2411
وەنەدی سنۮۆقڵەی شیشەینوو یاگێ لیرە و جەواهێرینە تاودێ پی نام ونیشانە چێوما پەی کیاندێ @mofahim
ئەر بینایی چەم ، جە چەم بی پێوار
ئەرزوو وەرکەووت بی ، پەی دما هەوار
پەی کەسێ که وێش هەوار نشینەن
ڕاویار ڕاگەی ، هەوار دینەن
مەرەجیۆم سەبرش جەلا دشوار بۆ
بێ سەبران ئاسا سەبرش ئەوگار بۆ
(فەهیم )
مەۮیه وه تۆمار ، کەردەی ویەردەم
بۮیه وه زەردی ، روخسار ئاوەردەم
هەرچن شایستەی عەفووت نەۮاروو
روی شەرمەندەگی ، وه درگات ماروو
( مەولەوی )
هەرچی دیت بە چه م ، شی وە سەفەردا
هەرچی مەوینی ، هانه گوزەردا
کەس حاڵی نەبی و هیچکەس نەفاما
ئەو پەی چێش ویەرد ئێۮ پەیچێش ئاما ؟
(مەولەوی )
چەرخ تا که گێڵا ، منش تاونا
تا ئاخر بە جای ، وێمش یاونا
زەنگوڵ جە زەنجیر ده س نەبیش نەجات
ئافەرین ئەی خاک ، منت لاونا
( کاکە یۆسف )
تۆمەی سەرو وگوڵ وەنەوشە وسونبۆڵ
شاناش باخەوان ، ئەجەل وه تۆی گڵ
تا دیسان ئەر قەیس ، وه مودارا بۆ
نەکام وەهاردا ، چەمەن ئارا بۆ
( مەولەوی )
مەرگ بێ واۮەت ، عەجەب رەنگێ رەشت
شین وست ئەو دنیا ، شاۮی ئەو بەهەشت
دنیا شینشەن ، نیەنی تێش دا
بەهەشت شاۮیشەن ، مەگێڵی پێش دا
( مەولەوی)
چەرخ تا که گێڵا ، منش تاونا
تا ئاخر بە جای ، وێمش یاونا
زەنگوڵ جە زەنجیر ده س نەبیش نەجات
ئافەرین ئەی خاک ، منت لاونا
( کاکە یۆسف )
هەریچ :
پا هەریەتی وێشە تا ڕادەیوە زڵم و زۆری گوارا کەرۆ 😳
@VANADIHOWRAMAN
⭕ واتش : بە سڵامەتی تووتەی !!
واتم : تووتە چی ؟!؟!
✍واتش : چون هەرچێ ئارۆ دەیش وەروو تەوەنا ، تیکەنانەکەو هێزیش ویر نمەشۆوە ٠ وەلێم بەشەرێ
تیکەکەت دەسەو ساناو جوابش بە تەوەنی مۮاوە ٠٠٠!
تووتە ، هەر وەرگێ وینۆ گەفۆش وەنە و لاشەو بێ هەمیەتا گەلەو وێشا یام گەلەو ئەو دەگاکێن، وەلێم بەشەرێ وەرگا وەرم مۮا گەلا یۆترینی !!!
تووتە وەختارێ بۆوەت بشناسۆ مەی لێسۆتەو قلیچکەیچش لەقنۆە پەیت، کیسەیچت پەڕ بۆ یام هاڵی پەیش بێ هەمیەتا !
تووتە چەنی هیچ دزێوە کەین و بەینش نیا و بێدەنگ نمەبۆ هەتا بەیاو و یانەکەیت تاڵان کەرا ، وەلێم بەشەرێ ٠٠٠٠!
تووتە : ئەر شەوێوە لفش نەبۆ ڕاو تووتەو هامساکەیش نمەۮەو لانەشەنە ، وەلێم بەشەرێ ٠٠٠!
تەنانەت ئەر ڕوێ وەرەشیش ڕەنگا گرۆ ساحێبی تازەیش بۆ ، وەلێم ئەر تۆ وینۆ دەرقاچت نمەگێرۆ ٠٠٠ ا
تووتە : ئەر زانۆ گۆشتت نیا بەهەر لەونێ بۆ چەنی نانی وشکیت ساچۆ وەلێم جیات نمازۆ ٠٠٠!
جە گردی هەمیتدارتەر ئانەن ئەر بزانۆ وەشت مسیۆ وەفاۮار تەر بۆ ، وەلێم بازە بەشەرێ هارتەر ٠٠٠!
