1383
بررسی مسائل بنیادی علم و رویکردهای مختلف آن. سؤالات، نظرات و پیشنهادات @RealAliAyat
⭕️ جلسات مجازی فیزیک بنیادی
📎 چالش بزرگ توصیف کیهان:
ما چگونه جهان را نظاره می کنیم؟
👤 دکتر سعید انصاری فرد
🗓 چهارشنبه ۱۷ خرداد
⏰ ساعت ۱۵
🔹حضور برای عموم آزاد است
🔗 لینک ثبت نام:
forms.gle/RkmzQcmy3hvNfTHG6
🆔 @QMproblems
⭕️ معلم خوب، معلم بد
🔹سال آخر لیسانس بود که فهمیدم تا چه اندازه وقتم سر کلاس های دانشگاه تلف شده...
یادم میاد ترم هشت کارشناسی بودم که درس کیهان شناسی مقدماتی رو برداشتم. با کلی ذوق که میخوام کلی مطلب هیجان انگیز درباره حقایق کیهان و نحوه پیدایشش یاد بگیرم. استاد درس هم با اینکه جوان بود و تازه عضو هیأت علمی شده بود، واقعا باسواد بود و با علاقه و انرژی زیاد درس میداد. استاد که با ذوق و هیجان دوست داشت هرچه بیشتر اطلاعاتش رو به ما منتقل کنه، پشت سر هم معادلات رو روی تخته خالی میکرد و ما هم تند تند جزوه برمیداشتیم.
این حجم از اطلاعات، دلسوزی و انگیزه استاد در کنار حجم ناچیزی که من از اون مباحث یاد میگرفتم کافی بود تا در من احساس عذاب وجدان و عدم اعتماد به نفس آزار دهنده ای بوجود بیاد. علیرغم اینکه من تمام تلاشم رو میکردم تا با دقت گوش بدم و کامل جزوه بردارم و مطالب رو چند بار مرور کنم، اما واقعا نمیتونستم با درس و مفاهیمش ارتباط بگیرم. با اینکه نسبیت خاص رو هم با همین استاد و با نمره کامل پاس کرده بودم اما مفاهیم نسبیت عامی چون خمیدگی و انحنا در ابعاد بالاتر رو نمیتونستم درک کنم. حدس میزدم که چون نسبیت عام بلد نیستم تا این حد در درک مسائل عاجزم. اما معمولا در هیچ دانشگاهی پیشنیاز کیهان شناسی مقدماتی درس نسبیت عام نیست و استاد ما هم سعی داشت تا هرچه که از نسبیت عام برای فهم مطلب لازم بود رو کامل درس بده.
حدود ۲۰جلسه گذشت و درس خیلی جلو رفته بود. به جایی رسیده بود که دیگه درکی از چیزهایی که روی تخته نوشته میشد نداشتم. تانسورهای چند اندیسه ریمان و ریچی و معادلات انحنا و انرژی برای من با خط های میخی روی تخت جمشید هیچ فرقی نداشت. به اندازه ای ناامید شده بودم که به حذف درس فکر میکردم، تا اینکه یکی از رفقا کورس کیهان شناسی یکی از اساتید استنفورد رو به من معرفی کرد. یک کورس ۱۰ جلسه ای بود. به رفیقم گفتم من کلاس درس استاد فارسی زبانم رو که ۲۰ جلسه شرکت کردم و جزوه نوشتم رو نفهمیدم،چطور توی ۱۰ جلسه اون هم به انگلیسی چیزی یاد بگیرم؟
بخاطر تعریف های زیاد دوستم از این کورس، با اکراه شروع کردم به دیدن جلسه اول. استاد به قدری روان صحبت میکرد که من که هیچ کلاس زبانی نرفته بودم و لیسنینگ زبانم در حد بدوی بود به راحتی متوجه میشدم. کمی که جلوتر رفتم دیدم نه تنها زبان رو متوجه میشم، مطالب رو هم داشتم درک میکردم. باور نمیکنید اما جلسه دوم که تمام شد حس کردم نه تنها مطالب آن ۲۰ جلسه کلاس دانشگاه را فهمیدم بلکه چیزهای بیشتری از کلاس هم یاد گرفتم. جالب اینجا بود که آن استاد استنفوردی اصلا از ریاضیات پیچیده ای برای رساندن مطالب استفاده نکرده بود و سطح ریاضیات در حد دبیرستان بود. اما مفاهیمی که در ذهنم همچون کلافی سردرگم پیچیده شده بود رو به صورت معجزه واری تبدیل به راحت الحلقوم کرد. بعد از آن در جلسات کلاس دانشگاه، من از یک دانشجو با ضریب هوشی ۰.۲۵ تبدیل شده بودم به صاحب نظر و مایه رنجش همکلاسی ها :). با استاد بحث میکردم و از درس لذت میبردم و در نهایت هم با نمره کامل پاس کردم.
بعد از این ماجرا پرسش های اساسی ای ذهنم رو به شدت مشغول کرد. اینکه اگر من با آن کلاس و استاد استنفوردی آشنا نمیشدم چه میشد؟ چه فرقی بین آن استاد و استاد دانشگاه ما وجود داشت؟ استاد ما که با انگیزه و انرژی بیشتری درس میداد و استاد استنفوردی خیلی خونسرد و آرام. استاد ما ریاضیات سنگینی را به کار میبرد و استاد استنفوردی اصلا به ریاضیات پیشرفته ورود نمیکرد. پس من چطور بعد از دیدن آن کورس، ریاضیات پیشرفته را هم میفهمیدم؟ استاد ما که ۳۰ جلسه در ترم درس میداد و استاد استنفوردی کلا در ۱۰ جلسه. مدام این فکر به ذهنم می آمد که نکند ما داریم واقعا وقت تلف میکنیم و مسیر آموزش را به اشتباه آمده ایم؟ در اینصورت از هر جهت ضرر کرده ایم. هم زمان بیشتری از دانشجوها گرفته ایم، هم مطالب رو عمیق منتقل نکرده ایم و هم خیلی ها را از درس های شیرینی چون فیزیک و ریاضی زده کرده ایم. خدا میداند چه استعدادهایی در همان کلاس های درس لیسانس به کل نا امید و منصرف شده اند. ...
