کودکان سرمایه های آینده مان هستند فوت و فن های تربیت فرزند؛ مشکلات رفتاری؛تحصیلی وروانشناختی کودک ونوجوان با نظارت دکتر مهدی ارخودی قلعه نوئی روانشناس و مدرس دانشگاه فردوسی ادمین تبادل و تبلیغات @drmahdiarkhodi_admin گروه پرسش وپاسخ: @child_edupsy_group
هدف كودكان از سوال پرسيدن
👈هدف كودكان زير 5 سال از پرسيدن سوال، فقط صحبتكردن در مورد موضوعات مختلف است. شايد او اصلا بهدنبال پيداكردن جواب واقعي سوالات خود نباشد و حتي سوال خود را درك نكند اما با اينكار او فرصت پيدا ميكند مهارتهاي گفتاري خود را تقويت كند.
👈كودكان بين 6 تا 9 سال اغلب در مورد موضوعات جديد سوال ميكنند و بهدنبال يافتن جواب چراهاي بسياري هستند كه در ذهنشان شكل گرفته است. موضوعاتي كه در مدرسه مطرح ميشود يا گفتوگوهاي والدين با يكديگر از جمله عواملي هستند كه حس كنجكاوي كودك را برميانگيزد.
👈درباره كودكان بين 10 تا 15 سال، بسياري از سوالات از رسانههاي گروهي مانند تلويزيون يا اينترنت سرچشمه ميگيرد. تعداد زيادي از كودكان در اين سنين در حال گذراندن دوره بلوغ هستند و طبيعي است كه كنجكاويهاي آنها در اينباره به بالاترين حد ممكن برسد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
پایگاه انتخاب رشته تخصصی دانشگاه فرهنگیان
انتخاب رشته تخصصی توسط اساتید دانشگاه فرهنگیان
05138803676
05138803677
09020668346
پلی کلینیک دانشگاه فردوسی؛ مشهد؛ بین کوثر شمالی ۸ و ۱۰
تنبیه و تکینک های اجرا
مثال های زیر شما را راهنمایی می کنند تا بتوانید تنبیهی مؤثر برای کودک خود انتخاب کنید.
- (پسر ده ساله ای که اجازه دارد روزی نیم تا یک ساعت از بازی های کامپیوتری استفاده کند، چنان چه تکالیف مدرسه اش را رأس ساعت مقرر تمام نکند، اجازه ی استفاده از کامپیوتر را در آن روز نخواهد داشت.)توجه کنید که تنبیه شما باید منصفانه باشد.چنان چه شما برای انجام ندادن تکالیف امروز بخواهید کلاً کامپیوتر را جمع کنید و حق استفاده از آن را برای چند ماه از او بگیرید، این تنبیه نه مؤثر است نه منصفانه. به عبارتی، برای یک رفتار کوچک، تنبیه بزرگی در نظر گرفته اید. وقتی کودک را با چنین تنبیهی مواجه می کنید، دیگر برای او مهم نیست که شما چه خواهید کرد چون او از کامپیوتر که خیلی مورد علاقه اش بوده، برای چند ماه محروم شده است و دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد. حالا اگر هر روز هم تکالیفش را به موقع انجام ندهد، چیزی تغییر نخواهد کرد.
- (دختر پنج ساله ای در بازی با دختر خاله اش بر سر مالکیت و تقسیم اسباب بازی دچار مشکل شده اند و یک دیگر را هل می دهند.) شما به مدت پانزده تا بیست دقیقه اسباب بازی آن ها را می گیرید.
- (قرار بود به ازای انجام دادن دستورات شما در فروشگاه، هنگام برگشتن به منزل، کودک شش ساله ی خود را به پارک ببرید تا بازی کند.) چون، دستورات شما را در فروشگاه انجام نداده است، او را به پارک نمی برید.
- (کودک شش ساله ی شما امروز قرار بود حمام کند.) چنان چه حمام نکند نمی تواند برنامه ی تلویزیونی مورد علاقه اش را ببیند.
- (قرار است نوجوان پانزده ساله ی شما برای امتحان ریاضی اش که سه روز دیگر برگزار می شود، روزانه پنج ساعت مطالعه داشته باشد.) چنان چه این کار را انجام نداد، نمی تواند جمعه با دوستانش به کوه برود.
- (کودک هشت ساله ی شما که شب ادراری دارد، بابت هر شبی که خشک باشد یک ستاره دریافت می کند) امشب چون رختخوابش را خیس کرده است، ستاره ای نمی گیرد.
- (کودک دوازده ساله ی شما که هفته ای دو هزار تومان پول توجیبی دریافت می کند، چنان چه دستور روزانه ی شما را مبنی بر خرید نان انجام دهد، صد و پنجاه تومان هم به او می دهید.) چون این دستور را انجام نداده است از این پول محروم خواهد شد و چون اتاق خودش را مرتب نکرده است، دویست تومان از پول توجیبی او نیز کسر خواهد شد.
توجه داشته باشید چون برای این کودک پول مهم است، شما از آن برای تنبیه استفاده می کنید. ولی، اگر او را طوری تنبیه کنید که در مقابل جریمه های شما مقرری هفته ی آینده اش را نیز از دست بدهد، دیگر از دستورات شما پیروی نخواهد کرد. هرگز این اصل را فراموش نکنید که به ازای هر دو تا سه تشویق، مجاز به یک تنبیه هستید.
شما وقتی دو هزار تومان به او می دهید، می توانید پانصد تومان آن را پس بگیرید، نمی توانید سه هزار تومان از وی پس بگیرید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
فرزندانمان را برای دنیای امروز تربیت کنیم
کف خانه پرورش و تربیت، عشق (میان پدر و مادر) و محبت (در محیط خانه) و نوازش (بین همه) باشد.
سقف خانه نظم و انضباط و آرامش داشته باشد. انضباط یعنی هر چیزی سر جای خودش باشد.
