کتابخانهٔ خرد و اندیشه

26 July 2024 20:51

پوزیتیویسم یا اثبات‌گرایی چیست؟
میخواهیم در مورد اهمیت این دیدگاه فلسفی و تلاش فلاسفه و اندیشمندان برای فهم بهترین روش برای پیشروی در فهم جهان با کمک علم بدانیم. مقاله پیش رو به بررسی چهارچوب‌های فلسفی پوزیتیویسم میپردازد و به شکل دادن فهم ما نسبت به روش علمی و علم را بررسی می‌کند. بطور کلی پوزیتیویسم میگوید علم از طریق دانش تجربی بهترین روش برای فهم جهان است. در این راه با ریشه‌های این تفکر و همچنین تفکرات مختلف و نقد‌ها به آن آشنا می‌شویم و نهایتاً پسا اثبات گرایی را توضیح خواهیم داد.

📎 telegra.ph

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

25 July 2024 23:02

📖 تکامل زیست‌شناسی مولکولی

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

24 July 2024 00:01

■ آنتروپی و تکامل


📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

23 July 2024 16:31

🇮🇹 ظهور و سقوط فاشیسم در ایتالیا

● بنیتو موسولینی
● برگرفته از کتاب «ظهور و سقوط دوچه موسولینی» نوشتهٔ کریستوفر هیبرت

00:00 مقدمه
00:52 معرفی
01:12 کودکی و جوانی
08:40 تأسیس حزب ملی فاشیست
14:06 موسولینی؛ رئیس حکومت
20:46 سیاست خارجی دولت دوچه
26:40 ایتالیا و جنگ جهانی دوم
38:04 عزل و دستگیری موسولینی
41:48 ایتالیا بعد از برکناری موسولینی
45:04 عملیات بلوط
46:24 جمهوری سوسیال ایتالیا
50:40 فرار و دستگیری
53:20 موخره

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

23 July 2024 13:40

پژوهشگران دریافته‌اند که شامپانزه‌ها مثل انسان‌ مکالمات کوتاه و نوبتی دارند و «تنها کسری از ثانیه منتظر نوبت صحبت خود می‌مانند.»

این جانوران عمدتا با اشاره، حرکات دست و حالات چهره، با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

دانشمندان از بررسی دقیق مکالمات شامپانزه‌ها متوجه شدند که آنها هنگام گفتگو سریع پاسخ داده و گاهی اوقات حرف یکدیگر را قطع می‌کنند. پروفسور کت هوبایتر از دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند به بی‌بی‌سی گفت یافته‌های تحقیق نشان‌دهنده «شباهت‌های عمیق تکاملی بین انسان‌ها و شامپانزه‌ها در شیوه مکالمه رو در رو است.»

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

21 July 2024 18:40

هشیاری، آگاهی، یا خودآگاهی؟ پاسخی تکاملی
 
در فارسی اصلی‌ترین برابرنهادهای پیشنهادی برای Consciousness (= C) «هشیاری»، «آگاهی»، و «خودآگاهی» است. کدام معادل دقیق‌تر است؟ پیشنهاد هر معادل نشانی‌ست از برداشت متفاوتی از C. فیلسوفان و دانشمندان نیز برداشت‌های متفاوتی از C دارند. ماروین مینسکی تقسیم‌بندی‌ای دارد که برای نظم‌دادن به بحث‌های پیرامون C مفید است. اخیراً گِرِگ اِنریکِز، نظریه‌ی مینسکی را بسط داده است.

مینسکی: C مفهومی چمدانی
وقتی مینسکی از چمدانی‌بودن مفهوم C سخن می‌گوید از استعاره‌ی چمدان‌های بزرگی که در دل خود چمدان‌های کوچکتری در بردارند بهره می‌گیرد و معتقد است سه چمدان کوچکتر در چمدان بزرگ C قرار دارند:
هشیاری جانوری، «Creature Consciousness»
آگاهی، «Subjective Consciousness»
خودآگاهی، «Self-Consciousness»

مطابق تقسیم‌بندی مینسکی، هرچند هر سه معادل رایجی که در فارسی برای C پیشنهاد شده‌اند بخشی از مفهوم را پوشش می‌دهند اما هیچ‌کدام به تنهایی کلیت مفهوم را پوشش نمی‌دهند. البته در انگلیسی نیز این مفهومِ چمدانی، متشکل از سه چمدان کوچکتر است که طی فرایند تکامل به همین ترتیبِ معرفی شده، شکل گرفته‌اند.

انریکز: بازکردن چمدان‌های کوچکتر
یک. هشیاری
هشیاری جانوری خود شامل دو بخش است:
یک. انگیختگی هشیارانه (Conscious Arousal) سطحی از هشیاری است که اگر ارگانیسم خواب یا بیهوش نباشد از آن برخوردار است. دو. هشیاری پایه (Basic conscious Awareness) آن سطحی از هشیاری کارکردی است که وقتی ارگانیسم مشغول تعاملاتِ پایه با محیط، مثلاً آشامیدن یا شکار کردن، باشد از آن برخوردار است.
هر دو مورد از منظر ناظر بیرونی در قالب رفتارهای ارگانیسم قابل مشاهده‌اند. این بخش از C را علمِ کنونی می‌تواند مطالعه کند و همه‌ی موجودات زنده از درجاتی از آن برخوردارند.
 