البته خوشبختانه الان نسبت به آن زمان اوضاع خیلی تغییر کرده و به لطف اینترنت، ما الان به بهترین محتواها در سطح جهان دسترسی داریم و به لطف هوش مصنوعی میتوانیم به سرعت مطلب مورد نیاز خود را پیدا کنیم و یادگیری به شدت تسریع شده است. معتقدم که زمان زیادی نمانده تا سیستم آموزش فعلی به کلی منسوخ شود و ما به سمت سیستم جدیدی میرویم که در آن یادگیری به شدت ساده، سریع، لذت بخش و شخصی سازی شده است.
🆔@AyatMind
🔹 پی نوشت: آن استاد استنفوردی لئونارد ساسکایند، یکی از بنیانگذاران اصلی نظریه ریسمان، است.
⭕️ وبینار آنلاین آموزشی مدرسه "سایکت"
"مشکلات علمی و فلسفی نظریه کوانتوم استاندارد"
👤سخنران:
دکتر مهدی گلشنی
🗓زمان برگزاری:
دوشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۱۷ الی ۱۹
🔊مخاطبین رویداد:
دانشجویان، فارغ التحصیلان، اساتید علوم پایه و سایر علاقه‌مندان به کسب دانش این حوزه
🔗لینک ثبت نام:
https://b2n.ir/f74240
✅ثبت نام برای عموم آزاد است.
🆔 @QMproblems
🆔 @Psiket_Admin
School of Physics: HEP Weekly Seminar Series
Speaker: Mohammad Javad Kazem
Affiliation: Sharif University of Technology
Title of talk: On the detection statistics in a double-double-slit experiment
آمار آشکارسازی ذرات در آزمایش جفت-دو-شکاف با ذرات درهمتنیده
Date and time: Tuesday, 10th of January 2023 (20th of Dey, 1401), 2:00 pm
Link: https://us02web.zoom.us/j/89461255809?pwd=d3RhVjNlaVl5aURRMFVHYnlVajdzUT09
Abstract: Double-slit experiment has always been one of the central experiments in quantum mechanics. Yet, if there is an experiment more mysterious, it is a double-double-slit experiment with entangled particle pairs. In this experiment, the two most important properties of quantum theory, i.e. superposition and entanglement, combine and lead to a non-local interference pattern. The full analysis of this experiment can be even more complex because of the third quantum effect, i.e. the collapse of the wave function when the first particle is detected in the middle of the experiment at random times. This, in principle, can change the detection statistics of the remaining particle. The analysis however is not completely straightforward in standard formalism. One of the reasons is that in the orthodox quantum mechanics we do not have a clear and agreed prediction of detection times distribution. This problem is actually very old, but it is still open. The mathematical origin of this problem is that the time is a parameter in the standard formalism, not a self-adjoint operator, hence, there is no unique and unambiguous way to compute the temporal probability distribution of detection events. Therefore, it is even not clear how one can determine the state of the system at a given time from initial two particle state; because the state and its equation of motion change at an undetermined time. In this talk, we investigate this experiment via Bohmian mechanics which can circumvent this problem and leads to a clear prediction in this situation.
🆔 @QMproblems
🆔 @Theoretical_Physics_News
🎙سخنرانی های کلیدی کارگروه شناختی در همایش ملی علوم پایه و ارتقای سلامت
👤 دکتر مهدی گلشنی (چهره ماندگار فیزیک و استاد ممتاز بازنشسته فیزیک دانشگاه صنعتی شریف)
📃 نقش علوم پایه در پزشکی و سلامت
⏰ جمعه، دوم دیماه، ساعت ۱۰:۱۵ بصورت حضوری و آنلاین
👤 دکتر جورج الیس (کیهانشناس مشهور معاصر، برندۀ جایزۀ علم و دین تمپلتون، دانشگاه کیپ توون)
📃 علّیت بالا به پایین در پزشکی و مراقبت های بهداشتی
⏰ پنج شنبه، یکم دیماه، ساعت ۱۸:۳۰ بصورت مجازی
👤 دکتر روس کستنر (فیلسوف علم معاصر، صاحب نظریه RTI از مکانیک کوانتومی، دانشگاه مریلند)
📃 پیامدهای شگفت انگیز فیزیک مدرن برای زندگی، سلامتی و خلاقیت
⏰ پنج شنبه، یکم دیماه، ساعت ۱۹:۳۰ بصورت مجازی
برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام میتوانید به سایت زیر مراجعه نمایید:
🌐 basicscihealthpromot.ir
🆔 @QMproblems
⭕️ ویدیو جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
🔶 آگاهی کوانتومی (جلسه چهارم): مروری بر نظریۀ ابن سینا-بوهم
🔹 کوانتوم بوهمی تعمیم یافته
🔹 توضیح آزمایشات لیبت
🔹 توضیح وجود اختیار
🔹توضیح آزمایشات پاکسازی تأخیری
👤 ارائه: دکتر محمد جمالی
🖥 www.youtube.com/watch?v=OK1ZRwSWPk0
⭕️ ویدیو جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
🔶 آگاهی کوانتومی (جلسه سوم): مروری بر مقدمات نظریۀ ابن سینا-بوهم
🔹 غیر مادی بودن آگاهی
🔹 آزمایشات لیبت
🔹 وجود اختیار یا توهم؟
🔹آزمایشات پاکسازی تأخیری
👤 ارائه: دکتر محمد جمالی
🖥 www.youtube.com/watch?v=CjESFei5qdw
⭕️ ویدیو جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
🔶 آگاهی کوانتومی (جلسه دوم): بررسی نظریات مدرن آگاهی کوانتومی
🔹 پنروز-همروف
🔹اکلز-بک
🔹هایزنبرگ-جیمز
🔹و مقدمه ای بر نظریۀ ابن سینا-بوهم
👤 ارائه: دکتر محمد جمالی
🖥 www.youtube.com/watch?v=gPMlGmN0NDM
⭕️ ویدیو جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
🔷 آگاهی کوانتومی (جلسه اول): آیا می توان آگاهی و شعور موجودات را با فیزیک توضیح داد؟
👤 ارائه: دکتر محمد جمالی
🖥 www.youtube.com/watch?v=SlDqxLGnS4M
🆔 @QMproblems
⭕️ سری جلسات آگاهی کوانتومی
🔹 مدتی است که با دوستان جلسات هفتگی خصوصی در زمینۀ مباحث بنیادی در نظریه کوانتوم داریم. خوشبختانه تاکنون مباحث خوبی مطرح گشته و کارهای پژوهشی خیلی خوبی در این زمینه انجام شده است. از این رو تصمیم گرفتیم تا به صورت آزمایشی برای چند جلسه، جلسات را عمومی نماییم تا دوستانی که علاقمند هستند و میتوانند پژوهش جدی در این زمینه داشته باشند را به جمع خود اضافه نماییم.
🔸 برای شروع از دوست گرامی جناب آقای دکتر محمد جمالی دعوت نمودیم تا برای سه جلسه مبحث آگاهی کوانتومی را ارائه نمایند. ایشان که پایان نامه خود را در زمینۀ آگاهی کوانتومی با جناب آقای دکتر گلشنی انجام داده اند، نظریۀ نوینی را بر مبنای الهام از متافیزیک موجود در فلسفه طبیعی ابن سینا و نظریه کوانتوم بوهمی ارائه کرده اند که در این متن به آن پرداخته بودیم. ایشان در جلسه اول به طور کلی به مبحث آگاهی کوانتومی و تاریخچه آن پرداخته و در جلسه دوم و سوم نظریات مطرح معاصر از جمله نظریۀ پنروز-همروف، استپ و ابن سینا-بوهم را ارائه میدهند.
🔹 همچنین از دوست عزیزم جناب آقای دکتر حمید فغانپور عزیزی (پژوهشگر مدعو در دانشگاه برکلی در زمینۀ آگاهی و حیات) دعوت نمودیم تا در جلسه چهارم در مورد پیشرفت های اخیرشان در زمینۀ ارتباط میان آگاهی کوانتومی و مسئلۀ حیات ارائه ای داشته باشند.
🖋 جهت ثبت نام و اطلاع از زمان و لینک برگزاری جلسات میتوانید از طریق لینک زیر اقدام نمایید:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdm8la8kRCrl2fBCpqI3u9XfwetuNomrqk-D1UmojsBn9sQBw/viewform?usp=sf_link
"اگر میخواهید کار علمی مهمی انجام دهید، فلسفه بخوانید."
👤 کارلو روولی
📖 نقل قول از کتاب نسبیت عام، ۲۰۲۱
🆔 @QMproblems
با سپاس فراوان از لطف و همکاری شما عزیزان، تعداد افراد داوطلب به حد کافی رسید. 🙏
Читать полностью…
⭕ جلسهٔ اتاق ٣٣٣
🔷 نامساوی بل و اثرات فوق نوری
👤 ارائه: وحید جان نثاری
بل در سال ۱۹۶۴ آزمایشی پیشنهاد کرد که با کمک آن بتوان میان مکانیک کوانتومی و نظریه متغیرهای نهان داوری کرد. دو ذره درهم تنیده را از یکدیگر بسیار دور می کنیم. به طوری که مطمئن باشیم تغییر دادن یکی از ذرات روی دیگری اثری نداشته باشد. بل نشان داد که اگر مکانیک کوانتومی صحیح باشد، یک نامساوی مشخص نقض می شود. این در حالی هست که نظریه متغیرهای نهان، نامساوی را نقض نمی کند. جالب این جاست که نقض شدن این نامساوی در آزمایشگاه تایید شده است. البته باید توجه کنیم که اگر شرط ناموضعی بودن را به نظریه متغیرهای نهان اضافه کنیم، در این نظریه نیز نامساوی بل می تواند نقض شود. در نتیجه به نظر می رسد که نقض شدن نامساوی بل، بیش از آن که تاییدی بر مکانیک کوانتومی باشد، ردی بر موضعی بودن جهان است.