مفهوم برای انضباط قائل هستند که مهم ترینش: - به تأخیر انداختن لذت و پاداش
👌درک واقعیت
👌پذیرش مسئولیت
میل به رشد و کمال - و آزادی است. در مورد آرامش بچه باید فکر کند که اینجا تنها جایی است که وقتی می دود یا خسته می شود می تواند در آنجا راحت بخوابد. یعنی خانه باید گرم (محبت) و آرام باشد و با بکن و نکن روبرو نباشد.
چهار دیواری خانه آموزش است. یعنی وظیفه والدین این است که به فرزندان راست گفتن، خوب و مهربان بودن را در عمل و نظر یاد بدهند. در غیر این صورت، اگر والدین در بالا بایستند و فرمان بدهند (والدینی که حتی فرمان خودشان را هم نمی برند) و انتظار داشته باشند که کودکان آنها را اجرا کنند! کودکانی که آن فرمانها را نمی فهمند و نمی توانند بپذیرند و نمی پسندند، اگر آنها را اجرا کنند دچار درگیری و وارد فاز اضطراب و نگرانی می شوند و مسائل زندگی برایشان بسیار سخت و مشکل می شود.
بنابراین پرورش، مواظبت و مراقبت از زندگی در حال رشد است. در حالیکه تعلیم آموختن علم و فن و هنر و مهارت به کودکان است. تربیت هم گرایش به سمت ارزش های مطلق اخلاقی است. با رعایت اینها فرزندان از رضایت و امنیت و آرامش برخوردار خواهند شد. پدری و مادری دو تا گوش شنوا می خواهد نه زبان گویا. هر پدر و مادری که حرف می زند بچه اش را از پای می اندازد. قاعده تربیتی ده به یک است. به این صورت که ده تا جمله بچه می گوید؛ یک جمله پدر و مادر. وقتی بچه نوجوان می شود و با مسائل پیچیده روبرو می شود این قاعده بیست به یک می شود. یعنی روزی که شما به عنوان پدر و مادر وقتی یک جمله حرف می زنید تا نوجوان شما بیست جمله نگفته است شما حق ندارید جمله دوم را مطرح کنید. پدر و مادرهایی که اول حرف می زنند بچه ها را اول کر می کنند و بعد لال. به همین جهت است که نوجوانان با دوستانشان ده ساعت حرف برای گفتن دارند ولی با پدر و مادرشان ده ثانیه هم حرف نمی زنند چرا که این نوع بچه ها توسط پدر و مادرشان از کار افتاده اند. هیچ بچه ای نیست که نخواهد با پدر و مادرش حرف نزند و تمام وقت پدر و مادرش را نگیرد.
بنابراین وقتی بچه ها در را باز ببینند و اشتیاقی از والدینشان ببینند خوب معلوم است که ارتباطی هم برقرار می شود و گرنه راه های ارتباطی بسته می شود. بنابراین بیشتر از آنی که پدر و مادر حرف بزنند باید آنها را بشنوند تا متوجه بشوند که چه خبر است. (ای بسا با گوش کردن به صحبت های آنها پدر و مادر متوجه بشوند که چه خطراتی در سرراه آنها قرار گرفته است.) از طرف دیگر با گوش کردن به آنها کمک می شود که مشکل به وجود آمده برای خود فرزند و در ذهن خود فرزند حل بشود. ترساندن و تنبیه هرگز هرگز هرگز از کودکانمون انسان بهتری نخواهد ساخت. تنبیه تنها باعث افزایش اضطراب در کودکان است. وظیفه والدین اموختن کار خوب به کودکان است نه بازداشتن انها از کار بد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
هرگز به دلیل نق نق یا عصبانیت کودک تسلیم خواسته های غیرمنطقی او نشوید.
زیرا با این کار، کودک تا بزرگسالی این شیوه را برای دستیابی به همه خواسته های غیرمعقول به کار میگیرد.
به او بیاموزید رسیدن به بعضی خواسته ها نیازمند صبوری است.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
اگر کودک تکلیف مدرسهاش را انجام نداده است، بهتر است روز بعد به مدرسه برود و پیامد این کار یعنی گرفتن نمره بد را تحمل کند.
طبیعی است که والدین بخواهند کودکشان را از اشتباهی که مرتکب شده است، نجات دهند، اما برای آینده کودک بهتر است که گاهی بگذارید او شکست بخورد.
به این ترتیب کودک درخواهد یافت که رفتار نامناسبش چه پیامدهایی برای او خواهد دشت، و احتمالا دوباره این اشتباهات را مرتکب نخواهد شد.
اما اگر میبینید کودکتان از پیامدهای طبیعی رفتارهایاش درس نمیگیرد، باید به او برای اصلاح رفتارش کمک کنید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
اگر فرزند شما مسالهای را که او را آزار میدهد یا باعث اضطراب او میشود برای شما تعریف کرد حتی اگر خیلی هم پیشپا افتاده بود هیچگاه به او نخندید یا واکنشی نشان ندهید که او احساس حماقت کند چون این کار شما باعث میشود کودک کمکم مشکلات خود را بروز ندهد و اگر زمانی مورد آزار و اذیت واقعی هم قرار گرفت با شما در میان نگذارد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
مرا نمیفهمید!
«شما درك نمیكنید»!
حق با اوست. دختر نوجوان همه چیز را از نگاه خود میبیند و مادر با پافشاری و سماجت میخواهد بفهمد افكار دخترش از كجا سرچشمه گرفته است.
نوجوانان تصور میكنند در مركز هستی قرار گرفتهاند و دنیا به تماشای آنها ایستاده است.
به نظر نوجوانها، نمیشود به بزرگترها اعتماد كرد چون آنها اصلا از دنیای نوجوانها سر در نمیآورند.
اگر مادری به فرزندش اعتماد دارد و این اعتماد و باور خود را با عشق و محبت به گوش نوجوان خود برساند و به او بگوید كه توافق نداشتنشان به دشمنی و دوری از همدیگر منجر نمیشود؛
در این صورت مادران و فرزندان به فكر حل اختلافشان میافتند، گفتگو قطع نمیشود و صدای هیچ كدام بالا نمیرود.