@VANADIHOWRAMAN
📌 #هانیێ_و_گۆزیبانوو_پاڵنگانی
ئاواتم سەیری سەرکۆسارانەن
چەمم چەمەڕای دییەی یارانەن
ئارەزووم نگای هانە و کەش و کۆن
بۆی عەترشەوبۆ و شنیای کەماو لۆن
تاسەم تاف چەم قرمەی قەڵوەزان
بۆی وەشی چنوور جە بەرزان هەرزان
چ شیرین کەپرە و ئارگا و میزانش
چ دڵگیر واتە و نەقڵ یارانش
خیاڵ کەی تاوۆ بارۆشەو ئەو ویر
دووروین نەۮارۆ تەوانای تەسویر
خامە پەی وەسفش مات و خەمینەن
هەتا نەنویسۆ ئاوەخت سەنگینەن
( فەهیم )
@VANADIHOWRAMAN
بۆنەو ڕۆ جەهانی :
زوانی ئەۮایەو چون فرەباسش کریان تەنیا عەرزتا کەروو :
شاهۆ و کۆساڵان گۆششا وەنەبۆ
کوڕە مریەمیچ حەتمش چەنە بۆ
هەر هۆرامیێ ،، لادۆ جە زوانیش
مەرۮەو مەزارین هەرچن مەنەبۆ
( فەهیم )
@VANADIHOWRAMAN
🌻گەوهەرێ :
گەوهەربارا هۆرامانی
۱ = باز بازگانە گیریۆ 🦅
۲ رواسە تا قەباڵەو وێش وەناوە تووتا کوڵکێ شانا🐕
۳ = پەرساشا رواسێ شاهێۮت کێن ؟ واتش قلیچکەم
٤ = قسێ دەممەو کەوتەرە سەرەم لوا جەوتەرە 😳
٥ = لاک کەوت کاردی فرێنێ 😳
@VANADIHOWRAMAN
@VANADIHOWRAMAN
بەشەرچێش واچۆ زوان لەنگ و لاڵەن
جەوهەروو خامەی، بێ ڕەنگ و کاڵەن
کەی کریۆ وەسفش ،، زەریفتەرینەن
بەهەشتی خوۮایی ، سارای زەمینەن
خیاڵ بێ خیاڵ و ئاوەز وەیلانەن
چونکە بێ وێنەن ،، هەر هۆرامانەن
( فەهیم )
@VANADIHOWRAMAN
هۆرامی چەنی بنویسمێ :
🟥 جە ئەلفبای هۆرامینە هەر پێسەو ئەلفبای سۆرانی (ص ، ث) ( ط ) (ذ ، ض ، ظ) نیەنێ و تەنیا پی حەرفا س ، ز ، ت منویسیا ٠
🔴 پەی نموونەی :
🔸صابون = سابوون
🔸ثانی = سانی
🔸طاعون = تاعوون
🔸ذلیل = زەلیل
🔸رمضان = ڕەمەزان
🔸ظریف = زەریف
🟥 هۆرامینە دوێ ( ڕ ) یما هەنێ :
( ڕ ) گەورێ و ( ر ) وچکلێ
(ڕ ) گەورێ پێسەو چێشی ؟
ڕاویار ، ڕا ، ڕۆڵە ، ڕاس ، ڕەحیم ٠
( ڕ ) گەورێ فارسی و عەربینە نیەنە
( ر ) وچکلێ پێسەو :
سارا ، دارا ، بارام ، سەرین ، وارین ٠
🟥 ( ل )
جە هۆرامینە دوێ حەرفێ ( ل ) ما هەنێ :
یوەشا گەورێنە ( ڵ ) کە فارسی و عەربینە نیەنە و هیچ وەختێچ ئەوەڵوو کەلیمێوە نمەی ٠
🔴 پەی نموونەی:
🔸 گوڵ ، دڵ ، بڵ ، هەرمەڵێ ،
🔺 ( ل ) وچکلێ
🟠 پەی نموونەی :
عەلی ، سەلیم ، لار ، لارەکاو ، تایلێ
