31298
@arabicuz_nahv (nahv-sarf kanal) @arabicuz (hikmat-kanal) @arabicuz_matn (hikmat-matnli kanal) @arabicuz_bot (hikmat-bot) - arabic.uz hikmatlari @arabicuz_nahv_hikmat (sharhli hikmat)
2786. Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам янги ойни кўрсалар, «Ҳилаалу хойрин ва рушдин, ҳилаалу хойрин ва рушдин, ҳилаалу хойрин ва рушдин. Ааманту биллааҳиллазий холақока» (Яхшилик ва ҳидоят ойи, яхшилик ва ҳидоят ойи, яхшилик ва ҳидоят ойи (бўлсин) деб уч марта айтиб, сўнгра: «Алҳамду лиллааҳиллазий заҳаба биш-шаҳри казаа ва жаа`а биш-шаҳри казаа» (Сени яратган Аллоҳга иймон келтирдим. У ойни кетказиб, бу ойни келтирган Аллоҳга ҳамд бўлсин) дер эдилар.
Абу Довуд ривояти
@arabicuz
2784. Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу: «Қурт-қумурска емайдиган, ўғри ўғирлай олмайдиган хазина бўлгинг келса, садақа қил!» дедилар.
@arabicuz
2782. Ҳаромни топиш жуда осон бўлган замонда яшаётган бўлсанг, билиб қўйки, Аллоҳдан қўрқишнинг савоби жуда катта замонда яшаётган экансан.
@arabicuz
2780. Ҳолатини яхшиламоқчи бўлган одам ҳийлага чирой беришдан тўхтайди.
«Ўзининг яхши ҳолатига суяниб колган одам чиройли тадбирдан тўхтаб қолади, яъни унда ўсиш бўлмайди».
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2778. Ҳаёт ўлимдан сўради: «Нима учун одамлар мени яхши кўради, сени эса ёмон кўради?»
Ўлим деди: «Чунки сен гўзал ёлғонсан, мен эса аччиқ ҳақиқатман».
@arabicuz
2776. Толҳа ибн Убайдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам янги чиққан ойни кўрсалар, «Аллоҳумма, аҳиллаҳу ъалайнаа билйумни вал иймани вас-салаамати вал ислаам. Роббий ва Роббукаллоҳ» (Аллоҳим, бизга бу ойни баракотли қилгин, иймон ойи, саломатлик ойи, Ислом ойи қилгин. (Эй ҳилол!) Менинг Роббим ҳам, сенинг Роббинг ҳам Аллоҳдир) дер эдилар.
Доримий ва Термизий ривояти
@arabicuz
2774. «Эй чумолилар! Масканларингизга киринглар, яна Сулаймон ва унинг лашкари билмай, сизларни босиб-янчиб кетмасин» (Намл сураси, 18 оят).
Эътибор беринг, ҳатто чумоли ҳам «билмай» деб, яхши гумон қилмоқда. Баъзи одамлар бундай яхши гумондан ожиздир.
@arabicuz
2772. Ибн Сирин шундай деган эканлар: «Биродарингнинг ўзинг билган бир ёмон жиҳатини гапириб, яхшилигини айтмаслигинг унга нисбатан зулмдир».
@arabicuz
2770. Ғазаби кўпдан ҳамма безор, зулми кўп ҳаммадан маҳрум. Қалб ўзини тийишдан наф топса, тил ўз ҳикматларидан наф топади.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2768. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо қадрлари улуғ зот бўлишларига, кенг қамровли илмга эга бўлишларига қарамай, Зайд ибн Собитнинг уйига илм олгани келиб, «Илм олгани келинади, илм бергани борилмайди», дер эдилар.