آنها با آرامش به حرفهای همدیگر گوش میدهند و مادر هم از دیدگاههای متضاد نوجوانش دچار ترس نخواهد شد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
آموزش نظم و ترتیب به کودکان
✔️قدم اول رابطه شما با فرزندتان باید بر پایه همکاری باشد نه لجبازی
بنابراین سعی کنید تا جای ممکن نه نگویید وتا زمانی که اشتباهات فرزندتان خطری ندارد او تصمیم گیرنده برای زندگی خود باشد مانند انتخاب لباس، بازی و غذاـ
✔️دوم باید به فرزندتان مطابق سنش مسئولیت بدهید مانند غذا خوردن با دست قبل از یکسالگی، دراوردن کفش حتی با کمک شما بعد از یکسالگی
✔️سوم قبل از آموزش نظم و ترتیب کارها را با بازی به فرزندتان بیاموزید مانند مسابقه دادن هنگام تمیز کردن اتاقش
✔️چهارم از سه سالگی به فرزندتان مسئولیت های کوچک بدهید مانند انداختن لباس کثیفش در سبد مخصوص، آب دادن به گل کوچکش ـ
✔️پنجم از جدول ستاره ها استفاده کنید تا در مقابل انجام هر کار درست یک برچسب جایزه بگیرد ـ
✔️ششم هرگز با داد و دعوا تهدید و منت گذاشتن محروم کردن فرزندتان را مجبور به انجام کاری نکنید و مسئولیت بیشتر از سنش به او واگذار نکنید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
کارگاه پرورش سواد مالی کودکان
با وضعیت فعلی #اقتصادی؛ اهمیت دخل و خرج بسیار مهمه. بسیاری از والدین تلاش میکنند تا شرایط رفاهی و مالی خوبی برای #فرزندان خودشون فراهم کنند. سخت کار می کنند؛ پس انداز می کنند؛ در بیمه های عمر، #بورس؛ #بانک و ... سرمایه گذاری میکنند. اما نکته ای که بسیار مهم هست داشتن #سواد_مالی هست. بسیاری از #نوجوانان و جوانان امروزی متاسفانه درک درستی از شرایط اقتصادی ندارند و این بخاطر عدم پرداختن به موضوع بسیار مهم #سواد_مالی در خانواده و بخصوص آموزش اصولی در کودکی هست.
در این کارگاه سعی خواهیم کرد به مبانی و اصول #فرزندپروری مبتنی بر #پرورش_سواد_مالی در #کودکان بپردازیم.
کارگاه ویژه #والدین کودکان زیر دوازده سال هست.
با توجه به محدودیت ظرفیت برای رزرو ثبتنام میتونید با کلینیک هماهنگ کنید
مرکز امین
مشهد- بولوار پیروزی؛ نبش چهارراه شهید صیاد شیرازی
تماس عصرها
05138657640
09024105432
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
#دکتر_مهدی_ارخودی_قلعه_نوئی
اگر فرزندتان حاضر نيست محلي كه به او خوش گذشته ترك كند:
1. با گریه فرزندتان نظر خود را تغییر ندهید.
2. از قبل به او اطلاع دهید.
3. از ساعت زنگدار یا موبایل خود استفاده کنید و به او بگویید زنگ که به صدا در آمد مجبور به رفتن هستید.
4. زمانی که محل تفریح را ترک می کنید باید به فرزتدتان دلیلی برای ترک آنجا بدهید که به اندازه محلی که ترک می کنید برای فرزندتان خوشایند باشد. مثلا قول خوردن بستنی، دیدن کارتون یا هر کار مفرح دیگر را به فرزندتان بدهید. زیرا او در ذهن خود باید دلیلی برای ترک جایی که به او خوش میگذرد داشته باشد.
5. اگر همچنان فرزندتان دست به مانور زد او را بغل کنید و محل را ترک کنید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
هرچه دارم از تو دارم....
ولادت ولی نعمت مان آقاجان امام رضا علیه السلام مبارک باد
@drmahdiarkhodi
با نق زدن بچه ها چه كنيم؟
نق زدن یک رفتار آموخته شده است
نگذارید فرزندتان برای توجه گرفتن از شما نق بزند: در سریع ترین زمان ممکن که می توانید مودبانه این کار را انجام دهید، به فرزندتان توجه کنید.
هنگامی که ناله اتفاق میافتد، والدین باید یک نفس عمیق بکشند و به خودشان یادآوری کنند که کودک قصد عصبانی کردن آنها را ندارد.
اگر کودکتان به ناله کردن ادامه میدهد و شما مطمئن هستید که این ناشی از درد یا بیماری نیست، به رفتار بعد از ناله کردن توجه کنید، تا پیام بزرگتری را که میرساند، تشخیص دهید «از خودتان بپرسید آیا من پرمشغله تر از معمول شدهام؟
آیا روال عادی بچه من تغییر کرده است؟
آیا خواهر یا برادری، بنا به هر دلیلی، به توجه بیشتری نیازمند است؟ » اغلب، ناله کردن علامتی است برای اینکه مجددا با کودکتان ارتباط برقرار کنید.
زمانهایی را برای با هم مطالعه کردن، غذا خوردن یا کارهای دیگری که کودک از آن لذت میبرد، در نظر بگیرید.
ارتباط با کودک در زمانی کوتاه، یک یا دو بار در روز، می تواند تفاوت زیادی را برای خانواده ها جهت مقابله با رفتار دشوار ایجاد کند.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
تکنیک های مقابله با استرس در نوجوانان
دوران نوجوانی یکی از حساسترین و در واقع مهمترین نقطه زندگی هر فردی است.
دوران نوجوانی یکی از حساسترین و در واقع مهمترین نقطه زندگی هر فردی است، در این دوران شخصیت و سبک زندگی افراد تحتتأثیر عوامل بسیاری قرار میگیرد و دگرگونیهایی در آن ایجاد میشود که ممکن است باعث احساس گیجی و سردرگمی و در نتیجه استرس نوجوان شود، به خصوص اگر والدین و اطرافیان آگاهی کافی از تغییرات دوره نوجوانی نداشته باشند.
دوران بلوغ که روانشناسان از آن بهعنوان دوران بحران یاد میکنند چه از نظر جسمی و چه از نظر روانی میتواند برای نوجوان استرسزا باشد.