دو. آگاهی
اگر سطحی فراتر رویم به نوعی آگاهی می‌رسیم که در فلسفه محل بحث فیلسوفان است و آن را بزرگترین مشکل علمِ کنونی می‌نامند (مسئله‌ی سخت آگاهی ناظر به آن است): تجربه‌ی اول شخصِ فاعلی، درونی است و کوالیا نیز خوانده می‌شود. نیگل با طرحِ پرسش «خفاش‌بودن به چه می‌ماند؟» به این وجه C اشاره دارد. به این تجربه، «محتوای آگاهی» گفته می‌شود که انریکز آن را به چهار دسته تقسیم می‌کند:
۱. آگاهی حسی نسبت به جهان (Conscious sensory awareness) 
۲. حس درونی از بدن (Conscious feelings)
۳. دیدن درونی (Conscious imagery)
۴. گفتار درونی (Conscious speech)

از منظری دیگر نیز کوالیا را به سه نوع مختلف تقسیم می‌کند. وقتی قرمزی یک سیب را حس می‌کنیم یا مزه‌ی آن را می‌چشیم نوع ساده‌ای از کوالیا است که انریکز آن را کوالیای وصفی (adjectival qualia) می‌نامد. اما وقتی از دیدن قرمزی آن یا چشیدن مزه‌ی آن لذت ببریم نوع بالاتری از کوالیا است که آن را کوالیای جاذبه‌ای (valence qualia) می‌نامد: خوشایندی یا ناخوشایندی تجربه‌ی وصفی، خود یک تجربه‌ی مرتبه بالاتر است. حالا اگر از خوردن آن سیب در کنار دوستان لذت بیشتری کسب کنیم باز تجربه‌ای از مرتبه‌ی بالاتر را داشته‌ایم که کوالیای ارزشی را مقید به قیود زمانی و مکانی یا شدت و ضعف می‌کند و آن را کوالیای قیدی (adverbial qualia) می‌نامد. خلاصه: ۱. قرمزی سیب را تجربه کردم؛ ۲. از این تجربه لذت بردم؛ ۳. از این تجربه لذت زیادی بردم.

سه. خودآگاهی
خودآگاهی یک وضعیت توجه مرتبه‌ی بالاتر است که هم‌زمان به خود (self) و محتوای آگاهی توجه می‌شود. شاید جانورانی مانند دلفین‌ها سطحی ابتدایی از خودآگاهی را داشته باشند (proto-self-conscious awareness). انسان‌ها فراتر از این سطح پایه، دو نوع خودآگاهی دیگر نیز دارند:
انسان به دلیل برخورداری از زبان و قابلیت روایتگری می‌تواند این خودآگاهی را در قالب جملاتی مانند اینکه «من فلانی هستم و مشغول نگارش» بیان کند که خودآگاهی را از آن سطح پایه فراتر می‌برد (explicit self-conscious narrative awareness). این خودآگاهی‌ست که امکان توجیه کارهایی را که انجام می‌دهیم فراهم می‌کند. برای پرسش‌هایی مانند «چه می‌نویسی؟ و چرا می‌نویسی؟» پاسخ‌هایی دارم که اگر این خودآگاهی روایی را نداشتم نمی‌توانستم به آنها پاسخ گویم. گاه این توضیحات را برای خود می‌دهیم که این باعث ایجاد «اگو» می‌شود (egoic consciousness) و گاه برای دیگران که باعث ایجاد «شخص» خواهد شد (public self-consciousness).

انریکز انواع دیگری از C را نیز نام می‌برد. به داوری او برای حل هر مسأله ابتدا باید آن را به‌درستی تحلیل کنیم و اینگونه نگاه تکاملیِ از ساده به پیچیده باعث می‌شود از رازآلودگی مسأله‌ی سخت چالمرز کاسته شود. انریکز معتقد است روان‌شناسی به این دلیل ناقص است که به این تعاریف فلسفی کم توجه است.

البته در پاسخ به چیستی و طبقه‌بندی C نظریه‌های تکاملی دیکری نیز وجود دارد.


✍ هادی صمدی

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

20 July 2024 08:00

📄 «عدالت اجتماعی» نه اجتماعی است و نه عادلانه

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

19 July 2024 19:39

🎙️ پادکست تاریخی: وقتی که ایالات متحده آمریکا غافلگیر شد |
داستان کامل سوء قصد علیه روسای جمهور آمریکا

00:00 تهدید بی‌پایان
01:27 آبراهام لینکلن
03:35 جیمز آبرام گارفیلد
04:35 ویلیام مک‌کینلی
06:17 جان اف‌.‌ کندی
08:19 اندرو جکسون
08:56 تئودور روزولت
10:17 فرانکلین دلانو روزولت
11:46 هری اس. ترومن
12:51 جرالد فورد
14:08 رونالد ریگان
16:17 دونالد ترامپ

🎥zhopodcast?feature=shared" rel="nofollow">https://youtube.com/@zhopodcast?feature=shared

#ایالات_متحده_آمریکا #ترامپ #لینکلن #ترور #دانلود_پادکست

💵@Liberty_lib

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

18 July 2024 18:43

📚 کتاب: ایده‌ها (اقتصاد جهان با چه تئوری‌هایی اداره می‌شود؟)

📖 این کتاب که به معنای واقعی یک دایرة‌المعارف اندیشه‌های اقتصادی است، طیف وسیعی از اندیشه‌ها و نظریه‌های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون را دربرمی‌گیرد.