🖥 www.aparat.com/v/czfMj
🆔 @QMproblems
⭕️ مسئلۀ زمان؛ پاشنۀ آشیل نظریۀ کوانتوم
از ابتدای پیدایش نظریۀ کوانتوم بسیاری از فیزیکدانان بزرگ نسبت به آن ابراز ناخرسندی کرده اند. شرودینگر و اینشتین از اولین افرادی بودند که سعی داشتند با بیانی شفاف و منطقی، ناقص بودن این نظریه را اثبات کنند. (میتوانید پارادوکس گربۀ شرودینگر و پارادوکس EPR را ببینید). هربار که استدلالی بر علیه کوانتوم کپنهاگی ارائه میشد، بور و هایزنبرگ به نحوی از پاسخ طفره می رفتند و با زیر سوال بردن مفروضات اساسی علم، نظریۀ خود را تبرئه می کردند. موفقیت های تجربی این نظریه جامعۀ علمی را قانع کرده بود که معضلات آن را نادیده بگیرند و به حل مسائل دیگر در چارچوب این نظریه بپردازند. اما در این میان معضل بسیار عمیقی وجود داشت که خود را از چشم تیزبین بسیاری از فیزیکدانان با ذکاوت پنهان کرده بود.
اولین بار پائولی این معضل را با بور مطرح کرد. او که در مقام نظریه پردازی و آزمایش سرآمد بود، به مشکلی عمیق در نظریۀ کوانتوم پی برد. او گفت که ما در آزمایشگاه مکان و زمان برخورد ذرات به آشکار ساز را اندازه میگیریم. نظریۀ کپنهاگی مکان را به عنوان یک مشاهده پذیر به رسمیت میشناسد و برای آن یک عملگر در نظر میگیرد. اما در مورد زمان هیچ عملگر متناظری ارائه نمیدهد. در این نظریه، زمان صرفا پارامتری است که تحول تابع موج را توصیف میکند؛ ولی کوانتوم کپنهاگی هیچ پیشبینی ای دربارۀ زمان آشکارسازی ندارد. پائولی نشان داد اگر بخواهیم برای زمان یک عملگر تعریف کنیم باید طیف انرژی همواره پیوسته باشد (که میدانیم برای بسیاری از پدیده ها اینطور نیست) و همچنین حد پایینی برای انرژی سیستم نداریم (یعنی انرژی سیستم میتواند به منفی بینهایت میل کند).
بگذارید کمی واضح تر این مسئله را بیان کنم. تابع احتمال مکانی یک ذره به ما میگوید: اگر در یک زمان مشخص مکان ذره را اندازه بگیریم، در هر بازۀ مکانی چه مقدار احتمال دارد که ذره را پیدا کنیم. تصور کنید که ما در تمام نقاط فضا آشکارسازهای خاموشی را قرار داده ایم. در یک لحظه تصمیم میگیریم که همۀ آشکارسازها را روشن کنیم و تابع موج ذره را مجبور به کلپس (یا همان تقلیل)نماییم.این با چیزی که در آزمایشگاه اتفاق می افتد کاملا متفاوت است. ما در آزمایشگاه آشکارساز را در مکان مشخصی قرار میدهیم و منتظر میمانیم تا ذره خودش به آشکارساز برسد (و کلپس نماید)، و زمان رسیدن (یا کلپس) را اندازه میگیریم. اینکه چه قدر احتمال دارد که ذره را آشکار کنیم به مکان آشکارسازی و احتمال رسیدن ذره در آن زمان بستگی دارد. حال آنکه تابع احتمال مکانی صرفا یک تابع احتمال شرطی است. یعنی احتمال آشکارسازی ذره در فلان مکان به شرط اینکه کلپس در فلان زمان اتفاق بیافتد. ولی ما نمیدانیم در چه زمانی کلپس اتفاق می افتد!
شاید در نگاه اول مسئلۀ ساده ای به نظر برسد. ما احتمال مکانی ذره را در هر زمانی داریم. در نتیجه بدست آوردن احتمال زمان رسیدن ذره به یک مکان مشخص نباید خیلی سخت باشد. اما حقیقت این است که تابع احتمال شرطی مکان، نمیتواند اطلاعاتی دربارۀ تابع احتمال زمانی سیستم بدهد. این درحالی است که ما در آزمایشگاه همواره درحال اندازه گیری زمان هستیم. شاید برایتان جالب باشد؛ نظریۀ کوانتوم حتی در آزمایش دو شکاف معمولی هم نمیتواند احتمالات را به درستی برای ما پیشبینی کند. ما صرفا، با استفاده از تقریب های بسیار، طرح تداخلی را توجیه میکنیم. این موضوعی است که در کتاب های درسی به آن اشاره ای نمیکنند. اگر احیانا دانشجویی کنجکاو شود و برایش سوال پیش بیاید، اغلب توسط استاد درس به اصطلاح پیچانده میشود. البته اگر خوش شانس باشد و استاد به او القا نکند که «تو کم هوشی و این چه سوال بی ربطی است که میپرسی؟»
این موضوع به وضوح کامل نبودن نظریۀ کوانتوم و عدم توانایی آن در توضیح نتایج آزمایشگاهی را نشان میدهد. موضوعی که امثال اینشتین تلاش میکردند به صورت خیلی پیچیده تری آن را اثبات نمایند. نکتۀ جالب اینجاست که تا سال ۱۹۶۰ توجهی به این موضوع نشد تا اینکه آهارونوف و بوهم سعی کردند برای یک ذرۀ آزاد یک بعدی عملگری برای زمان آشکارسازی تعریف کنند. بعد از آن جریانی راه افتاد تا بتوانند به صورت اصول موضوعه ای تابع احتمال زمانی را استخراج نمایند. با وجود تلاش های بسیار تاکنون راه حل خالی از ایرادی برای این مسئله در چارچوب کوانتوم استاندارد ارائه نشده است و نظریات موجود تابع احتمال را صرفا برای ذرۀ آزاد یک بعدی بدست آورده اند. دیگر نظریات بدیل نیز توافق نظری با یکدیگر ندارند. اما در کوانتوم بوهمی، راحت تر میتوان به این مسئله پرداخت. چرا که در این نظریه ذرات مسیرهای مشخصی دارند که محاسبۀ زمان رسیدن آنها کار چندان دشواری نیست.
