74756
احمد زیدآبادی
اگر پزشکیان عین جلیلی است....!
شبکۀ "ایراناینترنشنال" تمام زورش را به کار گرفته است تا ثابت کند مسعود پزشکیان هم فردی عینِ سعید جلیلی است!
اگر اینطور است، پس چرا این شبکه از آن دسته از رأی‌دهندگانی که سبب پیروزی آقای پزشکیان در انتخابات شدند، اینقدر خشمگین و عصبانی است؟ مگر خودشان اصرار نداشتند که رئیس جمهور شدن سعید جلیلی نهایتاً به نفع ایران است؟ خب حالا اگر پزشکیان هم عین جلیلی است دیگر آن همه ابراز خشم و عصبانیت از رأی دهندگان برای چیست؟
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
لامبورگینی است؟
روزنامۀ کیهان در گزارش صفحۀ اول خود با عنوان "اسب زین‌شده زیر پای دولت چهاردهم" تصویری از شرایط کنونی اقتصاد کشور ارائه کرده است که گویی مسعود پزشکیان قرار است "بهشت موعود" را تحویل بگیرد!
حقا که دغل‌بازترین دلالان نیز با کسی اینطور معامله نمی‌کنند! دلال اتومبیلی را می‌شناختم که وقتی می‌خواست یک بنز آخرین مدل را از کسی بخرد، آنقدر تو سر مال می‌زد که پنداری گاری یا دوچرخه است و وقتی می‌خواست یک ژیان قراضه را به کسی بفروشد، آنقدر در تعریف از آن مبالغه می‌کرد که گویی می‌خواهد لامبورگینی به طرف بفروشد!
برای جلوگیری از ادامۀ این حقه‌بازی، بهترین پیشنهاد را شیخ مصطفی پورمحمدی در جریان تبلیغات انتخاباتی داد. پیشنهادش این بود که دولت جدید پیش از استقرار لازم است گزارش دقیق و کارشناسانه‌ای از وضعیت موجود تهیه و ارائه کند تا برای عموم مشخص شود که مشخصاً چه چیزی را تحویل می‌گیرد تا جای دبّه کردن باقی نماند!
از این رو اکیداً به آقای پزشکیان توصیه می‌شود که بدون اتلاف وقت، هیئتی مرکب از کارشناسان معتبر با گرایش‌های سیاسی متفاوت را تشکیل دهد تا آنها گزارشی در بارۀ آمار فقر و فلاکت، میزان تورم، وضعیت نقدینگی و صندوق ذخیرۀ ارزی، موقعیت کسب و کار مردم و میزان رضایت آنان از وضع موجود، شرایط منابع آب و محیط زیست، وضعیت برق و گاز و بنزین و گازوئیل، نرخ بیکاری واقعی، نرخ بی‌سوادی، نحوۀ توزیع درآمدها، ضریب جینی، شرایط زندگی کارمندان و کارگران، وضعیت ساخت و اجاره و خرید مسکن، بدهی دولت و شرکت‌های شبه‌دولتی به پیمانکاران، ورشکستگی شرکت‌های خصوصی، میزان رضایت کارفرمایان، وضعیت صنعت و کشاورزی، موقعیت بورس و شرکت‌های بیمه و بانک‌ها، پدیدۀ مهاجرت، جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، شرایط چاه‌های نفت و بندرگاه‌ها، قراردادهای خارجی، میزان استخراج و فروش نفت و نحوۀ فروش آن و همچنین دهها موضوع دیگر در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی تهیه و در اختیار عموم مردم قرار دهد، تا برای همه کاملاً روشن شود که دولت چهاردهم دقیقاً چه چیزی را تحویل گرفته و چه چیزی را تحویل خواهد داد!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
الحذر!
هیچ "مجاهد"ی را نباید به صرفِ مجاهد بودنش در پستی گماشت که اهلیت و شأنیت و تخصص آن را ندارد، حال این مجاهد چه مجاهد واقعی صحنۀ کارزار باشد و چه مجاهد دروغینِ "روز شنبه"!
در غیاب استغنای معنوی و اخلاقی، قدرت‌طلبی و جاه‌پرستی به تنها عنصر معنابخشِ زندگی برای بسیاری افراد تبدیل شده است. این افراد خود و محیط اطراف‌شان را به کلی آلوده می‌کنند. دکتر پزشکیان باید چهارچشمی مراقب این نوع افراد باشد و بدون هرگونه حجب و ملاحظه‌ای آنها را از کابینه‌اش دور سازد.