در دوران بلوغ، فرد بسیار کنجکاو شده و میخواهد همه چیز را بداند، احساس آگاهی نسبت به وضعیت جسمانی، جنسیت، هویت و سایر خصوصیات نیز در نوجوان شکل میگیرد.
ارتباط با جنس مخالف، یافتن هویت و استقلالطلبی را از دیگر عوامل ایجاد استرس در نوجوانان هستند و نوجوان به اقتضای تغییرات فیزیکی و روانی جدیدش، بشدت به رابطه با جنس مخالف را در خود احساس نیاز میکند اما از طرفی ترس از مطلع شدن خانواده از این امر، استرس را در فرد ایجاد میکند.
من کیستم؟ از کجا آمدهام؟ آیندهام چگونه خواهد بود؟ و بسیاری از سئوالات که فرد در دوران نوجوانی از خود میپرسد و در تلاش است برای یافتن هویت خود به هرکدام جواب خاصی پیدا کند، همچنین نوجوان در این دوران تمایل شدید به استقلالطلبی دارد و از امر و نهیهای والدین و دیگران بیزار است بنابراین سعی در اثبات خود دارد که به نوعی استرسزاست.
دختران نوجوان را بیشتر از پسران در معرض ابتلا به استرس هستند و اضطراب در دختران محسوستر است، به طور کلی استرس بر دو نوع است حاد یا کوتاه مدت و مزمن یا بلند مدت و معمولاً دختران مضطربتر از پسران هستند اگرچه اختلاف معنیداری بین اضطراب آنها وجود ندارد، اما با توجه به اینکه پسران کمتر مانند دختران ترسهای خود را بروز میدهند نمیتوان به یقین در این مورد حرفی زد.
استرس در نوجوانان میتواند عوارض جدی و مهمی در روح، روان و جسم فرد نوجوان داشته باشد، اضطراب با توجه به اینکه یک احساس ناخوشایند و مبهم بوده و از همه مهمتر منشاء آن ناشناخته است و در واقع یک نوع دلواپسی بوده که به طور ناگهانی به سراغ فرد میآید، میتواند عوارض روانی و جسمانی زیادی برای نوجوان از جمله عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیکی داشته باشد.
هرگز در هنگام اینکه نوجوان از عوامل اضطراب خود سخن میگوید شروع به نصیحت کردن و پند و اندرز نکنید، به حرفهای او با اشتیاق گوش دهید و اجازه دهید مشکلات خود را بیان کند، تجربههای پرخطر خود را که قبلاً داشتهاید به او انتقال دهید، ورزش، موسیقی و دیگر فعالیتهای گروهی راهنمایی برای تسکین اضطراب هستند، عکسالعملهای سالم و متناسب را شناسایی کرده و به او کمک کنید آنها را جایگزین کارهای ناسالم کند و هرگز نوجوانان را به خاطر اضطرابش تحقیر نکنید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
تماشای زیاد تلویزیون باعث بلوغ زودرس میشود ....
👌نه به دلیل ضعیف شدن چشم و نه از دست دادن تمرکز، به دلیل مبتلا نشدن به بلوغ زودرس هم که شده، فرزندتان را از جلوی تلویزیون دور کنید!
✅زیرا محققان میگویند تماشای بیش از اندازه تلویزیون میتواند باعث اختلال در تعادل هورمونی در نوجوانان و در نتیجه بلوغ زودرس شود.
👌👌جلوگیری از دسترسی كودكان به تلویزیون تنها به مدت یك هفته باعث افزایش 30درصدی هورمون ملاتونین در آنها میشود. این هورمون که از بلوغ زودرس جلوگیری میكند با تماشای بیرویه تلویزیون در بدن آنها کاهش پیدا میکند.
⭕️پس اگر نمیخواهید وضعیت هورمونی فرزندتان به هم بریزد و با مشکلات ناشی از بلوغ زودرس مواجه شود، تماشای تلویزیون را برایش جیرهبندی کنید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
برشی از کتاب «آیا مادر خوبی هستم»:
تو و فرزندت، هر دو به توجه نیاز دارین.
مادر کامل، خوب، فداکار و از خود گذشته، باور غلطی هست که در ذهن بیشتر افراد جامعه جا افتاده. بیشتر آدمها فکر میکنن که مادر باید به قول معروف «خودش رو برای فرزندش بُکشه!» یعنی هیچ چیزی کم نذاره و فرزندش رو همیشه و در هر سنی بر خودش مقدم بدونه.
زنانی که این باور رو دارن به محض بچهدار شدن خودشون رو فراموش میکنن.
این کار به دو نفر خیلی آسیب میزنه! اول خود مادر، که به مرور جسم و روانش فرسوده و خسته میشه. دوم به فرزند، که وابسته و ناتوان بار میاد و همیشه باید سنگینی بار دِین از خود گذشتگی مادرش رو به دوش بکشه!
در حالی که مادر کافی، مادری هست که حد تعادل رو نگه میداره. هم به نیازهای کودکش توجه میکنه و هم به خودش به عنوان یک انسان بها میده و این حق رو برای خودش قائل هست که زندگی کنه، لذت ببره و تا جایی که به فرزندش آسیب نزنه، خودش رو بر اون مقدم بدونه.
حضور بیش از حد مادر پتانسیل مستقل شدن رو در کودک محدود و غیر فعال میکنه و این تصور رو برای کودک به وجود میاره که «من ناتوانم و حضور مادر در کنار من همیشه لازمه و من بدون اون نمیتونم کاری بکنم.»
مادر کافی بر اساس میزان نیاز فرزندش، تواناییهاش و اقتضای سنش در کنار اون هست و بهش کمک میکنه.
مادری که به اندازه کافی کنار فرزندش هست به کودکش یاد میده «اگه کسی یا چه چیزی برای مدتی کنار تو نباشه، به این معنی نیست که وجود نداره! تو میتونی صبر کنی تا دوباره اون رو به دست بیاری. من مادر بدی نیستم اگه همیشه کنارت نباشم و به خودم و کارهام برسم. من به اندازهی کافی کنارت هستم و باید کمی صبر کنی.»
