Telegram-канал historyandideas - بهنام جودی: Unsorted

بهنام جودی

11 May 2025 08:51

منتشر شد.
عرضه در نمایشگاه مجازی کتاب، توزیع عمومی بعد از نمایشگاه.
/channel/Historyandideas

بهنام جودی

09 May 2025 18:53

کتاب رمانتیسم آلمانی، مفهوم رمانتیسم آلمانی اولیه، نوشته ی فردریک بیزر، ترجمه ی مسعود آذرفام، نشر ققنوس

رمانتیسم آلمانی منقسم به سه دوره است: رمانتیسم اولیه، از سال 1797 تا 1802؛ Hochromantik [رمانتیسم برین]، از سال 1802 تا 1815؛ و Spätromantik [رمانتیسم متأخر] از سال 1815 تا 1830. فردریک بیزر به بررسی جریان اولیه پرداخته و از وجوه گوناگون -سیاسی، هنری، فلسفی و...- رمانتیسم اولیه را مورد بحث قرار داده است. از نظر بیزر، علاقه امروزی به شناخت رمانتیسم اولیه آلمانی، قرابتی است که پست مدرنیسم با آن دارد. رمانتیک ها به «امکان مبناگروی، امکان معیارهای کلی نقادی، نظام های کامل و سوژه های خودروشنگر شکاک بودند.» باورهایی که با پست مدرنیسم قرابت دارد. «بسیاری از دانشوران دارند این نکته را تصدیق می کنند که ضد مبناگروی، تاریخ گرایی و هرمنوتیک نه در قرن بیستم -نزد متفکرانی چون هایدگر، ویتگنشتاین، گادامر و دیویی- که در پایان قرن هجدهم و در واکنش رمانتیک های اولیه به روشنگری ریشه دارد.» البته بیزر هشدار می دهد که نباید در دام زمان پریشی افتاد، رمانتیسم اولیه از یک سو «معاصران ما» {غربی ها} هستند و از سوی دیگر، «به عصر دیگری تعلق دارند. در واقع آنان کماکان فرزندان قرن هجدهم و Kinder der Aufklärung [ابنای روشنگری] هستند.» آنها، افلاطون گرا بودند «یعنی باورشان به عقل کلیِ واحد، صُور نوعی، ایده ها، یا صُوری که خود را در طبیعت و تاریخ متجلی می سازند.» رمانتیک ها معتقد بودند «قوانین اخلاقی و طبیعی بنیادینی وجود دارند که علی الاصول بر همه اطلاق می شوند.» همچنین، در پی دستیابی به «وحدت و جامعیت» و «چیرگی بر تقسیم بندی های بنیادی زندگی مدرن» بودند. رمانتیک ها با وجود به رسمیت شناختن «تفاوت» و تجلیل از آن، «معتقد بودند باید تفاوت را درون کل های موسع تر دولت، جامعه و طبیعت مجدداً ادغام کرد.» رمانتیک ها مذهبی بودند و حتی گرایشات «عرفانی» داشتند. دین نزد ایشان «واجد بنیانی همه خداانگارانه» بود و هدف امثال شلگل، نووالیس، شلینگ و شلایرماخر، احیای چنین نگرشی، «نگرش دینی به جهان»، بود. «هدفی که از فراخوان آنان برای یک اسطوره شناسی دینی جدید و کتاب مقدس برای عالَم مدرن مشهود است.»بیزر یادآور می شود به طورکلی می توان پذیرفت که رمانتیسم در سه دوره تحول خودش جریانی محافظه کارتر شد و با بعضی از ارزش های اصلیِ روشنگری «تخاصم» ورزید؛ اما بسیاری از این ها فقط به اندیشه های برخی از متفکران رمانتیسم متأخر قابل تعمیم است و حتی در مورد مراحل اولیه رمانتیسم هم صدق نمی کند. «در هر دوره، رویکرد رمانتیک ها به روشنگری هرگز نه یک نفی ساده و سرراست بلکه یک چندگانگی پیچیده و ظریف بوده است. اگر رمانتیک ها منتقد روشنگری بودند، هواخواه آن نیز بودند.» پس، برای فهم نسبت پیچیدة روشنگری و رمانتیسم، «مسئله مشخص کردن این نکته است، که در هر دوره، رمانتیک ها از چه جهاتی روشنگری را پذیرفته و از چه جنبه هایی به نفی آن پرداخته اند.»
/channel/Historyandideas