📚 @Liberty_lib

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

17 July 2024 18:51

آیا تابحال در مورد زمان کنجکاو شدید؟ این سوال که زمان چیست ذهن فلاسفه و دانشمندان زیادی رو به خودش در طول تاریخ مشغول کرده، ما زمان را یک حرکت، یک گذر به سوی آینده حس می‌کنیم. اما آیا این تنها یک توهم است؟ در مقاله زیر در مورد زمان صحبت کردیم، بطور دقیق‌تر دیدگاه‌های مختلف به زمان. خواهیم فهمید درکمان از زمان به مرور بهتر شده و از دیدگاه کلاسیک به مدرن رفته و امروزه یک چالش بزرگ برای دانشمندان فعال در مکانیک کوانتومی شده. اگر تا به امروز نمی‌دانستید امروز خواهید فهمید، زمان چیزی بسیار پیچیده و عجیب است.
📎 telegra.ph

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

17 July 2024 16:30

‍ 🐒 دانشمندان یک مدار تشخیص چهره در مغز نخستی‌سانان کشف کرده‌اند


اسکن‌های مغزی میمون‌های رزوس نشان می‌دهند که وقتی چیزی در گوشه میدان دید این جانوران قرار می‌گیرد، مغز آن‌ها در کمتر از ۴۰ میلی‌ثانیه تشخیص می‌دهد که آن چیز یک صورت است یا یک شیء. به بیان دیگر، این نخستی‌سانان حتی بدون این که سر خود را به‌طور کامل برگردانند، تنها با یک نیم‌نگاه یک چهره را تشخیص می‌دهند.

این تشخیص چهره سریع در مغز نخستی‌سانان از طریق یک مسیر تکاملی کهن به‌نام «کولیکولوس فوقانی» میسر می‌شود. این مسیر از چشم‌ها به یکی از بخش‌های اولیه قشر بینایی و سپس بخشی از میان‌مغز می‌رسد. این مسیر میان‌بر با آن بخش از مغز که چهره‌های آشنا را تشخیص می‌دهد متفاوت است. آن بخش شامل یک مدار بلندتر است که از بخش‌های «جوان‌تر» قشر بینایی نخستی‌سان عبور می‌کند.

برای مقایسه، انسان‌ها می‌توانند چهره‌های آشنا را در مرکز بینایی خود در ۳۸۰ میلی‌ثانیه تشخیص دهند. این ۸۰ میلی‌ثانیه کوتاه‌تر از زمانی است که آن‌ها چهره‌های ناآشنا را شناسایی می‌کنند. مدار کوتاه‌تری که ذکر شد، زمان کمتری برای تشخیص چهره نیاز دارد، اما فقط چیزهایی مانند صورت را که در گوشه میدان دید هستند شناسایی می‌کند.

دانشمندان مطمئن نیستند که عصب‌های درون کولیکولوس فوقانی در انسان‌ها نقشی مشابه میمون‌های رزوس دارند یا نه. اما می‌دانیم که این عصب‌ها کودکان انسان را قادر می‌سازند تا صورت‌ها را تعقیب کنند و به محرک‌های احساسی واکنش دهند.

این مدار می‌تواند توضیح دهد که ما چگونه می‌توانیم چهره‌ها را حتی از گوشه چشم که دقت بینایی پایینی دارد، شناسایی کنیم. این مدار احتمالاً به مغز کمک می‌کند تا افراد را حالات چهره پیچیده را شناسایی کند و ما را قادر سازد تا مهارت‌های تعامل اجتماعی کسب کنیم.

در مطالعه اخیر، پژوهشگران انستیتوی ملی سلامت آمریکا مغز دو میمون رزوس را اسکن کردند تا بفهمند وقتی میمون‌ها تصاویر چهره میمون‌ها، چهره انسان‌ها، بدن‌ها، دست‌ها، میوه‌ها یا اشیای ساخت انسان را می‌بینند، چه عصب‌هایی در مغزشان فعال می‌شوند.

این تصاویر خارج از میدان بینایی مرکزی میمون‌ها قرار گرفتند تا آن‌ها نتوانند از مدارهای تشخیص چهره شناخته‌شده استفاده کنند.

در نهایت، پژوهشگران ۱۴۰ عصب را در کولیکولوس فوقانی شمارش کردند که قوی‌ترین واکنش را به چهره میمون‌های دیگر در اطراف میدان بینایی داشتند.

پژوهشگران دریافتند که هر دو میمون می‌توانستند تنها ۳۰ میلی‌ثانیه پس از نمایش تصاویر، چهره‌ها را تمییز دهند. پس از ۵۰ میلی‌ثانیه، دقت این تمایز به ۸۰ درصد می‌رسید و پس از ۹۰ میلی‌ثانیه، اوج دقت حاصل می‌شد که برابر بود با ۹۲ درصد.

از طرف دیگر، کولیکولوس فوقانی هر دو میمون تقریباً ۶۵ میلی‌ثانیه پس از نمایش تصاویر، بین اشیای متحرک را از اشیای غیرمتحرک تمییز می‌داد.

واکنش کندتر به اشیاء نشان از آن دارد که نخستی‌سانان به نواحی قشری مرتبه بالاتر نیاز دارند تا بتوانند چیزی را که چشم می‌بیند تأیید کنند. اما اشیائی که شبیه به چهره هستند، این مسیر طولانی‌تر را میان‌بر می‌زنند و بلافاصله نورون‌های میان‌مغز را فعال می‌کنند.

این یافته‌ها توضیح می‌دهند که چرا نوزادان علی‌رغم این که در قشر بینایی خود عصب‌های مربوط به شناسایی چهره را توسعه نداده‌اند، همچنان می‌توانند روی چهره‌ها متمرکز شوند. این مدار تازه‌کشف‌شده همچنین توضیح می‌دهد که چرا برخی از نخستی‌سانان با سرعتی بسیار بیشتر از سرعت عصب‌های دقیق‌تر تشخیص چهره سر خود را به‌طرف چهره‌ها برمی‌گردانند.