💐🌷💐
@VANADIHOWRAMAN
تۆمەی سەرو وگوڵ وەنەوشە وسونبۆڵ
شاناش باخەوان ، ئەجەل وه تۆی گڵ
تا دیسان ئەر قەیس ، وه مودارا بۆ
نەکام وەهاردا ، چەمەن ئارا بۆ
( مەولەوی )
هوشیار بەر مێوەی ، سستی غەفڵەتەن
غەفڵەت سەرمایه ی ، هەزار خەجڵەتەن
هاکا دەست چەرخ ، هەم ستێزه کەرد
چون من شیشەی تویچ ، رێزه رێزه کەرد
( مەولەوی )
یا جەگونای من ، کەرەم ئاوان تەر
رەحمەت جەتاوان ، من فراوان تەر
بۆبێ عەداڵەت ، فەزلت چەنیم بۆ
وەسێمەن خەجلەت ، خزمەتەکەی تۆ
پەرده جە رۆخسار ، کەردەم لا مەبەر
جه لای هامسەران ،رووسیام مەکەر
( مەولەوی )
هەستیم بێ شمار مەستیم وە کۆبێ
توغیانم چون تاف جوانی تۆ بێ
فەڵەک شی وەقین جەور و ستەمۮا
ئەوبەزم و ئەو زەوق گردا وەهەمۮا
( مەوەلوی)
هەر یەند رۆ ڕۆم کەرد ، ڕۆم نەبڕیاوه
ئای ڕۆم بڕیاوەو ، ڕۆم نەبڕیاوه
ئەر ئێمه مەحرووم دینت بیم یەکسەر
تۆ شاۮ بی بەدین ، خوۮا وپەیغەمەر
مەولەوی
یا جەگونای من ، کەرەم ئاوان تەر
رەحمەت جەتاوان ، من فراوان تەر
بۆبێ عەداڵەت ، فەزلت چەنیم بۆ
وەسێمەن خەجلەت ، خزمەتەکەی تۆ
پەرده جە رۆخسار ، کەردەم لا مەبەر
جه لای هامسەران ،رووسیام مەکەر
( مەولەوی )
گڵکۆ پەی فەقیر ، مەنزڵگای خاسەن
ماوای بێ مەینەت ،بێ دەنگ و باسەن
مەواچه سەۮ داخ ، سپاردم بەخاک
ساڵان پەی مەزار ، ئاواتم واسەن
( کاکە یۆسف )
کوڕێ جوان :
پەی تەماشەو فیلمێوە کە حەزش پەنە کەرێ لوا پەی سینمای ٠ عانێ تەماشەو فیڵمەکەی کەرێ پیەیوە لاشنەنیشتەبێرەو واتش پەنە :ْ تۆ ماچی ئاکابڕا ئەسپ سوارە پا ئەسپەوچا دەرەنە پڕۆوە؟
جوانەکێ وات : نمەپڕۆوە :
پیاکەی وات : گرەو کەروو سەروو سەۮ هەزارتمەنا پڕۆوە ٠
جوانەکەیچ وات : منیچ گرەو کەروو نمەپڕۆوە ! ئەسپەکە ئاماو نەپڕاوە ٠ وەختارێ فیلمەکە تەمامیا پیاڕیش چەرمەکە سەۮ هەزار تمەنەکەش دا بەجوانەکەی ، کوڕەجوانەکەیچ دەسش کەرد خوای و زەڕەکەش گەرەک نەبی و واتش : لالۆ گیان زەڕەکەت بنیەوە کیسەت ٠٠٠ من کەڕەتێ تەر فیلمەکەم دیە بێ !
پیاکەیچ بە تۆڕەییەو واتش :
من وێچم دیە بێ وەلێم وەروو وێمرە واتم : ئی کەڕەتە حەتمەن پڕۆوە !
● ئی قسەوەشێ حەکایەتەو وەش باوەڕی فرەکەسانە ٠٠٠٠!