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
به کودک گرسنه، شکلات و شیرینی ندهید...
هنگامی که معده کودک خالی است، اگر به جای غذای سالم و کافی (پروتئیندار)، شکلات و شیرینی به کودک بدهید، سبب بالا رفتن سریع و ناگهانی قند خون او میگردد. در این هنگام انسولین ترشح میشود تا قند خون بالا را پایین بیاورد. بنابراین پس از سی دقیقه قند خون کودک پایین میافتد و مقدار قند خون او کمتر از زمانی میشود که هنوز شکلات و شیرینی نخورده بود. این کم شدن قند خون، موجب آشفتگی و عصبانیت کودک میگردد. پس در مواقعی که کودک گرسنه است و غذای اصلی کودک آماده نیست، به کودک تکهای نان یا قطعهای میوه مثل موز بدهید.🌷
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
پایگاه انتخاب رشته تخصصی دانشگاه فرهنگیان
انتخاب رشته تخصصی توسط اساتید دانشگاه فرهنگیان
05138803676
05138803677
09020668346
پلی کلینیک دانشگاه فردوسی؛ مشهد؛ بین کوثر شمالی ۸ و ۱۰
تکنیک هایی برای کمک به فرزندان برای کنترل پرخاشگری و حفظ آرامش:
۱. وقتی با مشکلات روبرو میشوید برای خونسردی الگوسازی کنید.
لازم است قبل از اینکه به بانک زنگ بزنم، یه نفس عمیق بکشم و خونسردی خودم را حفظ کنم، نمیفهمم چرا حسابم انقدر خالی شده؟
۲. اهمیت خونسردی را منتقل کنید.
برای این که به کودکتان کمک میکند اهمیت خونسرد بودن را درک کند یک بادکنک احتیاج خواهید داشت. به فرزندتان بگویید:" ما گاهی عصبانی میشویم!"مخصوصاً وقتی اوضاع اونجوری که برنامهریزی کرده بودیم، پیش نمیره! "
بادکنک را نگه دارید و به آرامی آن را تا نیمه باد کنید ، بعد دست نگه دارید و سرش را بپیچانید تا هوای داخلش حفظ شود. سپس بگویید : " وقتی ما ناراحتیم، عصبانیت درون ما میتواند خیلی سریع زیاد شود ببین چه اتفاقی میافتد؟ "
به باد کردن بادکنک ادامه دهید تا به طور کامل پر شود، بعد سرش را بپیچانید و بگویید : " وقتی این همه عصبانیت در تو وجود داشته باشد، فکر کردن خیلی مشکل میشود. قلب تو در حال تپشه و تند تند نفس میکشی! این همون موقع است که ممکنه انتخابهای بدی کنی و توی دردسر بیفتی!
سریع بادکنک را رها کنید تا دور اتاق پرواز کند. حال بگویید : " ببین بادکنک چطور خارج از کنترل همه جا میچرخه! این همون اتفاقیه که وقتی عصبانی هستی در درونت میافته!
از فرزندتان بخواهید آرام یک نفس عمیق بکشد، دستهای کودکتان را روی شکمش بگذارید تا نفسش را حس کند. اغلب بچهها سعی میکنند نفسهایشان را تند و سریع بکشند که به جای شکم از سینه است. این جواب نمیدهد، بگویید :"نفس آرام و عمیق کشیدن روش آسانی برای آرام شدن است، این کار خشم را بیرون میفرستد. در نتیجه تو میتوانی شروع به فکر کردن کنی که چگونه مشکلات را حل کنی؟".
۳.علائم هشدار عصبانیت را شناسایی کنید.
یک تکه بزرگ کاغذ را به شکل علامت بزرگ توقف ببرید و کلمه خشم را داخل آن پرینت بگیرید و به فرزندتان توضیح دهید که همه ما نشانههای کوچکی داریم که به ما هشدار میدهد ، در حال عصبانی شدن هستیم.
فرزندتان را راهنمایی کنید تا به این فکر کند که وقتی عصبانی است بدنش چه چیزی حس میکند ؟ مثلاً من بلندتر حرف میزنم، گونههایم سرخ میشود، دستهایم را مشت میکنم، قلبم میزند ، دهانم خشک میشود، کف دستم شروع به عرق کردن میکند و تند تند نفس میکشم.
🔅 به کودکتان کمک کنید که بعضی از علائم فیزیکی عصبانیتش را روی کاغذ چاپ یا نقاشی کند، حالا کلمه خطر را مقابل خشم بنویسید و بگویید یادت باشد اختلاف خشم و خطر خیلی کم است. به علائم خطری که بدنت برای تو میفرستد، توجه کن! آنها به تو کمک میکنند که صبر کنی و آرام شوی و در نتیجه میتوانی بفهمی چه چیزی اذیتت میکند؟
۴. یک فرمول آرامش بخش تهیه کرده آموزش دهید:
موثرترین روشي که تا به حال برای کمک به
آرامش بچهها به کار بردهام، " ۱+۳+۱۰ " نامیده ام.
من این فرمول را روی صفحات بزرگ چاپ نمودم و در اتاق فرزندم نصب کردم.
روش استفاده از این فرمول این گونه است که به فرزندتان بگویید: " همین که متوجه شدید، بدن شما برای شما علامت هشدار میفرستد که در حال از دست دادن اختیار خود هستید، سه کار انجام دهید. اول مکث
و به خودتان بگویید: " آرام باش!" این 1⃣ است
دوم، سه بار به آرامی نفس عمیق شکمی بکش! این 3⃣ است.
حالا آرام در ذهنتان تا ده بشمارید. این 🔟 است.
همه اینها را کنار هم بگذارید، این
۱+۳+۱۰ است.
انجام آن به شما کمک میکند که آرام شوید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
از عمده دلايل وابستگي ناسالم
كودكان به مادرهايشان...
پدرهايي هستند كه از نظر عاطفي،
بود و نبودشان در خانواده فرقي ندارد ...
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
براي اينكه فرزند حرف شنويي داشته باشيد.
🔸 با او واضح و شفاف صحبت کنید .