پژوهشگران می‌گویند این مدار احتمالاً یکی از عوامل توسعه فرایندهای پیچیده‌تر تشخیص چهره در مغز است. به این ترتیب، اختلال آن می‌تواند در اوتیسم نقش داشته باشد. پژوهشگران نتایج مطالعه خود را در ژورنال Neuron منتشر کرده‌اند.

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

16 July 2024 11:52

🧠 سیستم عصبی انسان، مغزها و ماشین‌ها

● اینترفیس‌های مغز-کامپیوتر
● ترجمه و زیرنویس از نادیه افشاری

00:20 پیشینۀ "خوزه دلگادو" با "بی‌سی‌آی"ها
00:40 استفاده از "بی‌سی‌آی" برای کاهش پرخاشگری
00:57 چگونه مغز و سلول‌های عصبی کار می‌کنند
03:00 تحریک ناحیه‌های مغز (قشر حرکتی)
03:51 "آرایه‌های یوتا" چگونه کار می‌کنند
05:17 اندازه گیری بیشینه‌های ولتاژ
06:06 چگونه "نورالینک اِن وان" کار می‌کند
08:20 چگونه اِستنت‌ترود،تولیدی شرکت سینکرون، کار می‌کند
09:39 آیندۀ اسکلت‌های بیرونی
09:55 آیا ما خودمان، به ماشین تبدیل می‌شویم؟


📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

15 July 2024 09:40

👑 داستان زندگی فتحعلی شاه قاجار

● روحانیت شیعه
● قسمت ۳

00:00 خلاصه قسمت قبل
01:43 مقدمه‌ای از قدرت گرفتن جامعه روحانیت
12:28 رویکرد اخباری جدید در فقه شیعه
30:00 فتحعلی شاه و علمای اصولی
50:40 ظهور مکتب شیخیه
57:04 حرکت به سمت مدرنیته
01:04:00 سال‌های پایانی و مرگ

● قسمت ۲

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

14 July 2024 21:02

📖 رمان‌های تاریخی اسکندر مقدونی

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

14 July 2024 19:13

👑 داستان زندگی فتحعلی شاه قاجار

● تحقیر ایران
● قسمت ۲

00:00 مقدمه
03:56 فرانسه و ایران
11:51 عهدنامه فین کن اشتاین
22:11 حوادث بعد از قرارداد فین کن اشتاین
30:35 روابط ایران و انگلیس
33:32 قتل سفیر ایران در هند
49:43 روابط ایران با روسیه
57:41 عهدنامهٔ گلستان
01:00:26 دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه
01:12:30 عهدنامهٔ ترکمانچای
01:14:55 قتل گریبایدوف

● قسمت ۱
● کیفیت: 320Kbps

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

26 July 2024 11:53

امروز در ژورنال نیچر

یکی دیگر از قطعات پازل منشأ حیات کشف شد.

🤖شناسایی چهره‌های «deepfake» هوش مصنوعی، با استفاده از روش های ستاره شناسی.

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

25 July 2024 14:20

استدلال اختفای الهی علیه وجود خدا

● مدخل دانشنامهٔ آنلاین فلسفه

✍ لوک تینیگا
ترجمهٔ احمد فکری


📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

23 July 2024 16:31

🇮🇹 ظهور و سقوط فاشیسم در ایتالیا

● بنیتو موسولینی
● برگرفته از کتاب «ظهور و سقوط دوچه موسولینی» نوشتهٔ کریستوفر هیبرت

00:00 مقدمه
00:52 معرفی
01:12 کودکی و جوانی
08:40 تأسیس حزب ملی فاشیست
14:06 موسولینی؛ رئیس حکومت
20:46 سیاست خارجی دولت دوچه
26:40 ایتالیا و جنگ جهانی دوم
38:04 عزل و دستگیری موسولینی
41:48 ایتالیا بعد از برکناری موسولینی
45:04 عملیات بلوط
46:24 جمهوری سوسیال ایتالیا
50:40 فرار و دستگیری
53:20 موخره

● کیفیت: 320Kbps

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

23 July 2024 14:31

■ ۱۰ حاشیه از زندگی آلبرت اینشتین


📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

22 July 2024 15:21

آیا برای پیشبرد علوم نیاز به مدارک تایید شده از دانشگاه‌های معتبر جهان داریم؟
خیر، بسیاری از بزرگان علم هیچ مدرک خاصی در زمینه علمی که کار کردن نداشتن یا در زمانی زندگی می‌کردن که اصلاً تحصیلات به معنای امروزی‌اش وجود نداشت. نمونه‌هایی از این افراد رو معرفی می‌کنم:

مایکل فارادی: فارادی یکی از بزرگترین دانشمندان در تاریخ شناخته میشه که تحصیلات رسمی خیلی ابتدایی داشت. در زمینه علمی فارادی القای الکترومغناطیسی رو ارائه کرد که به معنی تولید نیروی محرکه الکتریکی در یک میدان متغیر با زمان هستش. کشف دیامغناطیس دیگر کار مهم فارادی بودش که به موادی میگن که در اثر اعمال میدان مغناطیسی یک میدان مغناطیسی در جهت مخالف ایجاد می‌کنن که این بعدها مشخص میشه یک خاصیت مربوط به مکانیک کوانتومیه. دیگر کشف‌ها و اختراعات فارادی ساخت اولین موتور برقی، قوانین برق‌کافت فاراده، نظریه میدان و ... به همین دلیل فارادی رو یکی از مهمترین دانشمندان می‌دونن چون تاثیر زیادی بر علم مدرن داشته.