@VANADIHOWRAMA
زەماوەننۮەو پیشالیاری 👆
ئەوە گێڵای پەی لاو :
زوانی ڕەسەنی هۆرامی :
جمع آوری کردن :
ماشایۆ ، ئەوە ماشای ، گلێرەوکەردەی ، جەم کەردەیۆ
متعجب :
ماق ، واق ، سەرسام ، کاس
ماندن : مەنەی ،
ملحفە ، روکش : مەلافە ، ئاسەڕ
کنە : گەنێ
ساس : مچی
مرغ :
مر = پێسەو مراوی ، مریچڵێ = مرێ کە سەروو چڵیۆ بۆ ، گەرگە
تحمل : گوارا ، وەقرە ، وەرگە
رها : سرگردان :
وێڵ ، بەرەڵا ، وەیلان ، خوێڕی
غورە : هاڵێ
لذیذ : لەزەت ، وەش
چرت : وەنەوزە
شخم دوبارە :
وەردە ، شووم و وەرد
تکەگوشت : وڵمە ، پل
زوزە ضعیف : نووزە ،
بستن چشم : چەم قووجنای
پنهان : پنانە ، شاریاوە
ملت : نەتەوە
حاصلخیز : نەخت
ملایم : نەرم
نعرەزدن : نەڕنای ، قێڕنای
نبض : نەزم
مهمیز : نەقیزە
نحوست :
نەگبەت ، نەۮامەت ، نەهات
جلسە : نیشت ، گلێرەو بیەی
دفن کردن :
نیای ، ئەسپەردەکەردەی ، سرەونای
ساکت ، خاموش باش :
وس ، نق مەکەرە ،
@VANADIHOWRAMAN
بۆنەو ساڵڕۆ کۆچوو شێرە پیاو کوردی و مامۆساو پایە بەرزوو شەرەفی و زوانی ئەۮاییەو یاۮمانێوە(خاطره) چا ڕەحمەتیتا کۆرنووە پەی :
ساڵەو ۱۳٥٨ ڕۆجیاری بەرنامەو (برون مرزی) تارانی بەشی کوردینە بێنێ ٠ حەفتەی دوێ کەڕەتێ مامۆسا هەژاری دارا تەشریف ئارێ و بەرنامەیوە تارێخی دەربارەو کوردەواریەو پێشکەش کەرێ ، فرە وەختێ دماو برنامەکەیش دەورەش وەنە دێنمێ باسێوە وە یام قسێوە مەکینەی پەڕ مۆچیاریەما جە ژیوای پەڕ سەخڵەتیش عەنتیکەخانەو ویروو هۆشیشنە ئارێ بەر و کۆرنێماوە پەی ٠ جارێشا فەرماواش : چواڕ دەوڵەتەکەو : ئێران و عێراق و تورکیە و سووریەینە قاچاخ بێنێ ٠ ڕوێ دێمەشقنە ماشینوو خەتینە بێنێ و کەل و پەلێوە فرەم پەنە بێ ، ڕایچ نەبێ بنیشورە ، کەل و پەلەکەم نیا وەروو پەیاموو دەسێوەم گێرت مێڵەو ڕاڕەوەکەی و کاتیلەی ماسیچ پەو دەسەکەمەو هەتا نەمجیۆ ٠ دلێ ڕەینە ڕانندەکە تورمزێوەش گێرت ، پاسەش شۆکنانیوە کاتیلە ماس دەسمەو پڕا و مجیا سەرەو کابرای عەرەبیرە ، منیچ نە ڕوەم بێ سەڕوش وەنە پەڕکێشی کەرێنێ داواو چەنە ویەردەیش وەنەکەروو،
کابرا دماوئانەیە چڕو چەمەش پاک کەردەو دیام پەی و واتش : هەژار ئەم پەنەیشت دا !
مەگیرە کوردا 😳
@VANADIHOWRAMAN
کی رفتەایی ز دل ؟ کە تمنا کنم تورا
کی بودەایی نهفتە ؟ کە پیدا کنم تورا
🌺 فروغی بسطامی🌺
چ حاجەتەن دەس پەی قەڵەم بەروون؟
یاۮم نمەشی❤️ چەنیت یاۮ کەروون؟
🌷مەولەوی🌷
@VANADIHOWRAMAN
دیاری هونەرمەندی ئازیزی کاکەعەتا زەڵمی جە شاروو خورماڵییەو 🌷
@VANADIHOWRAMAN
🌼 ئەوەگێڵای پەی لاو :
زوانی رەسەنی هۆرامی 🌼
۱ صدای کفش کهنه = چەکە چەکە
۲ پچ پچ زیاد =
چرپ و هۆڕ ، فیشق وهۆڕ
۳ چین وچروک = چرچ و لۆچ
۴ صدایی کە از تماس آب باجسم تافتە برخیزد = چزە چز
۵ چز و وز = چز و هۆڕ
۶ گل و لای =