شناسایی این افراد هم خیلی سخت نیست. فقط کمی روشن‌بینی و شمّ روانکاوی می‌خواهد، زیرا همانطور که جناب مولانا فرموده است:
بوی کبر و بوی حرص و بوی آز
در سخن گفتن بیاید چون پیاز
گر خوری سوگند من کی خورده‌ام
از پیاز و سیر تقوی کرده‌ام
آن دم سوگند غمازی کند
بر دماغ همنشینان بر زند
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
https://youtu.be/wPZRjAHAlFM
@ahmadzeidabad
خود کرده را...
اصولگرایان بی‌دلیل مردم رأی دهنده را سرزنش می‌کنند. در درجۀ اول، آنها خودشان مسئول شکست‌شان هستند. اگر به جای سعید جلیلی با آن اطرافیان و حامیان هراس‌انگیز و بعضاً بی‌نزاکت و قلدرمآب یک چهرۀ معقول‌تر و معتدل‌تر از جناح خودشان را به صحنه می‌فرستادند، به احتمال زیاد سرنوشت انتخابات به گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد.
ار قدیم گفته‌اند: خودکرده را تدبیر نیست.
و یا به قول قرآن: فَذُوقُوا مَا كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ. بچشید آنچه را اندوختید!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
صعب‌راه!
دکتر پزشکیان رسماً پیروز شد. ما با رأی دادن به او خدمتی به شخص وی نکردیم. به واقع او را روی میدان مین فرستادیم، میدان مینی که نقشه‌اش دست او نیست.
حرکت در چنین صعب‌راهی، نهایت درایت، احتیاط، شکیبایی، شجاعت و تواضع را می‌طلبد.
بدون کمک و حمایت رهبری، محسنی اژه‌ای، محمدباقر قالیباف و سردار باقری و رفتار بسیار هوشمندانه، مسئولانه و مدبرانهٔ ما ايرانيان دکتر پزشکیان نمی‌تواند گام از گام بردارد. او اما مرد نیک‌نفس و فروتن و بی‌کینه و صادقی است و همین خصائل می‌تواند اعتماد دیگران را جلب کند و راه تعامل به قصد گره‌گشایی از انبوه بیکران مشکلات جامعه و کشور بگشاید.
در این باره به تدریج و مفصل در روزنامهٔ هم‌میهن خواهم نوشت.
آنچه مرا از ماجرای ریاست جمهوری آقای پزشکیان دلگرم می‌سازد، باورم به وجود خدا و خیر و عنایت اوست. تحولاتی که در این 50 روز رقم خورد، گویی فقط کار خدا بود و همه پنداری طبق نقشهٔ او کار کردند!
وَاللهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
آنطور که...
آنطور که از ادبیات حامیان سعید جلیلی برمی‌آید، به نظرم شکست را پذیرفته‌اند.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
مخمصه!
نیروهای حامی سقوط جمهوری اسلامی با پیوند زدن مشروعيت نظام به نرخ مشارکت در انتخابات خود را در چه مخمصه‌ای انداختند!
مشروعيت به کارآمدی و رفع نیازهای اساسی جامعه در حوزه‌های مختلف است به اندازه‌ای که اکثریت مردم را راضی کند.
در هیچ کجای عالم نرخ شرکت و یا عدم شرکت در انتخابات معیاری برای مشروعیت یا عدم مشروعیت نظام‌های سیاسی به شمار نمی‌رود.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
یادی از آن روزها
خرداد سال 96 من برای دادن رأی به شیخ حسن روحانی خیلی تحت فشار بودم، اما چون به لحاظ تحلیلی نسبت به ناکامی دولت دوم او اطمینان داشتم، تسلیم درخواست‌های مکرر دوستان نشدم.
آخرین تلاشی که برای کشاندنم به پای صندوق رأی شد، از سوی امین احمدیان بود که سال‌ها در سازمان ادوار تحکیم با هم فعالیت سیاسی داشتیم.
امین از جلوی دانشگاه پلی تکنیک زنگ زد و گفت که "بهاره و خانم علیدوستی اینجا تو صف ایستاده‌اند، تو هم بیا تا به اتفاق هم رأی دهیم." پاسخم منفی بود.
متأسفانه سختگیری‌های امنیتی طاقت‌فرسا و سپس همه گیری کرونا، بین فعالان سیاسی همسو فاصله انداخته است. دورهمی وجود ندارد، بحث‌های اقناعی صورت نمی‌گیرد و در نتیجه تحلیل‌ها هر کدام به سمت و سویی متفاوت می‌رود.