🔸 به او بگویید که چه کاری می خواهید انجام دهد ؟
🔸 به او بیاموزید که چگونه آن کار را انجام دهد؟
مثلاً وقتی از فرزندتان می خواهید اطاقش را مرتب کند، طریقه ی انجام این کار را نیز برایش بازگو کنید:
👈 لطفا تختت را مرتب کن !
👈 لباسهای کثیف را داخل حمام و لباسهای تمیز را در کمد بگذار !
👈 اسباب بازیها را روی قفسه و کتابها را در جای خود قرار بده !
در این صورت کودک می داند از کجا و چطور شروع کند
وقتی او نداند که منظور شما چیست؟ نمیتواند فرمان شما را اجرا کند ، این امر باعث سوتفاهم شما شده و تصور میکنید که او لجبازی میکند و حرف گوش نمیکند .
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
اگر یه زنبور دیدید یا زنبوری وارد خانه شما شد نگید وای وای زنبور اومد
این به کودک ترس از زنبور یا موجودات دیگر را القاء می کند و رابطه صحیح کودک با حیوانات و طبیعت را مختل میکند.
بگویید آخی به به چه زنبور قشنگی اومده توخونمون ولی خونه زنبوره که اینجا نیست، اشتباهی اومده پنجره را باز کنیم،هدایتش کنیم بیرون که بره خونه اش
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
چگونه به کودکان یاد بدهیم از خود دفاع کنند؟
✳️از اینکه میبینم فرزندم (به ویژه در محیطهای مانند مهدکودک، مدرسه یا کلاسهای تابستانی که والدین حضور ندارند و کودکان دیگر ممکن است به آنها زور بگوید) نمیتواند از خود دفاع کند ناراحت و مضطرب میشوم، حتی گاهی این ناراحتی را به او انتقال میدهم و یا برچسب ترسو به او میزنم که از خودش دفاع کند ولی تاثیر چندانی نداشته است... ⁉️
کودکان در فرایند رشد خود تغییرات زیادی در رفتار و تفکرشان بوجود میآید و تا حدودی رفتار آنها از یکسال تا یکسال دیگر تغییر میکند. بنابراین در برخورد با این مشکل، مقطعی نگاه نکنید و ببینید در طولانی مدت در تربیت فرزندتان چه کاری باید انجام دهید تا او را فردی با اعتمادبه نفس و شجاع پرورش دهید و تربیت شما تاثیر درازمدت مثبتی داشته باشد.
❌❌زدن ممنوع❌❌
متاسفانه یکی از جملات شایعه والدین، زمانیکه کودک نمیتواند از خود دفاع کند، اینست که زد، تو هم او را بزن.
چه کنیم؟
✳️در برخورد با این مشکل، نگرانی را از خود دور کنید و دقت کنید در چه موقعیتی ابراز وجود خوبی دارد و در چه موقعیتهایی ندارد. چنین توجهاتی در کاهش نگرانی شما بسیار موثر است. علاوه بر این می توانید در موقعیتهای که خوب اعمال می کند، او را تشویق کنید و در موقعیتهای دیگر از نقش بازی استفاده کنید.
👈بیان داستان و قصهی کسانی که توانستند در موقعیتهای مختلف بر ترس و اضطراب خود غلبه کنند و شجاعت نشان دهند، نیز موثر است.
✅از کارتونهای مناسب نیز می توانید بهرهی لازم را ببرید.
✅اعتماد به نفس و ابراز وجود او را بالا ببرید.
👈زمانیکه کودک اعتماد به نفس لازم را داشته باشد خودش می تواند تصمیم بگیرد در موقعیت کدام نوع6 رفتار را انجام دهد؛ ترک محیط، برخورد قاطعانه یا بی توجهی.
👈🏾زمانیکه کودک از روشهای پرخاشگرانه برای ارتباط استفاده میکند مهارتهای اجتماعی لازم را کسب نمیکند.
✅به کودک در محیط خانه اجازه دهید با رعایت احترام و حد و مرزها از خود دفاع کند.
👈کودکی که در خانه به موقع از خود دفاع میکند در بیرون هم اینگونه است.
✅درباره احساسهای مختلف از جمله خشم، حسادت، استرس، ناراحتی، تعجب، شادی و خوشحالی صحبت کنید.
👈آگاهی از احساسات به او کمک میکند تا با شناسایی آنها رفتار خود را بهتر کنترل کند و رفتار مناسب با موقعیت داشته باشد.این
✅شایستگی و مهارتهای او را افزایش دهید. علاوه بر این در محیط خانه مسئولیت متناسب با سن به او واگذار کنید.
👈 چنین فعالیتهای کمک میکند تا اطمینان به خود را پیدا کند و در موقعیتهای مختلف مقتدرانه تر رفتار کند
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
کلیدهای روابط بهتر والدین با نوجوانان
نخست اینکه تعریف و تمجید را جایگزین انتقاد و سرزنش کنید. حتی از کوچک ترین کارهای خوب بچه هایتان هم غافل نشوید و از آنها تعریف کنید، این حس خوبی به آنها می دهد.
دوم خوش قول باشید. اگر قولی به فرزندتان می دهید سر قولتان بایستید تا اعتمادش را بیشتر به خود جلب کنید. از خیلی نوجوان ها شنیده می شود که مثلا می گویند پدر و مادر من که اصلا اهمیتی به من نمی دهند، اگر هم حرفی بزنند، به آن عمل نمی کنند.
سوم رازدار باشید. مسائل شخصی نوجوانتان را به کسی نگویید. من زیاد دیدم پدر و مادرهایی که کوچک ترین مسائل را در جمع فامیل و دیگران مطرح می کنند و حس بد به بچه خودشان منتقل کنند. نوجوان هم وقتی که می بیند در موقعیت اتهام است، قطعا آن کار ناشایست را دو مرتبه انجام می دهد چون دیگر قبح آن برایش ریخته و کار بد به حساب نمی آید.
