان ندارید، به سفارت ما مراجعه کنید تا این پول به صورت وام در اختیار شما قرار بگیرد.
🆔 @Erdemaz