اگر فضایی امن و آزاد برای گفتگو ایجاد شود من مطمئنم که این همه تفرق و تشتت به همدلی و همراهی منجر می‌شود.
@ahmadzeidabad
روی اعصاب!
در روزهایی مثل امروز که مجبورم تلویزیونی با برنامهٔ زنده تماشا کنم، از خیر شبکه‌های صدا و سیما و ایراناینترنشنال می‌گذرم و شبکهٔ آر.تی.ای. متعلق به امارت اسلامی طالبانِ افغانستان را نگاه می‌کنم.
هر چه باشد، از آن دو کمتر روی اعصاب است!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
مورخان نخواهند نوشت؟
اگر به فرض بسیار ضعیف، روز شنبه نام سعید جلیلی از صندوق‌های رأی بیرون آید، در آینده مورخان نخواهند نوشت: مردم ایران با تاریخی چند هزار ساله و میراث‌دارِ تمدنی کهن و پایه‌گذار نظام‌های فلسفی و ادبی و عرفانی بزرگ، در واپسین سالِ‌های ربعِ اول قرن 21 زمام امور خود را به گروه و دسته‌ای سپردند که تمدن و توسعه را خوار می‌داشتند!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
45 سال پیش و اکنون!
در اوایل انقلاب حامیان و هواداران کاندیداهای ریاست‌جمهوری و مجلس، پوسترهای کاندیدای رقیب‌شان را پاره و منهدم می‌کردند و این عمل را کاملاً طبیعی و منطقی و عقلانی می‌دانستند.
همین طرز فکر سبب شد که پس از چندی به جان هم بیفتند و گلوی هم را بدرند و خون هم را بریزند!
امروز پس از گذشت حدود نیم قرن از آن تاریخ، به جایی رسیده‌ایم که در دور اول انتخابات در خیابان‌های لندن به نمایش در آمد!
نتیجهٔ پاره کردن پوستر به آن همه کشتار و برادرکشی ختم شد، نتیجهٔ فحاشی‌های زننده و برخوردهای فیزیکی معلوم است که به کجا ختم می‌شود؟
ان‌الانسان لفی‌خسر!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
انتخابات و مشروعیت (2)
همین دو افسانه، بسیاری از ما ایرانیان را گمراه و سرگردان و مشغول بازی با کلمات و درگیر شدن در منازعات انتزاعی کرده است.
واقعیت این است که مشروعیت یک حکومت عمدتاً به کارآمدی آن است. یعنی مردم هنگامی یک حکومت را تحمل می‌کنند که قادر به رفع نیازهای حیاتی و بنیادی آنها در همه یا اغلب حوزه‌ها باشد. روزی که کارآمدی مختل شود، ثبات و بقایی هم نخواهد بود مگر آنکه سناریوی سومالی در یک کشور تکرار شود!
به نظرم در این انتخابات باید خود را از بحث مشروعیت‌زایی و مشروعیت‌زدایی از حکومت خلاص کنیم. قرار است یک مدیر برای پست ریاست جمهوری همۀ محدودیت‌های آن انتخاب شود. اگر حکومت ناکارآمد باشد شرکت صد در صدی مردم هم مایۀ مشروعیت‌زایی برای آن نمی‌شود، اما اگر حکومت کارآمد باشد، یک حضور 20 درصدی هم مایۀ مشروعیت‌زدایی آن نخواهد شد. این بحث بیهوده و وقت‌گیر و عقیم، یک بار برای همیشه باید به بایگانی سپرده شود!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
چطور ممکن است؟
چطور ممکن است رأی دادن به مسعود پزشکیان ننگ و عار و سرافکندگی باشد، اما همسو و همراه شدن با حسین شریعتمداری، علیرضا زاکانی، حمید رسایی و غیره برای هموار کردن راه پیروزی سعید جلیلی افتخار و شرف و سربلندی به شمار آید!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
برآورد!
تا این لحظه برآورد من از فضای اطرافم این است که در دور دوم انتخابات در روز جمعه، سعید جلیلی 10 تا 12 میلیون و مسعود پزشکیان 18 تا 20 میلیون رأی به دست می‌آورند.