چارلز داروین: چارلز داروین در دانشگاه داروسازی میخوند و تصمیم گرفت انصراف بده و بعد رفت و الهیات خوند. یعنی هیچ تحصیلات مرتبط با علوم طبیعی نداشت. خیلی‌ها با نظریه «فرگشت با کمک انتخاب طبیعی» داروین آشنا هستند. داروین با جمع کردن مدارک برای فرگشت مانند فسیل‌ها و بررسی جانوران همچنین ارائه مطالعاتی در رابطه با ساختار و گستره صخره‌های مرجانی تاثیر زیادی بر ایجاد علم زیست شناسی که امروز می‌شناسیم گذاشت.

جیمز کلارک مکسول: مکسول هم مدرسه نرفت و تا 10 سالگی در خانه آموزش داده شد. تئوری الکترومغناطیس مهم‌ترین دستاورد مکسول بود که رفتار مغناطیس و برق و تعاملش با ماده رو در شکل میدان توضیح می‌ده. همچنین اون اولین کسی بود که موج الکترومغناطیسی رو کشف کرد، برای رفتار گاز در فضا تئوری ارائه کرد. همچنین در ریاضی، نجوم، شیمی و مهندسی تاثیرات زیادی گذاشت.

سرینیواسا رامانوجان: رامانوجان یک ریاضی‌دان هندی بود که هیچ آموزشی ندیده بود در این زمینه و فقط به دلیل علاقه‌اش خودش رو آموزش داده بود و مسائل پیچیده ریاضی رو می‌فهمید. بعد از ارائه یکسری مقالات مثل تحقیق در مورد اعداد برنولی موفق می‌شه بورسیه تحصیلی کالجی در کومباکونام رو کسب کنه ولی چون نمیتونست درس‌های غیر ریاضی رو پاس کنه موفق به ادامه تحصیل نشد. اتفاقی که افتاد و رامونجان رو مشهور کرد این بود که نمونه‌هایی از کارهاش رو برای اساتیدی در دانشگاه کمبریج می‌فرسته گادفری هارولد هاردی استاد ریاضی دانشگاه کمبریج کارهای رامانوجا رو بررسی می‌کنه و متوجه استعدادش میشه. رامانوجان بعد به انگلیس دعوت میشه و با کمک هاردی و تعدادی از اساتید و دانشجویان این دانشگاه موفق میشه با ارائه مقالات ریاضی موفق به عضویت انجمن سلطنتی و کالج ترینیتی در بیاد. کارهای رامانوجان در ریاضی، بخصوص استفاده‌اش در مکانیک کوانتومی مورد توجه قرار گرفته.

ریچارد فاین‌من: فایمن‌من یکی از دانشمندانی بود که بسیاری از مسائل را خودش به خودش آموزش داده بود و نهایتاً به دلیل مقالات و تاثیراتی که بر علم گذاشت موفق به دریافت دکترا هم شد. فاینمن نظریه الکترودینامیک کوانتومی رو ارائه کرد که سعی داشت یک نظریه کوانتومی برای نظریه الکترومغناطیس مکسول ارائه کنه یکی از مهم‌ترین کارهای فاینمن در اینجا استفاده از نمودار برای نمایش نمایش حرکت ذرات بود که بعد به عنوان نمودار فاین‌من نام می‌گیره. اون در مکانیک کوانتومی کارهای بسیار زیادی کرد و باعث کاملتر شدن این نظریه شد. یکی از کسانی بود که مروج علم بود و سخنرانی‌های زیادی برای علاقمندان به علم کرد و ایده استفاده از شبیه‌سازی برای بررسی سیستم‌های فیزیکی رو ارائه کرد.

نام‌های خیلی زیادی رو میشه آورد، نیکولا تسلا، توماس ادیسون، گرگور مندل، جین گدال، جرج واشنگتن، جان مویر، ویلیام هرشل، لئوناردو داوینچی، مندلیف، ابن سینا، خوارزمی، ابو ریحان بیرونی، ابن الهیثم، شن کوا، چانگ هنگ، آریابهاتا و ...

با نگاه به زندگی این افراد متوجه میشم که:
- کنجکاوی مهمه، این کنجکاویه که ما رو به سمت یادگیری عمیق می‌بره.
- آموزش میتونه به اشکال مختلفی صورت بگیره و فقط یک حالت نیست.
- استمرار و ناامید نشدن کلید موفقیته.
- خلاقیت در کار بسیار مهمه و باعث ارائه ایده‌های جدید میشه.
- آموزش و یادگیری باید یک بخشی از زندگی باشه و تمام عمر انسان رو دربر بگیره.

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

21 July 2024 17:58

📰 بررسی اخبار علمی

● زمان در گذشته کیهان کندتر بوده است؟
● آیا پاد-کیهان منشاء انرژی تاریک است؟
● راه جدید برای اثبات تبخیر سیاهچاله
● مجله خلقت


📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

19 July 2024 19:39

🎙️فایل صوتی پادکست تاریخی: وقتی که ایالات متحده آمریکا غافلگیر شد |
داستان کامل سوء قصد علیه روسای جمهور آمریکا

🔊 #فایل_صوتی #دانلود_پادکست

💵@Liberty_lib

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

18 July 2024 22:26

📖 عصر روشنگری

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

18 July 2024 13:55

کتاب‌های علمی‌-تخیلی که باعث ایجاد‌ ایده‌های مهم شدند.
کتاب‌های زیادی هستند که بر اندیشه‌های انسان‌ها تاثیر گذاشتند و باعث ایجاد ایده‌ها و دلیلی برای بحث و همفکری شدند. در میان رمان‌های علمی-تخیلی می‌توان کتبی را یافت که مانند کاتالیزور عمل کردند و بحث هایی که شاید زیاد به آنها اهمیت داده نمی‌شد را با ارائه داستانی آینده نگرانه به همگان اهمیتش را فهماندند. دو نمونه از این کتاب‌ها را معرفی‌ می‌کنیم.