🔹 تصویر زیر مسیر ذرات، طرح تداخل زمانی و متوسط زمان رسیدن آنها در آزمایش دوشکاف است که در نظریۀ کوانتوم بوهمی شبیه سازی شده است
🆔@QMproblems
⭕ جلسهٔ اتاق ٣٣٣
🔷 پارادوکس EPR
👤 ارائه: علی آیت اله رفسنجانی
پارادوکس EPR در سال ۱۹۳۵ توسط اینشتین، پودولسکی و روزن طرح شد. EPR نشان می دهد که اگر موضعیت و رئالیسم باشد، آن‌گاه مکانیک کوانتومی نمیتواند کامل باشد. این یعنی یا در جهان ناموضعیت وجود دارد، یا جهان ایده‌آلیستی است و یا مکانیک کوانتومی کامل نیست.
اگر گزاره اول یا سوم صحیح باشد، باید فیزیک را از نو بازنویسی کنیم. گزاره دوم نیز مطلوب خیلی از بزرگان علم نیست. موضوعی که نزدیک به صد سال ذهن دانشمندان را درگیر خود کرده است.
مقاله اصلی اینشتین را میتوانید اینجا پیدا کنید:
http://www.drchinese.com/David/EPR.pdf
🖥 www.aparat.com/v/Q02wh
🆔 @QMproblems
سلام رفقا.. از این به بعد توی این کانال👇حرف های خودمونی مون رو میزنیم و تمرکز QMP رو بر روی مسائل علمی و آموزشی میذاریم
@AyatMind
دوست داشتید جوین بشید...
🎞 قوانین فیزیک به زبان ریاضیات دبیرستان قابل نوشتن است
"چیزی که من رو شگفت زده نمیکنه ایدۀ سادگی است. راه حل مسئلۀ گرانش و کوانتوم از یک ریاضیات پیچیده و تخیلی (که من میدونم قادر به فهمیدنشون نیستم) بیرون نمی آید. بلکه از یک ایده ساده بیرون می آید. ... ادعای من این است که قوانین فیزیک به زبان ریاضیات دبیرستان نوشته شده است. تلاش برای حل اونها و پیدا کردن حل معادلات هست که منجر به پیچیدگی شدید میشود که نیاز به ریاضیات سطح بالا دارد."
👤 لئونارد ساسکایند، از بنیانگذاران نظریۀ ریسمان
🆔@AyatMind
🆔 @QMproblems
نمایشی در وصف «هیچ»! آیا هیچ می‌تونه جهان رو به وجود بیاره؟
در فیزیک و #فلسفه از #هیچ زیاد صحبت می‌شه.
این هیچ دقیقا چیه؟
آیا اصلا وجود خارجی داره؟
در این ویدئو در قالب یک نمایش در مورد «هیچ» در سطوح مختلف صحبت می‌‌کنم.
بعد از دیدن این ویدیو، وقتی می‌شنویم که میگن آیا هیچ می‌تونه جهان رو به وجود بیاره، بهتر می‌تونیم در مورد مفهوم هیچ فکر کنیم.
برای مشاهده ویدئو با کیفیت بالاتر میتونید به کانال یوتیوب مجله خلقت مراجعه کنید.
اگه دوست دارید تولید ویدئوهای جذاب علمی با سرعت و کیفیت بهتری ادامه پیدا کنه میتونید از طریق این لینک از مجله خلقت حمایت کنین.
همچنین با عضویت در کانال و معرفی اون به هر کسی که فکر می‌کنید به دردش می‌خوره شما هم در ترویج علم نقشی داشته باشید.
⭕️ جلسات کارگروه شناختی
🔹 بازتعریف حیات ذیل نظریۀ آگاهی کوانتومی «ابن سینا-بوهم» و تأثیر آن در پزشکی و سلامت
👤 دکتر حمید فغانپور عزیزی
🗓 یکشنبه، ۲۷ آذر
⏰ ساعت ۱۹ تا ۲۱
🔗 www.skyroom.online/ch/h.asatid/cognition1
🆔 @QMproblems
⭕️ اولین همایش ملی علوم پایه و ارتقای سلامت
🗓 ۲۴ آذر الی ۲ دی ماه
📄 به همراه اعطای گواهی شرکت در همایش
📋 برنامۀ سخنرانی های مجازی کارگروه شناختی
🔷 گروه فناوری های کوانتومی:
🔺 نقش فناوری های کوانتومی در حوزۀ سلامت
🔺 محدودیت های تصویر برداری مغزی و آیندۀ آنها
🔶 گروه فیزیک شناختی:
🔺 مدل بیماری-سلامت در نظریۀ ابن سینا-بوهم
🔺نقش بازتعریف حیات ذیل نظریات آگاهی کوانتومی در پزشکی و سلامت
🔷 گروه علوم پایه، فلسفه طبیعی و طب:
🔺 نقش رویکرد سیستمی در تحلیل و قیاس طب های سنتی مکمل
🔺نقش هستی شناسی نظریۀ کوانتوم در ارتقا فلسفۀ طبیعی طب
🔶 گروه مدلسازی، شبیه سازی و طب:
🔺 مقدمه ای بر مدلسازی و شبیه سازی در حوزۀ زیستی و پزشکی
🔺نظریۀ بحرانیت مغز: مدلسازی،شبیه سازی و کارکرد آن در حوزۀ سلامت
🔺 چالش های مدیریت سلامت همه جانبه
🔺 نقش مدلسازی و شبیه سازی در سلامت اجتماعی و روان
برای اطلاع بیشتر و ثبت نام میتوانید به سایت زیر مراجعه نمایید:
🌐 basicscihealthpromot.ir
🆔 @QMproblems
⭕️ جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
📎 جلسۀ چهارم: مروری بر نظریۀ ابن سینا-بوهم
👤 دکتر محمد جمالی
🗓 پنجشنبه ۱۰ آذر
⏰ ساعت ۱۹
🆔 @QMproblems
⭕️ جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
📎 مروری بر مقدمات نظریۀ ابن سینا-بوهم
👤 دکتر محمد جمالی
🗓 پنجشنبه ۳ آذر
⏰ ساعت ۱۹
🆔 @QMproblems
⭕️ جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
📎 مروری بر نظریات مدرن آگاهی کوانتومی (جلسۀ دوم):
🔹 پنروز-همروف
🔹اکلز-بک
🔹هایزنبرگ-جیمز
🔹و مقدمه ای بر نظریۀ ابن سینا-بوهم
👤 دکتر محمد جمالی
🗓 پنجشنبه ۲۶ آبان
⏰ ساعت ۱۹
🚩 برای شرکت در جلسه میتوانید در اینجا ثبت نام نمائید.