فضای اطراف من ممکن است معرف تمام جامعه نباشد، اما ضریب خطای این تخمین به نظرم خیلی زیاد نباشد.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
نکته‌ای در بارهٔ ترور نافرجام ترامپ
ترور نافرجام دونالد ترامپ شکاف سیاسی در جامعهٔ آمریکا را تشدید می‌کند یا آن را ترمیم خواهد کرد؟
دموکراسی‌ها معمولاً مستعد آن هستند که به صحنهٔ عرض‌اندام عوام‌فریبان تبدیل شوند، عوام‌فریبانی که قدرت‌نمایی و اظهار وجود خود را بر حفظ نظم و انضباط اجتماعی ترجیح می‌دهند و برای تحریک و برانگیختگی هواداران شورمند خود، لگام زبان خود را علیه رقبای سیاسی و دشمنان فرضی رها می‌کنند.
حوادثی مثل ترور سیاسی، معمولاً دموکراسی‌ها را به خود می‌آورد و اتحاد و همبستگی جامعه علیه به‌کارگیری خشونت را افزایش می‌دهد.
از این رو، احتمال اینکه ترور ناکام ترامپ، به ترمیم شکاف در جامعهٔ آمریکا منجر شود بیش از احتمال تشدید تنش و منازعه در آن جامعه است.
این ماجرا اما ابعاد مهم دیگری هم دارد که با نوع اطلاع‌رسانی در بارهٔ ضارب و انگیزه‌های او به تدریج نمایان خواهند شد.
اگر قرار باشد پای دخالت خارجی هم به این حادثه باز شود، امیدوارم خاورمیانهٔ فلک‌زده، متهم ردیف اول معرفی نشود.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
آزموده را آزمودن نبود!
جناب حسن یوسفی اشکوری یار و همفکر و همسایۀ سفرکردۀ ما شرکت در انتخابات اخیر را "آزموده را دوباره آزمودن" وصف کرده است. ای کاش امکان گفتگویی مبسوط و مستقیم با آقای یوسفی فراهم می‌شد تا من هم به نوبۀ خود به او بگویم که شرکت در این انتخابات از جنس شرکت در انتخابات سال 76 و 96 نبود که مشمول حکم آزموده را آزمودن باشد. این بار پای مؤلفه‌های بسیار متفاوتی در کار بود که من به اندازۀ وسعم به آنها پرداختم اما ظاهراً همه‌اش از چشم دوست سفرکردۀ ما دور مانده است.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
https://hammihanonline.ir/fa/tiny/news-18108
@ahmadzeidabad
تسلیم نفرت نشوید!
برخی نیروهای رده پایین "جبهۀ انقلاب" چنان از شکست کاندیدای‌شان در انتخابات دچار خشم و نفرت و نومیدی شده‌اند که پنداری دنیا به آخر رسیده است. بدبختانه از سخنان بعضی از آنها چنین دریافت می‌شود که منتظر شکست و در گِل فرو رفتن دولت آقای پزشکیان هستند تا بلکه بار دیگر دنیا به آنها رو کند!
این طرزفکر و عمل، معنایی جز انحطاط و بی‌اعتنایی نسبت به منافع و بقای ایران ندارد حال پشت هر اسم و ادعای دینی و انقلابی که می‌خواهد خود را پنهان کند.
بدون تردید آنها از قدرت و نفوذ لازم برای به بن‌بست کشاندن دولت و شکست و ناکامی آن کم و بیش برخوردارند اما در صورت شکست دولت پزشکیان در بهبود چشمگیر شرایط اقتصادی و ایجاد رضایت اکثریت مردم در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، دیگر کشور به این راحتی‌ها کمر راست نخواهد کرد. پس به جای خودمحوری و خودبینی و خودخواهی و خودحق‌پنداری‌های متعصبانه و خام‌طبعانه، بهتر است به دولت کمک کنند تا کشور از این عقبۀ خطرناک به سلامت عبور کند وگرنه بروز مصائب و فجایع، بیش از همه دامن خودشان را خواهد گرفت.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
بی حیثت سازی ضداخلاقی!
هر کس در ایران زندگی کند یا زندگی کرده باشد، از این موضوع آگاه است که عکس گرفتن با افراد مشهور یک عمل عادی و متداول در بین ایرانیهاست. من که تازه چندان شهرتی هم ندارم، روزانه در مسیر خانه به محل کار با شهروندان بسیاری روبرو می‌شوم که از دیدنم اظهار خوشحالی و بلافاصله درخواست گرفتن عکس سلفی می‌کنند!