یکی از کتاب‌های بسیار تأثیر‌گذار در تاریخ ادبیات علمی-تخیلی کتاب «من، ربات» نوشته آیزاک آسیموف هست. (در فارسی به عنوان «من ربات هستم ترجمه شده) آیزاک آسیموف نویسنده کتب متعدد علمی و همچنین رمان‌های علمی تخیلی بوده که نقش مهمی در علاقه‌مند کردن نوجوانان به علم داشته. کتاب «من، ربات» شامل چند داستان کوتاه است که در محور ارتباط انسان با روبات‌های هوشمند در آینده اتفاق می‌افته این کتاب یک مسأله مهم رو مطرح می‌کنه، اخلاقیات ربات‌ها و سه قانون رو برای این که ربات اخلاقیات و رفتار مناسب با انسان داشته باشه رو مطرح می‌کنه. این قوانین شامل ۱- هیچ رباتی حق نداره به انسان آسیب بزنه یا اجازه بده به انسان آسیب بخوره. ۲- ربات باید از دستورات انسان اطاعت کنه مگر زمانی که قانون اول رو نقض کنه. ۳- ربات باید از وجود خودش محافظت کنه مگر زمانی که با قانون یک و دو در تضاد باشه. این سه قانون که در کتاب مطرح میشن مورد توجه علاقه‌مندان به هوش مصنوعی قرار می‌گیرن و بحث‌های زیادی رو ایجاد می‌کنه که تا امروز هم وجود داره. سؤالاتی مثل این که آیا هوش مصنوعی می‌تونه واقعاً این قوانین و اهمیتشون رو درک کنه؟ اصلاً میشه با کمک برنامه‌نویسی و قرار دادن کد کاری کرد ربات‌ها اخلاقی باشند؟ هرچه علم ما پیشرفت می‌کنه و هوش مصنوعی به یک مسأله پیچیده‌تر تبدیل میشه نگرانی‌های ما هم بیشتر میشه در مورد اخلاقیات هوش مصنوعی و دوراهی‌های اخلاقی مختلفی رو برای ما به وجود می‌اره. یک تغییری که برخی محققان و متفکران ارائه دادند در قوانین سه‌گانه آسیموف این است که یک قانون صفرم هم تعریف کردند که می‌گوید هوش مصنوعی بطور کلی باید بشریت را اولویت قرار دهد نه فقط انسان‌ها. که مشخص هستش چرا این مطرح میشه یکی از دلایلش مسأله تراموا هست که در اون شخصی می‌تونه با کشتن یک نفر چند نفر رو از مرگ نجات بده و اینجا ربات نمی‌دونه باید چکار کنه. اگه ما قانون صفرم رو تعریف نکنیم.

کتاب مهم دیگری که می‌خوام معرفی کنم «آتشی در اعماق» نوشته ورنر وینج هست. این کتاب مطالب بسیار پیچیده و آینده نگرانه را مطرح می‌کنه، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در این کتاب بهش پرداخته میشه مسأله تکینگی فناوری یا Technological Singularity هستش. این موضوع در مورد آینده دور هستش که وقتی هوش مصنوعی انقدر پیشرفته میشه که ما انسان‌ها دیگه نمی‌فهمیمش معلوم نیست بعد از اون نقطه چه اتفاقی میوفته و دیگه از دست انسان خارج هست پیشرفت و جهت پیشرفت فناوری و علم. بسیاری این رو حتی پایان بشر بیان می‌کنند که به این معنی هست که ربات وقتی می‌بینه انسان وجودش بی‌فایده هست تلاش در حذف بشر می‌کنه. ‌ایده تکینگی ابتدا توسط جان فون نویمان ریاضیدان ارائه شد و نگرانی‌اش رو در مورد آینده هوش مصنوعی به این شکل ابراز داشت که ما نمی‌دانیم آینده و زندگی انسان به چه صورت ادامه خواهد یافت. ورنر وینچ اما استدلال می‌کند که این تکنیگی می‌تواند حتی به نفع انسان باشد و یکی از سناریو‌های احتمالی ترکیب شدن انسان با ماشین است. یکی از کانسپت‌های آینده موضوع Transhumanism یا ترابشریت هست که طرفداران این‌ایده می‌گویند ما باید مسیر ترکیب شدن با ماشین و همچنین بطور کلی تقویت و شکل دادن خودمان برای انطباق با آینده را برویم. یکی از‌ایده‌های مطرح شده در کتاب‌ایده Artificial Superintelligence یا ابرهوش (مختصراً ASI) هست، این‌ایده تئوریک به معنی هوشی هست که بسیار قوی‌تر از مغز باهوش‌ترین انسان‌هاست. همچنین در کتاب به تأثیرات اقتصادی، اخلاقی، اگزیستانسیالیستی و همچنین فلسفی تکینگی بر انسان پرداخته شده است که یکی از نمونه‌های شاهکار ادبی در حوزه علمی-تخیلی است.

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

17 July 2024 17:01

‍ 💉 داروی جدید پیشگیری از HIV در آزمایش روی زنان اثربخشی 100 درصدی نشان داد



شرکت Gilead Sciences می‌گوید داروی «لناکاپاویر» (Lenacapavir) در کارآزمایی روی زنان امیدبخش ظاهر شده و می‌تواند به‌عنوان داروی پیشگیری از HIV با اثربخشی صددرصدی معرفی شود. لناکاپاویر نوعی داروی تزریقی «پیشگیری پیش از مواجهه» یا PrEP است و برای افراد با HIV منفی تنها دو بار در سال تجویز می‌شود.