🆔 @QMproblems
⭕️ استقبال کم نظیر شما
خوشحالیم که بیش از ۱۰۰ نفر تاکنون برای شرکت در جلسۀ امروز ثبت نام نمودند. لینک برگزاری جلسه برای عزیزان ایمیل شده است. دوستانی که تاکنون لینک را دریافت نکرده اند میتوانند به آدرس زیر ایمیل ارسال نمایند:
qmproblems@gmail.com
همچنین با توجه به اختلالات اخیر اینترنت گویا پلتفرم گوگل میت در برخی از گوشیهای همراه با مشکل روبرو است. لذا برای دسترسی بهتر لطفا با رایانه شخصی یا لپ تاپ در جلسه شرکت بفرمائید. چنانچه موفق به شرکت در جلسه نشدید میتوانید درخواست برگزاری مجدد جلسه در پلتفرمی دیگر را به این ایمیل ارسال نمایید. در صورتی که تعداد درخواست ها زیاد باشد سعی خواهیم نمود تا جلسه ای مجدد را تنظیم نمائیم.
⭕️ جلسات گروه فیزیک بنیادی بیان
📎 مروری بر نظریات موجود در زمینۀ آگاهی کوانتومی
👤 دکتر محمد جمالی
🗓 پنجشنبه ۱۹ آبان
⏰ ساعت ۱۹
🚩 لینک جلسه در این کانال اطلاع رسانی خواهد شد
🆔 @QMproblems
⭕️ بیسیم فوق نوری ذرات کوانتومی: از کل کل علمی اینشتین تا نوبل ۲۰۲۲
در نظریۀ کوانتوم، حالت کوانتومی (یا تابع موج) موجودی فراتر از ذرات است. تابع موجِ یک ذره میتواند در فضا پخش شده، به دو یا چند قسمت مجزا تقسیم شود و با خودش برهمنهی و تداخل کند. در نهایت نیز توصیف آمار ذرات و رفتارشان از طریق حالت کوانتومی آنها پیشبینی میشود. گویی علاوه بر ذرات، موجودی دیگر نیز وجود دارد که منشأ تمام عجایبی است که در دنیای کوانتومی مشاهده میکنیم.
یکی دیگر از عجایبی که تابع موج کوانتومی پدید می آورد زمانی است که میخواهیم دو یا چند ذره را بوسیلۀ حالت کوانتومی آنها توصیف کنیم. در این صورت دیگر نمیتوان به سیستم چند ذره ای به عنوان مجموعه ای از ذرات مستقل نگاه کرد و سیستم را به اجزای آن تقلیل داد. گویی تمام ذرات بوسیلۀ یک بیسیم نامرئی و فوق نوری با یکدیگر در ارتباطند. این ویژگی مجالی بود برای اینشتین تا بتواند ناخرسندی خود از نظریۀ نیلز بور را در قالب بیان محکم ریاضی به ظهور برساند. پارادوکس EPR نامی است که بر این تناقض مطرح شده توسط اینشتین گذاشته شده است. قبلا در این متن و این ویدیو به این مسئله پرداختیم.
خلاصه اینکه اینشتین نشان داد اگر قواعد کوانتوم از جمله توصیف ذرات با تابع موج و اصل عدم قطعیت را بپذیریم، در اینصورت یا نظریه کوانتوم ناقص است و یا ذرات بایکدیگر ارتباطی فوق نوری دارند. در آن زمان محدودیت سرعت نور در انتقال اطلاعات به عنوان پیش فرضی محکم در فیزیک پذیرفته شده بود، درنتیجه لاجرم کامل بودن توصیف کوانتوم زیر سوال میرفت. البته بور در آن زمان ترجیح داد واقعیت جهان را زیر سوال ببرد تا اینکه قبول کند نظریه اش کامل نیست!