چهارم سعی کنید با خانواده و دوستانتان ارتباط برقرار کنید. حتی شده یک پیک نیک دسته جمعی و تفریح با هم بروی. از این طریق هم متوجه می شوید که دوستان فرزندانتان چه طور آدم هایی هستند و هم با خانواده آنها آشنا می شوید و بهتر می توانید در ارتباطات خودبا فرزندانتان ظاهر شوید.
پنجم آنقدر روی بچه ها تمرکز نکنید. مادرهایی هستند که هیچ کاری جز غر زدن سر بچه ها ندارند. به این والدین توصیه می شود که یک سری علایق شخصی هم برای خود ایجاد کنند. مثلا یک باشگاه اسم بنویسند یا کلاس مورد علاقه شان بروند تا هم والدین شاد و پرانرژی باشند و هم بهتر بتوانند با بچه ها ارتباط برقرار کنند. هر چه والدین شادتر باشند، بچه های شادتری هم تربیت می کنند.
و ششم تا جایی که می توانید خودتان را به روز کنید. این به روز بودن شامل بازی کردن با بچه ها می شود حال بازی های نوجوانی با کودکی متفاوت است از فوتبال بازی کردن تا یک پلی استیشن و بازی هایی از این دست می تواند در بهبود روند روابط شما با فرزند نوجوانتان موثر باشد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
برخی کودکان تحمل باختن در بازی را ندارند چگونه تحمل آنان را بالا ببریم؟
۱. دلیل این امر اینست که آنها خودباوری و اعتماد به نفس پایینی دارند.
و احساس منفی درباره خود دارند که باید تلاش نمود تا اعتماد به نفس او را بالابرید.
۲. او را با خواهر و برادر و همسالانش مقایسه نکنید.
درباره برد و باخت و اینکه لازم نیست انسان همیشه برنده شود و برد و باخت نوبتی است به او توضیح دهید.
۳. هرگز به گونهای با کودک بازی نکنید که همیشه برنده شود بگذارید گاهی باختن را هم تجربه کند.
و در آن زمان برد قبلیش را به او یادآوری کنید.
۴. بیشتر بازیهای غیر رقابتی را در لیست بازیهایش قرار دهید.
۵. رفتار والدین در مسئله برد و باخت نیز بسیار تأثیرگذار است.مثل اظهار ناراحتی یا اعطای جایزه و ... .
۶. بهتر است بیاهمیت بودن باختن را در روش الگویی بهصورت عملی به او بیاموزید.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
▫️علل اختلال دلبستگی #کودک
اختلال دلبستگی واکنشی و سایر مشکلات دلبستگی زمانی ایجاد میشود که کودک در ایجاد رابطهای مداوم با والد یا مراقب اولیه، مشکل داشته باشد. این امر به دلایل مختلفی رخ میدهد:
1️⃣ کودک گریه میکند و هیچ کس پاسخی نمیدهد یا برای آرام کردن او تلاشی نمیکند.
2️⃣ کودک گرسنه است یا جای خود را خیس کرده اما تا ساعتها کسی توجهی نمیکند.
3️⃣ هیچ کس به نوزاد نگاه نمیکند، لبخندی نمیزند و صحبتی با او نمیکند و بنابراین بچه احساس تنهایی میکند.
4️⃣ کودک تنها زمانی دست به برونریزی میزند یا رفتار عجیب (مخرب) نشان میدهد، توجه دریافت میکند.
5️⃣ با کودک یا نوزاد بدرفتاری شده و یا مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.
6️⃣ گاهی اوقات نیازهای کودک برآورده میشود و گاهی اوقات نه. کودک هیچوقت نمیداند منتظر چه چیزی باشد.
7️⃣ نوزاد یا کودک در بیمارستان نگهداری شده یا از والدینش جدا مانده است.
8️⃣ نوزاد از یک والد یا مراقب به دیگری سپرده میشود (ممکن است به دلیل مراقبت در پرورشگاه یا عدم حضور یا مرگ یکی از والدها باشد).
9️⃣ والد از نظر عاطفی به دلیل افسردگی، بیماری، یا مشکلات مصرف مشروب یا مواد مخدر در دسترس نیست.
همانطور که مثالها نشان میدهند، بعضی مواقع شرایطی که مشکلات دلبستگی را ایجاد میکند اجنتابناپذیر است، اما کودک برای درک چرایی و چیستی این رفتارها هنوز بسیار کوچک و بیتجربه است. برای او فقط این حس هست که هیچکس اهمیت نمیدهد و آنها نسبت به دنیا و دیگران بیاعتماد میشوند. در نظر این کودکان، دنیا محل ناامنی است.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
انواع تنبیه مجاز و مؤثر چیست؟
برخلاف تصور عموم که با شنیدن کلمه ی تنبیه یاد کتک زدن، هل دادن، زندانی کردن و ناسزاگویی می افتند، از نظر علم روان شناسی، چنان که قبلاً گفته شد، معنای تنبیه آن است که پیامدش، کاهش رفتار منفی کودک باشد و به هیچ وجه حقوق کودک را تضییع نکند. تنبیه به معنای در نظر گرفتن پیامدی متعاقب رفتار کودک است که شامل موارد زیر است.
بیان جمله ای مستقیم، مشخص و کوتاه تا کودک فوراً رفتارش را متوقف کند.
به عنوان مثال به او بگویید: «داری توی آشپزخونه می دوی ممکنه زمین بخوری، ندو، آرام راه برو.» یا «ساعت یازده شب است و وقت خواب، تلویزیون را خاموش کن و به سراغ کارهای قبل از خوابت برو.»
محروم کردن کودک از تشویقی که می گرفته است.
از آن جا که شما چند هفته را صرف دادن تشویق های مناسب به کودک کرده اید و اکنون نیز از تشویق در کنار تنبیه استفاده می کنید، می توانید کودک را از ستاره، پول یا امتیازی که به او داده اید محروم کنید. یعنی از او ستاره ای را پس بگیرید، امروز دیگر به او ستاره ندهید، پول ندهید، او را از رفتن به منزل مادربزرگ و عمه یا دوستش محروم کنید، او را از دیدن فیلم تلویزیونی محروم کنید، او را از بازی با کامپیوتر محروم کنید، او را از بازی با اسباب بازی خاصی که خیلی مورد علاقه ی اوست محروم کنید، او را از دوچرخه سواری محروم کنید، او را از سینما، پارک یا رستوران محروم کنید.