براساس گزارش نیواطلس، نتایج آزمایشات بالینی فاز 3 توسط Gilead Sciences نشان داده که داروی تزریقی PrEP جدید آن‌ها که تنها به دو بار تزریق در سال نیاز دارد، 100 درصد در جلوگیری از ابتلا به HIV در زنان مؤثر است.

لازم به ذکر است که مقاله پژوهش کارآزمایی این دارو هنوز منتشر نشده است.

داروی لناکاپاویر، مهارکننده کپسید نامیده می‌شود. در ویروس HIV نوع 1، کپسید یک پوسته پروتئینی است که مواد ژنتیکی ویروسی را در خود جای داده و از آن محافظت می‌کند و برای انتقال ویروس به سلول میزبان بسیار مهم است. پس از ورود به سلول میزبان، کپسید فرو می‌ریزد و ویروس شروع به تکثیر خود می‌کند. لناکاپاویر درواقع از این امر جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر داروهایی مانند Truvada و Descovy مهارکننده‌های نوکلئوزیدی NRTI هستند و از طریق مکانیسم متفاوتی از عفونت HIV در رابطه‌های جنسی جلوگیری می‌کنند.

محققان در کارآزمایی این دارو، ایمنی و اثربخشی دو بار تزریق زیر پوستی لناکاپاویر را با Descovy و Truvada خوراکی یک بار در روز در بیش از 5,300 زن و دختر نوجوان 16 تا 25 ساله مقایسه کردند.

طبق گزارش محققان، در گروه لناکاپاویر، هیچ موردی از ابتلا به HIV مشاهده نشد، اما 16 مورد در گروه Truvada و 39 مورد در گروه Descovy به این ویروس مبتلا شدند. محققان می‌گویند که تزریق لناکاپاویر دو بار در سال، در صورت تأیید رگولاتورها، می‌تواند یک گزینه جدید مهم برای پیشگیری از HIV به‌ویژه در زنان باشد.

محققان قرار است نتایج کارآزمایی بالینی دیگر خود را در اواخر سال 2024 یا اوایل سال 2025 منتشر کنند. هدف کارآزمایی دوم بررسی اثربخشی مصرف لنکاپاویر دو بار در سال در مردان است.

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

16 July 2024 17:22

نئاندرتال‌ها منقرض نشده‌اند:
آمیزش دامنه‌دار نئاندرتال‌ با انسان هوشمند

در سال ۱۸۵۶، سه سال قبل از انتشار کتاب منشأ انواع، اولین فسیل انسان نئاندرتال [مربوط به مردی که حدود چهل‌هزارسال پیش زیسته بود] در دره‌ی نئاندرتال آلمان یافت شد. این اولین باری نبود که فسیل انسانی عجیب پیدا می‌شد اما اولین باری بود که پذیرفته شد این استخوان‌ها مربوط به انسان هوشمند نیست.
انسان هوشمند چه نسبتی با انسان نئاندرتال داشته؟ آیا با هم جنگیده‌ و نئاندرتال‌ها طی جنگ منقرض شده‌اند؟ یا آن‌طور که در سال‌های اخیر شایع‌شده با هم آمیزش داشته‌اند؟ نظریه‌ای نیز که در ۱۹۸۹ مطرح شد می‌گفت که احتمالاً تعداد نئاندرتال‌ها کم بوده و در جمعیت بزرگ‌تر انسان‌های هوشمند جذب شده‌اند.
چگونه می‌توان میان چنین نظریه‌هایی داوری کرد؟ پیشرفت‌های ژنتیک به‌نحوی معجزه‌وار نوری بر تاریکی‌هایِ گذشته‌هایی که ظاهراً راهی بر اکتشاف آنها وجود ندارد انداخته‌اند. مطابق پژوهشی که در ساینس منتشرشده نئاندرتال‌ها منقرض نشده‌اند بلکه در جمعیت انسان هوشمند جذب شده‌اند.

در این پژوهش از روشی ابداعی استفاده شده است که آن را چهارسال پیش همین تیم پژوهشی ابداع کرد. در روش‌های قبلی جمعیتی از افراد، مثلاً در آفریقا، به‌عنوان جمعیت مرجع و خالص از ترکیب با نئاندرتال‌ها انتخاب می‌شد. سپس تفاوت‌های ژنتیکی این عده، با مردم اروپا که در مجاورت نئاندرتال‌ها می‌زیستند و همچنین با ژن‌هایی که از فسیل نئاندرتال‌ها به‌دست آمده بود مقایسه می‌شد. تمامی گزارش‌های قبلی که نشان می‌داد نئاندرتال‌ها با انسان هوشمند آمیزش داشته‌اند با این روش مطالعه شده بود.
این شیوه با مشکلی اصلی مواجه بود: اینکه امکان بازگشت نئاندرتال‌ها به آفریقا را نادیده می‌گرفت. چه‌بسا نئاندرتال‌ها به آفریقا بازگشته باشند و جمعیت مرجع آزمایش در آفریقا که فاقد ژن نئاندرتال‌ درنظر گرفته می‌شد چندان هم خالص نبوده باشد.
به‌علاوه در شیوه‌های رایج قبلی به دنبال اثری از ژن‌های نئاندرتال‌ در انسان هوشمند بودند. این‌بار نیز همین کار را کردند اما علاوه‌برآن این امکان را سنجیدند که اگر این دو گونه آمیزش داشته‌اند قاعدتاً باید به دنبال اثری از ژن‌های انسان هوشمند در نئاندرتال‌ نیز باشیم. با همین کار بود که ردپای ژن‌های انسان هوشمند را در ژنوم نئاندرتال‌ها یافتند. مطابق این پژوهش نئاندرتال‌ها بین ۲/۵ تا ۳/۷ درصد از ژنوم انسان هوشمند را دارا بودند.