تا حدود ۳۰ سال این مسئله مبهم بود تا اینکه جان بل در ۱۹۶۴ در مجله ای نه چندان مطرح مقاله ای را منتشر کرد و در آن معیاری آزمایشگاهی برای تشخیص ارتباط فوق نوری میان ذرات ارائه کرد. او یک نامساوی را معرفی کرد که اگر در آزمایش نقض میشد به این معنا بود که ذرات درهمتنیده (که با یک تابع موج کلی توصیف میشوند) بصورت فوق نوری بایکدیگر در ارتباطند و از شرایط آزمایش یکدیگر در فاصلۀ بسیار دور باخبرند. مقالۀ بل در ۱۹۶۷ نظر جان کلاوسر را به خود جلب کرد. کلاوسر در ۱۹۷۲ آزمایشی را ترتیب داد تا بتواند نامساوی بل را آزمایش کند. آزمایش او در شرایط محدودی بود چرا که برای نشان دادن فوق نوری بودن ارتباط ذرات، باید تنظیم آشکارساز بعد از جدا شدن ذرات درهمتنیده از یکدیگر و درست قبل از اینکه به آشکارساز برسند مشخص شود. (تا احتمال انتقال اطلاعاتِ تنظیمات آشکارسازها قبل از رسیدن ذرات وجود نداشته باشد).
آلن اسپه در ۱۹۸۲ آزمایشی انجام داد که این روزنۀ آزمایشگاهی را نداشت. اما همچنان روزنه هایی در آزمایش او مطرح بود. پس از آن این نوع آزمایشات به یک ترند علمی تبدیل شد و افرادی چون آنتوان زایلینگر کارهای نظری و آزمایشگاهی زیادی در جهت رفع روزنه های آزمایشگاهی انجام دادند. امسال سالی بود که نوبل به این سه نفر بجهت تلاش هایشان در این حوزه اعطا شد. اکنون نیز پایۀ بسیاری از فناوری های کوانتومی از جمله رمزنگاری بر این پدیده استوار شده است.
با وجود تمام تلاش ها و فهم بسیار عمیق تر ما از پدیدۀ درهمتنیدگی، همچنان مسائل و ابهامات بسیاری در این حوزه وجود دارد. یکی از سوالات جدی این است که چطور ذرات درهمتنیده میتوانند بصورت فوق نوری با یکدیگر در ارتباط باشند اما ما نمیتوانیم از این پدیده برای انتقال اطلاعات با سرعت بیشتر از نور استفاده نماییم. با وجود اینکه قضیه ای دربارۀ عدم امکان ارسال سیگنال فوق نوری اثبات شده است اما اثبات این قضیه نیز دارای رخنه هایی است که مسئله را باز گذاشته است. یکی از زمینه هایی که بسیار جذاب و بنیادی است بررسی اثر درهمتنیدگی بر طرح تداخل دوذره ای ذرات درهمتنیده است. این موضوع نیازمند آگاهی از توزیع زمان رسیدن ذرات است که در چارچوب کوانتوم استاندارد امکان آن وجود ندارند. (علت آن را در اینجا بررسی کرده ایم).
اخیرا مقاله ای توسط آقایان دکتر کاظمی و دکتر حسین زاده منتشر شده است که بوسیلۀ کوانتوم بوهمی پیشبینی آزمایشگاهی جدیدی برای طرح ذرات درهمتنیده ارائه کرده اند. در مقالۀ ایشان که در آستانۀ چاپ در مجلۀ PRA است، آزمایش جفت دو شکاف مورد بررسی قرار گرفته و از طریق محاسبۀ مسیر ذرات و زمان کلپس، طرح تداخل دو ذره ای پیش بینی شده است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده مینمایید، اگر اثر درهمتنیدگی ذرات را درنظر نگیریم ذرات مسیرهای سبز را طی میکنند. با وارد کردن اثر کلپس به محض رسیدن ذرات سمت چپ به پردۀ آشکارساز، تابع موج آنها تقلیل یافته و باعث تغییر مسیر ذرات راست میشود (مسیرهای مشکی). در این توصیف از نظریۀ کوانتوم ارتباط فوق نوری ذرات مشهود تر است.
📄لینک مقاله:
https://arxiv.org/pdf/2208.01325.pdf
🆔 @QMproblems
⭕️ فراخوان مطالعه و بررسی کتاب
مدتی است که با چند نفر از دوستان مشغول نگارش کتابی در زمینه مفاهیم بنیادی علم هستیم. در این کتاب سعی داریم مفاهیم عمیق علوم مدرن را به بیانی ساده و با رویکرد فلسفی برای دانش آموزان دبیرستانی ارائه نماییم. خوشبختانه نسخه اولیه کتاب آماده شده و قصد داریم برای بررسی نهایی و گرفتن بازخورد، به صورت محدود چند نفر از عزیزان علاقمند و آشنا به زبان انگلیسی آن را مطالعه و بررسی نمایند.
در صورت تمایل میتوانید از طریق آیدی زیر هماهنگ نمایید. همچنین ممنون خواهیم شد اگر دانش آموز یا دانشجوی مستعدی را میشناسید معرفی بفرمایید.
🔹 @Saeed_Ansarifard
🆔 @QMproblems
🔵 برای دوستانی که به این موضوع علاقمندند، جناب آقای دکتر کاظمی در ۵ جلسه به صورت دقیق و جامع این مسئله را توضیح داده اند.
🔸میتوانید از لینک های زیر برای دسترسی به هر جلسه استفاده نمایید:
👈جلسۀ اول
👈🏻جلسۀ دوم
👈🏼جلسۀ سوم
👈🏽جلسۀ چهارم
👈🏾جلسۀ پنجم
🙏🏻 از جناب آقای دکتر جعفری بابت قرار دادن ویدیوهای این جلسات سپاسگزاریم
🆔@QMproblems
⭕ جلسهٔ اتاق ٣٣٣
🔷 مناظره اینشتین و بور در کنفرانس سلوی
👤 ارائه: وحید جان نثاری
اینشتین از همان ابتدا با تفسیر کپنهاگی مکانیک کوانتومی مشکل داشت. بیشترین نمود این مشکل در مناظراتی هست که بین اینشتین و بور در کنفرانس سلوی شکل گرفته است. اینشتین، با کمک آزمایش‌های ذهنی، تلاش میکند نشان دهد که مکانیک کوانتومی کامل نیست. بور هم در مقابل تلاش میکرد تا پاسخی برای ایرادات اینشتین پیدا کند. ایرادات اینشتین در نهایت مسیرهای جدیدی را پیش روی دانشمندان گشود.