@arabicuz
2766. Абдуллоҳ ибн Абу Авфо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Аллоҳ таолодан сўрайдиган ёки бирор кишидан илтимос қиладиган иши бор одам яхшилаб таҳорат олиб, икки ракъат намоз ўқисин ва Аллоҳга сано, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга саловот айтиб, ушбу дуони ўқисин: «Лаа илааҳа иллаллоҳул ҳалиймул карийм. Субҳааналлоҳи Роббил ъаршил ъазийм. Алҳамду лиллааҳи Роббил ъааламийн. Ас`алука мужийбати роҳматик, ва ъазоима мағфиротик, вал ғониймата мин кулли бирр, вас-салаамата мин кулли исм, лаа тадаъ лий занбан илла ғофартаҳ, ва лаа ҳамман илла фаррожтаҳ, ва лаа ҳаажатан ҳия лака ризон илла қозойтаҳ, йаа арҳамар роҳимийн!» (Ҳалиму Карим сифатли Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ. Улуғ аршнинг Робби Аллоҳни поклаб ёд этаман. Оламларнинг Робби Аллоҳга ҳамд бўлсин. Раҳматингга лойиқ қиладиган, мағфиратингни вожиб қиладиган нарсани, барча яхшиликлардан насибадор бўлишни, барча гуноҳлардан омон бўлишни сўрайман. Бирорта гуноҳимни қолдирмай мағфират қилишингни, бирорта ташвишимни қолдирмай аритишингни, Ўзинг рози бўладиган бирор ҳожатимни қолдирмай раво қилишингни сўрайман, эй раҳм қилгувчиларни раҳмлиси!)
Имом Термизий ва Ибн Можа ривояти
@arabicuz
2764. «Сизларнинг ҳузурингиздаги нарса тугайди, Аллоҳнинг ҳузуридаги нарса эса боқийдир» (Наҳл сураси, 96 оят)
Ҳамма нарсанг ўлим пайтида қўлингдан бой берасан. Қабрда эса фақат солиҳ амалинг манфаат беради, холос.
@arabicuz
2762. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шариатлари ақл ва ҳикматга уйғун бўлгани учун бутун дунёга ҳукмронлик қилади.
Лев Толстой
@arabicuz
arabic.uz hikmatlar kanaliga ulaning
https://t.me/joinchat/AAAAADu5t7Z37MhhvVoqpA
2759. Ҳақ билан ботил орасидаги кураш хавфли эмас. Аммо ҳақ билан ботил орасидаги фарқни ҳис қилиш туйғуси барҳам топиши хатарлидир.
@arabicuz
2785. Бахил бой сахий камбағалдан ҳам камбағалроқдир.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2783. Хотиржамликда ҳамма бир хил бўлади, қийинчилик келиб қолганда эса фарқлар билиниб қолади.
Ибн Холдун
@arabicuz
2781. Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам янги чиққан ойни кўрсалар, «Аллоҳу акбар! Аллоҳумма, аҳиллаҳу ъалайнаа бил амни вал иймаани вас-салаама, вал ислаами ват-тавфииқи ли маа туҳиббу ва тарзо. Роббунаа ва Роббукаллоҳ» (Аллоҳ улуғдир! Аллоҳим, бизга бу ойни омонлик, иймон, саломатлик, ислом, тавфиқ ойи қилгин, Ўзинг яхши кўрадиган ва рози бўладиган ой қилгин. (Эй ҳилол!) Менинг Роббим ҳам, сенинг Роббинг ҳам Аллоҳдир) дер эдилар.
Дораимий ривояти
@arabicuz
2779. Энг қийин имтиҳон қабр имтиҳонидир. Бу имтиҳондан йиқилганлар жаҳаннамга қулайдилар.
@arabicuz
2777. «Аллоҳ кимни хор қилиб қўйса, уни азиз қилувчи бўлмас» (Ҳаж сураси, 18 оят)
@arabicuz
2775.
Дангасалик сабаб бугунги ишни эртага кечиктирмайман.
Чунки эрта ожизларнинг кунидир.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2773. Закариё алайҳиссалом: «Суякларим мўртлашди, кексайиб, сочим оқарди, хотиним туғмас бўлиб қолган», деган эдилар. Аммо ноумид бўлишга учта аниқ сабаб бор бўлса ҳам, имкон эшиклари ёпиқ бўлишига қарамай, умидворлик билан: «Роббим! Сенга дуо қилиб, (ҳеч қачон) ноумид бўлган эмасман», деганлар.
Аллоҳ таолога нақадар буюк ишонч!
@arabicuz
2771. Аллоҳ таоло шундай дейди:
«(Эй Муҳаммад!) уларнинг молларидан бир қисмини ўзларини тозалаб, поклайдиган садақа сифатида олинг ва уларнинг ҳақларига дуо қилинг» (Тавба сураси, 103-оят).
Абдуллоҳ ибн Абу Авфо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бирор қавм садақа олиб келадиган бўлса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «Аллоҳумма, солли алайҳим» (Аллоҳим, уларни ёрлақагин) дер эдилар.