مطابق این پژوهش، در سه دوره‌ی نسبتاً طولانی، اولی از ۲۵۰ تا ۲۰۰ هزارسال پیش، دومی از ۱۲۰ تا ۱۰۰ هزارسال پیش، و سومی از ۶۰ تا ۵۰ هزارسال پیش ارتباط‌های وثیقی میان نئادرتال‌ها و انسان‌های هوشمند برقرار بوده است. زادگان موج اولِ آمیزش در میان نئاندرتال‌ها بزرگ شده‌اند. یافته‌ی دیگر پژوهش این بود که تعداد نئاندرتال‌ها از تخمین‌های قبلی کمتر بوده و جمعیتی حدود ۲۴۰۰ نفر بوده‌اند. مطابق این پژوهش هرچند احتمالاً بخشی از این تعداد منقرض شده‌اند اما بهتر است از جذب این عده در جمعیت انسان هوشمند در حدود سی‌هزارسال پیش سخن بگوییم.

نگاهی به روش جدید
عموماً در علم نقش روش‌های جدید مهم‌تر از نقش داده‌های جدید است. در روش احتمالاتی جدید که نامش IBDmix است به جای آنکه ژنوم نئاندرتال را با یک فایل از انسان‌های افریقایی، که به اشتباه خالص فرض می‌شده، مقایسه کنند ژنوم نئاندرتال‌ها را مرجع قرار می‌دهند و سپس ژنوم انسان‌های امروز را با آن مقایسه می‌کنند.
بخش‌های بزرگی از ژنوم این دو گونه کاملاً مشترک است. این بخش به کنار؛ از الگوریتم می‌خواهند که به سراغ بخش‌هایی که تنوع دارد برود و مثلاً بخش‌هایی از دی‌ان‌ای نئاندرتال را در ژنوم انسان‌های مدرن ردیابی کند. هر چه طول قطعه بزرگ‌تر باشد نقش شانسی‌بودن این تقارن کمتر می‌شود. الگوریتم نرخ جهش را هم درنظر دارد. زیرا ممکن است که به علت جهش‌هایی، این توالی‌ها دقیقاً یکی نباشند. بنابراین یک عملیات مبتنی بر احتمالات آغاز می‌شود که در آن هم نرخ جهش درنظر گرفته می‌شود و هم طول توالی مشابه. و به این ترتیب می‌توان زمان آمیزش را تخمین زد.

اگر مشخص شود نرخ جهش‌های خنثی در سرمای محل زندگی نئاندرتال‌ها کمتر بوده، یکی از پیش‌فرض‌های اصلی پژوهش با مشکل مواجه می‌شود؛ البته تا وقتی چنین یافته‌ای معرفی نشود پذیرش نتایج کنونی معقول است. (همانطور که فرض خالص‌بودنِ برخی اقوام افریقایی از ژن‌های نئاندرتال‌ها نادرست درآمد.)
    
با ورود الگوریتم‌هایی که داده‌های بزرگ را پردازش می‌کنند عینیتِ نظریه‌های علمی، و نقش آزمایش در علم، معانی جدیدی پیدا کرده که فلسفه‌ی علم کمتر به آن پرداخته است. با گسترش به کارگیری الگوریتم‌ها نه فقط علوم تجربی، بلکه حتی هنر (هنر دیجیتال)، اقتصاد (رمزارزها)، و دیگر وجوه زندگی نیز تغییرات مفهومی مهمی را از سر می‌گذرانند که فلسفه باید به آن بپردازد.


✍ هادی صمدی

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

15 July 2024 12:40

👑 داستان زندگی فتحعلی شاه قاجار

● روحانیت شیعه
● قسمت ۳

00:00 خلاصه قسمت قبل
01:43 مقدمه‌ای از قدرت گرفتن جامعه روحانیت
12:28 رویکرد اخباری جدید در فقه شیعه
30:00 فتحعلی شاه و علمای اصولی
50:40 ظهور مکتب شیخیه
57:04 حرکت به سمت مدرنیته
01:04:00 سال‌های پایانی و مرگ

● قسمت ۲
● کیفیت: 320Kbps

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

14 July 2024 23:32

🆓 آخرین گزارش آزادی اقتصادی موسسه فریزر که در آن رتبه آزادی اقتصادی ایران ۱۶۰ از ۱۶۵ شده.
همچنین رتبه آزادی تجارت خارجی ایران به ۱۶۵ از ۱۶۵ سقوط کرده است.

📉 #آمار #نقشه_و_نمودار

📊 @Liberty_lib

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

14 July 2024 19:51

📖 رمان‌های تاریخی اسکندر مقدونی

📚 @ktyab

کتابخانهٔ خرد و اندیشه

14 July 2024 19:12

👑 داستان زندگی فتحعلی شاه قاجار

● تحقیر ایران
● قسمت ۲

00:00 مقدمه
03:56 فرانسه و ایران
11:51 عهدنامه فین کن اشتاین
22:11 حوادث بعد از قرارداد فین کن اشتاین
30:35 روابط ایران و انگلیس
33:32 قتل سفیر ایران در هند
49:43 روابط ایران با روسیه
57:41 عهدنامهٔ گلستان
01:00:26 دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه
01:12:30 عهدنامهٔ ترکمانچای
01:14:55 قتل گریبایدوف

● قسمت ۱

📚 @ktyab