و موارد دیگر که برای کودک شما مهم است و از دست دادن آن ناراحتش می کند. توجه داشته باشید همان طور که برای کودکان یک چیز خاص پاداش و جایزه نیست، تنبیه نیز همین گونه است. برای یک کودک ممکن است محروم کردن از برنامه ی تلویزیونی مورد علاقه تنبیه به حساب آید، ولی برای کودک دیگر این محرومیت اصلاً معنای تنبیه را ندهد و پول برای او ارزش زیادی داشته باشد. در نتیجه، وقتی از پول هفتگی او کم می کنید، درواقع او را تنبیه کرده اید.
می بینید که در تنبیه شما دقیقاً کودک را از چیزی محروم می کنید که برای او مهم است و از دست دادن آن چیز یا آن موقعیت برایش اهمیت دارد. مثلاً، برای کودکی که دوچرخه سواری بعدازظهر در محوطه ی جلوی منزل مهم است، می توانید در صورت انجام ندادن تکالیف مدرسه یک روز وی را از این فعالیت لذت بخش محروم کنید. در حالی که اصول و قواعد کلی تنبیه را هم رعایت کرده اید.
بگذارید گاهی پیامدهای طبیعی یک رفتار رخ دهد.
غالباً اگر شما نقش یک نجات دهنده را برای کودک ایفا نکنید و بگذارید پیامدهای طبیعی رفتارش رخ دهد، رفتار نامناسب کودک اصلاح خواهد شد.
مثلاً، اگر نوجوان پس از استحمام، حوله ی خیس خود را برای خشک شدن در جای مناسبی نگذاشته است، شما به جای او این کار را انجام ندهید و بگذارید در نوبت بعدی حمامش با حوله ی خیس مواجه شود. مسلماً این موضوع برای او چندان خوشایند نخواهد بود.
اگر کودک به رغم دستورات شما مبنی بر خوابیدن و بیدار شدن در یک ساعت مناسب، صبح ها دیر از خواب برمی خیزد، نباید نگرانی شما باعث شود که صبح ماشین دربست بگیرید و با عجله او را به مدرسه برسانید. بگذارید او با پیامد طبیعی دیر از خواب بیدار شدن مواجه شود. وقتی به رغم اصرار شما دیر از خواب برمی خیزد، طبیعی است که دیر به مدرسه می رسد و معلم یا ناظم مدرسه با او برخورد خواهند کرد. ولی وقتی به جای کودک، شما مسئولیت عمل را به عهده می گیرید و سریع او را به مدرسه می رسانید، برای معلم و ناظم توضیح می دهید و از آن ها عذرخواهی می کنید، درواقع، به جای این که کودک شما با پیامد رفتار خود مواجه شود، رفتار او باعث پیامدی ناخوشایند برای شما شده است.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
با وضعیت فعلی #اقتصادی؛ اهمیت دخل و خرج بسیار مهمه. بسیاری از والدین تلاش میکنند تا شرایط رفاهی و مالی خوبی برای #فرزندان خودشون فراهم کنند. سخت کار می کنند؛ پس انداز می کنند؛ در بیمه های عمر، #بورس؛ #بانک و ... سرمایه گذاری میکنند. اما نکته ای که بسیار مهم هست داشتن #سواد_مالی هست. بسیاری از #نوجوانان و جوانان امروزی متاسفانه درک درستی از شرایط اقتصادی ندارند و این بخاطر عدم پرداختن به موضوع بسیار مهم #سواد_مالی در خانواده و بخصوص آموزش اصولی در کودکی هست.
در این کارگاه سعی خواهیم کرد به مبانی و اصول #فرزندپروری مبتنی بر #پرورش_سواد_مالی در #کودکان بپردازیم.
کارگاه ویژه #والدین کودکان زیر دوازده سال هست.
با توجه به محدودیت ظرفیت برای رزرو ثبتنام میتونید با کلینیک هماهنگ کنید
مرکز امین
مشهد- بولوار پیروزی؛ نبش چهارراه شهید صیاد شیرازی
تماس عصرها
05138657640
09024105432
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
#دکتر_مهدی_ارخودی_قلعه_نوئی
سوال از شما:
سلام آقای دکتر وقتتون بخیر
برای دانش آموزی کلاس سومی که ه چسبان آخر رو حذف میکنه باید روی بحث آموزشش کار کرد یا مشکل حساسیت شنیداریه؟
یسری از اشتباهات املا به شکل زیر هستند
لانی (غلط) ..... لانه ی
قلی.... قله ی
هفت.... هفته
خندی.... خنده ی
همینطور ه آخر جدا رو هم حذف میکنه
آماد..... آماده
لحظ... لحظه
پاسخ از دکتر مهدی ارخودی قلعه نوئی:
سلام به شما
بله مشکل دقیقا مربوط به حساسیت شنیداریست. ابتدا کودک باید ارزیابی شود هم به لحاظ لوزه و انحراف بینی و هم به لحاظ احتمال عفونت گوش چون بسیار مرتبط هست. اگر مشکلی نباشد مرتبط با حساسیت(تمیز) شنیداریست که با جستجوی تمرینات مربوطه که قبلا در کانال درج شده میتوانید در جهت بهبود مشکلات دانش آموز تمرین کنید.
پیروز باشید
سوالات خود را اینجا بپرسید
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi
گروه پرسش و پاسخ رایگان
@child_edupsy_group
یکی از بهترین روش ها برای ایجاد عادت های خوب در کودکان و حذف رفتارهای نامناسب، استفاده از «قصه» است. وقتی کودک به قصه شما گوش می دهد، خودش را به جای شخصیت اصلی داستان می گذارد و از نگاه او به حرف های شما گوش می کند.
در پایان سوال هایی درباره داستان از کودک خود می پرسید و از او می خواهید که نتیجه گیری بکند. با این روش، خود کودک به نتیجه ای که مورد نظر شماست می رسد.
کانال تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
@Drmahdiarkhodi