در برابر تقاضای آنان می‌توان اصطلاحاً طاقچه‌بالا گذاشت و گفت؛ من با کسی عکس نمی‌گیرم و دل افراد را شکست و یا از راه فروتنی در آمد و گفت؛ "عکس گرفتن که خرجی ندارد"! این جملۀ آخر همان کلامی است که من معمولاً در برابر درخواست برای عکس گرفتن تکرار می‌کنم.
افرادی که تقاضای سلفی گرفتن می‌کنند، در بیش از 90 درصد موارد ناشناس هستند. قاعدتاً نمی‌توان ابتدا یک دستگاه گزینش را مأمور کرد تا ابتدا، زندگی شخصی و عمومی یک متقاضی سلفی گرفتن را شخم بزند و اگر نقطه ضعفی در کارنامۀ او یافت نشد، جواز عکس انداختن را صادر کند!
از طرفی کسانی هم که آشنایند، از یک طیف سیاسی و عقیدتی نیستند. از برانداز و اصلاح‌طلب و اصولگرا و حزب‌اللهی گرفته تا هر آدمی با هر نوع اعتقاد و مسلک و مذهبی را شامل می‌شوند. تا به حال من خودم چند بار با برخی از زندان‌بانانم در خیابان روبرو شده‌ام و تقاضای آنان برای عکس گرفتن را رد نکرده‌ام، چرا که این کار را خلاف مروت و فروتنی می‌دانم.
از این رو، عکس گرفتن دکتر صادق زیباکلام با حمید نوری که به صورت تصادفی در خیابان به هم برخورد کرده‌اند، عملی معمول و متداول و پیش پا افتاده در ایران است و مطلقاً هیچ معنای سیاسی و غیرسیاسی ندارد. حال شبکه‌هایی در آن سوی آب همین عکس را مبنای بی‌حیثت‌سازی از دکتر زیباکلام قرار داده‌اند تا مثلاً انتقام حضورش در انتخابات را از او بگیرند!
این رفتار کاملاً ضداخلاقی و از هر حیثت محکوم و مذموم است. در حقیقت امکانات رسانه‌ای در دست این نوع افراد حکم دادن تیغ به دست زنگی مست است، زیرا کسی که به راحتی آبرو و حیثیت یک شهروند را بریزد از ریختن خون او هم ابایی نخواهد داشت!
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabd
پرزیدنت!
این هم از پرزیدنت شدن مسعود پزشکیان.
چه بار سنگینی به دوشش افتاد. خدا کمک می‌کند.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
اگر تفاوتی نمی‌کند!
این کسانی که از شبکه‌های مختلف، مردم را به پرهیز از رأی دادن تشویق و بدین‌وسیله راه پیروزی تیم سعید جلیلی را هموار می‌کنند، کاش یک کلمه در بارهٔ هویت و برنامهٔ آن کسانی که قرار است بعد از روی کار آمدن این تیم ما را نجات دهند، توضیح می‌دادند!
این افراد بدون آنکه از جزئیات و صف‌بندی‌های پیچیده در داخل حاکمیت جمهوری اسلامی اطلاع لازم را داشته باشند و بدون هر گونه تشکیلات و برنامه‌ای انگار فقط علاقمندند که ایران در بحران و آشوب و بی‌ثباتی غرق شود، بلکه از میان آن فرصتی برای دستیابی یک نیروی فرضی و موهوم به اریکهٔ قدرت پدید آید.
کدام جامعه با غرق شدن در بی‌ثباتی و ناامنی روی بهروزی و سعادت دیده که ایران مورد دومش باشد؟
از این گذشته اگر در این وضعیت بی‌سابقه از نظر آنان بین پزشکیان و جلیلی تفاوتی نیست، چرا این همه نگران پیروزی آقای پزشکیانند؟
خب، اگر به زعم آنها جمهوری اسلامی در آستانهٔ سقوط و اکثر مردم آمادهٔ انقلاب برای به قدرت رساندن آنهایند، دیگر چه فرقی می‌کند که پزشکیان رئیس جمهور شود یا جلیلی؟ خب همان کاری را که می‌خواهند در وضعیت ریاست‌جمهوری جلیلی انجام دهند در وضعیت ریاست‌جمهوری پزشکیان انجام دهند؟
مگر اصرار ندارند که این دو مثل هم و رئیس جمهور فاقد کمترین تأثیرگذاری و قدرت است؟
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
شهر و روستا
برخی افراد گمان می‌کنند رأی روستاهای ایران به نفع سعید جلیلی است.