Абу Авфо садақа олиб келганда ҳам: «Аллоҳумма, солли ъалаа аали Аби Авфа» (Аллоҳим, Абу Авфониг оиласини ёрлақагин), деб айтганлар.
Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти
Имом Шофеъий шундай деганлар: «Закотни олган одам хоҳласа, закот берган одамнинг ҳаққига «Ажарокаллоҳу фии маа аътойта ва жаъалаҳу лака тоҳуурон ва баарока лака фии мав абқойта» (Берганингга Аллоҳ ажр ато қилсин, покловчи қилсин, қолганига барака берсин) десин».
Закот, садақа, назр, каффорат ёки шунга ўхшаш нарсаларни берган одамнинг «Роббанаа! Тақоббал миннаа, иннака антас-самийъул ъалийм» (Роббимиз, биздан қабул қил, Сен эшитгувчи, билгувчи Зотсан) дейиши мустаҳабдир.
@arabicuz
2769. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Энг ёмон одам иккиюзламачилик қиладиган, кимгадир бир юзи билан, бошқаларга бошқа юзи билан қарайдиган кимсадир», деганлар.
Ҳасан ибн Али розияллоҳу анҳуга: «Баъзи одамлар биз нифоқдан қўрқмаймиз, дейишяпти я», дейишди. У зот: «Мунофиқликдан йироқ эканимни билганим мен учун дунё тўла олтиндан яхши», дедилар.
@arabicuz
2767. «Биродарим Ҳоруннинг тили мендан кўра бурророқ» (Қасос сураси, 34 оят)
Бошқаларнинг фазилатини эътироф қилиш пайғамбарларнинг хулқларидандир.
Бошқаларнинг фазилатини инкор қилиш шайтон хусусиятларидандир.
«Шайтон: «Мен ундан яхшиман, мени ўтдан яратдинг ва уни лойдан яратдинг», деди» (Аъроф сураси, 12 оят)
@arabicuz
2765. Донишманд деди: «Салга жаҳл қилавериш гўдакларнинг иши, қўлдан кетган нарса учун дод-вой қилиш хотинларнинг иши».
@arabicuz
2763. Каҳф сурасидаги йигитлар, Буруж сурасида зикри келган Ухдуд соҳиблари қиссасидаги роҳиб, Мадинага ҳижрат қилаётганларида Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам – барчалари ғорга талпинишди. Демак, одамларнинг қалби қотган пайтда ушбу дин учун ҳатто тоғларнинг ҳам қалби юмшар экан!
@arabicuz
2761. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир киши жума куни масжидга кирди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тик туриб хутба айтаётган эдилар. Ҳалиги киши: «Эй Расулуллоҳ! Моллар ҳалок бўлиб, кўчалар ҳувиллаб қолди. Аллоҳдан сўраб беринг, бизга ёмғир юборсин», деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўлларини кўтариб, шундай дедилар: «Аллоҳумма, ағиснаа! Аллоҳумма, ағиснаа! Аллоҳумма, ағиснаа!» (Ёмғир бер, Аллоҳим) дедилар. Осмонда на тўп, на тарқоқ булут бор эди. Салъ тоғи шундоққина кўриниб турарди, уни биздан на бир уй, на бир ҳовли тўсиб турар эди. Бир пайт ана шу тоғнинг орқасидан қалқондек булут чиқиб, осмоннинг ўртасига келиб ёйилди, сўнг ёмғир ёғди. Аллоҳга қасамки, (кўп ёққанидан) қуёш бир қанча пайт кўринмай қолди. Ҳалиги киши келаси жумада яна ўша эшикдан кириб келди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўшанда ҳам тик туриб хутба айтаётган эдилар. У: «Эй Расулуллоҳ! Моллар ҳалок бўлиб, кўчалар ҳувиллаб қолди. Аллоҳга дуо қилинг, ёмғирни тўхтатсин», деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам икки қўлларини кўтариб, «Аллоҳумма! Ҳаваалайна, ва лаа ъалайнаа! Аллоҳумма, ъалал аками ваз-зироб, ва бутунил авдийа, ва манабитиш-шажар» (Аллоҳим, устимизга эмас, атрофимизга! Аллоҳим, уни тепаликларга, тоғларга, водийларга, дарахтзорларга!) дедилар. Шундан сўнг ёмғир тўхтади. Биз кўчага чиқдик ва қуёш нури остида юриб кетдик».
Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Дуолар ижобатини аскарлар душманга йўлиққанда, намозга турилганда ва ёмғир ёғаётганда сўранглар», деганлар.
Имом Шофеъий «Ал-умм» китобларида ривоят қилганлар.
Зайд ибн Холид Жуҳаний розияллоҳу анҳу ривоят қиладилар:
«Ҳудайбияда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга кечаси ёққан ёмғирдан намиққан ерда бомдод намозини ўқиб бердилар. Намоз тугагач, одамларга юзланиб, «Роббингиз нима деганини биласизларми?» дедилар. Саҳобалар: «Аллоҳ ва Унинг Расули билади», дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Аллоҳ таоло шундай деди: «Бандаларим Менга мўмин ёки кофир бўлган ҳолда тонг оттирадилар. Ким «Аллоҳнинг фазли ва раҳмати сабабли ёмғир ёғди» деса, ана шу киши Менга иймон келтирган, сайёрага куфр келтирган бўлади. Ким «Сайёрадаги ундай, бундай ўзгаришлар сабабли ёмғир ёғди» деса, ана шу киши Менга куфр келтирган, сайёрага иймон келтирган бўлади».
Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти
@arabicuz
2760. Иллатли қалб ботил нарсаларга мойил бўлади. Гуноҳларни тарк этиш даражани оширади. Тақво тўни эскирмайди. Юқори қўл пастки қўлдан яхшироқ. Сабр – ҳийласи қолмаган одамнинг ҳийласидир.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2758. Ишонч капсуласи:
«Бўшашманглар! Хафа бўлманглар! Агар мўмин бўлсаларингиз, сизлар устунсизлар» (Оли имрон сураси, 139-оят)
Сабот капсуласи:
«Агар сизга жароҳат етган бўлса, у қавмга ҳам худи шунга ўхшаш жароҳат етган» (Оли Имрон сураси, 140-оят)
Сабр капсуласи:
«Бундай кунларни одамлар орасида айлантириб турамиз» (Оли Имрон сураси, 140-оят)
Саодат капсуласи:
«Бизнинг мавлоимиз Аллоҳдир, уларнинг эса мавлолари йўқ».
Фаҳм-фаросат капсуласи:
«Кўпик ўз-ўзидан йўқ бўлиб кетди. Одамларга манфаат берадиган нарса эса ер юзида қолди» (Раъд сураси, 17-оят).
Шижоат капсуласи:
«Билиб қўй! Агар бутун уммат сенга бирор ёрдам бериш учун тўпланса, Аллоҳ сенга ёзиб қўйганидан бошқа нарсада ёрдам бера олмайди. Агар улар сенга бирор нарсада зарар бериш учун тўпланишса, Аллоҳ сенга ёзиб қўйганидан бошқа нарсада зарар етказа олишмайди. Қаламлар кўтарилган, саҳифалар қуриган» (Сунани Термизий).
Хулоса капсуласи:
«Аллоҳ «Мен ва Менинг расулларим ғалаба қиламиз», деб ҳукм қилган» (Мужодала сураси, 21-оят).
«Улар ҳам макр қилишди, Аллоҳ ҳам «макр» қилди. Аллоҳ «макр» қилгувчиларнинг устасидир» (Анфол сураси, 30-оят).
(Уламоларимиз Аллоҳга нисбатан одатдаги «макр» сифатини беришдан қайтарганлар. Шунинг учун ҳам Қуръон ёки ҳадисда Аллоҳ таолога нисбатан «макр» лафзи ишлатилса, уни бандаларга нисбатан айтиладиган маънода тушунмаслик керак)
Тасалли капсуласи:
«Оқибат тақводорларникидир» (Қосос сураси, 83-оят)
Насиҳат капсуласи:
«Эй иймон келтирганлар! Аллоҳга тақво қилинглар ва содиқлар билан бирга бўлинглар» (Тавба сураси, 119-оят).
Асос капсуласи:
«Бир қавмни ёмон кўришингиз сизни уларга нисбатан адолат қилмасликка олиб бормасин. Адолат қилинглар. Бу тақвога оид ишдир» (Моида сураси, 8-оят).
@arabicuz