چڵپاو ، هەڕ و چڵپاو
۷ صدای آب خوردن سگ وگربه = چڵپ و لێس
٨ خالی از سکنه = چۆڵ و هۆڵ
۹ چشیدن = چشتەی ، چشکە
۱۰ ابزاری در آسیاب قدیمی = چەق چەقە
۱۱ هو و جنجال =
چەق چەق ، گرموو قاڵ ، حەمەرەمزێ ، هەراو بەزم
۱۲ خرت وپرت منزل =
چەک و پووش
۱۳ کج و کوله =
چەفت و چوێڵ ، لار و وێر
۱٤ اتاقی که قبلا در کنارشبستان مسجد برای بحث و اظهارنظر ساخته میشد = چەقەخانە
۱٥ کف زدن دسته جمعی =
چەپڵە رێزان
۱٦ شر شر آب =
چۆڕە چۆڕ ، تکە تک
@VANADIHOWRAMAN
هۆرامی چەنی بنویسمێ ؟
جە زوانی هۆرامینە دوێ ( د ) یما هەنێ
( ۮ ) گەورێ و ( د ) گولانێ
( ۮ ) گەورێ جە سۆرانی و فارسی و عەربینە نیەنە ٠
🔺 پەی نموونەی :
ئەۮا ، دێۮی ، بۮیە ، دێۮە ، نەۮار
ئی ( ۮ) یچە هیچ وەختێ ئەوەڵوو کەلیمێوە نمەی یام ئینا دلێ ڕاسەوە یام ئاخرەو پێسەو ئی کەلیما :
هەی داۮ ، بێ داۮ ، فەراۮ ،
( د ) گولانێ
🔸 دێدێ ، دارێ ، دار ، دارا ،
هۆرامینە دوێ ( ی ) یما هەنێ کە عەرەبی و فارسینە ( ێ ) گەورێما نیەنە ٠
🔺 پەی نموونەی :
بێزار ، بێکار ، ئاما بێ ، وریا بێ
(ی ) میکلێ
🔸 : بی بە کاسەی ئاوی لوا زەمینرە
پیاز ، بیبار ، خیار ، ویارای ،
هۆرامینە ا ، آ
ئەوەڵوو کەلیمێوە پی لەونە منویسیا
🔸 پەی نموونەی :
🔺 : احمد =ٕ ئەحمەد ،
🔸 : اکرم = ئەکرەم
🔺 : ابراهیم : ئیبراهیم
وەلێم دلێ ڕاسەو و ئاخروو کەلیمێوە چەنی فارسی جیاوازیشا نیا ٠
🔺: پەی نموونەی :
بارام ، سارا ، ڕاویار ، هەژار
هۆرامینە ۳ جۆرێ (و) ێما هەنێ
( ۆ ) گەورە پێسەو :
شاهۆ ، کۆ ، تۆ ، بۆ ، چۆ ، سۆ ، یۆ
( و ) وردیکڵە پێسەو :
🔺یەوین ، وێم ، وێت ، وی بەزلزان
بازە کەلیمێنە حەرفوو ( و )
دووبارە کریۆوە پێسەو :
🔸 سوور ، دوور ، چنوور ،
هۆرامینە :
جیاتی تشدیدی ئا حەرفە کە شەدەش هەن دوێ کەڕەتێ منویسمێش ٠
🔺 پەی نموونەی
🔸 الله = ئەڵڵا
🔺 محمد = موحەممەد
@VANADIHOWRAMAN
نان جە قسێ قەۮیمیا هۆرامینە :
نانش بەگۆشێ ژاوان 🍁
یۆنانش نەبێ پیازی سانێ 🍁
نان :
پەی نانەوای و گۆشت پەی قەسابی 🍁
نانت یەوینا خوڵکەت گەنمینە بۆ🍁
نانوو وەروو شاڵوو وێش موەرۆ🍁
نانێشا پێوەرە واردێنە 🍁
نمەزانوو نانوو چ هەژارێم واردە بێ🍁
شوانە :
جە شوانەیی عارش نمەی جەنانەوچنیەیێش عارش مەی 🍁
جە نانوو کەرەو ئەۮایش تۆریۆ🍁
نانش ئینا ڕوەنەنە 🍁
فەقیر چ نانێش دەی و چ نانێش چەنە بسانی 🍁
نانوو کەرەو مەڵا ژەنی باریقەڵاو قێخا ژەنی 🍁
بە نانوو بەرا گەورە بیەن🍁
نانێ دە منوو بەرەو مانەکێ بینە🍁
سەرچۆپی دەی دەسوو شوانەیەو کێشۆش پەی دۆڵەو نانی 🍁
نانی بە نرخوو ڕۆی وەرۆ🍁
خەلەو کارەوانی نانش چەنە نمەی 🍁
نانوو مووسای موەرۆ سەڵواتە سەروو گەوری مۮۆ 🍁
نانەی گەنمینە لەمەی پۆڵایینەش گەرەکەنە 🍁
نان بڕیاش کەرد 🍁
بزە شەقێش وریێنێ و لوێ نانوو شوانەی وەرێ🍁
@VANADIHOWRAMA