تصور این افراد از روستا، چیزی شبیه روستاهای چند دهه پیش است. در سال‌های اخیر به دلایل مختلف از جمله گسترش انقلاب ارتباطی، تفاوت‌های فرهنگ شهر و روستا از بین رفته و بنابراین آگاهی و گرایش و مزاج سیاسی ساکنان آنها یکی شده است.
در انتخابات امروز روستائیان و شهرنشینان ترکیب رأی واحدی خواهند داشت.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
پس از 15 سال امروز در حسینیهٔ ارشاد حاضر شدم و رأی خود را به نام مسعود پزشکیان به صندوق انداختم.
آن رأی که سوءالقضا بود خداوند به دردهای دل مردم این سرزمین ، این بار را حسن‌القضا گرداند.
به عونه و کرمه.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
https://youtu.be/uItVC5yDtc8
این فیلم مناظره‌ام با ابوالفضل ظهره‌وند از نزدیکان سعید جلیلی است که اخیراً از تهران وارد مجلس شده است. در محافل آشنا به روابط درون‌تیمی آقای جلیلی، از احتمال انتصاب آقای ظهره‌وند به عنوان وزیر خارجه، در صورت پیروزی آنها در انتخابات امروز سخن می‌رود.
اینکه چرا من پس از 15 سال تصمیم گرفته‌ام در دور دوم انتخابات شرکت کنم، یک دلیل عمده‌اش نگرانی از پیامدهای همین صحبت‌هایی است که آقای ظهره‌وند در این مناظره مطرح کرده است.
@ahmadzeidabad
رأی و شرم!
من در نظرات افراد و گروه‌هایی که انتخابات فردا را تحریم کرده‌اند، با همدلی اندیشیدم. فارغ از آن بخشی که خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی به بهای ویرانی کشور هستند و یا آنها که درکی عاطفی و رمانتیک از پدیدۀ حکمرانی دارند، در نظرات سایر دوستانی که انتظار می‌رفت بر اساس یک استراتژی روشن یا تأمین منافع دراز مدت ملی تصمیم بگیرند، متأسفانه نه فقط هیچ نکتۀ اقناعی دیده نمی‌شود، بلکه عمدتاً نوعی نگرانی از منزوی شدن در بین حامیان براندازی به چشم می‌خورد.
من نمی‌دانم پیشگیری از به قدرت رسیدن تیم سعیدجلیلی چه مانعی ممکن است بر سر راهی که آنها برای خود ترسیم کرده‌اند، به وجود آورد؟ به هر حال، یا دکتر پزشکیان موفق به انجام پاره‌ای اصلاحات معنی‌دار می شود که در آن صورت مسیر یک آشتی ملی گشوده می‌شود و یا موفق نمی‌شود که در آن صورت هم این بخش از تحریم‌کنندگان می‌توانند به همان راه کنونی خود بروند.
متأسفانه گونه‌ای حیثیتی کردن یک اقدام بی‌ربط با حیثیت در نظرات آنها عیان است چنانکه گویی در میان سیلی از براندازان از رأی دادن احساس شرمساری می‌کنند. ظاهراً پدیدۀ شرم‌سارسازی که در بین تندخوترین و غیرمدنی‌ترین براندازان رواج یافته، اثر خود را بر دوستان قدیمی گذاشته است! من به سهم خود انتظار این نوع ملاحظات را در تصمیم‌های سرنوشت‌ساز جامعه نداشتم. امیدوارم این نقد دل هیچ دوستی را نیازارد.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
https://youtu.be/rJJxXXFvhf4
@ahmadzeidabad
انتخابات و مشروعیت (1)
بر روی کرۀ زمین 203 واحد سیاسی و جغرافیایی به نام کشور وجود دارد که هر کدام توسط حکومت‌های متفاوت اداره می‌شوند. اگر کسی از ما بپرسد که از این 203 حکومت کدامیک مشروع و کدامیک نامشروع هستند، ما چه جوابی خواهیم داد؟
قاعدتاً یک فرد آشنا به مبانی علم سیاست و روابط بین‌الملل پاسخ روشن و صریحی برای پرسش فوق ندارد چرا که می‌داند مشروعیت نظام‌های سیاسی موضوعی بی‌نهایت پیچیده و وابسته به تعاریف اغلب مبهم و کشدار است و به همین سادگی نمی‌توان در بارۀ مشروعیت یا عدم مشروعیت دولت‌های حاکم بر جهان نظر داد.