🖥 www.aparat.com/v/zhMBD
🆔 @QMproblems
⭕️ تحجر فکری در لباس آزاد اندیشی (قسمت دوم)
چهار سال پیش، بعد از دفاع از رسالۀ ارشدم، در طبقۀ پنجم دانشکده فیزیک مشغول کارهای ثبت نام دکتری بودم که تصادفاً آن استاد را دیدم. به رسم ادب جلو رفتم و سلام دادم. ایشان بلافاصله به من گفتند تو با این روش به هیچ جایی نمیرسی. (گویا پوستر دفاع من را دیده بودند و از موضوع کارم خبر داشتند.) بعد از آن ملاقات، از ایشان وقت گرفتم و بحث مفصلی با ایشان داشتم که داستانش را در اینجا شرح داده ام. خلاصه اینکه ایشان در ابتدا ادعا کردند که پرداختن به این مباحث بنیادی بیهوده است اما با صحبت ها و مثال هایی که برای ایشان زدم از موضع خود کوتاه آمدند و اعتراف کردند که مباحث بنیادی مهم است. اما ادعای خیلی ناامید کننده تری کردند.
ایشان گفتند این مباحث بنیادی کار همان امثال ویتن و واینبرگ است که با آن ها مکاتبه کردی! کار ما همین محاسبات و ضرب و تقسیم هاست!! واقعا استاد تبحر عجیبی در متحیر ساختن من داشتند... مگر می شود تا این حد مرزهای عدم خودباوری را گسترش داد؟ یعنی تمام کار ما مشق نویسی از روی دست بزرگان است و ما را به آن مباحث اصلی و عمیق راهی نیست؟ مگر چه تفاوتی میان ما و آن ها وجود دارد بجز همین ذهنیت و افکار محدود کننده؟ خداراشکر تا قبل از بازنشستگی دکتر گلشنی، در دانشگاه مأمنی داشتیم که از این همه تناقض گویی ها به آنجا پناه می بردیم و ایشان ما را روشن میکردند و در ما روح امید و خودباوری را تزریق می نمودند.
خلاصه گذشت تا اینکه چند وقت پیش متوجه شدم این استاد کتابی را از یک استاد فارسی زبان ترجمه نموده اند؛ اما یک فصل از آن که مربوط به رابطۀ علم و دین بوده، در ترجمه حذف شده است. صحبت از این موضوع در فضای مجازی داغ شده بود و هرکس ادعایی میکرد. گویا برخی ادعا میکردند که این فصل به خواست مؤلف حذف شده است و نه مترجم. این ادعا برایم عجیب بود چرا که مؤلف از اساتید برجسته ای بودند که اخیرا جایزه ای مربوط به جهان اسلام به ایشان اهدا شد و من هم قبلا با ایشان مکاتبه داشتم و ایشان را انسان متواضع و منصفی یافتم. از این جهت تصمیم گرفتم به ایشان ایمیلی بزنم و مستقیم از خودشان ماجرا را بپرسم که اتفاق عجیبی افتاد...
فردای آنروز ایمیلم را چک کردم و دیدم بجای مؤلف، آن استاد مترجم پاسخ داده و اینطور شروع کرده است: "خواهشمندم وقت استاد بزرگ را نگیریم . با من مکاتبه فرمایید. من صلاح دیدم وارد این مقولات نشویم." با توجه به شناختی که از ایشان از نظر عقاید داشتم این رفتار دور از ذهن نبود. اما به هر صورت انسان با هر عقیده ای، وقتی در مقام ترجمه و انتقال دانش قرار می گیرد باید اصل امانت داری را رعایت نماید. اگر اعتماد میان مخاطبین و مترجم از بین برود، این برای هر دوی آنها اتفاق ناخوشایندی است. دیگر مخاطب از کجا مطمئن باشد که این استاد در مورد موضوعات فصولِ دیگر این کتاب صلاح دیده باشند که همۀ متن را کامل و درست ترجمه نمایند؟ و از آن عجیب تر اینکه چرا کسی باید خود را در جایگاهی ببیند که تعیین کند وقت کدام استاد را می توان گرفت و کدام را نه. مکالمه، اساس کلیدی در جامعۀ علمی است. به شخصه بارها شده است که در مورد مسائلی که سوال داشتم با سرشناس ترین فیزیکدانان و فلاسفۀ دنیا مکاتبه کرده ام و ایشان نیز با روی باز من را راهنمایی و کمک نموده اند و این مسئلۀ خارج از عرفی نیست.
اما همۀ اینها به کنار، بعد از این ماجرا خبری را شنیدم و آن زمان بود که فهمیدم چرا آن استاد به من می گفتند که تو به هیچ جایی نمیرسی. گویا آن استاد مؤلف، جایزه ای را که مربوط به جهان اسلام بوده است، و مبلغ زیادی هم بوده، در اختیار آن استاد مترجم قرار داده تا صرف گسترش فیزیک بنیادی شود! بله درست است، تا زمانی که امثال ما دأب فیزیک بنیادی داشته باشد و امثال آن استاد گرامی متولی رشد آن شوند، ما به هیچ جایی نمیرسیم...
🆔@QMproblems