در یک عبارت کلی، همه می‌دانیم که مشروعیت یک نظام سیاسی بسته به رضایت اکثریت مردم از عملکرد حکومت آن است. این گزاره اما همچون کلیدی از هواست که به هر قفلی می‌خورد اما یکی را هم باز نمی‌کند، زیرا مسئلۀ مهمتر این است که رضایت صفر یا صد نیست و درجات مختلفی دارد. از آن گذشته راهِ احراز میزان رضایت مردم یک کشور از حکومت‌شان نیز چندان روشن نیست. در این باره البته می‌توان انتخابات آزاد و عادلانه را بهترین راهِ سنجش رضایت مردم یک کشور از حکومت‌شان دانست، اما بدبختانه هر دو مؤلفۀ آزاد و عادلانه هم اموری نسبی‌اند و فراتر از این، برخی از حکومت‌ها اصلاً با ساز و کار انتخابات میانه‌ای ندارند.
آیا اگر در کشوری انتخابات برگزار نشود، حکومتش ضرورتاً نامشروع است؟ اگر به نامشروع بودن چنین حکومت‌هایی حکم دهیم، لابد باید حکومت کشورهایی مانند عربستان و امارات را نامشروع دانست. اما آیانحکومت آنان واقعاً نامشروع است؟ هیچ کشوری در چنان چنین حکمی نمی‌کند. حال آیا، چون در عربستان و امارات انتخابات برگزار نمی‌شود، اکثریت مردم از حکومت‌شان ناراضی‌اند؟ چنین حکمی را هم نمی‌توان داد، با این حال، روشن است در جایی که اظهارنظر سیاسی مخالف جرم است، احراز سطح رضایت و نارضایتی هم طبعاً کاری بی‌نهایت دشوار است.
آیا در کشوری که انتخابات به صورت دستوری و فرمایشی برگزار می‌شود، حکومتش نامشروع است؟ اگر پاسخ ما به این پرسش مثبت باشد در آن صورت، عموم کشورهای آسیای مرکزی و روسیه و چین و دهها کشور دیگر در جهان، حکومت‌شان باید نامشروع باشد. اما هیچ کشوری در جهان مشروع حکومت این کشورها را به چالش نمی‌گیرد.
آیا اگر حکومتی مردمش را سرکوب کند، فاقد مشروعیت می‌شود؟ در بسیاری از کشورهای آفریقایی و آسیایی، دولت‌ها دائم به کارِ سرکوب مردم ناراضی یا مخالف مشغولند، اما همچنان به عنوان اعضای سازمان ملل متحد مورد شناسایی دیگر کشورها قرار دارند. قاعدتاً هنگامی که سرکوب چنان بی‌رحمانه و شدید باشد که حکم جنایت علیه بشریت و یا ارتکاب جنایت جنگی و نسل کشی پیدا کند، مشروعیت حکومت در دیوان دادگستری بین‌المللی و شورای امنیت سازمان ملل به چالش کشیده می‌شود. با این همه به دلیل تنوع نظام‌های سیاسی در دنیا، در این باره هم استانداردهای واحد و بی‌طرفانه‌ای وجود ندارد. برای مثال، دولت اسرائیل از نظر بعضی کشورها مرتکب نسل‌کشی یا جنایت جنگی علیه مردم تحت اشغال فلسطین شده است. حامیان قدرتمند آن در شورای امنیت سازمان ملل اما تفسیر دیگری از ماجرا دارند و عملاً راه هر گونه مجازات یا به چالش کشیدن مشروعیت آن را سد می‌کنند.
اگر بخواهم این بحث را ادامه دهم، کار شاید حتی بیخ پیدا کند! بدین صورت که محافلی هم در جهان یافت می‌شوند که حتی برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه را در کشورهای غربی، به معنای واقعی آزاد و عادلانه نمی‌دانند و حکومت‌های برآمده از دمکراسی را نیز نامشروع تلقی می‌کنند. به عنوان مثال، در دمکراسی‌های غربی، احزاب فاشیست، نژادپرست و یهودی‌ستیز از حضور در انتخابات محرومند. طبعاً حامیان این گروه‌ها انتخابات را آزاد و عادلانه نمی‌دانند. از طرفی برخی معتقدند که در کشورهای بورژوازی رسانه‌ها سلیقه و جهت فکری مردم را تعیین می‌کنند و چون این رسانه‌ها در اختیار و کنترل طیف سیاسی صاحب قدرت مالی است بنابراین کل آنچه آزادی انتخاب گفته می‌شود، بیش از فریبکاری نیست.
اصلاً حالا فرض کنیم که حکومت یک کشور به کلی نامشروع باشد در آن صورت چه اتفاقی می‌افتد؟ می‌دانیم که در مورد نامشروع بودن حکومت جمهوری خلق کره اتفاق نظری نسبی در سطح جهان وجود دارد اما ضمن آنکه روسیه و چین در مجامع بین‌المللی از آن دفاع می‌کنند، هیچ خطری هم ثبات داخلی آن را تهدید نمی‌کند!
برخی ساده‌انگارانه تصور می‌کنند که اگر مشروعیت حکومتی به چالش گرفته شد، اولاً به صورت هدفی مشروع برای حملۀ نظامی خارجی در می‌آید و ثانیاً مردم برای سرنگونی آن دست به کار می‌شوند. هر دوی این فرضیه‌ها، افسانه است. این همه حکومتِ مخالف نظر اکثریت در جهان داریم که نه مورد حملۀ نظامی خارجی قرار می‌گیرند و نه مردم‌شان جرأت شورش علیه آنها را پیدا می‌کنند.
راه طی شده!
در سال 1396 که همهٔ نشانه‌ها و علائم داخلی و خارجی بیانگر زمین‌گیر شدن دولت دوم شیخ حسن روحانی بود، جماعتی بسیار عظیم از نخبگان و روشنفکران و متنفذان حوزه‌های مختلف، با تکیه بر خطر و تهدیدی نه چندان واقعی، جامعه را بسیج کردند و به پای صندوق‌های رأی کشاندند تا مبادا روحانی پشت در پاستور بماند و فاجعه رخ دهد.
چنان شور و شری جماعت را تسخیر کرده بود که هر چه من زبان‌بسته و قلم‌شکسته فریاد زدم که عاقبت این کار سرخوردگی و به باد رفتن سرمایهٔ اجتماعی است، واکنشی جز نادیده‌انگاری و تمسخر نداشت.
امروز در سال 1403 که تهدیدی عینی و واقعی در کمین نشسته و همهٔ شواهد و قرائن نشان می‌دهد که اگر افرادی با اعتقادات آخرالزمانی و آمیخته به معارف خرافی، حلقهٔ نفوذ و سلطهٔ سیاسی خود را تکمیل کنند، زندگی بر تک تک ما چنان سخت و طاقت‌فرسا می‌شود که حسرت این روزها را بخوریم، بخش عظیمی از همان جماعت، مهر خاموشی بر لب زده‌اند و خونسردانه نسبت به تهدیدی که در شرف وقوع است، اظهار بی‌تفاوتی یا حتی خوشحالی می‌کنند!
از آن شور و شر تا این بی‌تفاوتی، چه راهی طی شده است؟
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad
موضع سکوت؟
به نظرم مهندس موسوی و همسرش گرامی‌اش سرکار خانم زهرا رهنورد و همینطور برخی دوستان زندانی مانند مصطفی تاجزاده و سعید مدنی و دیگران، تصمیم به سکوت در مقابل انتخابات روز جمعه گرفته‌اند. این بار به خلاف دور اول، احتمالاً اعلام نخواهد شد که در انتخابات شرکت می‌کنند یا نمی‌کنند.
این تصمیم از جهتی قابل درک و از هر جهت قابل احترام است. در واقع اگر چنین تصمیمی به دلایل وجدانی و اخلاق فردی گرفته شده باشد، جای هیچگونه چون و چرا و بحث و جدل ندارد، اما اگر بنا به محاسبات مربوط به جایگاه‌شان در آرایش نیروهای سیاسی به این تصمیم رسیده‌اند، به نظرم ممکن است متناسب با اهداف مورد نظرشان نباشد.
به دلیل شرایط خاص بین‌المللی و منطقه‌ای و داخلی ایران که عوارض خود را به زودی نشان خواهد داد، آرایش نیروهای سیاسی کشور در حال تغییر است. به همین دلیل جایابی در صحنۀ شطرنج به غایت پیچیدۀ ایران لازم است با یک نگاه تازه و بنابر ملاحظات و مؤلفه‌های ملی در حال ظهور صورت گیرد. این بحث طولانی و ورای موضوعِ شرکت یا عدم شرکت در انتخابات است.
#احمد_زیدآبادی
@ahmadzeidabad